Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hökumət, həmçinin Nazirlər Kabineti və ya Nazirlər Şurası — dövlət idarə etməsinə rəhbərliyi həyata keçirən ali kollegial orqanı.
| İcraedici hakimiyyət |
|---|
Hökumətin strukturu
Hökumət hökumət üzvlərindən — nazirlərdən və sədrlərindən ibarət olub dövlət başçısı (kral, prezident) və ya baş nazir (hökumət sədri, kansler, nazirlər kabineti və ya şurası sədri) tərəfindən rəhbərlik edilir. Federativ dövlətlərdə və daxilində muxtar ərazi qurumu olan dövlətlərdə əlahiddə ərazi qurumlarının da muxtar hökuməti olur.
Koalisiyalı hökumət — koalisiya qurmuş parlament partiyalarının koalisiya müqaviləsi əsasında fəaliyyət göstərir.
Hökumətin səlahiyyətləri
Hökumətin əsas vəzifəsi — dövlətin ali (parlament)qəbul edilmiş qanunlarını həyata keçirilməsidir. Bu məqsədlə hökumət və nazirliklər qərarlar hazırlayıb qəbul edirlər. Həmçinin bəzi ölkələrdə hökumət qanunvericilik təşəbbüsü ilə parlamentə müraciət edə bilərlər.
Hökumətin əsas vəzifələrindən biri də vətandaşların hüquqlarının və içtimai asayişi qorunmasıdır.
Hökumətin formalaşması prinsipləri
Hökumətin formalaşması prinsipləri müxtəlif ölkələrdə müxtəlifdir. Parlament üsul-idarəli ölkələrdə hökuməti parlament seçkilərində qalib gəlmiş partiya formalaşdırır.
Mütləq qalib olmazsa partiyalar koalisiya yaradır, ya çoxluq ya da azlıq hökuməti qururlar. Bu baş tutmazsa yenidən parlament seçkiləri keçirilir.
Azərbaycan Respublikasında hökumət
Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının Vİ fəslinin 99-cu maddəsinə əsasən Azərbaycan Respublikasında icra hakimiyyəti Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə mənsubdur.
Konstitusiyanın 109-cu maddəsinə əsasən
" Azərbaycan Respublikasının Prezidenti:
4. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin razılığı ilə Azərbaycan Respublikasının Baş nazirini vəzifəyə təyin edir; Azərbaycan Respublikasının Baş nazirini vəzifədən azad edir;
5. Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin üzvlərini vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edir; zəruri hallarda Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin iclaslarına sədrlik edir;
6. Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin istefası haqqında qərar qəbul edir. "
Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin statusu və tərkibi
Konstitusiyanın 114-cü maddəsinə əsasən :
" I. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti icra səlahiyyətlərinin həyata keçirilməsinin təşkili məqsədilə Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabinetini yaradır.
II. Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti Azərbaycan Respublikası Prezidentinin yuxarı icra orqanıdır.
III. Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə tabedir və onun qarşısında cavabdehdir.
IV. Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin iş qaydasını Azərbaycan Respublikasının Prezidenti müəyyənləşdirir.
Maddə 115. Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin tərkibi Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin tərkibinə Azərbaycan Respublikasının Baş naziri, onun müavinləri, nazirlər və başqa mərkəzi icra hakimiyyəti orqanlarının rəhbərləri daxildirlər.
Maddə 116. Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin istefası Yeni seçilmiş Azərbaycan Respublikasının Prezidenti vəzifəsini tutduğu və səlahiyyətlərini icra etməyə başladığı gün Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti Azərbaycan Respublikası Prezidentinə istefa verir.
Maddə 117. Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin iclasları Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin iclaslarına, bir qayda olaraq, Azərbaycan Respublikasının Baş naziri sədrlik edir."
Azərbaycan Respublikası Baş nazirinin təyin edilməsi qaydası
Konstitusiyanın 118-ci maddəsinə əsasən :
" I. Azərbaycan Respublikasının Baş nazirini Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin razılığı ilə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti təyin edir.
II. Azərbaycan Respublikasının Baş naziri vəzifəsinə namizədlik haqqında təklifi Azərbaycan Respublikasının Prezidenti onun öz vəzifələrinin icrasına başladığı gündən bir ay və ya Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin istefa verdiyi gündən iki həftə müddətindən gec olmayaraq Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin müzakirəsinə təqdim edir.
III. Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi Azərbaycan Respublikasının Baş naziri vəzifəsinə namizədlik haqqında qərarı həmin namizədliyin təqdim edildiyi gündən bir həftədən gec olmayaraq qəbul edir. Göstərilən qayda pozularsa və ya Azərbaycan Respublikası Prezidentinin təqdim etdiyi namizədlərin Azərbaycan Respublikasının Baş naziri vəzifəsinə təyin olunmasına üç dəfə razılıq verilməzsə, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Azərbaycan Respublikasının Baş nazirini Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin razılığı olmadan təyin edə bilər.
Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin səlahiyyətləri
Konstitusiyanın 119-cu maddəsinə əsasən :
" Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti:
— Azərbaycan Respublikası dövlət büdcəsinin layihəsini hazırlayıb Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə təqdim edir;
— Azərbaycan Respublikası dövlət büdcəsinin icrasını təmin edir;
— maliyyə-kredit və pul siyasətinin həyata keçirilməsini təmin edir;
— dövlət iqtisadi proqramlarının həyata keçirilməsini təmin edir;
— dövlət sosial təminat proqramlarının həyata keçirilməsini təmin edir;
— nazirliklərə və digər mərkəzi icra hakimiyyəti orqanlarına rəhbərlik edir, onların aktlarını ləğv edir;
— Azərbaycan Respublikası Prezidentinin onun səlahiyyətlərinə aid etdiyi digər məsələləri həll edir.
…Maddə 121. Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin üzvlüyünə namizədlərə dair tələblər:
I. Azərbaycan Respublikasının Baş naziri vəzifəsinə yaşı 30-dan aşağı olmayan, seçkilərdə iştirak etmək hüququna malik, ali təhsilli, başqa dövlət qarşısında öhdəliyi olmayan Azərbaycan Respublikası vətəndaşı təyin edilir.
II. Azərbaycan Respublikası Baş nazirinin müavini, nazir, digər mərkəzi icra hakimiyyəti orqanının rəhbəri vəzifəsinə yaşı 25-dən aşağı olmayan, seçkilərdə iştirak etmək hüququna malik, ali təhsilli, başqa dövlət qarşısında öhdəliyi olmayan Azərbaycan Respublikası vətəndaşı təyin edilir."
Həmçinin bax
Mənbə
- Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası.
- . The History of Government from the Earliest Times (история правительства с древнейших времён), в 3-х тт. Oxford University Press: , 1997 и 1999.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Hokumet hemcinin Nazirler Kabineti ve ya Nazirler Surasi dovlet idare etmesine rehberliyi heyata keciren ali kollegial orqani Icraedici hakimiyyetIcraedici hakimiyyet Dovlet bascisi Diktatura Monarx Prezident Hokumet Kansler Bas Nazir Nazirler Kabineti Nazirlik Nazir Parlamentli respublika Siyahilar QubernatorHokumetin strukturuHokumet hokumet uzvlerinden nazirlerden ve sedrlerinden ibaret olub dovlet bascisi kral prezident ve ya bas nazir hokumet sedri kansler nazirler kabineti ve ya surasi sedri terefinden rehberlik edilir Federativ dovletlerde ve daxilinde muxtar erazi qurumu olan dovletlerde elahidde erazi qurumlarinin da muxtar hokumeti olur Koalisiyali hokumet koalisiya qurmus parlament partiyalarinin koalisiya muqavilesi esasinda fealiyyet gosterir Hokumetin selahiyyetleriHokumetin esas vezifesi dovletin ali parlament qebul edilmis qanunlarini heyata kecirilmesidir Bu meqsedle hokumet ve nazirlikler qerarlar hazirlayib qebul edirler Hemcinin bezi olkelerde hokumet qanunvericilik tesebbusu ile parlamente muraciet ede bilerler Hokumetin esas vezifelerinden biri de vetandaslarin huquqlarinin ve ictimai asayisi qorunmasidir Hokumetin formalasmasi prinsipleriHokumetin formalasmasi prinsipleri muxtelif olkelerde muxtelifdir Parlament usul idareli olkelerde hokumeti parlament seckilerinde qalib gelmis partiya formalasdirir Mutleq qalib olmazsa partiyalar koalisiya yaradir ya coxluq ya da azliq hokumeti qururlar Bu bas tutmazsa yeniden parlament seckileri kecirilir Azerbaycan Respublikasinda hokumetAzerbaycan Respublikasi Konstitusiyasinin VI feslinin 99 cu maddesine esasen Azerbaycan Respublikasinda icra hakimiyyeti Azerbaycan Respublikasinin Prezidentine mensubdur Konstitusiyanin 109 cu maddesine esasen Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti 4 Azerbaycan Respublikasi Milli Meclisinin raziligi ile Azerbaycan Respublikasinin Bas nazirini vezifeye teyin edir Azerbaycan Respublikasinin Bas nazirini vezifeden azad edir 5 Azerbaycan Respublikasi Nazirler Kabinetinin uzvlerini vezifeye teyin ve vezifeden azad edir zeruri hallarda Azerbaycan Respublikasi Nazirler Kabinetinin iclaslarina sedrlik edir 6 Azerbaycan Respublikasi Nazirler Kabinetinin istefasi haqqinda qerar qebul edir Azerbaycan Respublikasi Nazirler Kabinetinin statusu ve terkibiKonstitusiyanin 114 cu maddesine esasen I Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti icra selahiyyetlerinin heyata kecirilmesinin teskili meqsedile Azerbaycan Respublikasinin Nazirler Kabinetini yaradir II Azerbaycan Respublikasinin Nazirler Kabineti Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin yuxari icra orqanidir III Azerbaycan Respublikasinin Nazirler Kabineti Azerbaycan Respublikasinin Prezidentine tabedir ve onun qarsisinda cavabdehdir IV Azerbaycan Respublikasi Nazirler Kabinetinin is qaydasini Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti mueyyenlesdirir Madde 115 Azerbaycan Respublikasi Nazirler Kabinetinin terkibi Azerbaycan Respublikasi Nazirler Kabinetinin terkibine Azerbaycan Respublikasinin Bas naziri onun muavinleri nazirler ve basqa merkezi icra hakimiyyeti orqanlarinin rehberleri daxildirler Madde 116 Azerbaycan Respublikasi Nazirler Kabinetinin istefasi Yeni secilmis Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti vezifesini tutdugu ve selahiyyetlerini icra etmeye basladigi gun Azerbaycan Respublikasinin Nazirler Kabineti Azerbaycan Respublikasi Prezidentine istefa verir Madde 117 Azerbaycan Respublikasi Nazirler Kabinetinin iclaslari Azerbaycan Respublikasi Nazirler Kabinetinin iclaslarina bir qayda olaraq Azerbaycan Respublikasinin Bas naziri sedrlik edir Azerbaycan Respublikasi Bas nazirinin teyin edilmesi qaydasiKonstitusiyanin 118 ci maddesine esasen I Azerbaycan Respublikasinin Bas nazirini Azerbaycan Respublikasi Milli Meclisinin raziligi ile Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti teyin edir II Azerbaycan Respublikasinin Bas naziri vezifesine namizedlik haqqinda teklifi Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti onun oz vezifelerinin icrasina basladigi gunden bir ay ve ya Azerbaycan Respublikasi Nazirler Kabinetinin istefa verdiyi gunden iki hefte muddetinden gec olmayaraq Azerbaycan Respublikasi Milli Meclisinin muzakiresine teqdim edir III Azerbaycan Respublikasinin Milli Meclisi Azerbaycan Respublikasinin Bas naziri vezifesine namizedlik haqqinda qerari hemin namizedliyin teqdim edildiyi gunden bir hefteden gec olmayaraq qebul edir Gosterilen qayda pozularsa ve ya Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin teqdim etdiyi namizedlerin Azerbaycan Respublikasinin Bas naziri vezifesine teyin olunmasina uc defe raziliq verilmezse Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti Azerbaycan Respublikasinin Bas nazirini Azerbaycan Respublikasi Milli Meclisinin raziligi olmadan teyin ede biler Azerbaycan Respublikasi Nazirler Kabinetinin selahiyyetleriKonstitusiyanin 119 cu maddesine esasen Azerbaycan Respublikasinin Nazirler Kabineti Azerbaycan Respublikasi dovlet budcesinin layihesini hazirlayib Azerbaycan Respublikasinin Prezidentine teqdim edir Azerbaycan Respublikasi dovlet budcesinin icrasini temin edir maliyye kredit ve pul siyasetinin heyata kecirilmesini temin edir dovlet iqtisadi proqramlarinin heyata kecirilmesini temin edir dovlet sosial teminat proqramlarinin heyata kecirilmesini temin edir nazirliklere ve diger merkezi icra hakimiyyeti orqanlarina rehberlik edir onlarin aktlarini legv edir Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin onun selahiyyetlerine aid etdiyi diger meseleleri hell edir Madde 121 Azerbaycan Respublikasi Nazirler Kabinetinin uzvluyune namizedlere dair telebler I Azerbaycan Respublikasinin Bas naziri vezifesine yasi 30 dan asagi olmayan seckilerde istirak etmek huququna malik ali tehsilli basqa dovlet qarsisinda ohdeliyi olmayan Azerbaycan Respublikasi vetendasi teyin edilir II Azerbaycan Respublikasi Bas nazirinin muavini nazir diger merkezi icra hakimiyyeti orqaninin rehberi vezifesine yasi 25 den asagi olmayan seckilerde istirak etmek huququna malik ali tehsilli basqa dovlet qarsisinda ohdeliyi olmayan Azerbaycan Respublikasi vetendasi teyin edilir Hemcinin baxDovletMenbeAzerbaycan Respublikasinin Konstitusiyasi The History of Government from the Earliest Times istoriya pravitelstva s drevnejshih vremyon v 3 h tt Oxford University Press 1997 i 1999 Xarici kecidler