Diskurs təhlili — Diskurs təhlili, dilin necə istifadə edildiyini və onun mənalarının necə qurulduğunu başa düşmək üçün mətnlər, danışıq və ya yazılı ünsiyyət üzərində aparılan bir təhlil metodudur. Bu metod dilin sadəcə qrammatik quruluşuna deyil, həm də dilin sosial, mədəni və kontekstual faktorlarına diqqət yetirir. Diskurs təhlili, dilin sosial qarşılıqlı təsirlərdə və mədəniyyətlərarası əlaqələrdə necə mənalar yaratdığını, güc və hakimiyyət strukturlarını necə ifadə etdiyini anlamağa imkan verir.
Diskurs təhlilinin əsas xüsusiyyətləri və məqsədləri
Diskurs təhlili yalnız mətnin özünü deyil, onun meydana gəldiyi sosial, siyasi və mədəni konteksti də araşdırır. Bu, hansı sözlərin niyə seçildiyi, hansı məqsədə xidmət etdiyi kimi suallara cavab axtarır. Diskurs təhlili güc münasibətlərini öyrənmək üçün tez-tez istifadə olunur. Məsələn, müəyyən qrupların dil vasitəsilə necə üstünlük qurduğunu və ya müəyyən ideologiyaların dil vasitəsilə necə təbliğ edildiyini öyrənməyə kömək edir. Dilin nə məqsədlə istifadə olunduğunu və nitqin (və ya mətnin) necə formalaşdığını araşdırır. Dilin əyləndirici, məlumatlandırıcı, təsir edici və ya istiqamət verici funksiyalarını incələyir. Diskurs təhlili dil vasitəsilə kimliklərin necə yaradıldığını, fərdlərin özlərini necə təqdim etdiyini və müxtəlif qrupların dil vasitəsilə necə mövqeləndiyini öyrənir. Diskurs təhlili ideoloji təsirləri araşdırır və dilin ideoloji mənalar yaratmaqda necə istifadə olunduğunu incələyir. Bunu edərkən hər bir diskursun özündə spesifik dəyərlər, normativ yanaşmalar və dünyagörüşləri ehtiva etdiyini nəzərə alır.
Diskurs Təhlilinin Tətbiq Sahələri
Diskurs təhlili müxtəlif sahələrdə geniş şəkildə istifadə olunur: Siyasətçilərin nitqləri, media mətnləri və siyasi ritorika vasitəsilə güc münasibətlərini və ideoloji mesajları analiz etmək üçün istifadə edilir. Mediada istifadə olunan dil və obrazların insanların düşüncə tərzinə necə təsir etdiyini öyrənmək üçün vacibdir. Fərdlərarası münasibətlərdə və sosial qarşılıqlı təsirlərdə dilin necə istifadə edildiyini öyrənmək üçün istifadə olunur. Müəllimlərin və tələbələrin dil istifadəsi üzərindən öyrətmə metodları, tədris materialları və təhsil siyasəti araşdırılır. Diskurs təhlili həm mətnlərdə, həm də gündəlik ünsiyyətdə dilin təbiətini və funksiyasını araşdıraraq dərin bir dil və məna analizi təqdim edir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- "Diskursun Təhlili - Danışanların Söhbətdə Etdikləri". Amerika Dilçilik Cəmiyyəti. İstifadə tarixi: 2019-11-25.
- "Yatskonun Hesablama Dilçilik Laboratoriyası". yatsko.zohosites.com. İstifadə tarixi: 2019-11-25.
- Elden, Stuart. "Foucault Leo Spitseri nə vaxt tərcümə etdi?". Progressive Geographies. 2016-11-10.
- Harris, Zellig. "Diskurs təhlili". Language. 28 (1). 1952: 1–30. doi:10.2307/409987. JSTOR 409987.
- "SIL International". SIL International (ingilis). İstifadə tarixi: 2020-12-03.
- Loriot, James; Hollenbach, Barbara. "Shipibo Paragraph Structure". Foundations of Language. 6 (1). 1970: 43–66. ISSN 0015-900X. JSTOR 25000427.
- "University of Michigan". umich.edu (ingilis). İstifadə tarixi: 2020-12-03.
- http://mlp-xml.sourceforge.net/
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Diskurs tehlili Diskurs tehlili dilin nece istifade edildiyini ve onun menalarinin nece quruldugunu basa dusmek ucun metnler danisiq ve ya yazili unsiyyet uzerinde aparilan bir tehlil metodudur Bu metod dilin sadece qrammatik qurulusuna deyil hem de dilin sosial medeni ve kontekstual faktorlarina diqqet yetirir Diskurs tehlili dilin sosial qarsiliqli tesirlerde ve medeniyyetlerarasi elaqelerde nece menalar yaratdigini guc ve hakimiyyet strukturlarini nece ifade etdiyini anlamaga imkan verir DilcilikDunya dilleriFonologiya Morfologiya Sintaksis Semantika Praqmatika Koqnitiv dilcilik Generativ linqvistikaDeskriptiv linqvistikaAntropoloji linqvistika Tekamul linqvistikasi etimologiya Fonetika SosiolinqvistikaTetbiqi dilcilikKomputer dilciliyi Kriminalistika Dilin menimsenilmesi Dil qiymetlendirmesi Dil inkisafi Preskriptivizm Antropoloji linqvistika Neyrolinqvistika Psixolinqvistika StilistikaDigerleriEdebiyyat Linqvistik tipologiya Linqvistikanin tarixi Dilcilerin siyahisi Dunya dilleribrDiskurs tehlilinin esas xususiyyetleri ve meqsedleriDiskurs tehlili yalniz metnin ozunu deyil onun meydana geldiyi sosial siyasi ve medeni konteksti de arasdirir Bu hansi sozlerin niye secildiyi hansi meqsede xidmet etdiyi kimi suallara cavab axtarir Diskurs tehlili guc munasibetlerini oyrenmek ucun tez tez istifade olunur Meselen mueyyen qruplarin dil vasitesile nece ustunluk qurdugunu ve ya mueyyen ideologiyalarin dil vasitesile nece teblig edildiyini oyrenmeye komek edir Dilin ne meqsedle istifade olundugunu ve nitqin ve ya metnin nece formalasdigini arasdirir Dilin eylendirici melumatlandirici tesir edici ve ya istiqamet verici funksiyalarini inceleyir Diskurs tehlili dil vasitesile kimliklerin nece yaradildigini ferdlerin ozlerini nece teqdim etdiyini ve muxtelif qruplarin dil vasitesile nece movqelendiyini oyrenir Diskurs tehlili ideoloji tesirleri arasdirir ve dilin ideoloji menalar yaratmaqda nece istifade olundugunu inceleyir Bunu ederken her bir diskursun ozunde spesifik deyerler normativ yanasmalar ve dunyagorusleri ehtiva etdiyini nezere alir Diskurs Tehlilinin Tetbiq SaheleriDiskurs tehlili muxtelif sahelerde genis sekilde istifade olunur Siyasetcilerin nitqleri media metnleri ve siyasi ritorika vasitesile guc munasibetlerini ve ideoloji mesajlari analiz etmek ucun istifade edilir Mediada istifade olunan dil ve obrazlarin insanlarin dusunce terzine nece tesir etdiyini oyrenmek ucun vacibdir Ferdlerarasi munasibetlerde ve sosial qarsiliqli tesirlerde dilin nece istifade edildiyini oyrenmek ucun istifade olunur Muellimlerin ve telebelerin dil istifadesi uzerinden oyretme metodlari tedris materiallari ve tehsil siyaseti arasdirilir Diskurs tehlili hem metnlerde hem de gundelik unsiyyetde dilin tebietini ve funksiyasini arasdiraraq derin bir dil ve mena analizi teqdim edir Hemcinin baxDilcilerin siyahisi Stratum dilcilik Sistemli funksional dilcilikIstinadlar Diskursun Tehlili Danisanlarin Sohbetde Etdikleri Amerika Dilcilik Cemiyyeti Istifade tarixi 2019 11 25 Yatskonun Hesablama Dilcilik Laboratoriyasi yatsko zohosites com Istifade tarixi 2019 11 25 Elden Stuart Foucault Leo Spitseri ne vaxt tercume etdi Progressive Geographies 2016 11 10 Harris Zellig Diskurs tehlili Language 28 1 1952 1 30 doi 10 2307 409987 JSTOR 409987 SIL International SIL International ingilis Istifade tarixi 2020 12 03 Loriot James Hollenbach Barbara Shipibo Paragraph Structure Foundations of Language 6 1 1970 43 66 ISSN 0015 900X JSTOR 25000427 University of Michigan umich edu ingilis Istifade tarixi 2020 12 03 http mlp xml sourceforge net