Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hacıbəyli qardaşlarının opera-operetta artistləri dəstəsi — Azərbaycanda fəaliyyət göstərmiş müstəqil artistlər truppası. Truppaya Üzeyir Hacıbəyli və Zülfüqar Hacıbəyov rəhbərlik ediblər.
| Hacıbəyli qardaşlarının opera-operetta artistləri dəstəsi | |
|---|---|
 Hacıbəyli qardaşlarının opera-operetta artistləri dəstəsi 1918–1919-ci illər mövsümü | |
| Növü | Teatr truppası |
| Yaranma tarixi | 1916 |
| Ləğvolma tarixi | 1920 |
| Mərkəzi | Bakı |
| Sədr | Üzeyir Hacıbəyli, Zülfüqar Hacıbəyov |
| Üzvləri | Hüseyn Ərəblinski, Hüseynqulu Sarabski, Müslüm Maqomayev |
Yaradılması
1914-cü ildə "Nicat" cəmiyyəti ilə Üzeyir Hacıbəyli arasında "Leyli və Məcnun" operasına sahiblik barədə yaranmış münaqişədən sonra Hacıbəyli qardaşları müdiriyyəti yaradılıb. 1916-cı il avqustun 31-dən isə Üzeyir və Zülfüqar "Hacıbəyli qardaşlarının opera-opererta artistləri dəstəsi" təşkil edilib. Dəstəyə Üzeyir Hacıbəyli rəhbərlik edib. "Açıq söz" qəzetində bu barədə bunlar yazılıb :
 | "Üzeyir bəy Hacıbəyli tərəfindən öz təhti-idarəsində olmaq üzrə "Hacıbəyli qardaşlarının opera-operetta dəstəsi" adında bir truppa təşkil edilibdir. Məşhur artistlərimizin hamısı həmin dəstəyə daxildir. Dram artistlərindən Abbas Mirzə Şərifzadə dəxi Üzeyir bəy tərəfindən cəlb edilib, rejissorluq cəhəti ona tapşırılıbdır..." ("Açıq söz", 1916, 31 avqust) |  |
Fəaliyyəti
Truppa yalnız Bakıda yox, həm də Qafqaz, Volqaboyu və Orta Asiyanın bir çox şəhərlərinə qastrol səfərlərinə gedib tamaşaları səhnələşdirirdi. Truppanın repertuarında əsasən Hacıbəyli qardaşlarının opera və operettaları, "Leyli və Məcnun", "Əsli və Kərəm", "Aşıq Qərib", "Ər və Arvad", "Evliykən subay", "Arşın mal alan", "O olmasın, bu olsun" və digər musiqili komediyalar əsas yer tutub.
Truppa 1917-ci ilin aprelində Tiflisdə qastrolda olub. Burada "Arşın mal alan", "O olmasın, bu olsun", "Şah İsmayıl", "Aşıq Qərib" tamaşalarını səhnələşdiriblər. Göstərilən tamaşalara rejissorluğu Abbas Mirzə Şərifzadə, dirijorluğu isə Üzeyir Hacıbəyli edib.
1918-ci ilin Mart soyqırımından sonra Hacıbəyli qardaşlarının opera-operetta truppası Bakıdakı fəaliyyətini dondurub. 1918-ci il sentyabrın 15-də Bakı azad edildikdən sonra Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Hökuməti Bakıya köçür. Bundan sonra Maarif Nazirliyinin 1918-ci il oktyabrın 18-də verdiyi qərarla Mayılov qardaşları teatrının binasında Azərbaycan Dövlət Teatrı yaradıldı. Həmin ilin oktyabrında Zülfüqar və Üzeyir Hacıbəyli qardaşları Bakıya qayıdaraq Bakıda olan artistlərdən bir dəstə təşkil etmək üçün ayrı-ayrı sənətkarlarla danışıqlara başlayıblar.
"Azərbaycan" qəzetinin 1918-ci il 21 oktyabr tarixli nömrəsində Hacıbəyli qardaşlarının təşəbbüsü ilə Bakıda, səhnə fəaliyyətlərinin istiqamətindən asılı olmayaraq, bütün dram, opera və operetta artistlərinin daxil olduğu bir truppa yaratdığı bildirilirdi. Bu truppaya 26 nəfərdən yuxarı görkəmli səhnə xadimi daxil olmuşdu. Hacıbəyli qardaşlarının yaratdığı truppanın tamaşaları əsasən Bakıda Dövlət Teatrının binasında keçirilirdi. Daha sonra isə Hacıbəyli qardaşlarının teatr truppasının Şuşa filialı yaradılıb.
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövründə xeyriyyə məqsədli tamaşaların göstərilməsi geniş yayılmışdı. 1918-ci il oktyabrın 26-da Şəmsəddin Saminin "Gaveyi-ahəngər" dəstə tərəfindən təşkil edilmiş tamaşadan toplanmış 22.292 rubl pul, şəhid ailələrinə dəstək üçün Azərbaycan Cümhuriyyəti Ordusuna verilib. Daha sonra 1919-cu il martın 4-də öldürülən aktyor Hüseyn Ərəblinskinin qəbir daşının düzəldilməsi və anasına maddi yardımın edilməsi üçün Hacıbəyli qardaşları "Nadir şah" faciəsini səhnəyə qoyublar.
1919-cu ildə Hacıbəyli qardaşlarının truppası Türkiyəyə İstanbul şəhərinə qastrol səfəri edib. Bu qastrol səfəri o qədər uğurlu olur ki onlar İstanbulda yerləşən Şərq teatrını bir neçə aylıq icarəyə götürürlər. İstanbulda növbəti "Arşın mal alan" tamaşasının nümayişindən sonra truppanın aktyorlarına fransız kino şirkəti "Pate"-nin nümayəndəsi yaxınlaşır. O, Azərbaycan aktyorlarını “Arşın mal alan” tamaşası ilə Parisə dəvət edib. Və bir aylıq qastrolun sonunda tamaşanın əsasında film çəkilməsini təklif edib. Aktyorlar Bakıya qayıtdıqdan sonra Üzeyir Hacıbəyovun razılığını alırlar. Filmin çəkilməsi ilə bağlı Azərbaycan Cümhuriyyətinin hökuməti də razılıq verir. Lakin sonradan baş vermiş Aprel işğalı nəticəsində truppanın Parisə səfəri və filmin çəkilməsi mümkün olmur.
Azərbaycan Cümhuriyyəti süqut edən kimi 1920-ci il aprelin 28-də təcili iclas çağırılmış və neçə illər uğurla fəaliyyət göstərən truppa müdiriyyətinin, "mövqeyi etibarini itirdiyi" üçün ləğv edilərək, əvəzinə "Türk aktyorları ittifaqı" yaradılıb. Məmmədəli Sidqi isə İttifaq adından müvəkkil təyin edilib.
Yerdə oturanlar (soldan): 1) Hacıbaba Şərifov, 2) Abbas Mirzə Şərifzadə, 3) Xəlil Hüseynov, 4) Rövşən bəy Əfəndizadə, 5) Cəlil Bağdadbəyov.
2-ci cərgə: 1) Nataliya Lizina, 2) Sürəyya, 3) Tatyana, 4) Hüseynova, 5) Hüseynqulu Sarabski, 6) Zülfüqar bəy Hacıbəyli, 7) Üzeyir bəy Hacıbəyli, 8) Müslüm Maqomayev, 9) Mariya (Məxfurə) Yermakova, 10) Aleksandra Olenskaya, 11) Yeva Olenskaya.
3-cü cərgə: 1) Rza Darablı, 2) Məmmədəli Sidqi Səfərov, 3) Əbülhəsən Anaplı, 4) Mirzə Muxtar Məmmədov, 5) ? 6) ? 7) Hüseyn Ərəblinski, 8) Ağasadıq Gəraybəyli, 9) Əhməd Bədəlbəyli.
4-cü cərgə: 1) Hacıağa Abbasov, 2) ? 3) Ələkbər Hüseynzadə, 4) Sidqi Ruhulla
İstinadlar
- Üzeyir Hacıbəyov ensiklopediyası. Bakı: Şərq-Qərb nəşriyyatı. 2007. səh. 80. ISBN . 2023-03-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-03-27.
- Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası (PDF). I. Bakı: Lider nəşriyyat. 2004. səh. 438. ISBN . 2022-03-06 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2023-03-27.
- Sarabski, Hüseynqulu. Köhnə Bakı (az.). Bakı: Qanun nəşriyyatı. 2019. 64.
- "Milli Azərbaycan Tarixi Muzeyində "Hacıbəyli qardaşlarının opera-operetta artistləri dəstəsi"nin fotoneqativi saxlanılır" (az.). Azərbaycan Dövlət İnformasiya Agentliyi. 2020-04-18. 2023-03-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-03-27.
- Adilxan Bayramov. "Abbasmirzə Şərifzadə Tiflisdə" (az.). medeniyyet.az. 2012-10-19. 2023-03-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-03-27.
- "Tarixi Muzeyində "Hacıbəyli qardaşlarının opera-operetta artistləri dəstəsi"nin fotoneqativi saxlanılır" (az.). kulis.az. 2020-04-18. 2023-03-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-03-27.
- Bakının teatr həyatı kataloq (PDF). Bakı: Ziya nəşriyyatı. 2013. səh. 7. ISBN . 2023-03-27 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2023-03-27.
- Əsgər Quliyev. "Üzeyir bəy Hacıbəyli böyük maarifçi-pedaqoq və ziyalı kimi" (az.). 525-ci qəzet. 2015-07-11. 2023-03-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-03-27.
- (PDF). Bakı: Elm. 1998. səh. 69. ISBN . Archived from the original on 2022-07-05. İstifadə tarixi: 2023-01-17.
- Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası (PDF). I. Bakı: Lider nəşriyyat. 2004. səh. 434. ISBN . 2022-03-06 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2023-03-27.
- (PDF). Bakı: Elm. 1998. səh. 70. ISBN . Archived from the original on 2022-07-05. İstifadə tarixi: 2023-01-17.
- S.Əliyeva. "Всемирное признание "Аршин мал алан"" (rus). Zerkalo . 2011-04-29. 2022-03-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-01-17.
- "Театральная антреприза "Дирекция братьев З. и У. Гаджибековых" (Баку)" (rus). ourbaku.com. 2021-09-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-01-17.
- "Театральная труппа артистов оперы и оперетты братьев Гаджибековых" (rus). Электронная энциклопедия "Узеир Гаджибеков". 2023-01-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-01-17.
- Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası (PDF). I. Bakı: Lider nəşriyyat. 2004. səh. 439. ISBN . 2022-03-06 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2023-03-27.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Hacibeyli qardaslarinin opera operetta artistleri destesi Azerbaycanda fealiyyet gostermis musteqil artistler truppasi Truppaya Uzeyir Hacibeyli ve Zulfuqar Hacibeyov rehberlik edibler Hacibeyli qardaslarinin opera operetta artistleri destesiHacibeyli qardaslarinin opera operetta artistleri destesi 1918 1919 ci iller movsumuNovu Teatr truppasiYaranma tarixi 1916Legvolma tarixi 1920Merkezi BakiSedr Uzeyir Hacibeyli Zulfuqar HacibeyovUzvleri Huseyn Ereblinski Huseynqulu Sarabski Muslum MaqomayevYaradilmasi1914 cu ilde Nicat cemiyyeti ile Uzeyir Hacibeyli arasinda Leyli ve Mecnun operasina sahiblik barede yaranmis munaqiseden sonra Hacibeyli qardaslari mudiriyyeti yaradilib 1916 ci il avqustun 31 den ise Uzeyir ve Zulfuqar Hacibeyli qardaslarinin opera opererta artistleri destesi teskil edilib Desteye Uzeyir Hacibeyli rehberlik edib Aciq soz qezetinde bu barede bunlar yazilib Uzeyir bey Hacibeyli terefinden oz tehti idaresinde olmaq uzre Hacibeyli qardaslarinin opera operetta destesi adinda bir truppa teskil edilibdir Meshur artistlerimizin hamisi hemin desteye daxildir Dram artistlerinden Abbas Mirze Serifzade dexi Uzeyir bey terefinden celb edilib rejissorluq ceheti ona tapsirilibdir Aciq soz 1916 31 avqust FealiyyetiTruppa yalniz Bakida yox hem de Qafqaz Volqaboyu ve Orta Asiyanin bir cox seherlerine qastrol seferlerine gedib tamasalari sehnelesdirirdi Truppanin repertuarinda esasen Hacibeyli qardaslarinin opera ve operettalari Leyli ve Mecnun Esli ve Kerem Asiq Qerib Er ve Arvad Evliyken subay Arsin mal alan O olmasin bu olsun ve diger musiqili komediyalar esas yer tutub Truppa 1917 ci ilin aprelinde Tiflisde qastrolda olub Burada Arsin mal alan O olmasin bu olsun Sah Ismayil Asiq Qerib tamasalarini sehnelesdiribler Gosterilen tamasalara rejissorlugu Abbas Mirze Serifzade dirijorlugu ise Uzeyir Hacibeyli edib 1918 ci ilin Mart soyqirimindan sonra Hacibeyli qardaslarinin opera operetta truppasi Bakidaki fealiyyetini dondurub 1918 ci il sentyabrin 15 de Baki azad edildikden sonra Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Hokumeti Bakiya kocur Bundan sonra Maarif Nazirliyinin 1918 ci il oktyabrin 18 de verdiyi qerarla Mayilov qardaslari teatrinin binasinda Azerbaycan Dovlet Teatri yaradildi Hemin ilin oktyabrinda Zulfuqar ve Uzeyir Hacibeyli qardaslari Bakiya qayidaraq Bakida olan artistlerden bir deste teskil etmek ucun ayri ayri senetkarlarla danisiqlara baslayiblar Azerbaycan qezetinin 1918 ci il 21 oktyabr tarixli nomresinde Hacibeyli qardaslarinin tesebbusu ile Bakida sehne fealiyyetlerinin istiqametinden asili olmayaraq butun dram opera ve operetta artistlerinin daxil oldugu bir truppa yaratdigi bildirilirdi Bu truppaya 26 neferden yuxari gorkemli sehne xadimi daxil olmusdu Hacibeyli qardaslarinin yaratdigi truppanin tamasalari esasen Bakida Dovlet Teatrinin binasinda kecirilirdi Daha sonra ise Hacibeyli qardaslarinin teatr truppasinin Susa filiali yaradilib Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti dovrunde xeyriyye meqsedli tamasalarin gosterilmesi genis yayilmisdi 1918 ci il oktyabrin 26 da Semseddin Saminin Gaveyi ahenger deste terefinden teskil edilmis tamasadan toplanmis 22 292 rubl pul sehid ailelerine destek ucun Azerbaycan Cumhuriyyeti Ordusuna verilib Daha sonra 1919 cu il martin 4 de oldurulen aktyor Huseyn Ereblinskinin qebir dasinin duzeldilmesi ve anasina maddi yardimin edilmesi ucun Hacibeyli qardaslari Nadir sah faciesini sehneye qoyublar 1919 cu ilde Hacibeyli qardaslarinin truppasi Turkiyeye Istanbul seherine qastrol seferi edib Bu qastrol seferi o qeder ugurlu olur ki onlar Istanbulda yerlesen Serq teatrini bir nece ayliq icareye gotururler Istanbulda novbeti Arsin mal alan tamasasinin numayisinden sonra truppanin aktyorlarina fransiz kino sirketi Pate nin numayendesi yaxinlasir O Azerbaycan aktyorlarini Arsin mal alan tamasasi ile Parise devet edib Ve bir ayliq qastrolun sonunda tamasanin esasinda film cekilmesini teklif edib Aktyorlar Bakiya qayitdiqdan sonra Uzeyir Hacibeyovun raziligini alirlar Filmin cekilmesi ile bagli Azerbaycan Cumhuriyyetinin hokumeti de raziliq verir Lakin sonradan bas vermis Aprel isgali neticesinde truppanin Parise seferi ve filmin cekilmesi mumkun olmur Azerbaycan Cumhuriyyeti suqut eden kimi 1920 ci il aprelin 28 de tecili iclas cagirilmis ve nece iller ugurla fealiyyet gosteren truppa mudiriyyetinin movqeyi etibarini itirdiyi ucun legv edilerek evezine Turk aktyorlari ittifaqi yaradilib Memmedeli Sidqi ise Ittifaq adindan muvekkil teyin edilib Hacibeyli qardaslarinin opera operetta artistleri destesi 1918 1919 ci iller movsumu Yerde oturanlar soldan 1 Hacibaba Serifov 2 Abbas Mirze Serifzade 3 Xelil Huseynov 4 Rovsen bey Efendizade 5 Celil Bagdadbeyov 2 ci cerge 1 Nataliya Lizina 2 Sureyya 3 Tatyana 4 Huseynova 5 Huseynqulu Sarabski 6 Zulfuqar bey Hacibeyli 7 Uzeyir bey Hacibeyli 8 Muslum Maqomayev 9 Mariya Mexfure Yermakova 10 Aleksandra Olenskaya 11 Yeva Olenskaya 3 cu cerge 1 Rza Darabli 2 Memmedeli Sidqi Seferov 3 Ebulhesen Anapli 4 Mirze Muxtar Memmedov 5 6 7 Huseyn Ereblinski 8 Agasadiq Geraybeyli 9 Ehmed Bedelbeyli 4 cu cerge 1 Haciaga Abbasov 2 3 Elekber Huseynzade 4 Sidqi RuhullaIstinadlarUzeyir Hacibeyov ensiklopediyasi Baki Serq Qerb nesriyyati 2007 seh 80 ISBN 978 9952 34 075 4 2023 03 27 tarixinde Istifade tarixi 2023 03 27 Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Ensiklopediyasi PDF I Baki Lider nesriyyat 2004 seh 438 ISBN 9952 417 14 2 2022 03 06 tarixinde PDF Istifade tarixi 2023 03 27 Sarabski Huseynqulu Kohne Baki az Baki Qanun nesriyyati 2019 64 Milli Azerbaycan Tarixi Muzeyinde Hacibeyli qardaslarinin opera operetta artistleri destesi nin fotoneqativi saxlanilir az Azerbaycan Dovlet Informasiya Agentliyi 2020 04 18 2023 03 27 tarixinde Istifade tarixi 2023 03 27 Adilxan Bayramov Abbasmirze Serifzade Tiflisde az medeniyyet az 2012 10 19 2023 03 27 tarixinde Istifade tarixi 2023 03 27 Tarixi Muzeyinde Hacibeyli qardaslarinin opera operetta artistleri destesi nin fotoneqativi saxlanilir az kulis az 2020 04 18 2023 03 27 tarixinde Istifade tarixi 2023 03 27 Bakinin teatr heyati kataloq PDF Baki Ziya nesriyyati 2013 seh 7 ISBN 978 9952 8024 2 9 2023 03 27 tarixinde PDF Istifade tarixi 2023 03 27 Esger Quliyev Uzeyir bey Hacibeyli boyuk maarifci pedaqoq ve ziyali kimi az 525 ci qezet 2015 07 11 2023 03 27 tarixinde Istifade tarixi 2023 03 27 PDF Baki Elm 1998 seh 69 ISBN 5 8066 0897 2 Archived from the original on 2022 07 05 Istifade tarixi 2023 01 17 Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Ensiklopediyasi PDF I Baki Lider nesriyyat 2004 seh 434 ISBN 9952 417 14 2 2022 03 06 tarixinde PDF Istifade tarixi 2023 03 27 PDF Baki Elm 1998 seh 70 ISBN 5 8066 0897 2 Archived from the original on 2022 07 05 Istifade tarixi 2023 01 17 S Eliyeva Vsemirnoe priznanie Arshin mal alan rus Zerkalo 2011 04 29 2022 03 08 tarixinde Istifade tarixi 2023 01 17 Teatralnaya antrepriza Direkciya bratev Z i U Gadzhibekovyh Baku rus ourbaku com 2021 09 21 tarixinde Istifade tarixi 2023 01 17 Teatralnaya truppa artistov opery i operetty bratev Gadzhibekovyh rus Elektronnaya enciklopediya Uzeir Gadzhibekov 2023 01 17 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2023 01 17 Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Ensiklopediyasi PDF I Baki Lider nesriyyat 2004 seh 439 ISBN 9952 417 14 2 2022 03 06 tarixinde PDF Istifade tarixi 2023 03 27