Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Dil ideologiyası — Dil ideologiyası, dilin cəmiyyətdəki rolunu və funksiyalarını müəyyən edən inanc və dəyərlər toplusudur. Bu ideologiyalar, dilin istifadəsi, statusu və normativ qaydaları ilə bağlı cəmiyyətdə mövcud olan düşüncə və münasibətləri əks etdirir. Məsələn, müəyyən bir dilin dövlət dili kimi qəbul edilməsi və ya bir dialektin standart dil kimi təşviq edilməsi dil ideologiyasının təzahürlərindəndir.Azərbaycan kontekstində, dil ideologiyası milli kimliyin və dövlətçiliyin formalaşmasında mühüm rol oynayır. Azərbaycan dili, azərbaycançılıq ideologiyasının güclənməsində və milli birliyin təmin edilməsində əsas vasitələrdən biri kimi çıxış edir. Bu baxımdan, dil siyasəti və ideologiyası, milli mədəniyyətin qorunması və inkişaf etdirilməsi üçün strateji əhəmiyyət daşıyır. Dil ideologiyası, həmçinin dilin standartlaşdırılması və normativləşdirilməsi proseslərinə də təsir göstərir. Müəyyən bir dilin və ya dialektin standart kimi qəbul edilməsi, həmin dilin prestijini artırır və onun cəmiyyətdəki statusunu möhkəmləndirir. Bu proses, dilin tədrisi, kütləvi informasiya vasitələrində istifadəsi və rəsmi sənədləşmədə tətbiqi kimi sahələrdə özünü göstərir. Bununla yanaşı, dil ideologiyası, dilin siyasi və ideoloji məqsədlər üçün istifadəsini də əhatə edir. Müxtəlif rejimlər və siyasi qruplar, dilin müəyyən formalarını təşviq edərək və ya məhdudlaşdıraraq, öz ideoloji məqsədlərinə nail olmağa çalışırlar. Bu, dilin müəyyən leksik vahidlərinin və ya qrammatik strukturlarının istifadəsinin təşviqi və ya qadağan edilməsi şəklində təzahür edə bilər. Nəticə etibarilə, dil ideologiyası, dilin cəmiyyətdəki mövqeyini və funksiyalarını müəyyən edən əsas amillərdən biridir. O, dilin inkişafı, standartlaşdırılması və siyasi məqsədlər üçün istifadəsi kimi sahələrdə mühüm rol oynayır. Bu səbəbdən, dil ideologiyasının tədqiqi, dil siyasətinin və cəmiyyətin dilə münasibətinin daha yaxşı anlaşılmasına kömək edir.
İstinadlar
- Irvine, J. T. (January 11, 2012). "Language Ideology". Oxford Bibliographies. Retrieved September 10, 2020.
- Sutanto, Haryo; Purbaningrum, Dwi. "Representation of Power and Ideology on Jokowi's Speech". WACANA: Jurnal Ilmiah Ilmu Komunikasi (ingilis). 21 (2). 2022-12-29: 238–251. doi:10.32509/wacana.v21i2.2143. ISSN 2598-7402.
- Irvine, J.T. & Gal, S. (2000). "Language ideology and linguistic differentiation." In P.V. Kroskrity (ed). Regimes of language: Ideologies, politics, and identities. Santa Fe: School of American Research Press, 35-84.
- Guardado, Martin. "Speaking Spanish Like a Boy Scout: Language Socialization, Resistance, and Reproduction in a Heritage Language Scout Troop". Canadian Modern Language Review (ingilis). 66. 2009: 101–129. doi:10.3138/cmlr.66.1.101.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Dil ideologiyasi Dil ideologiyasi dilin cemiyyetdeki rolunu ve funksiyalarini mueyyen eden inanc ve deyerler toplusudur Bu ideologiyalar dilin istifadesi statusu ve normativ qaydalari ile bagli cemiyyetde movcud olan dusunce ve munasibetleri eks etdirir Meselen mueyyen bir dilin dovlet dili kimi qebul edilmesi ve ya bir dialektin standart dil kimi tesviq edilmesi dil ideologiyasinin tezahurlerindendir Azerbaycan kontekstinde dil ideologiyasi milli kimliyin ve dovletciliyin formalasmasinda muhum rol oynayir Azerbaycan dili azerbaycanciliq ideologiyasinin guclenmesinde ve milli birliyin temin edilmesinde esas vasitelerden biri kimi cixis edir Bu baximdan dil siyaseti ve ideologiyasi milli medeniyyetin qorunmasi ve inkisaf etdirilmesi ucun strateji ehemiyyet dasiyir Dil ideologiyasi hemcinin dilin standartlasdirilmasi ve normativlesdirilmesi proseslerine de tesir gosterir Mueyyen bir dilin ve ya dialektin standart kimi qebul edilmesi hemin dilin prestijini artirir ve onun cemiyyetdeki statusunu mohkemlendirir Bu proses dilin tedrisi kutlevi informasiya vasitelerinde istifadesi ve resmi senedlesmede tetbiqi kimi sahelerde ozunu gosterir Bununla yanasi dil ideologiyasi dilin siyasi ve ideoloji meqsedler ucun istifadesini de ehate edir Muxtelif rejimler ve siyasi qruplar dilin mueyyen formalarini tesviq ederek ve ya mehdudlasdiraraq oz ideoloji meqsedlerine nail olmaga calisirlar Bu dilin mueyyen leksik vahidlerinin ve ya qrammatik strukturlarinin istifadesinin tesviqi ve ya qadagan edilmesi seklinde tezahur ede biler Netice etibarile dil ideologiyasi dilin cemiyyetdeki movqeyini ve funksiyalarini mueyyen eden esas amillerden biridir O dilin inkisafi standartlasdirilmasi ve siyasi meqsedler ucun istifadesi kimi sahelerde muhum rol oynayir Bu sebebden dil ideologiyasinin tedqiqi dil siyasetinin ve cemiyyetin dile munasibetinin daha yaxsi anlasilmasina komek edir DilcilikDunya dilleriFonologiya Morfologiya Sintaksis Semantika Praqmatika Koqnitiv dilcilik Generativ linqvistikaDeskriptiv linqvistikaAntropoloji linqvistika Tekamul linqvistikasi etimologiya Fonetika SosiolinqvistikaTetbiqi dilcilikKomputer dilciliyi Kriminalistika Dilin menimsenilmesi Dil qiymetlendirmesi Dil inkisafi Preskriptivizm Antropoloji linqvistika Neyrolinqvistika Psixolinqvistika StilistikaDigerleriEdebiyyat Linqvistik tipologiya Linqvistikanin tarixi Dilcilerin siyahisi Dunya dilleribrIstinadlarIrvine J T January 11 2012 Language Ideology Oxford Bibliographies Retrieved September 10 2020 Sutanto Haryo Purbaningrum Dwi Representation of Power and Ideology on Jokowi s Speech WACANA Jurnal Ilmiah Ilmu Komunikasi ingilis 21 2 2022 12 29 238 251 doi 10 32509 wacana v21i2 2143 ISSN 2598 7402 Irvine J T amp Gal S 2000 Language ideology and linguistic differentiation In P V Kroskrity ed Regimes of language Ideologies politics and identities Santa Fe School of American Research Press 35 84 Guardado Martin Speaking Spanish Like a Boy Scout Language Socialization Resistance and Reproduction in a Heritage Language Scout Troop Canadian Modern Language Review ingilis 66 2009 101 129 doi 10 3138 cmlr 66 1 101