Nestor Appolonoviç Çiçuyeviç Lakoba (1 may 1893 – 28 dekabr 1936, Tbilisi) — Sovet Abxaziyasının dövlət xadimi.
Nestor Lakoba | |||
---|---|---|---|
Lakoba, Nestor Apollonoviç | |||
| |||
fevral 1921-ci il – 28 dekabr 1936-cı il | |||
Əvvəlki | vəzifə təsis olundu | ||
Sonrakı | Rapava, Avksenti Narikieviç | ||
17 aprel 1930 – 28 dekabr 1936 | |||
Əvvəlki | vəzifə təsis olundu | ||
Sonrakı | 28 dekabr 1936-cı ildən 1937-ci il fevraladək vəzifə boş idi; Aleksey Aqrba (1937-ci ilin fevral ayından) | ||
Şəxsi məlumatlar | |||
Doğum tarixi | 1 may 1893 | ||
Vəfat tarixi | 28 dekabr 1936(43 yaşında) | ||
Vəfat yeri | Lıxnı kəndi, Suxumi okruqu, Kutaisi quberniyası, Rusiya imperiyası | ||
Vəfat səbəbi | zəhərlənmə | ||
Partiya | Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası | ||
Fəaliyyəti | siyasətçi | ||
Həyat yoldaşı | Sariya Lakoba | ||
Uşağı | oğlu Rauf | ||
| |||
Təltifləri | | ||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Eşitmə əngəlli Lakobanı "Adaqua" ("Kar") ləqəbi ilə də çağırırdılar. 1922-ci ilin fevralında Xalq Komissarları Sovetinin sədri, 1930-cu ilin aprelindən isə Abxaziya SSR-nin Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin sədri olub.
Stalinin özünün dediyinə görə, onun ən yaxın dostu olub.
Həyatı
Lakoba kəndli ailəsində anadan olub. Doğulmamışdan bir neçə ay əvvəl atası öldürülüb.
Kilsə məktəbində oxuyan Lakoba, sonra doğma kəndində iki illik məktəbi də bitirib. Laakoba uşaqlıqdan çox bacarıqlı olub.. С детства был весьма способным
1905-1910-cu illərdə oxuduğu Tiflis İlahiyyat Kollecini bitirib. Sonra seminariyaya girdi, 1911-ci ildə inqilabi təbliğ etdiyi üçün qovuldu.
1911-ci ildə Batuma gəlir, burada özünün təhsili və ilk repetitorluğu ilə məşğul olur, sonra şəhər məclisində tibb işçisi kimi işə düzəlir. 1912-ci ilin sentyabrında RSDFP-yasına (b) qoşuldu. Acarıstanda partiya işi aparır, bir müddət Abxaziyada, sonra Qroznıda qalmaq məcburiyyətində qalır. Orada Volqa-Kama Bankının bir filialında çalışır.
1915-ci ilin may ayında Qroznı Real Məktəbini xaricdən tələbə kimi bitirib. 1916-cı ildə Xarkov Universitetinin hüquq fakültəsinə daxil olan Lakoba təhsilini yarımçıq buraxmaq məcburiyyətində qalaraq Abxaziyaya qayıdır.. Orada dəmir yolu inşaatında bir sənətkar kimi işə düzəldi və 1916-cı ilin sonunda bolşevik təşkilatını qurdu1917-ci ilin aprelində doğma Lıxnı kəndində kəndli yığıncağında Qudauta məntəqə komissarı seçildi. 1917-ci ilin mayında Sovetlərin 1-ci Qafqaz Regional Qurultayına nümayəndə olur. Menşeviklərə qarşı mübarizədə iştirak edir. 1917-ci ilin dekabrında kəndli döyüş dəstəsinin təşkilatçısı və "lideri" olur.
1918-ci ildə Gürcüstan Menşevik hökumətinə qarşı qiyamın rəhbərlərindən biri, Suxumi Hərbi İnqilab Komitəsi sədrinin müavini, partizan dəstəsinin təşkilatçısı olub. 1918-ci ilin sonlarında Suxumi şəhərində Menşevik hökuməti tərəfindən həbs edilən Lakoba, 1919-cu ilin yazında Gürcüstandan qovulub.
1920-ci ildə RKP(b) Mərkəzi Komitəsinin Qafqaz Bürosu adından İngilis qoşunları tərəfindən işğal edilən Batumidə qeyri-qanuni bolşevik təşkilatına rəhbərlik etdi, Kuban-Qara dəniz İnqilab Komitəsi tərəfindən dağlıq ərazilər üçün səlahiyyətlər verdi.
Leninin şəxsi təlimatlarına əsasən Efrem Eşba ilə birlikdə 1921-ci ildə Türkiyəyə getdilər, orada 1920-ci ilin dekabrından 1921-ci ilin martına qədər olduqları yerlərdə, RSFSR üçün əlverişli şərtlərlə Türkiyə Milli Məclisi (Mustafa Kamal Atatürk) arasındakı müqavilənin (Moskva müqaviləsi (1921)) hazırlanmasında fəal iştirak etdilər. Bu səfərdən sonra Nestor Lakoba RSFSR-in Türkiyədəki səfiri təyin olundu.
Tarixçi Stanislav Lakobaya görə Nestor Lakoba oğluna Rauf adını (1922-1941) Rauf Orbayın şərəfinə bu adı vermişdi.
6 mart 1921-ci ildə Suxumidə ən yüksək qanunverici və inzibati orqan - E. Eşba (sədr), N. Lakoba və N. Akitravadan ibarət Abxaziya İnqilab Komitəsi yarandı. Lakoba - Abxaziya İnqilab Komitəsi sədrinin müavini, Abxaziya Höküməti Dəniz Qüvvələrinin Xalq Komissarı oldu.
1921-ci ildə Lakoba 1920-ci ildən İngilis işğal orqanlarından gizləndiyi valideynlərinin evində Sariye Cix-oglu ilə evləndi. Mənbələrdə qeyd olunurki,Qeyd olunur ki, Cix-oglu ailəsi onların evliliyinə qarşı idi, lakin Lavrenti Beriya və Serqo Orconikidze onları barışdıra bildilər.
Suxumidэ yalnız prezident komissiyasının qəbulunda orijinal Abxaziya kəndlisi haqqında bir fikir əldə etmək olar. Yoldaş Lakobaya, ya da sadəcə kəndlilər tərəfindən göz önündə və arxada deyildiyi kimi — Nestora hər cür işin öhdəsindən dinləyəcəklərinə və mühakimə edəcəyinə inamla bütün halları aşaraq gəlmək yaraşır. Abxaziyanın Presnarkomu olan yoldaş Lakoba kəndlilərin və bütün əhalinin sevgisini qazanır. Yoldaş Zinoviyev Abxaziyada olarkən zarafat etdi ki, Abxaziyanın Lakobistan adlandırılmalıdır.
O, Abxaziya Xalq Komissarları Sovetinin sədri oldu (1922-1930-cu illər). 1930-cu ildə Abxaziyada Xalq Komissarları Şurası ləğv edildi. Nestor Lakoba Respublikanın Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin sədri seçildi. Abxaziya Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin sədri (1930-1936-cı illər)olub.
Bu, Abxaziyada ilk addır. Nestor Lakoba, gözəl Abxaz Respublikasının ilk meneceridir. Diqqəti və qayğısı qarşısında: “Metodlar, metodlar başqalarına lazımdır. Bütün hadisələrə eyni dərəcədə yaxınlaşmaq mümkündürmü? .. "Yoldaş Lakoba daim Abxaziya ətrafında gəzir, düşünür, işləyir, insanları axtarır, hesablayır və əldə olunan uğurlardan demək olar ki, heç vaxt razı qalmır.
Lakoba Lavrenti Beriyanın KQB-dən partiya işinə onun öncə 1931-ci ilin sonunda Gürcüstan və Zaqafqaziya GPU-nun sədri vəzifəsindən ikinci vəzifəyə, sonra (1932-ci ilin sonundan) Sov.İKP (b) Zaqafqaziya Regional Komitəsinin birinci katibi və Gürcüstan KP (b) Mərkəzi Komitəsinin 1-ci katibi olaraq tanıdılmasına kömək etdi. Bu haqda ətraflı məlumat üçün tarixçi Stanislav Lakobaya baxın [1]. Lakin, sonradan 1932-ci ildə Lakoba ilə Beriya arasındakı münasibətlər korlandı.
Lakoba, Abxaziyanın Gürcüstandan ayrılmasını, RSFSR-ə daxil edilməsini istədi, Davlet Kandaliyanın xatirələri buna sübutdur, о чём свидетельствуют и воспоминания Давлета Кандалия.
1935-ci ilin sonu Stalinin Lakobaya böyük diqqəti ilə qeyd olundu, ona imtina etdiyi Moskvaya köçmə təklif olunur. Stanislav Lakobanın sözlərinə görə, N. A. Lakobaya o zaman Henri Yaqodanın rəhbərlik etdiyi Xalq Daxili İşlər Komissarı vəzifəsi təklif edildi və Stalinin bu təklifi 1936-cı ilin avqustuna qədər olaraq qaldı.
Lakoba SSRİ-nin yeni Konstitusiyasını qəbul edən Sovet İttifaqının Fövqəladə VIII Ümumittifaq Qurultayında (25 Noyabr - 5 Dekabr 1936) iştirak etdi, sonra Moskvada qaldı.
Ölümü
Abxaziyaya qayıtdıqdan bir neçə gün sonra təcili olaraq partiyanın aktivini toplamaq üçün Tiflisə çağrıldı,hansı ki, 26 dekabr axşamı yola düşmüşdü. Lakoba Orient Oteldə qalır. Dekabrın 27-də səhər Lakoba ilə Beriya arasında münaqişə baş verir, ardından Lakoba otel otağına qayıdır. Axşam Beriyanın anası zəng edib Lakobadan yeməyə gəlməsini istəyir, bundan sonra Lakoba və Beriya və həyat yoldaşı teatra baş çəkirlər, səhhətinin pisləşməsi səbəbindən Lakoba teatrı tərk edir. Lakoba öldüyü otelə qayıdır. Bəzi tədqiqatçılar Beriyanın evində nahar edərkən Lakobanın zəhərləndiyini düşünürlər. Deyirlər ki, ölümündən əvvəl Lakoba Beriyanı qatil adlandırır. Ətraflı məlumat üçün tarixçi Stanislav Lakoba, A.V. Antonov-Ovseenkoya baxın [2], у А. В. Антонова-Овсеенко.
Davlet Kandaliyanın şahidliyinə görə, ölüm günündə onunla birlikdə olan 1933-cü ildən bəri Nestor Lakobanın təhlükəzliyi üçün olan sürücüsü dedei: "O, 27-də Suxişvilinin evinə dəvət olundu ... Mən onu ora apardım. O, mənə dedi: “Otelə get. Mənim zəngimi gözlə". Mən otelə qayıtdım, çox uzun müddətə zəng gəlmədi. Gecə idi artıq. Birdən onu qucaqda gətirirlər. Hər yeri çirkli idi. Lakobanı müxtəlif vərəqlərlə sildim, paltarını dəyişdim. Sonra gözlərini açır, əli ilə bir işarə edir. Ona yaxınlaşdım, mənə qatilin adını pıçıldadı. Davlet Kandaliyanın dediyinə görə, Lakoba sonra ona son tapşırığını - qatili Beriyanı öldürmək tapşırığını verdi.
Hökümətin hesabatına görə, "28 dekabr 1936-cı il, gecə 4.20-də Tiflisdə Abxaziya ASSR Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin sədri N. A. Lakoba infarktdan öldü." Elə həmin gün onunla Tbilisidə vida mərasimi oldu və axşam cəsəd qatarla Suxumiyə göndərildi.
29 dekabrda "Pravda" qəzeti elan etdi: "Abxaziya sosialist quruluşunun yorulmaz lideri,köhnə və sınanmış bolşevik yoldaş Nestor Apollonoviç Lakoba qəflətən vəfat etmışdir". Sovet tarixi ensiklopediyasının yazısına görə: "O, Stalinin şəxsiyyət kultu kontekstində, Lavrenti Beriyanın məkrli hərəkətləri nəticəsində öldü".
"Rəsmi olaraq" angina pektorisindən "öldüyü elan edildi ...Yalnız ən yaxın qohumları Abxaziya liderinin əslində öldürüldüyünü pıçıldadılar - guya barışmaq üçün ciddi bir mübahisədən sonra dəvət olunduğu Tiflisdəki Lavrenti Beriyanın evində şam yeməyində zəhərləndi "dedi M. Perevozkina.
Lakobanın cəsədi 1937-ci il 1 yanvarda Suxumiyə gətirildi. Tiflisdə edilən ilk yarılma zamanı bağırsaqların cəsəddən çıxarıldığı qeyd olunur. Lakobanın şəxsi həkimi, Abxaziyadakı keçmiş səhiyyə komissarı İvan Qriqorieviç Semerdjiyevin Lakobanın cəsədini açdıqdan sonra onun kalium sianidi ilə zəhərləndiyi qənaətinə gətirdiyi edilir.
Lakobaya on mindən çox insanın toplaşdığı Suxumidə təntənəli bir cənazə mərasimi keçirildi. Stalindən heç bir teleqramın olmadığını qeyd edirlər.
Bədən balzamlandı və Nəbatat bağında xüsusi qurulmuş bir çubuqda dincəldi.
O, Gürcüstan SSR Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin, Sovet Sosialist Respublikası Sovet Sosialist Respublikası Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin, SSRİ Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin üzvü, Gürcüstan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin Bürosunun üzvü olmuşdu.
"Xalq düşməni"
Bir müddət sonra Lakoba "xalq düşməni" elan edildi. Onu 1929-cu ildə L. Trotskiyə kömək etməkdə ittiham etdilər, halbuki əvvəllər 1924 və 1925-ci illərdə Abxaziyada Suxumidən Türkiyəyə qaçmaq üçün qəbul etmişdi.
Lev Trotski İnqilabçılar Portretində onu xatırlatdı: “Demək olar ki, kar olsa da, çox miniatür bir adam idi. Cibində xüsusi səs gücləndiricisi olmasına baxmayaraq, onunla danışmaq asan deyildi." Trotski onu da qeyd etdi ki, onunla heç vaxt "siyasi söhbətlər" etməmiş, onu "böyük cəsarətli, böyük bir insan" kimi xarakterizə etmişdir.
Bir gecə içində xalqının düşməni elan edilməsi ilə cəsədi Mixailovski qəbiristanlığındakı Nəbatat bağından dəfn edildi. Lakobanın həyat yoldaşının cəsədi Lakobanın əcdadları olan Lıxnı kəndində gizli şəkildə dəfn edildi (Adil Abbas oğlu tərəfindən təsdiqlənib).
N. Lakobanın kiçik qardaşı Mixailda (Abxaziya Daxili İşlər Komissarının müavini) həbs edildi;sonradan güllələndi. Tezliklə Nestor Lakobanın həyat yoldaşı Sariya Lakoba (Cix-oglu) və on dörd yaşlı oğlu Rauf, eləcə də Nestor və Sariyanın bütün yaxın qohumları repressiyaya məruz qaldılar. Rauf 28 iyul 1941-ci ildə Butırka həbsxanasında güllələndi. Düşərgələrdən sağ qalan Sariyanın bacısı, kiçik qardaşı və böyük qardaşının arvadı, Stalin,Lavrenti Beriya və Lakoba ailəsinin taleyi haqqında danışırdılar.
Nestor Lakobanın qardaşı Adil Abbasoğlu qeyd edirdi: “Türkiyədə olarkən Lakoba Beriyanın xarici kəşfiyyat ilə əlaqələrini ifşa edən sənədlər tapdı. Evimizdə belə söhbətləri eşitmişdim. Ona görə Sariya həbs olunma ərəfəsində mənə dedi bunları”.
Amerikalı sovetoloq Darrel Slayderin (ing. Darrel Slider) qeydlərinə əsasən, "Lakobanın sirli ölümündən bir il sonra", 1937-ci ildə "Beriya, Stalini öldürmək planında günahlandırıraraq, məmurlar arasında təmizlik təşkil etdi".
Ölümündən sonra reabilitasiya edildi.
Xatirəsi
N. A. Lakobanın abidələri Suxumi və Qudautadadır; Qaqra, Yeni Afon, Suxumidə bir çox küçələr onun şərəfinə adlanmışdır.
Kinoda
- "Belşazarın ziyafətləri, ya da Stalinlə gecə" filmində (1989, rejissor Y. Kara) Nestor Lakoba rolunu Aleksey Safonov canlandırdı.
- "Unuda bilmirəm" sənədli filmi (2011-ci il, rejissor Esma Apsnı).
İstinadlar
- Nestor Lakoba // SNAC (ing.). 2010.
- Лакоба Нестор Аполлонович // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- Согласно свидетельству об окончании Грозненского реального училища
- "Танцы с Берией - Посты блогов МК". 2013-03-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-03-15.Танцы с Берией 2021-11-21 at the Wayback Machine
- http://apsnyteka.org/file/Abkhazovedenie_istoriya_8-9_2013.pdf 2017-02-15 at the Wayback Machine со стр. 99
- "Лакоба". 2021-10-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-09.
- В российском Госархиве социально-политической истории найдены отчёты Нестора Лакоба и Ефрема Эшба 2016-03-05 at the Wayback Machine // Аиааира
- Аббас-Оглы Адиля Шахбасовна. "ПЕРВАЯ ЛЕДИ АБХАЗИИ - Не могу забыть". 2013-03-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-03-15.
- "Я — Коба, Ты — Лакоба" (PDF). 2013-05-25 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2019-10-10.
- "Станислав Лакоба. Абхазия после двух империй. XIX-XXI вв. Глава IV. На заре советской империи. "Я - Коба, а ты - Лакоба..."". 2013-03-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-03-15.
- http://src-h.slav.hokudai.ac.jp/coe21/publish/no5_ses/glava04.pdf 2013-05-25 at the Wayback Machine с. 104
- Широкорад А. Б. "Война и мир Закавказья за последние три тысячи лет | Страница 37 | Онлайн-библиотека". 2013-03-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-03-15.
- "Огонек: НЕСТОР И ТЕНЬ". 2012-07-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-12-27.
- http://src-h.slav.hokudai.ac.jp/coe21/publish/no5_ses/glava04.pdf 2013-05-25 at the Wayback Machine с. 109
- "ВОЖДЬ АБХАЗСКОГО НАРОДА. 70 ЛЕТ СО ДНЯ ГИБЕЛИ НЕСТОРА ЛАКОБЫ". 2013-10-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2012-12-14.
- "Мусто Джихашвили". 2013-03-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-03-15.
- "Мусто Джихашвили". 2013-03-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-03-15.
- "РОКОВОЙ 1937-Й ::: Аббас-Оглы Адиля Шахбасовна — Не могу забыть ::: Аббас-Оглы Адиля Шахбасовна ::: Воспоминания о ГУЛАГе". 2013-10-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-11.
- По следу палача 2014-12-21 at the Wayback Machine // Московский комсомолец]
Ədəbiyyat
- Михаила Лакербай. Малакрыфа, Чанагв, Сын народа
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Nestor Lakoba (rus.)
- Lakoba Nestor Appolonoviç (rus.)
- Stalinin Qafqaz Safarisi (rus.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Nestor Appolonovic Cicuyevic Lakoba 1 may 1893 28 dekabr 1936 Tbilisi Sovet Abxaziyasinin dovlet xadimi Nestor LakobaLakoba Nestor ApollonovicAbxaziya SSR nin Xalq Komissarlari Sovetinin sedriAbxaziya SSR nin Xalq Komissarlari Sovetinin I sedrifevral 1921 ci il 28 dekabr 1936 ci ilEvvelkivezife tesis olunduSonrakiRapava Avksenti NarikievicAbxaziya ASSR Merkezi Icraiyye Komitesinin sedri17 aprel 1930 28 dekabr 1936Evvelkivezife tesis olunduSonraki28 dekabr 1936 ci ilden 1937 ci il fevraladek vezife bos idi Aleksey Aqrba 1937 ci ilin fevral ayindan Sexsi melumatlarDogum tarixi 1 may 1893 1893 05 01 Vefat tarixi 28 dekabr 1936 1936 12 28 43 yasinda Vefat yeri Lixni kendi Suxumi okruqu Kutaisi quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat sebebi zeherlenmePartiya Sovet Ittifaqi Kommunist PartiyasiFealiyyeti siyasetciHeyat yoldasi Sariya LakobaUsagi oglu RaufTeltifleri Vikianbarda elaqeli mediafayllarVikipediyada bu soyadli muxtelif adamlar haqqinda meqaleler var bax Esitme engelli Lakobani Adaqua Kar leqebi ile de cagirirdilar 1922 ci ilin fevralinda Xalq Komissarlari Sovetinin sedri 1930 cu ilin aprelinden ise Abxaziya SSR nin Merkezi Icraiyye Komitesinin sedri olub Stalinin ozunun dediyine gore onun en yaxin dostu olub HeyatiLakoba kendli ailesinde anadan olub Dogulmamisdan bir nece ay evvel atasi oldurulub Kilse mektebinde oxuyan Lakoba sonra dogma kendinde iki illik mektebi de bitirib Laakoba usaqliqdan cox bacariqli olub S detstva byl vesma sposobnym 1905 1910 cu illerde oxudugu Tiflis Ilahiyyat Kollecini bitirib Sonra seminariyaya girdi 1911 ci ilde inqilabi teblig etdiyi ucun qovuldu Nestor Lakoba 1910 cu il 1911 ci ilde Batuma gelir burada ozunun tehsili ve ilk repetitorlugu ile mesgul olur sonra seher meclisinde tibb iscisi kimi ise duzelir 1912 ci ilin sentyabrinda RSDFP yasina b qosuldu Acaristanda partiya isi aparir bir muddet Abxaziyada sonra Qroznida qalmaq mecburiyyetinde qalir Orada Volqa Kama Bankinin bir filialinda calisir 1915 ci ilin may ayinda Qrozni Real Mektebini xaricden telebe kimi bitirib 1916 ci ilde Xarkov Universitetinin huquq fakultesine daxil olan Lakoba tehsilini yarimciq buraxmaq mecburiyyetinde qalaraq Abxaziyaya qayidir Orada demir yolu insaatinda bir senetkar kimi ise duzeldi ve 1916 ci ilin sonunda bolsevik teskilatini qurdu1917 ci ilin aprelinde dogma Lixni kendinde kendli yigincaginda Qudauta menteqe komissari secildi 1917 ci ilin mayinda Sovetlerin 1 ci Qafqaz Regional Qurultayina numayende olur Menseviklere qarsi mubarizede istirak edir 1917 ci ilin dekabrinda kendli doyus destesinin teskilatcisi ve lideri olur 1918 ci ilde Gurcustan Mensevik hokumetine qarsi qiyamin rehberlerinden biri Suxumi Herbi Inqilab Komitesi sedrinin muavini partizan destesinin teskilatcisi olub 1918 ci ilin sonlarinda Suxumi seherinde Mensevik hokumeti terefinden hebs edilen Lakoba 1919 cu ilin yazinda Gurcustandan qovulub 1920 ci ilde RKP b Merkezi Komitesinin Qafqaz Burosu adindan Ingilis qosunlari terefinden isgal edilen Batumide qeyri qanuni bolsevik teskilatina rehberlik etdi Kuban Qara deniz Inqilab Komitesi terefinden dagliq eraziler ucun selahiyyetler verdi Leninin sexsi telimatlarina esasen Efrem Esba ile birlikde 1921 ci ilde Turkiyeye getdiler orada 1920 ci ilin dekabrindan 1921 ci ilin martina qeder olduqlari yerlerde RSFSR ucun elverisli sertlerle Turkiye Milli Meclisi Mustafa Kamal Ataturk arasindaki muqavilenin Moskva muqavilesi 1921 hazirlanmasinda feal istirak etdiler Bu seferden sonra Nestor Lakoba RSFSR in Turkiyedeki sefiri teyin olundu Tarixci Stanislav Lakobaya gore Nestor Lakoba ogluna Rauf adini 1922 1941 Rauf Orbayin serefine bu adi vermisdi 6 mart 1921 ci ilde Suxumide en yuksek qanunverici ve inzibati orqan E Esba sedr N Lakoba ve N Akitravadan ibaret Abxaziya Inqilab Komitesi yarandi Lakoba Abxaziya Inqilab Komitesi sedrinin muavini Abxaziya Hokumeti Deniz Quvvelerinin Xalq Komissari oldu Nestor Lakoba heyat yoldasi ile Lakoba Sariya Ehmedova 1921 ci ilde Lakoba 1920 ci ilden Ingilis isgal orqanlarindan gizlendiyi valideynlerinin evinde Sariye Cix oglu ile evlendi Menbelerde qeyd olunurki Qeyd olunur ki Cix oglu ailesi onlarin evliliyine qarsi idi lakin Lavrenti Beriya ve Serqo Orconikidze onlari barisdira bildiler Suxumide yalniz prezident komissiyasinin qebulunda orijinal Abxaziya kendlisi haqqinda bir fikir elde etmek olar Yoldas Lakobaya ya da sadece kendliler terefinden goz onunde ve arxada deyildiyi kimi Nestora her cur isin ohdesinden dinleyeceklerine ve muhakime edeceyine inamla butun hallari asaraq gelmek yarasir Abxaziyanin Presnarkomu olan yoldas Lakoba kendlilerin ve butun ehalinin sevgisini qazanir Yoldas Zinoviyev Abxaziyada olarken zarafat etdi ki Abxaziyanin Lakobistan adlandirilmalidir Zinaida Rixter Gunumuzun Qafqazi 1924 cu il O Abxaziya Xalq Komissarlari Sovetinin sedri oldu 1922 1930 cu iller 1930 cu ilde Abxaziyada Xalq Komissarlari Surasi legv edildi Nestor Lakoba Respublikanin Merkezi Icraiyye Komitesinin sedri secildi Abxaziya Merkezi Icraiyye Komitesinin sedri 1930 1936 ci iller olub Bu Abxaziyada ilk addir Nestor Lakoba gozel Abxaz Respublikasinin ilk meneceridir Diqqeti ve qaygisi qarsisinda Metodlar metodlar basqalarina lazimdir Butun hadiselere eyni derecede yaxinlasmaq mumkundurmu Yoldas Lakoba daim Abxaziya etrafinda gezir dusunur isleyir insanlari axtarir hesablayir ve elde olunan ugurlardan demek olar ki hec vaxt razi qalmir Efim Zazulya Qigilcim 1934 cu il Lakoba Lavrenti Beriyanin KQB den partiya isine onun once 1931 ci ilin sonunda Gurcustan ve Zaqafqaziya GPU nun sedri vezifesinden ikinci vezifeye sonra 1932 ci ilin sonundan Sov IKP b Zaqafqaziya Regional Komitesinin birinci katibi ve Gurcustan KP b Merkezi Komitesinin 1 ci katibi olaraq tanidilmasina komek etdi Bu haqda etrafli melumat ucun tarixci Stanislav Lakobaya baxin 1 Lakin sonradan 1932 ci ilde Lakoba ile Beriya arasindaki munasibetler korlandi Lakoba Abxaziyanin Gurcustandan ayrilmasini RSFSR e daxil edilmesini istedi Davlet Kandaliyanin xatireleri buna subutdur o chyom svidetelstvuyut i vospominaniya Davleta Kandaliya 1935 ci ilin sonu Stalinin Lakobaya boyuk diqqeti ile qeyd olundu ona imtina etdiyi Moskvaya kocme teklif olunur Stanislav Lakobanin sozlerine gore N A Lakobaya o zaman Henri Yaqodanin rehberlik etdiyi Xalq Daxili Isler Komissari vezifesi teklif edildi ve Stalinin bu teklifi 1936 ci ilin avqustuna qeder olaraq qaldi Lakoba SSRI nin yeni Konstitusiyasini qebul eden Sovet Ittifaqinin Fovqelade VIII Umumittifaq Qurultayinda 25 Noyabr 5 Dekabr 1936 istirak etdi sonra Moskvada qaldi OlumuAbxaziyaya qayitdiqdan bir nece gun sonra tecili olaraq partiyanin aktivini toplamaq ucun Tiflise cagrildi hansi ki 26 dekabr axsami yola dusmusdu Lakoba Orient Otelde qalir Dekabrin 27 de seher Lakoba ile Beriya arasinda munaqise bas verir ardindan Lakoba otel otagina qayidir Axsam Beriyanin anasi zeng edib Lakobadan yemeye gelmesini isteyir bundan sonra Lakoba ve Beriya ve heyat yoldasi teatra bas cekirler sehhetinin pislesmesi sebebinden Lakoba teatri terk edir Lakoba olduyu otele qayidir Bezi tedqiqatcilar Beriyanin evinde nahar ederken Lakobanin zeherlendiyini dusunurler Deyirler ki olumunden evvel Lakoba Beriyani qatil adlandirir Etrafli melumat ucun tarixci Stanislav Lakoba A V Antonov Ovseenkoya baxin 2 u A V Antonova Ovseenko Davlet Kandaliyanin sahidliyine gore olum gununde onunla birlikde olan 1933 cu ilden beri Nestor Lakobanin tehlukezliyi ucun olan surucusu dedei O 27 de Suxisvilinin evine devet olundu Men onu ora apardim O mene dedi Otele get Menim zengimi gozle Men otele qayitdim cox uzun muddete zeng gelmedi Gece idi artiq Birden onu qucaqda getirirler Her yeri cirkli idi Lakobani muxtelif vereqlerle sildim paltarini deyisdim Sonra gozlerini acir eli ile bir isare edir Ona yaxinlasdim mene qatilin adini picildadi Davlet Kandaliyanin dediyine gore Lakoba sonra ona son tapsirigini qatili Beriyani oldurmek tapsirigini verdi Suxumi Nebatat Baginda abidesi Hokumetin hesabatina gore 28 dekabr 1936 ci il gece 4 20 de Tiflisde Abxaziya ASSR Merkezi Icraiyye Komitesinin sedri N A Lakoba infarktdan oldu Ele hemin gun onunla Tbiliside vida merasimi oldu ve axsam cesed qatarla Suxumiye gonderildi 29 dekabrda Pravda qezeti elan etdi Abxaziya sosialist qurulusunun yorulmaz lideri kohne ve sinanmis bolsevik yoldas Nestor Apollonovic Lakoba qefleten vefat etmisdir Sovet tarixi ensiklopediyasinin yazisina gore O Stalinin sexsiyyet kultu kontekstinde Lavrenti Beriyanin mekrli hereketleri neticesinde oldu Resmi olaraq angina pektorisinden olduyu elan edildi Yalniz en yaxin qohumlari Abxaziya liderinin eslinde oldurulduyunu picildadilar guya barismaq ucun ciddi bir mubahiseden sonra devet olundugu Tiflisdeki Lavrenti Beriyanin evinde sam yemeyinde zeherlendi dedi M Perevozkina Lakobanin cesedi 1937 ci il 1 yanvarda Suxumiye getirildi Tiflisde edilen ilk yarilma zamani bagirsaqlarin cesedden cixarildigi qeyd olunur Lakobanin sexsi hekimi Abxaziyadaki kecmis sehiyye komissari Ivan Qriqorievic Semerdjiyevin Lakobanin cesedini acdiqdan sonra onun kalium sianidi ile zeherlendiyi qenaetine getirdiyi edilir Lakobaya on minden cox insanin toplasdigi Suxumide tenteneli bir cenaze merasimi kecirildi Stalinden hec bir teleqramin olmadigini qeyd edirler Beden balzamlandi ve Nebatat baginda xususi qurulmus bir cubuqda dinceldi O Gurcustan SSR Merkezi Icraiyye Komitesinin Sovet Sosialist Respublikasi Sovet Sosialist Respublikasi Merkezi Icraiyye Komitesinin SSRI Merkezi Icraiyye Komitesinin uzvu Gurcustan Kommunist Partiyasi Merkezi Komitesinin Burosunun uzvu olmusdu Xalq dusmeni Nestor Lakoba Abxaziya Respublikasinin poct markasinda 1997 ci ilde Bir muddet sonra Lakoba xalq dusmeni elan edildi Onu 1929 cu ilde L Trotskiye komek etmekde ittiham etdiler halbuki evveller 1924 ve 1925 ci illerde Abxaziyada Suxumiden Turkiyeye qacmaq ucun qebul etmisdi Lev Trotski Inqilabcilar Portretinde onu xatirlatdi Demek olar ki kar olsa da cox miniatur bir adam idi Cibinde xususi ses guclendiricisi olmasina baxmayaraq onunla danismaq asan deyildi Trotski onu da qeyd etdi ki onunla hec vaxt siyasi sohbetler etmemis onu boyuk cesaretli boyuk bir insan kimi xarakterize etmisdir Bir gece icinde xalqinin dusmeni elan edilmesi ile cesedi Mixailovski qebiristanligindaki Nebatat bagindan defn edildi Lakobanin heyat yoldasinin cesedi Lakobanin ecdadlari olan Lixni kendinde gizli sekilde defn edildi Adil Abbas oglu terefinden tesdiqlenib N Lakobanin kicik qardasi Mixailda Abxaziya Daxili Isler Komissarinin muavini hebs edildi sonradan gullelendi Tezlikle Nestor Lakobanin heyat yoldasi Sariya Lakoba Cix oglu ve on dord yasli oglu Rauf elece de Nestor ve Sariyanin butun yaxin qohumlari repressiyaya meruz qaldilar Rauf 28 iyul 1941 ci ilde Butirka hebsxanasinda gullelendi Dusergelerden sag qalan Sariyanin bacisi kicik qardasi ve boyuk qardasinin arvadi Stalin Lavrenti Beriya ve Lakoba ailesinin taleyi haqqinda danisirdilar Nestor Lakobanin qardasi Adil Abbasoglu qeyd edirdi Turkiyede olarken Lakoba Beriyanin xarici kesfiyyat ile elaqelerini ifsa eden senedler tapdi Evimizde bele sohbetleri esitmisdim Ona gore Sariya hebs olunma erefesinde mene dedi bunlari Amerikali sovetoloq Darrel Slayderin ing Darrel Slider qeydlerine esasen Lakobanin sirli olumunden bir il sonra 1937 ci ilde Beriya Stalini oldurmek planinda gunahlandiriraraq memurlar arasinda temizlik teskil etdi Olumunden sonra reabilitasiya edildi XatiresiN A Lakobanin abideleri Suxumi ve Qudautadadir Qaqra Yeni Afon Suxumide bir cox kuceler onun serefine adlanmisdir Kinoda Belsazarin ziyafetleri ya da Stalinle gece filminde 1989 rejissor Y Kara Nestor Lakoba rolunu Aleksey Safonov canlandirdi Unuda bilmirem senedli filmi 2011 ci il rejissor Esma Apsni IstinadlarNestor Lakoba SNAC ing 2010 Lakoba Nestor Apollonovich Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Soglasno svidetelstvu ob okonchanii Groznenskogo realnogo uchilisha Tancy s Beriej Posty blogov MK 2013 03 15 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 03 15 Tancy s Beriej 2021 11 21 at the Wayback Machine http apsnyteka org file Abkhazovedenie istoriya 8 9 2013 pdf 2017 02 15 at the Wayback Machine so str 99 Lakoba 2021 10 28 tarixinde Istifade tarixi 2019 10 09 V rossijskom Gosarhive socialno politicheskoj istorii najdeny otchyoty Nestora Lakoba i Efrema Eshba 2016 03 05 at the Wayback Machine Aiaaira Abbas Ogly Adilya Shahbasovna PERVAYa LEDI ABHAZII Ne mogu zabyt 2013 03 15 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 03 15 Ya Koba Ty Lakoba PDF 2013 05 25 tarixinde PDF Istifade tarixi 2019 10 10 Stanislav Lakoba Abhaziya posle dvuh imperij XIX XXI vv Glava IV Na zare sovetskoj imperii Ya Koba a ty Lakoba 2013 03 15 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 03 15 http src h slav hokudai ac jp coe21 publish no5 ses glava04 pdf 2013 05 25 at the Wayback Machine s 104 Shirokorad A B Vojna i mir Zakavkazya za poslednie tri tysyachi let Stranica 37 Onlajn biblioteka 2013 03 15 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 03 15 Ogonek NESTOR I TEN 2012 07 21 tarixinde Istifade tarixi 2018 12 27 http src h slav hokudai ac jp coe21 publish no5 ses glava04 pdf 2013 05 25 at the Wayback Machine s 109 VOZhD ABHAZSKOGO NARODA 70 LET SO DNYa GIBELI NESTORA LAKOBY 2013 10 29 tarixinde Istifade tarixi 2012 12 14 Musto Dzhihashvili 2013 03 15 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 03 15 Musto Dzhihashvili 2013 03 15 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 03 15 ROKOVOJ 1937 J Abbas Ogly Adilya Shahbasovna Ne mogu zabyt Abbas Ogly Adilya Shahbasovna Vospominaniya o GULAGe 2013 10 29 tarixinde Istifade tarixi 2019 10 11 Po sledu palacha 2014 12 21 at the Wayback Machine Moskovskij komsomolec EdebiyyatMihaila Lakerbaj Malakryfa Chanagv Syn narodaHemcinin baxAbxaziya AbxazlarXarici kecidlerVikianbarda elaqeli media fayllar Nestor Lakoba rus Lakoba Nestor Appolonovic rus Stalinin Qafqaz Safarisi rus