Qəzzə bölgəsinə humanitar yardım aparan gəmilərə hücum — İsrail ordusunun 31 may 2010-cu ildə gecə saat 4:30 radələrində Qəzzə zolağına humanitar yardım aparan 6 gəmidən ibarət karvana hücumu.
"Mavi Marmara" gəmisi Qəzzə zolağında hərbi münaqişədən əziyyət çəkən insanlara humanitar yardım aparan zamanı İsrail hərbi dəniz qüvvələrinin hücumuna məruz qalmış, nəticədə 9 nəfər öldürülmüş, 60-a yaxın insan yaralanmışdı.
Tarix
"Haaretz" qəzetinin verdiyi məlumatda bildirilir ki, İsrailin ilk planı "Mavi Marmara" gəmisini Ağ dənizdə batırmaq olub. Planı Mossad-ın təşəbbüsü ilə İsrail Müdafiə Nazirliyi hazırlayıb. Qəzetə açıqlama verən Müdafiə Nazirliyinin yüksək səlahiyyətli nümayəndəsi deyib ki, böyük insan faciəsinin baş verəcəyi və İsrailin beynəlxalq aləmə bu olayı izah etməkdə çətinlik çəkəcəyi riski nəzərə alınaraq, sonradan bu plandan üz döndərilib.
Hücum
Qəzzə sektoruna gedən gəmilərə İsrail əsgərləri vertolyotdan enib və atəş açıblar. Hücum anında gəmilər İsrailin sahil sularından 70 mil uzaqlıqda olub. Hücumdan sonra gəmilərlə əlaqə kəsilib.
Gəmilərdə 70 nəfər könüllü olub. Onların arasında Avropa Parlamentinin deputatları, jurnalistlər, 1976-cı ildə Nobel sülh mükafatına layiq görülmüş Şimali İrlandiyalı də olub.
Hücumun nəticəsi
İsrail televiziyalarının verdiyi məlumatlara görə, azı 16 nəfər ölüb, 30 nəfər yaralanıb. İsraillilər 1 gəmini sıradan çıxarıblar.
Tutulan sərnişinlər
|
|
|
Tutulan gəmilər
- ABŞ Challenger 1
- ABŞ Challenger 2
- Komor adaları Mavi Marmara
- Kiribati MV Defne Y
- Yunanıstan Eleftheri Mesogeios
- Yunanıstan Sfendoni
- Türkiyə Gazze
- Kamboca MV Rachel Corrie
Öldürülənlərin siyahısı
- Türkiyə İbrahim Bilgem, 1949-cu il təvəllüdlü
- Türkiyə Ali Haydar Bengi, 1971-ci il təvəllüdlü
- Türkiyə Cevdet Kılıçlar, 1972-ci il təvəllüdlü
- Türkiyə Çetin Topçuoğlu, 1956-ci il təvəllüdlü
- Türkiyə Necdet Yıldırım, 1978-ci il təvəllüdlü
- Türkiyə ABŞ Furkan Doğan, 1991-ci il təvəllüdlü
- Türkiyə Fahri Yıldız, 1963-ci il təvəllüdlü
- Türkiyə Cengiz Söngür, 1969-cu il təvəllüdlü
İtkin düşmüş:
- Türkiyə Aydın Ataç
Reaksiyalar
ABŞ prezidenti Barak Obama gəmilərdə həyatını itirən türklər üçün üzüldüyünü söyləyib, onların ailələrinə başsağlığını çatdırmışdır.
Türkiyə-İsrail münasibətləri böhranı
Gəmi karvanının İsrail tərəfindən təcavüzə məruz qalması Türkiyə-İsrail münasibətlərini son dərəcə gərginləşdirib.Rəcəb Tayyib Ərdoğan bildirib ki, İsrailin addımı beynəlxalq hüquq prinsiplərinə tamamilə ziddir, ən qısa müddətdə öldürülən insanların cənazələri, yaralılar Türkiyəyə göndərilməli, saxlanılanlar sərbəst buraxılmalıdır.
İsrail hökuməti hadisə ilə əlaqədar reyd zamanı gözlənilməz müqavimət ilə qarşılaşdıları üçün silahdan istifadə etmək məcburiyyətində qaldıqlarını əsas gətirdi. Rəsmi Tel Əviv hadisədən 3 il sonra Türkiyə hökumətindən üzr istəmiş və hücumda həyatını itirən insanlara təzminat verməyi qəbul etmişdi. Bununla belə, İstanbul məhkəməsi qiyabi olaraq İsrail ordusunun 4 sabiq hərbi komandirinin həbsinə qərar verib.
2015-ci ildə Türkiyənin İstanbul şəhərində minlərlə aksiya iştirakçısı İsrailə qarşı şüarlar səsləndirib, hökumətdən sionist rejimdən qısas almasını tələb ediblər. Aksiyaçılardan biri bildirib ki,
Biz bura təkcə "Mavi Marmara"da şəhid düşən qardaşlarımız üçün toplaşmamışıq. Biz İsrailin mühasirəsi altında olan fələstinli qardaş-bacılarımızın azadlığa çıxmasını istəyirik. Qüdsün, Əl-Aqsa məscidinin azadlığı üçün çalışırıq. |
Həmçinin bax
İstinadlar
- . 2015-08-25 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-08-19.
- . 2016-03-04 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-08-19.
- . 2011-01-29 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-01-29.
- "РИА Новости: Греция прекращает учения ВВС с Израилем из-за инцидента с флотилией". 2010-06-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-01-29.
- Israeli commandos gun down 19 peace activists in raid on Gaza ships with 28 Britons on board 2010-06-02 at the Wayback Machine (ing.)
- "Алжир призвал ООН осудить нападение Израиля на гуманитарную флотилию". 2010-06-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-01-29.
- "CNN.com: Israel: Foreigners held from Gaza flotilla will be released, deported". 2010-06-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-01-09.
Mənbə
- İsrail türk gəmilərini vurdu! – 16 ölü, 30 yaralı 2010-06-03 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qezze bolgesine humanitar yardim aparan gemilere hucum Israil ordusunun 31 may 2010 cu ilde gece saat 4 30 radelerinde Qezze zolagina humanitar yardim aparan 6 gemiden ibaret karvana hucumu yardim aparan gemi Mavi Marmara gemisi Qezze zolaginda herbi munaqiseden eziyyet ceken insanlara humanitar yardim aparan zamani Israil herbi deniz quvvelerinin hucumuna meruz qalmis neticede 9 nefer oldurulmus 60 a yaxin insan yaralanmisdi Tarix Haaretz qezetinin verdiyi melumatda bildirilir ki Israilin ilk plani Mavi Marmara gemisini Ag denizde batirmaq olub Plani Mossad in tesebbusu ile Israil Mudafie Nazirliyi hazirlayib Qezete aciqlama veren Mudafie Nazirliyinin yuksek selahiyyetli numayendesi deyib ki boyuk insan faciesinin bas vereceyi ve Israilin beynelxalq aleme bu olayi izah etmekde cetinlik cekeceyi riski nezere alinaraq sonradan bu plandan uz donderilib HucumQezze sektoruna geden gemilere Israil esgerleri vertolyotdan enib ve ates aciblar Hucum aninda gemiler Israilin sahil sularindan 70 mil uzaqliqda olub Hucumdan sonra gemilerle elaqe kesilib Gemilerde 70 nefer konullu olub Onlarin arasinda Avropa Parlamentinin deputatlari jurnalistler 1976 ci ilde Nobel sulh mukafatina layiq gorulmus Simali Irlandiyali de olub Hucumun neticesiIsrail televiziyalarinin verdiyi melumatlara gore azi 16 nefer olub 30 nefer yaralanib Israilliler 1 gemini siradan cixariblar Tutulan sernisinler Turkiye 380 nefer Yunanistan 38 nefer Boyuk Britaniya 31 nefer Iordaniya 30 nefer Elcezair 28 nefer deputatlar Kuveyt 15 nefer Indoneziya 12 nefer Almaniya 11 nefer ABS 11 nefer Malayziya 11 nefer Isvec 11 nefer Fransa 9 nefer Irlandiya 9 nefer Merakes 7 nefer Italiya 6 nefer Belcika 5 nefer Behreyn 4 nefer Cexiya 4 nefer Yemen 4 nefer Israil 4 nefer Avstraliya 3 nefer Livan 3 nefer Simali Makedoniya 3 nefer Misir 3 nefer Norvec 3 nefer Mavritaniya 3 nefer Pakistan 3 nefer Suriya 3 nefer Azerbaycan 2 nefer Niderland 2 nefer Bolqaristan 2 nefer Kanada 1 nefer Braziliya 1 nefer Kosovo 1 nefer Serbiya 1 nefer Oman 1 nefer Bosniya ve Herseqovina 1 nefer Yeni Zelandiya 1 nefer Cenubi Afrika Respublikasi 1 nefer Tutulan gemiler ABS Challenger 1 ABS Challenger 2 Komor adalari Mavi Marmara Kiribati MV Defne Y Yunanistan Eleftheri Mesogeios Yunanistan Sfendoni Turkiye Gazze Kamboca MV Rachel CorrieOldurulenlerin siyahisi Turkiye Ibrahim Bilgem 1949 cu il tevelludlu Turkiye Ali Haydar Bengi 1971 ci il tevelludlu Turkiye Cevdet Kiliclar 1972 ci il tevelludlu Turkiye Cetin Topcuoglu 1956 ci il tevelludlu Turkiye Necdet Yildirim 1978 ci il tevelludlu Turkiye ABS Furkan Dogan 1991 ci il tevelludlu Turkiye Fahri Yildiz 1963 ci il tevelludlu Turkiye Cengiz Songur 1969 cu il tevelludlu Itkin dusmus Turkiye Aydin AtacReaksiyalar2010 cu il 31 Mayda Isvecin Goteborq seherinde kecirilen Israile qarsi protest ABS prezidenti Barak Obama gemilerde heyatini itiren turkler ucun uzulduyunu soyleyib onlarin ailelerine bassagligini catdirmisdir Turkiye Israil munasibetleri bohrani Gemi karvaninin Israil terefinden tecavuze meruz qalmasi Turkiye Israil munasibetlerini son derece gerginlesdirib Receb Tayyib Erdogan bildirib ki Israilin addimi beynelxalq huquq prinsiplerine tamamile ziddir en qisa muddetde oldurulen insanlarin cenazeleri yaralilar Turkiyeye gonderilmeli saxlanilanlar serbest buraxilmalidir Israil hokumeti hadise ile elaqedar reyd zamani gozlenilmez muqavimet ile qarsilasdilari ucun silahdan istifade etmek mecburiyyetinde qaldiqlarini esas getirdi Resmi Tel Eviv hadiseden 3 il sonra Turkiye hokumetinden uzr istemis ve hucumda heyatini itiren insanlara tezminat vermeyi qebul etmisdi Bununla bele Istanbul mehkemesi qiyabi olaraq Israil ordusunun 4 sabiq herbi komandirinin hebsine qerar verib 2015 ci ilde Turkiyenin Istanbul seherinde minlerle aksiya istirakcisi Israile qarsi suarlar seslendirib hokumetden sionist rejimden qisas almasini teleb edibler Aksiyacilardan biri bildirib ki Biz bura tekce Mavi Marmara da sehid dusen qardaslarimiz ucun toplasmamisiq Biz Israilin muhasiresi altinda olan felestinli qardas bacilarimizin azadliga cixmasini isteyirik Qudsun El Aqsa mescidinin azadligi ucun calisiriq Hemcinin baxQezze zolagiIstinadlar 2015 08 25 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 08 19 2016 03 04 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 08 19 2011 01 29 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 01 29 RIA Novosti Greciya prekrashaet ucheniya VVS s Izrailem iz za incidenta s flotiliej 2010 06 03 tarixinde Istifade tarixi 2015 01 29 Israeli commandos gun down 19 peace activists in raid on Gaza ships with 28 Britons on board 2010 06 02 at the Wayback Machine ing Alzhir prizval OON osudit napadenie Izrailya na gumanitarnuyu flotiliyu 2010 06 08 tarixinde Istifade tarixi 2015 01 29 CNN com Israel Foreigners held from Gaza flotilla will be released deported 2010 06 02 tarixinde Istifade tarixi 2015 01 09 MenbeIsrail turk gemilerini vurdu 16 olu 30 yarali 2010 06 03 at the Wayback Machine