Keşiş — Xristianlıqda evlənməmiş, monastrda yaşayan rahib və ya rahibə.
Haqqında
Rahib sözünün kökü ərəb və fars dillərinə əsaslanır.
Rahiblər aralarında xristianlığın ən sıx formasını yaşamağa çalışan, bunun üçün ayrılığa gedib günlərlə ilahi düşüncə ilə məşğul olan, monastırda yaşayan və həyatlarını xristianlığa uyğun şəkildə nizamlayan insanlardırlar. Köhnə dildə monastırlara "keşişxana" deyilirdi. Bunlar Franciskan, Dominikan, cizvit rahibləri kimi təriqətlərə görə bölünürdülər. Rahiblik özünü tərki-dünya etmək deməkdir. Rahiblər düşüncə ilə dünyadan uzaq bir həyat sürdükləri monastırda yaşayırlar. İçki içmirlər, oruc tuturlar və cinsi həyatdan uzaq dururlar.
Fərdi rahibliklə qrup şəklində edilən rahiblik fərqlidir. Məsələn, İslamda hamı ramazan ayında oruc tutur. Fərdi rahiblikdə hər kəs bir şey etməkdə və ya etməməkdə sərbəstdir. Keşişdə təmizlik (cinsi həyat mənasında) çox vacibdir. Bunun əksinə olaraq, azad libertinaj deyilən azad sevgi idealını müdafiə etmək anlayışı da var.
Fərqli baxış bucağında keşişlik
Meksikalı yazıçı Oktavio Pasın dediyinə görə rahib olmaq, bu cəmiyyətin əksəriyyəti tərəfindən normal sayılan şeylərdən imtina etmək deməkdir. Cəmiyyət tərəfindən müəyyən edilmiş mənəvi dəyərləri rədd edən və kənarda yaşayan insanlar kimi rahiblər də cəmiyyətdəki sosial bir azlıqlardır. Başqa bir baxış bucağı: Rahiblər o mədəniyyətdə icazə verilməyən xoşagəlməz halları tərk edirlər.
Məsələn, İsraildə donuz əti yeyən, Səudiyyə Ərəbistannda içki içən bir rahib yoxdur.
Keşişlərin xüsusiyyətləri
- Rahiblər evlənmirlər, cinsi həyatdan uzaq dururlar.
- Bədənin təmizlənməsinə əhəmiyyət vermirlər.
- Bədənin ehtiyaclarını qarşılamırlar (məsələn, çox az yatırlar).
- Dünya malından imtina edirlər.
- Cəmiyyətdən təcrid olunmağa çalışırlar.
- Az danışırlar, həmişə dua edirlər.
- Xəlvətə çəkilirlər.
- Evsizdirlər. Qarınlarını doyurmaq üçün yalvarırlar. Təbliğ edərək gəzirlər.
- İtaətkardırlar.
Keşişliyin əsasları
Rahiblərdə edilən hər şeyin konkret məqsədi var. Məsələn, rahiblər oruc tuturlar. Beləliklə, dünya ləzzətlərindən qurtulurlar. Başqa bir nümunə; keşişlikdə həmrəylik vardır. Oruc vaxtında toplanan pullar yoxsullara kömək etmək üçün bir quruma bağışlanır.
Təmizlənmə məqsədli ibadət və oruc dünya və insanın şəxsinə istiqamətlənmiş və ya mövcud təbii halına qarşı bir etiraz olaraq mənfi görüşlə əlaqələndirilir. Bir rahib dünyanı düzəltməyi, gözəlləşdirməyi hədəfləyir. Bəzi dinlərdə sırf kamillik məqsədi daşıyır.
Digər tərəfdən, zövq və sevinc əleyhinə olmayan keşişlər də var. Bu vəziyyətdə orucun məqsədi zövqə bağlanmamaq və zövqü adi hala gətirməməkdir. Filosof Teresa Von Avila " hinduşka isə hinduşka, oruc isə orucdur" deyərək buna bir aydınlıq gətirmişdi.
Keşişliyin tarixi
Keşişlik bəzi dini və etik sistemlərə yaddır. Məsələn, Zərdüşt və ya Konfutsiizmdə belədir.
Asiyada keşişlik
Keşişlikdə ən qədim sisteminin Hinduizmdən gəldiyi təxmin edilir. İndus Vadisi mədəniyyəti, rahibləri tanıyırdı. Bu keşişlər: yoqaçılar, Sadhular ya da Sannyasinlerdir (səyyah dərvişlər). Onlar qismən Tantrizm üzvləridir. Jainizm ünsürlərindən biri də orucdur. Hətta bir hindli Mahatma Qandi də oruc tutmuşdur.
Buddizmdə keşişlik olub və hələ də var. Bunu buddanın həyatı və qurduğu buddist rahiblər cəmiyyətindən başa düşə bilərik. Bunu buddanın həyatından və qurduğu buddist rahiblər cəmiyyətindən anlaya bilərik. Gündə yalnız bir yeməkdən başlayaraq açıq oturma vəziyyətində yatmadan oruc tutan konkret hərəkətlər, bir çox nümunə Vyetnam müharibəsi zamanı rahiblərin özlərini yandırmasına səbəb olur. Buddizm normal vəziyyətlər üçün həddən artıq əziyyət çəkən həyatı rədd edir. Buddizmdə həyat tərzindən imtina etməyə və ya keşiş üçün tövbə etməyə ehtiyac yoxdur. Bunun üçün yalnız ekstremizmdən və praqmatik münasibətdən çəkinmək lazımdır.
Qədim Yunanıstan və Romada keşişlik
Qədim Yunanıstanda və Romada rahiblik anlayışı tətbiq edilməkdədir. Yunan əsgərlərinin təlimi kimi başa düşülür. Daha doğrusu idmançıların həyat tərzidir. Sincilik fəlsəfəsində qəbul edilmiş həyat tərzi - iradə, yoxsulluq və kimsəsizlik keşişlik xüsusiyyətlərini göstərir. Bununla birlikdə, kinsizliyin tərəfdarları məmnuniyyətin artdığını və qurulmuş quruluşların parçalanmasını gördükləri üçün onu “keşişlik orucu” adlandırmaq mümkün deyil.
Keşişlik e.ə I əsrdən bəri Qnostisizm və Neoplatonizmdən imtina və dünyanı görməzlik fikirlərini rədd edir. Qnostisizm ya üzvlərinə təvazökar fundamentalist bir həyat sürməyi əmr edir, ya da onlara geniş cinsi azadlıqlar verir. Qaranlıq və işığın birliyinə əsaslanan Mani dinində keşişlik bu şəkildədir: Dünyaya çatmaq üçün hər şeydən imtina etməlisən. Mani dinində rahiblər üçün üç qadağa var:
- Ət və balıq yeyə, içki içə bilməzlər.
- Öz-özünü cinsi baxımdan təmin etmək, iş və peşənin qadağan edilməsi.
- Evlənə bilməzlər.
Yunan və Roma mədəniyyətində oruc tutmaq və cinsi həyatdan çəkinmək dini qaydaların bir hissəsi olaraq görülür. Beləliklə, tanrılara təsir göstərə biləcəklərini düşünürlər (bax:Elevsin misteriyaları). Buna görə keşişlik Yunan və Roma mədəniyyətində bu baxımdan tam olaraq qeyd edilə bilməz.
Fəlsəfə məktəblərində bu belədir: Təmizlik, yemək-içmək və davranış üçün bir sıra qaydalar mövcuddur. Namizəd üzvləri bu qaydalara əməl etməyə borcludurlar. Stoa fəlsəfəsi keşişlik anlayışının mərkəzi idi. Ancaq sözün orijinal mənası ehtiras və istəklərdən qurtulmaq üçün daim çalışmaqdır.
Dinlər və keşişlər
Qrup keşişliyi
Bir çox dünya dinləri keşişliyi bütün cəmiyyətdə mümkün etmək istəyirdi. Bunun üçün bir sıra rahiblər yaratdı. Beləliklə, tövbə etmək üçün müəyyənləşmiş vaxtlarda oruc və ya yas tutulmağa başladnmışdı.
Yəhudilik və keşişlik
Dünyanın bəyəndiyi bir din olan iudaizm, keşişlik xüsusiyyətlərinə malikdir. Bu, xüsusən müqəddəs mətnin öyrənilməsinə aiddir. Yəhudilər tövbə günü (Yom Kippur) oruc tuturlar.
Yəhudilər üçün oruc ruhani bir hazırlıqdır və ya Allaha bir məsələyə nə qədər ciddi yanaşdıqlarını göstərməkdir. Nasistlər Tövratı öyrənəndə bəzi ehtiyaclarını təxirə saldılar. Məsələn, o vaxtlar şərab içməz və saçlarını kəsdirməzdilər. Bu dövr ömrü boyu və ya müəyyən bir müddət bu şəkildə davam edəcəkdir. Əhdi-Ətiqdə nəsirlilərin sabit bir evinin olmadığı qeyd olunur.
İslam və keşişlik
Bəzi rahib xüsusiyyətləri islam həyat tərzində görülür. Keşişlik ərəbcə cihad (müqəddəs müharibə, səy) sözü ilə eyni mənanı daşıyır. Sufilər tərəfindən "kiçik cihad" qavramı, əsl mübarizə hərəkətini özündə cəmləşdirən "böyük cihad" a çevrilir, böyük cihad insanın dünyadakı dünyəvi cazibə müqavimətini göstərə bilməsi üçün bir insanın öz şəxsi impluslarına qarşı mübarizəni və müharibəni hədəf alır.
İslamda keşişlik qruplar şəklində olur. Bu məqsədlə XII əsrdən bəri müxtəlif təriqətlər quruldu. Təriqətə qəbul olunan şəxsə şagird deyilir. Bu şəxslər sufi tərbiyəsinə tabedirlər. Allaha çatmaq üçün hər təriqətin hazırladığı üsullar fərqlidir.
Sufilər gündəlik olaraq zikr edirlər. Allahın adını anarlar. Həmişə axirət üçün çalışırlar. Nəfslərinə qalib gələrlər.
Xristianlıq və keşiklik
Keşişlik xristianlıqda ən çox yayılmışdı. Bir xristian keşişliyi vardır. Lakin xristianlıqdakı rahib hinduizmdəki kimi deyil. Xristianlıq keşişliklə bağlı müxtəlif ənənələrə sahibdir. Bu ənənələrlə formalaşmışdı. Digər tərəfdən bu ənənələri tənqid edən bir dindir.
Əhdi-Cədiddə ən məşhur rahib Yəhya peyğəmbərdir. Yəhya peyğəmbər və şagirdləri əmlak, iqamətgah və s dən imtina edirlər. Yenə Essenes dini yəhudilərin rahib qrupu idilər və şəxsi əşyalarından imtina etdilər.
İsa özü bir müddət oruc tutdu; ancaq rahib haqqında ümumi bir qayda yaratmadı. Rəqiblərin arasında bəziləri onun dünyəvi duyğularla bir həyat sürdüyünü iddia edirdilər. O, rahibi tənqid etdiyini də açıq şəkildə bildirirdi.
Katolik kilsəsi və keşişlik
İsa özü də rahib olub. İsa və onun təlimatları Katolik kilsəsindəki rahiblər üçün həyat şərtləri kimi şərh olunur. Bundan əlavə, şəxsi əşyalardan, cinsi həyatdan imtina etmək, bunları şəxsin öz iradəsi ilə etmesi bir qayda kimi sayılır. Yoxsulluq, bakirəlik və itaət kimi protestant məsləhətlər xilas olmaq üçün lazım deyil, lakin, dini bir həyat üçün faydalıdırlar.
Katolik kilsəsindəki keşişlərlə mənəvi və dini mükəmməlliyə nail olmaq istəyənlər üçün bunlar edilməlidir:
- və düşüncə. Rahiblə əlaqəli dini ədəbiyyat və ya sənət əsərləri də təqdim olunur.
- İncil oxunur.
- Dua edilir
- Birlikdə ibadət edirlər, nəfs tərbiyə edilir və yığıncaqlar keçirilir.
- Müqəddəs mərasimlər keçirilir.
Monastırlarda imtina qaydalarının nisbətən yüngülləşdirilməsi orta əsrlərdə kilsə və icmada yeni rahib hərəkatlarına səbəb oldu. Franciscan Orderinin banisi Francesco, kasıblara kömək etmək üçün kilsə ilə həmrəy olmaq istəyirdi. Bunun üçün uzun müddət kilsə ilə mübarizə aparmalı oldu. Ancaq kilsədən kənarda deviant hərəkətlər meydana gəlmişdi. Digər qruplar dini həyatı dəyişdirməyə çalışdılar (Katarlar və Valdensian kimi yeni dini qruplar meydana gəldi). Rahiblər orta əsrlərdə baş verən bu hadisələrdən çox təsirlənmişdilər. Qəsdən bədənlərinə işgəncə etməyə başlamışdılar.
Cizvit təriqətinin yaradıcısı İqnati Loyola ruhi məşqlər etdirən və qatı keşişlik qaydalarını əks etdirən otuz günlük bir proqram hazırlamışdı. Bu proqram protestantizmin islahatçı hərəkatlarına qarşı yaradılmışdır.
Cümə günü Katolik kilsəsində ət yemək qadağandır. Bu vəziyyət orta əsrlərdən XX əsrə qədər bu şəkildə davam etdi. Cümə günləri şükranlıq üçün katoliklər oruc tuturlar.
Pravoslav kilsəsi (şərq xristianlığı) və keşişlik
Pravoslavlar 40 gün oruc tuturlar. Bu oruc il ərzində kilsə təqviminə görə tənzimlənir. Pravoslavlarda oruc vaxtı qərbdən daha sərtdir. Ət yemək, şərab içmək və yağ istifadə etmək qəti qadağandır. Bu sıx ibadət ilə əlaqədardır.
Pravoslav kilsələrində rahiblik Katolik kilsəsinə bənzəmir. Keşişlər günahları üçün bağışlanmaq məcburiyyətində deyillər. Şəxs rahib təcrübələri və Allahla mənəvi birlik arasında sərbəstdir.
Protestant kilsəsi və keşişlik
Protestant kilsəsi (Martin Lüter) Katolik kilsəsinin rahiblik üçün uyğun olduğu fikrini rədd etdi.
Roformist kilsələr və keşişlik
İsveçrədə (Sürix) islahat hərəkatları Ulriç Zvinqli tərəfindən başladı. İslahat hərəkatları nəticəsində Kalvinizm kimi yeni bir ilahiyyat meydana gəldi. Hər ikisi dünya ləzzətlərini əvvəldən tərk edərək intizamlı bir həyat tərzi keçirdilər, ancaq, keşiş üçün dünyadan tamamilə uzaqlaşma kimi bir şey yoxdur. Bu həyat tərzi Kalvinizm hərəkatını qəbul edənlər tərəfindən qəbul edildi. Məsələn, mühafizəkar protestantlar bunlar arasındadır.
Pietizm (ifrat dindarlıq)
Protestant kilsələrində son dərəcə fikir ayrılıqları vardır. Bəzi protestantlar dünyanı inkar edən və dindar xüsusiyyətlərə sahib olan bir fikri qəbul etdilər. Məsələn, Pietizm bu şəkildə ortaya çıxan bir hərəkətdir. Qerhard Terstigen: "Biz istəyərək imtina edirik bütün boş şeylərdən, bütün dünyəvi zövqlərdən və həzzlərdən".
Pietizmdə sadəcə oruc tutmak ya da evlənməmək önəmli deyil. Dünya zövqlərindən imtina edilməlidir. Musiqi dinləmək, rəqs etmək və hətta gülmək belə düzgün olmayan kimi görülür. Metodistlər qurucusu Con Ueslinin dövründə təbliğçilər üçün həftədə iki dəfə oruc tutardılar. Hətta digərlərinə də məsləhət görərdilər. Keşiş Maks Veber monxood anlayışını belə şərh etmişdir: "Dünyəvi keşişlik” protestantizm hesabına modernləşdirilmişdi. İnsan mədəniyyəti bundan müntəzəm olaraq təsirlənmiş və dəyişmişdi. Beləliklə, həm müasir, həm də mühafizəkar kapitalizmdə müvəffəqiyyət imtina və fədakarlıq mükafatı kimi qəbul edilir. Beləliklə, bir inanc və din həyatı bir-biri ilə yan-yana davam edərkən aydın şəkildə müstəqil olur və hətta zamanla bir-birindən fərqlənir. Buna görə də bugünkü həyat tərzində tərk edilən şeylərin bir çoxunu keşişlik kimi başa düşmək olar. Bununla birlikdə anoreksiya sinirozu, sağlamlıq və ya vegetarianlıq üçün oruc tutma halları keşişliyə qismən və ya bütövlükdə ziddir.
Müasir türk dilində istifadəsi
"Rahib həyat yaşamaq" ifadəsi hər şeydən çəkilmək, tək yaşamaq üçün türk dilində istifadə olunmuşdur. Rahiblər təkcə xristianlıqda deyil, hər dində vardır.
Həmçinin bax
İstinadlar
- TDK sözlük
- "Buddhism" (ingilis). countrystudies.us. 2018-12-10 tarixində .
- Frank William. "A History of Asia". Allyn and Bacon. 1964.
Xarici keçidlər
- 200 ildir meditasiya edən keşiş
- Buddist Məbədlərinin Sirli Dünyası (Buddist Məbədləri)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kesis Xristianliqda evlenmemis monastrda yasayan rahib ve ya rahibe Misirin Boyuk Muqeddes Anthony xristian monastizminin atasi hesab edilir Ag paltarli Acharya KalakaHaqqindaRahib sozunun koku ereb ve fars dillerine esaslanir Rahibler aralarinda xristianligin en six formasini yasamaga calisan bunun ucun ayriliga gedib gunlerle ilahi dusunce ile mesgul olan monastirda yasayan ve heyatlarini xristianliga uygun sekilde nizamlayan insanlardirlar Kohne dilde monastirlara kesisxana deyilirdi Bunlar Franciskan Dominikan cizvit rahibleri kimi teriqetlere gore bolunurduler Rahiblik ozunu terki dunya etmek demekdir Rahibler dusunce ile dunyadan uzaq bir heyat surdukleri monastirda yasayirlar Icki icmirler oruc tuturlar ve cinsi heyatdan uzaq dururlar Ferdi rahiblikle qrup seklinde edilen rahiblik ferqlidir Meselen Islamda hami ramazan ayinda oruc tutur Ferdi rahiblikde her kes bir sey etmekde ve ya etmemekde serbestdir Kesisde temizlik cinsi heyat menasinda cox vacibdir Bunun eksine olaraq azad libertinaj deyilen azad sevgi idealini mudafie etmek anlayisi da var Ferqli baxis bucaginda kesislikMeksikali yazici Oktavio Pasin dediyine gore rahib olmaq bu cemiyyetin ekseriyyeti terefinden normal sayilan seylerden imtina etmek demekdir Cemiyyet terefinden mueyyen edilmis menevi deyerleri redd eden ve kenarda yasayan insanlar kimi rahibler de cemiyyetdeki sosial bir azliqlardir Basqa bir baxis bucagi Rahibler o medeniyyetde icaze verilmeyen xosagelmez hallari terk edirler Meselen Israilde donuz eti yeyen Seudiyye Erebistannda icki icen bir rahib yoxdur Kesislerin xususiyyetleriRahibler evlenmirler cinsi heyatdan uzaq dururlar Bedenin temizlenmesine ehemiyyet vermirler Bedenin ehtiyaclarini qarsilamirlar meselen cox az yatirlar Dunya malindan imtina edirler Cemiyyetden tecrid olunmaga calisirlar Az danisirlar hemise dua edirler Xelvete cekilirler Evsizdirler Qarinlarini doyurmaq ucun yalvarirlar Teblig ederek gezirler Itaetkardirlar Kesisliyin esaslariRahiblerde edilen her seyin konkret meqsedi var Meselen rahibler oruc tuturlar Belelikle dunya lezzetlerinden qurtulurlar Basqa bir numune kesislikde hemreylik vardir Oruc vaxtinda toplanan pullar yoxsullara komek etmek ucun bir quruma bagislanir Temizlenme meqsedli ibadet ve oruc dunya ve insanin sexsine istiqametlenmis ve ya movcud tebii halina qarsi bir etiraz olaraq menfi gorusle elaqelendirilir Bir rahib dunyani duzeltmeyi gozellesdirmeyi hedefleyir Bezi dinlerde sirf kamillik meqsedi dasiyir Diger terefden zovq ve sevinc eleyhine olmayan kesisler de var Bu veziyyetde orucun meqsedi zovqe baglanmamaq ve zovqu adi hala getirmemekdir Filosof Teresa Von Avila hinduska ise hinduska oruc ise orucdur deyerek buna bir aydinliq getirmisdi Kesisliyin tarixiKesislik bezi dini ve etik sistemlere yaddir Meselen Zerdust ve ya Konfutsiizmde beledir Asiyada kesislik Taylanddaki Buddist rahibler Kesislikde en qedim sisteminin Hinduizmden geldiyi texmin edilir Indus Vadisi medeniyyeti rahibleri taniyirdi Bu kesisler yoqacilar Sadhular ya da Sannyasinlerdir seyyah dervisler Onlar qismen Tantrizm uzvleridir Jainizm unsurlerinden biri de orucdur Hetta bir hindli Mahatma Qandi de oruc tutmusdur Buddizmde kesislik olub ve hele de var Bunu buddanin heyati ve qurdugu buddist rahibler cemiyyetinden basa duse bilerik Bunu buddanin heyatindan ve qurdugu buddist rahibler cemiyyetinden anlaya bilerik Gunde yalniz bir yemekden baslayaraq aciq oturma veziyyetinde yatmadan oruc tutan konkret hereketler bir cox numune Vyetnam muharibesi zamani rahiblerin ozlerini yandirmasina sebeb olur Buddizm normal veziyyetler ucun hedden artiq eziyyet ceken heyati redd edir Buddizmde heyat terzinden imtina etmeye ve ya kesis ucun tovbe etmeye ehtiyac yoxdur Bunun ucun yalniz ekstremizmden ve praqmatik munasibetden cekinmek lazimdir Qedim Yunanistan ve Romada kesislik Qedim Yunanistanda ve Romada rahiblik anlayisi tetbiq edilmekdedir Yunan esgerlerinin telimi kimi basa dusulur Daha dogrusu idmancilarin heyat terzidir Sincilik felsefesinde qebul edilmis heyat terzi irade yoxsulluq ve kimsesizlik kesislik xususiyyetlerini gosterir Bununla birlikde kinsizliyin terefdarlari memnuniyyetin artdigini ve qurulmus quruluslarin parcalanmasini gordukleri ucun onu kesislik orucu adlandirmaq mumkun deyil Kesislik e e I esrden beri Qnostisizm ve Neoplatonizmden imtina ve dunyani gormezlik fikirlerini redd edir Qnostisizm ya uzvlerine tevazokar fundamentalist bir heyat surmeyi emr edir ya da onlara genis cinsi azadliqlar verir Qaranliq ve isigin birliyine esaslanan Mani dininde kesislik bu sekildedir Dunyaya catmaq ucun her seyden imtina etmelisen Mani dininde rahibler ucun uc qadaga var Et ve baliq yeye icki ice bilmezler Oz ozunu cinsi baximdan temin etmek is ve pesenin qadagan edilmesi Evlene bilmezler Yunan ve Roma medeniyyetinde oruc tutmaq ve cinsi heyatdan cekinmek dini qaydalarin bir hissesi olaraq gorulur Belelikle tanrilara tesir gostere bileceklerini dusunurler bax Elevsin misteriyalari Buna gore kesislik Yunan ve Roma medeniyyetinde bu baximdan tam olaraq qeyd edile bilmez Felsefe mekteblerinde bu beledir Temizlik yemek icmek ve davranis ucun bir sira qaydalar movcuddur Namized uzvleri bu qaydalara emel etmeye borcludurlar Stoa felsefesi kesislik anlayisinin merkezi idi Ancaq sozun orijinal menasi ehtiras ve isteklerden qurtulmaq ucun daim calismaqdir Dinler ve kesislerQrup kesisliyi Bir cox dunya dinleri kesisliyi butun cemiyyetde mumkun etmek isteyirdi Bunun ucun bir sira rahibler yaratdi Belelikle tovbe etmek ucun mueyyenlesmis vaxtlarda oruc ve ya yas tutulmaga basladnmisdi Yehudilik ve kesislik Dunyanin beyendiyi bir din olan iudaizm kesislik xususiyyetlerine malikdir Bu xususen muqeddes metnin oyrenilmesine aiddir Yehudiler tovbe gunu Yom Kippur oruc tuturlar Yehudiler ucun oruc ruhani bir hazirliqdir ve ya Allaha bir meseleye ne qeder ciddi yanasdiqlarini gostermekdir Nasistler Tovrati oyrenende bezi ehtiyaclarini texire saldilar Meselen o vaxtlar serab icmez ve saclarini kesdirmezdiler Bu dovr omru boyu ve ya mueyyen bir muddet bu sekilde davam edecekdir Ehdi Etiqde nesirlilerin sabit bir evinin olmadigi qeyd olunur Islam ve kesislik Bezi rahib xususiyyetleri islam heyat terzinde gorulur Kesislik erebce cihad muqeddes muharibe sey sozu ile eyni menani dasiyir Sufiler terefinden kicik cihad qavrami esl mubarize hereketini ozunde cemlesdiren boyuk cihad a cevrilir boyuk cihad insanin dunyadaki dunyevi cazibe muqavimetini gostere bilmesi ucun bir insanin oz sexsi impluslarina qarsi mubarizeni ve muharibeni hedef alir Islamda kesislik qruplar seklinde olur Bu meqsedle XII esrden beri muxtelif teriqetler quruldu Teriqete qebul olunan sexse sagird deyilir Bu sexsler sufi terbiyesine tabedirler Allaha catmaq ucun her teriqetin hazirladigi usullar ferqlidir Sufiler gundelik olaraq zikr edirler Allahin adini anarlar Hemise axiret ucun calisirlar Nefslerine qalib gelerler Xristianliq ve kesiklik Kesislik xristianliqda en cox yayilmisdi Bir xristian kesisliyi vardir Lakin xristianliqdaki rahib hinduizmdeki kimi deyil Xristianliq kesislikle bagli muxtelif enenelere sahibdir Bu enenelerle formalasmisdi Diger terefden bu eneneleri tenqid eden bir dindir Ehdi Cedidde en meshur rahib Yehya peygemberdir Yehya peygember ve sagirdleri emlak iqametgah ve s den imtina edirler Yene Essenes dini yehudilerin rahib qrupu idiler ve sexsi esyalarindan imtina etdiler Isa ozu bir muddet oruc tutdu ancaq rahib haqqinda umumi bir qayda yaratmadi Reqiblerin arasinda bezileri onun dunyevi duygularla bir heyat surduyunu iddia edirdiler O rahibi tenqid etdiyini de aciq sekilde bildirirdi Katolik kilsesi ve kesislik Isa ozu de rahib olub Isa ve onun telimatlari Katolik kilsesindeki rahibler ucun heyat sertleri kimi serh olunur Bundan elave sexsi esyalardan cinsi heyatdan imtina etmek bunlari sexsin oz iradesi ile etmesi bir qayda kimi sayilir Yoxsulluq bakirelik ve itaet kimi protestant meslehetler xilas olmaq ucun lazim deyil lakin dini bir heyat ucun faydalidirlar Katolik kilsesindeki kesislerle menevi ve dini mukemmelliye nail olmaq isteyenler ucun bunlar edilmelidir ve dusunce Rahible elaqeli dini edebiyyat ve ya senet eserleri de teqdim olunur Incil oxunur Dua edilir Birlikde ibadet edirler nefs terbiye edilir ve yigincaqlar kecirilir Muqeddes merasimler kecirilir Monastirlarda imtina qaydalarinin nisbeten yungullesdirilmesi orta esrlerde kilse ve icmada yeni rahib herekatlarina sebeb oldu Franciscan Orderinin banisi Francesco kasiblara komek etmek ucun kilse ile hemrey olmaq isteyirdi Bunun ucun uzun muddet kilse ile mubarize aparmali oldu Ancaq kilseden kenarda deviant hereketler meydana gelmisdi Diger qruplar dini heyati deyisdirmeye calisdilar Katarlar ve Valdensian kimi yeni dini qruplar meydana geldi Rahibler orta esrlerde bas veren bu hadiselerden cox tesirlenmisdiler Qesden bedenlerine isgence etmeye baslamisdilar Cizvit teriqetinin yaradicisi Iqnati Loyola ruhi mesqler etdiren ve qati kesislik qaydalarini eks etdiren otuz gunluk bir proqram hazirlamisdi Bu proqram protestantizmin islahatci herekatlarina qarsi yaradilmisdir Cume gunu Katolik kilsesinde et yemek qadagandir Bu veziyyet orta esrlerden XX esre qeder bu sekilde davam etdi Cume gunleri sukranliq ucun katolikler oruc tuturlar Pravoslav kilsesi serq xristianligi ve kesislik Pravoslavlar 40 gun oruc tuturlar Bu oruc il erzinde kilse teqvimine gore tenzimlenir Pravoslavlarda oruc vaxti qerbden daha sertdir Et yemek serab icmek ve yag istifade etmek qeti qadagandir Bu six ibadet ile elaqedardir Pravoslav kilselerinde rahiblik Katolik kilsesine benzemir Kesisler gunahlari ucun bagislanmaq mecburiyyetinde deyiller Sexs rahib tecrubeleri ve Allahla menevi birlik arasinda serbestdir Protestant kilsesi ve kesislik Protestant kilsesi Martin Luter Katolik kilsesinin rahiblik ucun uygun oldugu fikrini redd etdi Roformist kilseler ve kesislik Isvecrede Surix islahat herekatlari Ulric Zvinqli terefinden basladi Islahat herekatlari neticesinde Kalvinizm kimi yeni bir ilahiyyat meydana geldi Her ikisi dunya lezzetlerini evvelden terk ederek intizamli bir heyat terzi kecirdiler ancaq kesis ucun dunyadan tamamile uzaqlasma kimi bir sey yoxdur Bu heyat terzi Kalvinizm herekatini qebul edenler terefinden qebul edildi Meselen muhafizekar protestantlar bunlar arasindadir Pietizm ifrat dindarliq Protestant kilselerinde son derece fikir ayriliqlari vardir Bezi protestantlar dunyani inkar eden ve dindar xususiyyetlere sahib olan bir fikri qebul etdiler Meselen Pietizm bu sekilde ortaya cixan bir hereketdir Qerhard Terstigen Biz isteyerek imtina edirik butun bos seylerden butun dunyevi zovqlerden ve hezzlerden Pietizmde sadece oruc tutmak ya da evlenmemek onemli deyil Dunya zovqlerinden imtina edilmelidir Musiqi dinlemek reqs etmek ve hetta gulmek bele duzgun olmayan kimi gorulur Metodistler qurucusu Con Ueslinin dovrunde tebligciler ucun heftede iki defe oruc tutardilar Hetta digerlerine de meslehet gorerdiler Kesis Maks Veber monxood anlayisini bele serh etmisdir Dunyevi kesislik protestantizm hesabina modernlesdirilmisdi Insan medeniyyeti bundan muntezem olaraq tesirlenmis ve deyismisdi Belelikle hem muasir hem de muhafizekar kapitalizmde muveffeqiyyet imtina ve fedakarliq mukafati kimi qebul edilir Belelikle bir inanc ve din heyati bir biri ile yan yana davam ederken aydin sekilde musteqil olur ve hetta zamanla bir birinden ferqlenir Buna gore de bugunku heyat terzinde terk edilen seylerin bir coxunu kesislik kimi basa dusmek olar Bununla birlikde anoreksiya sinirozu saglamliq ve ya vegetarianliq ucun oruc tutma hallari kesisliye qismen ve ya butovlukde ziddir Muasir turk dilinde istifadesi Rahib heyat yasamaq ifadesi her seyden cekilmek tek yasamaq ucun turk dilinde istifade olunmusdur Rahibler tekce xristianliqda deyil her dinde vardir Hemcinin baxRahib Kilse XristianliqIstinadlarTDK sozluk Buddhism ingilis countrystudies us 2018 12 10 tarixinde Frank William A History of Asia Allyn and Bacon 1964 Xarici kecidler200 ildir meditasiya eden kesis Buddist Mebedlerinin Sirli Dunyasi Buddist Mebedleri