Çandarlı I İbrahim Paşa (ö. 25 avqust 1429) — II Murad dövründə sədrəzəm olmuş Osmanlı dövlət adamı. Tarixdə Çandarlılar ailəsi olaraq tanınan ailəyə mənsubdur.
Çandarlı I İbrahim Paşa | |
---|---|
تشاندار إبراهيم باشا | |
30 avqust 1421 – 25 avqust 1429 | |
Əvvəlki | Amasyalı Bəyazid Paşa |
Sonrakı | Qoca Mehmed Nizamüddin Paşa |
Şəxsi məlumatlar | |
Vəfat tarixi | |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | |
Fəaliyyəti | siyasətçi |
Atası | Çandarlı Qara Xəlil Xeyrəddin Paşa |
Həyat yoldaşı | Xanım Xatun |
Uşaqları | Çandarlı Xəlil Paşa Mahmud Çələbi Mehmed Çələbi Fatma Xatun Xədicə Xatun |
Ailəsi | Çandarlılar |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Hayatı
Çandarlı Qara Xəlil Xeyrəddin Paşanın kiçik oğludur. Mədrəsə təhsili almış, üləma zümrəsinə mənsub olduğu bilinir. Böyük qardaşı vəzir Çandarlı Əli Paşanın vəqf sənədlərinə görə, 1406-cı ilin yanvarında Bursada qazı olaraq fəaliyyət göstərmişdir. ndə isə bir müddət Ədirnədə Şahzadə Musa Çələbinin yanında Ədirnə qazısı olaraq qalmışdır. Daha sonra Bizansdan alınacaq vergi səbəbilə İstanbula göndərilmişdir. Ancaq bu səyahəti əsnasında Çələbi Sultan Mehmedlə razılığa gəldi və onun tərəfinə keçərək dönüşdə Bursaya gəldi.
Dövrün saray dəftərlərində 1415-ci ilin martında qazəsgər olduğu görünür. Daha sonra isə vəzir olaraq divana daxil oldu. Divana giriş tarixi bilinməsə də, 1402-ci ildə Çələbi Sultan Mehmedin ikinci vəziri olduğu məlumdur. 30 avqust 1421-ci ildə İldırım Bəyazidin oğlu Mustafa Çələbi ilə gedən Sazlıdərə döyüşündə məğlub olan Amasyalı Bəyazid Paşanın edamından sonra II Murad tərəfindən sədarətə gətirildi. Taxta yeni çıxan II Muradın Gəlibolu yarımadasına ordu çıxarmasında və Mustafa Çələbinin ələ keçirilərək edam edilməsində önəmli rol oynadı.
İbrahim Paşa məzar kitabəsinə görə, 25 avqust 1429-cu ildə vəfat etmiş, cənazəsi İznikə gətirilərək burdakı türbəsinə dəfn edilmişdir. Türbəsinin şərq cəbhəsində inşası 1425-ci ildə başlayıb 2 il davam edən bir imarəti olmuşdur. İmarətin isə yalnız kitabəsi günümüzə qədər gəlib çıxmışdır. İbrahim Paşa Qüdsdə bir mədrəsəsi olan Dədəbalinin qızı İsfahan Şah Xatun (bəzi mənbələrə görə Xanım Xatun) ilə evllənmiş, bu evlilikdən Mahmud və Mehmed adlı iki oğlu ilə Fatma və Xədicə adlı iki qızı dünyaya gəlmişdir. Gələcəkdə sədrəzəm olan böyük oğlu Çandarlı Xəlil Paşanın anası isə başqadır.
Mənbə
- Dukas, Bizans Tarihi (trc. Vl. Mirmiroğlu), İstanbul 1953, s. 159-160;
- Âşıkpaşazâde, Târih, s. 96, 99, 102, 188;
- Neşrî, Cihannümâ (Unat), II, 489, 491, 583;
- Âlî, Künhü’l-ahbâr, İstanbul 1277, V, 138, 202, 204;
- Hoca Sâdeddin, Tâcü’t-tevârîh, I, 275, 314;
- İ. Hakkı Uzunçarşılı, Çandarlı Vezir Ailesi, Ankara 1986, s. 46-55.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Candarli I Ibrahim Pasa o 25 avqust 1429 II Murad dovrunde sedrezem olmus Osmanli dovlet adami Tarixde Candarlilar ailesi olaraq taninan aileye mensubdur Candarli I Ibrahim Pasaتشاندار إبراهيم باشاOsmanli sedrezemi30 avqust 1421 25 avqust 1429EvvelkiAmasyali Beyazid PasaSonrakiQoca Mehmed Nizamuddin PasaSexsi melumatlarVefat tarixi 25 avqust 1429Vefat yeri Edirne Osmanli imperiyasiDefn yeri IznikFealiyyeti siyasetciAtasi Candarli Qara Xelil Xeyreddin PasaHeyat yoldasi Xanim XatunUsaqlari Candarli Xelil Pasa Mahmud Celebi Mehmed Celebi Fatma Xatun Xedice XatunAilesi Candarlilar Vikianbarda elaqeli mediafayllarHayatiCandarli Qara Xelil Xeyreddin Pasanin kicik ogludur Medrese tehsili almis ulema zumresine mensub oldugu bilinir Boyuk qardasi vezir Candarli Eli Pasanin veqf senedlerine gore 1406 ci ilin yanvarinda Bursada qazi olaraq fealiyyet gostermisdir nde ise bir muddet Edirnede Sahzade Musa Celebinin yaninda Edirne qazisi olaraq qalmisdir Daha sonra Bizansdan alinacaq vergi sebebile Istanbula gonderilmisdir Ancaq bu seyaheti esnasinda Celebi Sultan Mehmedle raziliga geldi ve onun terefine kecerek donusde Bursaya geldi Dovrun saray defterlerinde 1415 ci ilin martinda qazesger oldugu gorunur Daha sonra ise vezir olaraq divana daxil oldu Divana giris tarixi bilinmese de 1402 ci ilde Celebi Sultan Mehmedin ikinci veziri oldugu melumdur 30 avqust 1421 ci ilde Ildirim Beyazidin oglu Mustafa Celebi ile geden Sazlidere doyusunde meglub olan Amasyali Beyazid Pasanin edamindan sonra II Murad terefinden sedarete getirildi Taxta yeni cixan II Muradin Gelibolu yarimadasina ordu cixarmasinda ve Mustafa Celebinin ele kecirilerek edam edilmesinde onemli rol oynadi Ibrahim Pasa mezar kitabesine gore 25 avqust 1429 cu ilde vefat etmis cenazesi Iznike getirilerek burdaki turbesine defn edilmisdir Turbesinin serq cebhesinde insasi 1425 ci ilde baslayib 2 il davam eden bir imareti olmusdur Imaretin ise yalniz kitabesi gunumuze qeder gelib cixmisdir Ibrahim Pasa Qudsde bir medresesi olan Dedebalinin qizi Isfahan Sah Xatun bezi menbelere gore Xanim Xatun ile evllenmis bu evlilikden Mahmud ve Mehmed adli iki oglu ile Fatma ve Xedice adli iki qizi dunyaya gelmisdir Gelecekde sedrezem olan boyuk oglu Candarli Xelil Pasanin anasi ise basqadir MenbeDukas Bizans Tarihi trc Vl Mirmiroglu Istanbul 1953 s 159 160 Asikpasazade Tarih s 96 99 102 188 Nesri Cihannuma Unat II 489 491 583 Ali Kunhu l ahbar Istanbul 1277 V 138 202 204 Hoca Sadeddin Tacu t tevarih I 275 314 I Hakki Uzuncarsili Candarli Vezir Ailesi Ankara 1986 s 46 55 Hemcinin baxI Mehmed I Beyazid II Murad Qurulus donemi Osmanli sedrezemleri Candarli ailesi