Gelibolu yarımadası (türk. Gelibolu Yarımadası) - Dardanel boğazının qərb tərəfində, Dardanel ilə Saros körfəzi arasında, cənuba doğru uzanan yarımadadır. Yarımadanın qədim adı .
Gelibolu yarımadası | |
---|---|
Gelibolu Yarımadası | |
Yerləşməsi | |
Akvatoriya | Egey dənizi |
Ölkə | Türkiyə |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Coğrafi mövqeyi
Gelibolu yarımadası Çanaqqala əyalətinə daxil olan Gelibolu və rayonlarının ərazilərində yerləşməkdədir. III geoloji dövrün sonunda meydana gələn çöküntülərlə yaranmışdır. Uzunluğu 65 km-dir. Boğazın ən geniş yeri 5800 m, ən dar yeri isə 1250 kmdir. Ən dərin yeri 106 m-dir. Boğazın çevrəsi dağ xarakterindədir. Türkiyənin şimal-qərbində yer alan yarımada və eyni zamanda Türkiyə Respublikası, Şimal yarımkürəsində, Avropa və Asiya qitələrinin kəsişmə nöqtəsindədir. Şimalda dar Bolayır keçidi ilə Trakyaya bağlanır. Kiçik Asiyanın qərbdəki ən son ərazisidir.
Tarixi
1915-ci ildə 19 fevral-18 mart arası dənizdən, 25 aprel-9 yanvar arası isə qurudan Çanaqqala döyüşü baş vermişdir. Türkiyə tarixində əhəmiyyətli yerə malik olan bu böyük döyüşdə Türkiyə qələbə qazanmışdır.
Coğrafiyası
İqlim
Trakya və Egey iqlim bölgələri arasında yerləşir. Şimalda yerləşən sərt Trakya iqliminin təsirini zəiflədir. Çanaqqala boğazı sahillərində yerləşməsi ilə il ərzində daimi hava axınlarının təsiri altındadır. Bu səbəblə yaz fəsli çox qısadır. Yağışlar payızda çoxalır, yazda azalır. Qış fəslində isə şimaldan sərt Geliboluya daxil olur.
Dağlar
uzanan bir qolu Mərmərə dənizi sahillərini izləyərək Mürəftə üzərindən Çanaqqala boğazı boyunca qədər davam edir. Digər bir qolu isə Kadıköy bucağının arxasından Bayramiş kəndinin üstündən Meriç istiqamətində hərəkət edir. Bir çox yerləri 200–400 m yüksəklikdə dəyişən hissələri, Gelibolu Kəşan arasında 725 m-dir. Bu yüksəkliyin adı Qorudağı adlanır. Düzənliklər Geliboluda sadəcə olaraq kiçik Evreşe, Karainbeyli, Sütlüce və İlgardərə kimi düzənliklər var.
Bölgədə əhəmiyyətli çay və göl yoxdur. Bölgənin ən böyük çay və dərələri aşağıdakılardır:
- : Ən uzun çayıdır. Çokal kəndi yanından keçir, şimaldan gələn bir qolla biləşir və Saroz körfəzinə tökülür. Uzunluğu 50 km-dir.
- : Əşikçi dağından başlayaraq Üveyik dağı ilə Pazarlı kəndi arasından keçərək Bakacak təpəsi yaxınlığından Çanaqqala boğazına tökülür.
- : Qaynarcadan keçərək Çanaqqala körfəzinə tökülür.
İstinadlar
- "Türkiyə yarımadaları: Gelibolu yarımadası". 2014-11-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-08-18.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Gelibolu yarimadasi turk Gelibolu Yarimadasi Dardanel bogazinin qerb terefinde Dardanel ile Saros korfezi arasinda cenuba dogru uzanan yarimadadir Yarimadanin qedim adi Gelibolu yarimadasiGelibolu YarimadasiYerlesmesi40 22 sm e 26 28 s u Akvatoriya Egey deniziOlke TurkiyeGelibolu yarimadasi Vikianbarda elaqeli mediafayllarCografi movqeyiGelibolu yarimadasi Canaqqala eyaletine daxil olan Gelibolu ve rayonlarinin erazilerinde yerlesmekdedir III geoloji dovrun sonunda meydana gelen cokuntulerle yaranmisdir Uzunlugu 65 km dir Bogazin en genis yeri 5800 m en dar yeri ise 1250 kmdir En derin yeri 106 m dir Bogazin cevresi dag xarakterindedir Turkiyenin simal qerbinde yer alan yarimada ve eyni zamanda Turkiye Respublikasi Simal yarimkuresinde Avropa ve Asiya qitelerinin kesisme noqtesindedir Simalda dar Bolayir kecidi ile Trakyaya baglanir Kicik Asiyanin qerbdeki en son erazisidir Tarixi1915 ci ilde 19 fevral 18 mart arasi denizden 25 aprel 9 yanvar arasi ise qurudan Canaqqala doyusu bas vermisdir Turkiye tarixinde ehemiyyetli yere malik olan bu boyuk doyusde Turkiye qelebe qazanmisdir CografiyasiIqlim Trakya ve Egey iqlim bolgeleri arasinda yerlesir Simalda yerlesen sert Trakya iqliminin tesirini zeifledir Canaqqala bogazi sahillerinde yerlesmesi ile il erzinde daimi hava axinlarinin tesiri altindadir Bu sebeble yaz fesli cox qisadir Yagislar payizda coxalir yazda azalir Qis feslinde ise simaldan sert Geliboluya daxil olur Daglar uzanan bir qolu Mermere denizi sahillerini izleyerek Murefte uzerinden Canaqqala bogazi boyunca qeder davam edir Diger bir qolu ise Kadikoy bucaginin arxasindan Bayramis kendinin ustunden Meric istiqametinde hereket edir Bir cox yerleri 200 400 m yukseklikde deyisen hisseleri Gelibolu Kesan arasinda 725 m dir Bu yuksekliyin adi Qorudagi adlanir Duzenlikler Geliboluda sadece olaraq kicik Evrese Karainbeyli Sutluce ve Ilgardere kimi duzenlikler var Bolgede ehemiyyetli cay ve gol yoxdur Bolgenin en boyuk cay ve dereleri asagidakilardir En uzun cayidir Cokal kendi yanindan kecir simaldan gelen bir qolla bilesir ve Saroz korfezine tokulur Uzunlugu 50 km dir Esikci dagindan baslayaraq Uveyik dagi ile Pazarli kendi arasindan kecerek Bakacak tepesi yaxinligindan Canaqqala bogazina tokulur Qaynarcadan kecerek Canaqqala korfezine tokulur Istinadlar Turkiye yarimadalari Gelibolu yarimadasi 2014 11 15 tarixinde Istifade tarixi 2017 08 18