Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Afínalı Afinaqór (yun. Αθηναγόρας ο Αθηναίος təq. 133, Afina — təq. 190, Afina) — Xristian apologeti və ilahiyyatçısı, Müqəddəs kilsə atası. Ortodoks (Pravoslav) kilsəsi onun xatirəsini hər ilin 24 iyul (6 avqust) tarixində yad edir"".
| Afinalı Afinoqor | |
|---|---|
| q.yun. Ἀθηναγόρας ὀ Ἀθηναῖος | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Afina |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | Afina |
| Vətəndaşlığı | Roma İmperiyası |
| Elm sahələri | fəlsəfə, ilahiyyat, apologetika |
| Tanınır | Xristian ilahiyyatçısı, apologet |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
| Erkən xristianlıq |
 |
| Yunandilli apologetika: Yustin • Tatian • Afinoqor • Teofil Latındilli apologetika: Minusius Feliks • Arnobius • Laktansius • Tertullian Qnostiklərə qarşı olanlar: |
Xristian ehkamlarının formalaşması Rəsmi kilsəyə qarşı duran təriqətlər: Rəsmi kilsə tərəfdarları: Atanasius • İoann Xrisostom • Saxta Dionisius Xristoloji mübahisələr səbəbilə ayrılan təriqətlər: |
Latın qərbində Kilsə Ataları Boesius • Kassiodor • Avqustin Avrelius |
Apologetikası
Onun həyatı haqqında çox az məlumat var. O Afinada doğulmuş və Xristianlığa gəlməkdən öncə platonçu olmuşdur. Xristianlığı qəbul edəndən sonra isə fəal apologetik fəaliyyətlə məşğul olmuşdur.
Onun dövründə Cənubi Qalliya və Afrika xristianları təqib olunurdu. Xristianları ateizmdə, dövlət dinindən imtina etməsində, dövlətə qarşı fəaliyyətdə, kannibalizmdə və başqa cinayətlərdə ittiham edirdilər.
Bu səbəbdən Afinoqor imperator Mark Avreliusa "Xristianlar üçün xahişnamə" (lat. "Legatio pro christianis"; yun. "Πρεσβεία περί χριστιανών") apologiyasını yazmışdı. Bu əsərdə o, platoçuların və stoiklərin ideyalarından istifadə edərək, xristianlara bəraət qazandırmaq istəyirdi və onlar tərəfindən heç bir cinayətin işlənilməməsini sübuta yetirdi.
İlk növbədə Afinaqor xristianların güya ateist olduğu ittihamlarını təkzib edirdi. O, imperatora çox sadə dildə izah edirdi ki, xristianların yalnız bir olan Tanrıya inanması heç də ateizm demək deyil.
Daha sonra Afinaqor, yunan fəlsəfəsi tarixi ilə müqayisələr apararaq Platonun, Aristotelin və başqa düşünürlərin də monoteist olduğu haqqında fikir irəli sürmüşdür. Elə buna görə Xristianlıqla bəzi yunan filosoflarının ideyaları arasında uyğunluq və bənzərlik vardır. Deməli onların mənbəyi birdir və monoteizmdən əmələ gəlmişdir. Bu isə o deməkdir ki, monoteizm daha da tərəqqipərvər bir əqidədir. Sonda Afinaqor dahi yunanların monoteist ruhlu fikirlərinin hörmətlə qarşıladığı halda, nəyə görə xristianlar həmin fikirlərə sadiq qalmalarına görə təqiblərə məruz qalmalı və ateizmdə ittihamlandırılmalıdırlar suallarını verir.
Ancaq bu sualları verərkən, Afinaqor, özündən öncəki apologetlərdən fərqli olaraq, yunanların qədim yəhudi peyğəmbərlərinin fikirlərinin alınması haqqında heç bir şey demir, realist mövqeyindən çıxış edir. Afinaqora görə Tanrının varlığı və birliyi fikri təbiət haqqında düşüncələrdən də irəli gələ bilər. Dünya bir gəmidir, onu idarə edən isə sükançıdır. Düşüncəli insan həmən o sükançının varlığını başa düşməlidir. Lakin insanların əksəriyyəti gəmini sükançı ilə səhv salırlar və Tanrının yaratdığı məxluqata ibadət edirlər. Bəzi bütpərəstlərin sükançının var olduğunu anlaması Yaradıcı və məxluqatın arasında olan təbii rəğbətin olduğuna görə baş verir. Onu Afinaqor “bədii alov” adlandırır .
Təsiri
Afinaqor imanı düşüncə ilə zənginləşdirilməsinin zəruriliyini anlayan və bu istiqamətdə bir çox addımlar atan düşünürlərdən biri olmuşdur. Onun fikirləri təxminən 150 ildən sonra qəbul ediləcək rəsmi xristian doktrinası ilə əksər hallarda üst-üstə düşürdü və kilsə tərəfindən qəbul edilmişdi.
Mənbə
- Aydın Əlizadə. Xristianlıq: tarix və fəlsəfə (PDF). Bakı: Əbilov, Zeynalov və qardaşlar. 2007. səh. 44-45. ISBN . İstifadə tarixi: 2016-08-16.
Ədəbiyyat
- Aydın Əlizadə. Xristianlıq: tarix və fəlsəfə (PDF). Bakı: Əbilov, Zeynalov və qardaşlar. 2007. səh. 44-45. ISBN . İstifadə tarixi: 2016-08-16.
- Ловягин Владимир. Об Афинагоре и его сочинения.//Памятники древней христианской письменности. т. V, Сочинения древних христианских апологетов/ Пер. П. Преображенского. — М.: 1864.
- Кейм, Теодор. Rom und das Christentum. — Берлин, 1881.
- Мироносицкий П. П. Афинагор, христианский апологет II века. — Казань, 1894. — 276 стр.
- Майоров Г. Г. Формирование средневековой философии (латинская патристика). — М.: Мысль, 1979. — С. 65—68.
- "Athenagoras". Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company. 1913.
- J. Tixeront (1920). "Section II: The Apologists of the Second Century — IV: Athenagoras" . A Handbook of Patrology . trans. S. A. Raemers. St. Louis: B. Herder Book Co.
Həmdə bax
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France Record #121621834 // BnF catalogue général (fr.). Paris: BnF.
- Online Chapel — Greek Orthodox Archdiocese of America — Athenagorus the Apologist 2015-09-24 at the Wayback Machine
- Athenagoras. Legatio pro christianis, 7 2022-04-25 at the Wayback Machine.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Afinali Afinaqor yun A8hnagoras o A8hnaios teq 133 Afina teq 190 Afina Xristian apologeti ve ilahiyyatcisi Muqeddes kilse atasi Ortodoks Pravoslav kilsesi onun xatiresini her ilin 24 iyul 6 avqust tarixinde yad edir Afinali Afinoqorq yun Ἀ8hnagoras ὀ Ἀ8hnaῖosDogum tarixi 133Dogum yeri AfinaVefat tarixi 190Vefat yeri AfinaVetendasligi Roma ImperiyasiElm saheleri felsefe ilahiyyat apologetikaTaninir Xristian ilahiyyatcisi apologet Vikianbarda elaqeli mediafayllarErken xristianliqXristianligin yaranmasiPatristikaApologetika Yunandilli apologetika Yustin Tatian Afinoqor Teofil Latindilli apologetika Minusius Feliks Arnobius Laktansius Tertullian Qnostiklere qarsi olanlar Irineus Lionlu Ippolit Romali Iskenderiyye ilahiyyat mektebi Klement OrigenXristian ehkamlarinin formalasmasi Resmi kilseye qarsi duran teriqetler Arianliq Donatizm Resmi kilse terefdarlari Atanasius Ioann Xrisostom Saxta Dionisius Kappadokiyali kilse atalari Basil Qeyseriyyeli Qriqor Nazianzen Nissali Qriqori Xristoloji mubahiseler sebebile ayrilan teriqetler Nestorianliq Monofizitizm Monofelitlik Ikonomaxiya Ekumenik Kilse Meclisleri Latin qerbinde Kilse Atalari Boesius Kassiodor Avqustin Avrelius Iyeronim Stridonlu Ilarius PiktaviyaliXristian mistisizmi Xristian rahibliyi IsihazmSerq ve Qerb kilselerinin aralanmasiXristian simvolikasiApologetikasiOnun heyati haqqinda cox az melumat var O Afinada dogulmus ve Xristianliga gelmekden once platoncu olmusdur Xristianligi qebul edenden sonra ise feal apologetik fealiyyetle mesgul olmusdur Onun dovrunde Cenubi Qalliya ve Afrika xristianlari teqib olunurdu Xristianlari ateizmde dovlet dininden imtina etmesinde dovlete qarsi fealiyyetde kannibalizmde ve basqa cinayetlerde ittiham edirdiler Bu sebebden Afinoqor imperator Mark Avreliusa Xristianlar ucun xahisname lat Legatio pro christianis yun Presbeia peri xristianwn apologiyasini yazmisdi Bu eserde o platocularin ve stoiklerin ideyalarindan istifade ederek xristianlara beraet qazandirmaq isteyirdi ve onlar terefinden hec bir cinayetin islenilmemesini subuta yetirdi Ilk novbede Afinaqor xristianlarin guya ateist oldugu ittihamlarini tekzib edirdi O imperatora cox sade dilde izah edirdi ki xristianlarin yalniz bir olan Tanriya inanmasi hec de ateizm demek deyil Daha sonra Afinaqor yunan felsefesi tarixi ile muqayiseler apararaq Platonun Aristotelin ve basqa dusunurlerin de monoteist oldugu haqqinda fikir ireli surmusdur Ele buna gore Xristianliqla bezi yunan filosoflarinin ideyalari arasinda uygunluq ve benzerlik vardir Demeli onlarin menbeyi birdir ve monoteizmden emele gelmisdir Bu ise o demekdir ki monoteizm daha da tereqqiperver bir eqidedir Sonda Afinaqor dahi yunanlarin monoteist ruhlu fikirlerinin hormetle qarsiladigi halda neye gore xristianlar hemin fikirlere sadiq qalmalarina gore teqiblere meruz qalmali ve ateizmde ittihamlandirilmalidirlar suallarini verir Ancaq bu suallari vererken Afinaqor ozunden onceki apologetlerden ferqli olaraq yunanlarin qedim yehudi peygemberlerinin fikirlerinin alinmasi haqqinda hec bir sey demir realist movqeyinden cixis edir Afinaqora gore Tanrinin varligi ve birliyi fikri tebiet haqqinda dusuncelerden de ireli gele biler Dunya bir gemidir onu idare eden ise sukancidir Dusunceli insan hemen o sukancinin varligini basa dusmelidir Lakin insanlarin ekseriyyeti gemini sukanci ile sehv salirlar ve Tanrinin yaratdigi mexluqata ibadet edirler Bezi butperestlerin sukancinin var oldugunu anlamasi Yaradici ve mexluqatin arasinda olan tebii regbetin olduguna gore bas verir Onu Afinaqor bedii alov adlandirir TesiriAfinaqor imani dusunce ile zenginlesdirilmesinin zeruriliyini anlayan ve bu istiqametde bir cox addimlar atan dusunurlerden biri olmusdur Onun fikirleri texminen 150 ilden sonra qebul edilecek resmi xristian doktrinasi ile ekser hallarda ust uste dusurdu ve kilse terefinden qebul edilmisdi MenbeAydin Elizade Xristianliq tarix ve felsefe PDF Baki Ebilov Zeynalov ve qardaslar 2007 seh 44 45 ISBN 5 87459 013 7 Istifade tarixi 2016 08 16 EdebiyyatAydin Elizade Xristianliq tarix ve felsefe PDF Baki Ebilov Zeynalov ve qardaslar 2007 seh 44 45 ISBN 5 87459 013 7 Istifade tarixi 2016 08 16 Lovyagin Vladimir Ob Afinagore i ego sochineniya Pamyatniki drevnej hristianskoj pismennosti t V Sochineniya drevnih hristianskih apologetov Per P Preobrazhenskogo M 1864 Kejm Teodor Rom und das Christentum Berlin 1881 Mironosickij P P Afinagor hristianskij apologet II veka Kazan 1894 276 str Majorov G G Formirovanie srednevekovoj filosofii latinskaya patristika M Mysl 1979 S 65 68 Athenagoras Catholic Encyclopedia New York Robert Appleton Company 1913 J Tixeront 1920 Section II The Apologists of the Second Century IV Athenagoras A Handbook of Patrology trans S A Raemers St Louis B Herder Book Co Hemde baxApologetika Yustin Tatian Teofil Irineus Lionlu Ippolit Klement OrigenIstinadlarBibliotheque nationale de France Record 121621834 BnF catalogue general fr Paris BnF Online Chapel Greek Orthodox Archdiocese of America Athenagorus the Apologist 2015 09 24 at the Wayback Machine Athenagoras Legatio pro christianis 7 2022 04 25 at the Wayback Machine