Mədəniyyətlərarası ünsiyyət — mədəni qarşılıqlı əlaqə dünya xalqlarının fərqli mədəniyyətlərinin nümayəndələri arasında bir əlaqə və ünsiyyətdir, həm insanlar, həm də öz icmaları arasında birbaşa təması əhatə edir. Ünsiyyət formaları (dil, danışıq, yazı, elektron ünsiyyət və s.) müxtəlifdir.
Mədəniyyətlərarası ünsiyyət fənlərarası səviyyədə, fəlsəfə, mədəniyyətşünaslıq, psixologiya, dilçilik, etnologiya, antropologiya, sosiologiya, ünsiyyət vasitələrinin ekologiyası kimi bilik sahələrində öyrənilir.
Xüsusiyyətləri
A. P. Sadoxin tərəfindən verilən mədəniyyətlərarası ünsiyyətin tərifi: "Mədəniyyətlərarası ünsiyyət, fərqli mədəniyyətlərə mənsub fərdlər və qruplar arasındakı müxtəlif əlaqələr və ünsiyyət formaları toplusudur."
T.B Frik tərifinə görə: "Mədəniyyətlərarası ünsiyyət fərqli mədəniyyətləri təmsil edən insanlar arasındakı ünsiyyətdir" . İ.V. Denisova və A.P. Yeremenko "millətlərarası ünsiyyət"i "fərqli xalqları (etnik qrupları) təmsil edən insanlar arasındakı ünsiyyət" olaraq vurğulayırdılar.
Mədəniyyətlərarası ünsiyyətdən bəhs edən Vladimir Solomonoviç Bibler, bir növ "yeni universal mədəniyyət cəmiyyəti", xüsusi bir sosializm, daha doğrusu mədəniyyətlərin dialoqunun güc sahəsindəki insanların sərbəst ünsiyyət forması yaratdığını qeyd edir. . Bu baxımdan, bu cür ünsiyyətlər qarşısındakı maneələr və onların aradan qaldırılması, yaxud aradan qaldırılması yolları məsələsi getdikcə aktuallaşır.
T.N. Persikova mədəniyyətlərarası ünsiyyəti "bütün komponentləri ünsiyyət prosesinin iştirakçılarının milli-etnik kimliyi ilə sıx əlaqəli olan, mədəni olaraq müəyyən edilmiş bir proses" kimi başa düşür
Müəllif mədəniyyətlərarası ünsiyyətin üç qaydasını müəyyən edir:
- Şifahi olmayan məlumatların fərqli mədəniyyətin nümayəndələri tərəfindən şərh edilməsi ən böyük çətinliklər yaradır.
- Ünsiyyətdə anlaşma əldə etmək üçün iştirakçıları mədəniyyətlərarası qarşılıqlı əlaqədə aktiv dinləməyə öyrətmək lazımdır.
- Fərqli mədəniyyətlərin nümayəndələri ilə ünsiyyətdə yarana biləcək səhvləri qabaqcadan görə bilmək və qarşısını almaq lazımdır, əks halda insanlarda yaranan mənfi təəssürat səbəbindən planlaşdırılan mədəniyyətlərarası əlaqələr pozula bilər.
Şifahi ünsiyyət problemlərini və bu baxımdan ünsiyyətin simvolik formalarını və yollarını da nəzərə almaq lazımdır.
Tarixi
Mədəniyyətlərarası ünsiyyət anlayışı 1950-ci illərdə amerikalı mədəniyyət antropoloqu Eduard Holl tərəfindən ABŞ Dövlət Departamentinin göstərişi ilə xaricdəki amerikalı diplomatların və iş adamlarının adaptasiyası üçün hazırladığı proqram çərçivəsində təqdim edildi. G. Treyger və E.Holl bu konsepsiyanı "insanın ətrafındakı dünyaya mümkün qədər ən yaxşı və səmərəli şəkildə uyğunlaşmaq arzusu ilə səy göstərməli olduğu ideal məqsəd" olaraq təyin etdilər .
Əvvəlcə mədəniyyətlərarası ünsiyyəti təsvir etmək üçün milli və ya etnik mədəniyyəti təşkil edən şüurlu, yaxud şüursuz qaydalardan, normalardan, dəyərlərdən, quruluşlardan, artefaktların az-çox sabit bir sistemi olaraq mədəniyyətin klassik anlayışından istifadə edilirdi. Bu məsələdə, əsasən fərqli mədəniyyətlərin nümayəndələrinin anlayışındakı stereotipdən bəhs olunur.
Hal-hazırda, həyatın müxtəlif sahələrində və hər hansı bir sosial qrupun davranış sistemində, norma və dəyərlər sistemində və s. (məsələn, şəhər mədəniyyəti, nəsillər mədəniyyəti, təşkilat mədəniyyəti) mədəniyyətin dinamik anlayışı ön plana keçir. Dinamik mədəniyyət anlayışı, müəyyən bir sosial vəziyyətdən asılı olaraq mədəni sistemin dəyişdirilməsi imkanlarına diqqət yetirir.
Mədəniyyətlərarası ünsiyyət araşdırmalarının əhəmiyyəti getdikcə artan miqrasiya da daxil olmaqla, qloballaşma prosesləri ilə əlaqədar olaraq genişlənməkdədir.
Elmi cəhətdən mədəniyyətlərarası ünsiyyət formalaşma mərhələsindədir və iki xarakterik xüsusiyyəti ilə fərqlənir: tətbiqi xarakter (məqsəd müxtəlif mədəniyyətlərin nümayəndələri arasında ünsiyyəti asanlaşdırmaq, münaqişə potensialını azaltmaqdır) və fənlərarası.
Ünsiyyətin növləri
Ünsiyyət növləri: İştirakçıların sayına və aralarındakı məsafəyə görə:
- şəxsiyyətlərarası (ailə daxil olmaqla kiçik qrup) - iştirakçıların minimum sayı, birbaşa əlaqələr: ünsiyyətin xarakteri məsafədəki dəyişikliklərdən asılıdır.
- qruplararası / qruplardaxili - ünsiyyət iştirakçılarının sayını təyin etmək üçün məsafə əsas xüsusiyyətdir
- peşəkar (iş əlaqələrində)
- kütlə (kütləvi ünsiyyət vasitəsi ilə)
- mədəniyyətlərarası (elektron mədəniyyət vasitələri ilə önə çıxarılan, əvvəlki mədəniyyətlər də daxil olmaqla fərqli mədəniyyətlər arasında)
- bəşəriyyətin həyatında aparıcı rol oynayan xüsusi ünsiyyət növü olaraq elektron ünsiyyət.
Funksional yanaşma ilə:
- məlumatlandırıcı
- ünsiyyətcil
- affektiv-qiymətləndirici (hisslər, fikirlər)
- istirahət (əylənmək üçün məlumat, əyləncəli şəkildə)
- inandırıcı (fərqli statuslu, ideoloji münasibətli insanlar arasında)
- ritual (adət-ənənələr)
Dil istifadəsi ilə:
- şifahi
- sözsüz
şifahi olmayan ünsiyyət:
- kinesika (üz ifadələri, gözlər, jestlər, duruş)
- prosodiya (səs və intonasiya deməkdir)
- takesika (toxunan)
- sensorika (duyğu qavrayışı, hisslərin təzahürü)
- proksemika (ünsiyyətin məkan quruluşu)
- xronologiya (ünsiyyətin müvəqqəti quruluşu)
şifahi olmayan ünsiyyət funksiyaları:
- qeyri-şifahi ünsiyyət şifahi ünsiyyəti tamamlayır
- şifahi olmayan ünsiyyət şifahi ünsiyyət ilə ziddiyyət təşkil edir
- şifahi olmayan ünsiyyət şifahi ünsiyyəti əvəz edir
- şifahi olmayan ünsiyyət şifahi ünsiyyəti tənzimləyici rolunu oynayır.
Əsas anlayışlar
Ünsiyyət, "iki və ya daha çox fərd arasında qarşılıqlı anlaşmaya və ya qarşılıqlı münasibətə əsaslanan əlaqə, bir şəxsdən digərinə və ya bir neçə şəxsə məlumat ötürülməsi", bu və ya digər nəticə ilə digər insanlara, yaxud canlılara məlumat ötürmə hərəkəti və ya prosesidir
Məlumat — anlayışın bütövlüyünü qorumağa imkan verən, ünsiyyət formalarının vasitəçiliyi ilə dəyişən bir obyekti əks etdirmə prosesidir.
Dil — "insanların bütün sözlərinin məcmusu və düşüncələri ifadə etmək üçün düzgün birləşməsi, kiçik parçalardan ibarət bir ünsiyyət sistemi və bu parçaların mənalı bir ifadə hazırlamaq üçün istifadə qaydalarını tənzimləyən qaydalar toplusudur. Müəyyən bir ölkənin, bölgənin əhalisinin bir-biri ilə ünsiyyət qurmaq üçün istifadə etdiyi səslər və yazılı işarələr sistemidir. "
Mədəniyyət — müəyyən zaman kəsiyində bir qrup insanın ənənələri, adətləri, inancları şəklində hərəkət edən insan həyatının ictimai istehsalının "kodları" toplusunda müəyyən edilmiş münasibətlər. Mədəniyyət termini latın mənşəli olub, antik dövrdə meydana çıxmışdır. Bu söz "becərmə", "təkmilləşmə", "qayğı" mənasını verən "colere" felindən götürülmüşdür. .
Müxtəlif mədəniyyətlərdə
Bir sıra ölkələrdə salamlaşmanın milli formaları var. Əl sıxma salamlaşmanın əsas formasıdır. Ancaq bəzi ölkələrdə qadınlarla əl sıxmaq adət deyil və buna görə də qadınla əl ilə salamlaşma zamanı, ilk növbədə onun sizə əl uzatmasını gözləyin. Fransa və Aralıq dənizi ölkələrində yanaqdan öpüşlər, Latın Amerikasında - qucaqlaşmalar adi haldır. Sinə qarşısında bir -birinə sıxılmış iki ovuc Hindistan milli salamıdır.
Fərqli yaşdakı insanlara münasibət müxtəlifdir. Böyüklərə hər yerdə hörmət edilməlidir. Söhbətə ilk başlayan onlar olmalıdır. Yaşlı insanlar otağa daxil olanda ayağa qalxın. Tanımadığınız yeməyi qəbul edərkən nə olduğunu soruşmayın, ümumi məsləhət sizə təklif olunanları yeməkdir. Mədəyə asanlıqla daxil ola bilməsi üçün yeyəcəyiniz hissəni kiçik parçalara ayırın.
Kifayət qədər ciddi narahatlıqlarınız varsa, münasib bəhanə ilə sizə təklif edənləri incitmədən təklif olunan yeməyi qəbul etməkdən imtina edin.
Bir çox ölkədə din gündəlik iş rejimləri, iş ayları və günləri də daxil olmaqla iş həyatına təsir göstərir. Bu baxımdan din haqqında məlumatlı olmanız üçün hər şeyi öyrənin və müzakirə etməyin. Buddist şəkillərin müqəddəs olduğunu bilin; Məkkəyə baxan adamın diqqətini heç vaxt yayındırmayın; icazəsiz şəkil çəkdirməyin və dini əşyalara toxunmayın.
Hər yerdə yanınızda ad və soyadınızı, çalışdığınız təşkilatın adını və sizin vəzifənizi göstərən bir iş kartınız olmalıdır. Abreviaturalardan istifadə edilməməlidir. Cənub-Şərqi Asiyada, Afrikada və Yaxın Şərqdə hər zaman vizit kartınızı sağ əlinizdə saxlayın. Yaponiyada vizit kartı əsas tərəfi tərəfdaşa tutaraq iki əllə verilir.
Sizə tanış olan jestlərdən istifadə etməkdən çəkinin, bu, başqa ölkələrdə tamamilə fərqli və hətta çox ədəbsiz bir mənanı ifadə edə bilər.
Mədəniyyətlərarası idarəetmənin formalaşması mərhələləri
İdarəetmə təcrübəsindəki mədəniyyətlərarası fərqlərin təşəbbüskarı və bu fərqləri ilk araşdıran təşkilatlar, XX əsrin 50-60-cı illərində toqquşan çoxmillətli Amerika şirkətləri idi. 1960 -cı illərin sonu və 1970 -ci illərin əvvəllərində akademik araşdırmalarda dünyanın müxtəlif ölkələrində və bölgələrində idarəetmə problemlərinin oxşar və fərqli cəhətlərini müəyyən etmək, müəyyənləşdirmək və qiymətləndirmək üçün konseptual qaydalar formalaşmağa başladı. XX əsrin 80 -ci illərində "mədəniyyətlərarası idarəetmə" adlanan xüsusi bir qayda formalaşdı.
Birinci mərhələ
Bu, iri milli şirkətlərin digər dövlətlərin bazarlarına geniş yayılması ilə əlaqədar olaraq qlobal, transmilli səviyyələrdə problemlərin araşdırılması ilə bağlıdır. Bu mərhələdə, öyrənilən ölkələrin monokulturalizm anlayışı, "millət dövləti" anlayışı və eyni zamanda "Alman iş zehniyyət modeli" və "Çin modeli" və s. tətbiq edildi. Bu mərhələdə, mədəniyyətlərarası idarəçiliyin qurucuları hər hansı bir xalq və ya millətə xas olan mentalitetin müəyyən xüsusiyyətlərinin - tarixi, coğrafi, folklor, dini - formalaşmasına təsir edən çoxsaylı faktorları təhlil etdilər. Hər bir milli modelin daxili dəyərinin sosial-iqtisadi əsaslandırılması mücərrəd "ümumbəşəri dəyərlər" və orta "insan hüquqları" təbliğatı fonunda böyük əhəmiyyət kəsb edirdi. Bu mərhələdə mədəniyyətlərarası idarəçiliyin yaradıcıları belə bir nəticəyə gəldilər: bütün xalqlar fərqlidir, hər birinin nəsillər tərəfindən inkişaf etdirilən öz dəyərlər sistemi var və onların dəyişməsi millətə zərər vermədən baş verə bilməz.
İkinci mərhələ
Bu mərhələdə, beynəlxalq əmək bölgüsü problemləri ilə əlaqəli korporativ mədəniyyətlərin nəzəriyyələri və tipologiyalarının inkişafı baş verdi. Yaradıcılar, fərqli milli mədəniyyətlərin iqtisadi prosesin müxtəlif növlərinə meyil etdiyini, fərqli təşkilati davranış və iqtisadi fəaliyyət növləri yaratdığını qeyd etdilər. Bu dövrdə milli iş zehniyyətinin xüsusi iqtisadi fəaliyyətlərə tətbiqinə əsaslanan korporativ mədəniyyət növləri ilə bağlı bir çox araşdırma da aparılmışdır.
Bu mərhələdə böyük bir müvəffəqiyyət, bir təşkilatın korporativ mədəniyyətinin, birincisi, milli iqtisadi zehniyyətə söykəndiyini, ikincisi, yalnız daxili inkişaf paradiqması nəzərə alınmaqla dəyişdirilə biləcəyini anlamaq idi.
Üçüncü mərhələ
Son zamanlarda, əhalinin müəyyən qruplarının milli və mədəni kimliyini qoruyaraq davamlı idarəetmə nəzarətini təmin etməyə imkan verən mexanizmləri inkişaf etdirməyə yönəlmiş "mədəni müxtəlifliyin" idarə edilməsi ilə bağlı araşdırmalar ön plana çıxdı .
İstinadlar
- Старыгина, 2014, с. 8.
- Фрик, 2013
- Денисова, Еременко, 2012.
- Библер, 1991
- Персикова, 2007, с. 35—65.
- Hall E. T. Hidden Differences: Studies in International Communication. — Grunder & Jahr, 1983. — P. 24.
- Грушевицкая, Попков, Садохин, 2003
- Мильнер, 2000
- Тер-Минасова, 2000
- Грушевицкая, Садохин, 2010
- Головлева Е. Л. Основы межкультурной коммуникации, 2008. 224 с.
Ədəbiyyat
- Бергельсон М. Б. Межкультурная коммуникация // Кругосвет.
- Библер В. С. От наукоучения — к логике культуры. — 1991. — Политиздат, 1991. — 417 с. — .
- Викулова Л. Г., Шарунов А. И. Основы теории коммуникации: практикум. — М.: ACT, АСТ Москва, Восток — Запад, 2008. — 320 с. — , , .
- Грушевицкая Т. Г., Попков В. Д., Садохин А. П. Основы межкультурной коммуникации: Учебник для вузов / Под ред. А.П. Садохина. — М.: ЮНИТИ-ДАНА, 2003. — 20 000 экз. — .
- Грушевицкая Т. Г., Садохин А. П. Культурология: Учебник. — М.: Юнити-Дана, 2010. — 683 с. — .
- Nancy Aalto, Ewald Reuter (Hrsg.): Aspects of Intercultural Dialogue. Theory · Research · Applications. Saxa, Köln 2007, (Text teilweise deutsch und teilweise englisch).
- Jürgen Bolten, Claus Ehrhardt (Hrsg.): Interkulturelle Kommunikation. Wissenschaft und Praxis, Sternenfels 2003, .
- Jerome Dumetz & Fons Trompenaars, Charles Hampden-Turner, Meredith Belbin, Juliette Tournand, Peter Woolliams, Olga Saginova, Stephen M. R. Covey, Dean Foster, Craig Storti, Joerg Schmitz: 2012. Cross-cultural management textbook: Lessons from the world-leading experts, CreateSpace Publishing, 2012, .
- Csaba Földes: Interkulturelle Linguistik. Vorüberlegungen zu Konzepten, Problemen und Desiderata. Universitätsverlag, Veszprém / Edition Praesens, Wien 2003 (Studia Germanica Universitatis Vesprimiensis, Supplement; 1), (online 83 Seiten; PDF; 4,0 MB).
- Csaba Földes: Interkulturelle Kommunikation. Positionen zu Forschungsfragen, Methoden und Perspektiven. Universitätsverlag, Veszprém / Edition Praesens, Wien 2007 (Studia Germanica Universitatis Vesprimiensis, Supplement; 7), (online 67 Seiten; PDF; 1,3 MB).
- Arnold Groh: Globalisation and indigenous identity. Psychopathologie africaine, 2006, 33, 1, 33-47.
- Arnold Groh: Eine kulturvergleichende Untersuchung der alltäglichen Zeiteinteilung. TRANS, 2010, 17 (online journal)
- Arnold Groh: Research Methods in Indigenous Contexts. New York, Springer 2018,
- Arnold Groh: Identidade Cultural e o Corpo. Архивная копия от 16 ноября 2019 на Wayback Machine Revista Psicologia e Saúde, 2019, 11, 2, 3-22.
- Hans Jürgen Heringer: Interkulturelle Kommunikation. Grundlagen und Konzepte. In: Uni-Taschenbücher UTB Nr. 2550, 3., durchgesehene Auflage. Francke, Tübingen / Basel 2010 , (UTB) / (Francke).
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Medeniyyetlerarasi unsiyyet medeni qarsiliqli elaqe dunya xalqlarinin ferqli medeniyyetlerinin numayendeleri arasinda bir elaqe ve unsiyyetdir hem insanlar hem de oz icmalari arasinda birbasa temasi ehate edir Unsiyyet formalari dil danisiq yazi elektron unsiyyet ve s muxtelifdir Medeniyyetlerarasi unsiyyet fenlerarasi seviyyede felsefe medeniyyetsunasliq psixologiya dilcilik etnologiya antropologiya sosiologiya unsiyyet vasitelerinin ekologiyasi kimi bilik sahelerinde oyrenilir XususiyyetleriA P Sadoxin terefinden verilen medeniyyetlerarasi unsiyyetin terifi Medeniyyetlerarasi unsiyyet ferqli medeniyyetlere mensub ferdler ve qruplar arasindaki muxtelif elaqeler ve unsiyyet formalari toplusudur T B Frik terifine gore Medeniyyetlerarasi unsiyyet ferqli medeniyyetleri temsil eden insanlar arasindaki unsiyyetdir I V Denisova ve A P Yeremenko milletlerarasi unsiyyet i ferqli xalqlari etnik qruplari temsil eden insanlar arasindaki unsiyyet olaraq vurgulayirdilar Medeniyyetlerarasi unsiyyetden behs eden Vladimir Solomonovic Bibler bir nov yeni universal medeniyyet cemiyyeti xususi bir sosializm daha dogrusu medeniyyetlerin dialoqunun guc sahesindeki insanlarin serbest unsiyyet formasi yaratdigini qeyd edir Bu baximdan bu cur unsiyyetler qarsisindaki maneeler ve onlarin aradan qaldirilmasi yaxud aradan qaldirilmasi yollari meselesi getdikce aktuallasir T N Persikova medeniyyetlerarasi unsiyyeti butun komponentleri unsiyyet prosesinin istirakcilarinin milli etnik kimliyi ile six elaqeli olan medeni olaraq mueyyen edilmis bir proses kimi basa dusur Muellif medeniyyetlerarasi unsiyyetin uc qaydasini mueyyen edir Sifahi olmayan melumatlarin ferqli medeniyyetin numayendeleri terefinden serh edilmesi en boyuk cetinlikler yaradir Unsiyyetde anlasma elde etmek ucun istirakcilari medeniyyetlerarasi qarsiliqli elaqede aktiv dinlemeye oyretmek lazimdir Ferqli medeniyyetlerin numayendeleri ile unsiyyetde yarana bilecek sehvleri qabaqcadan gore bilmek ve qarsisini almaq lazimdir eks halda insanlarda yaranan menfi teessurat sebebinden planlasdirilan medeniyyetlerarasi elaqeler pozula biler Sifahi unsiyyet problemlerini ve bu baximdan unsiyyetin simvolik formalarini ve yollarini da nezere almaq lazimdir TarixiMedeniyyetlerarasi unsiyyet anlayisi 1950 ci illerde amerikali medeniyyet antropoloqu Eduard Holl terefinden ABS Dovlet Departamentinin gosterisi ile xaricdeki amerikali diplomatlarin ve is adamlarinin adaptasiyasi ucun hazirladigi proqram cercivesinde teqdim edildi G Treyger ve E Holl bu konsepsiyani insanin etrafindaki dunyaya mumkun qeder en yaxsi ve semereli sekilde uygunlasmaq arzusu ile sey gostermeli oldugu ideal meqsed olaraq teyin etdiler Evvelce medeniyyetlerarasi unsiyyeti tesvir etmek ucun milli ve ya etnik medeniyyeti teskil eden suurlu yaxud suursuz qaydalardan normalardan deyerlerden quruluslardan artefaktlarin az cox sabit bir sistemi olaraq medeniyyetin klassik anlayisindan istifade edilirdi Bu meselede esasen ferqli medeniyyetlerin numayendelerinin anlayisindaki stereotipden behs olunur Hal hazirda heyatin muxtelif sahelerinde ve her hansi bir sosial qrupun davranis sisteminde norma ve deyerler sisteminde ve s meselen seher medeniyyeti nesiller medeniyyeti teskilat medeniyyeti medeniyyetin dinamik anlayisi on plana kecir Dinamik medeniyyet anlayisi mueyyen bir sosial veziyyetden asili olaraq medeni sistemin deyisdirilmesi imkanlarina diqqet yetirir Medeniyyetlerarasi unsiyyet arasdirmalarinin ehemiyyeti getdikce artan miqrasiya da daxil olmaqla qloballasma prosesleri ile elaqedar olaraq genislenmekdedir Elmi cehetden medeniyyetlerarasi unsiyyet formalasma merhelesindedir ve iki xarakterik xususiyyeti ile ferqlenir tetbiqi xarakter meqsed muxtelif medeniyyetlerin numayendeleri arasinda unsiyyeti asanlasdirmaq munaqise potensialini azaltmaqdir ve fenlerarasi Unsiyyetin novleriUnsiyyet novleri Istirakcilarin sayina ve aralarindaki mesafeye gore sexsiyyetlerarasi aile daxil olmaqla kicik qrup istirakcilarin minimum sayi birbasa elaqeler unsiyyetin xarakteri mesafedeki deyisikliklerden asilidir qruplararasi qruplardaxili unsiyyet istirakcilarinin sayini teyin etmek ucun mesafe esas xususiyyetdir pesekar is elaqelerinde kutle kutlevi unsiyyet vasitesi ile medeniyyetlerarasi elektron medeniyyet vasiteleri ile one cixarilan evvelki medeniyyetler de daxil olmaqla ferqli medeniyyetler arasinda beseriyyetin heyatinda aparici rol oynayan xususi unsiyyet novu olaraq elektron unsiyyet Funksional yanasma ile melumatlandirici unsiyyetcil affektiv qiymetlendirici hissler fikirler istirahet eylenmek ucun melumat eylenceli sekilde inandirici ferqli statuslu ideoloji munasibetli insanlar arasinda ritual adet eneneler Dil istifadesi ile sifahi sozsuz sifahi olmayan unsiyyet kinesika uz ifadeleri gozler jestler durus prosodiya ses ve intonasiya demekdir takesika toxunan sensorika duygu qavrayisi hisslerin tezahuru proksemika unsiyyetin mekan qurulusu xronologiya unsiyyetin muveqqeti qurulusu sifahi olmayan unsiyyet funksiyalari qeyri sifahi unsiyyet sifahi unsiyyeti tamamlayir sifahi olmayan unsiyyet sifahi unsiyyet ile ziddiyyet teskil edirsifahi olmayan unsiyyet sifahi unsiyyeti evez edir sifahi olmayan unsiyyet sifahi unsiyyeti tenzimleyici rolunu oynayir Esas anlayislarUnsiyyet iki ve ya daha cox ferd arasinda qarsiliqli anlasmaya ve ya qarsiliqli munasibete esaslanan elaqe bir sexsden digerine ve ya bir nece sexse melumat oturulmesi bu ve ya diger netice ile diger insanlara yaxud canlilara melumat oturme hereketi ve ya prosesidir Melumat anlayisin butovluyunu qorumaga imkan veren unsiyyet formalarinin vasiteciliyi ile deyisen bir obyekti eks etdirme prosesidir Dil insanlarin butun sozlerinin mecmusu ve dusunceleri ifade etmek ucun duzgun birlesmesi kicik parcalardan ibaret bir unsiyyet sistemi ve bu parcalarin menali bir ifade hazirlamaq ucun istifade qaydalarini tenzimleyen qaydalar toplusudur Mueyyen bir olkenin bolgenin ehalisinin bir biri ile unsiyyet qurmaq ucun istifade etdiyi sesler ve yazili isareler sistemidir Medeniyyet mueyyen zaman kesiyinde bir qrup insanin eneneleri adetleri inanclari seklinde hereket eden insan heyatinin ictimai istehsalinin kodlari toplusunda mueyyen edilmis munasibetler Medeniyyet termini latin menseli olub antik dovrde meydana cixmisdir Bu soz becerme tekmillesme qaygi menasini veren colere felinden goturulmusdur Muxtelif medeniyyetlerdeBir sira olkelerde salamlasmanin milli formalari var El sixma salamlasmanin esas formasidir Ancaq bezi olkelerde qadinlarla el sixmaq adet deyil ve buna gore de qadinla el ile salamlasma zamani ilk novbede onun size el uzatmasini gozleyin Fransa ve Araliq denizi olkelerinde yanaqdan opusler Latin Amerikasinda qucaqlasmalar adi haldir Sine qarsisinda bir birine sixilmis iki ovuc Hindistan milli salamidir Ferqli yasdaki insanlara munasibet muxtelifdir Boyuklere her yerde hormet edilmelidir Sohbete ilk baslayan onlar olmalidir Yasli insanlar otaga daxil olanda ayaga qalxin Tanimadiginiz yemeyi qebul ederken ne oldugunu sorusmayin umumi meslehet size teklif olunanlari yemekdir Medeye asanliqla daxil ola bilmesi ucun yeyeceyiniz hisseni kicik parcalara ayirin Kifayet qeder ciddi narahatliqlariniz varsa munasib behane ile size teklif edenleri incitmeden teklif olunan yemeyi qebul etmekden imtina edin Bir cox olkede din gundelik is rejimleri is aylari ve gunleri de daxil olmaqla is heyatina tesir gosterir Bu baximdan din haqqinda melumatli olmaniz ucun her seyi oyrenin ve muzakire etmeyin Buddist sekillerin muqeddes oldugunu bilin Mekkeye baxan adamin diqqetini hec vaxt yayindirmayin icazesiz sekil cekdirmeyin ve dini esyalara toxunmayin Her yerde yaninizda ad ve soyadinizi calisdiginiz teskilatin adini ve sizin vezifenizi gosteren bir is kartiniz olmalidir Abreviaturalardan istifade edilmemelidir Cenub Serqi Asiyada Afrikada ve Yaxin Serqde her zaman vizit kartinizi sag elinizde saxlayin Yaponiyada vizit karti esas terefi terefdasa tutaraq iki elle verilir Size tanis olan jestlerden istifade etmekden cekinin bu basqa olkelerde tamamile ferqli ve hetta cox edebsiz bir menani ifade ede biler Medeniyyetlerarasi idareetmenin formalasmasi merheleleriIdareetme tecrubesindeki medeniyyetlerarasi ferqlerin tesebbuskari ve bu ferqleri ilk arasdiran teskilatlar XX esrin 50 60 ci illerinde toqqusan coxmilletli Amerika sirketleri idi 1960 ci illerin sonu ve 1970 ci illerin evvellerinde akademik arasdirmalarda dunyanin muxtelif olkelerinde ve bolgelerinde idareetme problemlerinin oxsar ve ferqli cehetlerini mueyyen etmek mueyyenlesdirmek ve qiymetlendirmek ucun konseptual qaydalar formalasmaga basladi XX esrin 80 ci illerinde medeniyyetlerarasi idareetme adlanan xususi bir qayda formalasdi Birinci merhele Bu iri milli sirketlerin diger dovletlerin bazarlarina genis yayilmasi ile elaqedar olaraq qlobal transmilli seviyyelerde problemlerin arasdirilmasi ile baglidir Bu merhelede oyrenilen olkelerin monokulturalizm anlayisi millet dovleti anlayisi ve eyni zamanda Alman is zehniyyet modeli ve Cin modeli ve s tetbiq edildi Bu merhelede medeniyyetlerarasi idareciliyin quruculari her hansi bir xalq ve ya millete xas olan mentalitetin mueyyen xususiyyetlerinin tarixi cografi folklor dini formalasmasina tesir eden coxsayli faktorlari tehlil etdiler Her bir milli modelin daxili deyerinin sosial iqtisadi esaslandirilmasi mucerred umumbeseri deyerler ve orta insan huquqlari tebligati fonunda boyuk ehemiyyet kesb edirdi Bu merhelede medeniyyetlerarasi idareciliyin yaradicilari bele bir neticeye geldiler butun xalqlar ferqlidir her birinin nesiller terefinden inkisaf etdirilen oz deyerler sistemi var ve onlarin deyismesi millete zerer vermeden bas vere bilmez Ikinci merhele Bu merhelede beynelxalq emek bolgusu problemleri ile elaqeli korporativ medeniyyetlerin nezeriyyeleri ve tipologiyalarinin inkisafi bas verdi Yaradicilar ferqli milli medeniyyetlerin iqtisadi prosesin muxtelif novlerine meyil etdiyini ferqli teskilati davranis ve iqtisadi fealiyyet novleri yaratdigini qeyd etdiler Bu dovrde milli is zehniyyetinin xususi iqtisadi fealiyyetlere tetbiqine esaslanan korporativ medeniyyet novleri ile bagli bir cox arasdirma da aparilmisdir Bu merhelede boyuk bir muveffeqiyyet bir teskilatin korporativ medeniyyetinin birincisi milli iqtisadi zehniyyete soykendiyini ikincisi yalniz daxili inkisaf paradiqmasi nezere alinmaqla deyisdirile bileceyini anlamaq idi Ucuncu merhele Son zamanlarda ehalinin mueyyen qruplarinin milli ve medeni kimliyini qoruyaraq davamli idareetme nezaretini temin etmeye imkan veren mexanizmleri inkisaf etdirmeye yonelmis medeni muxtelifliyin idare edilmesi ile bagli arasdirmalar on plana cixdi IstinadlarStarygina 2014 s 8 Frik 2013 Denisova Eremenko 2012 Bibler 1991 Persikova 2007 s 35 65 Hall E T Hidden Differences Studies in International Communication Grunder amp Jahr 1983 P 24 Grushevickaya Popkov Sadohin 2003 Milner 2000 Ter Minasova 2000 Grushevickaya Sadohin 2010 Golovleva E L Osnovy mezhkulturnoj kommunikacii 2008 224 s EdebiyyatBergelson M B Mezhkulturnaya kommunikaciya Krugosvet Bibler V S Ot naukoucheniya k logike kultury 1991 Politizdat 1991 417 s ISBN 5 250 00739 2 Vikulova L G Sharunov A I Osnovy teorii kommunikacii praktikum M ACT AST Moskva Vostok Zapad 2008 320 s ISBN 978 5 17 055078 4 ISBN 978 5 9713 8965 1 ISBN 978 5 478 00764 5 Grushevickaya T G Popkov V D Sadohin A P Osnovy mezhkulturnoj kommunikacii Uchebnik dlya vuzov Pod red A P Sadohina M YuNITI DANA 2003 20 000 ekz ISBN 5 238 00359 5 Grushevickaya T G Sadohin A P Kulturologiya Uchebnik M Yuniti Dana 2010 683 s ISBN 978 5 238 01058 8 Nancy Aalto Ewald Reuter Hrsg Aspects of Intercultural Dialogue Theory Research Applications Saxa Koln 2007 ISBN 978 3 939060 03 1 Text teilweise deutsch und teilweise englisch Jurgen Bolten Claus Ehrhardt Hrsg Interkulturelle Kommunikation Wissenschaft und Praxis Sternenfels 2003 ISBN 978 3 8967 3138 8 Jerome Dumetz amp Fons Trompenaars Charles Hampden Turner Meredith Belbin Juliette Tournand Peter Woolliams Olga Saginova Stephen M R Covey Dean Foster Craig Storti Joerg Schmitz 2012 Cross cultural management textbook Lessons from the world leading experts CreateSpace Publishing 2012 ISBN 978 1479159680 Csaba Foldes Interkulturelle Linguistik Voruberlegungen zu Konzepten Problemen und Desiderata Universitatsverlag Veszprem Edition Praesens Wien 2003 Studia Germanica Universitatis Vesprimiensis Supplement 1 ISBN 3 7069 0230 3 online 83 Seiten PDF 4 0 MB Csaba Foldes Interkulturelle Kommunikation Positionen zu Forschungsfragen Methoden und Perspektiven Universitatsverlag Veszprem Edition Praesens Wien 2007 Studia Germanica Universitatis Vesprimiensis Supplement 7 ISBN 978 3 7069 0442 1 online 67 Seiten PDF 1 3 MB Arnold Groh Globalisation and indigenous identity Psychopathologie africaine 2006 33 1 33 47 Arnold Groh Eine kulturvergleichende Untersuchung der alltaglichen Zeiteinteilung TRANS 2010 17 online journal Arnold Groh Research Methods in Indigenous Contexts New York Springer 2018 ISBN 978 3 319 72774 5 Arnold Groh Identidade Cultural e o Corpo Arhivnaya kopiya ot 16 noyabrya 2019 na Wayback Machine Revista Psicologia e Saude 2019 11 2 3 22 Hans Jurgen Heringer Interkulturelle Kommunikation Grundlagen und Konzepte In Uni Taschenbucher UTB Nr 2550 3 durchgesehene Auflage Francke Tubingen Basel 2010 ISBN 978 3 8252 2550 6 UTB ISBN 978 3 7720 8394 5 Francke Xarici kecidler