Azərbaycan rəqsləri — özündə qədim və zəngin tarixi daşıyır. Eramızdan 2–3 min il əvvəl, tunc dövründə Azərbaycanda rəqs sənəti insanların məişətində, adət-ənənəsində müəyyən mövqe tutub. Bu, araşdırmalar nəticəsində məlum olub.
Azərbaycan musiqisi | |
---|---|
Ümumi mövzular | |
Janrlar | |
Xüsusi formalar | |
Milli musiqi | |
Alt janrlar |
|
Media və təqdim etmə | |
Musiqi festivalları | |
Musiqi mediası | Mədəniyyət TV |
Millətçilik və vətənpərvərlik mövzusunda mahnılar | |
Milli himn | Azərbaycan himni |
Azərbaycanda rəqs sənəti
Dünyanın bir çox inkişafda olan ölkələrində olduğu kimi, Azərbaycanda da sadə və ibtidai xalq musiqi alətləri meydana gəlməzdən çox-çox əvvəl rəqs tamaşaçıların çəpik çalmaları ilə əldə edilən ritmik zərblərin mahiyyəti ilə yaranıb. Müxtəlif peşələrlə, hətta ovçuluqla məşğul olan tayfalar öz sehirli ayinlərini çeviklik, qıvraqlıq, insan gücünü nümayiş etdirən plastik hərəkətlərdən ibarət reqslərlə həyata keçirirdilər. Beləliklə, dünyanın bir çox yerlərində olduğu kimi, Azərbaycanda da rəqs sənətinin müxtəlif növləri və janrları öz mahiyyətini şifahi xalq ədəbiyyatının bir qolu olan xalq rəqslərindən götürüb. Rəqs sənəti xalqın iqtisadi, ictimai və mənəvi həyatında meydana gələn dəyişikliklərlə əlaqədar olaraq yeni məzmun və istifadə vasitələri əldə edir.
Azərbaycan xalq rəqsləri tariximizlə ayrılmaz surətdə bağlı olub, onun milli xüsusiyyətini, həm də həyat və məişətini özündə əks etdirir. Bu da ölkənin tarixində, mədəniyyətində rəqs sənətinin nə dərəcədə böyük əhəmiyyətə malik olduğunu göstərir.
Milli rəqslərimizə xas olan və onu başqa xalqların rəqslərindən fərqləndirən səciyyəvi cəhətlər sözsüz ki var. Azərbaycanıın tanınmış rəqqaslarından olan Əminə Dilbazi, Afaq Məlikova, Roza Cəlilova, Böyükağa Məmmədov və başqaları öz ifalarında milli elementləri qoruyub saxlamaqla Milli rəqsi xeyli inkişaf etdirə biliblər. Bu rəqslər vasitəsilə hər kəs öz daxilində mənini tapır, xalqına məxsus olan mənəvi-əxlaqi dəyərləri dərk edə bilər.
Xalq rəqslərinin nota salınması
Azərbaycan rəqslərinin nota salınması və nəşri 1930-cu illərdə Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasının Elmi-Tədqiqat Musiqi Kabinetinin yaradılmasından sonra mümkün oldu. Bu Kabinet xalq musiqisinin, eləcə də rəqslərin toplanması və nota yazılmasına aid iş planını sözü gedən vaxtdan həyata keçirməyə başlayır. Məşhur müğənni, xalq musiqisinin dərin bilicisi Bülbül bu elmi-tədqiqat kabinetinə rəhbərlik edirdi. Onun E. T. M. K-nin işində, folklorun toplanıb çap olunmasında müstəsna xidmətlərini qeyd etmək lazımdır.
İlk toplunun çapı 1937-ci ilə aiddir. "Azərbaycan rəqs havaları" adlanan bu toplu Səid Rüstəmov tərəfindən hazırlanıb. Məcmuəyə 30 rəqs daxil edilib. Bunlar ən məşhur rəqslərdir. Bu gun də həmin rəqslər öz təravətini itirməyib. Bu məcmuə S. Rüstəmov tərəfindən 1950-ci ildə yenidən redaktə edilmiş və nəşr olunmuşdur (Bakı, Azərbaycan Dövlət musiqi nəşriyyatı).
1951-ci ildə Azərbaycan Dövlət Musiqi nəşriyyatı tərəfindən Tofiq Quliyev, Zakir Bağırov və not yazılarına əsasən "Azərbaycan xalq rəqsləri" toplusu buraxıldı. Toplunu redaktə edən və ona ön söz yazan bəstəkar S. Rüstəmov idi. Bu məcmuəyə qədim xalq rəqsləri daxil edilmişdi.
1954-cü ildə Rauf Hacıyev zurnaçı Əli Kərimovun çalğısından "Sünbülü" və "Yarış" rəqslərini nota salıb və piano üçün işləyib. Bu rəqslər əsasən konsert pyesi kimi maraq doğurur.
Azərbaycan rəqslərinin özəllikləri
Melodik quruluşu etibarilə azəri məqamları əsasında yaradılan Azərbaycan xalq oyun havaları bir qayda olaraq ritmik ardıcıllığa və müəyyən ölçünün (vəznin) daimi surətdə təkrarlanmasına əsaslanır.
Azərbaycan rəqslərinin ritmik çevrəsi bir çox hallarda daxilən ikiqisimli zərblə üçqisimli zərbin ardıcıl surətdə növbələşməsi əsasında təşkil olunur. Yəni əsas etibarilə əksərən 6/8 (ikiqisimli) musiqi ölçüsündə olan eyni oyun havasının ritmik quruluşu 3/4 (üçqisimli) ölçü ilə növbələşir. Bu da Azərbaycan xalq rəqslərinin orijinallığını və gözəl bir xüsusiyyətini təşkil edir.
Qadın rəqsləri
Bir qayda olaraq, Azərbaycan qadın rəqsləri üç hissədən ibarət olub quş pərvazını, nazlı sonaların süzən hərəkətlərini xatırladır:
- birinci — dövrə boyu sürətlə gediş,
- ikinci — lirik hissə. Bir nöqtədə dayanaraq rəqsi davam etdirmək — "süzmək", bu hissədə ayaqlar, demək olar ki, hərəkətsiz qalır, gövdənin yuxarı hissəsi isə öz özündən nazlanır kimi ədalar göstərir.
- üçüncü — yenə dövrə boyu sürətlə, təntənəylə və böyük coşqunluqla gəziş.
Keçmişdə qadınlar uzun tumanda gəzdikləri üçün rəqs hərəkətlərinin texnikası çox da inkişaf edə bilmirdi. Buna görə bütün diqqət bədənin yuxarı hissəsinin: qolların, çiyinlərin, başın və üzün (qaş-gözün) hərəkətlərinin gözəlliyinə verilirdi. Azərbaycan rəqslərində qolların vəziyyətləri olduqca mükəmmləl işlənmiş və yüksək dərəcəyə qaldırılmışdır.
Kişi rəqsləri
Qadın rəqslərindən fərqli olaraq, kişi rəqslərində ayaqların hərəkət texnikası böyük rol oynayır və o qədər inkişaf etdirilir ki, rəqqaslar asanlıqla barmaq üstdə dayana bilirlər. Bu cəhətdən Qazağı rəqsi çox səciyyəvidir.
Təsnifat
Azərbaycan xalq rəqsləri, bir sıra müxtəlif rəqslər ki nəsildən nəsilə xalq arasında qalıb və getdikcə inkişaf edib. Bunların bəzisi əslində dini mərasim üçün və ya müharibəyə hazırlığı üçün yaradılsada sonralar yalnız şənlik məclislərində göstəriliblər.
Azərbaycan xalq rəqslərinə "Qazağı", "Heyvagülü", "Lalə", "Qızılgül", "İnnabı" və sairələrini misal gətirə bilərik. Bununla yanaşı "Dərbəndi", "Aşqabadi", "Əsgərani", "Qars" və digər milli rəqslərimiz də var ki, onlar Azərbaycanın coğrafi adlarını özündə yaşadırlar. Azərbaycan xalq oyun havası olan "Şalaxo" isə şən, nillli, qıvraq rəqs musiqisidir. Bu sözün mənası şalaxo-şələküm (daha dəqiq desək, şələkə yüküm) sözü uzun illər ərzində çox dəyişilərək təhrif olunub.
Mövzusuna görə rəqslər 6 yerə bölünür:
- mərasim rəqsləri — toy, bayram, önəmli olayla bağlıdır:
- bayram rəqsləri — Novruz bayramıyla bağlı olan Novruzu, Kos-kosa, Xıdır İlyas, Qodu-qodu rəqsləri
- toy rəqsləri — çalınan Məzəli rəqs, Qıtqılıda, Mirzəyi, Vağzalı
- siyasi-iqtisadi həyatla bağlı — Aeroplanı, Ekspress, Torqsin.
- məişət rəqsləri bir neçə cür olur:
- əmək rəqsləri — əkin, biçin, bağçılıqla bağlıdır. Bunlara aiddir: Araba, Cütcü.
- hərbi-qəhrəmanlıq, idman — Misri (Koroğlunun qılıncı), Koroğlu çığatayı, Koroğlunun döşəməsi, Koroğlunun çağırışı, Qoç Əli (Abşeron), Beşatılan (Qarabağ), Mücəssəmə (Lənkəran), Zorxana.
- yallı (halay)
- coğrafi adları əks etdirən rəqslər — , , Asta Qarabağı, , Qars, Dərbəndi və s.
- hansısa şəxslərin tanınmış rəqsləri — Çağatayı, Gülgəz, Gülüstanı, Xalabacı, Cəfəri, Arazı, İlqarı, Sərvəri.
- rəqəmlərlə adlandırılmış rəqslər — Yüz bir, On dörd, Altı nömrə və s.
bütün rəqsləri ifa tərzinə görə üç qrupa bölür:
- tək (solo)
- cüt (duet)
- kollektiv (qrup).
Ritminə görə rəqslər 3 cür olur:
- ağır, aram — Mirzəyi, Turacı, Uzundərə və s. — əsasən yaşlı qadın ya kişilər tərəfindən oynanılır.
- yüngül şən — Tərəkəmə, Brilliant (rəqs), Ceyranı və. — əsasən gənc qadın ya kişilər tərəfindən oynanılır.
- cəld — Qaytağı, Ləzginka, Qazağı, Xançobanı. Bəzi rəqslərin adı hərəkətlərlə bağlıdır: Süzmə, Kəsmə, Atlanma, Çolağı.
Bayram Hüseynli musiqi müşayiətinə görə rəqsləri 3 yerə ayırır:
- vokal (səsli) — ən qədim rəqs forması
- vokal-instrumental (səsli-çalğılı)
- instrumental (çalğılı) — rəqsin ən çağdaş inkişaf aşaması.
Filmoqrafiya
- Abşeron ritmləri (film, 1970)
- Afrika görüşləri (film, 1961)
- Azərbaycan incəsənəti (film, 1970)
- Bakı Xoreoqrafiya Məktəbi 2005 (film, 2005)
- Beş dəqiqəlik konsert (film, 1941)
- Doğma torpaq, Azərbaycan (film, 1960)
- Güllələnmiş heykəllər (film, 2002)
- Qafqaz rəqsi (film, 1898)
- Mahnı qanadlarında (film, 1972)
- Məktuba cavab (film, 1944)
- Nəğməkar torpaq (film, 1981)
- Sahilsiz gecə (film, 1989)
- Sevinc (film, 1968)
- Suvenir (film, 1972)
- Şur (film, 1967)
- Toyda görüş (film, 1970)
- Ulduz (film, 1964)
Şəkillər
-
- Qaytağı rəqsi
- Naznazı rəqsi
-
İstinadlar
Bu məqalədəki istinadlar müvafiq ilə göstərilməlidir. |
- . 2012-11-01 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-06-08.
- Səid Rüstəmov. Azərbaycan rəqs havaları. Redaktor X. Qacar. Bakı: Azərnəşr, 1937.
- Azərbaycan xalq rəqsləri. Not yazısı T. Quliyevin, Z. Bağırovun və M. S. Ismayılovundur. Azərbaycan Dövlət Musiqi nəşriyyatı, Bakı, 1951
- "Elnarə Dadaşova. Azərbaycan xalq rəqslərinin not yazıları haqqında. "Musiqi dünyası" jurnalı". 2021-10-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-06-08.
- "Muğam Ensiklopediyası — Oyun havası". 2022-03-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-03-16.
- Qəmər Almaszadə. Azərbaycan xalq rəqsləri (metodik vəsait) 2022-04-01 at the Wayback Machine. Bakı: "Birləşmiş nəşriyyat", 1959.
- Bayram Hüseynli. Azərbaycan xalq rəqslərinin melodiyaları. Birinci dəftər. Bakı: "Azərnəşr", 1965.
- "Classification of Azerbaijani popular dances. International music magazine HARMONY". 2022-03-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-06-08.
- Məmməd Saleh İsmayılov. Azərbaycan xalq musiqisinin janrları.
Kitablar
- Воcтриков П. Музыка и пеcня у азербайджанcких татар. / Cборник материалов для опиcания меcтноcтей и племени Кавказа. Тифлиc: Вып. 42, 1912 [ölü keçid]
- İvan Şopen. Исторический памятник состояния Армянской области в эпоху ее присоединения к Российской империи 2016-03-06 at the Wayback Machine. Санкт-Петербург: Императорская Академия наук, 1852. — С. 899–900. — 1232 с.
- Maks Tilke. Oriental costumes, their designs and colors (1922)
Xarici keçidlər
- Mehriban Afandiyeva danced Azerbaijani dance called "Uzundere" (Long Valley) in Turkish festival in Washington DC 2010-01-06 at the Wayback Machine
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Azerbaycan reqsleri ozunde qedim ve zengin tarixi dasiyir Eramizdan 2 3 min il evvel tunc dovrunde Azerbaycanda reqs seneti insanlarin meisetinde adet enenesinde mueyyen movqe tutub Bu arasdirmalar neticesinde melum olub Azerbaycan musiqisiUmumi movzularMusiqi aletleri Xanende Mugam ucluyu Tar ifaciliq seneti Reqsler BaletJanrlarCaz Dini Herbi Hip hop Klassik Opera Pop Rok Xalq musiqisi Layla Nanay AgiXususi formalarMilli musiqiAsiq musiqisi Meyxana Mugam TesnifAlt janrlarCaz mugam Mugam operasi Simfonik mugamMedia ve teqdim etmeMusiqi festivallariBaki Caz Festivali Baki payizi Xari bulbul festivali Beynelxalq mugam festivali Hacibeyov musiqi festivali Qebele Musiqi Festivali Qizil payiz 69Musiqi mediasiMedeniyyet TVMilletcilik ve vetenperverlik movzusunda mahnilarMilli himnAzerbaycan himnibrAzerbaycanda reqs senetiDunyanin bir cox inkisafda olan olkelerinde oldugu kimi Azerbaycanda da sade ve ibtidai xalq musiqi aletleri meydana gelmezden cox cox evvel reqs tamasacilarin cepik calmalari ile elde edilen ritmik zerblerin mahiyyeti ile yaranib Muxtelif peselerle hetta ovculuqla mesgul olan tayfalar oz sehirli ayinlerini ceviklik qivraqliq insan gucunu numayis etdiren plastik hereketlerden ibaret reqslerle heyata kecirirdiler Belelikle dunyanin bir cox yerlerinde oldugu kimi Azerbaycanda da reqs senetinin muxtelif novleri ve janrlari oz mahiyyetini sifahi xalq edebiyyatinin bir qolu olan xalq reqslerinden goturub Reqs seneti xalqin iqtisadi ictimai ve menevi heyatinda meydana gelen deyisikliklerle elaqedar olaraq yeni mezmun ve istifade vasiteleri elde edir Azerbaycan xalq reqsleri tariximizle ayrilmaz suretde bagli olub onun milli xususiyyetini hem de heyat ve meisetini ozunde eks etdirir Bu da olkenin tarixinde medeniyyetinde reqs senetinin ne derecede boyuk ehemiyyete malik oldugunu gosterir Milli reqslerimize xas olan ve onu basqa xalqlarin reqslerinden ferqlendiren seciyyevi cehetler sozsuz ki var Azerbaycaniin taninmis reqqaslarindan olan Emine Dilbazi Afaq Melikova Roza Celilova Boyukaga Memmedov ve basqalari oz ifalarinda milli elementleri qoruyub saxlamaqla Milli reqsi xeyli inkisaf etdire bilibler Bu reqsler vasitesile her kes oz daxilinde menini tapir xalqina mexsus olan menevi exlaqi deyerleri derk ede biler Xalq reqslerinin nota salinmasiAzerbaycan reqslerinin nota salinmasi ve nesri 1930 cu illerde Azerbaycan Dovlet Konservatoriyasinin Elmi Tedqiqat Musiqi Kabinetinin yaradilmasindan sonra mumkun oldu Bu Kabinet xalq musiqisinin elece de reqslerin toplanmasi ve nota yazilmasina aid is planini sozu geden vaxtdan heyata kecirmeye baslayir Meshur mugenni xalq musiqisinin derin bilicisi Bulbul bu elmi tedqiqat kabinetine rehberlik edirdi Onun E T M K nin isinde folklorun toplanib cap olunmasinda mustesna xidmetlerini qeyd etmek lazimdir Ilk toplunun capi 1937 ci ile aiddir Azerbaycan reqs havalari adlanan bu toplu Seid Rustemov terefinden hazirlanib Mecmueye 30 reqs daxil edilib Bunlar en meshur reqslerdir Bu gun de hemin reqsler oz teravetini itirmeyib Bu mecmue S Rustemov terefinden 1950 ci ilde yeniden redakte edilmis ve nesr olunmusdur Baki Azerbaycan Dovlet musiqi nesriyyati 1951 ci ilde Azerbaycan Dovlet Musiqi nesriyyati terefinden Tofiq Quliyev Zakir Bagirov ve not yazilarina esasen Azerbaycan xalq reqsleri toplusu buraxildi Toplunu redakte eden ve ona on soz yazan bestekar S Rustemov idi Bu mecmueye qedim xalq reqsleri daxil edilmisdi 1954 cu ilde Rauf Haciyev zurnaci Eli Kerimovun calgisindan Sunbulu ve Yaris reqslerini nota salib ve piano ucun isleyib Bu reqsler esasen konsert pyesi kimi maraq dogurur Azerbaycan reqslerinin ozellikleriAzerbaycan milli reqsi Melodik qurulusu etibarile azeri meqamlari esasinda yaradilan Azerbaycan xalq oyun havalari bir qayda olaraq ritmik ardicilliga ve mueyyen olcunun veznin daimi suretde tekrarlanmasina esaslanir Azerbaycan reqslerinin ritmik cevresi bir cox hallarda daxilen ikiqisimli zerble ucqisimli zerbin ardicil suretde novbelesmesi esasinda teskil olunur Yeni esas etibarile ekseren 6 8 ikiqisimli musiqi olcusunde olan eyni oyun havasinin ritmik qurulusu 3 4 ucqisimli olcu ile novbelesir Bu da Azerbaycan xalq reqslerinin orijinalligini ve gozel bir xususiyyetini teskil edir Qadin reqsleri Bir qayda olaraq Azerbaycan qadin reqsleri uc hisseden ibaret olub qus pervazini nazli sonalarin suzen hereketlerini xatirladir birinci dovre boyu suretle gedis ikinci lirik hisse Bir noqtede dayanaraq reqsi davam etdirmek suzmek bu hissede ayaqlar demek olar ki hereketsiz qalir govdenin yuxari hissesi ise oz ozunden nazlanir kimi edalar gosterir ucuncu yene dovre boyu suretle tenteneyle ve boyuk cosqunluqla gezis Kecmisde qadinlar uzun tumanda gezdikleri ucun reqs hereketlerinin texnikasi cox da inkisaf ede bilmirdi Buna gore butun diqqet bedenin yuxari hissesinin qollarin ciyinlerin basin ve uzun qas gozun hereketlerinin gozelliyine verilirdi Azerbaycan reqslerinde qollarin veziyyetleri olduqca mukemmlel islenmis ve yuksek dereceye qaldirilmisdir Kisi reqsleri Qadin reqslerinden ferqli olaraq kisi reqslerinde ayaqlarin hereket texnikasi boyuk rol oynayir ve o qeder inkisaf etdirilir ki reqqaslar asanliqla barmaq ustde dayana bilirler Bu cehetden Qazagi reqsi cox seciyyevidir Tesnifat2013 cu ilde buraxilmis poct markasinda Terekeme reqsi Azerbaycan xalq reqsleri bir sira muxtelif reqsler ki nesilden nesile xalq arasinda qalib ve getdikce inkisaf edib Bunlarin bezisi eslinde dini merasim ucun ve ya muharibeye hazirligi ucun yaradilsada sonralar yalniz senlik meclislerinde gosterilibler Azerbaycan xalq reqslerine Qazagi Heyvagulu Lale Qizilgul Innabi ve sairelerini misal getire bilerik Bununla yanasi Derbendi Asqabadi Esgerani Qars ve diger milli reqslerimiz de var ki onlar Azerbaycanin cografi adlarini ozunde yasadirlar Azerbaycan xalq oyun havasi olan Salaxo ise sen nillli qivraq reqs musiqisidir Bu sozun menasi salaxo selekum daha deqiq desek seleke yukum sozu uzun iller erzinde cox deyisilerek tehrif olunub Movzusuna gore reqsler 6 yere bolunur merasim reqsleri toy bayram onemli olayla baglidir bayram reqsleri Novruz bayramiyla bagli olan Novruzu Kos kosa Xidir Ilyas Qodu qodu reqsleri toy reqsleri calinan Mezeli reqs Qitqilida Mirzeyi Vagzali siyasi iqtisadi heyatla bagli Aeroplani Ekspress Torqsin meiset reqsleri bir nece cur olur usaqlar ucun Benovse Bir qusum var lirik esyalarla reqs Qavalla reqs Yayligim Nelbeki Xonca Desmali Xekendazi tebiete hesr olunmus Turaci Ceyrani Salaxo Kecmemesi Lale Qusarcay ve b mezeli satirik etiraz reqsleri emek reqsleri ekin bicin bagciliqla baglidir Bunlara aiddir Araba Cutcu herbi qehremanliq idman Misri Koroglunun qilinci Koroglu cigatayi Koroglunun dosemesi Koroglunun cagirisi Qoc Eli Abseron Besatilan Qarabag Mucesseme Lenkeran Zorxana yalli halay cografi adlari eks etdiren reqsler Asta Qarabagi Qars Derbendi ve s hansisa sexslerin taninmis reqsleri Cagatayi Gulgez Gulustani Xalabaci Ceferi Arazi Ilqari Serveri reqemlerle adlandirilmis reqsler Yuz bir On dord Alti nomre ve s butun reqsleri ifa terzine gore uc qrupa bolur tek solo cut duet kollektiv qrup Ritmine gore reqsler 3 cur olur agir aram Mirzeyi Turaci Uzundere ve s esasen yasli qadin ya kisiler terefinden oynanilir yungul sen Terekeme Brilliant reqs Ceyrani ve esasen genc qadin ya kisiler terefinden oynanilir celd Qaytagi Lezginka Qazagi Xancobani Bezi reqslerin adi hereketlerle baglidir Suzme Kesme Atlanma Colagi Bayram Huseynli musiqi musayietine gore reqsleri 3 yere ayirir vokal sesli en qedim reqs formasi vokal instrumental sesli calgili instrumental calgili reqsin en cagdas inkisaf asamasi FilmoqrafiyaAbseron ritmleri film 1970 Afrika gorusleri film 1961 Azerbaycan inceseneti film 1970 Baki Xoreoqrafiya Mektebi 2005 film 2005 Bes deqiqelik konsert film 1941 Dogma torpaq Azerbaycan film 1960 Gullelenmis heykeller film 2002 Qafqaz reqsi film 1898 Mahni qanadlarinda film 1972 Mektuba cavab film 1944 Negmekar torpaq film 1981 Sahilsiz gece film 1989 Sevinc film 1968 Suvenir film 1972 Sur film 1967 Toyda gorus film 1970 Ulduz film 1964 SekillerQaytagi reqsi Naznazi reqsiIstinadlarBu meqaledeki istinadlar muvafiq istinad sablonlari ile gosterilmelidir 2012 11 01 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 06 08 Seid Rustemov Azerbaycan reqs havalari Redaktor X Qacar Baki Azernesr 1937 Azerbaycan xalq reqsleri Not yazisi T Quliyevin Z Bagirovun ve M S Ismayilovundur Azerbaycan Dovlet Musiqi nesriyyati Baki 1951 Elnare Dadasova Azerbaycan xalq reqslerinin not yazilari haqqinda Musiqi dunyasi jurnali 2021 10 20 tarixinde Istifade tarixi 2013 06 08 Mugam Ensiklopediyasi Oyun havasi 2022 03 25 tarixinde Istifade tarixi 2014 03 16 Qemer Almaszade Azerbaycan xalq reqsleri metodik vesait 2022 04 01 at the Wayback Machine Baki Birlesmis nesriyyat 1959 Bayram Huseynli Azerbaycan xalq reqslerinin melodiyalari Birinci defter Baki Azernesr 1965 Classification of Azerbaijani popular dances International music magazine HARMONY 2022 03 25 tarixinde Istifade tarixi 2013 06 08 Memmed Saleh Ismayilov Azerbaycan xalq musiqisinin janrlari KitablarVoctrikov P Muzyka i pecnya u azerbajdzhanckih tatar Cbornik materialov dlya opicaniya mectnoctej i plemeni Kavkaza Tiflic Vyp 42 1912 olu kecid Ivan Sopen Istoricheskij pamyatnik sostoyaniya Armyanskoj oblasti v epohu ee prisoedineniya k Rossijskoj imperii 2016 03 06 at the Wayback Machine Sankt Peterburg Imperatorskaya Akademiya nauk 1852 S 899 900 1232 s Maks Tilke Oriental costumes their designs and colors 1922 Xarici kecidlerMehriban Afandiyeva danced Azerbaijani dance called Uzundere Long Valley in Turkish festival in Washington DC 2010 01 06 at the Wayback MachineHemcinin baxAzerbaycan baleti Azerbaycan xalq reqslerinin tesnifati http www azeridance com 2015 08 20 at the Wayback Machine