Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Bu məqalənin şübhə doğurur. |
Zorxana — İran, Azərbaycan, Əfqanıstan və Türkiyədə pəhləvanların Azərbaycan milli güləşi zamanı yarışdıqları meydan.
Zorxana pəhlivanları
Bu baxımdan XVIII əsrin sonlarında Çin, Hindistan, İran və Misirdə şöhrət tapmış Maştağalı Hüseynqulu Hacı Mürsəloğlu, onun yetirməsi, vaxtilə "altıaylıq pəhləvan" adı ilə məşhur olan Əbdüləli Axundov, yenilməz meydan pəhləvanı Abşeronlu Hüseynqulu Mirzə Haşım oğlu, Göyçaylı Çingiz pəhləvan, Balaxanılı Sap Pənci, Bakılı Şobı oğlu Abdulla, Əhmədli Məmməd, Atababa bu dövrdə zorxana üzrə xüsusi hörmət qazanmış pəhləvanlar olublar.
Qarabağda, Şuşada pəhlivanlıq məktəbi vardı. Məktəbin xərcini Cəfərqulu xan Nəva çəkirdi. Pəhləvan Nabat, çox məşhur idi.
XIX əsrin sonları, 20-ci əsrdə Azərbaycanda Sali Süleyman və Rəşid Yusifov kimi məşhur pəhləvanlar el hörməti qazanmışdılar. Muxtar Dadaşov və Salar Aslanovun "Azərbaycan pəhləvanları" kitabında Sali Süleymanın pəhləvanlığı haqqında bunları oxuyuruq: "Məşhur pəhləvan İvan Poddubnının rəhbərliyi ilə beynəlxalq yarışlara hazırlaşan Sali Süleyman tezliklə misilsiz atletik bədən quruluşu, fenomenal gücü və güləş texnikası ilə idman həvəskarlarını valeh etmişdi. Avropanın sirk meydanlarında-London, Paris, Praqa, Roma və başqalarında dünyanın bir çox tanınmış güləşçilərini məğlub edən "çempionların qənimi" kimi şöhrət tapmışdı. O, öz məşqçisi ilə birlikdə Vaşinqtonda və Çikaqoda keçirilmiş beynəlxalq turnirlərdə də müvəffəqiyyətlə çıxış etmişdi". həmçinin Bakıda, Tiflisdə, İrəvanda, Gəncədə, Dərbənddə, Qroznıda, Mahaçqalada, Moskvada və başqa şəhərlərdə özünəməxsus çıxışları ilə tamaşaçıları heyran qoymuşdu. Dünyada məşhur olan Rəşid Yusifov yenilməz pəhləvanlar , Məmməd Hüseynovun, Əşrəf Sultanovun, Sabir Məmmədovun, İsgəndər Hacıyevin, Qiyas Nuriyevin, Məmməd Abdullayevin ustadı olub.
Mürsəl Həkimov bənzərsiz bahadırların hünər yolunu davam etdirən yeni pəhləvanlar nəsli barədə də danışırdı: "Qazax bölgələrindən Sabir Qazaxlı, Laylabaşoğlu, Qənbər Salahlı, Tovuzlu Məmməd Muradov, Qəbələli Əbdürrəhman Atakişiyev, Köçəri Beyləqanlı, Göyçaylı Rasim Məmmədnəbi, Qaçay Hüseynov və oğulları Təvəkkül, Allahverdi, Şəkili Gəray Löymanov, Famil Löymanov və başqalarının adı həmişə el arasında məşhur olub." Mürsəl Həkimov "Həkimlilər" soyundan olan pəhləvan Müsəllim Həkimlinin igidliyindən, soyunun pəhləvanlığından da danışırdı: "Müsəllimin əsil-nəcabətində babalarından Rüstəm Zal, Mehdi Bayramoğlu, Şaqqulu oğlu Məmməd kimi el pəhləvanları Qazax, Borçalı bölgələrində məşhur olmuşlar.
XIX əsrdə yaşamış Rüstəm Zal Zaqatalaya səfər edərkən yolda qəfildən pələnglə rastlaşıb, onun cəngini ayıraraq öldürüb. O, həmişə el toylarında sərrast gülləsinə görə nəmər alıb. Mehdi Bayramoğlu isə Gəncəbasarda ən sərrast güləşən el pəhləvanı olub. Mehdi pəhləvan ölənədək meydanda məğlubiyyət nə olduğunu bilməyib". Azərbaycan ruhu yenilməzdir, məğlubedilməzdir. Çox zaman fitrətimizin dərinliklərə çəkilməsinə göz yumur, imkanlarımızı səfərbər etməyə girişmirik. Unuduruq ki, olanları nəinki qorumaq, hətta artırmaq hava-su qədər gərəklidir. Əks təqdirdə milli müəyyənliyimizdən, xəlqi keyfiyyətlərimizdən uzaq düşürük. Təkcə "Dədə Qorqud dastanları"nda pəhləvanlığın kifayət qədər daşıyıcılarına rast gəlmək mümkündür.
Şəkillər
-
![image]()
Zorxana (Ingilis səyyahı H. Drouelın rəsmi,1825) -
![image]()
Mil (zorxana aləti) -
![image]()
Səngi (zorxana aləti)
İstinadlar
- "Zorxana nədir?". 2022-04-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-07-30.
Xarici keçidlər
- Milli Azərbaycan Tariz Muzeyi - Vitrin 69 2014-02-15 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Bu meqalenin neytralligi subhe dogurur Meqalede teref tutma ve ya pislemek meqsedi dasiyan ve dogrulugu subut edilmeyen fikirlerin oldugu iddia edilir Xahis olunur bu mesele ile elaqedar istirak edesiniz Zorxana Iran Azerbaycan Efqanistan ve Turkiyede pehlevanlarin Azerbaycan milli gulesi zamani yarisdiqlari meydan Sali SuleymanZorxana pehlivanlariAzerbaycanli gulesci zorxanada Bu baximdan XVIII esrin sonlarinda Cin Hindistan Iran ve Misirde sohret tapmis Mastagali Huseynqulu Haci Murseloglu onun yetirmesi vaxtile altiayliq pehlevan adi ile meshur olan Ebduleli Axundov yenilmez meydan pehlevani Abseronlu Huseynqulu Mirze Hasim oglu Goycayli Cingiz pehlevan Balaxanili Sap Penci Bakili Sobi oglu Abdulla Ehmedli Memmed Atababa bu dovrde zorxana uzre xususi hormet qazanmis pehlevanlar olublar Qarabagda Susada pehlivanliq mektebi vardi Mektebin xercini Ceferqulu xan Neva cekirdi Pehlevan Nabat cox meshur idi XIX esrin sonlari 20 ci esrde Azerbaycanda Sali Suleyman ve Resid Yusifov kimi meshur pehlevanlar el hormeti qazanmisdilar Muxtar Dadasov ve Salar Aslanovun Azerbaycan pehlevanlari kitabinda Sali Suleymanin pehlevanligi haqqinda bunlari oxuyuruq Meshur pehlevan Ivan Poddubninin rehberliyi ile beynelxalq yarislara hazirlasan Sali Suleyman tezlikle misilsiz atletik beden qurulusu fenomenal gucu ve gules texnikasi ile idman heveskarlarini valeh etmisdi Avropanin sirk meydanlarinda London Paris Praqa Roma ve basqalarinda dunyanin bir cox taninmis gulescilerini meglub eden cempionlarin qenimi kimi sohret tapmisdi O oz mesqcisi ile birlikde Vasinqtonda ve Cikaqoda kecirilmis beynelxalq turnirlerde de muveffeqiyyetle cixis etmisdi hemcinin Bakida Tiflisde Irevanda Gencede Derbendde Qroznida Mahacqalada Moskvada ve basqa seherlerde ozunemexsus cixislari ile tamasacilari heyran qoymusdu Dunyada meshur olan Resid Yusifov yenilmez pehlevanlar Memmed Huseynovun Esref Sultanovun Sabir Memmedovun Isgender Haciyevin Qiyas Nuriyevin Memmed Abdullayevin ustadi olub Mursel Hekimov benzersiz bahadirlarin huner yolunu davam etdiren yeni pehlevanlar nesli barede de danisirdi Qazax bolgelerinden Sabir Qazaxli Laylabasoglu Qenber Salahli Tovuzlu Memmed Muradov Qebeleli Ebdurrehman Atakisiyev Koceri Beyleqanli Goycayli Rasim Memmednebi Qacay Huseynov ve ogullari Tevekkul Allahverdi Sekili Geray Loymanov Famil Loymanov ve basqalarinin adi hemise el arasinda meshur olub Mursel Hekimov Hekimliler soyundan olan pehlevan Musellim Hekimlinin igidliyinden soyunun pehlevanligindan da danisirdi Musellimin esil necabetinde babalarindan Rustem Zal Mehdi Bayramoglu Saqqulu oglu Memmed kimi el pehlevanlari Qazax Borcali bolgelerinde meshur olmuslar XIX esrde yasamis Rustem Zal Zaqatalaya sefer ederken yolda qefilden pelengle rastlasib onun cengini ayiraraq oldurub O hemise el toylarinda serrast gullesine gore nemer alib Mehdi Bayramoglu ise Gencebasarda en serrast gulesen el pehlevani olub Mehdi pehlevan olenedek meydanda meglubiyyet ne oldugunu bilmeyib Azerbaycan ruhu yenilmezdir meglubedilmezdir Cox zaman fitretimizin derinliklere cekilmesine goz yumur imkanlarimizi seferber etmeye girismirik Unuduruq ki olanlari neinki qorumaq hetta artirmaq hava su qeder gereklidir Eks teqdirde milli mueyyenliyimizden xelqi keyfiyyetlerimizden uzaq dusuruk Tekce Dede Qorqud dastanlari nda pehlevanligin kifayet qeder dasiyicilarina rast gelmek mumkundur SekillerZorxana Ingilis seyyahi H Drouelin resmi 1825 Mil zorxana aleti Sengi zorxana aleti Istinadlar Zorxana nedir 2022 04 07 tarixinde Istifade tarixi 2021 07 30 Xarici kecidlerMilli Azerbaycan Tariz Muzeyi Vitrin 69 2014 02 15 at the Wayback MachineVikianbarda Zorxana ile elaqeli mediafayllar var