Praqa (çex. Praha, ing. Prague) — Çex Respublikasının paytaxtı.
Praqa | |||||
---|---|---|---|---|---|
Praha | |||||
| |||||
Ölkə | |||||
Tarixi və coğrafiyası | |||||
Əsası qoyulub | VIII əsr | ||||
İlk məlumat | 965 | ||||
Sahəsi |
| ||||
Mərkəzin hündürlüyü | 235 m | ||||
Saat qurşağı | | ||||
Əhalisi | |||||
Əhalisi |
| ||||
Rəqəmsal identifikatorlar | |||||
Telefon kodu | +420 2 | ||||
Poçt indeksi | 100 00–199 00, 252 26, 252 28 | ||||
Nəqliyyat kodu | A | ||||
Digər | |||||
praha.eu | |||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
31 dekabr 2007-ci il məlumatına əsasən əhalisi 1.212.097 nəfər (meqapolisdə 2.300.000 nəfər), sahəsi 496 km²-dir.
Praqa zəngin tarixə və Roma, Qotika, İntibah və Barokko memarlıqlarına malikdir.Mərkəzi Avropanın siyasi, mədəni və iqtisadi mərkəzidir.Praqa, Bohemiya Krallığının paytaxtı və bir neçə Roma İmperatorlarının, xüsusən də IV Karlın (1346-1378-ci illər) iqamətgahı olmuşdur.
Praqa, Habsburq monarxiyası və Avstriya-Macarıstan İmperiyası üçün əhəmiyyətli bir şəhər idi.Şəhər Bohemiya və Protestant İslahatlarında, Otuz İllik Müharibədə və 20-ci əsr tarixində Dünya Müharibələri ilə müharibədən sonrakı kommunist dövrü arasında Çexoslovakiyanın paytaxtı kimi böyük rol oynamışdır.
Praqada bir çox tanınmış mədəni abidələr var, onların bir çoxu 20-ci əsr Avropasının təcavüz və dağıntılarından sağ çıxıb. Əsas görməli yerlərə Praqa qalası,Karl körpüsü, Praqa astronomik saatı olan Köhnə Şəhər Meydanı, Yəhudi Məhəlləsi, Petrin təpəsi və Vişehrad daxildir. 1992-ci ildən Praqanın tarixi mərkəzi UNESCO-nun Ümumdünya İrs Siyahısına daxil edilmişdir.
Şəhərdə çoxsaylı teatrlar, , kinoteatrlar və digər tarixi eksponatlar ilə yanaşı ondan çox böyük muzey var. Geniş müasir ictimai nəqliyyat sistemi şəhəri birləşdirir. Burada Mərkəzi Avropanın ən qədim universiteti olan Praqadakı də daxil olmaqla bir çox dövlət və özəl məktəblər yerləşir.
GaWC araşdırmalar mərkəzinə görə Praqa "Alfa-" qlobal şəhəri kimi təsnif edilir.2019-cu ildə şəhər Mercer tərəfindən dünyanın 69-cu ən yaşana bilən şəhəri seçildi.Elə həmin il PICSA İndeks şəhəri dünyanın 13-cü ən yaşana bilən şəhəri kimi qiymətləndirdi. Zəngin tarixi onu məşhur turizm məkanına çevirdi və 2017-ci ilə qədər şəhər hər il 8,5 milyondan çox beynəlxalq ziyarətçi qəbul etdi. 2017-ci ildə Praqa London, Paris, Roma və İstanbuldan sonra Avropanın ən çox ziyarət edilən beşinci şəhəri olaraq siyahıya alındı.
Etimologiyası və adı
Çexcə adı köhnə slavyan sözü olan práh sözündən götürülmüşdür, bu da "ford" və ya "sürətli" mənasını verir və şəhərin Vltava çayının kəsişmə nöqtəsindəki mənşəyinə istinad edir.Eyni etimologiya Varşavanın Praqa rayonu ilə də bağlıdır.
Adın mənşəyinə dair başqa bir baxış da çex dilindəki práh (ərəfəsində mənası ilə) sözü ilə bağlıdır və əfsanəvi etimologiya şəhərin adını Pjemislidlər sülaləsinin mifik qurucusunun həyat yoldaşı, şahzadə Libuşe ilə əlaqələndirilir.
Praqa adının başqa bir törəməsi, orijinal qalanın inşa edildiyi şist yamacında olan qaya üçün orijinal termin olan na prazě sözündən götürüldüyü ehtimal olunur. O dövrdə qala gələcək şəhərin doqquz təpəsini əhatə edən meşələrlə əhatə olunmuşdu - çayın qarşı tərəfindəki Köhnə şəhər, eləcə də mövcud qalanın altındakı Kiçik Şəhər yalnız sonralar meydana çıxdı.
Şəhərin adının ingiliscə yazılışı fransız dilindən götürülmüşdür.
19-cu əsr riyaziyyatçısı Bernard Bolzanonun hesablamalarına əsaslanaraq Praqa həm də "Yüz bulaqlar şəhəri" adlanır.Praqa üçün aşağdakı ləqəblər də daxildir: Qızıl Şəhər, Şəhərlərin Anası və Avropanın Qəlbi.
İstinadlar
- Jakl L. Jak stará jsou česká města? Legendy a fakta. (çeş.). // iDNES.cz 2011.
- archINFORM (alm.). 1994.
- Czech Statistical Office Malý lexikon obcí České republiky – 2017. Czech Statistical Office, 2017.
- Český statistický úřad Počet obyvatel v obcích – k 1. 1. 2024 (çeş.). Praha: ČSÚ, 2024.
- Register of territorial identification, addresses and real estates.
- Kódování okresů pro SPZ (1960 – 2002).
- . 2011-09-18 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-03-29.
- "Çex Respublikası". Worldatlas.com. 1 Dekabr 2011 tarixində . İstifadə tarixi: 4 Dekabr 2011.
- "Bohemiya, Moraviya və sonra Çexoslovakiya və Çexiyanın qısa tarixi". hedgie.eu. 2015. 18 May 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 Aprel 2016.
- "Çarlz universitetinin rəsmi saytı". 29 Oktyabr 2007 tarixində . İstifadə tarixi: 21 Aprel 2022.
- "Dünya GaWC 2018-ə görə". GaWC. 3 May 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 28 Yanvar 2019.
- "Yaşayış Şəhərinin Keyfiyyəti | Mercer". mobilityexchange.mercer.com. 18 Aprel 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 30 May 2019.
- "PICSA Index". piscaindex.com. 8 Mart 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 2 İyul 2021.
- "Açıqlanan Top 100 Şəhər İstiqamətləri: Praqa dünyada ən çox ziyarət edilənlər sırasındadır". Expats.cz. 8 Noyabr 2017. 29 Avqust 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 28 Avqust 2018.
- "Praqa tarixi dərsi". praguesummer.com. 22 Fevral 2016. 14 Mart 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 14 Mart 2016.
- Lucy S. Dawidowicz – Qızıl Ənənə: Şərqi Avropada Yəhudi Həyatı və Düşüncəsi, 1996, səh. 351. "Onda siz Vistulanın o tayında, Praqada Reb Şmueli də tanıyırsınız! Praqa, Varşavanın astanası - ölkənin ətri, geniş tarlaları, müharibələr və yanğınlar nəticəsində dəfələrlə xarabalığa çevrilmiş və yenidən qurulmuşdur..."
- "Interview with Lady Diana Cooper". Desert Island Discs (ingiliscə). 24 Mart 1969. 3 Fevral 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 2 Fevral 2019.
- . idnes.cz (çex). Mladá fronta DNES. 5 Avqust 2010. 14 May 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 Yanvar 2013.
- "Yüz qüllənin şəhəri olan Praqaya baş çəkin". prague.fm. 10 Avqust 2015 tarixində . İstifadə tarixi: 19 Avqust 2015.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Praqa cex Praha ing Prague Cex Respublikasinin paytaxti PraqaPrahaBayraq d Gerb d 50 05 15 sm e 14 25 17 s u Olke CexiyaTarixi ve cografiyasiEsasi qoyulub VIII esrIlk melumat 965Sahesi 496 21 km Merkezin hundurluyu 235 mSaat qursagi UTC 01 00UTC 02 00EhalisiEhalisi 1 384 732 nef 1 yanvar 2024 Reqemsal identifikatorlarTelefon kodu 420 2Poct indeksi 100 00 199 00 252 26 252 28Neqliyyat kodu ADigerpraha euXeriteni goster gizle Praqa Vikianbarda elaqeli mediafayllar 31 dekabr 2007 ci il melumatina esasen ehalisi 1 212 097 nefer meqapolisde 2 300 000 nefer sahesi 496 km dir Praqa Milli Muzeyi Praqa zengin tarixe ve Roma Qotika Intibah ve Barokko memarliqlarina malikdir Merkezi Avropanin siyasi medeni ve iqtisadi merkezidir Praqa Bohemiya Kralliginin paytaxti ve bir nece Roma Imperatorlarinin xususen de IV Karlin 1346 1378 ci iller iqametgahi olmusdur Praqa Habsburq monarxiyasi ve Avstriya Macaristan Imperiyasi ucun ehemiyyetli bir seher idi Seher Bohemiya ve Protestant Islahatlarinda Otuz Illik Muharibede ve 20 ci esr tarixinde Dunya Muharibeleri ile muharibeden sonraki kommunist dovru arasinda Cexoslovakiyanin paytaxti kimi boyuk rol oynamisdir Praqada bir cox taninmis medeni abideler var onlarin bir coxu 20 ci esr Avropasinin tecavuz ve dagintilarindan sag cixib Esas gormeli yerlere Praqa qalasi Karl korpusu Praqa astronomik saati olan Kohne Seher Meydani Yehudi Mehellesi Petrin tepesi ve Visehrad daxildir 1992 ci ilden Praqanin tarixi merkezi UNESCO nun Umumdunya Irs Siyahisina daxil edilmisdir Seherde coxsayli teatrlar kinoteatrlar ve diger tarixi eksponatlar ile yanasi ondan cox boyuk muzey var Genis muasir ictimai neqliyyat sistemi seheri birlesdirir Burada Merkezi Avropanin en qedim universiteti olan Praqadaki de daxil olmaqla bir cox dovlet ve ozel mektebler yerlesir GaWC arasdirmalar merkezine gore Praqa Alfa qlobal seheri kimi tesnif edilir 2019 cu ilde seher Mercer terefinden dunyanin 69 cu en yasana bilen seheri secildi Ele hemin il PICSA Indeks seheri dunyanin 13 cu en yasana bilen seheri kimi qiymetlendirdi Zengin tarixi onu meshur turizm mekanina cevirdi ve 2017 ci ile qeder seher her il 8 5 milyondan cox beynelxalq ziyaretci qebul etdi 2017 ci ilde Praqa London Paris Roma ve Istanbuldan sonra Avropanin en cox ziyaret edilen besinci seheri olaraq siyahiya alindi Etimologiyasi ve adiCexce adi kohne slavyan sozu olan prah sozunden goturulmusdur bu da ford ve ya suretli menasini verir ve seherin Vltava cayinin kesisme noqtesindeki menseyine istinad edir Eyni etimologiya Varsavanin Praqa rayonu ile de baglidir Adin menseyine dair basqa bir baxis da cex dilindeki prah erefesinde menasi ile sozu ile baglidir ve efsanevi etimologiya seherin adini Pjemislidler sulalesinin mifik qurucusunun heyat yoldasi sahzade Libuse ile elaqelendirilir Praqa adinin basqa bir toremesi orijinal qalanin insa edildiyi sist yamacinda olan qaya ucun orijinal termin olan na praze sozunden goturulduyu ehtimal olunur O dovrde qala gelecek seherin doqquz tepesini ehate eden meselerle ehate olunmusdu cayin qarsi terefindeki Kohne seher elece de movcud qalanin altindaki Kicik Seher yalniz sonralar meydana cixdi Seherin adinin ingilisce yazilisi fransiz dilinden goturulmusdur 19 cu esr riyaziyyatcisi Bernard Bolzanonun hesablamalarina esaslanaraq Praqa hem de Yuz bulaqlar seheri adlanir Praqa ucun asagdaki leqebler de daxildir Qizil Seher Seherlerin Anasi ve Avropanin Qelbi IstinadlarJakl L Jak stara jsou ceska mesta Legendy a fakta ces iDNES cz2011 archINFORM alm 1994 Czech Statistical Office Maly lexikon obci Ceske republiky 2017 Czech Statistical Office 2017 Cesky statisticky urad Pocet obyvatel v obcich k 1 1 2024 ces Praha CSU 2024 Register of territorial identification addresses and real estates Kodovani okresu pro SPZ 1960 2002 2011 09 18 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2009 03 29 Cex Respublikasi Worldatlas com 1 Dekabr 2011 tarixinde Istifade tarixi 4 Dekabr 2011 Bohemiya Moraviya ve sonra Cexoslovakiya ve Cexiyanin qisa tarixi hedgie eu 2015 18 May 2016 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 7 Aprel 2016 Carlz universitetinin resmi sayti 29 Oktyabr 2007 tarixinde Istifade tarixi 21 Aprel 2022 Dunya GaWC 2018 e gore GaWC 3 May 2017 tarixinde Istifade tarixi 28 Yanvar 2019 Yasayis Seherinin Keyfiyyeti Mercer mobilityexchange mercer com 18 Aprel 2018 tarixinde Istifade tarixi 30 May 2019 PICSA Index piscaindex com 8 Mart 2021 tarixinde Istifade tarixi 2 Iyul 2021 Aciqlanan Top 100 Seher Istiqametleri Praqa dunyada en cox ziyaret edilenler sirasindadir Expats cz 8 Noyabr 2017 29 Avqust 2018 tarixinde Istifade tarixi 28 Avqust 2018 Praqa tarixi dersi praguesummer com 22 Fevral 2016 14 Mart 2017 tarixinde Istifade tarixi 14 Mart 2016 Lucy S Dawidowicz Qizil Enene Serqi Avropada Yehudi Heyati ve Dusuncesi 1996 seh 351 Onda siz Vistulanin o tayinda Praqada Reb Smueli de taniyirsiniz Praqa Varsavanin astanasi olkenin etri genis tarlalari muharibeler ve yanginlar neticesinde defelerle xarabaliga cevrilmis ve yeniden qurulmusdur Interview with Lady Diana Cooper Desert Island Discs ingilisce 24 Mart 1969 3 Fevral 2019 tarixinde Istifade tarixi 2 Fevral 2019 idnes cz cex Mlada fronta DNES 5 Avqust 2010 14 May 2013 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 8 Yanvar 2013 Yuz qullenin seheri olan Praqaya bas cekin prague fm 10 Avqust 2015 tarixinde Istifade tarixi 19 Avqust 2015 Xarici kecidlerVikianbarda Praqa ile elaqeli mediafayllar var Vikianbarda Praqa ile elaqeli mediafayllar var