Varşava (pol. Warszawa ) — Polşanın paytaxtı, ərazicə və əhalicə ən böyük şəhəri. 1596-cı ildə kral III Sigizmundun Vavel qəsrində yanğın olduqdan sonra o öz iqamətgahını Varşavaya köçürür. Paytaxt kimi statusu ilk dəfə Polşanın 1791-ci il Konstitusiyasında əksini tapıb. Şəhərin ərazisindən Visla çayı axır.
Varşava | |||||
---|---|---|---|---|---|
Warszawa | |||||
| |||||
Ölkə | |||||
Tarixi və coğrafiyası | |||||
Əsası qoyulub | XIII əsr | ||||
Sahəsi |
| ||||
Mərkəzin hündürlüyü | 103 m | ||||
Saat qurşağı | | ||||
Əhalisi | |||||
Əhalisi |
| ||||
Rəsmi dili | |||||
Rəqəmsal identifikatorlar | |||||
Telefon kodu | +48 22 | ||||
Poçt indeksi | 00-000 | ||||
Nəqliyyat kodu | WA, WB, WD, WE, WF, WH, WI, WJ, WK, WN, WT, WU, WW...A/C/E/X/Y, WW...F/G/H/J/W, WW...K/L/M/N/P/R/S/U/V, WX...Y, WX, WY | ||||
Digər | |||||
um.warszawa.pl | |||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
Varşava şəhərinin əsası 1300-cü ildə polyak knyazlarının biri tərəfindən qoyulub. Sürətlə böyüyən şəhər 1413-cü ildə paytaxtına çevrilir. 14–15-ci əsrlərdə Varşava iqtisadiyyatı ticarət və sənətkarlığın əsasında inkişaf edirdi. 1526-cı ildə Varşava Polşa krallığının tərkibinə daxil olur. Artıq 1529-cu ildə ilk dəfə Varşavada toplantısı keçirilir. 1569-cu ildən etibarən isə Seym öz toplantılarını daimi olaraq Varşavada keçirməyə başlayır. 1596-cı ildə birləşmiş Poşa-Litva Federasiyası olan Reç Pospolitanın paytaxtı Krakov şəhərindən Varşavaya köçürülür.
Varşavanın paytaxt elan olunmasından sonra şəhər sürətlə inkişaf edərək böyüyür. Şəhərdə bir neçə özəl şirkətlər və yaşayış məntəqələri yaranır. 1655–1658-ci illər arasında şəhər bir neçə dəfə İsveç, Almaniya və Transilvaniya orduları tərəfindən mühasirəyə alınaraq ələ keçirilir və dağıdılır. 1700-cü ildə Böyük Şimal müharibəsi başlanır. Müharibə ərzində şəhər bir neçə dəfə mühasirəyə alınır və ağır rüsumlar ödəməyə məcbur olur. Müharibə bitdikdən sonra Varşava tədricən kapitalist iqtisadiyyatının hakim olduğu şəhərə çevrilməyə başlayır. Varşava 1795-ci ilə kimi Reç Pospolitanın paytaxtı olaraq qalır. Həmin ildə Reç Pospolitanın bir dövlət kimi mövcudluğu sona çatır və onun əraziləri Prussiya krallığı və Rusiya imperiyası arasında bölüşdürülür. Varşava şəhəri Prussiyaya məxsus ərazilərə qatılır və əyalətinin paytaxtı elan edilir.
1806-cı ildə şəhəri Napoleonun ordusu ələ keçirir. Lakin daha sonra Napoleonun Rusiyaya məğlubiyyətinin ardından şəhər 1815-ci ildə Rusiyanın hakimiyyəti altına keçir. Razılaşmaya görə Polşa konstitusiyalı monarxiya kimi Rusiya ilə birlikdə vahid konfederasiyaya daxil olur. Polşanın paytaxtı yenidən Varşava elan olunur və 1816-cı ildə burada Varşava Universiteti açılır.
İqtisadiyyatı
2008-ci ildə aparılmış araşdırmaların nəticələrinə əsasən Varşava şəhəri yaşayışın qiymətinə görə dünyada 35-ci ən baha şəhər hesab olunur. Varşava həmdə yüksək səviyyədə qloballaşmış şəhər sayılır. Varşava şəhəri və xüsusilə onun mərkəzi hissəsi () bir çox dövlət idarələrinin, elmi mərkəzlərin və həmçinin bir çox yerli və xarici şirkətlərin qərargahlarının yerləşdiyi yerdir. 2006-cı ilə kimi Varşavada qeydiyyatdan keçmiş şirkətlərin sayı 304.000-i ötüb.
Varşava əhalisinin adambaşına olan gəliri orta polşalının gəlirindən 3 dəfə çox, orta avropalının gəlirindən isə 60% çoxdur. Şəhərdə işsizlik səviyyəsi Polşada ən aşağıdır və rəsmi göstəricilərə görə 3%-dən aşağıdır.
Həmçinin bax
İstinadlar
- https://bdl.stat.gov.pl/api/v1/data/localities/by-unit/071412865011-0918123?var-id=1639616&format=jsonapi.
- Varşavaya uçuş haqqında məlumat
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Varsava pol Warszawa Polsanin paytaxti erazice ve ehalice en boyuk seheri 1596 ci ilde kral III Sigizmundun Vavel qesrinde yangin olduqdan sonra o oz iqametgahini Varsavaya kocurur Paytaxt kimi statusu ilk defe Polsanin 1791 ci il Konstitusiyasinda eksini tapib Seherin erazisinden Visla cayi axir VarsavaWarszawaBayraq d Gerb d 52 13 48 sm e 21 00 40 s u Olke PolsaTarixi ve cografiyasiEsasi qoyulub XIII esrSahesi 517 24 km Merkezin hundurluyu 103 mSaat qursagi UTC 01 00UTC 02 00EhalisiEhalisi 1 860 281 nef 31 mart 2021 Resmi dili polyak diliReqemsal identifikatorlarTelefon kodu 48 22Poct indeksi 00 000Neqliyyat kodu WA WB WD WE WF WH WI WJ WK WN WT WU WW A C E X Y WW F G H J W WW K L M N P R S U V WX Y WX WYDigerum warszawa plXeriteni goster gizle Varsava Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiVarsava seherinin esasi 1300 cu ilde polyak knyazlarinin biri terefinden qoyulub Suretle boyuyen seher 1413 cu ilde paytaxtina cevrilir 14 15 ci esrlerde Varsava iqtisadiyyati ticaret ve senetkarligin esasinda inkisaf edirdi 1526 ci ilde Varsava Polsa kralliginin terkibine daxil olur Artiq 1529 cu ilde ilk defe Varsavada toplantisi kecirilir 1569 cu ilden etibaren ise Seym oz toplantilarini daimi olaraq Varsavada kecirmeye baslayir 1596 ci ilde birlesmis Posa Litva Federasiyasi olan Rec Pospolitanin paytaxti Krakov seherinden Varsavaya kocurulur Varsavanin paytaxt elan olunmasindan sonra seher suretle inkisaf ederek boyuyur Seherde bir nece ozel sirketler ve yasayis menteqeleri yaranir 1655 1658 ci iller arasinda seher bir nece defe Isvec Almaniya ve Transilvaniya ordulari terefinden muhasireye alinaraq ele kecirilir ve dagidilir 1700 cu ilde Boyuk Simal muharibesi baslanir Muharibe erzinde seher bir nece defe muhasireye alinir ve agir rusumlar odemeye mecbur olur Muharibe bitdikden sonra Varsava tedricen kapitalist iqtisadiyyatinin hakim oldugu sehere cevrilmeye baslayir Varsava 1795 ci ile kimi Rec Pospolitanin paytaxti olaraq qalir Hemin ilde Rec Pospolitanin bir dovlet kimi movcudlugu sona catir ve onun erazileri Prussiya kralligi ve Rusiya imperiyasi arasinda bolusdurulur Varsava seheri Prussiyaya mexsus erazilere qatilir ve eyaletinin paytaxti elan edilir 1806 ci ilde seheri Napoleonun ordusu ele kecirir Lakin daha sonra Napoleonun Rusiyaya meglubiyyetinin ardindan seher 1815 ci ilde Rusiyanin hakimiyyeti altina kecir Razilasmaya gore Polsa konstitusiyali monarxiya kimi Rusiya ile birlikde vahid konfederasiyaya daxil olur Polsanin paytaxti yeniden Varsava elan olunur ve 1816 ci ilde burada Varsava Universiteti acilir Iqtisadiyyati2008 ci ilde aparilmis arasdirmalarin neticelerine esasen Varsava seheri yasayisin qiymetine gore dunyada 35 ci en baha seher hesab olunur Varsava hemde yuksek seviyyede qloballasmis seher sayilir Varsava seheri ve xususile onun merkezi hissesi bir cox dovlet idarelerinin elmi merkezlerin ve hemcinin bir cox yerli ve xarici sirketlerin qerargahlarinin yerlesdiyi yerdir 2006 ci ile kimi Varsavada qeydiyyatdan kecmis sirketlerin sayi 304 000 i otub Varsava ehalisinin adambasina olan geliri orta polsalinin gelirinden 3 defe cox orta avropalinin gelirinden ise 60 coxdur Seherde issizlik seviyyesi Polsada en asagidir ve resmi gostericilere gore 3 den asagidir Hemcinin baxVarsava Iqtisadiyyat ve Humanitar Elmler UniversitetiIstinadlarhttps bdl stat gov pl api v1 data localities by unit 071412865011 0918123 var id 1639616 amp format jsonapi Varsavaya ucus haqqinda melumat Vikianbarda Varsava ile elaqeli mediafayllar var