Roman memarlığı — Şimali Avropa ölkələrində XI-XII əsrlərdə Roma sənətinin təsiri altında inkişaf edən sənətə şərti adı.
Tarixi
Şimali Avropa ölkələrində XI-XII əsrlərdə Roma sənətinin təsiri altında inkişaf edən sənətə şərti olaraq Roman incəsənəti deyilir. Bu dövrdə Avropada memarlıq sənəti insanlara gərəkli baxımdan mühüm əhəmiyyət kəsb etdiyindən təsviri sənət növləri də Roman üslubunda tikilmiş abidələrlə əlaqədar yaranıb və inkişaf edirdi. XI-XII əsrlərdə tikilən kilsələrdə Katolik kilsəsinin tələblərinə cavab verən boyakarlıq, heykəltaraşlıq və s. sənətlərdən geniş istifadə olunurdu. Roman kilsələrinin memarlıq nümunələri kimi həm zahiri görünüşü, həm də daxili quruluşu və bəzəyinə görə asanlıqla tanımaq mümkündür. Kilsənin fasad tərəfindən yanlarından adətən, müdafiə qüllərinə bənzər dairəvi qüllələr tikilirdi. Roman kilsələri bayır tərəfdən çox möhkəm, ağır və bir qədər də kobud görünür. Qapı pəncərələr kiçik olduğundan kilsənin içərisi çox zaman qaranlıq olur. Roman kilsəsi içəridən porlar hissəsi ilə bölünür. Əsasən, Fransada nailiyyətlər qazanmış Roman memarlığı nümunələrində müxtəlif şəhərlərdə tikilmiş kilsələri qeyd etmək olar. İtalıyanın fəxri sayılan Piza şəhərindəki XI əsrə aid olan "Yıxılan qüllə" və bir sıra başqaları Roman memarlığının yadigarıdır. Onlar adətən, möhkəm qala divarları ilə əhatə olunurdu. XII əsrin axırlarına XV əsrin sonuna qədər Qərbi Avropa ölkələrində memarlıq və incəsənət Qotik üslubda yaradılırdı. Bu üslub Orta əsrlər Avropa incəsənətinin ən son mərhələsidir. Qotik kilsələr – səciyyəvi cəhətdən şaqüli şəkildə uzanması, ucalması, boyakarlıq memarlığın heykəltaraşlığın ayrılmaz vəhdətidir. Belə bir yeniliyi də qeyd etmək lazımdır ki, kilsənin inşasında karkas tətbiq olunur və beləliklə, Roman tikililərinə xas ağırlıq azalır. Divarlar yonulmuş daşlardan deyil, kərpicdən kəsilir. Daxili məkan böyük binanın içərisi genişlənir, binanın içərisi böyüyür. Roman kilsələrindən fərqli olaraq, Qotik kilsələrdə pəncərələr qoyulur və onlar vitraj texnikası ilə bəzədilirdi. Nəticədə, Qotik kilsələrində heykəl və barelyef növlərindən daha çox istifadə edilirdi. Bu zaman Roman üslubuna xas hərəkətsiz, sütuna bənzər heykəllər canlı və realist səpkidə yaranmış heykəllərlə bəzədilirdi. Erkən Qotika dövründə Parisdə "Noterdam" kilsəsi, "Reyms qotik" sənətin son mərhələsində tikilmişdir. Bu növ kilsələrin pəncərə çərçivələrdə alovun dillərinə bənzər saysız-hesabsız naxışlar qoyulur. Bu naxışlara "Alovlanan Qotika" sənəti deyirlər. XV əsrin sonunda qotika üslubu tədricən aradan çıxır və sənət aləmində yeni mərhələlər başlayır.
Xarici keçidlər
- Overview of French Romanesque art 2011-01-05 at the Wayback Machine
- French Romanesque art through 300 places (fr)(es)(en)(it)
- Spanish and Zamora´s Romanesque art, easy navigation{es} 2019-01-21 at the Wayback Machine
- Spanish Romanesque art{es}
- Círculo Románico – Visigothic, Mozarabic and Romanesque art in Europe
- Romanesque Churches in Portugal 2008-09-29 at the Wayback Machine
- The Nine Romanesque Churches of the Vall de Boi – Pyrenees {en}
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Roman memarligi Simali Avropa olkelerinde XI XII esrlerde Roma senetinin tesiri altinda inkisaf eden senete serti adi TarixiSimali Avropa olkelerinde XI XII esrlerde Roma senetinin tesiri altinda inkisaf eden senete serti olaraq Roman inceseneti deyilir Bu dovrde Avropada memarliq seneti insanlara gerekli baximdan muhum ehemiyyet kesb etdiyinden tesviri senet novleri de Roman uslubunda tikilmis abidelerle elaqedar yaranib ve inkisaf edirdi XI XII esrlerde tikilen kilselerde Katolik kilsesinin teleblerine cavab veren boyakarliq heykeltarasliq ve s senetlerden genis istifade olunurdu Roman kilselerinin memarliq numuneleri kimi hem zahiri gorunusu hem de daxili qurulusu ve bezeyine gore asanliqla tanimaq mumkundur Kilsenin fasad terefinden yanlarindan adeten mudafie qullerine benzer dairevi qulleler tikilirdi Roman kilseleri bayir terefden cox mohkem agir ve bir qeder de kobud gorunur Qapi pencereler kicik oldugundan kilsenin icerisi cox zaman qaranliq olur Roman kilsesi iceriden porlar hissesi ile bolunur Esasen Fransada nailiyyetler qazanmis Roman memarligi numunelerinde muxtelif seherlerde tikilmis kilseleri qeyd etmek olar Italiyanin fexri sayilan Piza seherindeki XI esre aid olan Yixilan qulle ve bir sira basqalari Roman memarliginin yadigaridir Onlar adeten mohkem qala divarlari ile ehate olunurdu XII esrin axirlarina XV esrin sonuna qeder Qerbi Avropa olkelerinde memarliq ve incesenet Qotik uslubda yaradilirdi Bu uslub Orta esrler Avropa incesenetinin en son merhelesidir Qotik kilseler seciyyevi cehetden saquli sekilde uzanmasi ucalmasi boyakarliq memarligin heykeltarasligin ayrilmaz vehdetidir Bele bir yeniliyi de qeyd etmek lazimdir ki kilsenin insasinda karkas tetbiq olunur ve belelikle Roman tikililerine xas agirliq azalir Divarlar yonulmus daslardan deyil kerpicden kesilir Daxili mekan boyuk binanin icerisi genislenir binanin icerisi boyuyur Roman kilselerinden ferqli olaraq Qotik kilselerde pencereler qoyulur ve onlar vitraj texnikasi ile bezedilirdi Neticede Qotik kilselerinde heykel ve barelyef novlerinden daha cox istifade edilirdi Bu zaman Roman uslubuna xas hereketsiz sutuna benzer heykeller canli ve realist sepkide yaranmis heykellerle bezedilirdi Erken Qotika dovrunde Parisde Noterdam kilsesi Reyms qotik senetin son merhelesinde tikilmisdir Bu nov kilselerin pencere cercivelerde alovun dillerine benzer saysiz hesabsiz naxislar qoyulur Bu naxislara Alovlanan Qotika seneti deyirler XV esrin sonunda qotika uslubu tedricen aradan cixir ve senet aleminde yeni merheleler baslayir Xarici kecidlerOverview of French Romanesque art 2011 01 05 at the Wayback Machine French Romanesque art through 300 places fr es en it Spanish and Zamora s Romanesque art easy navigation es 2019 01 21 at the Wayback Machine Spanish Romanesque art es Circulo Romanico Visigothic Mozarabic and Romanesque art in Europe Romanesque Churches in Portugal 2008 09 29 at the Wayback Machine The Nine Romanesque Churches of the Vall de Boi Pyrenees en