Qərbi Hsia Sülaləsi, Qərbi Xia sülaləsi (Çincə: 西夏; pinyin: Xī Xià) və ya Tanqut İmperiyası — 1032–1227-ci illər arasında indiki şimal-qərb Çinin Qansu, və bölgərinin olduğu yerlərdə mövcud olmuş dövlət və eyniadlı sülalə.
dağılıb | |
Si Sya | |
---|---|
白高大夏國 | |
Dilləri | Çin dili |
Rəsmi dilləri | , Çin dili |
Dövlət dini | rəsmi dini olmayıb |
Ərazisi | km2 |
Əhalisi | |
İdarəetmə forması | Monarxiya |
Sülalə | Qərbi Hsia |
Dövlət başçıları | |
İlk imperator | |
• 1038 - 1048 | |
Son imperator | |
• 1226 - 1227 | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Mədəniyyət • Din • Fəlsəfə • Mifologiyası | ||||||
Dao • Daosizm • Leqizm • Tao Te Çinq • Konfutsiçilik • Kon Fu Dzı • Lao-tszı • Moizm • Mo-tszı • İn və Yan • • 36 stratagem • Citkundo • Kunq-fu • Tay çi çuan • Uşu • Vin Çun • Dim Mak • Şaolin | ||||||
Sya sülaləsi | ||||||
Şan sülaləsi | ||||||
Çjou sülaləsi | ||||||
Şərqi Çjou | Yaz-Payız | |||||
Döyüşən çarlıqlar | ||||||
— qarışıq dövr | ||||||
Han sülaləsi | Qərbi Han | |||||
Sin sülaləsi, Van Man | ||||||
Şərqi Han | ||||||
Üç çarlıq | Vey | Şu | U | |||
Qərbi Çzin | ||||||
16 barbar | Şərqi Çzin | |||||
Cənub və Şimal sülalələri | ||||||
Suy sülaləsi | ||||||
Tan sülaləsi | ||||||
| ||||||
Çin Respublikası | ||||||
Si Sya | |
---|---|
大白高國 𗴂𗹭𘜶𗴲𗂧 𗴂𗹭𗂧𘜶 | |
Banisi | |
Sonuncu hökmdar | |
Hazırkı rəhbər | yoxdur |
Əsası qoyulub | 963 |
Soyun kəsilməsi | 1227 |
Milliyyət | Monqol |
Titullar | |
İmperator | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Hökmdarları
Doğum adı | Şəxsi adı | Həyat illəri | İdarə etdiyi illər | Olümündən sonra məbəd adı |
---|---|---|---|---|
Toba Veili | 1003–1048 | 1038–1048 | Cinqzonq | |
Toba Lanqçuo | 1047–1067 | 1048–1067 | Yizonq | |
Toba Binqçanq | 1060–1086 | 1067–1086 | Hizonq | |
Toba Kyanşun | 1084–1139 | 1086–1139 | Çonqzonq | |
Toba Renhsiao | 1124–1193 | 1139–1193 | Renzonq | |
Toba Çunyu | 1177–1206 | 1193–1206 | Huanqzonq | |
Toba Ankan | 1170–1212 | 1206–1211 | Hsianqzonq | |
Toba Çunhsui | 1163–1226 | 1211–1223 | Şenzonq | |
Toba Diyuanq | 1181–1226 | 1266 | Hsianzonq | |
Toba Hsian | (?)—1227 | 1266–1227 | Moju |
Li Yuanhao
Əslən nəslindən gəlirdi. Sonq ordusunda general olduqdan sonra o 1038-ci ildə 500.000 nəfərlik özünə sadiq ordusu ilə dövlətə üsyan edərək öz dövlətini qurdu. 1044-cü ildə Sonq imperatoru ilə sülh bağladı. 10 il sonra oğlu tərəfindən öldürüldü.
Li Lanqçuo
Bir yaşında taxta çıxsa da əsl hakimiyyəti 1061-ci ildə əlinə aldı. 6 il sonra qəflətən öldü.
Li Binqçanq
Altı yaşında taxta çıxsa da heç vaxt anasının qəyyumluğundan qurtula bilmədi və 26 yaşında öldü.
Li Kyanşun
Üç yaşında taxta çıxdı. O babalarının siyasətinə əks çıxaraq çinliləşməyin tərəfini tuturdu.
Li Renhsiao
On altı yaşında taxta çıxdı. Məktəblər qurdu və öz əyanları imtahanla seçdi. 1170-ci ildə özünə qarşı sui-qəsd planının üstünü açanda generallarını edam etdirdi və orduya güvənməməyə başladı. Onun hakimiyyəti ən güclü dönəmdir.
Li Çunyu
Onun dövründə çöküş başladı. Rüşvət baş alıb getməyə başladı. Çingiz xanın ard-arda qazandığı qələbələr əmisi oğlunun onu devirməsi ilə başa çatdı.
Li Ankan
Li Çunyu'nu devirən Ankan, qonşu ölkələrlə sülhü pozdu və müharibəyə başladı. Bərbad siyasətdən təngə gələn əhali, qardaşı oğlunun başçılığı ilə üsyan qaldırıb onu devirdi.
Li Çunhsui
Üsyan ilə hakimiyyətə gəlsə də özündən əvvəlki imperatorun siyasətini davam etdirməsi dövlətin çöküşünü sürətləndirdi.
Li Diyuanq
O özündən əvvəlki imperatordan fərqli olaraq sülh siyasəti güdsə də elə həmin il də öldürüldü.
Li Hsian
Monqol işğalına qarşı müqavimət göstərsə də zəlzələ nəticəsində şəhərin divarları uçdu və monqollar tərəfindən edam edildi.
İstinadlar
- Olümündən sonra adları və məbəd adları müxtəlif sülalələrdən imperatorlar tərəfindən mənimsənilirdi, adətən adın başlanğıcında sülalənin adı şəklində ön şəkilçidən istifadə edirlər. Məsələn, Xun adında imperatoru, həmçinin Min Tay-szu adlandırırlar.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qerbi Hsia Sulalesi Qerbi Xia sulalesi Cince 西夏 pinyin Xi Xia ve ya Tanqut Imperiyasi 1032 1227 ci iller arasinda indiki simal qerb Cinin Qansu ve bolgerinin oldugu yerlerde movcud olmus dovlet ve eyniadli sulale dagilibSi Sya白高大夏國 1038 1227Dilleri Cin diliResmi dilleri Cin diliDovlet dini resmi dini olmayibErazisi km2EhalisiIdareetme formasi MonarxiyaSulale Qerbi HsiaDovlet bascilariIlk imperator 1038 1048Son imperator 1226 1227 Vikianbarda elaqeli mediafayllarCin tarixiCin tarixiMedeniyyet Din Felsefe MifologiyasiDao Daosizm Leqizm Tao Te Cinq Konfutsicilik Kon Fu Dzi Lao tszi Moizm Mo tszi In ve Yan 36 stratagem Citkundo Kunq fu Tay ci cuan Usu Vin Cun Dim Mak SaolinSya sulalesiSan sulalesiCjou sulalesi Qerbi CjouSerqi Cjou Yaz PayizDoyusen carliqlar qarisiq dovrHan sulalesi Qerbi HanSin sulalesi Van ManSerqi HanUc carliq Vey Su UCzin Qerbi Czin16 barbar Serqi CzinCenub ve Simal sulaleleriSuy sulalesiTan sulalesiLiaoSun imperiyasiQerbi Sya Cenubi SunYuan sulalesiMin sulalesiTsin sulalesiCin RespublikasiCin Xalq Respublikasi Cin RespublikasibaxredakteSi Sya大白高國 BanisiSonuncu hokmdarHazirki rehber yoxdurEsasi qoyulub 963Soyun kesilmesi 1227Milliyyet MonqolTitullarImperator Vikianbarda elaqeli mediafayllarHokmdarlariQerbi Hsia sulalesi 明朝 1038 1227 Dogum adi Sexsi adi Heyat illeri Idare etdiyi iller Olumunden sonra mebed adiToba Veili 1003 1048 1038 1048 CinqzonqToba Lanqcuo 1047 1067 1048 1067 YizonqToba Binqcanq 1060 1086 1067 1086 HizonqToba Kyansun 1084 1139 1086 1139 ConqzonqToba Renhsiao 1124 1193 1139 1193 RenzonqToba Cunyu 1177 1206 1193 1206 HuanqzonqToba Ankan 1170 1212 1206 1211 HsianqzonqToba Cunhsui 1163 1226 1211 1223 SenzonqToba Diyuanq 1181 1226 1266 HsianzonqToba Hsian 1227 1266 1227 MojuLi Yuanhao Eslen neslinden gelirdi Sonq ordusunda general olduqdan sonra o 1038 ci ilde 500 000 neferlik ozune sadiq ordusu ile dovlete usyan ederek oz dovletini qurdu 1044 cu ilde Sonq imperatoru ile sulh bagladi 10 il sonra oglu terefinden olduruldu Li Lanqcuo Bir yasinda taxta cixsa da esl hakimiyyeti 1061 ci ilde eline aldi 6 il sonra qefleten oldu Li Binqcanq Alti yasinda taxta cixsa da hec vaxt anasinin qeyyumlugundan qurtula bilmedi ve 26 yasinda oldu Li Kyansun Uc yasinda taxta cixdi O babalarinin siyasetine eks cixaraq cinlilesmeyin terefini tuturdu Li Renhsiao On alti yasinda taxta cixdi Mektebler qurdu ve oz eyanlari imtahanla secdi 1170 ci ilde ozune qarsi sui qesd planinin ustunu acanda generallarini edam etdirdi ve orduya guvenmemeye basladi Onun hakimiyyeti en guclu donemdir Li Cunyu Onun dovrunde cokus basladi Rusvet bas alib getmeye basladi Cingiz xanin ard arda qazandigi qelebeler emisi oglunun onu devirmesi ile basa catdi Li Ankan Li Cunyu nu deviren Ankan qonsu olkelerle sulhu pozdu ve muharibeye basladi Berbad siyasetden tenge gelen ehali qardasi oglunun basciligi ile usyan qaldirib onu devirdi Li Cunhsui Usyan ile hakimiyyete gelse de ozunden evvelki imperatorun siyasetini davam etdirmesi dovletin cokusunu suretlendirdi Li Diyuanq O ozunden evvelki imperatordan ferqli olaraq sulh siyaseti gudse de ele hemin il de olduruldu Li Hsian Monqol isgalina qarsi muqavimet gosterse de zelzele neticesinde seherin divarlari ucdu ve monqollar terefinden edam edildi IstinadlarOlumunden sonra adlari ve mebed adlari muxtelif sulalelerden imperatorlar terefinden menimsenilirdi adeten adin baslangicinda sulalenin adi seklinde on sekilciden istifade edirler Meselen Xun adinda imperatoru hemcinin Min Tay szu adlandirirlar