Çin dili — Çin-Tibet dil ailəsinə aid bir dil. Dünya əhalisinin təxminən beşdə birinin ana dilidir. Orijinal adı con ven və (中文، Zhōngwén), han ü (汉语/漢語، Hànyǔ) adlanır. Çində dövlət dili və rəsmi dil Mandarin və ya Putonxua adlanır.
Çin dili | |
---|---|
Orijinal adı | 汉语 汉语 汉语 漢語 漢語 中文 |
Ölkələr | |
Danışanların ümumi sayı |
|
Təsnifatı | |
Yazı | Çin yazısı, ənənəvi Çin heroqrifləri, Sadələşdirilmiş Çincə |
Dil kodları | |
QOST 7.75–97 | кит 315 |
ISO 639-1 | zh |
ISO 639-2 | chi, zho |
ISO 639-3 | zho |
ISO 639-5 | zhx |
zho | |
chin | |
ABS ASCL | 71 |
IETF | zh |
Glottolog | sini1245 |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Əlifbası
Çin dilinin əlifbası yoxdur. Qədim piktoqramlar əsasında inkişaf etdirilmiş yazı növü zamanla lara çevrilmiş və geniş yayılmışdır. Məlum olan bütün ları əzbərləmək çətin olduğundan 115 əsas literalı əzbərləməklə qalan bütün ları bu literalların birləşdirilməsi yolu ilə yadda saxlayırlar. Çin lüğətləri literalların xətt sayısına görə tərtib olunur.
Çin dilinin yazılışı
Çin dili iki cür yazılır:
- 1. Klassik
- 2. Modernləşdirilmiş
Birinci model çinin əsil və keçmiş dilidir ki, keçən yüzillərdə işlənirdi. İndi də Tayvan, Honq-Konq, Makao və ABŞ-dəki çinlilər bu dildə danışırlar. İkinci model isə qədim çin yazısında istifadə olunan heroqliflərin sadələşdirilmiş formasıdır. Bu model Sinqapurda da işlənir. Bundan başqa 1950-ci ildən tətbig olunmağa başlanan Pinyin heroqliflərin transliterasiyası üçün istifadə olunur. Çində Pinyin 1980-cı ildən heroqliflərin latın əlifbasına çevrilməsi üçün geniş istifadə olunur. Pinyin heroqliflərin yerinə deyil, daha çox izah məqsədilə işlədilir.
Çin dili lüğəti
- Çin dili danışıq kitabı və lüğəti 2005
- Çin Xalq Respublikasının Nankai Universitetində təhsil almış Orxan Hacalıyev 2005-ci ildə "Azərbaycanca-çincə danışıq kitabçası və müxtəsər lüğət" kitabını çap etdirmişdir. Müəllifin məqsədi Çinə gələn həmvətənlərinin burada ünsiyyət qura bilməsinə kömək etməkdir. Kitab "Fonetika", "Qrammatika", "Söhbətlər", "Çincə-Azərbaycanca lüğət" və "Azərbaycanca-çincə lüğət" adlı beş fəsildən ibarətdir. Kitaba Çin Xalq Respublikasının Nankai Universitetinin professoru Vanq Pen Min və müəllim Zhanq Li Sonq rəy vermişlər. Lüğətdə 3026 ən işlək söz, 824 cümlə, 27 rəqəm və müxtəlif hesablama əməliyyatının heroqlifi, transkripsiyası və latın qrafikası ilə qarşılığı verilmişdir.
Çin dilləri və ləhcələri
Çinin başa başında ayrıca dil və ləhcələr danışılir ki onların hica ədasında bir birindən ayrılırlar.
- Bütün Çin dilləri:
Xarici keçidlər
- Learn Chinese/ Çin dilini öyrən
- Chinese-English dictionary/ inglis,Çin Sözluk
- ScriptSource - China.
- ScriptSource - China–Taiwan.
- Chinese // Ethnologue (ing.). 25, 19 Dallas, Texas: SIL International, 1951. ISSN 1946-9675
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Cin dili Cin Tibet dil ailesine aid bir dil Dunya ehalisinin texminen besde birinin ana dilidir Orijinal adi con ven ve 中文 Zhōngwen han u 汉语 漢語 Hanyǔ adlanir Cinde dovlet dili ve resmi dil Mandarin ve ya Putonxua adlanir Cin diliOrijinal adi 汉语 汉语 汉语 漢語 漢語 中文Olkeler Cin TayvanDanisanlarin umumi sayi 1 299 877 520 nef Tesnifati d Cin Tibet dilleriCin dili dd dd Yazi Cin yazisi enenevi Cin heroqrifleri Sadelesdirilmis CinceDil kodlariQOST 7 75 97 kit 315ISO 639 1 zhISO 639 2 chi zhoISO 639 3 zhoISO 639 5 zhxzhochinABS ASCL 71IETF zhGlottolog sini1245 Vikianbarda elaqeli mediafayllarElifbasiCin dilinin elifbasi yoxdur Qedim piktoqramlar esasinda inkisaf etdirilmis yazi novu zamanla lara cevrilmis ve genis yayilmisdir Melum olan butun lari ezberlemek cetin oldugundan 115 esas literali ezberlemekle qalan butun lari bu literallarin birlesdirilmesi yolu ile yadda saxlayirlar Cin lugetleri literallarin xett sayisina gore tertib olunur Cin dilinin yazilisiCin dili iki cur yazilir 1 Klassik 2 Modernlesdirilmis Birinci model cinin esil ve kecmis dilidir ki kecen yuzillerde islenirdi Indi de Tayvan Honq Konq Makao ve ABS deki cinliler bu dilde danisirlar Ikinci model ise qedim cin yazisinda istifade olunan heroqliflerin sadelesdirilmis formasidir Bu model Sinqapurda da islenir Bundan basqa 1950 ci ilden tetbig olunmaga baslanan Pinyin heroqliflerin transliterasiyasi ucun istifade olunur Cinde Pinyin 1980 ci ilden heroqliflerin latin elifbasina cevrilmesi ucun genis istifade olunur Pinyin heroqliflerin yerine deyil daha cox izah meqsedile isledilir Cin dili lugetiCin dili danisiq kitabi ve lugeti 2005Presidental Library O Hacaliyev Baki Herbi Nesriyyat 2005 176 s Cin Xalq Respublikasinin Nankai Universitetinde tehsil almis Orxan Hacaliyev 2005 ci ilde Azerbaycanca cince danisiq kitabcasi ve muxteser luget kitabini cap etdirmisdir Muellifin meqsedi Cine gelen hemvetenlerinin burada unsiyyet qura bilmesine komek etmekdir Kitab Fonetika Qrammatika Sohbetler Cince Azerbaycanca luget ve Azerbaycanca cince luget adli bes fesilden ibaretdir Kitaba Cin Xalq Respublikasinin Nankai Universitetinin professoru Vanq Pen Min ve muellim Zhanq Li Sonq rey vermisler Lugetde 3026 en islek soz 824 cumle 27 reqem ve muxtelif hesablama emeliyyatinin heroqlifi transkripsiyasi ve latin qrafikasi ile qarsiligi verilmisdir Cin dilleri ve lehceleriCinin basa basinda ayrica dil ve lehceler danisilir ki onlarin hica edasinda bir birinden ayrilirlar Butun Cin dilleri Kantonca Mandarin Vu Sanghay dili Ke cia Pusyan Xuyi cu Min cung Gen Siang Min yi Min nen Ping XuaXarici kecidlerLearn Chinese Cin dilini oyren Chinese English dictionary inglis Cin Sozluk Dil ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Cin dilinin yazlimiCinde cin dilli xalqlarScriptSource China ScriptSource China Taiwan Chinese Ethnologue ing 25 19 Dallas Texas SIL International 1951 ISSN 1946 9675