Syanbilər (Çincə: 鮮卑, pinyin: Xiānbēi, Wade-Giles: Hsien-pi), Monqolustan və Mancuriya sərhədləri civarında yaşamış köçəri tayfa.
Mədəniyyət • Din • Fəlsəfə • Mifologiyası | ||||||
Dao • Daosizm • Leqizm • Tao Te Çinq • Konfutsiçilik • Kon Fu Dzı • Lao-tszı • Moizm • Mo-tszı • İn və Yan • • 36 stratagem • Citkundo • Kunq-fu • Tay çi çuan • Uşu • Vin Çun • Dim Mak • Şaolin | ||||||
Sya sülaləsi | ||||||
Şan sülaləsi | ||||||
Çjou sülaləsi | ||||||
Şərqi Çjou | Yaz-Payız | |||||
Döyüşən çarlıqlar | ||||||
— qarışıq dövr | ||||||
Han sülaləsi | Qərbi Han | |||||
Sin sülaləsi, Van Man | ||||||
Şərqi Han | ||||||
Üç çarlıq | Vey | Şu | U | |||
Qərbi Çzin | ||||||
16 barbar | Şərqi Çzin | |||||
Cənub və Şimal sülalələri | ||||||
Suy sülaləsi | ||||||
Tan sülaləsi | ||||||
| ||||||
Çin Respublikası | ||||||
Etnik yapısı konusunda Monqol tezi, tezi, Monqol və Türk boylardan yaranan bir konfederasiya olduğuna dair tez de vardır.
(烏桓 wū huán) konfederasyonu Hunların cənibi-şərqində Sien-Pi'ler Hiung nuların şimal-şərqində oluşturmuşdur. Hun birliyindən qopan bu topluluqlar eski ortaqlarına saldırmışdır. Syanbilərin qalxış dönəmi Hunların yıxılma dönəmine denk gəlməkdedir. 87 ilə 93 illər arasında Hunların iki (hökmdarlarını) öldürmüşdilər.
Syanbilərin ən namlı hökmdarları II yüzilin ortalarından 181 ilina qədər taxtda qalmış (檀石槐 tan shíhuái, 136 – 181) olmuşdur. Tan Şıhuay məğlub etmeyi bacarmış və torpaqlarını İli çayına qədər genişlətmişdir. Çox dəfə (158 ilində ilə birlikdə) Çin səddini aşmışdır. Oğulları və qardaşı oğlanları onun yerini tutamamış və beləcə Sien Pi konfederasyonu 233 ilində dağılmışdır.
Syanbilərin bir bölümü (遼東)dan doğru hərəkət etmiş və orada (Murong Jun (慕容皝 mùróng huàng, ? – 360) başçılığı altında 352 ilində güney Hunları məğlub etmişdir. Orada qurdukları ( və ) çox ayaqda duramamış və 370 ilində eyni kendileri kimi qısa ömürlü (前秦) sülaləsini quran tibetli Di tayfasından (苻健)a yenik düşmüşdür. Ancaq 16 il sonra 386 ilində bu bölgədə Tabğaclar (Tuoba) Tuoba Gui (拓跋珪) qurmuşdur. Tabgaçlar da Syanbilərin zamanında bir Syanbi boyuydu.
Syanbilərin başlıca qolları
Cənub Syanbi: (段), (慕容), (宇文)
Qərb Syanbi: (拓跋) => siyaseti => Yuan (元)
Şimal Syanbi: (慕容吐谷渾) 'Hunlar' çağında 'Syanbi' tayfalarının başçısı, "Tanşihuai, 10 ayda doğulmuşdur".
Syanbi Sülaləsi
Syanbi Sülaləsi | ||
---|---|---|
Dövləti | Qurucusu | Tarixi |
代 | 拓跋猗盧 | 315 – 376 |
前燕 | 慕容皝 | 337 – 370 |
後燕 | 慕容垂 | 384 – 409 |
西秦 | 乞伏國仁 | 385 – 431 |
南涼 | 禿髮烏孤 | 397 – 414 |
南燕 | 慕容徳 | 400 – 410 |
北魏 | 拓跋珪 | 386 – 534 |
東魏 | 元善見 | 534 – 550 |
西魏 | 元宝炬 | 535 – 556 |
北齊 | 宇文覚 | 550 – 577 |
北周 | 高洋 | 557 – 581 |
隋 | 楊堅 | 581 – 618 |
İstinadlar
- Wolfgang-Ekkehard Scharlipp Die frühen Türken in Zentralasien, (Orta Asya'nın eski Türkleri) Darmstadt 1992, S. 10
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Syanbiler Cince 鮮卑 pinyin Xianbei Wade Giles Hsien pi Monqolustan ve Mancuriya serhedleri civarinda yasamis koceri tayfa Cin tarixiCin tarixiMedeniyyet Din Felsefe MifologiyasiDao Daosizm Leqizm Tao Te Cinq Konfutsicilik Kon Fu Dzi Lao tszi Moizm Mo tszi In ve Yan 36 stratagem Citkundo Kunq fu Tay ci cuan Usu Vin Cun Dim Mak SaolinSya sulalesiSan sulalesiCjou sulalesi Qerbi CjouSerqi Cjou Yaz PayizDoyusen carliqlar qarisiq dovrHan sulalesi Qerbi HanSin sulalesi Van ManSerqi HanUc carliq Vey Su UCzin Qerbi Czin16 barbar Serqi CzinCenub ve Simal sulaleleriSuy sulalesiTan sulalesiLiaoSun imperiyasiQerbi Sya Cenubi SunYuan sulalesiMin sulalesiTsin sulalesiCin RespublikasiCin Xalq Respublikasi Cin Respublikasibaxredakte Etnik yapisi konusunda Monqol tezi tezi Monqol ve Turk boylardan yaranan bir konfederasiya olduguna dair tez de vardir 烏桓 wu huan konfederasyonu Hunlarin cenibi serqinde Sien Pi ler Hiung nularin simal serqinde olusturmusdur Hun birliyinden qopan bu topluluqlar eski ortaqlarina saldirmisdir Syanbilerin qalxis donemi Hunlarin yixilma donemine denk gelmekdedir 87 ile 93 iller arasinda Hunlarin iki hokmdarlarini oldurmusdiler Syanbilerin en namli hokmdarlari II yuzilin ortalarindan 181 ilina qeder taxtda qalmis 檀石槐 tan shihuai 136 181 olmusdur Tan Sihuay meglub etmeyi bacarmis ve torpaqlarini Ili cayina qeder genisletmisdir Cox defe 158 ilinde ile birlikde Cin seddini asmisdir Ogullari ve qardasi oglanlari onun yerini tutamamis ve belece Sien Pi konfederasyonu 233 ilinde dagilmisdir Syanbilerin bir bolumu 遼東 dan dogru hereket etmis ve orada Murong Jun 慕容皝 murong huang 360 basciligi altinda 352 ilinde guney Hunlari meglub etmisdir Orada qurduklari ve cox ayaqda duramamis ve 370 ilinde eyni kendileri kimi qisa omurlu 前秦 sulalesini quran tibetli Di tayfasindan 苻健 a yenik dusmusdur Ancaq 16 il sonra 386 ilinde bu bolgede Tabgaclar Tuoba Tuoba Gui 拓跋珪 qurmusdur Tabgaclar da Syanbilerin zamaninda bir Syanbi boyuydu Syanbilerin baslica qollari Cenub Syanbi 段 慕容 宇文 Qerb Syanbi 拓跋 gt siyaseti gt Yuan 元 Simal Syanbi 慕容吐谷渾 Hunlar caginda Syanbi tayfalarinin bascisi Tansihuai 10 ayda dogulmusdur Syanbi Sulalesi Syanbi SulalesiDovleti Qurucusu Tarixi代 拓跋猗盧 315 376前燕 慕容皝 337 370後燕 慕容垂 384 409西秦 乞伏國仁 385 431南涼 禿髮烏孤 397 414南燕 慕容徳 400 410北魏 拓跋珪 386 534東魏 元善見 534 550西魏 元宝炬 535 556北齊 宇文覚 550 577北周 高洋 557 581隋 楊堅 581 618IstinadlarWolfgang Ekkehard Scharlipp Die fruhen Turken in Zentralasien Orta Asya nin eski Turkleri Darmstadt 1992 S 10Hemcinin baxXarici kecidler