Əhəmənilər imperiyası — e.ə. VI əsrin ortalarından e.ə. 330-cu ilədək Yaxın və Orta Şərqin bir çox ölkəsini hakimiyyəti altında birləşdirən qədim İran dövləti.
İmperiya | |||||
Əhəmənilər dövləti | |||||
---|---|---|---|---|---|
Hakhâmaneshiyân | |||||
| |||||
| |||||
| |||||
Paytaxt | Babil, Pasargad, Persepolis, Ekbatan | ||||
Dilləri | Elam dili, Misir dili, Qədim yunan dili, Midiya dili, şumer dili, Akkad dili, erməni dili | ||||
Rəsmi dilləri | Arami (rəsmi, linqva franka), qədim fars (rəsmi), akkad dili, elam dili, yunan, Midiya dili və s. | ||||
Dövlət dini | Zərdüştilik (rəsmi) Mesopotamiya dini, iudaizm, vedizm, Misir dini, yunan dini və s. | ||||
Ərazisi | 8.000.000 km² | ||||
Əhalisi | 50 000 000 nəfər | ||||
İdarəetmə forması | Monarxiya | ||||
Sülalə | Əhəmənilər | ||||
Davamiyyət | |||||
İran → Azərbaycan | |||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
E.ə. 550-ci ildə sonuncu Midiya hökmdarı Astiaq üzərində qələbə çalmış İran şahı tərəfindən yaradılmışdır.
Əhəmənilər (Haxamanişilər) qədim İran hökmdarları sülaləsi idi. Nümayəndələri: II Böyük Kir, II Kambiz, I Dara, I Kserks, I Artakserks, II Kserks, Soqdian və ya Sekudian, II Dara, III Artakserks, Arses, III Dara.
Əhəmənilər imperiyası III Daranın hakimiyyəti dövründə Makedoniyalı İskəndərin Şərqə yürüşü nəticəsində e.ə. 330-cu ildə süqut etti.
Tarix
E.ə 558-ci ildə İran tayfaları ittifaqına başçılıq etmişdir.Bu ittifaqın başçılığı altında e.ə 553-cü ildə dövlətinə qarşı üsyan baş verdi.Üsyanın mərkəzi Parsua (Fars) vilayəti idi.Midiya hökmdarı Astiaq Parsuadakı qiyamın qarşısını ala bilmədi.Nəticədə e.ə 553-550-ci illərdə baş verdi.Bəzi Midiya əyanları II Kirin ətrafına yığıldı. Beləliklə,Midiya süqut etdi. Torpaqlarında Əhəməni dövləti yarandı.
Qavqamela döyüşü
Misirin fəthindən sonra Əhəmənilərlə yenidən müharibəni davam etdirən İsgəndər e.ə 331-ci ildə həlledici döyüş olan Qavqamela döyüşündə III Daranın qoşunlarına qalib gəldi.III Dara ölkənin şərqinə qaçdı.E.ə 330-cu ildə III Dara özünün Baktriya satrapı Bess tərəfindən öldürüldü.Beləliklə, İsgəndərin Şərqə yürüşü nəticəsində Əhəməni imperiyası süqut etdi.
İstinadlar
- https://archive.org/stream/JamesRussellZoroastrianismInArmenia/James%20Russell%20-%20Zoroastrianism%20in%20Armenia#page/n11/mode/2up.
- Әһәмәниләр дөвләти // Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası: [10 ҹилддә]. IV ҹилд: Елдәҝәз—Итабира. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1980. С. 253.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ehemeniler imperiyasi e e VI esrin ortalarindan e e 330 cu iledek Yaxin ve Orta Serqin bir cox olkesini hakimiyyeti altinda birlesdiren qedim Iran dovleti ImperiyaEhemeniler dovletiHakhamaneshiyanBayraq GerbEhemeniler Imperiyasinin sahib oldugu en genis serhedler teq e e 550 teq e e 330Paytaxt Babil Pasargad Persepolis EkbatanDilleri Elam dili Misir dili Qedim yunan dili Midiya dili sumer dili Akkad dili ermeni diliResmi dilleri Arami resmi linqva franka qedim fars resmi akkad dili elam dili yunan Midiya dili ve s Dovlet dini Zerdustilik resmi Mesopotamiya dini iudaizm vedizm Misir dini yunan dini ve s Erazisi 8 000 000 km Ehalisi 50 000 000 neferIdareetme formasi MonarxiyaSulale EhemenilerDavamiyyet Iran Azerbaycan Gurcustan Ermenistan Rusiya Ukrayna Ruminiya Bolqaristan Yunanistan Turkiye Kipr Simali Kipr Turk Respublikasi Suriya Iraq Liviya Misir Sudan Israil Felestin Iordaniya Seudiyye Erebistani Livan BEE Oman Pakistan Efqanistan CXR Qirgizistan Qazaxistan Ozbekistan Tacikistan Turkmenistan Vikianbarda elaqeli mediafayllar E e 550 ci ilde sonuncu Midiya hokmdari Astiaq uzerinde qelebe calmis Iran sahi terefinden yaradilmisdir Ehemeniler Haxamanisiler qedim Iran hokmdarlari sulalesi idi Numayendeleri II Boyuk Kir II Kambiz I Dara I Kserks I Artakserks II Kserks Soqdian ve ya Sekudian II Dara III Artakserks Arses III Dara Ehemeniler imperiyasi III Daranin hakimiyyeti dovrunde Makedoniyali Iskenderin Serqe yurusu neticesinde e e 330 cu ilde suqut etti TarixE e 558 ci ilde Iran tayfalari ittifaqina basciliq etmisdir Bu ittifaqin basciligi altinda e e 553 cu ilde dovletine qarsi usyan bas verdi Usyanin merkezi Parsua Fars vilayeti idi Midiya hokmdari Astiaq Parsuadaki qiyamin qarsisini ala bilmedi Neticede e e 553 550 ci illerde bas verdi Bezi Midiya eyanlari II Kirin etrafina yigildi Belelikle Midiya suqut etdi Torpaqlarinda Ehemeni dovleti yarandi Qavqamela doyusuMisirin fethinden sonra Ehemenilerle yeniden muharibeni davam etdiren Isgender e e 331 ci ilde helledici doyus olan Qavqamela doyusunde III Daranin qosunlarina qalib geldi III Dara olkenin serqine qacdi E e 330 cu ilde III Dara ozunun Baktriya satrapi Bess terefinden olduruldu Belelikle Isgenderin Serqe yurusu neticesinde Ehemeni imperiyasi suqut etdi Istinadlarhttps archive org stream JamesRussellZoroastrianismInArmenia James 20Russell 20 20Zoroastrianism 20in 20Armenia page n11 mode 2up Әһәmәnilәr dovlәti Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi 10 ҹilddә IV ҹild Eldәҝәz Itabira Baky Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasynyn Bash Redaksiјasy Bash redaktor Ҹ B Guliјev 1980 S 253 Vikianbarda Ehemeniler dovleti ile elaqeli mediafayllar var Hemcinin baxII Kir Fermopil vurusmasi Qavqamel doyusu Marafon doyusu Salamin doyusu