Midiya dili və ya Maday dili – midiyalıların dili. Bəzi tədqiqatçılar tərəfindən Zaza, Gilək, Mazandaran, Bəluc və Kürd dilləri ilə yanaşı Şimal–qərbi İran dilləri yarımqrupuna aid olduğu deyilir.
Midiya dili | |
---|---|
Ölkə | |
Danışanların ümumi sayı |
|
Təsnifatı | |
Dil kodları | |
ISO 639-1 | — |
ISO 639-2 | — |
ISO 639-3 | xme |
IETF | xme |
Tədqiqi
Çox az sözün tədqiq edilməsiylə Midiya dilinin qədim İran dillərindən biri olması haqqında rəy formalaşdırılmışdır. Qrammatikası haqqında heç nəyin bəlli olmamasına baxmayaraq bu dillə Avesta dili və Qədim fars dili arasında oxşarlıqların olduğu qeyd edilmişdir.Midiya dövlətinin mövcud olduğu dövrdə midiya dili bu dövlətin əhatə etdiyi ərazilərdə rəsmi dövlət dili olmuşdur.
Midiya dövrünə aid heç bir sənəd dövrümüzə çatmamışdır və midiyalıların hansı əlifbadan istifadə etmələri də məlum deyildir. Midiya ərazisindən yalnız erkən Əhəməni dövrünə aid bir kitabə aşkarlanmışdır. Həmin kitabə e.ə. VIII əsrə aid olub akkad dilində tərtib edilmişdir və kitabədə Midiya adları və sözləri istifadə edilməmişdir.
Digər qədim dillərdən fərqli olaraq Midiya dilinin müxtəlif mərhələlərdə dəyişdiyini izləmək mümkün olmuşdur. E. ə. IX əsr Assur mixi yazılarında qorunmuş Midiya sözləri və e. ə. V əsr Herodotun Tarix əsərində Midiya–fars münaqişəsindən bəhs edilərkən istifadə edilmiş Midiya sözləri arasında kəskin fərqlər vardır. V əsrdə artıq Midiya dilinə fars dilinin müəyyən təsiri hiss olunmaqdadır. Midiyalıların öz dillərini necə adlandırmaları və ya Midiya dilində bu dilin adının nə olması bəlli deyildir.
İstinadlar
- "Ancient Iran::Language". Encyclopædia Britannica Online. 2007. 2008-02-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2007-03-09.
- Schmitt, Rüdiger. Compendium Linguarum Iranicarum. Wiesbaden: Reichert. 1989.
- Skjærvø, Prods Oktor. An Introduction to Old Persian (PDF) (2nd). Cambridge: Harvard. 2005. 2017-04-02 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2010-12-02.
- Dandamayev, Muhammad & I. Medvedskaya. "Media". Encyclopedia Iranica (OT 10). Costa Mesa: Mazda. 2006. 2009-04-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-12-02.
- "Ancient Iran::The coming of the Iranians". Encyclopædia Britannica Online. 2007. 2008-02-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2007-02-28.
- Kent, Roland G. Old Persian. Grammar, Texts, Lexicon (2nd). New Haven: American Oriental Society. 1953. pp. 8-9.
- Diakonoff, Igor M. Media // Ilya Gershevitch (redaktor). Cambridge History of Iran, Vol 2. London: Cambridge UP. 1985. 36–148.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Midiya dili ve ya Maday dili midiyalilarin dili Bezi tedqiqatcilar terefinden Zaza Gilek Mazandaran Beluc ve Kurd dilleri ile yanasi Simal qerbi Iran dilleri yarimqrupuna aid oldugu deyilir Midiya diliOlke MadaylarDanisanlarin umumi sayi 0 nef TesnifatiHind Avropa dilleriHind Iran dilleriIran dilleri d Midiya dili dd dd dd dd Dil kodlariISO 639 1 ISO 639 2 ISO 639 3 xmeIETF xmeTedqiqiCox az sozun tedqiq edilmesiyle Midiya dilinin qedim Iran dillerinden biri olmasi haqqinda rey formalasdirilmisdir Qrammatikasi haqqinda hec neyin belli olmamasina baxmayaraq bu dille Avesta dili ve Qedim fars dili arasinda oxsarliqlarin oldugu qeyd edilmisdir Midiya dovletinin movcud oldugu dovrde midiya dili bu dovletin ehate etdiyi erazilerde resmi dovlet dili olmusdur Midiya dovrune aid hec bir sened dovrumuze catmamisdir ve midiyalilarin hansi elifbadan istifade etmeleri de melum deyildir Midiya erazisinden yalniz erken Ehemeni dovrune aid bir kitabe askarlanmisdir Hemin kitabe e e VIII esre aid olub akkad dilinde tertib edilmisdir ve kitabede Midiya adlari ve sozleri istifade edilmemisdir Diger qedim dillerden ferqli olaraq Midiya dilinin muxtelif merhelelerde deyisdiyini izlemek mumkun olmusdur E e IX esr Assur mixi yazilarinda qorunmus Midiya sozleri ve e e V esr Herodotun Tarix eserinde Midiya fars munaqisesinden behs edilerken istifade edilmis Midiya sozleri arasinda keskin ferqler vardir V esrde artiq Midiya diline fars dilinin mueyyen tesiri hiss olunmaqdadir Midiyalilarin oz dillerini nece adlandirmalari ve ya Midiya dilinde bu dilin adinin ne olmasi belli deyildir Istinadlar Ancient Iran Language Encyclopaedia Britannica Online 2007 2008 02 02 tarixinde Istifade tarixi 2007 03 09 Schmitt Rudiger Compendium Linguarum Iranicarum Wiesbaden Reichert 1989 Skjaervo Prods Oktor An Introduction to Old Persian PDF 2nd Cambridge Harvard 2005 2017 04 02 tarixinde PDF Istifade tarixi 2010 12 02 Dandamayev Muhammad amp I Medvedskaya Media Encyclopedia Iranica OT 10 Costa Mesa Mazda 2006 2009 04 09 tarixinde Istifade tarixi 2010 12 02 Ancient Iran The coming of the Iranians Encyclopaedia Britannica Online 2007 2008 02 24 tarixinde Istifade tarixi 2007 02 28 Kent Roland G Old Persian Grammar Texts Lexicon 2nd New Haven American Oriental Society 1953 pp 8 9 Diakonoff Igor M Media Ilya Gershevitch redaktor Cambridge History of Iran Vol 2 London Cambridge UP 1985 36 148 Dil ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin