Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İrəvan Dövlət Azərbaycan Dram Teatrı — İrəvanda yaradılan azərbaycandilli ilk teatr. Azərbaycanlıların Ermənistandan deportasiyası ilə əlaqədar hal-hazırda Bakıda fəaliyyət göstərən dövlət teatrlarından biri.
| İrəvan Dövlət Azərbaycan Dram Teatrı | |
|---|---|
 C.Cabbarlı adına İrəvan Azərbaycan Dövlət Dram Teatrının yaradıcı heyəti ilə, 1937-ci il | |
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Teatrın tipi | Dram |
| Əsası qoyulub | 1928 |
| Heyət | |
| Bədii rəhbər | İftixar Piriyev |
| Baş rejissor | Sərvər Əliyev |
| Yerləşməsi | |
| Ölkə | |
| Yerləşir | İrəvan |
| Ünvan | N.Nərimanov adına kinoteatr, Bakı, Azərbaycan |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarixi
Teatrın tarixi müxtəlif mənbələrə istinadən 1882-ci ildən müəyyənləşdirilmişdir. Tarixçi-alim İsrafil Məmmədovun araşdırmalarında o, bildirir ki, İrəvanda Azərbaycan teatrının tarixi ən azı 1880–81-ci illərdən başlayır. İrəvanda çıxan "Psak" ("Çələng") qəzeti 1882-ci il 10 aprel, 7-ci sayında "Fars teatrı" adlı geniş rəy dərc edib. Məqalədə yazılır ki, kasıb tələbələrə xeyriyyə məqsədilə İrəvan türklərindən ibarət teatr həvəskarları Vasaq Mədətov Nəzminin "Tamahkarlıq düşmən qazanır" tamaşasını 1881-ci ilin ikinci yarısında birinci dəfə, 1882-ci il aprelin 2-də ikinci dəfə oynamışlar.
Teatrın ilk illərində (1880–1882) İrəvanda həvəskar aktyorlar tərəfindən tamaşalar təqdim olunurdu. 1886-cı ildə 23 yaşlı gimnaziya müəllimi Firudin bəy Köçərli İrəvanda teatr tamaşası təşkil edir. Həmin tamaşa — M. F. Axundovun "Müsyö Jordan və Dərviş Məstəli Şah" komediyasının tamaşası İrəvan əhalisinin həyatında mədəni hadisəyə çevrilir, lakin F. Köçərli, 1895-ci ildə İrəvanı tərk edir. Bundan sonra teatra 18 yaşlı Yunis Nuri rəhbərlik etmişdir.
1896-cı ildən etibarən İrəvanda müntəzəm olaraq Azərbaycan dilində tamaşalar nümayiş olunmağa başlandı. İnqilabdan əvvəlki illərdə həvəskarlar bölgədə bir çox tanınmış pyesləri səhnələşdirdilər. Erkən səhnələşdirilən pyeslər: "Dursunəli və Ballıbadı" (1893), "Qırt-Qırt" (1893), "Hacı Qara" (1894), "Evli ikən subay" (1899). Bu pyeslər kiçik məkanlarda səhnələşdirilmiş və mətbuat tərəfindən işıqlandırılmamışdı. 1909-cu ildə ölməz sənətkarımız Hüseyn Ərəblinski "Bəxtsiz cavan" (Ə. Haqverdiyev), "Nadir şah" (N. Nərimanov) tamaşaları ilə İrəvan teatrında çıxış etmişdir. 1912-ci ildə isə Zülfüqar Hacıbəyovun rəhbərliyi ilə İrəvan teatrında "O olmasın, bu olsun", "Əlli yaşında cavan", "Kərbəlayi Şükür xalça satan" əsərləri oynanılır.
1918-ci ildə daşnakların hücumları teatrı yerindən-yurdundan elədi. Teatrın rəhbəri və bir qrup aktyor İranın Xoy şəhərində məskunlaşdılar, lakin sovet hökuməti qurulduqdan sonra 1922-ci ildə, didərgin düşmüş bütün insanlar kimi, onlar da geriyə döndülər. Teatrın yenidən dirçəlməsi, inkişaf etməsi üçün yerli ziyalılardan — Bala Əfəndiyev, , Rza Şeyxzadə, Abbasəli Axundov, Zakir Şahbazov, Əşrəf Yusifzadə, Kazım Ziya, Nəsib Əfəndiyev və s. kimi milli mədəniyyət təəssübkeşləri xeyli iş gördülər. Hətta Bala Əfəndiyev öz arvadı Fatma Əfəndiyevanı teatra gətirərək ilk qadın aktrisa kimi səhnəyə çıxarmışdı. Fatma xanım həmin vaxtlar İrəvan türk qadınlar klubunun ilk müdiri idi. Əkbər Rzayev də öz arvadı Firəngiz xanımı Fatma xanımla birgə səhnəyə çıxardı. Bala Əfəndiyev 1921–1928-ci illərdə İrəvanda partiya işçisi kimi məsul vəzifə daşıyırdı.
14 aprel 1928-ci ildə aktyor Yunis Nuri və rejissor Mkrtıç Cananın quruluşu ilə Molyerin "Zörən təbib" pyesi səhnələşdirilir, həmin il teatr dövlət statusu alaraq fəaliyyətə başlayır. Teatrda Y. Nuri ilə yanaşı Məmmədbağır Qaraxanov, Zarik Teryan, Kazım Ziya, Qafar Həqqi, İsmayıl Dağıstanlı, Əli Zeynalov, Nvard Əlixanyan, Cəmil Əliyev kimi aktyorlar, Bəxşi Qələndərli, Əli Şahsabahlı kimi rejissorlar çalışmışdırlar. 1935-ci ildə teatra görkəmli dramaturq Cəfər Cabbarlının adı verilir. Dramaturqun "Aydın" pyesi həmin dövrdə teatrın səhnəsində uğurla oynanılırdı.
1948-ci ildən başlayaraq İrəvan və onun ətraf rayonlarında yaşayan azərbaycanlı əhalisinin məcburi olaraq Azərbaycana köçürülmə prosesi teatra öz təsirini göstərdi və 1949-cu ildə teatr Göyçə mahalının Basarkeçər rayonuna köçürüldü. Oradakı bir illik fəaliyyətindən sonra isə teatrın işi dayandırıldı və əvəzində həmin bazada xalq teatrı təşkil olundu. Çünki həmin ərəfədə Göyçə əhalisini də "könüllü köçürmə" adı altında gecə-gündüz maşınlarda Azərbaycana — Mil, Muğan düzünə daşıyıb tökürdülər. Belə bir şəraitdə isə teatrın işini yenidən qurmaq və eləcə də fəaliyyətindən danışmaq çətin məsələ idi. Az sonra "köçürülmə siyasəti" dayansa da teatrın inkişafında yeni bir mərhələ açılmadı. 1967-ci ildə cəmi Ermənistan əhalisinin, o cümlədən bütün ziyalıların, Basarkeçər rayon partiya komitəsinin birinci katibi Yunis Rzayevin və Azərbaycan KP MK-nın katibi Şıxəli Qurbanovun ciddi, birgə səyləri nəticəsində C. Cabbarlı adına İrəvan Dövlət Azərbaycan Dram Teatrı hökumətin qərarı ilə yenidən yaradıldı (və ya bərpa olundu) və paytaxt İrəvan şəhərinə köçürüldü.
Sonrakı tarix
Teatr 1988-ci ilə qədər fəaliyyət göstərdi (1949–1967-ci illərdə fasilə ilə). Teatrın repertuarındakı mərkəzi yeri "Arşın mal alan", "O olmasın, bu olsun" musiqili komediyaları tuturdu. Müxtəlif dövrlərdə teatrda Yunis Nuri, Kazım Ziya, Əli Şahsabaxlı və başqaları çıxış etmişdir. 1934–1951-ci illərdə teatrın baş rejissoru Baxşi Qələndərli idi. 1944-cü ilin aprelində Uilyam Şekspirin anadan olmasının 380 illiyinə həsr olunmuş "Ümumittifaq Şekspir Tamaşaları Festivalı" nda "Otello" əsəri C. Cabbarlı adına İrəvan dram teatrı tərəfindən səhnələşdirildi. Bir neçə il davam edən uzun fasilədən sonra teatr 1967-ci ildə yenidən İrəvanda fəaliyyət göstərməyə başladı. C. Cabbarlının "Sevil", A. Şirvanzadənin "Namus", S. Vurğunun "Fərhad və Şirin", Ə. Yerevanlının və Ə. Süleymanovun "Alov" teatrın repertuarına daxil edilmişdir.
Rəhbərlik
Teatra əməkdar artist, 50 il teatrın rəhbəri olmuş Yunis Nurinin oğlu direktor təyin olundu. Teatrın işini canlandırmaq üçün həmin il Azərbaycan Dövlət İncəsənət İnstitutundan da bir qrup tələbə təyinatla İrəvana göndərildi. Ermənistan rəhbərliyi teatrın fəaliyyətinin gücləndirilməsinə o qədər də maraqlı deyildi. Əksinə, işini qura bilmədiyinə görə teatrı yenidən və bəlkə də birdəfəlik bağlamaq niyyətində müəyyən tədbirlərə də əl atırdı. Belə tədbirlərdən ilki teatrın rəhbərliyini dəyişmək qərarı oldu. Daim teatr mühiti görmüş, ziyalı və nüfuzlu bir ailədə böyümüş direktor cəmi iki ildi ki, kənd müəllimliyindən gəlib "Sovet Ermənistanı" qəzetində ədəbi işçi vəzifəsində çalışan Hidayət Orucovla əvəzləndi.
Uzun danışıqlar nəticəsində yenidən açılan teatra yenə də bina verilməmişdi. Peşəkar kollektiv Mədəniyyət evində yerləşdirildi, amma heç bir şəraitlə təmin olunmayan teatr öz fantastik şöhrətini yollar yoraraq, eldən-elə gəzərək — səyyar həyatında, qastrol səfərlərində qazandı. Bu teatr bir ailəyə çevrildi. Harada bir türk obası vardısa, teatr orada göründü. Xalq onları doğmalıqla, sevinclə, məhəbbətlə qarşılayırdı. Onlar gələn yollara qurban kəsərdilər. Bu məhəbbət teatr kollektivinə hər dəfə yeni ruh, yeni həvəs gətirirdi.
Artıq bütün Zaqafqaziyada aparıcı teatrlardan birinə çevrilmişdilər. Gərgin mübarizə nəticəsində yenidən açılmış İrəvan teatrı üçün çox önəmli, əhəmiyyət kəsb edən fikir idi. Həm də o mənada ki, teatrın yeni fəaliyyəti o milləti bizim haqqımızda bu cür danışmağa məcbur edirdi. Aydındır ki, teatrın fəaliyyətinin düzgün qurulması, repertuarının zənginliyi, məhdud imkanlar çərçivəsində işləməsi ilə yanaşı, yaradıcı heyətin yaradıcılığındakı bədii keyfiyyətlərin yüksək olması da əsas şərtlərdən idi. Ermənilər teatrın bu uğurlarının davam etməsində maraqlı olmadıqlarını açıq-aşkar büruzə verməyə başladılar. Hökumət dairələrindən hər kiçik daşnak məmur belə müxtəlif təzyiqlər etməkdən çəkinmirdi. Nəhayət, bütün bu məkrli münasibətlərdən yorulan, bezən direktor 16 illik işindən ayrılaraq Bakıya köçməyi, orada işləməyi qərarlaşdırdı və 1983-cü ildə teatrdan getdi.
Sonrakı qeydlərində Hidayət Orucov yazırdı: "Erməni istehzaları içində elə uşaqlar — aktyorlar vardı ki, əsl fədakarlıq eləyirdilər. Onlar gözəl bir tamaşa oynayıb səhnədə ölməyə də razıydılar. Ona görə də bina və texniki imkanları son dərəcə məhdud olan İrəvan Azərbaycan teatrı o illərdə, mütəxəssislərin fikrincə, Zaqafqaziyada öz yeri, öz böyük uğurları olan maraqlı sənət ocaqlarından birinə çevrildi. Elə bil ki, mən tükəndim. Daha doğrusu, teatrda deyiləcək sözüm qalmamışdı, amma kollektivimiz axtarışlar səfərindəydi, "qatarı" etibarlıydı. Heç ağlıma da gəlməzdi ki, məndən sonra teatr pis günə düşəcək".
1983-cü ildə teatra Yunis Nurinin nəvəsi direktor təyin oldu. "Az sonra teatr yerləşdiyi 1 nömrəli Mədəniyyət evindən bir tərəfi bir Azərbaycan məktəbi, bir tərəfi də ruhi xəstəxana olan binanın damına köçürüldü.
Bakıya ilk qastrol səfəri
1978-ci ildə teatr Azərbaycana – Bakı şəhərinə qastrol səfəri baş tutdu. Teatr "Sən nə üçün yaşayırsan", "Qızıl zəncir", "Hər evdə sevinc olsun", "Əkizlər", "Daha bir qurban", "Nəsrəddin" və "Məhəbbət yaşayır hələ" tamaşaları ilə Musiqili Komediya Teatrında və 26 Bakı komissarı adına Mədəniyyət sarayında çıxış etdi. Bu səfər dövlət statusu almış İrəvan teatrının 50 illiyi münasibətilə təşkil olunmuşdu. Tamaşalar noyabrın 14-dən 27-dək oynanılmışdı. Səfər ərzində 25 tamaşa göstərilmiş və 16 min nəfərdən çox tamaşaçı baxmışdır. 24 noyabr 1978-ci il tarixdə İrəvan teatrı Azərbaycan Respublikası Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Fəxri Fərmanı ilə təltif edildi. Eləcə də teatrın bir qrup işçisi–baş rejissoru əməkdar incəsənət xadimi, Tamilla Abdullayeva, Marietta Kərimova və Vidadi Əliyev əməkdar artist kimi Azərbaycanın fəxri adlarına və teatrın direktoru Hidayət Orucov, aktrisalar Elmira İsmayılova və Raya Qafarova Respublika Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Fəxri Fərmanına layiq görüldülər. Səfərin yekun günü — noyabrın 27-də mükafatlar təltif olunanlara təqdim edilmişdi.
Teatrın deportasiyası
1988-ci ilin payız aylarında teatr Azərbaycanın Neftçala rayonunda qastrol tamaşaları göstərirdi. Səfərin yekun günü xəbər gəldi ki, İrəvan ərazisindəki bütün azərbaycanlılar öz yurd-yuvalarından qovulublar. Teatr erməni tapdağında qalmışdı.
Teatr deportasiya olunduqdan sonra — Bakıda Akademik Milli Dram Teatrının nəzdində teatr–studiya kimi fəaliyyətini davam etdirməyə başladı və Abşeron mədəniyyət sarayında yerləşdirildi, lakin 1995-ci ildə teatra yenidən dövlət statusu verildi. İndiki H. Sarabski adına Mədəniyyət Sarayında məskunlaşdırıldı.
Cari fəaliyyəti
1989-cu ildən bəri teatr truppası Bakıda, Azərbaycan Dram Teatrının teatr studiyasında fəaliyyətini davam etdirir. 1994-cü ildə teatra yenidən dövlət statusu verildi. 16 oktyabr 2007-ci ildə prezidentin sərəncamı ilə teatrın yubileyi Bakıdakı Azərbaycan Dövlət Musiqili Komediya Teatrında qeyd olundu. Yerevan Dövlət Azərbaycan Teatrı Azərbaycanda, Gürcüstanda, Dağıstanda və Türkiyədə tamaşalarını davam etdirir.
Qalereya
- Teatr proqramları
-
![image]()
-
![image]()
-
![image]()
-
![image]()
- Teatr afişaları
-
![image]()
-
![image]()
-
![image]()
-
![image]()
İstinadlar
- ""Vətən səsi" saytı". 2021-12-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-04.
- (rus. ). http://old.sakharov-center.ru. 2020-01-20 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
- "Firidun bəy Köçərli" (azərb. ). Milli Azərbaycan Tarixi Muzeyi. 4 sentyabr 2019 tarixində .
- (ing. ). http://www.visions.az http://www.visions.az/en/news/373/f54a372d/ (#bare_url_missing_title). 4 sentyabr 2019 tarixində .
- "İrəvan Dövlət Azərbaycan Dram Teatrı" (azərb. ). Azərbaycan Dövlət Teatr Muzeyi. 4 sentyabr 2019 tarixində .
- Ermənistan Sovet Ensiklopediyası. III. 1977. səh. 566.
- "Tragedies of 1948-1953 and 1988-1991 years" (ing. ). Azerbaijani Vision. 7 dekabr 2016.
- "Expulsion of Azerbaijanis from their lands in the Soviet period" (ing. ). Azərbaycan Respublikası Xarici İşlər Nazirliyi. 4 sentyabr 2019 tarixində .
- "Иреванский азербайджанский театр" (rus. ). Üzeyir Hacıbəyov ensiklopediyası. 4 sentyabr 2019 tarixində .
- . iravan.info. 2018-05-30 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-04.
- "İftixar Piriyev: 1928-ci ildə sovet hakimiyyəti zamanı İrəvan teatrına dövlət statusu verilib". araz.az. 2021-12-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-04.
- Xəlilzadə F. "Qafqazın qocaman sənət ocağı". anl.az. 2022-03-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-04.
- İslam Əliyev. "Gürcüstanda qastrolda olan İrəvan Dövlət Azərbaycan Dram Teatrının kollektivi ölkəmizin Gürcüstandakı səfiri ilə görüşmüşdür". azertag.az. 2 dekabr 2009. 6 oktyabr 2019 tarixində .
- "İrəvan Dövlət Azərbaycan Dram Teatrı Türkiyədə qastrol səfərindədir". kars.mfa.gov.az. 8 aprel 2016. 4 sentyabr 2019 tarixində .
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- İrəvan Dram Teatrı Ankarada 2014-04-03 at the Wayback Machine (az.)
- İrəvan Dövlət Azərbaycan Dram Teatrının truppası Lənkəranda "Qurtuluş" tamaşası ilə çıxış edib (az.)
- Irevan Theater’s anniversary (ing.)
- "O da aşiq ola" tamaşası nümayiş olunub
- "Qanlı qızıl toy" tamaşasının premyerası
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Irevan Dovlet Azerbaycan Dram Teatri Irevanda yaradilan azerbaycandilli ilk teatr Azerbaycanlilarin Ermenistandan deportasiyasi ile elaqedar hal hazirda Bakida fealiyyet gosteren dovlet teatrlarindan biri Irevan Dovlet Azerbaycan Dram TeatriC Cabbarli adina Irevan Azerbaycan Dovlet Dram Teatrinin yaradici heyeti ile 1937 ci ilUmumi melumatlarTeatrin tipi DramEsasi qoyulub 1928HeyetBedii rehber Iftixar PiriyevBas rejissor Server EliyevYerlesmesi40 26 17 sm e 49 50 50 s u Olke Ermenistan SSR AzerbaycanYerlesir IrevanUnvan N Nerimanov adina kinoteatr Baki AzerbaycanIrevan Dovlet Azerbaycan Dram Teatri Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiTeatrin tarixi muxtelif menbelere istinaden 1882 ci ilden mueyyenlesdirilmisdir Tarixci alim Israfil Memmedovun arasdirmalarinda o bildirir ki Irevanda Azerbaycan teatrinin tarixi en azi 1880 81 ci illerden baslayir Irevanda cixan Psak Celeng qezeti 1882 ci il 10 aprel 7 ci sayinda Fars teatri adli genis rey derc edib Meqalede yazilir ki kasib telebelere xeyriyye meqsedile Irevan turklerinden ibaret teatr heveskarlari Vasaq Medetov Nezminin Tamahkarliq dusmen qazanir tamasasini 1881 ci ilin ikinci yarisinda birinci defe 1882 ci il aprelin 2 de ikinci defe oynamislar Teatrin ilk illerinde 1880 1882 Irevanda heveskar aktyorlar terefinden tamasalar teqdim olunurdu 1886 ci ilde 23 yasli gimnaziya muellimi Firudin bey Kocerli Irevanda teatr tamasasi teskil edir Hemin tamasa M F Axundovun Musyo Jordan ve Dervis Mesteli Sah komediyasinin tamasasi Irevan ehalisinin heyatinda medeni hadiseye cevrilir lakin F Kocerli 1895 ci ilde Irevani terk edir Bundan sonra teatra 18 yasli Yunis Nuri rehberlik etmisdir 1896 ci ilden etibaren Irevanda muntezem olaraq Azerbaycan dilinde tamasalar numayis olunmaga baslandi Inqilabdan evvelki illerde heveskarlar bolgede bir cox taninmis pyesleri sehnelesdirdiler Erken sehnelesdirilen pyesler Dursuneli ve Ballibadi 1893 Qirt Qirt 1893 Haci Qara 1894 Evli iken subay 1899 Bu pyesler kicik mekanlarda sehnelesdirilmis ve metbuat terefinden isiqlandirilmamisdi 1909 cu ilde olmez senetkarimiz Huseyn Ereblinski Bextsiz cavan E Haqverdiyev Nadir sah N Nerimanov tamasalari ile Irevan teatrinda cixis etmisdir 1912 ci ilde ise Zulfuqar Hacibeyovun rehberliyi ile Irevan teatrinda O olmasin bu olsun Elli yasinda cavan Kerbelayi Sukur xalca satan eserleri oynanilir 1918 ci ilde dasnaklarin hucumlari teatri yerinden yurdundan eledi Teatrin rehberi ve bir qrup aktyor Iranin Xoy seherinde meskunlasdilar lakin sovet hokumeti qurulduqdan sonra 1922 ci ilde didergin dusmus butun insanlar kimi onlar da geriye donduler Teatrin yeniden dircelmesi inkisaf etmesi ucun yerli ziyalilardan Bala Efendiyev Rza Seyxzade Abbaseli Axundov Zakir Sahbazov Esref Yusifzade Kazim Ziya Nesib Efendiyev ve s kimi milli medeniyyet teessubkesleri xeyli is gorduler Hetta Bala Efendiyev oz arvadi Fatma Efendiyevani teatra getirerek ilk qadin aktrisa kimi sehneye cixarmisdi Fatma xanim hemin vaxtlar Irevan turk qadinlar klubunun ilk mudiri idi Ekber Rzayev de oz arvadi Firengiz xanimi Fatma xanimla birge sehneye cixardi Bala Efendiyev 1921 1928 ci illerde Irevanda partiya iscisi kimi mesul vezife dasiyirdi 14 aprel 1928 ci ilde aktyor Yunis Nuri ve rejissor Mkrtic Cananin qurulusu ile Molyerin Zoren tebib pyesi sehnelesdirilir hemin il teatr dovlet statusu alaraq fealiyyete baslayir Teatrda Y Nuri ile yanasi Memmedbagir Qaraxanov Zarik Teryan Kazim Ziya Qafar Heqqi Ismayil Dagistanli Eli Zeynalov Nvard Elixanyan Cemil Eliyev kimi aktyorlar Bexsi Qelenderli Eli Sahsabahli kimi rejissorlar calismisdirlar 1935 ci ilde teatra gorkemli dramaturq Cefer Cabbarlinin adi verilir Dramaturqun Aydin pyesi hemin dovrde teatrin sehnesinde ugurla oynanilirdi 1948 ci ilden baslayaraq Irevan ve onun etraf rayonlarinda yasayan azerbaycanli ehalisinin mecburi olaraq Azerbaycana kocurulme prosesi teatra oz tesirini gosterdi ve 1949 cu ilde teatr Goyce mahalinin Basarkecer rayonuna kocuruldu Oradaki bir illik fealiyyetinden sonra ise teatrin isi dayandirildi ve evezinde hemin bazada xalq teatri teskil olundu Cunki hemin erefede Goyce ehalisini de konullu kocurme adi altinda gece gunduz masinlarda Azerbaycana Mil Mugan duzune dasiyib tokurduler Bele bir seraitde ise teatrin isini yeniden qurmaq ve elece de fealiyyetinden danismaq cetin mesele idi Az sonra kocurulme siyaseti dayansa da teatrin inkisafinda yeni bir merhele acilmadi 1967 ci ilde cemi Ermenistan ehalisinin o cumleden butun ziyalilarin Basarkecer rayon partiya komitesinin birinci katibi Yunis Rzayevin ve Azerbaycan KP MK nin katibi Sixeli Qurbanovun ciddi birge seyleri neticesinde C Cabbarli adina Irevan Dovlet Azerbaycan Dram Teatri hokumetin qerari ile yeniden yaradildi ve ya berpa olundu ve paytaxt Irevan seherine kocuruldu Sonraki tarix Teatr 1988 ci ile qeder fealiyyet gosterdi 1949 1967 ci illerde fasile ile Teatrin repertuarindaki merkezi yeri Arsin mal alan O olmasin bu olsun musiqili komediyalari tuturdu Muxtelif dovrlerde teatrda Yunis Nuri Kazim Ziya Eli Sahsabaxli ve basqalari cixis etmisdir 1934 1951 ci illerde teatrin bas rejissoru Baxsi Qelenderli idi 1944 cu ilin aprelinde Uilyam Sekspirin anadan olmasinin 380 illiyine hesr olunmus Umumittifaq Sekspir Tamasalari Festivali nda Otello eseri C Cabbarli adina Irevan dram teatri terefinden sehnelesdirildi Bir nece il davam eden uzun fasileden sonra teatr 1967 ci ilde yeniden Irevanda fealiyyet gostermeye basladi C Cabbarlinin Sevil A Sirvanzadenin Namus S Vurgunun Ferhad ve Sirin E Yerevanlinin ve E Suleymanovun Alov teatrin repertuarina daxil edilmisdir RehberlikTeatra emekdar artist 50 il teatrin rehberi olmus Yunis Nurinin oglu direktor teyin olundu Teatrin isini canlandirmaq ucun hemin il Azerbaycan Dovlet Incesenet Institutundan da bir qrup telebe teyinatla Irevana gonderildi Ermenistan rehberliyi teatrin fealiyyetinin guclendirilmesine o qeder de maraqli deyildi Eksine isini qura bilmediyine gore teatri yeniden ve belke de birdefelik baglamaq niyyetinde mueyyen tedbirlere de el atirdi Bele tedbirlerden ilki teatrin rehberliyini deyismek qerari oldu Daim teatr muhiti gormus ziyali ve nufuzlu bir ailede boyumus direktor cemi iki ildi ki kend muellimliyinden gelib Sovet Ermenistani qezetinde edebi isci vezifesinde calisan Hidayet Orucovla evezlendi Uzun danisiqlar neticesinde yeniden acilan teatra yene de bina verilmemisdi Pesekar kollektiv Medeniyyet evinde yerlesdirildi amma hec bir seraitle temin olunmayan teatr oz fantastik sohretini yollar yoraraq elden ele gezerek seyyar heyatinda qastrol seferlerinde qazandi Bu teatr bir aileye cevrildi Harada bir turk obasi vardisa teatr orada gorundu Xalq onlari dogmaliqla sevincle mehebbetle qarsilayirdi Onlar gelen yollara qurban keserdiler Bu mehebbet teatr kollektivine her defe yeni ruh yeni heves getirirdi Artiq butun Zaqafqaziyada aparici teatrlardan birine cevrilmisdiler Gergin mubarize neticesinde yeniden acilmis Irevan teatri ucun cox onemli ehemiyyet kesb eden fikir idi Hem de o menada ki teatrin yeni fealiyyeti o milleti bizim haqqimizda bu cur danismaga mecbur edirdi Aydindir ki teatrin fealiyyetinin duzgun qurulmasi repertuarinin zenginliyi mehdud imkanlar cercivesinde islemesi ile yanasi yaradici heyetin yaradiciligindaki bedii keyfiyyetlerin yuksek olmasi da esas sertlerden idi Ermeniler teatrin bu ugurlarinin davam etmesinde maraqli olmadiqlarini aciq askar buruze vermeye basladilar Hokumet dairelerinden her kicik dasnak memur bele muxtelif tezyiqler etmekden cekinmirdi Nehayet butun bu mekrli munasibetlerden yorulan bezen direktor 16 illik isinden ayrilaraq Bakiya kocmeyi orada islemeyi qerarlasdirdi ve 1983 cu ilde teatrdan getdi Sonraki qeydlerinde Hidayet Orucov yazirdi Ermeni istehzalari icinde ele usaqlar aktyorlar vardi ki esl fedakarliq eleyirdiler Onlar gozel bir tamasa oynayib sehnede olmeye de raziydilar Ona gore de bina ve texniki imkanlari son derece mehdud olan Irevan Azerbaycan teatri o illerde mutexessislerin fikrince Zaqafqaziyada oz yeri oz boyuk ugurlari olan maraqli senet ocaqlarindan birine cevrildi Ele bil ki men tukendim Daha dogrusu teatrda deyilecek sozum qalmamisdi amma kollektivimiz axtarislar seferindeydi qatari etibarliydi Hec aglima da gelmezdi ki menden sonra teatr pis gune dusecek 1983 cu ilde teatra Yunis Nurinin nevesi direktor teyin oldu Az sonra teatr yerlesdiyi 1 nomreli Medeniyyet evinden bir terefi bir Azerbaycan mektebi bir terefi de ruhi xestexana olan binanin damina kocuruldu Bakiya ilk qastrol seferi1978 ci ilde teatr Azerbaycana Baki seherine qastrol seferi bas tutdu Teatr Sen ne ucun yasayirsan Qizil zencir Her evde sevinc olsun Ekizler Daha bir qurban Nesreddin ve Mehebbet yasayir hele tamasalari ile Musiqili Komediya Teatrinda ve 26 Baki komissari adina Medeniyyet sarayinda cixis etdi Bu sefer dovlet statusu almis Irevan teatrinin 50 illiyi munasibetile teskil olunmusdu Tamasalar noyabrin 14 den 27 dek oynanilmisdi Sefer erzinde 25 tamasa gosterilmis ve 16 min neferden cox tamasaci baxmisdir 24 noyabr 1978 ci il tarixde Irevan teatri Azerbaycan Respublikasi Ali Soveti Reyaset Heyetinin Fexri Fermani ile teltif edildi Elece de teatrin bir qrup iscisi bas rejissoru emekdar incesenet xadimi Tamilla Abdullayeva Marietta Kerimova ve Vidadi Eliyev emekdar artist kimi Azerbaycanin fexri adlarina ve teatrin direktoru Hidayet Orucov aktrisalar Elmira Ismayilova ve Raya Qafarova Respublika Ali Soveti Reyaset Heyetinin Fexri Fermanina layiq gorulduler Seferin yekun gunu noyabrin 27 de mukafatlar teltif olunanlara teqdim edilmisdi Teatrin deportasiyasi1988 ci ilin payiz aylarinda teatr Azerbaycanin Neftcala rayonunda qastrol tamasalari gosterirdi Seferin yekun gunu xeber geldi ki Irevan erazisindeki butun azerbaycanlilar oz yurd yuvalarindan qovulublar Teatr ermeni tapdaginda qalmisdi Teatr deportasiya olunduqdan sonra Bakida Akademik Milli Dram Teatrinin nezdinde teatr studiya kimi fealiyyetini davam etdirmeye basladi ve Abseron medeniyyet sarayinda yerlesdirildi lakin 1995 ci ilde teatra yeniden dovlet statusu verildi Indiki H Sarabski adina Medeniyyet Sarayinda meskunlasdirildi Cari fealiyyeti1989 cu ilden beri teatr truppasi Bakida Azerbaycan Dram Teatrinin teatr studiyasinda fealiyyetini davam etdirir 1994 cu ilde teatra yeniden dovlet statusu verildi 16 oktyabr 2007 ci ilde prezidentin serencami ile teatrin yubileyi Bakidaki Azerbaycan Dovlet Musiqili Komediya Teatrinda qeyd olundu Yerevan Dovlet Azerbaycan Teatri Azerbaycanda Gurcustanda Dagistanda ve Turkiyede tamasalarini davam etdirir QalereyaTeatr proqramlariTeatr afisalariIstinadlar Veten sesi sayti 2021 12 06 tarixinde Istifade tarixi 2019 10 04 rus http old sakharov center ru 2020 01 20 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Firidun bey Kocerli azerb Milli Azerbaycan Tarixi Muzeyi 4 sentyabr 2019 tarixinde ing http www visions az http www visions az en news 373 f54a372d bare url missing title 4 sentyabr 2019 tarixinde Irevan Dovlet Azerbaycan Dram Teatri azerb Azerbaycan Dovlet Teatr Muzeyi 4 sentyabr 2019 tarixinde Ermenistan Sovet Ensiklopediyasi III 1977 seh 566 Tragedies of 1948 1953 and 1988 1991 years ing Azerbaijani Vision 7 dekabr 2016 Expulsion of Azerbaijanis from their lands in the Soviet period ing Azerbaycan Respublikasi Xarici Isler Nazirliyi 4 sentyabr 2019 tarixinde Irevanskij azerbajdzhanskij teatr rus Uzeyir Hacibeyov ensiklopediyasi 4 sentyabr 2019 tarixinde iravan info 2018 05 30 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 10 04 Iftixar Piriyev 1928 ci ilde sovet hakimiyyeti zamani Irevan teatrina dovlet statusu verilib araz az 2021 12 09 tarixinde Istifade tarixi 2019 10 04 Xelilzade F Qafqazin qocaman senet ocagi anl az 2022 03 26 tarixinde Istifade tarixi 2019 10 04 Islam Eliyev Gurcustanda qastrolda olan Irevan Dovlet Azerbaycan Dram Teatrinin kollektivi olkemizin Gurcustandaki sefiri ile gorusmusdur azertag az 2 dekabr 2009 6 oktyabr 2019 tarixinde Irevan Dovlet Azerbaycan Dram Teatri Turkiyede qastrol seferindedir kars mfa gov az 8 aprel 2016 4 sentyabr 2019 tarixinde Hemcinin baxAzerbaycan teatri Azerbaycan Dovlet Akademik Milli Dram Teatri Azerbaycan Dovlet Genc Tamasacilar Teatri Azerbaycan Dovlet Akademik Rus Dram TeatriXarici kecidlerIrevan Dram Teatri Ankarada 2014 04 03 at the Wayback Machine az Irevan Dovlet Azerbaycan Dram Teatrinin truppasi Lenkeranda Qurtulus tamasasi ile cixis edib az Irevan Theater s anniversary ing O da asiq ola tamasasi numayis olunub Qanli qizil toy tamasasinin premyerasi