Azərbaycanda teatr muzeyinin — Azərbaycan Respublikasının zəngin və qabaqcıl mədəniyyət ocaqlarından biri. Direktoru Sevinc Mikayılovadır. Muzeydə 140 mindən çox əşya toplanmışdır. Muzey Mərkəzində yerləşir.
C.Cabbarlı adına Azərbaycan Dövlət Teatr Muzeyi | |
---|---|
Əsası qoyulub | 1934 |
Açılış tarixi | 24 noyabr 1934 |
Mövzu | Teatr |
Ölkə | |
Yerləşir | Azərbaycan, Bakı Nefçilər prospekti 49 "Muzey Mərkəzi" |
Kolleksiyası | 140 min |
Direktor | Sevinc Mikayılova |
Muzeyə yetişmək | M 1 Sahil metrostansiyası |
teatrmuzeyi.musigi-dunyasi.com | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Yaranma tarixi
Muzeyin təşkili 1934-cü ilə təsadüf edir. Muzeyin yaradıcısı teatr tariximizin öyrənilməsində və təbliğində böyük əmək sərf etmiş Ağakərim Şərifov olmuşdur. 1934-cü ildə teatr işçilərinin respublika müşavirəsində belə bir muzeyin yaradılması barədə məsələ qaldırılmış və elə həmin ildə Azərbaycan Dövlət Dram Teatrının binasında belə bir muzey təşkil olunmuşdur. Əslində bu, teatr tarixinə aid sərgi və gələcək muzeyin təməli idi. Şahidlərin xatırladığına görə, sərginin açılış lentini kəsən böyük ədiblərimiz – Cəlil Məmmədquluzadə və Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev belə demişlər: "Yaşasın Azərbaycan teatrı!" Məhz həmin gündən bu muzey teatr tarixinə və teatr xadimlərinə aid yadigarları, əlyazmaları, fotoşəkilləri, rəsm əsərlərini, müxtəlif sənədləri toplayan və qoruyan məbədə çevrilmişdir. Sərgi tez bir zamanda o vaxtlar fəaliyyət göstərən Azərbaycan Dövlət Muzeyinin teatr şöbəsi kimi rəsmiləşdirilir. Nəhayət, 1934-cü ildə Azərbaycan Dövlət Muzeyinin müvafiq şöbəsinin bazasında Azərbaycan Dövlət Teatr Muzeyi yaradılır və Ağakərim Şərifov muzeyin direktoru təyin edilir. 1934-cü il noyabrın 25-də muzeyin təntənəli açılış mərasimi keçirilir. Mərasimdə o dövrün görkəmli sənət xadimləri – Bülbül, Şövkət Məmmədova, Hüseynqulu Sarabski, Aleksandr Tuqanov, Ülvi Rəcəb, İsmayıl Hidayətzadə və başqaları iştirak edirlər. 1935-ci ildə muzeyə böyük Azərbaycan dramaturqu Cəfər Cabbarlının adı verilir. 1963-cü ildə isə Azərbaycan Dövlət Teatr Muzeyi ləğv edilir və Nizami adına Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyinin Teatr və dramaturgiya şöbəsinə çevrilir. Respublika hökuməti 1968-ci ildə həmin şöbənin bazasında "C.Cabbarlı adına Azərbaycan Dövlət Teatr Muzeyinin təşkili haqqında" qərar qəbul edir. Nizami adına Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyinin binasının IV mərtəbəsindəki otaqlar yeni yaradılmış muzeyə verilir. Bu otaqlarda yalnız muzeyin fond əşyalarını və əməkdaşlarını yerləşdirmək mümkün oldu. Azərbaycan Dövlət Teatr Muzeyinin tarixində ən əlamətdar köçürülmə 1991-ci ildə baş verdi. Azərbaycanda muzey məqsədilə tikilmiş ilk və yeganə bina – keçmiş V.İ.Lenin Mərkəzi Muzeyin Bakı filialının binası Mədəniyyət Nazirliyinə verildikdən sonra burada "Muzey Mərkəzi" yaradıldı, Azərbaycan Xalçası və Xalq Tətbiqi Sənəti Dövlət Muzeyi və Azərbaycan İstiqlal Muzeyi ilə yanaşı, Dövlət Teatr Muzeyi də bu binada yerləşdirildi. Beləliklə, Azərbaycan teatrının tarixini əks etdirən zəngin ekspozisiya yaradıldı.
Ekspozisiya
Muzeyin kolleksiyasında 140.000-dən artıq eksponat var. Muzeyin ekspozisiyası 6 zalda yerləşir. Muzeyin 1-ci zalında teatrın yaranma tarixi, ilk teatr sənətkarlərindan, XIX əsrin sonu — XX əsrin əvvələrində Azərbaycan teatrının təşəkkül dövrünü əks etdirən nadir eksponatlar nümayiş olunur. Muzeyin 2-ci zalında Azərbaycan Dövlət Milli Dram Teatrına həsr olunub. Burada nümayiş olunan materiallar Azərbaycan peşəkar teatrının formalaşmasında və yüksəlişində əvəzsiz xidmətləri olan qüdrətli sənətkarların həyat və yaradıcılığından bəhs edir. Zalın bir guşəsi Azərbaycan Dram Teatrında tamaşaya qoyulmuş qərb və rus dramaturgiyası nümunələrinin səhnə təcəssümünü əks etdirir. Muzeyin 3-cü zalı Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrına həsr olunub. Bu zalda Azərbaycan bəstəkarlarının yaradıcılığı aid olan eksponatları görmək olur. İlk milli opera sənətinin, muğam üzərində yazılmış simfonik əsərlərin yaranma tarixi, səhnə təcəssümünə, həmçinin Avropa operalarının məşhur azərbaycanlı ifaçıların, milli balet sənətinin yaranma tarixi və yüksəlişinə aid eksponatlar nümayiş olunur. Muzeyin 4-cü zalı Azərbaycan Dövlət Musiqili Komediya teatrının yaradıcılığından, Gənc Tamaşaçılar Teatrından, həmçının Kukla Teatrın fəaliyyətlərindən bəhs edir. Muzeyin 5-ci zalı Azərbaycan Dövlət Rus Dram Teatrının yaradıcılığından bəhs olunur. Teatrın fəaliyyəti sənədlər, fotolar, tamaşalar üçün qurulmuş maketlər, eskizlər, kostyumlar və kuklalar vasitəsilə işıqlandırılır.
Maraqlı məqamlar
- 1937–1938-ci illərin acı yelləri teatr xadimlərinin, habelə Dövlət Teatr Muzeyinin üstündən də əsib, milli teatrımızın inkişafına ağır zərbə vurub. Həmin illərdə bir sıra teatr xadimləri repressiyaya məruz qalırlar. Bunların arasında Dövlət Teatr Muzeyinin direktoru Ağakərim Şərifovun qohumları da vardı. Bir qədər sonra Ağakərim Şərifovu işdən azad edirlər.
Məhz həmin illərdə muzeyin elmi işçisi Afərin Məmmədbəyova öz həyatını təhlükəyə qoyaraq repressiya qurbanlarının muzeydəki əşyalarını gizlətmiş, ələ keçməkdən qorumuş və beləliklə həmin sənədlər bu günümüzə gəlib çatmışdır.
İstinadlar
- Azərbaycan Dövlət Teatr Muzeyi[ölü keçid]
- Azərbaycan Dövlət Teatr Muzeyi[ölü keçid]
- "Pravda" qəzeti, 21 dekabr 1934-cü il
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Azerbaycanda teatr muzeyinin Azerbaycan Respublikasinin zengin ve qabaqcil medeniyyet ocaqlarindan biri Direktoru Sevinc Mikayilovadir Muzeyde 140 minden cox esya toplanmisdir Muzey Merkezinde yerlesir C Cabbarli adina Azerbaycan Dovlet Teatr MuzeyiEsasi qoyulub 1934Acilis tarixi 24 noyabr 1934Movzu TeatrOlke AzerbaycanYerlesir Azerbaycan Baki Nefciler prospekti 49 Muzey Merkezi Kolleksiyasi 140 minDirektor Sevinc MikayilovaMuzeye yetismek M 1 Sahil metrostansiyasi40 22 10 sm e 49 50 32 s u teatrmuzeyi musigi dunyasi com Vikianbarda elaqeli mediafayllarYaranma tarixiMuzeyin teskili 1934 cu ile tesaduf edir Muzeyin yaradicisi teatr tariximizin oyrenilmesinde ve tebliginde boyuk emek serf etmis Agakerim Serifov olmusdur 1934 cu ilde teatr iscilerinin respublika musaviresinde bele bir muzeyin yaradilmasi barede mesele qaldirilmis ve ele hemin ilde Azerbaycan Dovlet Dram Teatrinin binasinda bele bir muzey teskil olunmusdur Eslinde bu teatr tarixine aid sergi ve gelecek muzeyin temeli idi Sahidlerin xatirladigina gore serginin acilis lentini kesen boyuk ediblerimiz Celil Memmedquluzade ve Ebdurrehim bey Haqverdiyev bele demisler Yasasin Azerbaycan teatri Mehz hemin gunden bu muzey teatr tarixine ve teatr xadimlerine aid yadigarlari elyazmalari fotosekilleri resm eserlerini muxtelif senedleri toplayan ve qoruyan mebede cevrilmisdir Sergi tez bir zamanda o vaxtlar fealiyyet gosteren Azerbaycan Dovlet Muzeyinin teatr sobesi kimi resmilesdirilir Nehayet 1934 cu ilde Azerbaycan Dovlet Muzeyinin muvafiq sobesinin bazasinda Azerbaycan Dovlet Teatr Muzeyi yaradilir ve Agakerim Serifov muzeyin direktoru teyin edilir 1934 cu il noyabrin 25 de muzeyin tenteneli acilis merasimi kecirilir Merasimde o dovrun gorkemli senet xadimleri Bulbul Sovket Memmedova Huseynqulu Sarabski Aleksandr Tuqanov Ulvi Receb Ismayil Hidayetzade ve basqalari istirak edirler 1935 ci ilde muzeye boyuk Azerbaycan dramaturqu Cefer Cabbarlinin adi verilir 1963 cu ilde ise Azerbaycan Dovlet Teatr Muzeyi legv edilir ve Nizami adina Azerbaycan Edebiyyati Muzeyinin Teatr ve dramaturgiya sobesine cevrilir Respublika hokumeti 1968 ci ilde hemin sobenin bazasinda C Cabbarli adina Azerbaycan Dovlet Teatr Muzeyinin teskili haqqinda qerar qebul edir Nizami adina Azerbaycan Edebiyyati Muzeyinin binasinin IV mertebesindeki otaqlar yeni yaradilmis muzeye verilir Bu otaqlarda yalniz muzeyin fond esyalarini ve emekdaslarini yerlesdirmek mumkun oldu Azerbaycan Dovlet Teatr Muzeyinin tarixinde en elametdar kocurulme 1991 ci ilde bas verdi Azerbaycanda muzey meqsedile tikilmis ilk ve yegane bina kecmis V I Lenin Merkezi Muzeyin Baki filialinin binasi Medeniyyet Nazirliyine verildikden sonra burada Muzey Merkezi yaradildi Azerbaycan Xalcasi ve Xalq Tetbiqi Seneti Dovlet Muzeyi ve Azerbaycan Istiqlal Muzeyi ile yanasi Dovlet Teatr Muzeyi de bu binada yerlesdirildi Belelikle Azerbaycan teatrinin tarixini eks etdiren zengin ekspozisiya yaradildi EkspozisiyaEksponatlar Muzeyin kolleksiyasinda 140 000 den artiq eksponat var Muzeyin ekspozisiyasi 6 zalda yerlesir Muzeyin 1 ci zalinda teatrin yaranma tarixi ilk teatr senetkarlerindan XIX esrin sonu XX esrin evvelerinde Azerbaycan teatrinin tesekkul dovrunu eks etdiren nadir eksponatlar numayis olunur Muzeyin 2 ci zalinda Azerbaycan Dovlet Milli Dram Teatrina hesr olunub Burada numayis olunan materiallar Azerbaycan pesekar teatrinin formalasmasinda ve yukselisinde evezsiz xidmetleri olan qudretli senetkarlarin heyat ve yaradiciligindan behs edir Zalin bir gusesi Azerbaycan Dram Teatrinda tamasaya qoyulmus qerb ve rus dramaturgiyasi numunelerinin sehne tecessumunu eks etdirir Muzeyin 3 cu zali Dovlet Akademik Opera ve Balet Teatrina hesr olunub Bu zalda Azerbaycan bestekarlarinin yaradiciligi aid olan eksponatlari gormek olur Ilk milli opera senetinin mugam uzerinde yazilmis simfonik eserlerin yaranma tarixi sehne tecessumune hemcinin Avropa operalarinin meshur azerbaycanli ifacilarin milli balet senetinin yaranma tarixi ve yukselisine aid eksponatlar numayis olunur Muzeyin 4 cu zali Azerbaycan Dovlet Musiqili Komediya teatrinin yaradiciligindan Genc Tamasacilar Teatrindan hemcinin Kukla Teatrin fealiyyetlerinden behs edir Muzeyin 5 ci zali Azerbaycan Dovlet Rus Dram Teatrinin yaradiciligindan behs olunur Teatrin fealiyyeti senedler fotolar tamasalar ucun qurulmus maketler eskizler kostyumlar ve kuklalar vasitesile isiqlandirilir Maraqli meqamlar1937 1938 ci illerin aci yelleri teatr xadimlerinin habele Dovlet Teatr Muzeyinin ustunden de esib milli teatrimizin inkisafina agir zerbe vurub Hemin illerde bir sira teatr xadimleri repressiyaya meruz qalirlar Bunlarin arasinda Dovlet Teatr Muzeyinin direktoru Agakerim Serifovun qohumlari da vardi Bir qeder sonra Agakerim Serifovu isden azad edirler Mehz hemin illerde muzeyin elmi iscisi Aferin Memmedbeyova oz heyatini tehlukeye qoyaraq repressiya qurbanlarinin muzeydeki esyalarini gizletmis ele kecmekden qorumus ve belelikle hemin senedler bu gunumuze gelib catmisdir IstinadlarAzerbaycan Dovlet Teatr Muzeyi olu kecid Azerbaycan Dovlet Teatr Muzeyi olu kecid Pravda qezeti 21 dekabr 1934 cu ilHemcinin baxAzerbaycan medeniyyeti Baki muzeylerinin siyahisi Muzey ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin