Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Çınğız (Shyngýz, Shyngýs) Töröquloviç Aytmatov (12 dekabr 1928[…], Şəkər[d], SSRİ – 10 iyun 2008[…], Nürnberq, Bavariya) — görkəmli qırğız yazıçısı, ictimai-siyasi xadim. Çingiz Aytmatov dünya ədəbiyyatının bənzərsiz örnəklərini yaradan, əsərlərinin dünyada tərcüməsi və nəşr edilməsinə görə çox nadir yazıçılara xas miqyasa sahib olan yazıçıdırAytmatovun əsərləri dünyanın 174 dilinə tərcümə olunub, əsərlərinin ümumi tirajı 80 milyondur. O, dəfələrlə Ədəbiyyat üzrə namizəd olub. Dünya şöhrəti qazanmış görkəmli yazıçı Çingiz Aytmatov XX əsr bədii düşüncəsinin və ümumiyyətlə, ədəbiyyatın və ictimai fikrin ən qüdrətli yaradıcılarından biridir. Böyük söz ustadı Çingiz Aytmatov ümumən dünya ədəbiyyatını, o cümlədən qırğız ədəbiyyatını tam orijinal olan bənzərsiz obrazlarla zənginləşdirmişdir.
| Çingiz Aytmatov | |
|---|---|
| qırğ. Чыңгыз Төрөкулович Айтматов | |
 | |
| Doğum tarixi | 12 dekabr 1928[…] |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 10 iyun 2008[…](79 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | ağciyər iltihabı, böyrək çatışmazlığı[d] |
| Dəfn yeri |
|
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | siyasətçi, diplomat, jurnalist, tərcüməçi, roman yazıçısı, ssenarist, fantastika yazıçısı[d], yazıçı, nasir |
| Fəaliyyət illəri | 1952–2006 |
| Əsərlərinin dili | rus dili, Qırğız dili |
| Janrlar | roman, povest[d], povest |
| Tanınmış əsərləri | |
| Üzvlüyü | |
| Mükafatları |          |
 | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Çingiz Aytmatov 1928-ci il dekabrın 12-də Qırğızıstan Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının Talas Kantonunun (indiki Qırğızıstanın Talas vilayəti) Şəkər kəndində anadan olub . Atası — Torequl Aytmatov (1903–1938) əvvəlcə kəndli fəalı, sonra sovet və partiya işçisi, Qırğızıstan SSR-in görkəmli dövlət xadimi olmuşdur. Torequl Aytmatov görkəmli dövlət xadimi idi, lakin 1937-ci ildə millətçilik bəhanəsi ilə həbs olunmuş, 1938-ci ildə isə güllələnmişdir. Anası — milliyyətcə tatar olan Naqimə Abduvəliyeva (1904–1971) ordu siyasi xadimi, sonralar ictimai xadim olmuşdur. O, 1904-cü ildə İssık-göl yaxınlığındakı Karakol şəhərində anadan olmuşdur. Çingiz, qardaşları və bacıları atalarının təkidi ilə həbs olunmamışdan əvvəl Şəkərə köçüblər. Müharibə bitdikdən sonra 0, rus kəndi Pokrovkada orta məktəbə getməyə başlamışdır. Səkkiz sinfi bitirdikdən sonra Cambul Zootexnikumuna (indiki Kulan Aqrotexniki Texnikum) daxil olub, oranı fərqlənmə diplomu ilə bitirib. 1948-ci ildə Frunze şəhərindəki Qırğızıstan Kənd Təsərrüfatı İnstitutuna daxil olmuş, 1953-cü ildə oranı bitirmişdir. Ali təhsil aldıqdan sonra o, 3 il ərzində Qırğızıstan SSR-in Maldarlıq Elmi-Tədqiqat İnstitutunda işləyib. Çingiz Aytmatovun Moskvadakı Ali ədəbiyyat kursuna yazılması yalnız 1956-cı ildə, atasının bəraət almasından sonra mümkün oldu. Kursu bitirdiyi ildə "Oktyabr" jurnalında onun qırğız dilindəki "Üz-üzə" hekayəsinin rus dilinə tərcüməsi dərc olunub. Həmin il "Yeni dünya" jurnalında Aytmatovun bir sıra hekayələri və yazıçıya dünya şöhrəti qazandıran "Cəmilə" povesti işıq üzü görüb.
Dünya şöhrətli yazıçı və ictimai xadim Çingiz Aytmatov 2008-ci il iyulun 10-da Almaniyanın Nürnberq xəstəxanasında dünyasını dəyişmiş və Bişkek yaxınlığındakı Ata-Beyt memorial kompleksində dəfn olunmuşdur.
Fəaliyyəti
Moskvada Ali Ədəbiyyat kursunu bitirdikdən sonra Bişkek şəhərində jurnalist kimi fəaliyyətə başlayan Çingiz Aytmatov 1958–1960-cı illərdə "Литературний Кыргызыстан" jurnalının redaktoru olmuş, 1960–1965-ci illərdə "Правда" qəzetinin Orta Asiya və Qazaxıstan üzrə xüsusi müxbiri vəzifəsində çalışmışdır. Böyük Vətən Müharibəsi illərində Aytmatov kənd sovetinin katibi, mühasib, gecələr isə traktorçu briqadasında çalışmalı olmuşdur, "Üz-üzə", "Cəmilə", "Ana tarla", "Erkən gələn durnalar" povestlərini, "Əsgər oğlu", "Oğulla görüş" hekayələrini məhz bu dövrdə yaşadığı, gördüyü hadisələr əsasında qələmə almışdır. 1990–1994-cü illərdə Aytmatov SSRİ-nin və sonradan Rusiyanın Benilüks ölkələrindəki səfiri vəzifəsində çalışıb. Aytmatov 2008-ci ilin martınadək Qırğızıstanın Fransada, Belçika, Lüksemburq və Niderlanddakı səfiri olub. Çingiz Aytmatov SSRİ Ali Sovetinin deputatı, Qırğızıstan Kommunist Partiyasının Mərkəzi Komitəsinin üzvü, Yazıçılar İttifaqının və Kinematoqrafçılar İttifaqının katibliyinin üzvü, Asiya və Afrika ölkələri ilə Sovet Həmrəylik Komitəsinin rəhbərlərindən biri, "Xarici ədəbiyyat" jurnalının baş redaktoru, "İssık-kul forumu" adlı beynəlxalq intellektual hərəkatın təşəbbüskarı idi. 2006-cı ildə "İlin avtoqrafı" kitabının buraxılışında iştirak edib. Çingiz Aytmatov 1968-ci ildə Qırğızıstanın Xalq yazıçısı, 1974-cü ildə isə ölkəsinin Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü seçilmişdir. Çingiz Aytmatov 1984-cü ildə Avropa Elm və Sənət Akademiyasının üzvü seçilmişdir.
Yaradıcılığı
O, yaradıcılığa şeirlə başlamışdı. İlk hekayələri olan "Qəzetçi Dzyuyo", "Aşim", "Biz irəli gedirik" əsərlərini 1952–1953-cü illərdə qələmə almışdır. Çingiz Aytmatov eyni zamanda tərcümə fəaliyyəti ilə məşğul olmuş, rus dilindən qırğız dilinə əsərlər tərcümə etmişdir. Çingiz Aytmatovun 1952-ci ildə "Qırğızıstan ədəbiyyatı" toplusunda çap olunan "Qəzetçi Dzyuyo" hekayəsi yazıçının ilk bədii əsəri hesab olunur . Onun yaradıcılığını aşağıdakı mərhələlərə ayırmaq olar:
1. Lirik-psixoloji nəsr mərhələsi (1950–1960-cı illər).
2. Keçid dövrü (1970-ci illər).
3. Roman epoxası (1980-ci illər).
4. Bəşəri problemlərin bədii ifadəsi mərhələsi (1990-cı ildən sonrakı dövr).
Yazıçının "Köşək gözü" (1961), "İlk müəllim"(1962) povestlərinin yer aldığı "Dağ və səhraların povestləri" toplusu 1963-cü ildə layiq görülmüşdür. Çingiz Aytmatov "Ana tarla" povestini müharibə mövzusunda qələmə almışdır. "Əlvida, Gülsarı"(1966) povesti 1968-ci ildə SSRİ Dövlət Mükafatına layiq görülmüşdür. 1970-ci illərdə müəllifin "Ağ gəmi", "Köçəri quşların göz yaşları", "Erkən gələn durnalar", "Dəniz kənarıyla qaçan alabaş" əsərləri çap olunmuş, "Erkən gələn durnalar" və "Dəniz kənarıyla qaçan alabaş" povestləri İtaliyanın Etruriya Mükafatına layiq görülmüşdür. Çingiz Aytmatovun ilk romanı olan "Gün var əsrə bərabər" i 1980-ci ildə nəşr etmişdir.
Hekayələri
Hekayə janrı Çingiz Aytmatov yaradıcılığının bütün inkişaf mərhələlərini, ideya-məzmun istiqamətlərini müəyyən etməyə imkan verir. "Qəzetçi Dzyuyo", "Aşim", "Biz irəli gedirik", "Dəhnəçi", "Ağ yağış", "Quraqlıqda", "Qızıl alma", "Oğulla görüş", "Baxiana", "Əbədi gəlin" və s. göstərmək mümkündür.
Povestləri
Çingiz Aytmatovun yaradıcılığında povestləri xüsusi yer tutur. "Üz-üzə", "Cəmilə", "Ana tarla", "Erkən gələn durnalar", "Köşək gözü", "İlk müəllim" və "Qırmızı yaylıqlı qovağım mənim", "Əlvida, Gülsarı", "Ağ gəmi", "Dəniz kənarıyla qaçan alabaş" və s. maraqlı povest nümunələridir.
Romanları
XX əsrin yetmişinci illəri Çingiz Aytmatovun yaradıcılığında povestdən roman janrına doğru keçid mərhələsidir, lirik-psixoloji nəsrdən ictimai məzmunu daha qabarıq olan əsərlərə üstünlük verilməsi baxımından da həmin mərhələ keçid dövrüdür. "Gün var əsrə bərabər", "Qiyamət", "Kassandra damğası", "Əbədi gəlin" roman janrının əsrarəngiz növləridir.
Dramaturgiyası
Çingiz Aytmatovun dramaturji yaradıcılığı ictimai məzmunun dərinliyi ilə seçilir. Yazıçının dram kimi yazdığı iki əsəri: "Fuji – Yama" və "Sokratı anma gecəsi" məlumdur.
Poeziyası
Çingiz Aytmatovun şeirləri onun yaradıcılığında özünəməxsus yer tutmaqdadır. "Əkinçinin nəğməsi", "İssık gölə həsrət", "Fırtınaya səsləniş", "Dağ keçidində", "Ulduza" şeirləri müasir poetik nümunələrdir.
İrsinin tədqiqi
Çingiz Aytmatovun yaradıcılığının Azərbaycanda tədqiq olunmasına sovet dövründə başlanılmışdır. Dünya şöhrətli görkəmli yazıçı Çingiz Aytmatov yaradıcılığının müxtəlif aspektlərdən və sistemli tədqiqatçılarından akademik İsa Həbibbəyli, professor Leyla Gərayzadə, akademik Nizami Cəfərov, Arif Əmrahoğlu, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Mehman Həsənli və başqalarını göstərmək olar.
Mükafatları
- Sosialist Əməyi Qəhrəmanı (1978)
- Lenin mükafatı (1963)
- SSRİ dövlət mükafatı (1968, 1977, 1983)
- Qırğızıstan xalq yazıçısı
- Dostluq ordeni (2008)
- Chingiz Aytmatov // Encyclopædia Britannica (ing.).
- http://rt.com/news/famous-writer-aitmatov-dies-aged-79/.
- Roux P. d. Nouveau Dictionnaire des œuvres de tous les temps et tous les pays (fr.). 2 Éditions Robert Laffont, 1994. Vol. 1. P. 30.
- Deutsche Nationalbibliothek Record #118501259 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
- https://litera.hu/hirek/meghalt-csingiz-ajtmatov.html.
- Sərvaz, Hüseynoğlu. . Archived from the original on 2024-02-02. İstifadə tarixi: 2024-02-02.
- Həbibbəyli, İsa. . Archived from the original on 2020-08-04. İstifadə tarixi: 2024-01-31.
- Peter Rollberg (2016). Historical Dictionary of Russian and Soviet Cinema. US: Rowman & Littlefield. pp. 35–36. ISBN 978–1442268425. (#empty_citation)
- "Kyrgyz writer, perestroika ally Aitmatov dies," Reuters UK, 10 June 2008 (#empty_citation)
- Poladova, Maral. . Archived from the original on 2020-01-20. İstifadə tarixi: 2024-01-31.
- Həsənli, Mehman. Çingiz Aytmatov fenomeni və Azərbaycan. Bakı: Elm və təhsil. 2020. s.35. ISBN .
- Chingiz Aitmatov, Who Wrote of Life in U. S. S. R., Is Dead at 79 by Bruce Weber in The New York Times, 15 June 2008 (#empty_citation)
Xarici keçidlər
- Aytmatov Çingiz. Seçilmiş əsərləri, 2 cilddə: I cild, II cild /tərc.ed. Cəmil Əlibəyov, Qılman Musayev, Əkrəm Əylisli, Məti Osmanoğlu.- B.: Öndər, 2004.
- Çingiz Aytmatovun əsərlərinin qısa məzmunu (rus dilində)
- Müsahibə (rus dilində)
- Çingiz Aytmatovun son müsahibəsi: Qorbaçovun beyninə "yenidənqurma"nı mən saldım. kulis.az 2011-04-13 at the Wayback Machine (az.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Cingiz Shyngyz Shyngys Toroqulovic Aytmatov 12 dekabr 1928 Seker d SSRI 10 iyun 2008 Nurnberq Bavariya gorkemli qirgiz yazicisi ictimai siyasi xadim Cingiz Aytmatov dunya edebiyyatinin benzersiz orneklerini yaradan eserlerinin dunyada tercumesi ve nesr edilmesine gore cox nadir yazicilara xas miqyasa sahib olan yazicidirAytmatovun eserleri dunyanin 174 diline tercume olunub eserlerinin umumi tiraji 80 milyondur O defelerle Edebiyyat uzre Nobel mukafatina namized olub Dunya sohreti qazanmis gorkemli yazici Cingiz Aytmatov XX esr bedii dusuncesinin ve umumiyyetle edebiyyatin ve ictimai fikrin en qudretli yaradicilarindan biridir Boyuk soz ustadi Cingiz Aytmatov umumen dunya edebiyyatini o cumleden qirgiz edebiyyatini tam orijinal olan benzersiz obrazlarla zenginlesdirmisdir Cingiz Aytmatovqirg Chyngyz Torokulovich AjtmatovDogum tarixi 12 dekabr 1928 1928 12 12 Dogum yeri Seker d SSRIVefat tarixi 10 iyun 2008 2008 06 10 79 yasinda Vefat yeri Nurnberq Merkezi Frankoniya Bavariya Almaniya Federativ RespublikasiVefat sebebi agciyer iltihabi boyrek catismazligi d Defn yeri Ata Beyit d Tehsili Maksim Qorki adina Edebiyyat InstitutuFealiyyeti siyasetci diplomat jurnalist tercumeci roman yazicisi ssenarist fantastika yazicisi d yazici nasirFealiyyet illeri 1952 2006Eserlerinin dili rus dili Qirgiz diliJanrlar roman povest d povestTaninmis eserleri Gun var esre beraber Ag gemi kitab Cemile ElvidaUzvluyu SSRI Yazicilar Ittifaqi SSRI Kinematoqrafcilar IttifaqiMukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiCingiz Aytmatov 1928 ci il dekabrin 12 de Qirgizistan Muxtar Sovet Sosialist Respublikasinin Talas Kantonunun indiki Qirgizistanin Talas vilayeti Seker kendinde anadan olub Atasi Torequl Aytmatov 1903 1938 evvelce kendli feali sonra sovet ve partiya iscisi Qirgizistan SSR in gorkemli dovlet xadimi olmusdur Torequl Aytmatov gorkemli dovlet xadimi idi lakin 1937 ci ilde milletcilik behanesi ile hebs olunmus 1938 ci ilde ise gullelenmisdir Anasi milliyyetce tatar olan Naqime Abduveliyeva 1904 1971 ordu siyasi xadimi sonralar ictimai xadim olmusdur O 1904 cu ilde Issik gol yaxinligindaki Karakol seherinde anadan olmusdur Cingiz qardaslari ve bacilari atalarinin tekidi ile hebs olunmamisdan evvel Sekere kocubler Muharibe bitdikden sonra 0 rus kendi Pokrovkada orta mektebe getmeye baslamisdir Sekkiz sinfi bitirdikden sonra Cambul Zootexnikumuna indiki Kulan Aqrotexniki Texnikum daxil olub orani ferqlenme diplomu ile bitirib 1948 ci ilde Frunze seherindeki Qirgizistan Kend Teserrufati Institutuna daxil olmus 1953 cu ilde orani bitirmisdir Ali tehsil aldiqdan sonra o 3 il erzinde Qirgizistan SSR in Maldarliq Elmi Tedqiqat Institutunda isleyib Cingiz Aytmatovun Moskvadaki Ali edebiyyat kursuna yazilmasi yalniz 1956 ci ilde atasinin beraet almasindan sonra mumkun oldu Kursu bitirdiyi ilde Oktyabr jurnalinda onun qirgiz dilindeki Uz uze hekayesinin rus diline tercumesi derc olunub Hemin il Yeni dunya jurnalinda Aytmatovun bir sira hekayeleri ve yaziciya dunya sohreti qazandiran Cemile povesti isiq uzu gorub Dunya sohretli yazici ve ictimai xadim Cingiz Aytmatov 2008 ci il iyulun 10 da Almaniyanin Nurnberq xestexanasinda dunyasini deyismis ve Biskek yaxinligindaki Ata Beyt memorial kompleksinde defn olunmusdur FealiyyetiMoskvada Ali Edebiyyat kursunu bitirdikden sonra Biskek seherinde jurnalist kimi fealiyyete baslayan Cingiz Aytmatov 1958 1960 ci illerde Literaturnij Kyrgyzystan jurnalinin redaktoru olmus 1960 1965 ci illerde Pravda qezetinin Orta Asiya ve Qazaxistan uzre xususi muxbiri vezifesinde calismisdir Boyuk Veten Muharibesi illerinde Aytmatov kend sovetinin katibi muhasib geceler ise traktorcu briqadasinda calismali olmusdur Uz uze Cemile Ana tarla Erken gelen durnalar povestlerini Esger oglu Ogulla gorus hekayelerini mehz bu dovrde yasadigi gorduyu hadiseler esasinda qeleme almisdir 1990 1994 cu illerde Aytmatov SSRI nin ve sonradan Rusiyanin Beniluks olkelerindeki sefiri vezifesinde calisib Aytmatov 2008 ci ilin martinadek Qirgizistanin Fransada Belcika Luksemburq ve Niderlanddaki sefiri olub Cingiz Aytmatov SSRI Ali Sovetinin deputati Qirgizistan Kommunist Partiyasinin Merkezi Komitesinin uzvu Yazicilar Ittifaqinin ve Kinematoqrafcilar Ittifaqinin katibliyinin uzvu Asiya ve Afrika olkeleri ile Sovet Hemreylik Komitesinin rehberlerinden biri Xarici edebiyyat jurnalinin bas redaktoru Issik kul forumu adli beynelxalq intellektual herekatin tesebbuskari idi 2006 ci ilde Ilin avtoqrafi kitabinin buraxilisinda istirak edib Cingiz Aytmatov 1968 ci ilde Qirgizistanin Xalq yazicisi 1974 cu ilde ise olkesinin Elmler Akademiyasinin heqiqi uzvu secilmisdir Cingiz Aytmatov 1984 cu ilde Avropa Elm ve Senet Akademiyasinin uzvu secilmisdir YaradiciligiO yaradiciliga seirle baslamisdi Ilk hekayeleri olan Qezetci Dzyuyo Asim Biz ireli gedirik eserlerini 1952 1953 cu illerde qeleme almisdir Cingiz Aytmatov eyni zamanda tercume fealiyyeti ile mesgul olmus rus dilinden qirgiz diline eserler tercume etmisdir Cingiz Aytmatovun 1952 ci ilde Qirgizistan edebiyyati toplusunda cap olunan Qezetci Dzyuyo hekayesi yazicinin ilk bedii eseri hesab olunur Onun yaradiciligini asagidaki merhelelere ayirmaq olar 1 Lirik psixoloji nesr merhelesi 1950 1960 ci iller 2 Kecid dovru 1970 ci iller 3 Roman epoxasi 1980 ci iller 4 Beseri problemlerin bedii ifadesi merhelesi 1990 ci ilden sonraki dovr Yazicinin Kosek gozu 1961 Ilk muellim 1962 povestlerinin yer aldigi Dag ve sehralarin povestleri toplusu 1963 cu ilde Lenin Mukafatina layiq gorulmusdur Cingiz Aytmatov Ana tarla povestini muharibe movzusunda qeleme almisdir Elvida Gulsari 1966 povesti 1968 ci ilde SSRI Dovlet Mukafatina layiq gorulmusdur 1970 ci illerde muellifin Ag gemi Koceri quslarin goz yaslari Erken gelen durnalar Deniz kenariyla qacan alabas eserleri cap olunmus Erken gelen durnalar ve Deniz kenariyla qacan alabas povestleri Italiyanin Etruriya Mukafatina layiq gorulmusdur Cingiz Aytmatovun ilk romani olan Gun var esre beraber i 1980 ci ilde nesr etmisdir Hekayeleri Hekaye janri Cingiz Aytmatov yaradiciliginin butun inkisaf merhelelerini ideya mezmun istiqametlerini mueyyen etmeye imkan verir Qezetci Dzyuyo Asim Biz ireli gedirik Dehneci Ag yagis Quraqliqda Qizil alma Ogulla gorus Baxiana Ebedi gelin ve s gostermek mumkundur Povestleri Cingiz Aytmatovun yaradiciliginda povestleri xususi yer tutur Uz uze Cemile Ana tarla Erken gelen durnalar Kosek gozu Ilk muellim ve Qirmizi yayliqli qovagim menim Elvida Gulsari Ag gemi Deniz kenariyla qacan alabas ve s maraqli povest numuneleridir Romanlari XX esrin yetmisinci illeri Cingiz Aytmatovun yaradiciliginda povestden roman janrina dogru kecid merhelesidir lirik psixoloji nesrden ictimai mezmunu daha qabariq olan eserlere ustunluk verilmesi baximindan da hemin merhele kecid dovrudur Gun var esre beraber Qiyamet Kassandra damgasi Ebedi gelin roman janrinin esrarengiz novleridir Dramaturgiyasi Cingiz Aytmatovun dramaturji yaradiciligi ictimai mezmunun derinliyi ile secilir Yazicinin dram kimi yazdigi iki eseri Fuji Yama ve Sokrati anma gecesi melumdur Poeziyasi Cingiz Aytmatovun seirleri onun yaradiciliginda ozunemexsus yer tutmaqdadir Ekincinin negmesi Issik gole hesret Firtinaya seslenis Dag kecidinde Ulduza seirleri muasir poetik numunelerdir Irsinin tedqiqiCingiz Aytmatovun yaradiciliginin Azerbaycanda tedqiq olunmasina sovet dovrunde baslanilmisdir Dunya sohretli gorkemli yazici Cingiz Aytmatov yaradiciliginin muxtelif aspektlerden ve sistemli tedqiqatcilarindan akademik Isa Hebibbeyli professor Leyla Gerayzade akademik Nizami Ceferov Arif Emrahoglu filologiya uzre felsefe doktoru Mehman Hesenli ve basqalarini gostermek olar MukafatlariSosialist Emeyi Qehremani 1978 Lenin mukafati 1963 SSRI dovlet mukafati 1968 1977 1983 Qirgizistan xalq yazicisi Dostluq ordeni 2008 Chingiz Aytmatov Encyclopaedia Britannica ing http rt com news famous writer aitmatov dies aged 79 Roux P d Nouveau Dictionnaire des œuvres de tous les temps et tous les pays fr 2 Editions Robert Laffont 1994 Vol 1 P 30 ISBN 978 2 221 06888 5 Deutsche Nationalbibliothek Record 118501259 Umumi tenzimleme nezareti GND alm 2012 2016 https litera hu hirek meghalt csingiz ajtmatov html Servaz Huseynoglu Archived from the original on 2024 02 02 Istifade tarixi 2024 02 02 Hebibbeyli Isa Archived from the original on 2020 08 04 Istifade tarixi 2024 01 31 Peter Rollberg 2016 Historical Dictionary of Russian and Soviet Cinema US Rowman amp Littlefield pp 35 36 ISBN 978 1442268425 empty citation Kyrgyz writer perestroika ally Aitmatov dies Reuters UK 10 June 2008 empty citation Poladova Maral Archived from the original on 2020 01 20 Istifade tarixi 2024 01 31 Hesenli Mehman Cingiz Aytmatov fenomeni ve Azerbaycan Baki Elm ve tehsil 2020 s 35 ISBN ISBN 978 9952 8376 6 7 Chingiz Aitmatov Who Wrote of Life in U S S R Is Dead at 79 by Bruce Weber in The New York Times 15 June 2008 empty citation ol section Xarici kecidlerAytmatov Cingiz Secilmis eserleri 2 cildde I cild II cild terc ed Cemil Elibeyov Qilman Musayev Ekrem Eylisli Meti Osmanoglu B Onder 2004 Cingiz Aytmatovun eserlerinin qisa mezmunu rus dilinde Musahibe rus dilinde Cingiz Aytmatovun son musahibesi Qorbacovun beynine yenidenqurma ni men saldim kulis az 2011 04 13 at the Wayback Machine az Vikianbarda Cingiz Aytmatov ile elaqeli mediafayllar var