Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Əlibəyov Cəmil Ədil oğlu — Azərbaycan yazıçısı, "Azərbaycanfilm"in direktoru (1974–1984).
| Cəmil Əlibəyov | |
|---|---|
 | |
| Doğum tarixi | 5 dekabr 1927 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 26 oktyabr 2014 (86 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | yazıçı, nasir, redaktor, tərcüməçi |
| Fəaliyyət illəri | 1954-cü ildən |
| Əsərlərinin dili | Azərbaycan dili |
| Janrlar | roman, povest[d] |
| Mükafatları | |
Həyatı
Cəmil Əlibəyov 1927-ci il dekabrın 5-də Füzuli rayonunun Dədəli kəndində dünyaya gəlmişdir. Atası Ədil bəy Həsəy bəy oğlu üç yüz il əvvəl Dədəli oymağının başçısı Əli ağa Əlibəyov soy adının davamçısı olmuşdur. Sovet hakimiyyətindən əvvəl ata-baba mülkünü idarə etmişdir. XX əsrin 20-ci illərinin axırlarında mülkədar–bəy silkinə məxsus olanlar sıxışdırılarkən İrana mühacirət etmiş, bir neçə il sonra orada həyatını dəyişmişdir. Anası Ziba xanım Cəbrayıl qəzasının qazisi Mirzə Əli Axundzadənin ailəsində təvəllüd tapmışdır. C.Əlibəyovun atası mühacirətə gedəndən sonra bir müddət ailə anasının və dayılarının himayəsində olmuşdur. Bir tərəfdən atasının sovet qurumunun sinfi düşməni, digər tərəfdən babasının ali ruhani silkinə məxsusluğu ilə əlaqədar maddi və mənəvi sıxıntılara məruz qalmışdır. Əlibəyovlar kulaka salınmış, təqib olunmuşdur. C.Əlibəyov kəndlərindəki (müsadirə edilmiş evlərində yerləşən) məktəbdə təhsil almağa başlamış, lakin mühacirətdə olan atası İrandan göndərdiyi məktublar ona ünvanlandığından altı yaşında olan uşaq birinci sinifdən kənarlaşdırılmışdır. O, təhsilini bir müddət evdə dayılarından almış, sonradan doğma məktəbdə davam etdirmişdir.
1944-cü ildə ümumi hazırlıq səviyyəsi nəzərə alınaraq, təhsilini ali məktəbdə davam etdirmək üçün ona arayış verilmişdir. Və 1944-cü ildə bilik səviyyəsi və ümumi qabliyyəti sınaq söhbətində yoxlanılaraq Azərbaycan Dövlət Universitetinin filologiya fakültəsində yeni açılmış şərqşünaslıq şöbəsinə (İran bölməsi) qəbul edilmişdir. Universitetdə beş il ərzində yüksək qiymətlərlə oxumuşdur. Fars, ərəb, ingilis dillərində xüsusi uğurları olsa da, Şərq tarixi ixtisasını seçmiş, tələbə elmi konfranslarında diqqəti çəkən referentlərlə çıxış etmiş, elmi tədqiqatları Moskva Ali Təhsil Nazirliyinin və Respublika Nazirliyinin mükafatlarına layiq görülmüşdür.
C.Əlibəyov son kursu bitirməkdə olarkən – dövlət imtahanı ərəfəsində universitetdən xaric edilmişdir. Buna səbəb o zaman bir neçəsi şərq fakültəsindən olan tələbələrin dövlət əleyhinə fəaliyyətlərinin suçlanması olmuşdur. Ancaq C. Əlibəyovun həmin qrupa aidiyyəti olmadığı müəyyənləşdirildikdən sonra əmri dəyişərək, onu tarix fakültəsinin birinci kursuna (ekstern) keçirmişlər. C. Əlibəyov 1949-cu ildə yaradıcılıq sınaq qaydası ilə "Azərbaycan gəncləri" qəzetinə işə götürülmüşdür. Üç il sonra anonim məktub Moskva tərəfindən yoxlanılmış, o, ictimai keçmişi "ləkəli" olduğuna görə işdən kənarlaşdırılmışdır. Stalinin ölümündən dərhal sonra onu əvvəlki işinə bərpa etmişlər. İyirmi il həmin qəzetdə ədəbi işçi, şöbə müdiri, məsul katib, son on iki ildə baş redaktor kimi fəaliyyət göstərmişdir. Azərbaycan komsomol Mərkəzi Komitəsi bürosunun üzvü, gənclərin Ümumittifaq və Respublika təşkilatlarının ondan artıq qurultaylarına nümayəndə seçilmişdir. Çalışdığı qəzet gənclərin sosial həyatını gerçəkliyə işıqlandırdığına görə gənc nəslin etimadını, sevgisini qazanmışdır. Onun işlədiyi dövrdə qəzetin tirajı 20 mindən 450 minə yüksəlmişdir.
1970-ci ildə C.Əlibəyov daha məsul işə – dövlət vəzifəsinə irəli çəkilmişdir. Azərbaycan Respublikası Radio və Televiziya Verilişləri Komitəsinin sədr müavini təyin olunmuş, radioya başçılıq etməyə başlamışdır. Həmin dövr radiosu öz verlişləri ilə xalqa, onun ənənəvi mənəvi dəyərlərinə, obrazlı dilinə daha da yaxınlaşmışdır (Xalq yaradıcılığı "Bulaq" verilişi otuz ildən artıqdır ki, efirdədir). Bu verilişə görə C. Əlibəyov Azərbaycan Jürnalistlər İttifaqının "Qızıl qələm" mükafatına layiq görülmüşdür. 1974-cü ildə Azərbaycanın rəhbəri H.Əliyevin şəxsi təklifi ilə C.Əlibəyova daha məsul vəzifə tapşırılmışdır. O, on il ərzində "Azərbaycanfilm" kinostudiyasının direktoru işləmişdir. Bu müddətdə istehsal olunan filmlər say və keyfiyyətcə yüksək qiymətləndirilmiş, ümumittifaq, beynəlxalq və respublika mükafatlarına layiq görülmüşdür. "Dədə Qorqud", "Babək", "Dərviş Parisi partladır", "Tütək səsi", "İstintaq", "Ad günü", "Qayınana", "Papaq" filmləri qızıl fonda daxil edilmişdir. C.Əlibəyov 1984–1988-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Nəşriyyatında baş redaktor və direktor, 1988–1990-cı illərdə "Kommunist" ("Xalq qəzeti") qəzetində baş redaktor işləmişdir. 1990-cı ildən sonra "Yazıçı" nəşriyyatında baş redaktor vəzifəsinə keçirilmiş, sonralar "Novruz", "Vahid" qəzetlərində baş redaktor, "Elm və həyat" nəşriyyatında təsisçi-direktor vəzifəsində çalışmışdır.
C.Əlibəyov bədii yaradıcılığa "Azərbaycan gəncləri"ndə işləyərkən başlamışdır. Azərbaycan jurnalistlər, yazıçılar və kinematoqrafçılar ittifaqlarının üzvüdür. SSRİ-də yayılmış "Sınaq", "Mənim analı dünyam", "Həyatın özü", "Dözümlü məhəbbət" romanlarının, "Qayaların göz yaşı" povestinin (bunlar Moskvada "Molodaya qvardiya" və "Sovetski pisatel" nəşriyyatlarında rus dilinə çevrilərək nəşr edilmişdir) müəllifidir. Azərbaycanda həmin romnlarla yanaşı "Dünyanın o biri ucu", "İlk məhəbbət" romanları və "Özümü axtarıram", "Analar..", "Anam Arazım mənim" və digər povestləri çap olunmuşdur. Bir neçə pyesin, senarinin, publisist kitabın müəllifidir. "Gülüstanda qətl" pyesi Azərbayacan Milli Akademik Dram Teatrında tamaşaya qoyulmuşdu. Ümumiyyətlə, 40-dan çox bədii əsərin müəllifidir. C.Əlibəyov qələm və foto aparatı ilə dörd qitənin ölkələrini səyahət etmiş, ABŞ-dən, Türkiyədən, Rusiyadan (Sibirdən), Avstriyadan, İrandan və b. ölkələrdən yazdığı səfər oçerkləri maraqla qarşılanmışdır. C. Əlibəyov yüksək hökumət mükafatlarına – orden, medal, fərmanlara layiq görülmüşdür.
C.Əlibəyov əmək təqaüdçüsü olmuşdur.
26 oktyabr 2014-cü il tarixində vəfat etmişdir.
Ailəsi
Övladları yüksək təhsil görmüşlər. Oğlu Elbəy Moskva Dövlət Universitetinin məzunudur, tarix elmləri namizədidir. Hazırda Avropa Təhlükəsizlik Təşkilatında fəaliyyət göstərir. Qızı Nigar Azərbaycan Dövlət Tibb Universitetini bitirib. Tibb elmləri namizədidir, məzunu olduğu universitetin müəllimidir, Ceyhun Azərbaycan Mədəniyyət və İncəsənət Universitetində rəssamlıq yaradıcılığı peşəsi üzrə ixtisaslaşmışdır. Hazırda mötəbər İngiltərə firmasının baş meneceridir. Beş nəvəsi var.
Əsərləri
- İlk addımlar. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1954, 60 səh.
- Əmək və qəhrəmanlıq. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1955, 36 səh.
- Şəhəri yaradanlar. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1957, 85 səh.
- Lənkəran. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1958, 50 səh.
- Sənin sərvətin. Bakı: Azərnəşr, 1963, 32 səh.
- Məhəbbət naminə. Bakı: Azərnəşr, 1964, 141 səh.
- Sınaq. Bakı: Gənclik, 1966, 276 səh.
- Dörd qitədə adım var. Bakı: Gənclik, 1967, 119 səh.
- Özümü axtarıram. Bakı: Gənclik, 1969, 250 səh.
- Nigarın arzusu. Bakı: Gənclik, 1968, 5 səh.
- Mənim analı dünyam. Bakı: 1972, 247 səh.
- Üç bacı. Bakı: İşıq, 1974, 76 səh.
- Dözümlü məhəbbət. Bakı: Gənclik, 1978, 312 səh.
- Dünyanı gəzə-gəzə. Bakı: İşıq, 1979, 126 səh.
- Vida görüşü. Bakı: Yazıçı, 1981, 388 səh.
- Qızıl attorpaq. Bakı: Gənclik, 1983, 294 səh.
- Qış etüdləri. Bakı: İşıq, 1971, 60 səh.
- Əmək qəhrəmanları. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1958, 110 səh.
- İnqilabi ənənələr və gənclik. Bakı: Azərnəşr 1966, 148 səh.
- Mahnı qəlblərə yol açır. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1960, 98 səh.
- Qiybət (pyes). Bakı: Xalq yaradıcılığı evinin nəşri, 1966, 13 səh.
- Azərbaycan komsomolu. Bakı: Gənclik, 1968, 478 səh.
- Mənim analı dünyam (romanlar). Bakı: Yazıçı, 1988, 701 səh.
- İlk məhəbbət (roman). Bakı: Gənclik, 1991, 250 səh.
- Qış macərası (roman). Bakı: Yazıçı, 1994, 400 səh.
- Əxlaq söhbətləri (müsahibə). Bakı: "Elm və həyat" nəşriyyatı, 301 səh.
Tərcümələri
- Çingiz Aytmatov. İlk müəllim. Bakı: Azərnəşr, 1965, 251 səh.
- Çingiz Aytmatov. Ana tarla. Bakı: Azərnəşr, 1966, 100 səh.
- J.Sand. İndiana. Bakı: Gənclik, 1970, 256 səh.
- S.Solovyov. Sənin haqqında kitab Bakı: Gənclik, 1969, 138 səh.
- Çingiz Aytmatov. Ağ gəmi. Bakı: Yazıçı, 1980, 228 səh.
- Albert Lixanov. Həyat haqqında danışmaq istəyirəm. Bakı: Gənclik, 1986, 352 səh.
İstinadlar
- Azərbaycanın tanınmış yazıçısı, kinostudiyanın keçmiş direktoru dünyasını dəyişdi 2014-10-30 at the Wayback Machine. xeberle.com, 26.10.2014. (az.)
Mənbə
- Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim "Azərbaycanfilm". 1923–2003-cü illər. Bakı: Mütərcim, 2004.- səh. 267–269.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Elibeyov Cemil Edil oglu Azerbaycan yazicisi Azerbaycanfilm in direktoru 1974 1984 Cemil ElibeyovDogum tarixi 5 dekabr 1927 1927 12 05 Dogum yeri Dedeli Qaryagin qezasi Azerbaycan SSR ZSFSR SSRIVefat tarixi 26 oktyabr 2014 2014 10 26 86 yasinda Vefat yeri Baki AzerbaycanDefn yeri BakiTehsili Azerbaycan UniversitetiFealiyyeti yazici nasir redaktor tercumeciFealiyyet illeri 1954 cu ildenEserlerinin dili Azerbaycan diliJanrlar roman povest d MukafatlariHeyatiCemil Elibeyov 1927 ci il dekabrin 5 de Fuzuli rayonunun Dedeli kendinde dunyaya gelmisdir Atasi Edil bey Hesey bey oglu uc yuz il evvel Dedeli oymaginin bascisi Eli aga Elibeyov soy adinin davamcisi olmusdur Sovet hakimiyyetinden evvel ata baba mulkunu idare etmisdir XX esrin 20 ci illerinin axirlarinda mulkedar bey silkine mexsus olanlar sixisdirilarken Irana muhaciret etmis bir nece il sonra orada heyatini deyismisdir Anasi Ziba xanim Cebrayil qezasinin qazisi Mirze Eli Axundzadenin ailesinde tevellud tapmisdir C Elibeyovun atasi muhacirete gedenden sonra bir muddet aile anasinin ve dayilarinin himayesinde olmusdur Bir terefden atasinin sovet qurumunun sinfi dusmeni diger terefden babasinin ali ruhani silkine mexsuslugu ile elaqedar maddi ve menevi sixintilara meruz qalmisdir Elibeyovlar kulaka salinmis teqib olunmusdur C Elibeyov kendlerindeki musadire edilmis evlerinde yerlesen mektebde tehsil almaga baslamis lakin muhaciretde olan atasi Irandan gonderdiyi mektublar ona unvanlandigindan alti yasinda olan usaq birinci sinifden kenarlasdirilmisdir O tehsilini bir muddet evde dayilarindan almis sonradan dogma mektebde davam etdirmisdir 1944 cu ilde umumi hazirliq seviyyesi nezere alinaraq tehsilini ali mektebde davam etdirmek ucun ona arayis verilmisdir Ve 1944 cu ilde bilik seviyyesi ve umumi qabliyyeti sinaq sohbetinde yoxlanilaraq Azerbaycan Dovlet Universitetinin filologiya fakultesinde yeni acilmis serqsunasliq sobesine Iran bolmesi qebul edilmisdir Universitetde bes il erzinde yuksek qiymetlerle oxumusdur Fars ereb ingilis dillerinde xususi ugurlari olsa da Serq tarixi ixtisasini secmis telebe elmi konfranslarinda diqqeti ceken referentlerle cixis etmis elmi tedqiqatlari Moskva Ali Tehsil Nazirliyinin ve Respublika Nazirliyinin mukafatlarina layiq gorulmusdur C Elibeyov son kursu bitirmekde olarken dovlet imtahani erefesinde universitetden xaric edilmisdir Buna sebeb o zaman bir necesi serq fakultesinden olan telebelerin dovlet eleyhine fealiyyetlerinin suclanmasi olmusdur Ancaq C Elibeyovun hemin qrupa aidiyyeti olmadigi mueyyenlesdirildikden sonra emri deyiserek onu tarix fakultesinin birinci kursuna ekstern kecirmisler C Elibeyov 1949 cu ilde yaradiciliq sinaq qaydasi ile Azerbaycan gencleri qezetine ise goturulmusdur Uc il sonra anonim mektub Moskva terefinden yoxlanilmis o ictimai kecmisi lekeli olduguna gore isden kenarlasdirilmisdir Stalinin olumunden derhal sonra onu evvelki isine berpa etmisler Iyirmi il hemin qezetde edebi isci sobe mudiri mesul katib son on iki ilde bas redaktor kimi fealiyyet gostermisdir Azerbaycan komsomol Merkezi Komitesi burosunun uzvu genclerin Umumittifaq ve Respublika teskilatlarinin ondan artiq qurultaylarina numayende secilmisdir Calisdigi qezet genclerin sosial heyatini gercekliye isiqlandirdigina gore genc neslin etimadini sevgisini qazanmisdir Onun islediyi dovrde qezetin tiraji 20 minden 450 mine yukselmisdir 1970 ci ilde C Elibeyov daha mesul ise dovlet vezifesine ireli cekilmisdir Azerbaycan Respublikasi Radio ve Televiziya Verilisleri Komitesinin sedr muavini teyin olunmus radioya basciliq etmeye baslamisdir Hemin dovr radiosu oz verlisleri ile xalqa onun enenevi menevi deyerlerine obrazli diline daha da yaxinlasmisdir Xalq yaradiciligi Bulaq verilisi otuz ilden artiqdir ki efirdedir Bu verilise gore C Elibeyov Azerbaycan Jurnalistler Ittifaqinin Qizil qelem mukafatina layiq gorulmusdur 1974 cu ilde Azerbaycanin rehberi H Eliyevin sexsi teklifi ile C Elibeyova daha mesul vezife tapsirilmisdir O on il erzinde Azerbaycanfilm kinostudiyasinin direktoru islemisdir Bu muddetde istehsal olunan filmler say ve keyfiyyetce yuksek qiymetlendirilmis umumittifaq beynelxalq ve respublika mukafatlarina layiq gorulmusdur Dede Qorqud Babek Dervis Parisi partladir Tutek sesi Istintaq Ad gunu Qayinana Papaq filmleri qizil fonda daxil edilmisdir C Elibeyov 1984 1988 ci illerde Azerbaycan Dovlet Nesriyyatinda bas redaktor ve direktor 1988 1990 ci illerde Kommunist Xalq qezeti qezetinde bas redaktor islemisdir 1990 ci ilden sonra Yazici nesriyyatinda bas redaktor vezifesine kecirilmis sonralar Novruz Vahid qezetlerinde bas redaktor Elm ve heyat nesriyyatinda tesisci direktor vezifesinde calismisdir C Elibeyov bedii yaradiciliga Azerbaycan gencleri nde isleyerken baslamisdir Azerbaycan jurnalistler yazicilar ve kinematoqrafcilar ittifaqlarinin uzvudur SSRI de yayilmis Sinaq Menim anali dunyam Heyatin ozu Dozumlu mehebbet romanlarinin Qayalarin goz yasi povestinin bunlar Moskvada Molodaya qvardiya ve Sovetski pisatel nesriyyatlarinda rus diline cevrilerek nesr edilmisdir muellifidir Azerbaycanda hemin romnlarla yanasi Dunyanin o biri ucu Ilk mehebbet romanlari ve Ozumu axtariram Analar Anam Arazim menim ve diger povestleri cap olunmusdur Bir nece pyesin senarinin publisist kitabin muellifidir Gulustanda qetl pyesi Azerbayacan Milli Akademik Dram Teatrinda tamasaya qoyulmusdu Umumiyyetle 40 dan cox bedii eserin muellifidir C Elibeyov qelem ve foto aparati ile dord qitenin olkelerini seyahet etmis ABS den Turkiyeden Rusiyadan Sibirden Avstriyadan Irandan ve b olkelerden yazdigi sefer ocerkleri maraqla qarsilanmisdir C Elibeyov yuksek hokumet mukafatlarina orden medal fermanlara layiq gorulmusdur C Elibeyov emek teqaudcusu olmusdur 26 oktyabr 2014 cu il tarixinde vefat etmisdir AilesiOvladlari yuksek tehsil gormusler Oglu Elbey Moskva Dovlet Universitetinin mezunudur tarix elmleri namizedidir Hazirda Avropa Tehlukesizlik Teskilatinda fealiyyet gosterir Qizi Nigar Azerbaycan Dovlet Tibb Universitetini bitirib Tibb elmleri namizedidir mezunu oldugu universitetin muellimidir Ceyhun Azerbaycan Medeniyyet ve Incesenet Universitetinde ressamliq yaradiciligi pesesi uzre ixtisaslasmisdir Hazirda moteber Ingiltere firmasinin bas meneceridir Bes nevesi var EserleriIlk addimlar Baki Usaqgencnesr 1954 60 seh Emek ve qehremanliq Baki Usaqgencnesr 1955 36 seh Seheri yaradanlar Baki Usaqgencnesr 1957 85 seh Lenkeran Baki Usaqgencnesr 1958 50 seh Senin servetin Baki Azernesr 1963 32 seh Mehebbet namine Baki Azernesr 1964 141 seh Sinaq Baki Genclik 1966 276 seh Dord qitede adim var Baki Genclik 1967 119 seh Ozumu axtariram Baki Genclik 1969 250 seh Nigarin arzusu Baki Genclik 1968 5 seh Menim anali dunyam Baki 1972 247 seh Uc baci Baki Isiq 1974 76 seh Dozumlu mehebbet Baki Genclik 1978 312 seh Dunyani geze geze Baki Isiq 1979 126 seh Vida gorusu Baki Yazici 1981 388 seh Qizil attorpaq Baki Genclik 1983 294 seh Qis etudleri Baki Isiq 1971 60 seh Emek qehremanlari Baki Usaqgencnesr 1958 110 seh Inqilabi eneneler ve genclik Baki Azernesr 1966 148 seh Mahni qelblere yol acir Baki Usaqgencnesr 1960 98 seh Qiybet pyes Baki Xalq yaradiciligi evinin nesri 1966 13 seh Azerbaycan komsomolu Baki Genclik 1968 478 seh Menim anali dunyam romanlar Baki Yazici 1988 701 seh Ilk mehebbet roman Baki Genclik 1991 250 seh Qis macerasi roman Baki Yazici 1994 400 seh Exlaq sohbetleri musahibe Baki Elm ve heyat nesriyyati 301 seh TercumeleriCingiz Aytmatov Ilk muellim Baki Azernesr 1965 251 seh Cingiz Aytmatov Ana tarla Baki Azernesr 1966 100 seh J Sand Indiana Baki Genclik 1970 256 seh S Solovyov Senin haqqinda kitab Baki Genclik 1969 138 seh Cingiz Aytmatov Ag gemi Baki Yazici 1980 228 seh Albert Lixanov Heyat haqqinda danismaq isteyirem Baki Genclik 1986 352 seh IstinadlarAzerbaycanin taninmis yazicisi kinostudiyanin kecmis direktoru dunyasini deyisdi 2014 10 30 at the Wayback Machine xeberle com 26 10 2014 az MenbeAzerbaycan Respublikasi Medeniyyet Nazirliyi C Cabbarli adina Azerbaycanfilm kinostudiyasi Aydin Kazimzade Bizim Azerbaycanfilm 1923 2003 cu iller Baki Mutercim 2004 seh 267 269