Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Nəcib metallar — əlvan metalların bir növü olaraq qruplaşdırılır.
Qızıl
Azərbaycan ərazisi davamlı və uzunmüddətli qızılçıxarma sənayesinin yaradılması üçün böyük perspektivliyə malikdir. Son onilliklər ərzində aşkar edilmiş çoxsaylı qızıl yataqları və təzahürləri (həm məxsusi qızıl, həm də digər metallarla kompleksdə) bunu təsdiq edir, zira onlar potensial filizli regionlarda proqnozlaşdırılan qızıl filizləşməsinin az bir hissəsini təşkil edir.
Qızıl yataq və təzahürlərini iki qrupda birləşdirmək olar. Birinci qrupa dağ süxurlarında bilavasitə formalaşma yerində aşkar olunan köklü qızıl yataqları aid edilir. Ikinci qrup köklü qızıl yataqlarının aşınması, çöküntülərin onlardan müxtəlif məsafələrə daşınması nəticəsində əmələ gəlmiş səpinti qızıl yataqlarıdır. Səpinti qızıl yataqlarının işlənməsində əlavə texnoloji emal tələb olunmadığından iqtisadi cəhətdən çox əlverişlidir.
1 yanvar 2006-cı il tarixinə Respublika faydalı qazıntı ehtiyatlarının dövlət balansında kəşfiyyatı aparılmış və sənaye əhəmiyyətli ehtiyatları təsdiq edilmiş üç məxsusi qızıl yatağının (Qızılbulaq, Vejnəli və Zod (Söyüdlü) ehtiyatları, Filizçay, Katex və Kasdağ polimetal, Qaradağ mis-porfir yataqlarının filizlərində yanaşı komponent kimi hesablanmış və təsdiq olunmuş qızıl ehtiyatları qeydə alınmışdır.
Bunlardan əlavə Qoşa, Ağyurd, Pyəzbaşı, Dağkəsəmən, Gədəbəy və Ağduzdağ yataqlarının C2 kateqoriyası ilə qiymətləndirilmiş ehtiyatları sahə balansında qeydə alınmışdır.
Respublikada qızılçıxarma sənayesinin yaradılması məqsədilə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin "Azərbaycan Respublikasının bir sıra qızıl yataqlarının kəşfiyyatı və işlənməsi barədə" 1996-cı il 5 fevral tarixli sərəncamına uyğun olaraq 1997-ci il avqustun 20-də keçmiş "Azərqızıl" DŞ ilə ABŞ-nin "RV Investment Group Sevrvices LLS" arasında Gədəbəy, Qoşa, Ordubad qrupu (Piyəzbaşı, Ağyurd, Şəkərdərə, Kələki), Söyüdlü, Qızılbulaq və Vejnəli perspektivli qızıl yataqlarının kəşfiyyatı, işlənməsi və hasilatın pay bölgüsü haqqında Saziş imzalanmış və 2005-ci ildən ermənilər tərəfindən işğal edilmiş ərazidə yerləşən Söyüdlü(Zod), Qızılbulaq və Vejnəli yataqları istisna olmaqla, digər yataqlarda əlavə öyrənilmə işlərinə başlanılmışdır və bu işlərin 2008-ci ildə başa çatdırılması nəzərdə tutulur.
Yataqlar
Qızılbulaq yatağı
Ağdərə rayonu ərazisində, Ağdam şəhərindən 63 km şimal-qərbdə yerləşir. Yataqda dəqiq kəşfiyyat işləri aparılmış, ehtiyatları hesablanmış və təsdiq edilmişdir. Yataq qızıl-mis-kolçedan geoloji-sənaye tipinə aiddir. Filizlər əsasən piritdən, xalkopiritdən, markazitdən, sfaleritdən, xalkozindən, kvarsdan və s. ibarətdir. Filizdə qızılın orta miqdarı 4,0 q/t, gümüş — 5,4 q/t, mis – 1,41 % təşkil edir. Yatağın əsas faydalı komponentləri qızıl, gümüş və mis; yanaşı komponentlər selen, tellur və kükürddən ibarətdir.
Dağkəsəmən yatağı
Qazax çökəkliyinin mərkəzi hissəsində, Qazax şəhərindən 1,5–2 km cənubda yerləşir. Yataqda 10-dan artıq kvars-qızıl-polimetal damarı aşkar olunmuşdur.
Zonaların ümumi uzunluqları 1300 m-ə qədərdir. Yatağın əsas faydalı komponentləri qızıl, gümüş, mis, qurğuşun və sinkdir. Filizdə qızılın miqdarı 1 q/t-dan 30 q/t-a qədər, gümüş 10 q/t-dan 50 q/t-a qədərdir.
Qoşa yatağı
Gədəbəy filiz rayonunun qərb hissəsində, Tovuz şəhərindən 30 km cənubda yerləşir. Yataq daxilində 9 damar tipli qızıllı sulfid zonaları ayrılmışdır. Bu zonaların əksəriyyəti şimal-qərb və meridiana yaxın istiqamətdə uzanırlar, onların qalınlığı 2,0 m-dən 15 m-ə qədərdir. Bu zonalarda filiz kütlələrinin qalınlığı 0,5–3,0 m təşkil edir.
Yatağın əsas faydalı komponentləri qızıl və gümüşdür. Şimal qərb istiqamətləri zonalarda qızılın miqdarı 4–8 q/t; meridional zonalarda isə 10 q/t-a qədər olmaqla tək-tək sınaqlarda 1000 q/t-a çatır. Laboratoriya şəraitində hazırlanmış texnoloji sxemə əsasən flotasiya üsulu ilə tərkibində 35,6 % qızıl olan konsentrat alınır.
Gədəbəy yatağı
Gədəbəy şəhərinin şimal-qərb kənarında yerləşir. Hələ XIX əsrin ortalarından Gədəbəy yatağında istismar işləri aparılmış, böyük miqdarda mis, qızıl və gümüş çıxarılmışdır.
Gədəbəy yatağında qızıl və misin qalıq ehtiyatlarını müəyyən etmək məqsədilə 1990–2001-ci illərdə təkrar axtarış işləri aparılmış, həm mağara tullantılarında, həm də köklü süxurlarda olan qızılın, gümüşün və misin ehtiyatları hesablanmışdır.
Zod yatağı
Azərbaycan Respublikasının Kəlbəcər və Ermənistan Respublikasının Basarkeçər (Vardenis) rayonlarının sərhəddində yerləşir. Yataq 1951-ci ildə "Qafqazqızılkəşfiyyat" Idarəsi tərəfindən aşkar olunmuş, yatağın əksər hissəsinin Kəlbəcər rayonu ərazisində yerləşməsinə baxmayaraq naməlum səbəblərə görə kəşfiyyat işləri Ermənistan SSRI Geologiya Idarəsi və Ermənistan Əlvan Metallurgiya Idarəsi tərəfindən aparılmışdır. Yatağın 23 filiz damarından cəmi 7-nin Ermənistan ərazisində yerləşməsinə baxmayaraq keçmiş SSRI Nazirlər Soveti yanında fəaliyyət göstərən Dövlət Ehtiyatlar Komissiyasında ermənilər tərəfindən təqdim edilmiş geoloji materiallarda və xəritələrdə bilərəkdən saxtakarlığa yol verilmiş, Zod yatağının bütövlükdə Ermənistana aid olması qəbul edilmişdir. Yatağın istismarına 1976-cı ildən başlanmışdır.
Vejnəli yatağı
Zəngilan rayonunda, Ağbənd dəmir yolu stansiyasından 4–5 km məsafədə yerləşir. Yataq kvars-qızıl-sulfid tərkibli damar geoloji-sənaye tipinə aid edilir. Yataq daxilində 25 qızıllı damar aşkar edilmiş və qiymətləndirilmişdir. Sənaye əhəmiyyətli qızıl ehtiyatları kvars-xalkopirit, kvars-karbonat-pirit-xalkopirit tərkibli 6 damarda toplanmışdır.
Bütün filiz damarlarının ətraf süxurlarla təması kəskindir və qalınlıqlarının 10 sm-dən 4,0 m-ə qədər dəyişkən olması ilə səciyyələnirlər.
Filizdə əsas faydalı komponent qızıldır. Ondan əlavə çıxarıla biləcək miqdarda gümüş, mis, tellur, bismut iştirak edirlər. Qızıl filizdə böyük ölçülüdür, "sərbəst" qızılın miqdarı 9,8 %, birləşmə halında isə 85,3 % təşkil edir.
Filizlərin qravitasiya-flotasiya sxemindən istifadə edilməklə zənginləşdirilməsi nəzərdə tutulmuşdur. 96,52 % qızıl, 97,38 % gümüş, 95,9 % tellur və 65 % bismut çıxarıla bilər. Yataq sənaye istifadəsinə hazırlanmışdır.
Ağyurd yatağı
Ordubad rayonunda, Ordubad şəhərindən 40 km şimal-qərbdə yerləşir. Yataq Mehri-Ordubad qranitoid massivinin endokontaktında təşəkkül tapmışdır. Damar və damar zonalarından ibarət filiz kütlələri qızıl-sulfid-kvars formasiyasına aid edilirlər. Filizdə əsas minerallar pirit və xalkopirit, ikinci dərəcəli minerallar – maqnetit, pirrotin, sfalerit, molibdenit və s.-dirlər. Qızıl filizdə əsasən sərbəst şəkildə (54 %) və sulfidlərdədir (50–55 %). Əsas faydalı komponentlər qızıl, gümüş və misdir.
Filizlər qravitasiya+flotasiya sxemi əsasında zənginləşdiriləcəklər ki, bu zaman filizdən qızılın 85 %-ni çıxarmaq olar.
Pyəzbaşı yatağı
Ağyurd yatağından 2,0–2,5 km qərbdə, Mehri-Ordubad massivinin ekzokontaktında, paleogen yaşlı vulkanogen-çökmə süxurlarda yerləşir.
Yatağın daxilində 50-yə qədər kvars-sulfid damarları məlumdur. Onlardan 5-i nisbətən dəqiq qiymətləndirilmiş və sənaye əhəmiyyəti kəsb edir. Damarların qalınlığı 0,2 m-dən 1,5–2,0 m arasında dəyişir və əsasən kvars və piritdən təşkil olunmuşlar.
Yatağın istismarı Ağyurd yatağı ilə birgə, eyni texnoloji sxem üzrə vahid saflaşdırma fabrikində həyata keçiriləcəkdir.
Şəkərdərə yatağı
Pyəzbaşı yatağından 1,8–2,0 km cənubda yerləşir və yer səthindən 60–100 m dərinlikdə mağaralarla öyrənilmişdir. Əsas filizdaşıyan və filizsaxlayan struktur şimal-qərb istiqamətli (2900–3200) Nüsnüs-Kələki-Məzrə dərinlik qırılmasıdır ki, o andezit tərkibli lava-piroklastik süxurların böyük qalınlıqda kvarslaşmış, kaolinləşmiş və dəmirləşmiş zonası ilə təmsil olunmuşdur.
Filiz kütlələrinin iki morfoloji tipi ayrılır: uzunluğu 1000–1200 m, qalınlıqları 2–5 m-dən 13–20 m-ə qədər dəyişən damar zonaları və 850–900 m məsafədə uzanan və dəyişgən qalınlıqlı (90–100 m-dən 300–350 m-ə qədər) damarcıq-möhtəvi sulfid minerallaşması daşıyan metasomatitlər zolağı.
Əsas faydalı komponentlər
- qızıl
- gümüş
- mis
Ağduzdağ yatağı
Kəlbəcər rayonunun cənub-şərqində yerləşir. Yataq ərazisində 100-ə qədər qızıllı kvars, kvars-karbonat damarı ayrılmışdır ki, onlardan 5-də sənaye əhəmiyyətli qızıl minerallaşması müəyyən olunmuşdur. Qızılın orta miqdarı 6,72 q/t olmuşdur. Asan zənginləşməsini və qızılın çıxarılmasını, eləcə də topa qələviləşdirmə texnologiyasının tətbiqinin mümkünlüyünü nəzərə alaraq, qızılın nisbətən aşağı miqdarı (1,5 q/t-a qədər) qeyd olunan damarların və damarətrafı süxurların hesabına yatağın ehtiyatlarının 3–4 dəfə artırılması ehtimalı mövcuddur.
Çovdar yatağı
Daşkəsən rayonu ərazisində yerləşir. Qızıl filizləşməsi üst bayos yaşlı törəmə kvarsitlərdə təşəkkül tapmışdır. Yataq sahəsində bu tip törəmə kvarsitlərin bir-neçə çıxışı müəyyən olunmuşdur. Yatağın geoloji quruluşunun xüsusiyyətləri – hidrotermal-dəyişmə süxurlarının geniş yayılması, barit-polimetal damarlarının, polimetal və mis-sulfid tərkibli damarcıq-möhtəvi filizləşmə sahələrinin mövcudluğu onun yüksək perspektivliyə malik olduğunu göstərir. Hüdudlandırılmış və qismən (150 m-ə qədər) dərində öyrənilmiş "Mərkəz" filiz cismində qızılın miqdarı böyük amplitudada dəyişməklə (1 q/t- dan – 100 q/t-a qədər və daha çox), orta hesabla 8–10 q/t təşkil edir.
Başkəndçay səpinti qızılı yatağı
Naxçıvan MR-da Başkəndçayın aşağı axımında, onun Əlincəçayla birləşdiyi yerdən Xoşkeşin şəlaləsinə qədər 1500 m-lik intervalı əhatə edir. Allüvial çöküntülərin müxtəlif terras səviyyələrində və delüvial çöküntülərdə sənaye əhəmiyyətli səpinti qızıl toplantıları müəyyən edilmişdir. I terras səviyyəsində qızılın miqdarı 294–448 mq/m³, II terras səviyyəsində 248–464 mq/m3arasında dəyişir. Delüvial çöküntülərdə qızılın miqdarı ayrı-ayrı sınaqlarda 172–685 mq/m³-a çatır. Yuxarı terras səviyyələrində qızılın daha çox toplandığı yatacaq səthinin açılmadığını nəzərə alsaq yatağın ehtiyatlarının daha çox olduğunu güman etmək olar.
Kürəkçay səpinti qızılı yatağı
Kürəkçay hövzəsində eyniadlı çayın Çaykənd-Dozular kəsimində yerləşir. Yataqda axtarış-qiymətləndirmə işləri aparılmış və o sənaye istismarına hazırlanmışdır. Allüvial çöküntülər kənar miqdar 50 mq/m³ qəbul edilməklə hüdudlandırılmışdır.
Həmçinin bax
İstinadlar
- "Nəcib metallar". 2019-09-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-12-06.
Xarici keçidlər
Azərbaycanda qızıl yataqları
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Necib metallar elvan metallarin bir novu olaraq qruplasdirilir Qizil kulcesiQizilAzerbaycan erazisi davamli ve uzunmuddetli qizilcixarma senayesinin yaradilmasi ucun boyuk perspektivliye malikdir Son onillikler erzinde askar edilmis coxsayli qizil yataqlari ve tezahurleri hem mexsusi qizil hem de diger metallarla kompleksde bunu tesdiq edir zira onlar potensial filizli regionlarda proqnozlasdirilan qizil filizlesmesinin az bir hissesini teskil edir Qizil yataq ve tezahurlerini iki qrupda birlesdirmek olar Birinci qrupa dag suxurlarinda bilavasite formalasma yerinde askar olunan koklu qizil yataqlari aid edilir Ikinci qrup koklu qizil yataqlarinin asinmasi cokuntulerin onlardan muxtelif mesafelere dasinmasi neticesinde emele gelmis sepinti qizil yataqlaridir Sepinti qizil yataqlarinin islenmesinde elave texnoloji emal teleb olunmadigindan iqtisadi cehetden cox elverislidir 1 yanvar 2006 ci il tarixine Respublika faydali qazinti ehtiyatlarinin dovlet balansinda kesfiyyati aparilmis ve senaye ehemiyyetli ehtiyatlari tesdiq edilmis uc mexsusi qizil yataginin Qizilbulaq Vejneli ve Zod Soyudlu ehtiyatlari Filizcay Katex ve Kasdag polimetal Qaradag mis porfir yataqlarinin filizlerinde yanasi komponent kimi hesablanmis ve tesdiq olunmus qizil ehtiyatlari qeyde alinmisdir Bunlardan elave Qosa Agyurd Pyezbasi Dagkesemen Gedebey ve Agduzdag yataqlarinin C2 kateqoriyasi ile qiymetlendirilmis ehtiyatlari sahe balansinda qeyde alinmisdir Respublikada qizilcixarma senayesinin yaradilmasi meqsedile Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin Azerbaycan Respublikasinin bir sira qizil yataqlarinin kesfiyyati ve islenmesi barede 1996 ci il 5 fevral tarixli serencamina uygun olaraq 1997 ci il avqustun 20 de kecmis Azerqizil DS ile ABS nin RV Investment Group Sevrvices LLS arasinda Gedebey Qosa Ordubad qrupu Piyezbasi Agyurd Sekerdere Keleki Soyudlu Qizilbulaq ve Vejneli perspektivli qizil yataqlarinin kesfiyyati islenmesi ve hasilatin pay bolgusu haqqinda Sazis imzalanmis ve 2005 ci ilden ermeniler terefinden isgal edilmis erazide yerlesen Soyudlu Zod Qizilbulaq ve Vejneli yataqlari istisna olmaqla diger yataqlarda elave oyrenilme islerine baslanilmisdir ve bu islerin 2008 ci ilde basa catdirilmasi nezerde tutulur YataqlarQizilbulaq yatagi Agdere rayonu erazisinde Agdam seherinden 63 km simal qerbde yerlesir Yataqda deqiq kesfiyyat isleri aparilmis ehtiyatlari hesablanmis ve tesdiq edilmisdir Yataq qizil mis kolcedan geoloji senaye tipine aiddir Filizler esasen piritden xalkopiritden markazitden sfaleritden xalkozinden kvarsdan ve s ibaretdir Filizde qizilin orta miqdari 4 0 q t gumus 5 4 q t mis 1 41 teskil edir Yatagin esas faydali komponentleri qizil gumus ve mis yanasi komponentler selen tellur ve kukurdden ibaretdir Dagkesemen yatagi Qazax cokekliyinin merkezi hissesinde Qazax seherinden 1 5 2 km cenubda yerlesir Yataqda 10 dan artiq kvars qizil polimetal damari askar olunmusdur Zonalarin umumi uzunluqlari 1300 m e qederdir Yatagin esas faydali komponentleri qizil gumus mis qurgusun ve sinkdir Filizde qizilin miqdari 1 q t dan 30 q t a qeder gumus 10 q t dan 50 q t a qederdir Qosa yatagi Gedebey filiz rayonunun qerb hissesinde Tovuz seherinden 30 km cenubda yerlesir Yataq daxilinde 9 damar tipli qizilli sulfid zonalari ayrilmisdir Bu zonalarin ekseriyyeti simal qerb ve meridiana yaxin istiqametde uzanirlar onlarin qalinligi 2 0 m den 15 m e qederdir Bu zonalarda filiz kutlelerinin qalinligi 0 5 3 0 m teskil edir Yatagin esas faydali komponentleri qizil ve gumusdur Simal qerb istiqametleri zonalarda qizilin miqdari 4 8 q t meridional zonalarda ise 10 q t a qeder olmaqla tek tek sinaqlarda 1000 q t a catir Laboratoriya seraitinde hazirlanmis texnoloji sxeme esasen flotasiya usulu ile terkibinde 35 6 qizil olan konsentrat alinir Gedebey yatagi Gedebey seherinin simal qerb kenarinda yerlesir Hele XIX esrin ortalarindan Gedebey yataginda istismar isleri aparilmis boyuk miqdarda mis qizil ve gumus cixarilmisdir Gedebey yataginda qizil ve misin qaliq ehtiyatlarini mueyyen etmek meqsedile 1990 2001 ci illerde tekrar axtaris isleri aparilmis hem magara tullantilarinda hem de koklu suxurlarda olan qizilin gumusun ve misin ehtiyatlari hesablanmisdir Zod yatagi Azerbaycan Respublikasinin Kelbecer ve Ermenistan Respublikasinin Basarkecer Vardenis rayonlarinin serheddinde yerlesir Yataq 1951 ci ilde Qafqazqizilkesfiyyat Idaresi terefinden askar olunmus yatagin ekser hissesinin Kelbecer rayonu erazisinde yerlesmesine baxmayaraq namelum sebeblere gore kesfiyyat isleri Ermenistan SSRI Geologiya Idaresi ve Ermenistan Elvan Metallurgiya Idaresi terefinden aparilmisdir Yatagin 23 filiz damarindan cemi 7 nin Ermenistan erazisinde yerlesmesine baxmayaraq kecmis SSRI Nazirler Soveti yaninda fealiyyet gosteren Dovlet Ehtiyatlar Komissiyasinda ermeniler terefinden teqdim edilmis geoloji materiallarda ve xeritelerde bilerekden saxtakarliga yol verilmis Zod yataginin butovlukde Ermenistana aid olmasi qebul edilmisdir Yatagin istismarina 1976 ci ilden baslanmisdir Vejneli yatagi Zengilan rayonunda Agbend demir yolu stansiyasindan 4 5 km mesafede yerlesir Yataq kvars qizil sulfid terkibli damar geoloji senaye tipine aid edilir Yataq daxilinde 25 qizilli damar askar edilmis ve qiymetlendirilmisdir Senaye ehemiyyetli qizil ehtiyatlari kvars xalkopirit kvars karbonat pirit xalkopirit terkibli 6 damarda toplanmisdir Butun filiz damarlarinin etraf suxurlarla temasi keskindir ve qalinliqlarinin 10 sm den 4 0 m e qeder deyisken olmasi ile seciyyelenirler Filizde esas faydali komponent qizildir Ondan elave cixarila bilecek miqdarda gumus mis tellur bismut istirak edirler Qizil filizde boyuk olculudur serbest qizilin miqdari 9 8 birlesme halinda ise 85 3 teskil edir Filizlerin qravitasiya flotasiya sxeminden istifade edilmekle zenginlesdirilmesi nezerde tutulmusdur 96 52 qizil 97 38 gumus 95 9 tellur ve 65 bismut cixarila biler Yataq senaye istifadesine hazirlanmisdir Agyurd yatagi Ordubad rayonunda Ordubad seherinden 40 km simal qerbde yerlesir Yataq Mehri Ordubad qranitoid massivinin endokontaktinda tesekkul tapmisdir Damar ve damar zonalarindan ibaret filiz kutleleri qizil sulfid kvars formasiyasina aid edilirler Filizde esas minerallar pirit ve xalkopirit ikinci dereceli minerallar maqnetit pirrotin sfalerit molibdenit ve s dirler Qizil filizde esasen serbest sekilde 54 ve sulfidlerdedir 50 55 Esas faydali komponentler qizil gumus ve misdir Filizler qravitasiya flotasiya sxemi esasinda zenginlesdirilecekler ki bu zaman filizden qizilin 85 ni cixarmaq olar Pyezbasi yatagi Agyurd yatagindan 2 0 2 5 km qerbde Mehri Ordubad massivinin ekzokontaktinda paleogen yasli vulkanogen cokme suxurlarda yerlesir Yatagin daxilinde 50 ye qeder kvars sulfid damarlari melumdur Onlardan 5 i nisbeten deqiq qiymetlendirilmis ve senaye ehemiyyeti kesb edir Damarlarin qalinligi 0 2 m den 1 5 2 0 m arasinda deyisir ve esasen kvars ve piritden teskil olunmuslar Yatagin istismari Agyurd yatagi ile birge eyni texnoloji sxem uzre vahid saflasdirma fabrikinde heyata kecirilecekdir Sekerdere yatagi Pyezbasi yatagindan 1 8 2 0 km cenubda yerlesir ve yer sethinden 60 100 m derinlikde magaralarla oyrenilmisdir Esas filizdasiyan ve filizsaxlayan struktur simal qerb istiqametli 2900 3200 Nusnus Keleki Mezre derinlik qirilmasidir ki o andezit terkibli lava piroklastik suxurlarin boyuk qalinliqda kvarslasmis kaolinlesmis ve demirlesmis zonasi ile temsil olunmusdur Filiz kutlelerinin iki morfoloji tipi ayrilir uzunlugu 1000 1200 m qalinliqlari 2 5 m den 13 20 m e qeder deyisen damar zonalari ve 850 900 m mesafede uzanan ve deyisgen qalinliqli 90 100 m den 300 350 m e qeder damarciq mohtevi sulfid minerallasmasi dasiyan metasomatitler zolagi Esas faydali komponentler qizil gumus misAgduzdag yatagi Kelbecer rayonunun cenub serqinde yerlesir Yataq erazisinde 100 e qeder qizilli kvars kvars karbonat damari ayrilmisdir ki onlardan 5 de senaye ehemiyyetli qizil minerallasmasi mueyyen olunmusdur Qizilin orta miqdari 6 72 q t olmusdur Asan zenginlesmesini ve qizilin cixarilmasini elece de topa qelevilesdirme texnologiyasinin tetbiqinin mumkunluyunu nezere alaraq qizilin nisbeten asagi miqdari 1 5 q t a qeder qeyd olunan damarlarin ve damaretrafi suxurlarin hesabina yatagin ehtiyatlarinin 3 4 defe artirilmasi ehtimali movcuddur Covdar yatagi Daskesen rayonu erazisinde yerlesir Qizil filizlesmesi ust bayos yasli toreme kvarsitlerde tesekkul tapmisdir Yataq sahesinde bu tip toreme kvarsitlerin bir nece cixisi mueyyen olunmusdur Yatagin geoloji qurulusunun xususiyyetleri hidrotermal deyisme suxurlarinin genis yayilmasi barit polimetal damarlarinin polimetal ve mis sulfid terkibli damarciq mohtevi filizlesme sahelerinin movcudlugu onun yuksek perspektivliye malik oldugunu gosterir Hududlandirilmis ve qismen 150 m e qeder derinde oyrenilmis Merkez filiz cisminde qizilin miqdari boyuk amplitudada deyismekle 1 q t dan 100 q t a qeder ve daha cox orta hesabla 8 10 q t teskil edir Baskendcay sepinti qizili yatagi Naxcivan MR da Baskendcayin asagi aximinda onun Elincecayla birlesdiyi yerden Xoskesin selalesine qeder 1500 m lik intervali ehate edir Alluvial cokuntulerin muxtelif terras seviyyelerinde ve deluvial cokuntulerde senaye ehemiyyetli sepinti qizil toplantilari mueyyen edilmisdir I terras seviyyesinde qizilin miqdari 294 448 mq m II terras seviyyesinde 248 464 mq m3arasinda deyisir Deluvial cokuntulerde qizilin miqdari ayri ayri sinaqlarda 172 685 mq m a catir Yuxari terras seviyyelerinde qizilin daha cox toplandigi yatacaq sethinin acilmadigini nezere alsaq yatagin ehtiyatlarinin daha cox oldugunu guman etmek olar Kurekcay sepinti qizili yatagi Kurekcay hovzesinde eyniadli cayin Caykend Dozular kesiminde yerlesir Yataqda axtaris qiymetlendirme isleri aparilmis ve o senaye istismarina hazirlanmisdir Alluvial cokuntuler kenar miqdar 50 mq m qebul edilmekle hududlandirilmisdir Hemcinin baxMetal Elvan ve nadir metallar Qara metallar QizilIstinadlar Necib metallar 2019 09 14 tarixinde Istifade tarixi 2018 12 06 Xarici kecidlerAzerbaycanda qizil yataqlari