Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Paleogen və ya paleogen dövrü — kaynozoy erasının birinci geoloji dövrü; davamiyyəti 40-42 milyon il. Paleogen dövrü alp qırışıqlıq strukturlarının və müasir Pireney, Alp, Karpat, Krım, Qafqaz, Kopetdağ, Pamir, Atlas, habelə Himalay dağlarının mərkəzi hissələrinin geomorfoloji formalaşma dövrüdür. Paleogen dövrü yerüstü onurğalı heyvanlardan məməlilər inkişaf etmişdir. Qədim yırtıcılar (kreodontlar) səciyyəvidir. Dövrün axırında xüsusiləşmiş cütdırnaqlılar və təkdırnaqlılar, xortumlular və primatlar meydana gəlmişdir. Cənub Amerikada kisəli, natamamdişli və ibtidai meymunların, Avstraliyada isə monotermlərin və kisəlilərin sərbəst inkişaf mərkəzləri yaranmışdır. Primitiv məməlilərin əksəriyyəti dövrün axırında məhvolmuşdur. Dəniz faunasında qarınayaqlı (qastropoda) və ikitayqabıqlı molluskalar inkişaf etmiş, braxiopodlar isə kəskin şəkildə azalmışdır. İri foraminiferlərin (nummulitlər, diskotsiklinlər və orbitoidlər) yeni qrupları xüsusilə geniş inkişaf tapmışdır. Kiçik plankton foraminiferlərin tərkibində əsaslı dəyişikliklər baş vermişdir: tipik qlobigerina və onlara yaxın olan cinslər (qloborotalilər, akarininalar və b.) daha da inkişaf etmişlər. Bitki aləmində, demək olar ki, müasir cinslərə uyğun olan örtülütoxumlular geniş yayılmışdır. Paleogen dövrü iki paleofloristik əyalətə ayırır: yarpağı tokülən meşələri inkişaf etdiyi Şimal əyaləti (Orta Asiya, Şimal Amerika, Arktika) və həmişəyaşıl tropik bitkilərin yayıldığı Cənub əyaləti (Qərb Avropa, Cənub Asiya, Meksika).
Mənbə
- Geologiya terminlərinin izahlı lüğəti. Bakı: Nafta-Press, 2006, 679 səh.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Geoxronoloji skala milyon il evvelEon Era Dovr 0F a n e r o z o y Kaynozoy Dorduncu dovr 2 58Neogen 23Paleogen 66Mezozoy Tebasir 145Yura 201Trias 252Paleozoy Perm 299Karbon 359Devon 419Silur 444Ordovik 485Kembri 541K e m r i d e n e v v e l Proterozoy Neoproterozoy Ediakar 635Kriogen 720Toni 1000Mezoproterozoy Steni 1200Ektaz 1400Kalim 1600Paleoproterozoy Stater 1800Orozir 2050Rias 2300Sider 2500Arxey Neoarxey 2800Mezoarxey 3200Paleoarxey 3600Eoarxey 4000Katarxey 4600Menbe Paleogen ve ya paleogen dovru kaynozoy erasinin birinci geoloji dovru davamiyyeti 40 42 milyon il Paleogen dovru alp qirisiqliq strukturlarinin ve muasir Pireney Alp Karpat Krim Qafqaz Kopetdag Pamir Atlas habele Himalay daglarinin merkezi hisselerinin geomorfoloji formalasma dov rudur Paleogen dovru yerustu onurgali heyvanlardan memeliler inkisaf etmisdir Qedim yirticilar kreodontlar seciyyevidir Dovrun axirinda xususilesmis cutdirnaqlilar ve tekdirnaqlilar xortumlular ve primatlar meydana gelmisdir Cenub Amerikada kiseli natamamdisli ve ibtidai meymunlarin Avstraliyada ise monotermlerin ve kiselilerin serbest inkisaf merkezleri yaranmisdir Primitiv memelilerin ekseriyyeti dovrun axirinda mehvolmusdur Deniz faunasinda qarinayaqli qastropoda ve ikitayqabiqli molluskalar inkisaf etmis braxiopodlar ise keskin sekilde azalmisdir Iri foraminiferlerin nummulitler diskotsiklinler ve orbitoidler yeni qruplari xususile genis inkisaf tapmisdir Kicik plankton foraminiferlerin terkibinde esasli deyisiklikler bas vermisdir tipik qlobigerina ve onlara yaxin olan cinsler qloborotaliler akarininalar ve b daha da inkisaf etmisler Bitki aleminde demek olar ki muasir cinslere uygun olan ortulutoxumlular genis yayilmisdir Paleogen dovru iki paleofloristik eyalete ayirir yarpagi tokulen meseleri inkisaf etdiyi Simal eyaleti Orta Asiya Simal Amerika Arktika ve hemiseyasil tropik bitkilerin yayildigi Cenub eyaleti Qerb Avropa Cenub Asiya Meksika MenbeGeologiya terminlerinin izahli lugeti Baki Nafta Press 2006 679 seh