Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Qırmızısarıqlılar üsyanı 1351-68, Çində monqol Yuan sülaləsinin devrilməsinə və Min sülaləsinın yaranmasına gətirdi; (başlarında fərqləndirici qırmızı sarıqlardan dolayı) ümumi Qırmızı sarıqlılar üsyanı adı altında bir neçə ayrı (Şimali və Mərkəzi Çində) üsyandan ibarətdir.
Üsyanın məqsədləri və gedişi
Şimali Çində kəndli üsyanı 1351-ci ildə (gizli başçısı) Xan Şan-tun və Lü Fu-tunun başçılıqı ilə başlamışdır. Lakin üsyanın əvvəlində, 1351-ci ildə Xan Şan-tun öldürüldü, və çinli Sun sülaləsinin bərpası şüarı ilə monqollara qarşı üsyanın başçısı kimi Lü Fu-tun qaldı. Monqollara qarşı olmasından başqa, üsyan dini formada təzahür edən antifeodal səciyə daşıyırdı. Belə ki, üsyançılar zorakılığı və ədalətsizliyi məhv etmək və ümumi səadət və ədalət ölkəsini yaratmaq üçün dünyaya budda Matreyanın gəlişini elan etdilər. 1353-54-cü illərdə hökumət qoşunları üsyançıları məğlubiyətə uğratdılar, lakin sonuncuların müvəqqəti geri çəkilməsindən sonra 1355-ci ildə üsyan yeni qüvvə ilə baş qaldırdı. 1355-ci ildə üsyançılar Xan Şan-tunun oğlu Xan Lin-eri imperator olmaqla Sun imperiyasının bərpasını elan etdilər. 1358-ci ildə üsyançılar monqol imperatorlarının paytaxtı olan Dadunu(Pekin) mühasirəyə aldılar, 1359-cu ildə Bənləni(Kayfın) aldılar, Şandunu ələ keçirərək şimal-şərqdə Koreya çatdılar. Yuan hakimlərinin köməyinə, monqollar tərəfindən ali vəzifələrə buraxılan, Çinin şimal ərazilərinin feodalları gəldi. 1357-ci ildə çinli feodalların yardımı ilə yenidən təşkil olunan hökumət qoşunları Çinin şimalında üsyançılara qarşı geniş cəza əməliyyatlarına başladılar. 1362-ci ilə qədər onlar üsyanı yatıra bildilər. Lü Fu-tun öldürüldü, Xan Lin-er üsyanın Mərkəzi Çindəki başçısı Çje Yuan–çjanın yanına qaçdı.
Mərkəzi Çindəki üsyanın xüsusiyətləri
1351-ci ildə Yanszının orta axarında da kəndli üsyanı başladı. Şimali Çində olduğu kimi burada da üsyana Ağ lotus cəmiyətinin üzvləri başçılıq edirdilər. Yanszı çayının orta axarında bu cəmiyətin nüfuzu hətta daha güclü idi. Monqol zülmü burada daha az hiss olunduğundan, buradakı üsyan ilk növbədə kəndlilərə burada zülm edən yerli feodallara qarşı idi. Süy Şou-xoyun başçılığı ilə üsyançıların açıq antimonqol şüarları yox idi. 1359-cu ildə daxili çəkişmə nəticəsində öz sərkərdələrindən biri tərəfindən öldürüldü. Həmin il Süy Şou-xoyun yerinə keçən Çen Yu-lyanın başçılığı ilə üsyançılar, artıq Yantszı bütün orta axarını, Szyansi, Xuquane və qismən Szyansu və Çjeszyandakı torpaqları ələ keçirdilər.
Üsyanın genişlənməsi
Mərkəzi Çində Szinsin(Nankin) rayonunda kəndli üsyanı 1352-ci ildə başladı. Ağ lotus cəmiyətinin başçılığı altında hərəkət edən üsyançılara şəhərli varlı Qo Szi-sin başçılıq edirdi. Tezliklə Qo Szı-sinin dəstəsinə budda rahibi yoxsul icarəçi oğlu Çju Yuan-çjan daxil olur və Qo Szı-sinin köməkçisi olur. 1353-cü ildə Çju Yuan –çjan öz dəstəsini yaradır və müstəqil əməliyatlara başlayır. Qo Szı-sin və Çju Yuan-çjan tezliklə başqa kəndli dəsətələrdən ayrılırlar və, üsyanı ancaq antimonqol məcraya yönəltməyə çalışan yerli feodallarla ittifaq axtarmağa başlayırlar. 1355-ci ildə Qo Szın-sin ölür. 1356-cı ildən Çju Yuan-çjan üsyanın bu rayonda tək başçısı olur. Üsyançılar Nankini 1356-cı ildə ələ keçirərək, onu özlərinə paytaxt etdilər. 1355-ci ildə Çju Yuan-çjan, kəndli kütləsini öz tərəfinə çəkmək üçün, üsyançı imperator Xan Lin-erin hakimiyətini tanıdı.
Kəndli üsyanın bütünlüklə antimonqol hərəkata çevrilməsi
Lakin, 14-cu əsrin 50-ci illərində çinli feodalların tərəfinə keçən Çju Yuançjanın ardınca Mərkəzi Çində( Yanszı çayının orta axarında) bütün kəndli dəstələrini darmadağın etdi və ölkənin bu hissəsini öz hakimiyət altında birləşdirdi, 1366-cı ildə Çju Yuan-çjanın ordusu Şimala monqol hakimlərinə qarşı yürüşə başladı. 1368-in əvvəlində Çju Yuan-çjan Min imperiyasının yaranmasını elan etdi və özü onun ilk imperatoru oldu. Çində monqol hakimiyəti devrildi. Çju Yuan-çjanın hərəkatı, Lü Fu-tunun və Süy Şou-xoyun üsyanlarından fərqli olaraq antofeodal səciyə daşımırdı, lakin kəndlilərin başladığı milli-qurtuluş mübarizəsi işini sona çatdırdı.
Mənbə
- dic.academic.ru" -КРАСНЫХ ВОЙСК" ВОССТАНИЕ 1351-66
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qirmizisariqlilar usyani 1351 68 Cinde monqol Yuan sulalesinin devrilmesine ve Min sulalesinin yaranmasina getirdi baslarinda ferqlendirici qirmizi sariqlardan dolayi umumi Qirmizi sariqlilar usyani adi altinda bir nece ayri Simali ve Merkezi Cinde usyandan ibaretdir Cin tarixiCin tarixiMedeniyyet Din Felsefe MifologiyasiDao Daosizm Leqizm Tao Te Cinq Konfutsicilik Kon Fu Dzi Lao tszi Moizm Mo tszi In ve Yan 36 stratagem Citkundo Kunq fu Tay ci cuan Usu Vin Cun Dim Mak SaolinSya sulalesiSan sulalesiCjou sulalesi Qerbi CjouSerqi Cjou Yaz PayizDoyusen carliqlar qarisiq dovrHan sulalesi Qerbi HanSin sulalesi Van ManSerqi HanUc carliq Vey Su UCzin Qerbi Czin16 barbar Serqi CzinCenub ve Simal sulaleleriSuy sulalesiTan sulalesiLiaoSun imperiyasiQerbi Sya Cenubi SunYuan sulalesiMin sulalesiTsin sulalesiCin RespublikasiCin Xalq Respublikasi Cin RespublikasibaxredakteUsyanin meqsedleri ve gedisiSimali Cinde kendli usyani 1351 ci ilde gizli bascisi Xan San tun ve Lu Fu tunun basciliqi ile baslamisdir Lakin usyanin evvelinde 1351 ci ilde Xan San tun olduruldu ve cinli Sun sulalesinin berpasi suari ile monqollara qarsi usyanin bascisi kimi Lu Fu tun qaldi Monqollara qarsi olmasindan basqa usyan dini formada tezahur eden antifeodal seciye dasiyirdi Bele ki usyancilar zorakiligi ve edaletsizliyi mehv etmek ve umumi seadet ve edalet olkesini yaratmaq ucun dunyaya budda Matreyanin gelisini elan etdiler 1353 54 cu illerde hokumet qosunlari usyancilari meglubiyete ugratdilar lakin sonuncularin muveqqeti geri cekilmesinden sonra 1355 ci ilde usyan yeni quvve ile bas qaldirdi 1355 ci ilde usyancilar Xan San tunun oglu Xan Lin eri imperator olmaqla Sun imperiyasinin berpasini elan etdiler 1358 ci ilde usyancilar monqol imperatorlarinin paytaxti olan Dadunu Pekin muhasireye aldilar 1359 cu ilde Benleni Kayfin aldilar Sandunu ele kecirerek simal serqde Koreya catdilar Yuan hakimlerinin komeyine monqollar terefinden ali vezifelere buraxilan Cinin simal erazilerinin feodallari geldi 1357 ci ilde cinli feodallarin yardimi ile yeniden teskil olunan hokumet qosunlari Cinin simalinda usyancilara qarsi genis ceza emeliyyatlarina basladilar 1362 ci ile qeder onlar usyani yatira bildiler Lu Fu tun olduruldu Xan Lin er usyanin Merkezi Cindeki bascisi Cje Yuan cjanin yanina qacdi Merkezi Cindeki usyanin xususiyetleri1351 ci ilde Yanszinin orta axarinda da kendli usyani basladi Simali Cinde oldugu kimi burada da usyana Ag lotus cemiyetinin uzvleri basciliq edirdiler Yanszi cayinin orta axarinda bu cemiyetin nufuzu hetta daha guclu idi Monqol zulmu burada daha az hiss olundugundan buradaki usyan ilk novbede kendlilere burada zulm eden yerli feodallara qarsi idi Suy Sou xoyun basciligi ile usyancilarin aciq antimonqol suarlari yox idi 1359 cu ilde daxili cekisme neticesinde oz serkerdelerinden biri terefinden olduruldu Hemin il Suy Sou xoyun yerine kecen Cen Yu lyanin basciligi ile usyancilar artiq Yantszi butun orta axarini Szyansi Xuquane ve qismen Szyansu ve Cjeszyandaki torpaqlari ele kecirdiler Usyanin genislenmesiMerkezi Cinde Szinsin Nankin rayonunda kendli usyani 1352 ci ilde basladi Ag lotus cemiyetinin basciligi altinda hereket eden usyancilara seherli varli Qo Szi sin basciliq edirdi Tezlikle Qo Szi sinin destesine budda rahibi yoxsul icareci oglu Cju Yuan cjan daxil olur ve Qo Szi sinin komekcisi olur 1353 cu ilde Cju Yuan cjan oz destesini yaradir ve musteqil emeliyatlara baslayir Qo Szi sin ve Cju Yuan cjan tezlikle basqa kendli desetelerden ayrilirlar ve usyani ancaq antimonqol mecraya yoneltmeye calisan yerli feodallarla ittifaq axtarmaga baslayirlar 1355 ci ilde Qo Szin sin olur 1356 ci ilden Cju Yuan cjan usyanin bu rayonda tek bascisi olur Usyancilar Nankini 1356 ci ilde ele kecirerek onu ozlerine paytaxt etdiler 1355 ci ilde Cju Yuan cjan kendli kutlesini oz terefine cekmek ucun usyanci imperator Xan Lin erin hakimiyetini tanidi Kendli usyanin butunlukle antimonqol herekata cevrilmesiLakin 14 cu esrin 50 ci illerinde cinli feodallarin terefine kecen Cju Yuancjanin ardinca Merkezi Cinde Yanszi cayinin orta axarinda butun kendli destelerini darmadagin etdi ve olkenin bu hissesini oz hakimiyet altinda birlesdirdi 1366 ci ilde Cju Yuan cjanin ordusu Simala monqol hakimlerine qarsi yuruse basladi 1368 in evvelinde Cju Yuan cjan Min imperiyasinin yaranmasini elan etdi ve ozu onun ilk imperatoru oldu Cinde monqol hakimiyeti devrildi Cju Yuan cjanin herekati Lu Fu tunun ve Suy Sou xoyun usyanlarindan ferqli olaraq antofeodal seciye dasimirdi lakin kendlilerin basladigi milli qurtulus mubarizesi isini sona catdirdi Menbedic academic ru KRASNYH VOJSK VOSSTANIE 1351 66