Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mələk Əhməd Paşa (osman. ميليك أحمد باشا, türk. Melek Ahmet Paşa; d. 1585, İstanbul, Osmanlı imperiyası — ö. 1 sentyabr 1662, İstanbul, Osmanlı imperiyası) — IV Mehmed dövründə 1 il 3 ay Osmanlı imperiyasının sədrəzəmi olmuş dövlət adamı.
| Mələk Əhməd paşa | |
|---|---|
| osman. ميليك أحمد باشا türk. Melek Ahmet Paşa | |
| 5 avqust 1650 – 6 noyabr 1651 | |
| Əvvəlki | Qara Div Murad Paşa |
| Sonrakı | Siyavuş Paşa |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 1585 |
| Vəfat tarixi | 1662 |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Fəaliyyəti | siyasətçi |
| Həyat yoldaşları | Əsməhan Qaya Sultan Fatma Sultan |
| Dini | islam |
Həyatı
İstanbulun Fındıqlı səmtində dünyaya gəlmişdir. Bioqrafiyası anasının qohumlarından olan və 21 il xidmət etdiyi Övliya Çələbinin Səyahətnamə əsərində verilmişdir. Dağıstan abxazlarından olan atası müxtəlif səfərlərə qatıldığı Özdəmir Paşa və oğlu Osman Paşanın qapıçılar kəndxudası olmuşdur. Ənənəyə görə, 3 yaşında süd anasının yanına göndərilmiş, bu əsnada saraya hədiyyə edilmişdir. Sultan Əhməd ona Mələk təxəllüsü verərək yetişdirilməsi üzrə Darüssəadə ağası Hacı Mustafa ağaya göndərdi.
IV Murad dövründə has oda sinifinə alınan Mələk Əhməd ağa padşahın müsahibi, rikabdarı və çuxadarı oldu. IV Muradın Bağdad səfərinə qatılaraq 3-11 sentyabr 1638 tarixlərində Diyarbəkirdə silahdar oldu. Bağdadın fəthindən sonra 2 yanvar 1639 tarixində vəzir rütbəsiylə Diyarbəkir bəylərbəyi təyin olundu. Səfəviləri sülhə məcbur etmək üçün Həmədana irəliləyən sədrəzəm Qara Mustafa Paşa ilə birlikdə yola çıxan Mələk Əhməd Paşa Qəsri-Şirin sülhündən sonra ehtiyat qüvvələrlə Mosulda qaldı.
14 oktyabr 1640 tarixində Hələb bəylərbəyi seçildi, ardından Dəməşq bəylərbəyiliyinə gətirildi (4 iyul 1642 – 18 sentyabr 1643). Validə Kösəm Sultanın istəyilə IV Muradın qızı Əsməhan Qaya Sultanla evləndirilməsi üçün İstanbula çağırılmış və qübbə vəziri elan olunmuşdur. Ardından 23 may 1644 tarixində Anadolu bəylərbəyi seçildi və 10 sentyabrda Əsməhan Qaya Sultanla evləndirildi. 4 mart – 20 iyul tarixlərində Diyarbəkir bəylərbəyliyinə gətirilsə də, ardından yenidən Anadolu bəylərbəyi seçildi. Bu vəzifədə ikən Rumelidən mühasirədə olan Krit adasına hərbi sursat daşımaqla vəzifələndirilmişdir. Bir müddət Bozca ada mühafizəsi ilə məşğul olan Əhməd Paşa ardından Diyarbəkir bəylərbəyi təyin edildi (17 sentyabr 1646). IV Mehmedin taxta çıxışı ilə Bağdada göndərildi. Burada yeniçərilərin və bəzi yerli bədəvilərin yaratdığı ixtişaşları önləyərək xalqın sevgisini qazanmışdır.
Mələk Əhməd Paşa 25 noyabr 1649 tarixində vəzifədən alınaraq İstanbula geri döndü və dördüncü vəzir olaraq divana girdi. 1 avqust 1650 tarixində yenidən Bağdad əyalətinə rəhbər seçilsə də, Qara Murad Paşanın istehfa verməsi və yerinə Mələk Əhməd Paşanı məsləhət görməsi nəticəsində sədarətə gətirildi. 11 yaşındakı padşahın anası Validə Turhan Sultan və nənəsi Böyük validə Kösəm Sultan yeniçəri ağaları ilə birlikdə dövlət işlərinə müdaxilə edirdilər. Bu vəziyyətdə Mələk Əhməd Paşa dövlət işlərinə müdaxilə edilməməsi barədə bir fərman tələb edərək vəzifəni qəbul etdi. Qapıqulu əsgərlərinin yığılıb qalan maaşlarını ödəyib, öz gəlirlərinin bir qismini yönləndirdi. Baş dəftərdar Zurnazən Mustafa Paşanı paytaxtdan uzaqlaşdırdı. Nəticədə yeniçərilərin nifrətini qazandı. Şeyxülislam Bahai Mehmed Əfəndinin İngiltərə elçisi ilə yaşadığı hadisədə yeniçərilərin və Böyük validənin tərəfini saxladı.
Sədarəti əsnasında venesiyalılarla davam edən müharibədə Midilliyə çəkilən kaptan-ı dəryanın yerinə gətirdiyi Rodos bəyi Hüsambəyzadə idarəsindəki donanmaya dəstək göndərərək Krit adasına göndərdi. 1 fevral 1651 tarixində divana gələn Avstriya-Macarıstan elçisi ilə sülh müqaviləsini yenilədi. Yenidən inşa edilərək 150-180 sayda gəmiylə yola çıxan donanmanın Naksos və Paros adaları yaxınlığında Venesiya donanmasına məğlub olmasının ardından 10 iyul 1651 tarixində istehfa etdi. Ancaq bu istehfası qəbul edilmədi.
Sədrəzəmin maliyyə problemlərini həll etmək üçün bəzi əlavə vergi qoyması, təyinatlardan alınan məbləğlərin xəzinəyə yönləndirilməsi kimi fəaliyyətləri bəzilərinin etirazlarına səbəb olmuşdu. Dəftərdar Əmir Paşanın təklifi ilə yürütdüyü pul islahatlarından narazı qalan 10-20 min sayda əhali 21 avqust 1651 tarixində şeyxülislam Qaraçələbizadə Əbdüləziz Əfəndini də aralarına alaraq saraya yürüdü. Yeniçərilərin dəstəyini almasına baxmayaraq Mələk Əhməd Paşa vəzifəsindən istehfa etdi və Böyük validə Kösəm Sultanın himayəsində Özi sancaqbəyi təyin olunaraq paytaxtdan uzaqlaşdırıldı (6 noyabr 1651).
Çox keçmədən 1652-ci ilin sentyabrında Rumeli bəylərbəyi təyin olundu. Sədrəzəm Dərviş Mehmed Paşanın dəvəti və əsasən, xəstəliyi səbəbilə paytaxta çağırılaraq ikinci vəzir rütbəsiylə divana alındı (17 may 1653). Sədrəzəm və qübbə vəzirlərinin Mələk Əhməd Paşanı köşkündə ziyarət etməsi bir mənada, Kösəm Sultandan qalan bir ənənə olmuşdu. İflic olan sədrəzəmin vəzifədən alınmasının ardından Mələk Əhməd Paşaya sədarət təklif olunsa da, bu təklifi qəbul etməmiş, əksinə özünün yerinə Hələb bəylərbəyi İbşir Mustafa Paşanı məsləhət görmüşdür. Özü isə sədarət naibi olmağı qəbul etmişdir. Uzun müddət bu vəzifədə qalan Mələk Əhməd Paşa sarayın güclü dəstəyi olmasına baxmayaraq bir daha sədarət namizədi olmadı. Təyin olunduqdan 123 gün sonra İstanbula gələn İbşir Mustafa Paşa, onu və bəzi dövlət adamlarını Üsküdarda öz adamlarına əsir verərək İstanbula gəlmiş, ardından ikinci dəfə İstanbula gələndə Mələk Əhməd Paşanı Van bəylərbəyi təyin etmişdir (27 fevral 1655). Dərhal paytaxtdan uzaqlaşdırılan Əhməd Paşanın bəzi əmlaklarına əl qoyuldu və ən yaxın adamları edam edildi. Sabiq bir sədrəzəmin Van bəylərbəyi seçilməsini özünə təhqir hesab edən Mələk Əhməd Paşaya çox keçmədən şərq sərdarı ünvanı verildi.
Mələk Əhməd Paşa Qara Murad Paşanın ikinci sədarətində də Van bəylərbəyliyində qaldı. Ancaq sədarəti ələ alan Siyavuş Paşa onun mütləq şəkildə paytaxtda olmasını tələb etmiş və nəticədə Mələk Əhməd Paşa İstanbula çağırılmışdır (1 yanvar 1656). İstanbulda qübbə vəziri olarkən, Boynuyaralı Mehmed Paşanın tələbi ilə 26 iyul 1656 tarixində Özi sancaqbəyi seçildi və Körpülü Mehmed Paşanın sədarətinə qədər burada qaldı. 26 may 1657 tarixində Lehistana edilən səfərə Silistrə bəylərbəyi olaraq qatıldı. Krım xanıyla birlikdə döyüşən Mələk Əhməd Paşanın kəndxudası Yusif ağa isə kazakların işğal etdiyi Özi qalasını ələ keçirmişdi. Əvəzinə başqası təyin olunduğundan 7 yanvar 1658 tarixində İstanbula geri döndü və 6-20 may 1658 tarixlərində sədarət naibi seçildi. Xanımı Əsməhan Qaya Sultanın, qızı Fatmanın doğuşu əsnasında vəfat etməsilə ağır zərbə aldı. Bundan 20 gün sonra təyin olunduğu Bosniya əyalətinə 15 mart 1659 tarixində yola düşdü.
15 noyabr 1660 tarixində Rumeli bəylərbəyi olan Mələk Əhməd Paşanın vəzifəsi Transilvaniyaya tərib olunan səfərdə ordunun mühafizəsi idi. Bu səfərdə ikən Körpülü Mehmed Paşanın tövsiyəsilə I Əhmədin qızı Fatma Sultana namizəd seçildi və 29 aprel 1662 tarixində İstanbulda evləndirildi. Bu evlilikdə istəksiz olan Mələk Əhməd Paşa çox keçmədən 1 sentyabr 1662 tarixində vəbadan vəfat etdi. Cənazə namazı Aya Sofiya məscidində qılınan Mələk Əhməd Paşanın cənazəsi vəsiyyətinə görə, müəlliminin yanına dəfn olundu. Sultanzadə İbrahim bəy adlı bir oğlu və qızları olduğu bilinir.
Mənbə
- BA, Bâb-ı Defterî-Teşrîfat Kalemi, nr. 26020, s. 1-11;
- BA, D. BŞM, Matbah Emîni / Matbah-ı Âmire, nr. 10524, s. 6;
- BA, Bâb-ı Âsafî-Sadâret Mektûbî Kalemi, dosya nr. 1/48, 1/52;
- BA, Ali Emîrî - IV. Mehmed, nr. 9439;
- BA, İbnülemin-Bahriye, nr. 369;
- BA, Cevdet-Maârif, nr. 8266;
- Dördüncü Murad’ın Bağdat Seferi Menzilnâmesi: Bağdat Seferi Harp Jurnalı (nşr. Halil Sahillioğlu, TTK Belgeler, II/3-4 [1965] içinde), s. 13, 22, 29;
- Topçular Kâtibi Abdülkadir Efendi Târihi (haz. Ziya Yılmazer), Ankara 2003, II, 1099, 1109, 1112-1113, 1115, 1125-1127, 1142, 1147, 1149, 1169, 1171, 1177;
- Kâtib Çelebi, Fezleke, Âtıf Efendi Ktp., nr. 1914, vr. 244a, 248b, 250a, 273a, 294b, 295a-298b, 305b-306b;
- Karaçelebizâde Abdülaziz Efendi, Târîh-i Feth-i Revân ve Bağdâd: Zafernâme, Süleymaniye Ktp., Esad Efendi, nr. 2086/3, vr. 84b, 106b-107a;
- a.mlf., Ravzatü’l-ebrâr, Süleymaniye Ktp., Pertev Paşa, nr. 485, vr. 224a, 225a, 230b, 235a, 236a-b, 239a, 240b, 261a, 265a-b, 274a, 275a, 278b, 280b, 281b, 282b, 285a, 305b, 307b, 316a-b, 320a, 346a, 350a;
- Karaçelebizâde Abdülaziz Efendi’nin Zeyl-i Ravzatü’l-ebrâr’ı (haz. Nevzat Kaya, doktora tezi, 1990), İÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü, vr. 6a-b, 13a, 27b-28b, 36b, 40b, 42a, 45a, 78b, 84a, 98b, 102a-b, 104b, 149b;
- Solakzâde Mehmed, Târih, TSMK, III. Ahmed, nr. 3078, vr. 472a-475a, 479b-480a;
- Mehmed Halîfe, Târîh-i Gılmânî (haz. Ertuğrul Oral, doktora tezi, 2000), metin: s. 20-21;
- Vecîhî Hasan, Târih (haz. Ziya Akkaya, doktora tezi, 1957), AÜ DTCF, vr. 9a, 34b-37a, 38a, 42b-43a, 68a, 75a;
- Abdurrahman Hibrî Efendi, Defter-i Ahbâr fî sahîhi’l-âsâr, İÜ Ktp., TY, nr. 3648, vr. 52b-53a, 108b;
- Evliyâ Çelebi, Seyâhatnâme, VIII, 55, 90, 479;
- Abdurrahman Abdi Paşa Vekāyi‘nâmesi (haz. Fahri Çetin Derin, doktora tezi, 1993), İÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü, vr. 8b-11a, 16a, 19b, 22a-23b, 50a;
- Hatîb Mustafa, Risâle, TSMK, Emanet Hazinesi, nr. 1400, vr. 4b-5b;
- Müneccimbaşı, Sahâifü’l-ahbâr, III, 679, 697-700, 706-707, 727;
- Naîmâ, Târih, V, 3, 16, 34, 37, 45, 61-63, 72-73, 102, 149, 151, 167-168, 172, 182, 229, 322, 341, 396, 444, 445, 447;
- Silâhdar, Târih, I, 5-8, 53, 144, 178, 193, 204, 207, 256-257;
- Nazmîzâde Murtaza Efendi, Gülşen-i Hulefâ, İstanbul 1143, s. 83a-84a;
- Hadîkatü’l-vüzerâ, I, 91-93;
- Şeyhî, Vekāyiu’l-fuzalâ, I, 153, 585, 587, 600; Îsâzâde Târîhi (haz. Ziya Yılmazer), İstanbul 1996, s. 6, 12, 14-15, 71-72;
- Nihâdî, Târih, TSMK, Bağdat Köşkü, nr. 219, vr. 153b-155a, 156a-157b, 164b, 170a;
- Ahmed Resmî, Hamîletü’l-küberâ (haz. Ahmet Nezihi Turan), İstanbul 2000, s. 48-49;
- Ahmed Resmî Efendi’nin Hamîletü’l-küberâ’sı ve Müstakimzâde Zeyli (haz. Zeynep Aycibin, TTK Belgeler, XXII/26 [2002] içinde), s. 200-201;
- Hasîb Üsküdarî, Vefeyât-ı Ekâbîr-i İslâmiyye, Millet Ktp., Ali Emîrî, Tarih, nr. 620, vr. 41b;
- Hüseyin Ayvansarâyî, Hadîkatü’l-cevâmi‘: İstanbul Câmileri ve Diğer Dînî-Sivil Mi‘mârî Yapılar (haz. Ahmed Nezih Galitekin), İstanbul 2001, s. 344-345;
- Ahmed Câvid, Vefeyât-ı Kibâr, TSMK, Hazine, nr. 1295, vr. 42b-43a;
- Mecmûa, TSMK, Yeniler, nr. 521, s. 13;
- Abdüllatif, Âyîne-i Derûn, TSMK, Yeniler, nr. 81, s. 34;
- Uzunçarşılı, Osmanlı Tarihi, III/2, s. 67, 231, 397-400, 408, 411;
- M. Çağatay Uluçay, Padişahların Kadınları ve Kızları, Ankara 1980, s. 51-52, 54-55;
- R. Dankoff, The Intimate Life of an Ottoman Statesman Melek Ahmed Pasha (1588-1662): As Portrayed in Evliya Çelebi’s Book of Travels (Seyahatname), Albany 1991, s. 3-14, 24-31, 49-57, 196-199, 272-282.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Melek Ehmed Pasa osman ميليك أحمد باشا turk Melek Ahmet Pasa d 1585 Istanbul Osmanli imperiyasi o 1 sentyabr 1662 Istanbul Osmanli imperiyasi IV Mehmed dovrunde 1 il 3 ay Osmanli imperiyasinin sedrezemi olmus dovlet adami Melek Ehmed pasaosman ميليك أحمد باشا turk Melek Ahmet PasaOsmanli sedrezemi5 avqust 1650 6 noyabr 1651EvvelkiQara Div Murad PasaSonrakiSiyavus PasaSexsi melumatlarDogum tarixi 1585Vefat tarixi 1662Vefat yeri Konstantinopol Osmanli imperiyasiDefn yeri Eyyub Sultan mescidiFealiyyeti siyasetciHeyat yoldaslari Esmehan Qaya Sultan Fatma SultanDini islamHeyatiIstanbulun Findiqli semtinde dunyaya gelmisdir Bioqrafiyasi anasinin qohumlarindan olan ve 21 il xidmet etdiyi Ovliya Celebinin Seyahetname eserinde verilmisdir Dagistan abxazlarindan olan atasi muxtelif seferlere qatildigi Ozdemir Pasa ve oglu Osman Pasanin qapicilar kendxudasi olmusdur Eneneye gore 3 yasinda sud anasinin yanina gonderilmis bu esnada saraya hediyye edilmisdir Sultan Ehmed ona Melek texellusu vererek yetisdirilmesi uzre Darusseade agasi Haci Mustafa agaya gonderdi IV Murad dovrunde has oda sinifine alinan Melek Ehmed aga padsahin musahibi rikabdari ve cuxadari oldu IV Muradin Bagdad seferine qatilaraq 3 11 sentyabr 1638 tarixlerinde Diyarbekirde silahdar oldu Bagdadin fethinden sonra 2 yanvar 1639 tarixinde vezir rutbesiyle Diyarbekir beylerbeyi teyin olundu Sefevileri sulhe mecbur etmek ucun Hemedana irelileyen sedrezem Qara Mustafa Pasa ile birlikde yola cixan Melek Ehmed Pasa Qesri Sirin sulhunden sonra ehtiyat quvvelerle Mosulda qaldi 14 oktyabr 1640 tarixinde Heleb beylerbeyi secildi ardindan Demesq beylerbeyiliyine getirildi 4 iyul 1642 18 sentyabr 1643 Valide Kosem Sultanin isteyile IV Muradin qizi Esmehan Qaya Sultanla evlendirilmesi ucun Istanbula cagirilmis ve qubbe veziri elan olunmusdur Ardindan 23 may 1644 tarixinde Anadolu beylerbeyi secildi ve 10 sentyabrda Esmehan Qaya Sultanla evlendirildi 4 mart 20 iyul tarixlerinde Diyarbekir beylerbeyliyine getirilse de ardindan yeniden Anadolu beylerbeyi secildi Bu vezifede iken Rumeliden muhasirede olan Krit adasina herbi sursat dasimaqla vezifelendirilmisdir Bir muddet Bozca ada muhafizesi ile mesgul olan Ehmed Pasa ardindan Diyarbekir beylerbeyi teyin edildi 17 sentyabr 1646 IV Mehmedin taxta cixisi ile Bagdada gonderildi Burada yenicerilerin ve bezi yerli bedevilerin yaratdigi ixtisaslari onleyerek xalqin sevgisini qazanmisdir Melek Ehmed Pasa 25 noyabr 1649 tarixinde vezifeden alinaraq Istanbula geri dondu ve dorduncu vezir olaraq divana girdi 1 avqust 1650 tarixinde yeniden Bagdad eyaletine rehber secilse de Qara Murad Pasanin istehfa vermesi ve yerine Melek Ehmed Pasani meslehet gormesi neticesinde sedarete getirildi 11 yasindaki padsahin anasi Valide Turhan Sultan ve nenesi Boyuk valide Kosem Sultan yeniceri agalari ile birlikde dovlet islerine mudaxile edirdiler Bu veziyyetde Melek Ehmed Pasa dovlet islerine mudaxile edilmemesi barede bir ferman teleb ederek vezifeni qebul etdi Qapiqulu esgerlerinin yigilib qalan maaslarini odeyib oz gelirlerinin bir qismini yonlendirdi Bas defterdar Zurnazen Mustafa Pasani paytaxtdan uzaqlasdirdi Neticede yenicerilerin nifretini qazandi Seyxulislam Bahai Mehmed Efendinin Ingiltere elcisi ile yasadigi hadisede yenicerilerin ve Boyuk validenin terefini saxladi Sedareti esnasinda venesiyalilarla davam eden muharibede Midilliye cekilen kaptan i deryanin yerine getirdiyi Rodos beyi Husambeyzade idaresindeki donanmaya destek gondererek Krit adasina gonderdi 1 fevral 1651 tarixinde divana gelen Avstriya Macaristan elcisi ile sulh muqavilesini yeniledi Yeniden insa edilerek 150 180 sayda gemiyle yola cixan donanmanin Naksos ve Paros adalari yaxinliginda Venesiya donanmasina meglub olmasinin ardindan 10 iyul 1651 tarixinde istehfa etdi Ancaq bu istehfasi qebul edilmedi Sedrezemin maliyye problemlerini hell etmek ucun bezi elave vergi qoymasi teyinatlardan alinan mebleglerin xezineye yonlendirilmesi kimi fealiyyetleri bezilerinin etirazlarina sebeb olmusdu Defterdar Emir Pasanin teklifi ile yurutduyu pul islahatlarindan narazi qalan 10 20 min sayda ehali 21 avqust 1651 tarixinde seyxulislam Qaracelebizade Ebduleziz Efendini de aralarina alaraq saraya yurudu Yenicerilerin desteyini almasina baxmayaraq Melek Ehmed Pasa vezifesinden istehfa etdi ve Boyuk valide Kosem Sultanin himayesinde Ozi sancaqbeyi teyin olunaraq paytaxtdan uzaqlasdirildi 6 noyabr 1651 Cox kecmeden 1652 ci ilin sentyabrinda Rumeli beylerbeyi teyin olundu Sedrezem Dervis Mehmed Pasanin deveti ve esasen xesteliyi sebebile paytaxta cagirilaraq ikinci vezir rutbesiyle divana alindi 17 may 1653 Sedrezem ve qubbe vezirlerinin Melek Ehmed Pasani koskunde ziyaret etmesi bir menada Kosem Sultandan qalan bir enene olmusdu Iflic olan sedrezemin vezifeden alinmasinin ardindan Melek Ehmed Pasaya sedaret teklif olunsa da bu teklifi qebul etmemis eksine ozunun yerine Heleb beylerbeyi Ibsir Mustafa Pasani meslehet gormusdur Ozu ise sedaret naibi olmagi qebul etmisdir Uzun muddet bu vezifede qalan Melek Ehmed Pasa sarayin guclu desteyi olmasina baxmayaraq bir daha sedaret namizedi olmadi Teyin olunduqdan 123 gun sonra Istanbula gelen Ibsir Mustafa Pasa onu ve bezi dovlet adamlarini Uskudarda oz adamlarina esir vererek Istanbula gelmis ardindan ikinci defe Istanbula gelende Melek Ehmed Pasani Van beylerbeyi teyin etmisdir 27 fevral 1655 Derhal paytaxtdan uzaqlasdirilan Ehmed Pasanin bezi emlaklarina el qoyuldu ve en yaxin adamlari edam edildi Sabiq bir sedrezemin Van beylerbeyi secilmesini ozune tehqir hesab eden Melek Ehmed Pasaya cox kecmeden serq serdari unvani verildi Melek Ehmed Pasa Qara Murad Pasanin ikinci sedaretinde de Van beylerbeyliyinde qaldi Ancaq sedareti ele alan Siyavus Pasa onun mutleq sekilde paytaxtda olmasini teleb etmis ve neticede Melek Ehmed Pasa Istanbula cagirilmisdir 1 yanvar 1656 Istanbulda qubbe veziri olarken Boynuyarali Mehmed Pasanin telebi ile 26 iyul 1656 tarixinde Ozi sancaqbeyi secildi ve Korpulu Mehmed Pasanin sedaretine qeder burada qaldi 26 may 1657 tarixinde Lehistana edilen sefere Silistre beylerbeyi olaraq qatildi Krim xaniyla birlikde doyusen Melek Ehmed Pasanin kendxudasi Yusif aga ise kazaklarin isgal etdiyi Ozi qalasini ele kecirmisdi Evezine basqasi teyin olundugundan 7 yanvar 1658 tarixinde Istanbula geri dondu ve 6 20 may 1658 tarixlerinde sedaret naibi secildi Xanimi Esmehan Qaya Sultanin qizi Fatmanin dogusu esnasinda vefat etmesile agir zerbe aldi Bundan 20 gun sonra teyin olundugu Bosniya eyaletine 15 mart 1659 tarixinde yola dusdu 15 noyabr 1660 tarixinde Rumeli beylerbeyi olan Melek Ehmed Pasanin vezifesi Transilvaniyaya terib olunan seferde ordunun muhafizesi idi Bu seferde iken Korpulu Mehmed Pasanin tovsiyesile I Ehmedin qizi Fatma Sultana namized secildi ve 29 aprel 1662 tarixinde Istanbulda evlendirildi Bu evlilikde isteksiz olan Melek Ehmed Pasa cox kecmeden 1 sentyabr 1662 tarixinde vebadan vefat etdi Cenaze namazi Aya Sofiya mescidinde qilinan Melek Ehmed Pasanin cenazesi vesiyyetine gore muelliminin yanina defn olundu Sultanzade Ibrahim bey adli bir oglu ve qizlari oldugu bilinir MenbeBA Bab i Defteri Tesrifat Kalemi nr 26020 s 1 11 BA D BSM Matbah Emini Matbah i Amire nr 10524 s 6 BA Bab i Asafi Sadaret Mektubi Kalemi dosya nr 1 48 1 52 BA Ali Emiri IV Mehmed nr 9439 BA Ibnulemin Bahriye nr 369 BA Cevdet Maarif nr 8266 Dorduncu Murad in Bagdat Seferi Menzilnamesi Bagdat Seferi Harp Jurnali nsr Halil Sahillioglu TTK Belgeler II 3 4 1965 icinde s 13 22 29 Topcular Katibi Abdulkadir Efendi Tarihi haz Ziya Yilmazer Ankara 2003 II 1099 1109 1112 1113 1115 1125 1127 1142 1147 1149 1169 1171 1177 Katib Celebi Fezleke Atif Efendi Ktp nr 1914 vr 244a 248b 250a 273a 294b 295a 298b 305b 306b Karacelebizade Abdulaziz Efendi Tarih i Feth i Revan ve Bagdad Zafername Suleymaniye Ktp Esad Efendi nr 2086 3 vr 84b 106b 107a a mlf Ravzatu l ebrar Suleymaniye Ktp Pertev Pasa nr 485 vr 224a 225a 230b 235a 236a b 239a 240b 261a 265a b 274a 275a 278b 280b 281b 282b 285a 305b 307b 316a b 320a 346a 350a Karacelebizade Abdulaziz Efendi nin Zeyl i Ravzatu l ebrar i haz Nevzat Kaya doktora tezi 1990 IU Sosyal Bilimler Enstitusu vr 6a b 13a 27b 28b 36b 40b 42a 45a 78b 84a 98b 102a b 104b 149b Solakzade Mehmed Tarih TSMK III Ahmed nr 3078 vr 472a 475a 479b 480a Mehmed Halife Tarih i Gilmani haz Ertugrul Oral doktora tezi 2000 metin s 20 21 Vecihi Hasan Tarih haz Ziya Akkaya doktora tezi 1957 AU DTCF vr 9a 34b 37a 38a 42b 43a 68a 75a Abdurrahman Hibri Efendi Defter i Ahbar fi sahihi l asar IU Ktp TY nr 3648 vr 52b 53a 108b Evliya Celebi Seyahatname VIII 55 90 479 Abdurrahman Abdi Pasa Vekayi namesi haz Fahri Cetin Derin doktora tezi 1993 IU Sosyal Bilimler Enstitusu vr 8b 11a 16a 19b 22a 23b 50a Hatib Mustafa Risale TSMK Emanet Hazinesi nr 1400 vr 4b 5b Muneccimbasi Sahaifu l ahbar III 679 697 700 706 707 727 Naima Tarih V 3 16 34 37 45 61 63 72 73 102 149 151 167 168 172 182 229 322 341 396 444 445 447 Silahdar Tarih I 5 8 53 144 178 193 204 207 256 257 Nazmizade Murtaza Efendi Gulsen i Hulefa Istanbul 1143 s 83a 84a Hadikatu l vuzera I 91 93 Seyhi Vekayiu l fuzala I 153 585 587 600 Isazade Tarihi haz Ziya Yilmazer Istanbul 1996 s 6 12 14 15 71 72 Nihadi Tarih TSMK Bagdat Kosku nr 219 vr 153b 155a 156a 157b 164b 170a Ahmed Resmi Hamiletu l kubera haz Ahmet Nezihi Turan Istanbul 2000 s 48 49 Ahmed Resmi Efendi nin Hamiletu l kubera si ve Mustakimzade Zeyli haz Zeynep Aycibin TTK Belgeler XXII 26 2002 icinde s 200 201 Hasib Uskudari Vefeyat i Ekabir i Islamiyye Millet Ktp Ali Emiri Tarih nr 620 vr 41b Huseyin Ayvansarayi Hadikatu l cevami Istanbul Camileri ve Diger Dini Sivil Mi mari Yapilar haz Ahmed Nezih Galitekin Istanbul 2001 s 344 345 Ahmed Cavid Vefeyat i Kibar TSMK Hazine nr 1295 vr 42b 43a Mecmua TSMK Yeniler nr 521 s 13 Abdullatif Ayine i Derun TSMK Yeniler nr 81 s 34 Uzuncarsili Osmanli Tarihi III 2 s 67 231 397 400 408 411 M Cagatay Ulucay Padisahlarin Kadinlari ve Kizlari Ankara 1980 s 51 52 54 55 R Dankoff The Intimate Life of an Ottoman Statesman Melek Ahmed Pasha 1588 1662 As Portrayed in Evliya Celebi s Book of Travels Seyahatname Albany 1991 s 3 14 24 31 49 57 196 199 272 282