Azərbaycanca AzərbaycancaБеларускі БеларускіDansk DanskDeutsch DeutschEspañola EspañolaFrançais FrançaisIndonesia IndonesiaItaliana Italiana日本語 日本語Қазақ ҚазақLietuvos LietuvosNederlands NederlandsPortuguês PortuguêsРусский Русскийසිංහල සිංහලแบบไทย แบบไทยTürkçe TürkçeУкраїнська Українська中國人 中國人United State United StateAfrikaans Afrikaans
Dəstək
www.wikimedia.az-az.nina.az
  • Vikipediya

Diyar i Bəkr əyaləti tam adı Diyar i Bəkr bəylərbəyliyi 1515 ci ildə qurulan Osmanlı dövlətinin ən böyük əyaləti əyaləti

Diyarbəkir əyaləti

Diyarbəkir əyaləti
www.wikimedia.az-az.nina.azhttps://www.wikimedia.az-az.nina.az

Diyar-i Bəkr əyaləti tam adı Diyar-i Bəkr bəylərbəyliyi — 1515-ci ildə qurulan Osmanlı dövlətinin ən böyük əyaləti. Əyalətin mərkəzi Diyarbəkir idi. Birbaşa Osmanlı imperiyasına bağlı olaraq idarə edilirdi.

Tarixi

Ağqoyunlu Türk imperiyasının mərkəzi Diyarbəkirə Səfəvilər sülaləsi hakim olmuşdur. 23 avqust 1514-cü ildə Çaldıran döyüşündə Osmanlı dövləti, Səfəvi xanədanını məğlub etmişdir. Diyarbəkirin bəylərbəyisi olan Xanməhəmməd bəy Ustaclı, Osmanlı dövləti qüvvətləri ilə savaşarkən ölmüşdür. Buna görə əhali üsyan edərək Osmanlı dövlətinə bağlanmaq istəmişdir. Bu istəklərini Osmanlı dövlətinə bildirmək üçün əhali Mövlana yardım istemişdir. Dönəmin Osmanlı padişahı Yavuz Sultan Səlim durumu ona bildirən Mövlanə İdris-i Bitlisini bu işlə vəzifəlendirmişdir. Buna görə Səfəvilər dövlətinin şahı Şah İsmayıl gərəkli önləmləri aldırmışdır. Ustaclı Xanməhəmməd bəyin qardaşı Qara xanı Urfa hakimi Durmuş bəy ilə birlikdə Diyarbəkiri mühasirə edib geri almaqla vəzifələndirmişdir. Qara xan və Durmuş bəyin qüvvətlərinə Mardin, Hasankeyf və Erganidə olan Səfəvi qüvvətlərinə də qatılmışdır. Beləcə Qara xan Ustaclının qüvvəti 5 min nəfərə çatmışdır. Qara xan Ustaclının qoşunu bir il qədər Diyarbəkiri mühasirə altında tutmuşdur. Diyarbəkir əhalisi Qara xanın ordusuna qarşı savaşmışdır. Bıyıklı Mehmet Paşa komutasındakı Osmanlı ordusu Diyarbəkirə gəlmiş və mühasirəni qaldırmışdır. Qara xan Ustaclının ordusu Mardinə çəkilmişdir. 10 sentyabr 1515-ci il tarixində Osmanlı dövləti ordusu Diyarbəkirə girmişdir. 4 noyabr 1515-ci il tarixində Diyar-i Bəkr əyaləti qurulmuşdur. Əyalətin Osmanlı tərəfindən ilk bəylərbəyi Bıyıklı Mehmet Paşa olmuşdu.

1847-ci ildə əyalətdə çıxmışdır. Teşkil-i Vilâyet Nizamnâmesi 'nin qəbul edilmesinin ardından 1867-ci ildə Diyar-i Bəkr əyaləti qaldırılmış yerinə Diyarbəkir vilayəti qurulmuşdur.

Sancaqları

1515-1526 arası əyalətin sancaqları
Diyarbekir Sancağı, Mardin Sancağı, Sincar Sancağı, Birecik Sancağı, Ruha Sancağı, Siverek Sancağı, Çermik Sancağı, Ergani Sancağı, Harput Sancağı, Arabgir Sancağı, Kiğı Sancağı, Çemişkezek Sancağı
1526-1560 arası əyalətin sancaqları
Diyarbekir Sancağı, Mardin Sancağı, Sincar Sancağı, Ruha Sancağı, Siverek Sancağı, Çermik Sancağı, Ergani Sancağı, Harput Sancağı, Arabgir Sancağı, Kiğı Sancağı, Çemişkezek Sancağı, Musul Sancağı, Hit Sancağı, Deyr Sancağı, Rahbe Sancağı, Ane Sancağı
1560'dən sonra əyalətin sancaqları
Diyarbekir Sancağı, Sincar Sancağı, Ruha Sancağı, Siverek Sancağı, Çermik Sancağı, Ergani Sancağı, Harput Sancağı, Arabgir Sancağı, Kiğı Sancağı, Çemişkezek Sancağı, Musul Sancağı, Hit Sancağı, Deyr Sancağı, Rahbe Sancağı, Ane Sancağı

Valilər

Qurulduğu tarixdən cümhuriyətin elanına qədər olan müddət içində valilik edən dövlət adamları bunlardır:

  • 1516-1521
  • 1521-1528
  • 1528-1530
  • 1530-1532
  • İbrahim Paşa 1532-1534
  • ? 1534-1537
  • Sofu Əli Paşa 1537-1540
  • Damat Rüstəm Paşa 1540-1543
  • 1543-1546
  • 1546-1548
  • Ayas Paşa 1548-1551
  • İskəndər Paşa 1551-1564
  • 1564-1567
  • 1567-1570
  • 1570-1571
  • 1571-1575
  • 1575-1577
  • 1577-1579
  • 1579-1580
  • İbrahim Paşa 1580-1581
  • 1581-1582
  • 1582-1583
  • 1583-1585
  • 1585-1586
  • 1586-1589
  • 1589-1590
  • 1590-1592
  • 1592-1593
  • 1593-1594
  • 1594
  • 1594
  • 1594-1595
  • 1595
  • 1595-1601
  • 1601-1602
  • 1602-1603
  • 1603-1604
  • 1604-1605
  • 1605-1606
  • 1606
  • Nasuh Paşa 1606-1611
  • 1611-1612
  • 1612-1614
  • 1614
  • 1614-1615
  • 1615-1618
  • 1618
  • Dilavər Paşa 1618
  • 1618-1619
  • 1619
  • 1621-1623
  • 1623-1624
  • 1624-1626
  • 1626-1627
  • Gürcü Mehmed Paşa 1627-1628
  • 1628-1629
  • 1629-1631
  • Təyyar Mehmed Paşa 1631
  • 1631-1633
  • 1633-1638
  • 1638-1639
  • Mələk Əhməd paşa 1639-1640
  • 1640-1641
  • 1641-1644
  • 1644
  • 1645-1646
  • 1646
  • 1646-1647
  • 1647-1648
  • 1648-1649
  • 1649
  • 1649-1650
  • 1650-1651
  • 1651-1652
  • 1652-1653
  • 1653-1654
  • 1654-1655
  • 1655
  • 1655-1656
  • 1656
  • 1656-1657
  • 1657-1658
  • 1658-1660
  • 1660-1661
  • 1661
  • 1661-1662
  • 1662-1663
  • 1663-1667
  • 1667-1668
  • 1668-1671
  • 1671-1673
  • 1673-1674
  • 1674-1676
  • 1676-1677
  • 1677
  • 1677-1678
  • 1678-1681
  • 1682-1683
  • Osman Paşa 1683
  • 1683-1684
  • 1684-1686
  • 1686-1687
  • 1687-1688
  • 1688
  • 1688-1689
  • 1689-1690
  • 1690-1691
  • 1691-1693
  • 1693
  • 1693
  • 1693
  • 1693
  • 1693
  • 1693-1694
  • 1694-1695
  • 1695
  • 1695-1696
  • 1696-1697
  • İbrahim Paşa 1697
  • 1697-1698
  • 1698-1699
  • 1699-1701
  • 1701-1703
  • İbrahim Paşa 1703
  • 1703
  • 1703
  • 1703-1705
  • 1705-1706
  • İbrahim Paşa 1706-1707
  • 1707-1710
  • 1710-1713
  • 1713-1715
  • 1715-1716
  • 1716-1718
  • 1718-1720
  • 1720
  • 1720-1725
  • 1725-1726
  • Silahdar Mehmed Paşa 1725-1726
  • 1726-1728
  • 1728-1729
  • Həkimoğlu Əli paşa 1729-1730
  • 1730-1733
  • 1733
  • 1733-1734
  • 1734-1735
  • Sarı Mustafa Paşa 1735
  • 1735-1736
  • 1736
  • Silahdar Mehmed Paşa 1736-1737
  • 1737-1738
  • 1738-1739
  • 1739-1740
  • 1740-1741
  • 1741-1742
  • 1742
  • 1742-1744
  • 1744
  • 1744-1746
  • 1746-1747
  • 1747
  • 1747-1748
  • 1748-1749
  • 1749-1750
  • İbrahim Paşa 1750-1751
  • 1751-1752
  • 1752-1753
  • İbrahim Paşa 1753-1754
  • İbrahim Paşa 1754-1757
  • 1757-1758
  • 1758-1759
  • 1759
  • 1759-1760
  • 1760-1761
  • 1761-1763
  • 1763-1764
  • 1766-1767
  • 1767-1768
  • 1768-1770
  • 1770-1771
  • 1771
  • 1771-1773
  • Osman Paşa 1773
  • 1773-1774
  • 1774-1776
  • 1776
  • 1776-1777
  • 1777-1778
  • 1778-1779
  • 1779
  • 1779-1780
  • 1780
  • 1780
  • Osman Paşa 1780-1781
  • 1781-1784
  • Nasuh Paşa 1784-1784
  • 1784-1785
  • 1785-1786
  • 1786-1786
  • 1786-1786
  • 1786-1787
  • 1787-1788
  • 1788
  • 1788-1789
  • 1789-1791
  • 1791-1792
  • 1792-1794
  • 1794-1795
  • 1796-1796
  • 1796-1798
  • 1798-1798
  • 1798-1799
  • 1799-1800
  • 1800
  • 1800-1801
  • Osman Paşa 1801
  • 1801
  • 1801-1802
  • 1802-1804
  • 1804-1805
  • 1805
  • 1805
  • Hacı İbrahim Paşa 1805-1805
  • 1805-1806
  • 1806
  • 1806-1807
  • 1808-1809
  • 1809-1813
  • 1813-1815
  • 1815-1815
  • 1815-1816
  • 1816-1816
  • 1816-1817
  • 1817-1818
  • 1818-1819
  • 1819-1819
  • 1819-1820
  • 1820
  • 1820-1821
  • 1821-1822
  • 1822
  • 1822-1823
  • 1823-1824
  • 1824-1826
  • 1826
  • 1826-1829
  • 1829-1831
  • 1831-1832
  • 1832
  • 1832-1834
  • 1834-1836
  • 1837-1839
  • May 1839-iyul] 1840
  • Ekim 1841-avqust 1842
  • Ağustos 1842-sentyabr 1845
  • fevral 1851
  • Eylül 1853-Ocak 1855
  • Nisan 1868-Ekim 1875
  • Ekim 1875-Nisan 1877
  • Nisan]] 1877-Şubat 1879
  • Şubat 1879-Nisan 1882
  • Nisan 1882-May 1886
  • Mayıs-Aralık 1886
  • Nisan 1888-Mart 1889
  • Temmuz 1891-oktyabr 1895
  • Ekim 1895-Kasım 1896
  • yanvar-aprel 1906
  • May 1906-avqust 1906
  • dekabr 1907-avqust 1908
  • Nisan 1918-yanvar 1919
  • yanvar-iyun 1919

İstinadlar

  1. Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği 2004-12-23 at the Wayback Machine (Türkçe).
  2. Kentin Tarihi 2007-08-28 at the Wayback Machine (Türkçe). Diyarbakır İl Kültür ve Turizm Bakanlığı.
  3. Yılmaz Öztuna "Başlangıcından zamanımıza kadar Büyük Türkiye tarihi" cilt 13, sf. 279, Ötüken Yayınevi (1977).
  4. (PDF). 2016-03-04 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-02-06.
  5. Son Dönem Osmanlı Erkan ve Ricali (1839 - 1922) Prosopografik Rehber 2023-08-04 at the Wayback Machine, Sinan Kuneralp, ISIS Press, İstanbul, , 1999
  6. . 2013-10-18 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-02-06.

Xarici keçidlər

image Osmanlı imperiyası ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.

wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer

Diyar i Bekr eyaleti tam adi Diyar i Bekr beylerbeyliyi 1515 ci ilde qurulan Osmanli dovletinin en boyuk eyaleti Eyaletin merkezi Diyarbekir idi Birbasa Osmanli imperiyasina bagli olaraq idare edilirdi TarixiAgqoyunlu Turk imperiyasinin merkezi Diyarbekire Sefeviler sulalesi hakim olmusdur 23 avqust 1514 cu ilde Caldiran doyusunde Osmanli dovleti Sefevi xanedanini meglub etmisdir Diyarbekirin beylerbeyisi olan Xanmehemmed bey Ustacli Osmanli dovleti quvvetleri ile savasarken olmusdur Buna gore ehali usyan ederek Osmanli dovletine baglanmaq istemisdir Bu isteklerini Osmanli dovletine bildirmek ucun ehali Movlana yardim istemisdir Donemin Osmanli padisahi Yavuz Sultan Selim durumu ona bildiren Movlane Idris i Bitlisini bu isle vezifelendirmisdir Buna gore Sefeviler dovletinin sahi Sah Ismayil gerekli onlemleri aldirmisdir Ustacli Xanmehemmed beyin qardasi Qara xani Urfa hakimi Durmus bey ile birlikde Diyarbekiri muhasire edib geri almaqla vezifelendirmisdir Qara xan ve Durmus beyin quvvetlerine Mardin Hasankeyf ve Erganide olan Sefevi quvvetlerine de qatilmisdir Belece Qara xan Ustaclinin quvveti 5 min nefere catmisdir Qara xan Ustaclinin qosunu bir il qeder Diyarbekiri muhasire altinda tutmusdur Diyarbekir ehalisi Qara xanin ordusuna qarsi savasmisdir Biyikli Mehmet Pasa komutasindaki Osmanli ordusu Diyarbekire gelmis ve muhasireni qaldirmisdir Qara xan Ustaclinin ordusu Mardine cekilmisdir 10 sentyabr 1515 ci il tarixinde Osmanli dovleti ordusu Diyarbekire girmisdir 4 noyabr 1515 ci il tarixinde Diyar i Bekr eyaleti qurulmusdur Eyaletin Osmanli terefinden ilk beylerbeyi Biyikli Mehmet Pasa olmusdu 1847 ci ilde eyaletde cixmisdir Teskil i Vilayet Nizamnamesi nin qebul edilmesinin ardindan 1867 ci ilde Diyar i Bekr eyaleti qaldirilmis yerine Diyarbekir vilayeti qurulmusdur Sancaqlari1515 1526 arasi eyaletin sancaqlariDiyarbekir Sancagi Mardin Sancagi Sincar Sancagi Birecik Sancagi Ruha Sancagi Siverek Sancagi Cermik Sancagi Ergani Sancagi Harput Sancagi Arabgir Sancagi Kigi Sancagi Cemiskezek Sancagi1526 1560 arasi eyaletin sancaqlariDiyarbekir Sancagi Mardin Sancagi Sincar Sancagi Ruha Sancagi Siverek Sancagi Cermik Sancagi Ergani Sancagi Harput Sancagi Arabgir Sancagi Kigi Sancagi Cemiskezek Sancagi Musul Sancagi Hit Sancagi Deyr Sancagi Rahbe Sancagi Ane Sancagi1560 den sonra eyaletin sancaqlariDiyarbekir Sancagi Sincar Sancagi Ruha Sancagi Siverek Sancagi Cermik Sancagi Ergani Sancagi Harput Sancagi Arabgir Sancagi Kigi Sancagi Cemiskezek Sancagi Musul Sancagi Hit Sancagi Deyr Sancagi Rahbe Sancagi Ane SancagiValilerQuruldugu tarixden cumhuriyetin elanina qeder olan muddet icinde valilik eden dovlet adamlari bunlardir 1516 1521 1521 1528 1528 1530 1530 1532 Ibrahim Pasa 1532 1534 1534 1537 Sofu Eli Pasa 1537 1540 Damat Rustem Pasa 1540 1543 1543 1546 1546 1548 Ayas Pasa 1548 1551 Iskender Pasa 1551 1564 1564 1567 1567 1570 1570 1571 1571 1575 1575 1577 1577 1579 1579 1580 Ibrahim Pasa 1580 1581 1581 1582 1582 1583 1583 1585 1585 1586 1586 1589 1589 1590 1590 1592 1592 1593 1593 1594 1594 1594 1594 1595 1595 1595 1601 1601 1602 1602 1603 1603 1604 1604 1605 1605 1606 1606 Nasuh Pasa 1606 1611 1611 1612 1612 1614 1614 1614 1615 1615 1618 1618 Dilaver Pasa 1618 1618 1619 1619 1621 1623 1623 1624 1624 1626 1626 1627 Gurcu Mehmed Pasa 1627 1628 1628 1629 1629 1631 Teyyar Mehmed Pasa 1631 1631 1633 1633 1638 1638 1639 Melek Ehmed pasa 1639 1640 1640 1641 1641 1644 1644 1645 1646 1646 1646 1647 1647 1648 1648 1649 1649 1649 1650 1650 1651 1651 1652 1652 1653 1653 1654 1654 1655 1655 1655 1656 1656 1656 1657 1657 1658 1658 1660 1660 1661 1661 1661 1662 1662 1663 1663 1667 1667 1668 1668 1671 1671 1673 1673 1674 1674 1676 1676 1677 1677 1677 1678 1678 1681 1682 1683 Osman Pasa 1683 1683 1684 1684 1686 1686 1687 1687 1688 1688 1688 1689 1689 1690 1690 1691 1691 1693 1693 1693 1693 1693 1693 1693 1694 1694 1695 1695 1695 1696 1696 1697 Ibrahim Pasa 1697 1697 1698 1698 1699 1699 1701 1701 1703 Ibrahim Pasa 1703 1703 1703 1703 1705 1705 1706 Ibrahim Pasa 1706 1707 1707 1710 1710 1713 1713 1715 1715 1716 1716 1718 1718 1720 1720 1720 1725 1725 1726 Silahdar Mehmed Pasa 1725 1726 1726 1728 1728 1729 Hekimoglu Eli pasa 1729 1730 1730 1733 1733 1733 1734 1734 1735 Sari Mustafa Pasa 1735 1735 1736 1736 Silahdar Mehmed Pasa 1736 1737 1737 1738 1738 1739 1739 1740 1740 1741 1741 1742 1742 1742 1744 1744 1744 1746 1746 1747 1747 1747 1748 1748 1749 1749 1750 Ibrahim Pasa 1750 1751 1751 1752 1752 1753 Ibrahim Pasa 1753 1754 Ibrahim Pasa 1754 1757 1757 1758 1758 1759 1759 1759 1760 1760 1761 1761 1763 1763 1764 1766 1767 1767 1768 1768 1770 1770 1771 1771 1771 1773 Osman Pasa 1773 1773 1774 1774 1776 1776 1776 1777 1777 1778 1778 1779 1779 1779 1780 1780 1780 Osman Pasa 1780 1781 1781 1784 Nasuh Pasa 1784 1784 1784 1785 1785 1786 1786 1786 1786 1786 1786 1787 1787 1788 1788 1788 1789 1789 1791 1791 1792 1792 1794 1794 1795 1796 1796 1796 1798 1798 1798 1798 1799 1799 1800 1800 1800 1801 Osman Pasa 1801 1801 1801 1802 1802 1804 1804 1805 1805 1805 Haci Ibrahim Pasa 1805 1805 1805 1806 1806 1806 1807 1808 1809 1809 1813 1813 1815 1815 1815 1815 1816 1816 1816 1816 1817 1817 1818 1818 1819 1819 1819 1819 1820 1820 1820 1821 1821 1822 1822 1822 1823 1823 1824 1824 1826 1826 1826 1829 1829 1831 1831 1832 1832 1832 1834 1834 1836 1837 1839 May 1839 iyul 1840 Ekim 1841 avqust 1842 Agustos 1842 sentyabr 1845 fevral 1851 Eylul 1853 Ocak 1855 Nisan 1868 Ekim 1875 Ekim 1875 Nisan 1877 Nisan 1877 Subat 1879 Subat 1879 Nisan 1882 Nisan 1882 May 1886 Mayis Aralik 1886 Nisan 1888 Mart 1889 Temmuz 1891 oktyabr 1895 Ekim 1895 Kasim 1896 yanvar aprel 1906 May 1906 avqust 1906 dekabr 1907 avqust 1908 Nisan 1918 yanvar 1919 yanvar iyun 1919IstinadlarTurk Sanayicileri ve Isadamlari Dernegi 2004 12 23 at the Wayback Machine Turkce Kentin Tarihi 2007 08 28 at the Wayback Machine Turkce Diyarbakir Il Kultur ve Turizm Bakanligi Yilmaz Oztuna Baslangicindan zamanimiza kadar Buyuk Turkiye tarihi cilt 13 sf 279 Otuken Yayinevi 1977 PDF 2016 03 04 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 02 06 Son Donem Osmanli Erkan ve Ricali 1839 1922 Prosopografik Rehber 2023 08 04 at the Wayback Machine Sinan Kuneralp ISIS Press Istanbul ISBN 9784281181 1999 2013 10 18 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 02 06 Xarici kecidler Osmanli imperiyasi ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin

Nəşr tarixi: İyun 17, 2024, 14:07 pm
Ən çox oxunan
  • September 11, 2024

    Listera ovata

  • Noyabr 05, 2024

    Lisi

  • September 15, 2024

    Lisanüt-teyr

  • Oktyabr 14, 2024

    Lisa (repçi)

  • September 23, 2024

    Liqulariya

Gündəlik

  • Azərbaycan dili

  • Bakı

  • Azərbaycan Hava Yollarına məxsus Embraer 190 qəzası

  • Suriyalı

  • Dəməşq

  • Kaliforniya

  • 1 (ədəd)

  • Krım

  • Qvatemala

  • Ümumdünya vaxt

NiNa.Az - Studiya

  • Vikipediya

Bülletendə Qeydiyyat

E-poçt siyahımıza abunə olmaqla siz həmişə bizdən ən son xəbərləri alacaqsınız.
Əlaqədə olmaq
Bizimlə əlaqə
DMCA Sitemap Feeds
© 2019 nina.az - Bütün hüquqlar qorunur.
Müəllif hüququ: Dadaş Mammedov
Yuxarı