Ekoloji mədəniyyət
Ümumdünya mədəniyyətinin inkişaf mərhələsi və tərkib hissəsi: həyatda və bəşəriyyətin gələcək inkişafında ekoloji problemlərin mühüm vacibliyini dərin və ümumilikdə dərk etməklə xarakterizə olunur.
Ekoloji məruzqalma
Canlı orqanizmlərin (insandan başqa) stressə məruz qalması.
Ekoloji minimum
Müəyyən ekoloji faktorlara görə orqanizmin tolerantlığının aşağı həddi.
Ekoloji modelləşdirmə
Kompüter metodlarının köməyilə sosiekosistemin dinamikasının müxtəlif səviyyədə (lokaldan qlobala kimi) öyrənilməsi.
Ekoloji monitorinq
Ekosistem, populyasiya və orqanizmlərdə (insan da daxil olmaqla) olduğu mühitin dəyişilməsi ilə əlaqədar gedən prosesləri izləmək sistemi. Hazırkı dövrdə E.m.-in əsas obyektləri atmosfer, su, torpaq, bitki və heyvan populyasiyalarının vəziyyəti, insanın sağlamlığı hesab olunur.
Ekoloji mozaika
Müxtəlif landşaftların uyğunlaşması (birləşməsi) və biri-birini əvəz etməsi: meşə və bozqırlar, meşə və çəmən, su və quru və s., bunların arasında keçid zonaları-ekotonlar mövcuddur.
Ekoloji mövqe
Orqanizmin yaşama yerindəki ixtisası, onun fəaliyyəti, yəni ətraf mühitlə qarşılıqlı əlaqəsi.
Ekoloji müharibə
Təbii mühitin (ekoloji tarazlığın) pozulması istiqamətində aparılan hərbi hərəkət üsulu. İlk dəfə bu istiqamətdə irimiqyaslı hərbi əməliyatları amerikalılar Vyetnamda, Kampuçidə və Laosda apararaq, müxtəlif defoliantlar, buldozerlər, tankların köməyilə geniş ərazilərdə bakirə meşələr, yüksək məhsuldar manqr cəngəlikləri (meşələri) və s. məhv edilmişdir. 1974-cü ildə BMT-nin Baş Məclisi hərbi məqsədlə təbii mühitin pozulmasının qadağan edilməsi haqda Beynəlxalq Konvensiya qəbul etmişdir.
Ekoloji müxtəliflik
Ekoloji optimallaşdırma
Ekoloji komponentləri və ərazisini (ekosistemin) əlverişli uyğun vəziyyətə salmaqla ən rasional ekoloji tarazlığa nail olmaq.
Ekoloji optimum
1-növün ən yaxşı həyatilik şəraiti (çoxalma qabiliyyəti, uyğunlaşma); 2) bir qrupun (bitki) digər qrupa nisbətən üstünlük şəraiti.
Ekoloji ölüm, faktiki ölüm
Məlum mühit şəraitində ölüm (ölüm faizi). E.ö-ün ölçüsü mühit şəraitindən və populyasiyanın vəziyyətindən asılı olaraq dəyişir.
Ekoloji paradiqma
Sistem paradiqması-V.D.Feodrovun (1977) ifadəsi olub, ona əsasən müasir ekologiyanın baş obyekti ekosistemdir. Fərdlər, populyasiyalar, hətta qruplaşmalar deyil, məhz ekosistem ekologiyanın spesifik (nadir) obyekti sayılır. Biotop və orada məskunlaşan orqanizmlər funksional vahid birlik yaradır. A.Tensli onu ekosistem, V.N.Sukaçev isə biogeosenoz adlandırmışdır.
Ekoloji pasport
Kənd təsərrüfatı bitkilərinin hər bir sortu (çeşidi) üçün hərtərəfli xarakteristikası.
Ekoloji proqnoz
Müəyyən uzaq gələcəkdə ətraf mühitin, bu və ya digər ekosistemin dəyişmə mümkünlüyünü, həmçinin kənd-təsərrüfatı, hidrotexniki və sənaye layihələrinin müsbət və mənfi nəticələrini elmə əsaslanaraq qabaqcadan xəbər vermək.
Ekoloji resurslar
Təbiətdə ekoloji tarazlığı təmin edən mühit yaradan məcmusu.
Ekoloji rəqabət
Müəyyən şəraitdə (adətən yaxın ekoloji tələbata malik olan populyasiyaların az seyrək sıxlığı şəraitində) rəqabət olmur və ya o, minimuma enir.
Ekoloji risk
Ekoloji və ya iqtisadi effekt əldə etmək naminə təbii mühitə zərər yetirmə ehtimalı. Təbii obyektlərin və faktorların istənilən antropogen dəyişmələrinin (məqsədyönlü və ya təsadüfi, tədrici və fəlakətli) ekoloji resurslar üçün mənfi (arzu olunmaz) nəticələri.
Ekoloji risk zonası
Quru və okean səthində insan fəaliyyətinin təhlükəli ekoloji vəziyyət yarada biləcəyi yer (məs, sualtı neft çıxarılan zona, dənizin tankerlərin keçməsi üçün təhlükəli olan sahəsi və s.).
Ekoloji riskin qiymətləndirilməsi
Təbii resurslara insanın təsirinin bütün effektinin qiymətləndirilməsi üçün ümumi sistemə tətbiq olunan analitik proses. Belə bir analizə ilkin təhlükənin identifikasiyası, məruzqalmanın cavab dozasının qiymətləndirilməsi və riskin xarakteristikasının müəyyənləşdirilməsi daxildir.
İstinadlar
- Məmmədov Q.Ş. Xəlilov M.Y. Ekoloqların məlumat kitabı. "Elm" nəşriyyatı. Bakı: 2003
Xarici keçidlər
EKOLOJİ TERMİNLƏR
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ekoloji medeniyyetUmumdunya medeniyyetinin inkisaf merhelesi ve terkib hissesi heyatda ve beseriyyetin gelecek inkisafinda ekoloji problemlerin muhum vacibliyini derin ve umumilikde derk etmekle xarakterize olunur Ekoloji meruzqalmaCanli orqanizmlerin insandan basqa stresse meruz qalmasi Ekoloji minimumMueyyen ekoloji faktorlara gore orqanizmin tolerantliginin asagi heddi Ekoloji modellesdirmeKomputer metodlarinin komeyile sosiekosistemin dinamikasinin muxtelif seviyyede lokaldan qlobala kimi oyrenilmesi Ekoloji monitorinqEkosistem populyasiya ve orqanizmlerde insan da daxil olmaqla oldugu muhitin deyisilmesi ile elaqedar geden prosesleri izlemek sistemi Hazirki dovrde E m in esas obyektleri atmosfer su torpaq bitki ve heyvan populyasiyalarinin veziyyeti insanin saglamligi hesab olunur Ekoloji mozaikaMuxtelif landsaftlarin uygunlasmasi birlesmesi ve biri birini evez etmesi mese ve bozqirlar mese ve cemen su ve quru ve s bunlarin arasinda kecid zonalari ekotonlar movcuddur Ekoloji movqeOrqanizmin yasama yerindeki ixtisasi onun fealiyyeti yeni etraf muhitle qarsiliqli elaqesi Ekoloji muharibeTebii muhitin ekoloji tarazligin pozulmasi istiqametinde aparilan herbi hereket usulu Ilk defe bu istiqametde irimiqyasli herbi emeliyatlari amerikalilar Vyetnamda Kampucide ve Laosda apararaq muxtelif defoliantlar buldozerler tanklarin komeyile genis erazilerde bakire meseler yuksek mehsuldar manqr cengelikleri meseleri ve s mehv edilmisdir 1974 cu ilde BMT nin Bas Meclisi herbi meqsedle tebii muhitin pozulmasinin qadagan edilmesi haqda Beynelxalq Konvensiya qebul etmisdir Ekoloji muxteliflikFerdlerin sayinin novlerin sayina nisbeti Ekoloji optimallasdirmaEkoloji komponentleri ve erazisini ekosistemin elverisli uygun veziyyete salmaqla en rasional ekoloji tarazliga nail olmaq Ekoloji optimum1 novun en yaxsi heyatilik seraiti coxalma qabiliyyeti uygunlasma 2 bir qrupun bitki diger qrupa nisbeten ustunluk seraiti Ekoloji olum faktiki olumMelum muhit seraitinde olum olum faizi E o un olcusu muhit seraitinden ve populyasiyanin veziyyetinden asili olaraq deyisir Ekoloji paradiqmaSistem paradiqmasi V D Feodrovun 1977 ifadesi olub ona esasen muasir ekologiyanin bas obyekti ekosistemdir Ferdler populyasiyalar hetta qruplasmalar deyil mehz ekosistem ekologiyanin spesifik nadir obyekti sayilir Biotop ve orada meskunlasan orqanizmler funksional vahid birlik yaradir A Tensli onu ekosistem V N Sukacev ise biogeosenoz adlandirmisdir Ekoloji pasportKend teserrufati bitkilerinin her bir sortu cesidi ucun herterefli xarakteristikasi Ekoloji proqnozMueyyen uzaq gelecekde etraf muhitin bu ve ya diger ekosistemin deyisme mumkunluyunu hemcinin kend teserrufati hidrotexniki ve senaye layihelerinin musbet ve menfi neticelerini elme esaslanaraq qabaqcadan xeber vermek Ekoloji resurslarTebietde ekoloji tarazligi temin eden muhit yaradan mecmusu Ekoloji reqabetMueyyen seraitde adeten yaxin ekoloji telebata malik olan populyasiyalarin az seyrek sixligi seraitinde reqabet olmur ve ya o minimuma enir Ekoloji riskEkoloji ve ya iqtisadi effekt elde etmek namine tebii muhite zerer yetirme ehtimali Tebii obyektlerin ve faktorlarin istenilen antropogen deyismelerinin meqsedyonlu ve ya tesadufi tedrici ve felaketli ekoloji resurslar ucun menfi arzu olunmaz neticeleri Ekoloji risk zonasiQuru ve okean sethinde insan fealiyyetinin tehlukeli ekoloji veziyyet yarada bileceyi yer mes sualti neft cixarilan zona denizin tankerlerin kecmesi ucun tehlukeli olan sahesi ve s Ekoloji riskin qiymetlendirilmesiTebii resurslara insanin tesirinin butun effektinin qiymetlendirilmesi ucun umumi sisteme tetbiq olunan analitik proses Bele bir analize ilkin tehlukenin identifikasiyasi meruzqalmanin cavab dozasinin qiymetlendirilmesi ve riskin xarakteristikasinin mueyyenlesdirilmesi daxildir IstinadlarMemmedov Q S Xelilov M Y Ekoloqlarin melumat kitabi Elm nesriyyati Baki 2003Xarici kecidlerEKOLOJI TERMINLERHemcinin bax