Bəziləri isti sevir (ing. Some Like It Hot) və ya Cazda yalnız qızlardır (rus. В джазе только девушки) — rejissor və prodüser Billi Uaylderin musiqili komediya filmidir. Bundan başqa bu rejissorun əsas işlərindən birisi və ssenarist İzi Daymondla tandem nəticəsində işlənilmiş ikinci filmdir. Baş rolda Merilin Monro, Toni Körtis və oynamışdırlar. Bu filmin ssenarisi Fransada ekranlaşdırılmış "Sevgi fanfaraları" adlı filmin və 1951-ci ildə Almaniyada çəkilmiş eyniadlı remeykin motivləri əsasında yaradılmışdır. Filmdə təhlükəli qanqsterlərdən gizlənmək üçün məcburi şəkildə qadın paltarlarını geyinən iki musiqiçinin macəraları haqqında bəhs edilir. Həmçinin filmdə nümayiş olunan səhnələr ABŞ-də spirtli içkiyə qoyulan qadağa dövrünü əhatə edir. Film geniş ekranlara 29 mart 1959-cu ildə, SSRİ-də isə artıq prokat şəklində 22 avqust 1966-cı ildə çıxarılmışdır.
Bəziləri isti sevir | |
---|---|
Some Like It Hot | |
Janr | Ekssentrik komediya |
Rejissor | Billi Uaylder |
Prodüserlər | İ. A. L. Daymond, Billi Uaylder, Don Harrison |
Ssenari müəllifləri | , Billi Uaylder Robert Toeren, Mixael Loqan (tarixçə) |
Baş rollarda | Merilin Monro Toni Körtis |
Operator | |
Bəstəkar | |
Distribütor | Netflix, iTunes[d] |
İlk baxış tarixi | 29 mart 1959 |
Müddət | 119 dəq. |
Büdcə | ABŞ dolları 2.883.848 |
Gəlir | $25 milyon |
Ölkələr | ABŞ |
Dil | ingilis dili |
İl | 2009 |
Rəng | ağ-qara[d] |
Çəkiliş yeri | San-Dieqo |
IMDb | ID0053291 |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
"Bəziləri isti sevir" kinokomediyası uzun illər davam edən studiya sistemindən nəhayət müstəqil prodüserləşdirmə sisteminə keçən zaman, mühüm bir mərhələyə çevrilmişdir. Filmin ssenarisində 50-ci illərin əxlaq normaları baxımından qəhrəmanların olduqca ədəbsiz atmacaları və süjet çevrilmələri mövcud idi. Seksual mənaları ifa edən səhnələrin nümayişi, senzura orqanları tərəfindən ənənəvi əxlaq normalarına zidd hərəkət kimi qiymətləndirilmişdir. Bununla belə, lent geniş prokata buraxılır və onun kinoteatrların ekranlarında nümayişi tədricən Hollivudun əxlaq kodeksindən imtinasına gətirib çıxarır. Tənqidçilər filmə əsasən müsbət rəy vermişdilər; mütəxəssislər tərəfindən isə, o, Amerika kino sənayesi tarixində ən yaxşı komediyalarından biri seçilmişdir. Janrların sərbəst qarışığı və müharibədən əvvəlki qanqster filmlərinə edilən parodiya mütəxəssislər tərəfindən yüksək dəyərləndirilmişdir. Filmin ssenarisi, rejissor işi və aktyor oyunu həm seyirci, həm də jüri tərəfindən bəyənilmişdir. Çatışmazlıqlar arasında isə, tənqidçilər lazımsız və süjetin qeyri-təbiiliyini qeyd etmişdilər. Film üzərində işləyərkən, Merilin Monro ciddi psixoloji böhran yaşayır; o, intihar cəhdindən sonra bir müddət xəstəxanaya yerləşdirilir. Buna görə film üzərində işlərin tamamlanması təxminən 15–18 günə uzadılır, bu isə büdcədə artıq xərclərə səbəb olur. Bununla belə, filmdən alınan gəlir xərcləri qat-qat üstələyir: başlanğıcda 2,8 milyon dollar büdcəsi olan film, yalnız Şimali Amerikada təxminən 7 milyon dollar gəlir əldə edir.
Məhz bu əsər ilə birlikdə Cek Lemmonun rejissor Billi Uaylderlə uzun illər davam edən uğurlu əməkdaşlığı başlayır. Film "Oskar" mükafatını və "Qızıl Qlobusun" daha 3 mükafatını qazanmışdır. Amerika Kinosənəti İnstitutu (AFI) onu bütün zamanların ən yaxşı komediyası elan etmişdir. Filmdə ifa olunan mahnılar, xüsusilə də "" böyük populyarlıq əldə etmişdir. Qəhrəmanların cümlələri sonralar ingilis dilinin danışıq versiyasına daxil edilmişdir.
Məzmunu
Çikaqo, 1929-cu ilin qış ayları, spirtli içki qadağasının qoyulduğu dövr. Xəfiyyə Malliqan informatorun (xəbər verənin) təkidi ilə, kriminal aləmdə "Ağ Getr" ləqəbi ilə tanınan Kolombonun gizli içki müssisəsini bağlayır. Bu müəssisədə çıxış edən iki musiqiçi — saksofonçu Co və kontrabasçı Cerri pulsuz və işsiz qalırlar. Bundan qəzəblənən Kolombo, polisin xəbərçisi "Dişqurdalayan" Çarlini benzindoldurma qarajında . Təsadüfən həmin qaraja gəlmiş musiqiçilər lazımsız şahidə çevrilirlər. Möcüzəvi şəkildə gözdən itən Co və Cerri görkəmini dəyişməyi və qastrola çıxan qadın caz orkestrinə işə düzəlməyi qərara alırlar; onlar qadın paltarlarını geyinərək, özlərini Jozefina və Dafna adlı mövcud olmayan Şeboygen konservatoriyasının məzunları kimi qələmə verirlər.
"Gözəlçə Syunun kübar cazı" (ing. Sweet Sue and Her Society Syncopators) qastrol çərçivəsində Florida ştatındakı "Seminole-Ritz" otelinə yollanır. Hələ qatarda Jozefina və Dafna Sugar (yəni Şəkər) ləqəbli orkestrin solisti Dana Kovalçik ilə tanış olurlar. Söhbətcil Dana xeyli içdikdən sonra yeni tanışlarla ən yaxın planları ilə bölüşür — onun ən böyük arzusu, quşlar kimi qışda cənub sahillərə uçub gələn milyonçuların birisi ilə yeni həyat qurmaqdır. Co seksual və eyni zamanda da yüngülxasiyyət Dana ilə eşqbazlıq etməyi qərara alır.
Orkestr hoteldə yerləşdirilir; buranın kirayənişinləri olduqca yaşlı və varlıdır. Qızlar gündüz istirahət edir, publika önündə isə yalnız axşam çıxış edirlər. Orkestr inzibatçısının oğurlanmış əşyalarını istifadə edən Co, gözəlçə Dananın qarşısında "" neft imperiyasının varisi Cunior (ing. Junior — kiçik) obrazında peyda olur və Keri Qrantın tələffüz tərzini təqlid etməyə başlayır. Bütün bu yalanları həqiqət kimi qəbul edən sadə dəmiryolu konduktorunun qızı Dana, özünü pisikdirməmək üçün Şeboygen konservatoriyasını bitirdiyini bildirərək, özünü əsl dünyəvi qadın kimi təqdim edir. Həmin vaxt Dafna-Cerriyə hoteldə istirahət edən yaşlı və ekssentrik milyonçu Üçüncü Osqud Fildinq maraq göstərməyə başlayır. Sadəlövh Dananı aldadan Co-Cunior, onu Osqudun yaxtasına aparır. Heç bir şeydən şübhələnməyən gözəlçə Dana yaxtaya daxil olur və burada o, "neft maqnatının" qadınlarla ünsiyyətdə hiss etdiyi saxta soyuqluğu sağaltmağa çalışır. Bu zaman Osqud Dafnaya öz sevgisini etiraf edir və onunla evlənmək istədiyini bildirir; o, bunun üçün Dafnaya (yəni Cerriyə) brilyantlarla örtülmüş qiymətli qolbağı hədiyyə edir. Qız roluna tamamilə alışmış Dafna-Cerri tələsik boşanmaya və ömürlük alimentlərə ümid edərək, milyonçunun təklifini qəbul edir.
Bu arada, italyan mafiyası "İtaliya Opera Həvəskarlarının Qurultayı" adlı yığıncağın qonaqları qismində maskalanaraq, hotelə daxil olurlar. Co və Cerri yenidən xilas olmalıdırlar; Kolombo və burada iştirak edən digər mafiya üzvləri onları tanıyırlar. Musiqiçilər qaçarkən, təsadüfən başqa bir qanqster məclisinə daxil olurlar və artıq burada hər kəs Kolombonun namərd qətlinin şahidi olurlar. İndi onları bütün mafiya üzvləri axtarır. Co yola düşərkən, otel nömrəsindən gözəlçə Danaya zəng vurur və özünü yenə də milyonçu Cunior kimi təqdim edir. O, münasibətləri davam etdirməyin mümkünsüz olduğunu bildirərək, təcili yola düşmək barədə ona məlumat verir və vidalaşır.
Musiqiçilər hoteldən qaçaraq, Dafnanın həyat yoldaşının köməyinə əl atmağı qərara alırlar. Qarşısında ölüm təhlükəsi olduğunu anlayan Co, çarəsiz Danaya vida öpüşünü bağışlamağa yetişir və ona hər şeyi etiraf edir. Gözəlçə Dana sevdiyi şəxsin ardınca getməyi arzuladığını bildirərək, deyilən hər bir yalan sözü bağışlayır. Qaçaqlar Osqud Fildinqin motorlu qayığına minərək, mafiya üzvlərindən xilas olurlar. Sonda Cerri aşiq milyonçuya nigayın mümkünsüz olacağını izah etməyə çalışır. Bütün arqumentlərin tükəndiyini görən Cerri, başındakı pariki çıxarır və kişi olduğunu elan edir, lakin Fildinq buna təmkinlə cavab verir: "Hərənin öz çatışmazlığı vardır!" (ing. Nobody's perfect! — Heç kəs kamil deyil!).
Rollarda
- Merilin Monro — "Gözəlçə" (Dana Kovalçik)
- Toni Körtis — Co / Jozefina (qadın səsini dublyaj etmişdir (en))
- — Cerri / Dafna
- — Kolombo "Ağ Getrlər"
- (en) — Malliqan, xəfiyyə
- (en) — Üçüncü Osqud Fildinq
- (en) — "Kiçik Bonapart", mafiyanın başçısı
- (en) — Gözəlçə Syu, orkestrin dirijoru
- (en) — Siq Polyakoff, musiqi meneceri
- (en) — "Dişqurdalayan" Çarli, xəbərçi
- (en) — Baynstok, inzibatçı
- — Dolores, gözəlçə Dananın hoteldəki qonşusu
- — Kolombonun dəstəsinə qoşulmuş qanqsterlərdən birisi
Çəkiliş qrupu
- ssenari müəllifi — , Billi Uaylder
- prodüser — İ. A. L. Daymond, Billi Uaylder, Don Harrison (en)
- rejissor — Billi Uaylder
- bəstəkar — (en)
- quruluşçu operator — (en)
- montajçı — (en)
- aktyor seçimi — Fil Bencamin
- quruluşçu rəssam — (en)
- dekorçu — (en)
- kostyumçu — (en)
- qrimçi — Emili Lavin
- xüsusi effektlərin quruluşçusu — Milt Rays, Deniel Xayes
- səs operatoru — Fred Lau
İstehsal
İstehsaldan öncəki dövr
Whatever meaning you will find in my pictures, it's all put in kind of contraband, you know — sort of smuggled in.
— Billi Uaylder
1950-ci ilə kimi ABŞ kinematoqrafiyasında studiya sistemi (house style (ing.)) hakim mövqe tuturdu. Həmin studiyalara bütün istehsal gücləri (texnika, pavilyonlar, dekorasiyalar) məxsus idi və onların hər biri müxtəlif janrlarda (vestern, , müzikl və s.) ixtisaslaşmışdılar. Bu vertikal çərçivəsində, kino ulduzlar "Böyük altılıqla" sərt müqavilə öhdəlikləri ilə bağlı idilər. 1930–1950-ci illərin səciyyəvi xüsusiyyətlərindən birisi də, həmin dövrsə fəaliyyət göstərən rejissorların yol verilən ekran əxlaqının çərçivələrinə ciddi şəkildə nəzarət edən asılı olmaları idi.
1950-ci illərin ortalarında ABŞ kinoistehsalında qlobal dəyişikliklər baş verir. Studiya sisteminin yerinə müstəqil istehsal sistemi gəlməyə başladı (amerikalılar bu sistemi Package-unit system adlandırmışdılar). Konkret film yaradılarkən, ən münasib icraçı və mütəxəssislərdən ibarət "paket" formalaşırdı. Bu cür yanaşmanın ilk nümunələrindən biri "" filmi olur. 1957-ci ildə yaradılmış şirkəti (en) yeni nəslin müstəqil prodüserləşdirmə mərkəzinə çevrilir. Miriş qardaşları kinopavilyon və dekorasiyalara sahib deyildilər, onlar bütün avadanlıqları çəkiliş zamanı icarəyə götürürdülər. Onlar kinoulduzları, eləcə də bütün personalı hər yeni film üçün birdəfəlik frilanser (yəni ştatdankənar işçi) kimi işə götürürdülər. Ulduzlar artıq fiksajlanmış məbləği deyil, filmin nümayişlərdən əldə etdiyi gəlirin faizinə razılaşırdılar və beləliklə, onların gəlirləri kəskin artırdı.
1958-ci ildə Billi Uaylder "azad agent" kimi ölkənin aparıcı rejissorlarından biri olur. Növbəti müqaviləni o və onun Ashton Productions adlı şirkəti məhz Mirisch Brothers-lə bağlayır. Uaylderin sonuncu filmləri dəyişkən uğura malik idi. Mirisch Brothers-in birgə prodüserliyi ilə ekranlaşdırılmış "Sent-Luis ruhu" və "Günortadan sonra məhəbbət" filmləri tənqidçiləri tərəfindən yaxşı qəbul edilmişdir, lakin kifayət qədər gəlir əldə edə bilmir. 1957-ci ilin sonlarında çıxan "İttiham şahidi" filmi (ru) kifayət qədər pul qazanır və Uaylderin məhz kommersiya rejissoru olduğunu təsdiqləyir.
Ssenari
Əslən Şərqi Avropadan olan Billi Uaylder və İzi Daymond 1955-ci ildə tanış olurlar. Onların ilk birgə işi sayılan "Günortadan sonra məhəbbət" filminin çəkilişləri nəhayət 1957-ci ildə bitdikdən sonra, növbəti layihənin icrasına start verilir. Studiya sisteminin tədricən aradan qalxması film müəlliflərinin əhvalına təsir göstərir. Uaylder müsahibələrin birində bildirdiyinə görə, rəhbərliyi altında ekranlaşdırılan "Yeddinci il gicişməsi" filmində senzura ilə əlaqədar başlanğıcda düşünülmüş səhnələrin bir çoxu reallaşmamışdır və o, sonralar bir çox problemlərlə üzləşmişdir. Burada isə Miriş qardaşları və prodüserlər tərəfindən rejissor Uayldera kart-blanş verilmişdir. "Onlar məndən soruşdular ki, filmin adı nə olacaq, film nə haqqında olacaq və filmdə kimlər oynayacaq — daha böyük bir azadlıq haqqında heç fikirləşmək də olmazdı — deyə o qeyd edir, — lakin hər şeydən əvvəl mən Keri Qrant və ya (en) kimi ssenari yazmalı idim". İndi cəmi bir məsələ qalırdı uyğun aktyor azaddırmı və təklif onu qane edəcəkmi.
Uaylder 1957-ci ilin yazında öz köhnə tanışı Robert Toeren ilə görüşür (de). O, Uaylderə öz köhnə filminin motivləri əsasında ssenari yaratmağı təklif edir. Söhbət müharibədən qabaq ekranlaşdırılmış "Sevgi fanfaraları" ("Fanfare damour") adlı fransız komediyasından və onun 1951 ilə aid alman adaptasiyasından gedirdi (de). Almaniyada kinoəsər o qədər məşhurdur idi ki, 1953-cü ildə onun "Fanfaren der Ehe" adlı davamı (yəni sikveli) buraxılmışdır. Alman filminin süjeti, öz xarici görünüşünü dəyişən və öz geyimlərini tədricən qadın paltarları ilə əvəzləyən iki kişi haqqında bəhs edirdi. Uaylder həmin filmlə yaxından tanış olmaq və müəllif hüquqları məsələsi ilə mümkün qədər tez həll etmək üçün 1951-ci ilin surətini sifariş edir. Sevgi fanfaralarını həmin janrın şedevrlərinə daxil etmək olduqca çətin idi. Uaylder filmi üçüncüdərəcəli və "təsviredilməz dərəcədə dəhşətli" adlandırır, lakin filmin məzmununda onun axtardığı mövzu var idi. Uaylder bu mövzunu əhatə edəcək gələcək film ssenarisi üçün
27.500 dollara 10 illik opsionu əldə edir. Beləliklə gələcək amerikan komediya filminin titrlərinə tarix müəllifləri kimi Robert Toeren və Mixael Loqan düşür (1951-ci il filminin ssenaristləri kimi).1957-ci ilin iyununda "Günortadan sonra məhəbbət" ekranlara buraxılır və komanda tam olaraq yeni ssenarinin yazılmasına qoşulur. Birinci variantda filmin süjeti müasir zamandan bəhs edir. Daymond və Uaylder seyirci auditoriyasının kişinin qadın obarıza çevrilməsini necə qəbul edəcəkləri barədə dərhal mübahisəyə başlayırlar. İzi Daymond "Çarleya xala" (1892) adlı məşhur ingilis ortaoyununun əsasında 1941-ci ildə çəkilmiş "Çarli xala" (en) komediyasını xatırlayır. 1941-ci ilin filmi tamaşaçıların səmimiyyəti ilə qəbul olunmuşdur, yaxşı prokata malik idi, deməli yeni layihə də tamaşaçını cəlb edə bilərdi.
1958-ci ilin yanvarında ssenarinin böyük hissəsi artıq yazılmışdır. Süjetin başlanğıcı heç bir şübhə doğurmurdu, lakin məntiqi sonluğu dərhal tapmaq müşkül işə çevrilir. İki musiqiçi-kişi iş axtarışında öz görkəmlərini dəyişərək, qızların ansamblına düşürlər. Onlardan birisi ansamblın solistinə aşiq olur və bir müddət ondan kişi olduğunu gizlədir. Ssenariçilər məzmunun necə inkişaf etməli olduğunu dərhal tapa bilmirlər, axı məntiqi düşünüldükdə o qıza dərhal kişi olduğunu etiraf etməli idi. Məhz elə o zaman da qanqsterlər tərəfindən təqib olunan musiqiçilərin macəraları ideyası yaranmışdır. Həmçinin film süjetinin müasir dövrdən 20-ci illərə köçürmək qərara alınmışdır. Ssenaridə "spirtli içkilərə qoyulan qadağa" zamanı Müqəddəs Valentin Günü qırğını adı ilə məşhurlaşmış kədərli hadisələr öz əksini tapmışdır. Burada həmçinin 1930-cu illərə aid filmlərdən istinadlar əlavə edilmişdir. Məsələn, Kiçik Bonapart personajı — tarixdə ilk səsli qanqster filmi olan "Balaca Sezar"-ın allüziyasıdır. Filmin ssenarisinə bəzi real hadisələr də təsir etmişdir. 1958-ci ilin fevralından iyuluna kimi Hollivudda baş vermiş musiqiçilərin tətili mətndə kasıb musiqiçilərin Polyakovun agentliyinə getməsi zamanı qeyd edilir. Ümumilikdə ssenari həmin dövr üçün kifayət qədər riskli və publikanın alışdığından fərqli alınmışdı, belə ki, Devid Selznik musiqili komediyada atışma və musiqiçilərin öldürülməsi səhnələrinin yer alacağını öyrəndikdə, filmin uğursuzluqla nəticələnəcəyini deyərək, kolleqlarını çəkilişlərdən yayındırmağa çalışmışdır. Buna baxmayaraq ssenaristlər məsləhətə qulaq asmadılar, və hər şeyi öz bildikləri kimi etdilər.
Filmə müvəqqəti olaraq Not Tonight, Josephine! (Bu gün yox Jozefina!) adı verilir. Hazırkı "Like Some It Hot" adını isə Daymond təklif edir; o, bu cümləni baş qəhrəmanın işlətdiyi replikadan götürür. 1920-ci illər — cazın çiçəklənmə dövrü idi və hot ifadəsi (yəni hərarətli, həyəcanlandırıcı melodiya mənasında) çox uğurla səslənirdi. 1939-cu ildə ABŞ prokatında həmin adda başqa bir musiqili film nümayiş olunurdu, ancaq ssenaristlər leqal xarakterli problemlərin olmayacağına əmin idilər. Təxminən bir il davam edən gərgin işdən sonra, ssenarinin qaralama versiyası nəhayət 1958-ci ilin may ayında bitmişdir. Çəkilişlərin əvvəlinə film materialının üçdə ikisini ehtiva edən ikinci ssenari variantı artıq hazır idi. Ssenarinin son üçdə biri artıq çəkilişlər gedişatı zamanı tamamlanmışdır; bu Uaylder üçün adi təcrübə idi. Ssenarinin yekun variantı 156 səhifə təşkil edirdi.
Aktyor seçimi
- Cek Lemmon $100 min
- Toni Körtis $100 min + prokat gəlirinin 5 %
- Billi Uaylder $200 min + prokat gəlirinin 18 %
- İzi Daymond $60 min
1958-ci ilin yazında, ssenari üzərində iş sona yaxınlaşırdı, həmin dövrdə aktyorların seçiminə başlanılır. Uaylder gələcək işlər barəsində artıq tamamilə aydın təsəvvürə malik idi. O, heç bir kompromiss olmadan ali dərəcəli bir əsər kimi düşünülürdü. Prodüserlər filmin uğursuzluqdan tam sığortalanması üçün ən məşhur ulduzların layihəyə cəlb edilməsinə hazır idilər.
Ssenaristlər əsasən 1950-ci illərdə ABŞ-nin əsas komediya aktyorları olan və Bob Houpun aktyor obrazları üzərində fikirlərini cəmləsələr də, sonradan Uaylder daha gənc aktyorlarla işləməyə qərar verdi. Uaylder öz seçimini daha gənc aktyorların xeyrinə verir. Onun diqqətinə ilk olaraq Hollivudda artıq məşhurlaşan Toni Körtis düşür. Uaylderin yadında o, "Uğurun şirin qoxusu" filmində oynadığı rol ilə qalmışdır. Birinci müqavilə Körtis ilə imzalanmışdır, özü də Uaylderin fikrincə, o, istənilən əsas kişi rolunu oynaya bilərdi. Miriş qardaşları isə əksinə, hesab edirdilər ki, Co-Jozefina roluna ancaq Frenk Sinatra uyğun gələ bilərdi. Uaylder təşəbbüslə razılaşmır (Sinatra özünün mürəkkəb xasiyyəti ilə tanınırdı), aktyorun özü də həmin təklifə cavab verməyi lazımsız hesab edir. Həmçinin , və digər bu kimi aktyorlarla müqavilə bağlamaq müzakirə olunurdu. Cek Lemmonu rejissor "Dəlisov əyləncə gecəsi" filmdə onun rolu üzrə gözaltı etmişdir. Rejissor əvvəlcədən xəbərdarlıq edir ki, filmin böyük hissəsində o, qadın paltarını geyinməyə məcbur olacaq, lakin Lemmon bu təklifi dərhal qəbul edir. Rejissor "United Artists" şirkətinin distribütorlarından gələn müəyyən təzyiqlərə davam gətirməyə məcbur oldu. Lemmonu orada "o qədər məşhur olmayan bir ulduz" hesab edirdilər, lakin rejissor Cekin namizədliyini müdafiə etməyi bacarır.
Əsas qadın rolu layihənin həm ən məsuliyyətli, həm də ən zəif nöqtəsi idi. Gözəlçə Dana rolu üçün əvvəlcə , Odri Hepbern və Elizabet Teylorun namizədliyinə baxılsa da, onlar vokal imkanlarım məhdudluğu və ya obraz çatışmazlığına görə təmin etməmişlər.
Uaylder 1958-ci ilin aprelində Merlin Monrodan məktub alır. Aktrisa artıq iki ilə yaxın bir müddət idi ki, heç bir filmdə çəkilmirdi və buna görə də o, rejissorun yeni işində maraqlı olduğunu bildirir. Uaylderin bundan öncəki layihəsi hesab edilən "Yeddinci gün gicişməsi" filmində Merilin ilə çox uğursuz iş təcrübəsi olmuşdur. Aktrisanın şıltaqlığı o zaman çəkiliş qrafikinin pozulmasına gətirib çıxarmışdı, bununla belə rejissor filmin kommersiya uğurunun məhz Monro şəxsiyyəti ilə bağlı olacağını çox yaxşı anlayırdı. Uaylder Monroya "gözəlçə Dana" rolunu təklif edir və ona həmin personaj barəsində ətraflı məlumat verən beş səhifəlik kitabçanı göndərir. İlk oxunuşdan sonra Monro çox narazı qalır. Aktrisaya Fox və MGM kimi kinoşirkətlərdən digər maraqlı təkliflər də gəlirdi və o, buna görə tərəddüd edirdi. Monronu ekranda nümayiş olunan amplua qane etmirdi, burada isə ona yenidən "küt sarışın gözəlçənin" rolu təklif olunurdu. Merilin oynayacağı personajı bu cür izah edirdi: "Bu qəhrəman qadını heç kişidən seçə bilmir". 1955-ci ildən aktrisa "aktyor ustalığı" dərsləri ilə məşğul olurdu və buna görə də o, daha mürəkkəb rolları ifa etməyə tam hazır olduğunu düşünürdü.
Nəhayət, aktrisanın seçiminə onun həyat yoldaşı Artur Miller təsir göstərir. Məşhur dramaturq ssenarini oxuyaraq, mətnin keyfiyyətini qiymətləndirir və həmçinin Merilini hər şeyin qaydasında olduğuna inandırır: filmdə çəkilən digər personajlar da qadın paltarlarını geyinmiş kişiləri tanıya bilməyəcəklər. Film çox uğurlu bir əsər ola bilərdi. Bundan başqa, həyat yoldaşlarına pul çox lazım idi, yeni müqavilə isə, təkcə təsbit edilmiş qonorara deyil, həmçinin prokatdan gələn faizləri əldə etməyə imkan yaradırdı. Bu sonuncu arqument idi. Monro 28 aprel 1958-ci ildə filmdə iştirak etmək üçün müqaviləni imzalayır.
Gələcək filmin cərəyan etdiyi zaman və yer (Çikaqo, 1929-cu il) ikincidərəcəli aktyorların seçiminə çox təsir etmişdir. Qanqster filmlərində rol almış Corc Raft və Pet O'Brayen, 1940-cı illərin məşhur aktyorları idilər. 1950-ci illərin sonlarında onların populyarlığı artıq yox dərəcəsində idi, lakin auditoriya onları yaxşı xatırlayırdı. Amerika tamaşaçısı üçün onlar demək olar ki, ümumi isim qəhrəmanları idilər: Raft (qanqster) və Pet O'Brayen (polis) və bu filmin parodiya başlanğıcı ilə müvəffəqiyyətlə uyğunlaşırdı. Uaylder filmdə öz köhnə tanışı və kriminal avtoritet rollarının kanonik ifaçısı sayılan Edvard Q. Robinsonu görməyi çox istəyirdi, lakin onunla ortaq məxrəcə gələ bilməyir. Onun əvəzinə filmdə onun oğlu — Kiçik Robinson çəkilir. Napoleon rolu məşhur televiziya aktyoru Nehemiya Persoffa qismət olur. İkinci planın tipajları üçün Uaylder parlaq və xarizmatik aktyorları seçir. Qeyri-adi və ekssentrik Osqud Fildinq roluna 1930-cu illərdə ekranlaşdırılan məşhur "Böyük Elmer" (en) filmində baş rola çəkilmiş aktyor Coy İ. Braunu dəvət edirlər. "Sweet Sues Society Syncopators" qrupunun lideri isə məşhur aktrisa Coan Şoli olur.
Layihənin gələcəyi istedadların axtarışı üzrə ABŞ-nin ən nüfuzlu kinoşirkətlərindən biri olan, (en) aktyor agentliyi ilə sıx bağlı idi. MCA şirkətini Mirisch Corporation ilə yaxşı tərəfdaşlıq münasibətləri bağlayırdı. Digər tərəfdən, hollivud ulduzlarının əksəriyyəti agentliyin müştəriləri idi. MCA hələ studiya sistemi şəraitində işləyirdi. Merilin Monronun həmin anda Fox, Cek Lemmonun isə Columbia Pictures ilə müqaviləsi var idi. Corc Raft və Oet O'Brayen qanqster saqaları üzrə ixtisaslaşmış Warner Bros. studiyasına "məxsus" idilər. Yalnız Toni Körtis müstəqil agent kimi, həyat yoldaşı Canet Li ilə birlikdə artıq şəxsi şirkətin təşkili ilə məşğul idi. MCA-nın səyləri nəticəsində, "Bəziləri isti sevir" filmi Package-unit system-in ilk nümunələrindən biri oldu; şirkət nümayəndələri, musiqili-komediya və qanqster-döyüş janrlarını özündə birləşdirən müxtəlif planlı əsəri çəkməyə qadir bir komanda toplayırlar.
Çəkilişlərə hazırlıq
Merilin Monronun Fox studiyası ilə müqaviləsi, onun yalnız rəngli filmlərdə çəkilməsini tələb edirdi. Uaylder, Monronun tələbi ilə rəngli lent üçün bir neçə nümunə yaradır, lakin sonda o, (yəni ağ-qara) film çəkmək barəsində qərar qəbul edir. Ümumiyyətlə Uaylder rəngli filmləri sevmirdi, ssenarist Deymondla birlikdə, yeni filmi də müharibədən əvvəlki dövrə aid, ağ-qara qammanın daha uyğun göründüyü qanqster filmləri kimi çəkmək istəyirdi, lakin Monro rejissora dedi ki, qadın kimi qrimlənmiş iki kişi bu halda iki çox makiyajlı gey kimi görünəcək. Monro Uaylderin fikri ilə razılaşmaq məcburiyyətində qaldı.
Çəkiliş startına təxminən bir ay öncə, yəni pre-prodakşn mərhələsində, aktyorlar qadın obrazına alışmağa çalışır və onlara qrim və geyimləri seçməyə başlayırlar. Aktyorlara dərs vermək üçün, kinokompaniya tanınmış qadın Barbeti (en) çəkiliş meydançasına dəvət edir: Barbet onlara dikdabanla gəzməyi, təbii şəkildə qadın paltarlarını geyinməyi, qadın yerişini və jestlərə nail olmağı öyrədirdi. Toni Körtisdə dərslər uğurla gedirdi, hərçənd daxilən o, özünü çox tutqun hiss edirdi. Toni daha çox Qreys Kelli obrazına səmtləşirdi və buna görə də gülməli görünməyə çalışmırdı. Lemmon, ondan fərqli olaraq, qadın paltarları və makiyajından heç bir çaşqınlıq hiss etmirdi. O, kinostudiyanın çəkiliş zonası boyu bu qiyafələrdə tamamilə sərbəst gəzir və sanki ömrü boyu qadın geyimlərində olduğu kimi davranırdı, lakin Lemmonun əsl qadın kimi görünmək cəhdləri nəticəsiz qalır — müəllim dərslərin mənasız olduğunu anlayıb, çəkilişləri üç gündən sonra tərk edir. Rejissor güzəştə getməyə məcbur olur və o, Dafna obrazını bir qədər gülməli və ağırtərpənən yaradır. Digər tərəfdən, Körtis yüksək qadın səsini inandırıcı şəkildə təsvir edə bilmir və buna görə də onun oynadığı rolun qadın hissələrini Pol Friz dublyaj edirdi. Cek Lemmon səsləndirmə probleminin öhdəsindən sərbəst gəldi.
Gənclik illərində dəb atelyesində işləmiş Körtis kostyumçular tərəfindən seçilmiş qadın geyimlərindən tamamilə narazı qalır. Həmin paltarlar kişi fiquruna uyğun gəlmədiyindən, onları yenidən tikmək lazım idi. Körtis məsələ ilə əlaqədar Uaylderə müraciət edir: Monro üçün kim paltar tikir? Məlum olur ki, həmin məşhur modelyer (en) idi. Körtis modelyer Orri-Kellinin film çəkilişləri üçün yeni kostyumların hazırlamasını israr edir. Belsiz fasonu və uzun qolları olan yeni kostyumlar daha yaxşı görünürdü; yalnız bütün arzuları yerinə yetirildikdən sonra aktyor çəkilişlərə razı olur.
Uaylder kökündən dəyişilmənin nəticələrini şübhə ilə qiymətləndirirdi. Cek Lemmon qərara gəlir ki, kinostudiyadakı qadın tualetinə ziyarət, aktyorlar üçün yekun imtahan olacaq. Nəticələr elə də uğurlu deyildi — aktyorlar yeni görkəmdə çox seçilirdi, ancaq yoxlamadan sonra Körtis çəkilişlər üçün zəruri olan özünəinamlığı əldə edir. Aktyorlar Uaylderin qarşısına yeni görkəmdə çıxırlar və o nəticələrlə razılaşaraq deyir: "Yaxşı. Daha heç nəyi dəyişməyin". Körtis və Lemmon qadın obrazını qeyri-ideal yaradırdılar, amma rejissor bunun məqbul hal olması ilə razılaşır. Yalandan özünü qadın kimi göstərən kişiləri təbii olaraq utanma hissi müşayiət etməlidir, bu filmdə komik effekti daha da gücləndirir.
Bir anda artıq qadın kimi düşünməyə başladığımı anladım. Billi, zənnimcə kökündən dəyişilərək, qadın obrazına keçməyin belə effektə malik olacağını bilirdi. Mən, oynadığım rollar üçün kifayət qədər həssas bir insanam. Mən gördüm ki, lap Dafna kimi təhlükəsizlik barəsində narahatlıq hiss edirəm (Cek Lemmon). Orijinal mətn (ing.) "I found myself thinking like a woman. I think Billy understood all that, that dressing like a woman would have that effect. I am particularly susceptible to parts I play. I found myself starting to worry about having security, just like Daphne |
Aktyorlar qadın personajlarını təsvir etmək və təxminən 10:00-dək çəkilişlərinə hazır olmaq üçün, hər çəkiliş günü saat 5:30 radələrində qrim studiyasına gəlirdilər. Bütün iş günü hündür dabanlı ayaqqabı geyinən və bu cür əziyyətə öyrəşməyən aktyorlar, fasilə zamanı dözülməz ağrıları bir az yüngülləşdirmək məqdsədilə ayaqlarını buzlu vedrəyə salırdılar.
Yeri gəlmişkən, aktyorlar digər sənətləri də öyrənməyə məcbur olurlar. Lemmon və Körtis həmçinin musiqi ilə də məşğul idilər; onlar filmin aranjımançısı və ifaçısı olan köməyi ilə kontrabas və saksofonda çalmağı öyrənirdilər. Gənclikdə peşəkar rəqqas olmuş Corc Raft restoranda görüş səhnəsi üçün, Lemmon və Corc İ. Brauna tanqo dərsləri verirdi.
Çəkilişlər
Filmin çəkilişləri 1958-ci ilin avqust ayından noyabradək davam etmişdir. Çəkiliş üçün Mirish Corporation şirkəti "Samuel Goldwyn" (en) studiyasını kirayələyir. İstehsalçılar filmin süjetinə uyğun peyzajları Kaliforniya ştatının tərkibində olan San Diyeqo dairəsində tapmışdılar. Mayami şəhərində yerləşən Seminole — Ritz hoteli qismində "" (Hotel del Coronado) mehmanxanası və onun çimərliyi istifadə olunmuşdur. Bununla belə, mehmanxananın daxilində baş verən hadisələr tam olaraq pavilyonda çəkilmişdir.
Filmin ən birinci səhnəsi 4 avqust 1958-ci ildə çəkilmişdir; burada qatarların Çikaqo vağzalından yola düşmə epizodu təsvir olunmuşdur. Samuel Goldwyn uyğun dekorasiyalara malik deyildi, buna görə də onlar "vağzalın" hazır səhnə meydançasını MGM studiyasından icarəyə götürmüşdülər. Bu Hollivudda çox məşhur yer idi, burada məsələn, , və digər filmlərin müəyyən səhnələri çəkilmişdir. Rejissorun fikrincə, Co və Cerrinin hansı yolla qadına çevrilməsi sirr olaraq qalmalı və vağzal səhnəsində qəflətən qadın paltarlarını geyinmiş kişləri görən seyirci yüngül şok hissi yaşamalı idi. Kamera hündür daban ayaqqabıları geyinmiş qadın ayaqlarından tədricən yuxarı qalxır və bu an tamaşaçı kişi simalarını görür. Filmdəki bu səhnə, 1951-ci ildə ekranlaşdırılmış "Sevgi fanfaralarının" kifayət qədər dəqiq təkrarı idi. Daha sonra tamaşaçıların diqqətini Gözəlçə Dana cəlb edir. Səhnə Monronun xoşuna gəlmədi, çünki o hesab edirdi ki, filmdə onun birinci görünüşü daha kəskin və parlaq olmalı idi. Uaylder aktrisanın fikirlərinə diqqətli olduğu nümayiş etdirmək məqsədilə epizodu yenidən çəkir, o, bu səhnəyə qəhrəmanı effektli şəkildə qorxudan buxar axınını əlavə edir.
175 nəfərdən ibarət filmin çəkiliş qrupu 6 sentyabr 1958-ci ildə "Del Koronado" hotelinə gəlir və burada məskunlaşır. Viktorian üslubunda inşa olunan və xarici görünüşünü açılış vaxtdan bəri 70 il ərzində demək olar ki dəyişməmiş mehmanxana hazır dekorasiyaya uyğun gəlirdi. O, Los-Anceles şəhərinin nisbətən yaxınlığında yerləşir və personalın yaşaması üçün münasib şərait təklif edirdi. Otel öz adi iş qrafikini dayandırmır və filmin çəkilişləri zamanı qonaqları qəbul edirdi.
"Coronado"da çəkilişlər Körtisin qəhrəmanının ilk dəfə milyonçu Cunior Şell kimi təqdim edildiyi çimərlik səhnəsindən başladı. Kertis gənc Keri Qrantın "Filadelfiya əhvalatı" filmindəki Britaniya danışıq manerasını parodiya edənə kimi bu rol aktyora verilməmişdi. Film üzərində işin əvvəlində Merilin Monro daha yaxşı formada idi. Demək olar ki, yüz sətrli mətndən ibarət kifayət qədər mürəkkəb səhnəni ilk dubldan çəkmək mümkün oldu və Monro tərəfindən heç bir problem yaşanmadı.
Çəkiliş cədvəlin ikinci hissəsinə, yəni 24 oktyabr tarixinə düşən ən çətin səhnələrdən birisi — yaxtada görüş səhnəsi olur. Ssenarinin ilkin variantında özünü mister Cunior Şell kimi qələmə verən Co, sadəlövh Gözəlçə Dananı yoldan çıxartmalı idi, lakin filmdə məhz Monronun çəkilməsini təsdiqləyən Uaylder məzmunda kiçik düzəlişlər etmişdir. Yeni variantda Dana neft maqnatını özünə aludə etməli idi. Toni Körtis dözmək məcburiyyətində qalır; Monro düz 42 dublda səhv etmişdir. Ssenari müəlliflərinin fikrincə, Dana neft maqnatını yoldan çıxarmaq üçün onun üstünə uzanırdı. Dublların birində Körtisin fizioloji reaksiyası baş verir; bu səbəbdən təkrar fokusa yığılmaq və iş yerində özünü nəzarət etmək ona böyük zəhmət bahasına başa gəlir. Burada söhbət yalnız aktyorlar arasında baş verən öpüşlərdən gedirdi, lakin buna baxmayaraq, məhz bu səhnə sonralar senzura tərəfindən ən riskli və əxlaqsız kimi qiymətləndirilmişdir.
Cerri-Dafnanın milyonçu Osqud-Fildinqlə nişanlanmasını elan etdiyi səhnəni çəkmək heç cür mümkün olmurdu. Səhnəyə baxan bütün çəkiliş qrupu gülürdü, hətta Toni Körtis də özünü gülməkdən saxlaya bilmirdi. Bunu görən rejissor Lemmonun əlinə qoyur və ondan replikalar arasında fasilə verməyi və paralel olaraq marakasları silkələməyi xahiş edir. O hesab edirdi ki, bu qərar tamaşaçılara təbii şəkildə bütün zarafatları eşitməyə imkan yaradacaq və onlar bundan daha çox zəvq alacaqlar. Son montaj zamanı Uaylder vağzal səhnəsinə analoji dəyişiklikləri edir. O, qısa və ümumi planlar vasitəsilə səhnəni bir qədər genişləndirir və onu tamaşaçıların gülüş pauzalarına uyğunlaşdırır.
Noyabrın ilk günlərində çəkilişlər artıq sona yaxınlaşırdı, lakin filmin ssenarisi hələ də yarımçıq idi. Çəkiliş qrupu ikinci dərəcəli epizodlar üzərində işini başa çatdırırdı, Uaylder və Daymond isə kulminasiya və finalın necə olacağı barədə düşündülər. Qəhrəman dördlüyünün motorlu qayıqda qaçış səhnəsi eyni zamanda da çəkiliş xronologiyasının son səhnəsi olur. Osqud Fildinqin məşhur Nobody’s perfect cümləsi hələ çəkilişlərdən öncə düşünülmüşdür, amma başlanğıc ideyaya əsasən o final sloqanı olmamalı idi. Ssenarinin birinci variantında final səhnəsi bir-birinin ağuşunda olan Co və Dananın motorlu qayığın dibində itməsi ilə başa çatmalı idi. Bundan başqa sonluq üçün daha ekzotik versiyalar da nəzərdən keçirilirdi (məsələn, qəhrəmanların qayıqla Latın Amerikasına qaçışı). Merilin Monro artıq dözülməz və mürəkkəb psixoloji durumda idi və Uaylder aktrisanın problemləri ilə əlaqədar çəkilişi uzatmaq istəmirdi. Yalnız çəkilişlərin başa çatmasına bir həftə qalmış, bütün gecə müxtəlif variantları bir-bir gözdən keçirən həmmüəlliflər, nəhayət sonuncu replikanın məhz Nobody's perfect olacağına dair ümumi qərara gəlirlər. Bunun konkret olaraq kim — Uaylder və yaxud Daymond tərəfindən düşünüb tapıldığını həmmüəlliflər daha sonralar xatırlaya bilməyirlər və bir-birinə göstərirdilər. Belə variant son ana qədər Uaylderin xoşuna gəlmirdi. Yalnız həmin səhnə çəkildikdən və qaralama variantına baxıldıqdan sonra, rejissor nəhayət sakitləşir və son montaj işlərinə hazırlaşmağa başlayır.
Merilin Monro
Uzun fasilədən sonra Monronun yenidən çəkiliş meydançasına qayıtması mətbuatın diqqətini cəlb etdi. Müxbirlər və fanatlar daima Goldwyn Studios çəkiliş meydanı və Coronado hotelinin ətrfında növbə gözləyirdilər. Publika ilə Monronun hər görüşü qeyri-sağlam ajiotaj yaradırdı. Çəkiliş prosesi və iş qrafiki aktrisa səbəbindən ciddi xəsarət almışdır. Şəxsi həyatındakı çətinliklər, baş tutmayan nikahlar və depressiya onun davranışlarında dərin iz qoymuşdu. Çəkilişlər başlayan zaman məlum oldu ki, Merilin hamilədir. 1958-ci ilin əvvəlində Monroda artıq baş vermişdi və o, çox ehtiyatlı olmağa çalışırdı. Onun həyat yoldaşı ilə mürəkkəb münasibətləri var idi. Artur Miller müntəzəm şəkildə çəkiliş meydançasında peyda olaraq bəzən Merilinlə qızğın mübahisələr yaradır, bu isə işgüzar mühitin yaranmasına mane olurdu.
Aktrisa çəkilişlərin əvvəlində özünü yaxşı hiss etdiyini bildirirdi, ancaq ssenarinin Coronado hotelində başlayan mərhələsində onun vəziyyəti pisləşir. Son həftələrdə, Monro heç kəsin təşrifatını gözləmədən düz kameranın yanında spirtli içkiləri qəbul edirdi. Monronun həmçinin yuxu ilə ciddi problemləri var idi, buna görə də o, saat 4-dən tez yuxuya gedə bilmirdi. Bunun nəticəsində aktrisa daim çəkilişlərə gecikirdi. Uaylder xatırlayırdı ki, aktrisa kinostudiya ünvanının unutmasını əsas gətirərək, çəkilişlərə bir gün vaxtında gəlib çıxa bilməmişdi. O, çəkiliş meydançasında rejissorla öz rolu və ümumiyyətlə film ilə bağlı tez-tez mübahisə edir və onun fikrincə uğursuz səhnələrin yenidən çəkilməsini istəyirdi. Uaylder özünün hələ əvvəlki əsərlərindən bilirdi ki, kamera qarşısına keçən Merilin konsentrasiya ola bilmir və heç olmasa öz mətnindən olan bir neçə cümləni belə yadda saxlamağa çox çətinlik çəkirdi. Rejissor vəziyyəti asanlaşdırmaq üçün onun oynayacağı səhnələri maksimum qısa hissələrə doğrayırdı, amma bu da kömək etmirdi. O vəziyyətə çatmışdı ki, replikaları kağızlara yazıb rekvizitə yerləşdirirdilər, həm də lövhələrə yazıb kameranın aşağısında bərkidirdilər. Bəzi səhnələrdə (məsələn, filmin sonunda əsas qəhrəmanın öz otağında telefonla danışması səhnəsində) onun mətni necə oxumasını görmək mümkündür.
Monro çəkilişlər zamanı aktyor sənəti dərslərini götürməyə davam edirdi, bu isə rejissoru çox əsəbiləşdirirdi. Onun müəllimi (en) idi. Monro eyni zamanda yaxın dostu olmuş Poladan çəkilmiş səhnə ilə bağlı fikirləri soruşur və yalnız bundan sonra Uaylderin rəylərini öyrənirdi. Epizodların birində, "çəkilib" komandasından sonra, Uaylder hədsiz hiddət hissi ilə öz yerindən sıçradı və kinayə ilə "Hə Pola, səhnə necə idi?" deyərək, Strasberqə qışqırdı. Sinir zəmində sevgilisi ilə daim baş verən incimələ görə, Uaylderin belində ağrılar başlayır və o, normal yata bilmirdi. Çəkilişlər bu zaman davam etdirilirdi və rejissor, aktrisanın vəziyyətini başa düşərək, özünü güclə saxlayırdı və onunla mümkün qədər nəzakətlə davranmağa çalışırdı. Filmin çəkilişləri üçün minimal sayda şüurlu şəkildə seçilmişdir, çünki Uaylder daimi yol səfərləri ilə aktrisanı yormaq istəmirdi.
Pola Strasberq bir gün Monronu həyat yoldaşı ilə növbəti fikir ayrılığından sonra, mehmanxana nömrəsində ağır vəziyyətdə aşkarlayır. Monronu müayinə edən həkimlər, vəziyyətin bu qədər kəskin olmasına səbəb kimi, həddindən artıq dozada şampan ilə birqə qəbulu nəticəsində baş verdiyini müəyyənləşdirirlər. Aktrisanı 15 sentyabr 1958-ci ildə (digər məlumatlara görə sentyabrın 12-də) təcili olaraq Cedars of Lebanon Hospital in Holliwood hospitalına yerləşdirmək məcburiyətində qalırlar. Çəkilişlər 15 günə təxirə salınır.
Çətinliklər aktrisanın tərəfdaşlarında da yaranırdı. Toni Körtisin dediyinə görə, filmin ən gəliz səhnəsi çəkilən gün (burada söhbət rəqs zalında "I wanna be in love" mahnısının ifasından gedirdi), komanda Monronu heç yerdə tapa bilmirdi. 200 statistdən ibarət həmin komanda onun demək olar ki, bütün günü gözləyirdi. Çəkiliş qrupunun üzvləri öz aralarnda aktrisanı zarafatla Missing Monroe (Gəlməyən Monro) adlandırırdılar. Film rəhbərləri tərəfindən ulduzun şıltaqlıqlarına göz yumulması, bütün bu hadisələrə susan çəkiliş qrupunun da mənəviyyatını pozurdu. Bəzi aktyorların ödənişləri dövraşırı olduğundan, qrafikdəki bu cür gecikmələr onlar üçün çox sərfəli idi.
Körtisi qıcıqlandıran başlıca məsələ, partnyorun günahı üzündən, o, adi bir səhnə üçün onlarca dubl çəkmək məcburiyyətində idi və bu səbəbdən də bütün bacarığını göstərməyə imkan tapmırdı. Toni daim sakitləşdirici preparatları qəbul edirdi və növbəti epizodu o, yalnız Cek Lemmonun və Corc Raftın amənəvi dəstəyi sayəsində öhdəsindən gəlirdi. Lemmon meydançada sabitliyin bərqərar olduğunu və partnyorun problemlərini başa düşdüyünü nümayiş etdirirdi. Merilin haqqında o, bunları demişdi: "O, böyük aktrisa olmaya bilər, amma qoyulmuş vəzifəni həmişə artıqlaması ilə ödəyir. O, tam hazır vəziyyətdə olmayınca kamera qarşısına keçməyəcək". Uaylder Lemmon və Körtisdən yaranmış bu vəziyyətə məsuliyyətlə yanaşmağı xahiş edirdi. Merilinin sayca hansı dublda lazım olan nəticəni verəcəyi məlum deyildi, buna görə də digər aktyorlar bütün dubllarda yaxşı oynamalı idilər. Körtis xatırlayırdı ki, zəhlətökən fikirlər onu təqib edirdi: "birdən Merilinin oynadığı səhnə uğurlu alınsa, ancaq mənim kiçik səhvim nəticəsində hər şey bərbad olsa…" Montaj zamanı, saysız dubllar içərisindən yararlı materialların seçilməsi məsələsi ortalığa qoyuldu. İlk dubllarda Körtis əla alınırdı, lakin onun partnyoru gəmgin görünürdü. Onlarla dubldan sonra Monro effektli şəkildə görünürdü, onun partnyoru isə artıq yorğun idi. İddia olunurdu ki, "Hitlerlə öpüşməyi ondan (yəni Merilindən) daha üstün tutardım" sözlərini, çəkilişlərdən bezən Toni demişdir. Replika mətbuatda ciddi əks-səda doğurmuşdur və çox illər sonra aktyor bu münasibətlə izah etməli olur.
Uaylder 1958-ci il oktyabrın sonunda çəkilişlərin vəziyyəti haqqında bunları demişdir: "Sanki uçuşun ortasındayıq, təyyarənin göyərtəsində isə psix əyləşib və onun əlində bomba var". Filmin çəkilişi üçün minimal israfçılıq, əsərin redakturası zamanı minimum dəyişikliklər və ssenarinin dəqiq əks edilməsi — bütün bunlar Uaylderin fəaliyyəti üçün xas cəhətlərdən idi. "Bəziləri isti sevir" filmində isə hər şey əksinə oldu. Qrafikdəki gecikmələr 18 gün (digər məlumata görə 29 gün) təşkil etdiyindən, filmin oyunlarına çəkilmiş xərc təxminən 500 min dollar təşkil etmişdir. Filmin tam büdcəsi 2 883 848 dollar təşkil etmişdir.
Filmin montajı və prokatlara buraxılması
1959-cu ilin mart ayında filmin montajı başa çatır. Hazır filmin ilk nüsxəsi (MPAA) nümayəndəsi Ceffri Şurloka təqdim olunur. Burada heç bir anlaşılmamazlıq baş vermir və instansiya filmin prokata buraxılmasını təsdiqləyir. Çətinliklər adı ilə tanınan katolik təşkilatı tərəfindən filmin yoxlanılmasından sonra başlayır; yoxlama nəticəsində film "B" qiymətini alır — morally objectionable in part for all (hissələri [filmin] bütün əxlaq qaydalarına ziddir). Senzorların xüsusi basqılarına gəminin göyərtəsində çəkilmiş tamahsılandırmaq səhnəsi səbəb olur; onlar bu səhnəni nümayiş edən plyonkanın təxminən 30 metr hissəsini kəsib ayırmağı təklif edirlər. Legionun başçısı, əlahəzrət monsenyor Tomas Littl filmin qiymətləndirilməsində bunları yazmışdır:
Filmin materialları xristian dininə, eləcə də ənənəvi əxlaqa və mənəviyyata qarşı edilən çox təhqiramiz bir addınm kimi qiymətləndirilir... Transvestizm mövzusu fəsadlara doğru aparır və bizə belə elə gəlir ki, filmdə homoseksuallıq və lezbiyanlığa aşkar işarələr var. Dialoqlar təkcə ikimənalı deyil, həmçinin açıqcasına vulqardılar. Paltar dəyişmələr [başqa genderin geyimi] ilə bağlı pozuntular göz qabağındadır. Orijinal mətn (ing.) screen material elements that are judged to be seriously offensive to Christian and traditional standards of morality and decency. … The subject matter of `transvestism' naturally leads to complications; in this film there seemed to us clear inference of homosexuality and lesbianism. The dialogue was not only `double entendre' but outright smut. The offense in costuming was obvious. |
Şurlok və Littlin yazışmalarında Şurlok sübut edir ki, film "Çarli xala" filmi ilə eyni kateqoriyaya aiddir və həm də, "Bu sizin xoşunuza gəlirmi" (ru) və "On ikinci gecə" (en) kimi klassik filmləri xatırladır. Filmi prokat qadağasından xilas etmək mümkün olsa da, kinoteatrlara o, MPAA tərəfindən sertifikatlaşdırılmadan təqdim edilir. Bəzi şəhərlərdə problemlər yaranır, çünki ştatın komissiyaları kinoteatrlara filmin nümayişinə icazə vermir.
Kanzasda filmin prokatı iki ay müddətinə gecikir, Memfisdə isə seanslara yalnız böyüklər buraxılırdı. Life jurnalının redaktoru (en) bildirdiyinə görə, ssenaridəki çoxsaylı sətiraltı ifadələr olmasa idi, film geniş prokata çıxarıla bilməzdi. Senzura orqanlarının kino istehsalı prosesinə müdaxiləsi artıq həmin dövrlərdə anaxronizm kimi qəbul olunurdu, lakin buna baxmayaraq, onunla hesablaşmaq lazım gəlirdi. Belə ki, həmin 1959-cu ildə ekranlara çıxarılan "Şimal-qərb ərazisindən şimala" filmi Hiçkokun nüfuzuna baxmayaraq, komissiyanın təzyiqi altında xeyli qısaldılmışdır.
Rejissor 1958-ci ilin dekabr ayında Los-Anceles kinoteatrların birində filmin sınaq versiyasını nümayiş etdirir. Nəticə sarsıdıcı idi — kinoteatra təsadüfən gəlmiş teleaparıcı (en), filmin səhnələrindən zövq alan yeganə şəxs idi. Seansdan sonra o, Uaylderi müvəffəqiyyətli filmə görə təbrik edir, ancaq nə məsələ olduğunu başa düşməyə çalışan rejissor çox məyus idi. Məlum olur ki, filmin əvvəlcədən hazırlanmış heç bir reklamı olmayıb, buna görə də kinoteatrda o triller-dram janrında ekranlaşdırılmış başqa bir filmlə (en) nümayiş olunurdu. Tamaşaçılar arasında orta yaşlarında ailə cütlükləri üstünlük təşkil edirdi. Auditoriya hansı filmə istiqamətlənməyi bilmədiyindən, ardıcıl olaraq iki dram filminin göstəriləcəyini düşünürlər. Bu seansda iştirak edən və Uaylderin yaxın tanışı olan Cozef Mankeviç filmdə hər şeyin qaydasında olduğu deyərək, dostunu sakitləşdirirdi. Miriş qardaşları ümumən narahat idilər; 122 dəqiqənin komediya filmi üçün həddindən artıq çox olduğunu hesab edərək, quraşdırılma üzərində bir dəfə də işləməyi tələb edirlər. Uaylder sevmədiyi və bir dəqiqə sürən səhnəni lentdən çıxarır, onsuzda bu cür kiçik səhnələr filmin mənimsənilməsinə ciddi təsir göstərə bilməzdi. Bir həftə sonra yenidən kiçik test baxışı keçirilir və bu dəfə hər şeyin qaydasında olduğu elan edilir. Tamaşaçılar, əsasən tələbə gənclər (onları bu dəfə komediya filminin nümayiş olunacağı barədə əvvəlcədən xəbərdarlıq edirlər) filmi çox gözəl qəbul edirlər və onların gülüşü bir dəqiqə də olsun susmurdu.
Qızıl qlobusun təqdimetmə mərasimində üç mükafat üzrə "dram" və "komediya" kimi müxtəlif çəki dərəcəsində "Ben Hur" və "Bəziləri isti sevir" filmləri öz aralarında kəskin rəqabət aparırdılar. Həmin il rəqabət çox böyük idi; "", "Dörd yüz zərbə" və "Şimal-qərb ərazisindən şimala" filmləri, əsasən kino akademiyasının təqdim etdiyi mükafatlar uğrunda mübarizə aparırdılar. "Oskar" mükafatlarının 12 nominasiya üzrə 11 heykəlcik qazanmış "Ben-Hur" filmi, eyni zamanda kinoakademiklərin favoritinə çevrilir. Bir çox mütəxəssislərin fikrincə, Uaylderin komediyası daha çox mükafat qazana bilərdi. 1960-cı ildə akademiklər filminə aparıcı nominasiyalar üzrə mükafatları təqdim edərək, Uaylderə öz "köhnə borclarını" qaytarırlar. Corc Kyukor məsələ ilə bağlı mövqeyini bu cür bildirmişdi: "Mənzil" filminə Oskar mükafatının təqdim olunması, rejissor Uaylderin ekranlaşdırdığı əvvəlki əsərinə, yəni Bəziləri isti sevir filminə olan gecikmiş etirafı tam əks etdirir.
Prokat və gəlirləri
Merilinin hamiləliyi səbəbindən, film çəkilişlərinin sonunda adi formatda poster və digər reklam materiallarının çəkilişi təxirə salınır. Fotoqraflar xeyli çalışmaq məcburiyyətində qalırlar. Merilinin fiqurunu, Emili filmində gözəlçə Syu orkestrində musiqiçi qızlardan birini canlandıran aktrisa (en) əvəzləyir. Poster üçün təsvir isə, aktrisanın köhnə fotoşəkillərinin montajı nəticəsində hazırlanmışdır. ABŞ-də film ekranlara 1959-cu il martın 29-da çıxarılır. Filmin Nyu York premyerası Loew's State Theatre kinoteatrında (en) baş tutur. Premyera günü Merilin Monronun saysız-hesabsız pərəstişkarı istənilən yolla daxil olmağa çalışırdı, buna görə də, polis küçə hərəkətini dayandırmaq məcburiyyətində qalır. Aktrisa həmin premyeraya yanğınsöndürmə maşınında gəlir. Hadisə mətbuatın böyük diqqətini cəlb edir.
İlk iki həftə ərzində kino prokatı o qədər geniş olmasa da, üçüncü həftədən "sarafan radiosu" işləməyə başlamış, auditoriya tərəfindən filmə maraq xeyli artmış və prodüserlər nəhayət rahat nəfəs almışdılar — filmin prokatlarda uğuruna şübhə qalmamışdı. Filmin qazandığı gəlir haqqında verilən məlumatlar olduqca ziddiyyətli idi. Film Şimali Amerikada təxminən 7 milyon dollar gəlir toplayaraq, 1959-cu ildə keçirilən kassa mövsümündə 3-cü yerə layiq görülmüşdür. Həmin il tamaşaçılar əsasən komediya janrına üstünlük verirdilər: mövsümün lider filmi "Meym xala" (en) seçilir. Toni Körtis qələminin məhsulu olan memuarlarında yazırdı ki, film ABŞ-də 7,5 mln. dollar, xarici ölkələrdə isə təxminən 5,25 mln. dollar gəlir əldə etmişdir. (en) portalının versiyasına görə, film yığımlarının ümumi məbləği 25 mln. dollar təşkil etmişdir. Ulduz ansamblların xərcləri çox yüksək idi və kassa yığımlarından faiz ödənişlərini edən prodüserlər filmin "ev prokatı" versiyasından cəmi 500 min dollar gəlir əldə edə bilmişdilər.
SSRİ-də
Bəziləri isti sevir filmi Sovet İttifaqında daha "günahsız" Cazda yalnız qızlardır adı ilə məhdudlaşaraq, bir neçə kupürlərlə 22 avqust 1966-cı ildə tamaşaçılara təqdim olunmuşdur. Anşlaqlar Yeni ildə başlandı. Film çox böyük müvəffəqiyyət əldə etmişdi — cəmi 208 kopyası olan filmi 43,9 mln. tamaşaçı seyr etmişdi. Film sovet kinoprokat liderlərinin iyirmiliyinə daxil olmur, lakin kino tənqidçisini Sergey Kudryavtsevin (ru) apardığı hesablamalar nəticəsində, "Anjelika — mələklər markizası" və "" kimi məşhur xarici filmləri ötərək 32-ci yerdə qərarlaşır. Kinoşünas Maya Turovskaya (ru) bildirirdi ki, bu film bütün ideoloji "düzgün" əsərlərin zəfərlərini aşıraraq, sovet kinoprokatının ifrat parlaq "ulduz" partlamalarının fenomeninə daxil olur. Onun fikrincə, Monronun belə uğuru, Sovet kinematoqrafiyasında buna bənzər erotik qadın imicinin kəskin defisitdə olması ilə izah edilirdi. Bu Sovet prokatında nümayiş olunan Merilin Monronun yeganə filmi idi.
Filmin alınması üzrə planlar daha tez, yəni 1963-cü ilin sonlarında da reallaşa bilərdi, belə ki, 7 dekabrda SSRİ sədri Aleksey Romanov SOV. İKP MK-ya aşağıdakı məzmunda məktub yazır.:
Kinematoqrafiya üzrə SSRİ Nazirlər Şurasının dövlət komitəsi, ABŞ-nin "Yunayted Artists" kino şirkətinin istehsalı olan "Bəziləri bu tempə üstünlük verirlər" bədii filmini ABŞ-dən satın almağa icazə istəyir. Kinofilm tanınmış kinoartistlərin — Merilin Monro, Toni Körtis və Cek Lemmonun iştirakı ilə amerikalı rejissor Billi Uaylder tərəfindən ekranlaşdırılıb. Süjetin mərkəzində, iki avara musiqiçinin komik macəraları nümayiş olunur. Filmdə həmçinin qanqster dəstəsinin işgüzar dairələr ilə əlaqələri göstərilir (…) Dövlət komitəsi yazıçılar, kinematoqrafçılar və ictimai təşkilatların cəlb olunması ilə filmə baxış keçirdi. Film bütün izləyici iştirakçılar tərəfindən müsbət dəyərləndirilib və SSRİ-də nümayişi üçün tövsiyə olunub. Filmin dəyəri 54 min rubl təşkil edəcək. Filmin ödənişi SSRİ Nazirlər Şurası tərəfindən təsdiq edilmiş "Soveksportfilm" təşkilatının idxal planına uyğun olaraq 1963-ci il ərzində hayətə keçiriləcək. Məktuba SOV.İKP MK-nın qərar layihəsi də əlavə olunur. |
Lakin həmin il filmi almaq mümkün olmur. Yalnız 1964-cü ilin mayında SOV. İKP MK Katibliyinin növbəti iclasında Leonid Brejnev "Soveksportfilm" tərəfindən filmin alınmasına "razılıq" verir. Sənətşünas Fyodor Razzakov gecikmənin səbəbləri barədə mövqeyini bildirmişdir: Hesab edirəm ki, kuratorların kino üçün məbləği görüb qorxması (54 min rubl, yaxud 135 min dollar) ya da amerikan filmlərini sevməyən Mixail Suslovun ümumi iş prosesinə əngəl törtəməsi gecikmələrə səbəb ola bilərdi. Nəticədə süründürməçilik 1964-cü ilin may ayınadək davam etmişdir. Məhz həmin dövrdə Suslovun mövqeyi ciddi şəkildə sarsılır (Xruşşov artıq onu istefaya göndərmək və onun əvəzinə Leonid İlyiçevi təyin etmək fikrində idi) və Merilin Monronun iştirakı ilə filmin taleyi uğurla nəticələnir.
Film M. Qorki kinostudiyasında dublyaj olunub
- Dublyaj rejissoru — İ. Şipanov
- Səs operatoru — V. Dmitriyev
- Rolları səsləndirdilər
- Merilin Monro — "Gözəlçə" (Dana Kovalçik) — Danuta Stolyarskaya (ru)
- Toni Körtis — Co / Jozefina — Feliks Yavorskiy (ru)
- — Cerri / Dafna — Boris İvanov (ru)
- — Kolombo "Ağ Getrlər" — Mixail Qluzskiy (ru)
- — Malliqan, xəfiyyə — Konstantin Karelskix (ru)
- — Üçüncü Osqud Fildinq — Sergey Seys ru
- — "Kiçik Bonapart", mafiyanın başçısı — Yakov Belenkiy ru)
- (en) — Gözəlçə Syu, orkestrin dirijoru
- (en) — Siq Polyakoff, musiqi meneceri — Viktor Faynleyb (ru)
- — "Dişqurdalayan" Çarli, xəbərçi
- — Baynstok, inzibatçı — Vladimir Balaşov (ru)
- — Nelli — Serafima Xolina (ru)
- — Mozzarella — Yan Yanakiyev (ru)
8 mart 1999-cu ildə ORT telekanalı filmin Qorki kinostudiyası tərəfindən dublaj edilmiş versiyasını satışa çıxardı, bu versiyada filmin efirə verildiyi vaxt ixtisar edilmiş hissələr "" şirkətinin dublajı ilə yenidən filmə əlavə edilmiş, əskinsalar isə animasiya vasiytəsiylə yaradılmış bıcaqla örtülmüşdü. Həmçinin filmin (2 versiyası), Y. Jivova və Vladislav Oqorodnikov tərəfindən tərtib edilmiş birsəsli və kadrarxalı tərcüməsi mövcuddur. Filmin çoxsəsli tərcümə versiyası isə "NTV +" və "Pozitiv" şirkətləri tərəfindən hazırlanmışdı.
Xarakteristika
Quruluşu və simvolizmi
Süjetin zahiri absurdluğuna və məzhəkəli quruluşuna baxmayaraq, Uaylderin komediyası dəqiq sıraya düzülmüş daxili struktura malikdir. Hələ İntibah dövründən zahiri görkəmin dəyişilməsi ilə bağlı populyar olan müddəalı komediya janrı, cinslərin toqquşması və kostyumlu təlxəklik bu halda əsasən müharibədən qabaqkı kino estetikasına və tutuşdurmalar paradoksuna bir parodiya kimi təşkil edilmişdir. Filmdə dörd hissə sezilməkdədir:
- Çikaqo.
- Qatarla səyahət.
- Mayami, qanqsterlərin peyda olunmasından əvvəl.
- Mayami, qanqsterlərin peyda olunmasından sonra. Hissələrinin sürəkliliyi təxminən 30 dəqiqədir və onların hər birinin öz dramaturgiyası və münaqişəsi vardır. Hissələrin hər birində əsas qəhrəmanlar ifşa edilmək qorxusu ilə fəaliyyət göstərirlər. Onların hər birində qəhrəmanların fərdiyyət dəyişikliyi, maraqların toqquşması və qəhrəmanların ifşa riski mövcuddur. Vağzaldakı epizod, filmin ən mühüm sərhəd səhnələrindən sayılır. Qəhrəmanlar qaranlıq və soyuq Çikaqodan, artıq qadın obrazında günəşli Mayami şəhərinə yollanırlar. Qaçış simvolik olaraq "cinsin dəyişməsi" ilə bağlıdır, belə ki, burada kişilərin təhlükəli və soyuq dünyasından qadınların səmimi və isti dünyasına keçid təsvir olunub.
Filmin ilk bir neçə dəqiqəsi səssiz kinonun və qanqster filminin özünəməxsus kimi əsaslandırılıb və bütün atributlarını ehtiva edir: soyuq qaranlıq küçələr, təqib və atışmalar. Daha sonra baş verən hadisələrdə, tamaşaçılar tez-tez tanınmış kriminal simaları görürlər. Ağ getrli Kolombonun qanqsterin yolunu kəsərək qəpik tulladığı səhnədə Kolombo soruşur: "Bu axmaq tryuku hardan öyrənmisən?" (Where’d you pick up that stupid trick?). Bu, Uaylderin komediyasından düz 27 il öncə ekranlaşdırılmış "" filminin səhnəsinə olan açıq-aşkar işarədir. Onun ulduzu Corc Raft idi. Aktyor Edvard Q. Robinsonun gənc qanqster rolunda oynaması, epizoda daha da çox komizm hissi bəxş edir; bundan başqa, Edvardın atası da bir zamanlar "Balaca Sezar" adlı digər klassik qanqster filmində baş rolu ifa etmişdir. Aktyor Nehemiya Persoffun ifasında "Kiçik Bonapart" personajı isə, 1931-ci ildə ekranlaşdırılmış həmin filmə istinad edir. Filmin müəllifləri tərəfindən köhnə film musiqilərindən və kompozisiyalarından istifadə edilmiş saundtrek komediya filminin retro-əhvalını tamamlayır.
Filmin ikinci yarısı tamaşaçıları Marks qardaşlarının müharibədən əvvəlki komediya və onlar üçün xarakterik olan absurd və inanılmaz transformasiya dövrlərinə aparır. Film yaradıcıları tez-tez səhnənin bir vəziyyətindən başqa birisinə keçid etmək üçün çevik yerdəyişmə üsulundan istifadə edirdilər. Vağzal səhnəsində tamaşaçılar dərhal qadına necə çevrilidikləri naməlum olan, başqalaşmış Co və Cerrini görürlər. Həmin fənd gəminin göyərtəsində eşqbazlıqla məşğul olan qəhrəmanların səhnəsində də istifadə olunmuşdur; burada gəmi göyərtəsindən (dəniz mənzərəsindən) retoranda tanqo (yer mənzərəsinə) səhnəsinə keçid təşkil etmək üçün daim yerdəyişmələr baş verir. Filmin bütün hissələri birləşdirən digər bir rəmz və ya motiv — dağılmış maye səhnəciyidir. Birinci hissəsində bu dağılmış benzindir (qaraj səhnəsi), ikinci hissədə bu dağılmış spirtli içkidir (Dananın qatardaki mehtərəsi) və nəhayət sonuncu hissədə bu qanqster Kolombonun axan qanıdır. Hər dəfə dağılmış maye qəhrəmanın hər kəsdən gizlətdiyi sirrin ifşa olunacağını xəbərdarlıq edir, ancaq hər şey xoşbəxtliklə nəticələnir. Cerri-Dafna, gözəlçə Dananı qatarın yuxarı yataq yerində "təşkil olunan" əyləncə gecəsinə dəvət edərkən, spill sözünün müxtəlif mənalarını istifadə edir və bu metafornın vacibliyini xüsusi bir şəkildə vurğulayır.
Dil, yumor və sosial kontekst
Bir çox halda ruhunda çəkilmiş ssenari sayəsində, bu komediya uzun illər öz aktuallığını itirmədən buna oxşar filmlərdən kəskin seçilir. Kinotənqidçi filmi "füsunkarcasına şən" adlandıraraq, onun "ikimənalılıq uçurumun kənarı boyunca keçdiyi" bildirmişdi. Ssenari müəllifləri ədəbi və danışıq dilinə çox yüksək səviyyədə sahib olduqlarını nümayiş etdirmək məqsədilə, qəhrəmanların dialoqlarına hikmətli sözlərlə dolu replikaları və hazırcavab aforizmləri əlavə edirlər. Uaylder üçün bu qədər də səciyyəvi olan həyasızlıq ruhu və burjua ünvanlanmış istehzalar filmdəki əhavalatları müşayiət edir. , zorakılıq və ölüm mövzularının yumor və orijinal ilə birlikdə və eyni zamanda nümayiş olunması janr mənsubiyyətini müəyyən etməyi çətinləşdirir. Müxtəlif dövrlərdə filmi ya musiqili komediya ya da məzhəkə-qara komediya janrlarına aid edirdilər. Tədqiqatçılar Klinger və Vudvordun fikrincə, filmin mətni janr sərhədlərini dağıdır və kino ideologiyasını daxildən sarsıdır.
Məcazlar filmin adı ilə başlayır. "Kim isti sevir" ifadəsini (musiqini nəzərdə tutaraq) Monronun obrazı ilə tanışlığı səhnəsində neft maqnatı obrazını canlandıran Co səsləndirir: "Məncə, bəziləri isti sevir, lakin mən klassik musiqiyə üstünlük verirəm." (Oh. Well, I guess some like it hot. But personally, I prefer classical music). Filmin adlandırılması ilə səsləşən hot sözünün ingilis dilində bir neçə izahı vardır. Əsas mənası: Temperatur (qəhrəmanlar soyuqdan istiyə köçürlər). Məcazi mənası: Caz, qızğın seks, qaynar xəbəri, təhlükə. Filmi izləyən tamaşaçılarda müəyyən ovqat verən zəncirvari semantik assosiasiyalar qurulur. Süjetin gedişatı ərzində filmin personajları daim temperatur ifratçılığın üzərinə gedirlər. Filmin əvvəlində baş qəhrəmanlar Çikaqoda donurlar. Filmin kulminasiya nöqtəsində, yəni gəminin göyərtəsindəki səhnədə gözəlçə Dana növbəti öpüşdən sonra qızışmış utancaq milyonçuya təklif edir: "Gəl odun üstünə bir dənə də odun ataq" (Lets throw another log on the fire). Filmin sonuncu cümləsi isə, elə filmin adı kimi, paradoksal və çoxmənalıdır. Personajdan tamam başqa reaksiyanı gözləyən tamaşaçını gözlənilməz replika gözləyir.
Mozarellanın müəssisəsində detektivə qəhvə içməyi təklif edən ofisiant kimi, Uaylder də bu ssenaridə oxşar fəndləri işlədirdi. Senzuradan keçmək zərurəti yaranarkən, film istehsalçıları ezop dilindən və Xeyes kodeksindən istifadə etməli olurlar. O vaxtlar puritan tələblər çərçivəsində, filmin subay qəhrəmanları ekran qarşısında hətta çarpayıda birgə yata bilməzdilər. Buna görə də, filmdə həmin dövr üçün səciyyəvi olan məntiqi başa çatdırılmayan iddia və replikalardan istifadə olunurdu (qeyri-propozisional ifadələr). Metafora və söz oyununlarını istifadə etməklə səsləndirilən cümlələr, qəhrəmanların replikalarının təxminən 25% təşkil edir. Qəhrəmanların bir çox ifadələri gizli kross-gender və seksual məna daşıyırlar. Vağzal səhnəsində Dafna özünü brand new girl adlandırır. Bu tərcümə edilməyən söz oyunu "yenicə dünyaya gözə açan" və onlar üçün yad olan qadın dünyasını anlamağa çalışan qızları (Dafna və Jozefinanı) xarakterizə edir. Gözəlçə Dananın I always get the fuzzy end of the lollipop ifadəsi ikili məna daşıyır və oral seksə eyham verir. Vulqar ifadələrin birbaşa çatdırması mümkün olmayan zaman ironiya və ya kinayədən aktiv istifadə olunurdu. Müvəqqəti cinsin dəyişdirilməsi ilə əlaqədar qəhrəmanların gizli və söylənməmiş istəklərinin mümkünsüzlükdən reallığa çevrilməsi, gizlində qalmış filmin ən mühüm mövzulardan birisi idi. Qatar epizodunda Co, uşaqlıqda şirniyyat dükanına düşməyi arzuladığını bildirir — bu filmin süjeti üçün çox illüstrativ bir ifadədir.
Qəhrəmanların replikaları təkcə özünün hazırcavablığı ilə seçilmirdi, onlar filmdə aktiv istifadə olunur və tamaşaçını bu replikaları yadda saxlamağa məcbur edirdi, çünki eyni cümlə filmin sonrakı epizodlarında bir neçə dəfə istifadə olunurdu. Yola düşməzdən əvvəl qatarın qarşısında duran gözəlçə Syu yeni qrupa daxil olmuş musiqiçilərdən aldıqları təhsil barədə soruşur, Jozefina bu suala cavab olaraq konkret konservatoriyanın adını çəkir (Sheboygan Conservatory of Music). Daha sonra isə, çimərlik səhnəsində Dana milyonçu Cunior Şell ilə tanış olur və Sheboygan konservatoriyasında oxuduğunu bildirərək, ona təsir göstərməyə çalışır. Operatorun tez-tez planları dəyişməsi kimi, ssenaristlər də tamaşaçılar üçün gözlənilməz təsir göstərmək üçün söz oyunlarından fəal istifadə edirdilər. Cerri milyonçu ilə nişanlanmağa razılıq verdikdən sonra narahatlıq və qorxu hissi keçirir və Coya müraciət edir:
Jerry: I'm engaged! | — | Cerri: Mən nişanlanmışam!. |
Joe: Congratulations. Who's the lucky girl? | — | Co: Təbrik edirəm. Xoşbəxt qız kimdir? |
Jerry: I am | — | Cerri: Mən |
Joe: WHAT?! | — | Co: NƏ?! |
Jerry: Osgood proposed to me! We're planning a June wedding | — | Cerri: Osqud mənə evlənməyi təklif etdi, toy iyunda olacaq |
Joe: What are you talking about? You can't marry Osgood | — | Co: Sən nə danışırsan? Sən Osqudla evlənə bilmərsən |
Jerry: Why not? He keeps marrying girls all the time | — | Cerri: Niyə yox? Hesab edirsən ki, o, mənim üçün çox qocadır? |
Chicago Reader qəzetində çalışan tənqidçi qeyd edir ki, Komediya qapalı mövzular ilə həyasızcasına oynayır, lakin birbaşa onlara toxunmurdu. Daymond və Uaylderin yaradıcılığı amerika kinematoqrafının mədəniyyətinə və ssenari incəsənətinin stilistikasına böyük təsir göstərmişdir. Filmdən olan bir sıra cümlələr (nobody's perfect, fuzzy end of the lollipop) davamlı olaraq müasir ingilis dilinə daxil edilmişdir.
Seksual mətnaltı
You’ve never laughed more at sex — or a movie about it (Siz seks və ya "onun" barəsində olan filmə belə gülməmişdiniz) — bu, filmin treylerində səsləndirilən ən birinci cümlədir. "Bəziləri isti sevir" filmi amerika kinematoqrafiyasında cinsiyyət və onun standartlarından kənarlaşmalar mövzusunu bu qədər açıq istismar edən ilk nümunələrindən biri idi. Burada cinslərin kəsişməsi və toqquşması parlaq komediya tərzində təqdim edilib və cəmiyyətdə baş verən problemi yenidən ifşa edilib. Məcazi mənalardan tez-tez istifadə edən film yaradıcıları, "fərdin öz cinsi mənsubiyyətindən kənarlaşması" kimi cəmiyyətdə tabulaşdırılmış mövzuya toxunmağa nail olurlar. Filmin süjetini və mövzusunu riskli 1920-ci illərin üzərinə qoyaraq (yəni Xeys kodeksindən öncəki dövrlərə), Uaylder əxlaq nəzarətçilərinin şübhələri qismən uzaqlaşdırdı. Orta əsr maskarad və qrotesk üslubuna yaxın olan Baxtinin dil xüsusiyyətləri riskli mövzuda xeyli uzağa getməyə imkan verir. Saxta dəfnlərdən başlayaraq, filmdəki bir çox səhnələr riyakarlıq kimi görünür. Hətta qəhrəmanların nə qədər asan şəkildə kişidən qadın cinsinə transformasiya olunmaları belə bu hərəkətlərin oyun və karnaval başlanğıcını vurğulayır və tamaşaçılar tərəfindən mənimsəməni asanlaşdırır. Filmdə qəhrəmanlar arasında hətta "homoseksual" öpüş səhnəsi də nümayiş olunmuşdur, lakin həmin səhnə elə incə təqdim olunmuşdur ki, əxlaq keşikçiləri bəhanə axtarmağa çətinlik çəkmişdilər. Filmdə soyunma səhnəciyi dil, operator və kostyumçularının mahir işi vasitəsilə çatdırılmışdır.
Qəhrəmanlar başlanğıcda transvestit və ya draq kuin deyildilər; onlara qadın olmaq istəyini ağır həyat şəraiti məcbur etdi, lakin süjetin inkişaf etdikcə, onlar bu qadın obrazına və uydurulmuş dünyaya o qədər alışırlar ki, oyun bir həyat tərzinə çevrilir. Klassik sevgi üçbucağı filmdə məntiqsizdir, rollar burada daim bir-birini əvəz edir. Co və Cerri cütlüyündə, birinci qəhrəman filmin başlanğıcında aşkar lider idi. "Cinsin dəyişdirilməsindən" sonra isə, əndazəsiz Dafna qəflətən potensial olaraq kişilər üçün cəlbedici şəxsə çevrilir; bunu görən Dafna dərhal təşəbbüsü ələ keçirir. Qəhrəmanları sona yaxın cinsin dəyişilməsindən qəflətən xeyirlənməyə başlayırlar. Daha bir paradoks ondadır ki, musiqiçilər kişilərin dünyasında işlə təmin ola bilmirlər. Onların yeni iş yeri, yəni qadın caz ansamblı, ekzotika və güclü cinsə çağırış kimi publika üçün çox cəlbedici idi. 1920-ci illərdə ABŞ-də əsasən kişi ansamblları fəaliyyət göstərirdi, gözəlçə Syu qrupunun artistləri isə, əslində kişi rollarını ifa edirdilər. Burada Şekspir dövrünün teatrları parodiya olunur, o zamanlar kişilər qadın rolunu oynamağa məcbur idilər.
Filmin yaradıcıları izləyicilərin diqqətini əsas obrazlar və onların əyin dəyişmələrindən yayındırmaq üçün tryuklar silsiləsindən istifadə edirlər. Qəhrəmanlar qadın simasında özlərini çox rahat və komfortlu hiss etdiklərini vurğulayırlar. Cerri qadın roluna o qədər öyrəşir ki, dostu ona daim əslində kişi olduğu xatırlatmağa məcbur olur. Merilin Monro obrazı özünün ilə diqqəti cəlb edir və hətta qadın paltarlarını geyinmiş səhnə tərəfdaşlarını da bir qədər edir. Gözəlçə Dana fiqurunun paradoksallığı ondadır ki, o, "günahsız seksuallıq" ziddiyyətini formalaşdırır. Onun qəhrəmanı sanki, kişilərə necə təsir göstəridiyini belə başa düşmür. Gəminin göyərtəsində gözəlçə Dana özünün "frigid" sevgilisi ilə görüşən zaman sanki təsadüfən soruşur: "Bəs Siz amerikalı qızların dadına baxmısınız?". Filmin sonluğu tamaşaçıya belə adi və zəruri olan heteroseksual status-kvonu bərpa edir və artıq yalnız kişiqadın münasibətlərini nümayiş etdirir, lakin digər tərəfdən, filmin sonluğu şərh edilmək üçün sərbət saxlanılır və cazibə əlavə edir. Qəhrəmanlar nəhayət öz kişi təbiətinə qayıdırlar, onlar heteroseksual dünyasına geri qayıtmaq üçün bütün kartları açır və bir növ anti- edirlər (Kaminq-aut — hər hansı bir şəxsin açıq və könüllü formada öz cinsi kimliyini uyğun gördüyü adamlara etiraf etməsidir).
Bu film "gender persormativi" (en) nəzəriyyəsini qabaqladı. Nəzəriyyəni təsdiqləmək üçün əyani olaraq Co və Dananın münasibətləri ilə bağlı romantik süjet xəttini misal çəkmək kifayət edir. Bu nəzəriyyəyə görə, cinsiyyət baxımından kişi ilə qadın arasındakı həqiqi identiklik, onların bədən və yaxud genetik fərqlərindən irəli gəlmir. O, əsasən, müəyyən edilir: fəaliyyət ardıcıllığı və mədəniyyət kontekstinin irfanı. Fəlsəfi mənada, gender mənsubiyyəti insanın xarici tərəfi ilə müqayisə etməyin mümkün olduğu formaya malikdir, məsələn: makiyaj, geyim, yeriş tərzi və s. Cerri-Dafnanın davranışı süjetin inkişafı ilə paralel olaraq müəyyən edilir — əvvəlcə özünü kişi, sonradan isə qadın kimi hiss edən qəhrəman həmin illüstrasiya edir. Batler öz memuarlarında, əhrəmanların öz heteroseksual başlamalarını heç də itirmədiklərini, əksinə, onu daha da möhkəmləndirdiklərini bildirərək, yeni mübahisəli nöqteyi-nəzərin əsasını qoyur. Filmin süjetində təsvir olunan qəhrəmanların hər kəsdən gizlənmək məqsədilə qadın paltarlarını geyinmək məcburiyyəti, şərti olaraq maskarad atributu kimi cinsin dəyişdirilməsi məsələsinə haqq qazandırır.
(en) filmi "heteroseksual antiutopiya" adlandırırdı. Filmin semiotik sıralanmasında adi gender stereotipləri dağılır, seks anlayışı isə sürrealizmə çevrilirdi. Qəhrəmanların bütün normal (yəni heteroseksual) münasibət qurmaq cəhdləri uğursuluğa düçar olur, icazəli əlaqələr sərhəddini keçdikdən sonra isə, onlarda nəsə alınmağa başlayır. Kişi cinsindən olan tamaşaçıları tədricən gizli qadın dünyası cəzb etməyə başlayır; onlar öz təfəkkürlərində real həyatda gerçəklənməyin mümkün olmadığı həmin dünyaya, elə bil şüşənin o tayına film qəhrəmanları ilə birlikdə daxil olmağı arzulayırlar.
Musiqi
Filmin bəstəkarı hələ müharibədən əvvəlki dövrdə məşhurluq əldə etmiş və Uaylderlə işləmək təcrübəsi olan Adolf Doyç olmuşdur. Təcrübəli mütəxəssis həmişə qarşısına filmlə təbii uyğunluq təşkil edən və diqqət cəlb etməyən musiqi bəstələmək tapşırığı qoyurdu. Filmin səs müşayiətinə təsiri nəzərə çarpan dərəcədə çox olan digər ekspert, dirijor və aranjımançı, caz üzrə ekspert və Uaylderin köhnə tanışı (en) idi. Adolf Doyç xüsusi olaraq film üçün cəmi iki kompozisiya yazmışdır. 1920-ci illərdə diksilend üslubunda ifa edilən nostalji mövzular, film musiqisinin yaradılmasında çox yardımçı olmuşdur. 1959–1960-cı illərdə ən dəbli məşğuliyyət, caz köklərinə müraciət idi (məsələn , "İntim söhbət" filmlərində istifadə olunan musiqilər məhz bu üslubda yaradılmışdır). Bundan başqa, gözəlçə Syunun orkestri tərəfindən ifa olunan "Sweet Georgia Brown" və "the Sheltering Palms Among Down" mahnıları, film yaradıcısının həm caz kimi yeni cərəyanlara, həm də klassik musiqiyə diqqət ayırdığını göstərir. Bəstəkar xüsusi olaraq Monro üçün "" (en), və "I’m through with love" kimi bir neçə caz vokal nömrələrini daxil etmişdir.
Demək olar ki, heç bir musiqi nömrəsi filmə sadəcə bəzək üçün daxil edilməyib, onların hamısı süjetdə istifadə olunur və baş verən hadisələrə öncədən audio illüstrasiya verir. Qatarın yola düşməsi səhnəsində "Blues Sugar" kompozisiyasından olan surdinalı boru, perronda hərəkət edən Dana Kovalçiki müşayiət edir; bu burleskdə striptiz oynayan qızlar səhnəsinə bir istinaddır (buna bənzər səhnəni məsələn, "" filmində görmək olar). Musiqi nömrələri filmin süjetinə orqanik şəkildə daxil olur, məsələn gözəlçə Dana qatarda musiqi nömrəsini ifa edərkən spirtli içki ilə dolu mehtər təsadüfən yerə düşür və bu kazuslu moment müvafiq musiqi ilə müşayiət olunur. Filmin əsas hissəsi sayılan yaxtada görüş və restoranda rəqs səhnələrində, iki musiqi üslubu bir-birini növbə ilə əvəz edir. Gözəlçə Dananın və Cunior Şellin görüşü simli alətlərin ifasında Park Avenue Fantasy adlı sakit və lirik kompozisiya ilə müşayiət olunur. Kompozisiya hələ 1935-ci ildə Malnek və Sinyorelli tərəfindən yazılmışdı. Dafnanın milyonçu Osqud-Fildinqlə görüşü zamanı isə, restoranda təsirli və enerjili Cumparsita adlı tanqo musiqisi ifa olunur.
Merilin Monronun ifa etdiyi "I wanna be loved by you" və "Im through with love" sinqlları başda olmaqla, film saundtreki "United Artists Records" şirkətinin maliyyə yardımı ilə 1959-cu ilin fevral ayında 3 LP-albom formatında satışa buraxılmışdı.
Kompozisiyaların siyahısı | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
№ | Başlıq | Söz | Səhnə | Müddət | |||||
1. | Sugar Blues (1920) | başlığın əvvəli | 1:30 | ||||||
2. | Runnin' Wild (1922) | Joe Grey and Leo Wood | başlıq və qatarda məşq etmə | 1:03 | |||||
3. | Liebesträume (1850) | dəfn mərasimində minor motivləri | |||||||
4. | Sweet Georgia Brown (1925) | dəfn mərasimində şən motivlər | 2:55 | ||||||
5. | Down Among the Sheltering Palms (1914) | James Brockman & Leo Wood | orkestrin otelə gəlməsi | 1:57 | |||||
6. | By the Beautiful Sea (1914) | Harold Atteridge | çimərlik və qızların üzməsi | 1:22 | |||||
7. | Randolph Street Rag (1958) | 1:26 | |||||||
8. | I Wanna Be Loved by You (1928) | Bert Kalmar | gözəlçə Syu orkestrinin konserti | 2:56 | |||||
9. | Sweet Sue, Just You (1928) | "I Wanna Be Loved by You" mahnısından sonra | |||||||
10. | Park Avenue Fantasy (Stairway to the Stars) (1935) | gəmi göyərtisində gözəlçə Dananın və Şellin görüşü | 2:10 | ||||||
11. | (1916) | Osqud və Dafnanın tanqosu | 2:17 | ||||||
12. | Some Like It Hot (1958) | 4:14 | |||||||
13. | For He's a Jolly Good Fellow (1958) | qanqsterlərin görüşündə səslənir | |||||||
14. | I'm Thru with Love (1931) | Gus Kahn | orkestrin son çıxışı | 2:32 |
Qiymətləndirilməsi
Tənqid
Film izləyicilərə təqdim edildikdən sonra tənqidçilər tərəfindən də yüksək qiymətləndirilmiş, zamanın sınağından keçərək Uaylderin yaradıcılığının ən yüksək nöqtəsi, həmçinin ABŞ komediya janrının xüsusi mərhələsi kimi qiymətləndirilmişdir. Uaylder filmin istehsalından əvvəl və sonra İzi Daymondla birlikdə çalışsa da, onların birgə fəaliyyəti heç vaxt "Bəziləri isti sevir" filmi kimi nəticə verməmişdir. Əksər mütəxəssislərin fikrincə, filmin uğurunun sirri başlıca olaraq yaxşı ssenaridə, rejissorluq işində, standart olmayan janr ahəngdarlığında, aktyor seçimi və onların rollarını müşayiət edən gözəl musiqidə idi. jurnalı bu filmi şübhəsiz rejissor əməyi kimi dəyərləndirmişdir — burada elə ilk kadrdan firma xəttini görmək olar. Uaylder bir zamanlar "Sent-Luis ruhunda" və "" filmlərində sınaqdan keçirilmiş özünün ən sevimli üsulundan istifadə edirdi — bu, "vəhşi 20-ci illərin" qanundankənar həyat və əxlaq azadlığının anturajında müasir bir əhvalatı ekranlaşdırmaq istəyi idi.
Uaylderin Bertolt Brext üslubunu daim təqlid etməsi, eləcə də filmlərdə kapitalizmi tənqid və onun kriminal süjet xətlərini nümayiş etməsi, onun valideynlərinin avropa köklü olduğunu təsdiqlyirdi Bununla belə, rejissor işində adi olan sosial mövzular burada aydın səslənmir. Kasıb və varlı təbəqələr arasındakı münaqişələr personajların etdiyi hərəkətlərin arxasında durur (Monronun qəhrəmanı əvvəlki filmlərdə olduğu kimi, özünə yenə milyonçu-bəy axtarışındadır) və həlledici amilə çevrilmir. The New York Times'ın icmalçısı Veyler komediya filmində əsl komizmin necə heyrətamiz şəkildə kobud məzhəkə ilə vəhdət doğurduğunu qeyd etmişdir. Cinslərin toqquşması, həyasızlıq və satira, personajların gözəl dialoqları və replikaları ilə həmahəng səslənmişdir.
Uaylderin komediyası — əbədi kino dəyərlərindən biridir, ilham və incə sənətkarlıq filmidir, zahirən cinayətkarlıq və acgözlük barəsində bir film təəssüratı yaratsa da, onun süjeti yalnız seks haqqındadır. O, Uaylderin şən abırsızlığı ilə işlənmişdir; burada heç kəs melodrama vaxt itirmir və özünü Darvinin ibtidai instinktlərinə müvafiq şəkildə aparır. Səmimi hisslər qəhrəmanları heyran edən zaman, bu, onların gözlərini qamaşdırır: Körtis yalnız seks istədiyini düşünür, Monro isə yalnız çoxlu pul olan yerdə xoşbəxt olacağını düşünür, ancaq günlərin birində onlar görüşürlər və yalnız həmin an onlar sevgiyə nə qədər möhtac olduqlarını anlayırlar (Rocer Ebert). Orijinal mətn (ing.) Wilder's 1959 comedy is one of the enduring treasures of the movies, a film of inspiration and meticulous craft, a movie that's about nothing but sex and yet pretends it's about crime and greed. It is underwired with Wilder's cheerful cynicism, so that no time is lost to soppiness and everyone behaves according to basic Darwinian drives. When sincere emotion strikes these characters, it blindsides them: Curtis thinks he wants only sex, Monroe thinks she wants only money, and they are as astonished as delighted to find they want only each other. |
Film süjetinin əsasını təşkil edən paltar dəyişmə və transformasiya tryukları hələ antik dövrlərdən öz epatajlığı ilə məşhur idi. Tənqidçilərin mənfi rəyləri əsasən süjetin ikincidərəcəliyinə ünvanlanmışdı; həmin dövrün mənəviyyatına qarşı yönəlmiş fikir azadlığı da bir sıra jurnallar tərəfindən kəskin şəkildə pislənilirdi. Time jurnalı özünün çox təmkinli resenziyasında filmin süjetini XX əsr kinematoqrafının ən pis ənənələrinə söykənən adi komediya ilə müqayisə etmişdir. Yazıçı (en) göz yumanın mümkün olmadığını çatışmazlıqlar arasında süjetin həqiqətdən uzaq olmasını bildirmişdir. Tamaşaçılar qadın cildində olan kişiləri yalnız ssenariyə lazım olan məqamda müəyyən edə bilirdilər, bu isə təbii ki, filmin çatışmazlığı idi və heç bir rejissor fəndi bu problemin həll edilməsinə yardımçı ola bilməzdi. Los Angeles Times qəzetinin əməkdaşı filmdəki qəhrəmanların mənəviyyat ilə problemləri olduğuna işarə edərək, tənqidlə dolu geniş resenziyasına "Bəziləri isti sevir, daha bu qədər də yox" adını verir və eyni zamanda filmdə nümayiş olunan yumorun "təmizliyinə və orijinallığına" şübhə ilə yanaşdığını bildirir. Filmin ekranlara çıxmasına baxmayaraq, əxlaq mühafizəkarları hələ uzun illər ona ayrı-ayrı hücumlar edirdilər. Tənqidçi (en) yazırdı:
Məhz "Bəziləri isti sevir" filmi ilə, ABŞ kinematoqrafiyasında mənəvi palçıq özünü göstərməyə başladı... Siz dərhal diqqətinizi ona yönəldirsiz ki, hər kobud və/və ya bayağı maskarad zarafatının daxilində homoseksualizm, transvestizm və ya buna bənzər digər pozğunluqlar yerləşdirilibdir. Hazırkı filmlərdə nümayiş olunan baş qəhrəmanların bütün şəhvət və seksual aludəçiliyi məhz bu cür "əsərlərdən" qaynaqlanmışdır. Orijinal mətn (ing.) It is in Some Like It Hot, made in 1959, that the smut starts to show… you start to notice that for every raucous and/or ribald masquerade joke there is another that involves a transvestite leer, a homosexual ‘in’ joke or a perverse gag. Here is the prurience, the perversion, the sexual sickness that is obsessing the characters and plots of our films. |
Bununla belə, komediya filminin "böyüklər üçün" olmasına baxmayaraq hətta rəsmi senzorlar da onun xüsusi zövqlə yaradıldığını bildirərək, çox yüksək xallar vermişdilər. Uaylderin janrlarla oynamağına və əxlaqa sərbəst müraciət etməyinə baxmayaraq, o, son nəticədə meynstrim üslublu və tamaşaçı kütləsinə ünvanlanacaq filmi yaratmaq qərarına gəlir. Zövqlər müxtəlifliyi çox dəqiq daxili qurulma çərçivəsinə salınmış və tamaşaçı diqqətini dəqiq idarə edən bir mexanizm yaradılmışdı. Əslində film yaradıcıların əsas ideyasına uyğun olaraq, filmdəki "yüksək temperatur" finala kimi azalmırdı — qəhrəmanlar son ana kimi ifşa olunmaq qorxusu ilə yaşayırdılar. Təxminən iki saatlıq film elə çəkilib ki, burada keçid səhnələri ümumiyyətlə yoxdur. Ağ-qara qamma və səssiz kino estetikasına uyğun gələn görüntü və yüngül stilizasiya, dialoq, musiqi və hərəkat vasitəsilə ön plana çıxarılır və izləyicilərə həddindən artıq qənaətlə vizual vasitələr bəxş edilir. Daxildən baş verən intriqaları qəhrəmanların homo- və heteroseksual başlanğıcının tutuşdurulması ilə bağlı seksual mətnaltı idarə edir. Filmin gedişatı zamanı, kişi və qadın arasındakı uçurumun sən demə elə də böyük olmadığı məlum olur. Pərdə altı səhnə filmin dramaturgiyasına tamamlanmış səslənmə verərək, sanki izləyiciləri maskarad və məzhəkədən gerçəkliyə geri qaytarır. Uaylder uzun illərdən sonra film sonluğunu bu cür şərh etmişdir:
İnsanlar məndən daim soruşurdular ki, aktyor Co İ. Braunun filmin sonunda səsləndirdiyi "Hərənin öz çatışmamazlığı vardır!" replikasından sonra nə baş verə bilərdi? Amerikalı tamaşaçılar 1959-cu ildə hələ buna hazır deyildilər. Mən bəzən Bəziləri isti sevir filminin ideyasını gələcək illər üçün saxlamadığım və onu xeyli müddət sonra reallaşdırmadığıma görə xəcalət çəkirəm. Qız paltarlarını geyinən iki kişi, o dövr üçün çox cəsarətli mövzu idi. On ildən sonra biz daha da cəsarətli ola bilərdik. Ancaq film təkrar ekranlaşdırmaq üçün çox uğurlu idi. Mən şadam ki, bu cür mövzuda film çəkmək məhz mənə qismət oldu. |
What happens after Joe E. Brown says, 'Nobody's perfect'?" Wilder said. "People ask me that. The American public wasn't ready for that in 1959. "Some Like It Hot" is a picture I sometimes wish I had saved and made later. It was a daring theme for its time, two boys dressing up as girls. Ten years later, we could have been bolder. But the picture was too successful for me to do the subject again. And I'm glad I did it, just the way I did.
Aktyor oyunu
Tənqidçilərin əksəri əsas və ikinci dərəcəli rolları canlandıran aktyorların oyununu filmin uğurunun əsas səbəblərindən biri kimi qiymətləndirirlər. Filmin ekranlara çıxmasından bir qədər sonra filmin mənası və ssenarisi o qədər yaxşı alınıb ki, ulduzların filmdə yer almasına o qədər də ehtiyac qalmayıb, lakin dövrün əsas seks-simvolunun filmdə rol alması da öz işini görmüşdü. Tamaşaçıların əksəriyyəti Monroya baxmağa gəlirdilər. "Bəziləri isti sevir" filmi ekranlara çıxdıqdan sonra, aktrisa, nəhayət, uzun illərdən sonra arzuladığına nail oldu — tənqidçilər onu tam dəyərli komediya aktrisası kimi qəbul edərək, onun oynadığı personaja müsbət rəylər verirlər. İfaçılıq məharəti, kökündən dəyişilmə və texnika heç vaxt Merilin Monronun güclü tərəfi deyildi. Onun əsas üstünlüyü özünə cəlb etmək qabiliyyətində idi, bu da onun anadangəlmə keyfiyyəti kimi baxılırdı. Filmdə nümayiş olunan cinslərin toqquşması və daha intim mətnaltı məsələləri məhz Merilin Monronun sayəsində gerçəklənmişdir. Müdafiəsizliyin və şəhvaniyyətin ələ alan əlaqələndirilməsi — rejissorlar yalnız buamilə görə, aktrisanı çox sevirdilər. Monronun səhnədə ifa etdiyi "I Wanna Be Loved by You" solo mahnısını, Rocer Ebert "ekranda şəhvaniyyətin himni" adlandırmışdı. (en) qeyd edirdi ki, hollivud aktrisaları (məsələn, ) öz cazibədarlığının saxlanılmasına çox ciddi yanaşırdılar. Bu arada isə, Monro onun üçün təbii və ayrılmaz xüsusiyyət idi. Bununla belə, Time jurnalı öz daha praqmatik yanaşması ilə seçildi; onlar Monronun erkən filmlərdə daha yaxşı fiziki formada olduğunu bildirirlər. Den Şnayder aktrisanın ifaçılıq məharəti haqqında kifayət qədər kəskin cavab verir, o, Monronu Avropanın məşhur aktrisası Bricit Bardo ilə müqayisə edərək, sonuncunun Uaylderin filmi üçün daha cazibədar variant olduğunu bildirmişdir.
Co — Cerri — Dana rejissor Uaylderin filmləri üçün tipik qəhrəmanların üçbucağını təşkil edir. Öz növbəsində, Lemmon və Körtis — və Din Martin üslubunda klassik ekran komediya cütlüyüdürlər: qəhrəman-məşuq və komik kütbeyin. Bu halda onlar obrazın ikinci tərəfini də işləməyə, həmçinin hər birinin qadına çevrilməsinin yolunu tapmağa məcbur idilər. Yöndəmsiz və qoçaq Dafna. Ciddi görünməyə çalışan eleqant Jozefina. Hələ o dövrdə, tənqidçi Riçard Armstronq bütün performansların içərisində məhz Cek Lemmonun aktyorluq oyununu bəyənmişdi. Əgər bütün qalan personajlar 1920-ci il filmlərindəki obrazların parodiyasını oynayırdılarsa, yalnız Lemmon əsas personajlar içərisində şəxsi və tamamilə orijinal yanaşmaya malik idi. Aktyorun əsas işi, dramatik və komediya istedadının uyğunlaşdırılması idi — bu, onun karyerasında ən müvəffəqiyyətli fəaliyyət idi. Lemmonun oyununu "iblisanə gülməli" adlandırmışdı. Öz imkanlarına görə cütlükdə daha təvazökar görünən Körtis, məhz partnyorun sayəsində öz səviyyəsinin üzərinə yüksəldi. Filmdə ikincidərəcəli rolları oynayan aktyorlar dəqiq seçilmişdir, onlardan heç biri izləyici təəssüratını korlamır. Bununla belə, praktiki olaraq bütün əhəmiyyətli ikincidərəcəli personajlar — Raft, O'Brayen, Braun, Persoff və başqaları, filmdə demək olar ki, özlərinə ünvanmış parodiyaları oynayırdılar və buna görə rejissor tərəfindən onların qarşısına qoyulan tapşırıqlar o qədər də mürəkkəb deyildi.
Əhəmiyyəti və tanınması
Xarici şəkil | |
---|---|
1960-cı ildə Kinoakademiya mükafatlarının verilməsi. Sağdan ikinci — modelyer Orri-Kellidir |
Dəyişikliklər dövründə çəkilmiş film bütovlükdə komediya kinosunun və kinematoqrafın estetikasına təsir etmiş hadisə və mədəni fenomen oldu. Dəqiq hesablama nəticəsində yaradılmış komediyanın müvəffəqiyyəti təsadüfi deyildi. Filmin təsiri ilə müstəqil prodüserləşdirmə şəraitində ABŞ kinomatoqrafiyası üçün standarta çevrilmiş yeni yanaşma formalaşmağa başladı:
- konkret layihə və ya ssenari üçün personalın seçimi
- prokatdan gələn faizlə ulduzların ödənişi
- gələcək film üçün yoxlanmış mövzunun seçimi (başqa dildə və ya başqa janrda)
- çəkilişlər üçün istifadə olunacaq yerlərin minimal sayı ilə istehsal prosesinin optimallaşdırması
- filmin müəyyən edilmiş məqsədli auditoriyaya oriyentasiyası
- janrların qarışdırılması və qalmaqallı mövzuların toxunulması (homoseksualizm, transvestizm və s.)
- filmə potensial franşiza kimi yanaşma
Hər şeydən əvvəl, yaradacılar yaxşı nəticə göstərən və Almaniya kinobazarında müsbət qarşılanan epataj mövzuya yönəlirdilər; təhlükəlilik həddində olan bu mövzu həmin dövrdə cəmiyyət tərəfindən qəbul olunmurdu. Uaylderin filmi Xeys Kodeksi çərçivəsində bəyənilməmişdir, ancaq buna baxmayaraq o, yenə də ekranlara buraxılmışdır (nümayiş zamanı titrlərdə -nın adi loqotipi yox idi və bu da kodeksin de-fakto köhnəldiyini sübut edirdi). "", "Şimal-qərbdən şimala" və "Bəziləri isti sevir" filmləri qadağan edilmiş mövzulara yeni baxışın öngörücüsü və 1960-cı illərin ortalarında senzura məhdudiyyətlərinin gələcək ləğvinin səbəbkarı oldular.
Xarici filmin ssenarisi sadəcə filmə uyğunlaşdırılmamışdı, həm də ABŞ auditoriyası üçün yaxın olan müzikl və janrılarına uyğunlaşdırılmışdı. 1957-ci ilin statistikasına görə 72 % ABŞ izləyiciləri 30 yaşa qədər olan insanlar idi, çəkiliş heyəti də məhz gənc auditoriyaya diqqət yönəltmişdi. Filmin əhəmiyyətli təşkili, onun bazara irəliləyişi oldu. Yaradıcılar filmin obrazına təkrarolunmazlığı və əvəzedilməzliyi verməyə çalışırdılar. Belə ki, filmin başlıq şəklinin dizaynı və posterlərin yaradılması üçün marketinq kampaniyası çərçivəsində qrafik dizayn üzrə məşhur mütəxəssis cəlb edilmişdir. Prodüserlər qabaqcadan nəzərdə tuturdular ki, müvəffəqiyyət halında film mediafranşizanın başlanğıcını qoya bilər. 1959-cu ildə Monro və Lemmonun ifasında filmin saundtrek albomu satışa buraxılmışdır. telekanalı isə, filmi nümayiş etmək üçün spin-off hüquqlarını əldə etmişdir. 1961-ci ildə eyni adlı serialın çəkilişləri başlandı, buradakı pilot epizodunda kameo-rolları üçün Körtis və Lemmon dəvət edilmişdir. Gözəlçə Dana rolunu oynamışdır, amma pilot serial, izləyicilərdən çoxlu sayda mənfi rəy aldığından efirə tam olaraq buraxılmamışdır.
"Bəziləri isti sevir" filminin çəkilişləri zamanı istifadə edilmiş yanaşma, gələcəkdə Miriş qardaşlarına məxsus şirkətin başqa məşhur filmlərində ("", "") və bütovlükdə bütün sənayedə müvəffəqiyyətlə istifadə edilmişdir. Lemmon və Körtis üçün film hollivud iyerarxiyasının lap yuxarı pilləsinə buraxılış oldu. Komediya Uaylderin, Daymondun və Lemmonun birgə və müvəffəqiyyətli işlərinin tam başlanğıcı oldu: onların birgə səyi ilə "Mənzil", "" və "Uğurun şövqü" adlı filmlər ekranlaşdırılmışdır. Onların yaradıcılığı Hollivudun tarixində ən uzunsürən yaradıcılıq ittifaqlarından birinin nümunəsi oldu. Merilin "Bəziləri isti sevir" filmini sevmirdi və burada işlədiyi dövrü yada salarkən kədərlənirdi. Çəkilişlər bitirdikdən sonra, 16 dekabr 1958-ci ildə Monroda qəflətən düşük baş verir və onun bir daha uşağı olmur.
və filmi öz sevimli komediyası adlandırırdılar. Film dəfələrlə "Ən yaxşı əsər" siyahılarına daxil edilirdi. 2005-ci ildə "Bəziləri isti sevir" filmini Time jurnalının versiyasına görə (1923–2005) 100 ən yaxşı film siyahısına daxil etdi. 2000-ci ildə isə AFI-nin versiyasına görə yüzlərlə ən gülməli film içərisindən iki qalib yerə yalnız "Bəziləri isti sevir" və "" filmləri layiq görülmüşdür. Uaylerin komediyası xeyli (yetərincə) dərəcədə impersonasiya və paltar dəyişməklə (cross-dressing) bağlı yaranmış film janrlarının ənənələrinə təsir göstərməyi bacarmışdır. Onların içərisində "" (həmçinin daha erkən alman filminin adaptasiyası), "", "", "" və başqa bu kimi işləri qeyd etmək olar. 1972-ci ildə filmin motivləri əsasında "Sugar" (en) adlı müzikl səhnələşdirilmişdir (onun nümayişi 1973-cü ilin iyununa qədər davam etmişdir). 2001-ci ildə müzikl artıq eyni "Bəziləri isti sevir" adıyla səhnədə bərpa edilmiş, Toni Körtis isə burada Osquda Fildinq rolunu oynamışdır. Müzikl qısa zaman ərzində populyarlıq əldə etmiş və dünyanın bir çox ölkələrində nümayiş olunmuşdur.
Mükafat və Nominasiyalar
Mərasim vaxtı | Mükafar | Kateqoriya | Resipiyent və nominantlar | Nəticə |
---|---|---|---|---|
23 avqust — 6 sentyabr 1959-cu il | Venesiya Film Festivalı | Bəziləri isti sevir | Namizəd | |
dekabr 1959-cu il | ABŞ kinotənqidçilərinin Milli Şurası | On ən yaxşı film | Bəziləri isti sevir | Qazandı |
6 fevral 1960-cı il | ABŞ rejissorlar gildiyasının mükfatı | Bədii filmdə rejissorların görkəmli nailiyyətləri | Billi Uaylder | Qazandı |
1960-cı il | Britaniya Akademiya Film mükafatı | Ən yaxşı film üzrə BAFTA mükafatı | Bəziləri isti sevir | Namizəd |
Ən yaxşı xarici aktyor və ən yaxşı kişi rolu | Qazandı | |||
10 mart 1960-cı il | Qızıl Qlobus mükafatı | Komediya və ya müzikl filmində ən yaxşı aktyor | Cek Lemmon | Qazandı |
Komediya və ya müzikl filmində ən yaxşı aktrisa | Merilin Monro | Qazandı | ||
Komediya və ya müzikl filmində ən yaxşı əsər | Bəziləri isti sevir | Qazandı | ||
4 aprel 1960-cı il | Oskar mükafatı | Ən yaxşı rejissor | Billi Uaylder | Namizəd |
Ən yaxşı aktyor | Cek Lemmon | Namizəd | ||
Ən yaxşı kinematoqrafiya (ağ-qara filmdə) | Çarlz Lenq, Cr. | Namizəd | ||
Ən yaxşı art-direktor (ağ-qara filmdə) | (Art-direktor), (Dekorasiya qurucusu) | Namizəd | ||
Quruluşçu rəssamın ən yaxşı işi (ağ-qara filmdə) | Qazandı | |||
Ən yaxşı adaptasiya olunan ssenari | Billy Wilder, | Namizəd | ||
6 may 1960-cı il | ABŞ ssenariçilər gildiyasının mükafatı | Ən yaxşı komediya müəllifi | Billi Uaylder, İ. A. L. Daymond | Qazandı |
28 sentyabr 1960-cı il | Komediya filmində ən yaxşı qadın performansı | Merilin Monro (2-ci yer) | Qazandı | |
Komediya filmində ən yaxşı kişi performansı | (2-ci yer) | Qazandı | ||
Ən yaxşı komediya filmi | Bəziləri isti sevir (3-cü yer) | Qazandı | ||
1960-cı il | Ən yaxşı beynəlxalq aktyor | Toni Körtis (2-ci yer) | Namizəd |
Mükafat və nominasiyalar üzrə daha geniş məlumat imdb.com saytında təqdim olunub.
Yenidən yayımlanması
Filmin VHS-də nəşri 1983-cü ildə, LaserDisc formatında isə, 1989-cu ildə həyata keçirilmişdir. DVD-də birinci nəşr 2001-ci ildə MGM DVD şirkəti tərəfindən hazırlanmışdı. Burada rəqəmli emal olmadan ilkin formatın nazik plyonkaya daşınması həyata keçirilmişdir, bu da təsvirin keyfiyyətinə mənfi təsir göstərmişdir. Filmin rəqəmli surətinin formatı — 1,66:1, prokatda nümayiş olunan versiyanın formatı isə 1,85:1 idi. 2006-cı ildə daşıyıcıların BR-da nəşri həyata keçirilmişdir, bununla əlaqədar olaraq bütün materiallar məruz qalmışdır. Əlavə materialların dəsti 2001-ci ilin variantını praktiki olaraq köçürürdü. 1080p/AVC formatına təsvirin keyfiyyəti və rəqəmsal transferi bütovlükdə mütəxəssislər tərəfindən qənaət-bəxş olaraq qəbul edilmişdir; yalnız qarajda güllələmə səhnəsində keyfiyyətin bir qədər pisləşməsini qeyd etmək olar. Son montaj vaxtı filmdən kəsilmiş bir səhnə (qatarda epizod, 1 dəqiqə) günümüzə qədər saxlanılmamışdır, həmin səhnəni yalnız ayrıca olaraq kadrlar şəklində görmək olar.
Əlavə materialların diskində sənədli filmlərin geniş kolleksiyası, yaradıcıların müsahibələri, filmin istehsalı zamanı rəngli çəkilişlərin mwhafizə olunmuş fraqmentləri saxlanılır. Uaylder və Daymondun qısa müsahibələri filmin 25 illik yubileyi qeyd edilərkən (yəni 1984-cü ildə) yazılmışdır. Hollivudda baş vermiş apokrifik hekayələri məhz bu diskdə dinləmək olar. Materiallar içərisində Toni Körtisin kinotənqidçi "Nostalgic Look Back"-lə ("Nostalji baxış") 2001-ci ildə Formosa adlı restoranda baş tutmuş 30-dəqiqəlik söhbətini xüsusilə qeyd etmək olar; məhz bu restoranda bir zamanlar çəkiliş qrupunun üzvləri dincəlməyi sevirdilər. Əlavə materiallar sırasına dəfələrlə təkrarlanan informasiya, filmin çəkilişlərinə uzaqdan əlaqəyə malik olan insanların hekayələri və Cek Lemmonun və Billi Uaylderin iştirakı ilə çox az sayda kadrlar daxildir.
Şərhlər
- "Cazda yalnız qızlardır" — Sovet prokatlarında, eləcə də Azərbaycanda film məhz bu adla 1966-cı ildə seyircilərə təqdim edilmişdir
- Sheboygan, — Viskonsin ştatında yerləşən və əhali sayı 50 min nəfər (2010-cu il) olan kiçik bir şəhərdir
- digər tərcümələrdə "İncə şəkər", "Şəkərcik" ing. Sugar Cane
- "Çarleya xala" pyesinin motivləri daha sonralar "Salam, mən sizin xalanızam!" adlı məşhur sovet filminin ssenarisinin əsasını təşkil edir.
- 2000-ci illərdə edilən müsahibədə, aktyor bir zamanlar səsləndirdiyi fikirlərindən imtina edir və iddia edir ki, çətinliklərə baxmayaraq, onun Merilinlə film üzərindəki birgə işi ona yalnız zövq verirdi.
- Double bill sistemində (bir bilet qiymətinə iki film) bir janrdan olan filmlər nümayiş olunur.
- Filmdə başlanğıcda nümayiş olunan və daha sonra silinən epizod bu idi: Qatarın vaqonunda, yəni Dafnanın yuxarı yataq yerində "əyləncə gecəsi" başlayan zaman, Gözəlçə Dana və Jozefinə tualetə gedirlər. Orada Dana Jozefinaya şikayətlənir ki, onun yatdığı yer Binstokun yaxınlığında yerləşir, o isə bərk xoruldayır və yatmağa mane olur. Jozefina yataqları dəyişməyi təklif edir və Gözəlçə Dana razılaşır. Dafna bu razılaşmadan xəbərsiz olduğundan, səssiz Dananın (əslində isə Co-Jozefinanın) yatdığı yerə doğru irəliləyir. Dafna qaranlıqda pilləkənlərlə yuxarı qalxır, pəncərəni açır və yatan şəxsin Dana olduğunu düşünərək dostu Coya deyir: "Yadındadır, mən sənə sirr açmaq istəyirdim? Bax belə, mənim sirrim budur: Mən kişiyəm!". Co yuxudan oyanıb deyir: "Mən indi sənin dişlərini sındıracam!" Dafna isə ona cavab verir: "Axı sən yazıq qızı vurmayacaqsan!?".
- Siz bu cür zövqsüz qərara necə gəldiniz?
- İngilis dilindən tərcümədə, "spill" — mayeni tökmək, başqasına özünü calamaq, yıxılmaq (məs. yataq yerindən) və ya ağızdan bir sirri qaçırtmaq mənasını verir
- Bəzilərinə nabat, bəzilərinə isə nabatın çubuğu
- İngilis dilinin leksika xüsusiyyətlərinə görə, ilk cümlədə səsləndirilən "Mən nişanlanmışam" ifadəsində, nişanlanan şəxsin qadın və kişi olduğu naməlum qalır və məhz bu komik effekt yaradır
İstinadlar
- "Новинки кино" (ingilis). Искусство кино. ISSN 0130-6405. 2013-05-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1966.
- "Some Like It Hot" (ingilis). Encyclopædia Britannica. 2013-07-20. 2015-06-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-09-11.
- "AFI's 100 Years...100 Laughs, AFI's 100 Funniest American Movies Of All Time" (ingilis). American Film Institute. 2013-01-24. 2015-11-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-09-11.
- Gemunden, 2008
- Kerr, 2010
- Eagan, 2010
- Phillips, 2010
- Horton, 2001
- Cameron Crowe: Hat es Spaß gemacht, Mr. Wilder? engl. Originaltitel: Conversations with Wilder. Diana Verlag, 2000, , S. 161.
- Glenn Hopp: Billy Wilder, sämtliche Filme. Taschen Verlag, Köln 2003, , S. 122.
- "Fanfaren der Liebe" (ingilis). . 2013-05-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30-Apr-2013.
- "Fanfaren der Liebe (1951)" (ingilis). . 2013-05-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30-Apr-2013.
- Ginsberg&Mensch, 2011
- : Stars und ihre deutschen Stimmen. Lexikon der Synchronsprecher (Daten-CD). Schüren-Verlag, Marburg 2009, .
- Synchronsprecher von Manche mögen’s heiß. 2017-11-05 at the Wayback Machine In: Synchrondatenbank. private Website. Abgerufen am 27. Februar 2014.
- Synchronsprecher von Manche mögen’s heiß. 2014-01-11 at the Wayback Machine In: Deutsche Synchronkartei. private Webseite. Abgerufen am 19. Februar 2013. (Anmerkung: H. Hoffmann ist als Synchronsprecher von Mazurki nicht zu 100 % gesichert.)
- Ginibre, 2005
- "Some Like It Hot (1939)" (ingilis). . 2013-05-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30-Apr-2013.
- Cousins, 2002
- Heritage, 2008
- Maslon, 2009
- Chandler, 2002
- Phillips, 1998
- Armstrong, 2004
- Mirisch, 2008
- McDonald, 2000
- Curtis, 2009
- Дополнительные материалы к DVD изданию MGM Studio
- Hellmuth Karasek: Billy Wilder – Eine Nahaufnahme. Hoffmann und Campe, Hamburg 1992. (aktualisierte und erweiterte Neuauflage. 2006, )
- Thomas Larson. "The White Mask: Marilyn Monroe and 'Some Like It Hot'" (ingilis). (en). 2022-03-23 tarixində . İstifadə tarixi: September, 4 2003.
- Donald Spoto: Marilyn Monroe. Die Biographie. Wilhelm Heyne Verlag, München 1993, , S. 388.
- Sikov, 1998
- Billy Wilder, Alison Castle (Hrsg.), Dan Auiler: Billy Wilder’s Some like it hot. Taschen, 2001, , S. 255 (Aussage von Barbara Diamond).
- Cameron Crowe: Hat es Spaß gemacht, Mr. Wilder? engl. Originaltitel: Conversations with Wilder. Diana Verlag, 2000, , S. 42.
- Норман Мейлер. "Мэрилин. Биография (журнальный вариант книги)" (rus). Marylin. пер. с англ. Николая Пальцева. Искусство кино. ISSN 0130-6405. 2013-05-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2004.
- Thomas Larson. "Sometimes I feel I'm fooling somebody, maybe myself" (ingilis). Life. ISSN 0024-3019. 2017-10-14 tarixində . İstifadə tarixi: 3 авг 1962.
- "Kissing Marilyn Monroe is Like Kissing Hitler" (ingilis). 2013-05-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30-Apr-2013.
- Suzanne Woodward. (ingilis). Journal of Entertainment Media. ISSN 1447-4905. April 25, 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: Nov 17, 2012.
- Barrios, 2003
- Zinsser, 1960
- (ingilis). Archived from the original on 2010-09-13. İstifadə tarixi: 30-Apr-2013.
- Suzanne Woodward. "Rizing the palaces" (ingilis). New York Magazine. ISSN 0028-7369. 2017-10-14 tarixində . İstifadə tarixi: 23 фев 1987.
- Kay, 1990
- "«Погорячее любят все» (документальный репортаж о прокате в СССР) // НТВ". 2014-01-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-09-18.
- Сергей Кудрявцев. 3500. Книга кинорецензий. М., 2008
- "М. Туровская. Кинопроцесс: 1917–1985". 2012-11-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-09-18.
- . 2014-09-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-09-18.
- "В джазе только девушки. Советский дубляж". 2013-02-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-09-18.
- В джазе только девушки. Кинопоиск
- "Телепрограммма ОРТ на 8 марта 1999 года". 2015-06-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-09-18.
- Tueth, 2012
- Guilbert, 2007
- Cardullo, 2010
- . "Some Like It Hot (1959)" (ingilis). . 2013-05-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30-Apr-2013.
- King, 2002
- Chris Cabin. "Some Like It Hot DVD/Blu-Ray Review" (ingilis). . June 24, 2013 tarixində . İstifadə tarixi: 30-Apr-2013.
- . "В джазе только девушки. Рецензия" (rus). . 2013-05-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30-Apr-2013.
- Madel Rosario Caballero. "What's in a Title? The strategic use of metaphor and metonymy in 'Some Like It Hot'" (ingilis). Journal Of English Studies. ISSN 1989-6131. 2023-07-04 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 1999.
- Террел Карвел (en). "Sex, gender and heteronormativity: Seeing 'Some Like It Hot' as a heterosexual dystopia" (ingilis). Contemporary Political Theory. doi:10.1057 (#bad_doi). 2016-03-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2009.
- Lancker, 2004
- Rob Nixon. "Some Like it Hot notes" (ingilis). tcm.com. 2013-05-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30-Apr-2013.
- John Curtas. "James Beard Awards – The Fuzzy End of the Lollipop" (ingilis). 2013-05-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30-Apr-2013.
- Mast, 1979
- Martilez, 1998
- Hopp, 2003
- McGee, 2009
- Fletcher, 2008
- Барчунова, 2002
- Butler, 2011
- Grant, 2003
- Spencer, 2008
- MacDonald, 1998
- "Multilple Wax on Monroe Pic" (ingilis). Billboard. ISSN 0006-2510. 2021-04-20 tarixində .
- "Some like it hot — soundrack" (ingilis). . 2013-05-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30-Apr-2013.
- "Some Like It Hot — Original Motion Picture Soundtrack" (ingilis). . 2013-05-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30-Apr-2013.
- Дэйв Кер. "Some Like It Hot" (ingilis). . 2013-05-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30-Apr-2013.
- (ingilis). . Archived from the original on September 28, 2011. İstifadə tarixi: 30-Apr-2013.
- A. H. Weiler. "'Some Like It Hot': 2-Hour Comedy" (ingilis). New York Times. 2013-05-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30-Apr-2013.
- Charles Taylor. "Masterpiece: 'Some Like It Hot'" (ingilis). salon. 2013-05-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30-Apr-2013.
- Glenn Erickson. "Some Like it Hot Blu-ray Review" (ingilis). dvd savant. 2013-05-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30-Apr-2013.
- "Some Like it Hot" (ingilis). . March 13, 2007 tarixində . İstifadə tarixi: 30-Apr-2013.
- Dan Schneider. "Some Like It Hot" (ingilis). thespinningimage.co.uk. 2013-05-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30-Apr-2013.
- Crist, Rine
- Ebert, 2007
- Stanley Kauffmann. "TNR Film Classics: 'Some Like It Hot' (March 30, 1959)" (ingilis). newrepublic.com. 2013-05-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30-Apr-2013.
- Balio, 2009
- Michael Wilmington. "Interview with Paul Verhoeven" (ingilis). . 2013-05-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30-Apr-2013.
- Ричард Корлисс. (ingilis). Time. Archived from the original on 2013-03-28. İstifadə tarixi: 30-Apr-2013.
- Tom Prideaux. "Some liked it better hot" (ingilis). Life. səh. 28/72 № 18. ISSN 0024-3019. 2017-10-14 tarixində . İstifadə tarixi: 12 май 1972.
- "Venice Film Festival: Awards for 1959". IMDb. March 1, 2017 tarixində . İstifadə tarixi: November 23, 2014.
- "Directors Guild of America, USA: Awards for 1960". IMDb. February 27, 2017 tarixində . İstifadə tarixi: November 23, 2014.
- "National Board of Review: 1959 Award Winners". nationalboardofreview.org. October 22, 2015 tarixində . İstifadə tarixi: November 23, 2014.
- "National Board of Review, USA: Awards for 1959". IMDb. February 27, 2017 tarixində . İstifadə tarixi: November 23, 2014.
- "12th Annual DGA Awards: Honoring Outstanding Directorial Achievement For 1959". dga.org. November 29, 2014 tarixində . İstifadə tarixi: November 23, 2014.
- "BAFTA Awards Search: 1960". bafta.org. March 20, 2016 tarixində . İstifadə tarixi: November 23, 2014.
- . Los Angeles Times. Archived from the original on May 17, 2007. İstifadə tarixi: November 23, 2014.
- . hfpa.org. October 18, 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: November 23, 2014.
- "The 32nd Academy Awards — 1960: Winners & Nominees". . September 8, 2016 tarixində . İstifadə tarixi: November 23, 2014.
- "Writers Guild of America, USA: Awards for 1960". IMDb. March 1, 2017 tarixində . İstifadə tarixi: November 23, 2014.
- . wga.org. February 24, 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: November 23, 2014.
- "Laurel Awards: Awards for 1960". IMDb. March 1, 2017 tarixində . İstifadə tarixi: November 23, 2014.
- . bambi-awards.com. July 1, 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: November 23, 2014.
- "Some like it Hot — awards" (ingilis). . 2013-05-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30-Apr-2013.
- "Some like it hot" (ingilis). 2013-05-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30-Apr-2013.
- "Some Like It Hot: Collector's Edition" (ingilis). dvdverdict.com. 2013-05-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30-Apr-2013.
- Steven Cohen. "Some Like It Hot (1959) (Blu-ray)" (ingilis). bluray.highdefdigest.com. 2013-05-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30-Apr-2013.
Ədəbiyyat
- K. Zinsser., William. The Bold and Risky world of ‘Adult’ movies (ingilis). Life. 8 (29 Feb) 1960. səh. 51/84. ISBN .
- Martilez, María Jesús. Some Like It Hot: The Blurring of Gender Limits in a Film of the Fifties (ingilis). Universidad de Zaragoza. 1998. səh. 57. (#invalid_param_val)
- Lancker, Diana Van. When novel sentences spoken or heard for the first time in the history of the universe are not enough : toward a dual-process model of language (PDF) (ingilis). Int. J. Lang. Comm. Dis. 2004. səh. 64.
- Some Like It Wilder: The Life and Controversial Films of Billy WilderScreen Classics. University Press of Kentucky. 2010. səh. 3/464. ISBN . (#first_missing_last)
- The Making of Some Like It Hot: My Memories of Marilyn Monroe and the Classic American Movie. John Wiley & Sons. 2009. səh. 6/224. ISBN . (#first_missing_last)
- Billy Wilder, Movie-Maker: Critical Essays On the Films. McFarland. 2010. səh. 7/255. ISBN . (#first_missing_last)
- The Star System: Hollywood's Production of Popular Identities. Wallflower Press. səh. 8/134. ISBN . (#first_missing_last)
- America's Film Legacy: The Authoritative Guide to the Landmark Movies in the National Film Registry. Continuum International Publishing Group. 2010. səh. 9/818. ISBN . (#first_missing_last)
- United Artists, 1951–1978: The Company That Changed the Film Industry. Univ of Wisconsin Press. 2009. səh. 2/10/472. ISBN . (#first_missing_last)
- The Invisible Art of Film Music: A Comprehensive History. Scarecrow Press. 1998. səh. 15/431. ISBN . (#first_missing_last)
- Film And Television Scores, 1950–1979: A Critical Survey by Genre. McFarland. 2008. səh. 16/366. ISBN . (#first_missing_last)
- Billy Wilder: InterviewsConversations With Filmmakers Series. Univ. Press of Mississippi. 2001. səh. 17/200. ISBN . (#first_missing_last)
- Heritage Music and Entertainment Memorabilia Auction #696. Heritage Capital Corporation. 2008. səh. 18. ISBN .
- Screen Writings: Genres, Classics, and Aesthetics. Anthem Press. 2010. səh. 2/25/210. ISBN . (#first_missing_last)
- Bodies That Matter: On the Discursive Limits of Sex. Taylor & Francis. 2011. səh. 36/256. ISBN . (#first_missing_last)
- Nobody's perfect: Billy Wilder, a personal biography. Simon & Schuster. 2002. səh. 37/352. ISBN . (#first_missing_last)
- Billy Wilder: American Film Realist. McFarland. 2004. səh. 38/172. ISBN . (#first_missing_last)
- I Thought We Were Making Movies, Not History. Univ of Wisconsin Press. 2008. səh. 40/476. ISBN . (#first_missing_last)
- A Companion to German Cinema. John Wiley & Sons. 2011. səh. 4/46/560. ISBN . (#first_missing_last)
- Exiles in Hollywood: major European film directors in America. Lehigh University Press. 1998. səh. 50/257. ISBN . (#first_missing_last)
- Box office champs: the most popular movies of the last 50 years. Random House Value Publishing. 1990. səh. 52/192. ISBN . (#first_missing_last)
- Historical Romance Fiction: Heterosexuality and Performativity. Ashgate Publishing. 2008. səh. 54/177. ISBN . (#first_missing_last)
- Film Genre Reader Three. University of Texas Press. 2003. səh. 3/55/636. ISBN . (#first_missing_last)
- Film comedy. Wallflower Press. 2002. səh. 56/230. ISBN . (#first_missing_last)
- Screened Out: Playing Gay in Hollywood. From Edison To Stonewall. Routledge. 2003. səh. 58/402. ISBN . (#first_missing_last)
- Scene by scene: film actors and directors discuss their work. Laurence King Publishing. 2002. səh. 62/191. ISBN . (#first_missing_last)
- Reeling With Laughter: American Film Comedies-From Anarchy to Mockumentary. Scarecrow Press. 2012. səh. 63/217. ISBN . (#first_missing_last)
- The Comic Mind: Comedy and the Movies. University of Chicago Press. 1979. səh. 2/65/369. ISBN . (#first_missing_last)
- Your Movie Sucks. Andrews McMeel Publishing. 2007. səh. 66/338. ISBN . (#first_missing_last)
- Literary readings of Billy Wilder. Cambridge Scholars Publishing. 2007. səh. 67/212. ISBN . (#first_missing_last)
- On Sunset Boulevard: the life and times of Billy Wilder. Hyperion. 1998. səh. 72/675. (#first_missing_last)
- Some Like It Hot: The Official 50th Anniversary Companion. HarperCollins. 2009. səh. 75/191. ISBN . (#first_missing_last)
- “A” Foreign Affair: Billy Wilder's American Films (ingilis). Berghahn Books. 2008. səh. 5/76/193. ISBN . (#first_missing_last)
- The private eye, the cowboy, and the very naked girl: movies from Cleo to Clyde. Holt. Rinehart, and Winston, 1968. səh. 77/292. (#first_missing_last)
- Billy Wilder: the cinema of wit 1906–2002. Taschen. 2003. səh. 78/191. ISBN . (#first_missing_last)
- Some Liked it Hot: Jazz Women in Film and Television, 1928–1959. Wesleyan University Press. 2009. səh. 79/316. ISBN . (#first_missing_last)[ölü keçid]
- Ladies Or Gentlemen: A Pictorical History of Male Cross-dressing in the Movies (ingilis). Filipacchi Publishing. 2005. səh. 82/408. ISBN . (#first_missing_last)
- Барчунова Т. В., Под ред. А. А. Денисовой. Словарь гендерных терминов (rus). Москва: Перформативная концепция гендера, Информация XXI век. 2002. səh. 256. ISBN .
Xarici keçidlər
- Bəziləri isti sevir — IMDb səhifəsi
- Filmin rəsmi ssenarisi
- Bəziləri isti sevir Rotten Tomatoes saytında (ing.)
- Manche mögen’s heiß auf (mit Filmbildern)
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bezileri isti sevir ing Some Like It Hot ve ya Cazda yalniz qizlardir rus V dzhaze tolko devushki rejissor ve produser Billi Uaylderin musiqili komediya filmidir Bundan basqa bu rejissorun esas islerinden birisi ve ssenarist Izi Daymondla tandem neticesinde islenilmis ikinci filmdir Bas rolda Merilin Monro Toni Kortis ve oynamisdirlar Bu filmin ssenarisi Fransada ekranlasdirilmis Sevgi fanfaralari adli filmin ve 1951 ci ilde Almaniyada cekilmis eyniadli remeykin motivleri esasinda yaradilmisdir Filmde tehlukeli qanqsterlerden gizlenmek ucun mecburi sekilde qadin paltarlarini geyinen iki musiqicinin maceralari haqqinda behs edilir Hemcinin filmde numayis olunan sehneler ABS de spirtli ickiye qoyulan qadaga dovrunu ehate edir Film genis ekranlara 29 mart 1959 cu ilde SSRI de ise artiq prokat seklinde 22 avqust 1966 ci ilde cixarilmisdir Bezileri isti sevirSome Like It HotJanr Ekssentrik komediyaRejissor Billi UaylderProduserler I A L Daymond Billi Uaylder Don HarrisonSsenari muellifleri Billi Uaylder Robert Toeren Mixael Loqan tarixce Bas rollarda Merilin Monro Toni KortisOperatorBestekarDistributor Netflix iTunes d Ilk baxis tarixi 29 mart 1959Muddet 119 deq Budce amp amp amp amp amp amp amp amp 02883848 amp amp amp amp amp 0 2 883 848 ABS dollariGelir 25 milyonOlkeler ABSDil ingilis diliIl 2009Reng ag qara d Cekilis yeri San DieqoIMDb ID0053291 Vikianbarda elaqeli mediafayllar Bezileri isti sevir kinokomediyasi uzun iller davam eden studiya sisteminden nehayet musteqil produserlesdirme sistemine kecen zaman muhum bir merheleye cevrilmisdir Filmin ssenarisinde 50 ci illerin exlaq normalari baximindan qehremanlarin olduqca edebsiz atmacalari ve sujet cevrilmeleri movcud idi Seksual menalari ifa eden sehnelerin numayisi senzura orqanlari terefinden enenevi exlaq normalarina zidd hereket kimi qiymetlendirilmisdir Bununla bele lent genis prokata buraxilir ve onun kinoteatrlarin ekranlarinda numayisi tedricen Hollivudun exlaq kodeksinden imtinasina getirib cixarir Tenqidciler filme esasen musbet rey vermisdiler mutexessisler terefinden ise o Amerika kino senayesi tarixinde en yaxsi komediyalarindan biri secilmisdir Janrlarin serbest qarisigi ve muharibeden evvelki qanqster filmlerine edilen parodiya mutexessisler terefinden yuksek deyerlendirilmisdir Filmin ssenarisi rejissor isi ve aktyor oyunu hem seyirci hem de juri terefinden beyenilmisdir Catismazliqlar arasinda ise tenqidciler lazimsiz ve sujetin qeyri tebiiliyini qeyd etmisdiler Film uzerinde isleyerken Merilin Monro ciddi psixoloji bohran yasayir o intihar cehdinden sonra bir muddet xestexanaya yerlesdirilir Buna gore film uzerinde islerin tamamlanmasi texminen 15 18 gune uzadilir bu ise budcede artiq xerclere sebeb olur Bununla bele filmden alinan gelir xercleri qat qat usteleyir baslangicda 2 8 milyon dollar budcesi olan film yalniz Simali Amerikada texminen 7 milyon dollar gelir elde edir Mehz bu eser ile birlikde Cek Lemmonun rejissor Billi Uaylderle uzun iller davam eden ugurlu emekdasligi baslayir Film Oskar mukafatini ve Qizil Qlobusun daha 3 mukafatini qazanmisdir Amerika Kinoseneti Institutu AFI onu butun zamanlarin en yaxsi komediyasi elan etmisdir Filmde ifa olunan mahnilar xususile de boyuk populyarliq elde etmisdir Qehremanlarin cumleleri sonralar ingilis dilinin danisiq versiyasina daxil edilmisdir MezmunuXeberdarliq Yazinin davami eserin mezmunu haqqinda melumat ehtiva edir Cikaqo 1929 cu ilin qis aylari spirtli icki qadagasinin qoyuldugu dovr Xefiyye Malliqan informatorun xeber verenin tekidi ile kriminal alemde Ag Getr leqebi ile taninan Kolombonun gizli icki mussisesini baglayir Bu muessisede cixis eden iki musiqici saksofoncu Co ve kontrabasci Cerri pulsuz ve issiz qalirlar Bundan qezeblenen Kolombo polisin xebercisi Disqurdalayan Carlini benzindoldurma qarajinda Tesadufen hemin qaraja gelmis musiqiciler lazimsiz sahide cevrilirler Mocuzevi sekilde gozden iten Co ve Cerri gorkemini deyismeyi ve qastrola cixan qadin caz orkestrine ise duzelmeyi qerara alirlar onlar qadin paltarlarini geyinerek ozlerini Jozefina ve Dafna adli movcud olmayan Seboygen konservatoriyasinin mezunlari kimi qeleme verirler Gozelce Syunun kubar cazi ing Sweet Sue and Her Society Syncopators qastrol cercivesinde Florida statindaki Seminole Ritz oteline yollanir Hele qatarda Jozefina ve Dafna Sugar yeni Seker leqebli orkestrin solisti Dana Kovalcik ile tanis olurlar Sohbetcil Dana xeyli icdikden sonra yeni tanislarla en yaxin planlari ile bolusur onun en boyuk arzusu quslar kimi qisda cenub sahillere ucub gelen milyoncularin birisi ile yeni heyat qurmaqdir Co seksual ve eyni zamanda da yungulxasiyyet Dana ile esqbazliq etmeyi qerara alir Orkestr hotelde yerlesdirilir buranin kirayenisinleri olduqca yasli ve varlidir Qizlar gunduz istirahet edir publika onunde ise yalniz axsam cixis edirler Orkestr inzibatcisinin ogurlanmis esyalarini istifade eden Co gozelce Dananin qarsisinda neft imperiyasinin varisi Cunior ing Junior kicik obrazinda peyda olur ve Keri Qrantin teleffuz terzini teqlid etmeye baslayir Butun bu yalanlari heqiqet kimi qebul eden sade demiryolu konduktorunun qizi Dana ozunu pisikdirmemek ucun Seboygen konservatoriyasini bitirdiyini bildirerek ozunu esl dunyevi qadin kimi teqdim edir Hemin vaxt Dafna Cerriye hotelde istirahet eden yasli ve ekssentrik milyoncu Ucuncu Osqud Fildinq maraq gostermeye baslayir Sadelovh Danani aldadan Co Cunior onu Osqudun yaxtasina aparir Hec bir seyden subhelenmeyen gozelce Dana yaxtaya daxil olur ve burada o neft maqnatinin qadinlarla unsiyyetde hiss etdiyi saxta soyuqlugu sagaltmaga calisir Bu zaman Osqud Dafnaya oz sevgisini etiraf edir ve onunla evlenmek istediyini bildirir o bunun ucun Dafnaya yeni Cerriye brilyantlarla ortulmus qiymetli qolbagi hediyye edir Qiz roluna tamamile alismis Dafna Cerri telesik bosanmaya ve omurluk alimentlere umid ederek milyoncunun teklifini qebul edir Bu arada italyan mafiyasi Italiya Opera Heveskarlarinin Qurultayi adli yigincagin qonaqlari qisminde maskalanaraq hotele daxil olurlar Co ve Cerri yeniden xilas olmalidirlar Kolombo ve burada istirak eden diger mafiya uzvleri onlari taniyirlar Musiqiciler qacarken tesadufen basqa bir qanqster meclisine daxil olurlar ve artiq burada her kes Kolombonun namerd qetlinin sahidi olurlar Indi onlari butun mafiya uzvleri axtarir Co yola duserken otel nomresinden gozelce Danaya zeng vurur ve ozunu yene de milyoncu Cunior kimi teqdim edir O munasibetleri davam etdirmeyin mumkunsuz oldugunu bildirerek tecili yola dusmek barede ona melumat verir ve vidalasir Musiqiciler hotelden qacaraq Dafnanin heyat yoldasinin komeyine el atmagi qerara alirlar Qarsisinda olum tehlukesi oldugunu anlayan Co caresiz Danaya vida opusunu bagislamaga yetisir ve ona her seyi etiraf edir Gozelce Dana sevdiyi sexsin ardinca getmeyi arzuladigini bildirerek deyilen her bir yalan sozu bagislayir Qacaqlar Osqud Fildinqin motorlu qayigina minerek mafiya uzvlerinden xilas olurlar Sonda Cerri asiq milyoncuya nigayin mumkunsuz olacagini izah etmeye calisir Butun arqumentlerin tukendiyini goren Cerri basindaki pariki cixarir ve kisi oldugunu elan edir lakin Fildinq buna temkinle cavab verir Herenin oz catismazligi vardir ing Nobody s perfect Hec kes kamil deyil Xeberdarligin sonu Rollarda Merilin Monro Gozelce Dana Kovalcik Toni Kortis Co Jozefina qadin sesini dublyaj etmisdir en Cerri Dafna Kolombo Ag Getrler en Malliqan xefiyye en Ucuncu Osqud Fildinq en Kicik Bonapart mafiyanin bascisi en Gozelce Syu orkestrin dirijoru en Siq Polyakoff musiqi meneceri en Disqurdalayan Carli xeberci en Baynstok inzibatci Dolores gozelce Dananin hoteldeki qonsusu Kolombonun destesine qosulmus qanqsterlerden birisiCekilis qrupu ssenari muellifi Billi Uaylder produser I A L Daymond Billi Uaylder Don Harrison en rejissor Billi Uaylder bestekar en quruluscu operator en montajci en aktyor secimi Fil Bencamin quruluscu ressam en dekorcu en kostyumcu en qrimci Emili Lavin xususi effektlerin quruluscusu Milt Rays Deniel Xayes ses operatoru Fred LauIstehsalIstehsaldan onceki dovr Menim eserimde sizin her hansi bir menani askarlamaginizdan asili olmayaraq onlarin filmin sujetine qacaqmalciliq yolu ile yeni sanki gizlince getirildiyini deye bilerem Orijinal metn ing Whatever meaning you will find in my pictures it s all put in kind of contraband you know sort of smuggled in Billi Uaylder 1950 ci ile kimi ABS kinematoqrafiyasinda studiya sistemi house style ing hakim movqe tuturdu Hemin studiyalara butun istehsal gucleri texnika pavilyonlar dekorasiyalar mexsus idi ve onlarin her biri muxtelif janrlarda vestern muzikl ve s ixtisaslasmisdilar Bu vertikal cercivesinde kino ulduzlar Boyuk altiliqla sert muqavile ohdelikleri ile bagli idiler 1930 1950 ci illerin seciyyevi xususiyyetlerinden birisi de hemin dovrse fealiyyet gosteren rejissorlarin yol verilen ekran exlaqinin cercivelerine ciddi sekilde nezaret eden asili olmalari idi 1950 ci illerin ortalarinda ABS kinoistehsalinda qlobal deyisiklikler bas verir Studiya sisteminin yerine musteqil istehsal sistemi gelmeye basladi amerikalilar bu sistemi Package unit system adlandirmisdilar Konkret film yaradilarken en munasib icraci ve mutexessislerden ibaret paket formalasirdi Bu cur yanasmanin ilk numunelerinden biri filmi olur 1957 ci ilde yaradilmis sirketi en yeni neslin musteqil produserlesdirme merkezine cevrilir Miris qardaslari kinopavilyon ve dekorasiyalara sahib deyildiler onlar butun avadanliqlari cekilis zamani icareye gotururduler Onlar kinoulduzlari elece de butun personali her yeni film ucun birdefelik frilanser yeni statdankenar isci kimi ise gotururduler Ulduzlar artiq fiksajlanmis meblegi deyil filmin numayislerden elde etdiyi gelirin faizine razilasirdilar ve belelikle onlarin gelirleri keskin artirdi 1958 ci ilde Billi Uaylder azad agent kimi olkenin aparici rejissorlarindan biri olur Novbeti muqavileni o ve onun Ashton Productions adli sirketi mehz Mirisch Brothers le baglayir Uaylderin sonuncu filmleri deyisken ugura malik idi Mirisch Brothers in birge produserliyi ile ekranlasdirilmis Sent Luis ruhu ve Gunortadan sonra mehebbet filmleri tenqidcileri terefinden yaxsi qebul edilmisdir lakin kifayet qeder gelir elde ede bilmir 1957 ci ilin sonlarinda cixan Ittiham sahidi filmi ru kifayet qeder pul qazanir ve Uaylderin mehz kommersiya rejissoru oldugunu tesdiqleyir Ssenari Billi Uaylder ve 1950 ci iller Eslen Serqi Avropadan olan Billi Uaylder ve Izi Daymond 1955 ci ilde tanis olurlar Onlarin ilk birge isi sayilan Gunortadan sonra mehebbet filminin cekilisleri nehayet 1957 ci ilde bitdikden sonra novbeti layihenin icrasina start verilir Studiya sisteminin tedricen aradan qalxmasi film muelliflerinin ehvalina tesir gosterir Uaylder musahibelerin birinde bildirdiyine gore rehberliyi altinda ekranlasdirilan Yeddinci il gicismesi filminde senzura ile elaqedar baslangicda dusunulmus sehnelerin bir coxu reallasmamisdir ve o sonralar bir cox problemlerle uzlesmisdir Burada ise Miris qardaslari ve produserler terefinden rejissor Uayldera kart blans verilmisdir Onlar menden sorusdular ki filmin adi ne olacaq film ne haqqinda olacaq ve filmde kimler oynayacaq daha boyuk bir azadliq haqqinda hec fikirlesmek de olmazdi deye o qeyd edir lakin her seyden evvel men Keri Qrant ve ya en kimi ssenari yazmali idim Indi cemi bir mesele qalirdi uygun aktyor azaddirmi ve teklif onu qane edecekmi Uaylder 1957 ci ilin yazinda oz kohne tanisi Robert Toeren ile gorusur de O Uayldere oz kohne filminin motivleri esasinda ssenari yaratmagi teklif edir Sohbet muharibeden qabaq ekranlasdirilmis Sevgi fanfaralari Fanfare damour adli fransiz komediyasindan ve onun 1951 ile aid alman adaptasiyasindan gedirdi de Almaniyada kinoeser o qeder meshurdur idi ki 1953 cu ilde onun Fanfaren der Ehe adli davami yeni sikveli buraxilmisdir Alman filminin sujeti oz xarici gorunusunu deyisen ve oz geyimlerini tedricen qadin paltarlari ile evezleyen iki kisi haqqinda behs edirdi Uaylder hemin filmle yaxindan tanis olmaq ve muellif huquqlari meselesi ile mumkun qeder tez hell etmek ucun 1951 ci ilin suretini sifaris edir Sevgi fanfaralarini hemin janrin sedevrlerine daxil etmek olduqca cetin idi Uaylder filmi ucuncudereceli ve tesviredilmez derecede dehsetli adlandirir lakin filmin mezmununda onun axtardigi movzu var idi Uaylder bu movzunu ehate edecek gelecek film ssenarisi ucun amp amp amp amp amp amp amp amp amp amp 027500 amp amp amp amp amp 0 27 500 dollara 10 illik opsionu elde edir Belelikle gelecek amerikan komediya filminin titrlerine tarix muellifleri kimi Robert Toeren ve Mixael Loqan dusur 1951 ci il filminin ssenaristleri kimi 1957 ci ilin iyununda Gunortadan sonra mehebbet ekranlara buraxilir ve komanda tam olaraq yeni ssenarinin yazilmasina qosulur Birinci variantda filmin sujeti muasir zamandan behs edir Daymond ve Uaylder seyirci auditoriyasinin kisinin qadin obariza cevrilmesini nece qebul edecekleri barede derhal mubahiseye baslayirlar Izi Daymond Carleya xala 1892 adli meshur ingilis ortaoyununun esasinda 1941 ci ilde cekilmis Carli xala en komediyasini xatirlayir 1941 ci ilin filmi tamasacilarin semimiyyeti ile qebul olunmusdur yaxsi prokata malik idi demeli yeni layihe de tamasacini celb ede bilerdi 1935 ci ilde istehsal edilmis adli Fransa filminden ikonik sehne 1958 ci ilin yanvarinda ssenarinin boyuk hissesi artiq yazilmisdir Sujetin baslangici hec bir subhe dogurmurdu lakin mentiqi sonlugu derhal tapmaq muskul ise cevrilir Iki musiqici kisi is axtarisinda oz gorkemlerini deyiserek qizlarin ansamblina dusurler Onlardan birisi ansamblin solistine asiq olur ve bir muddet ondan kisi oldugunu gizledir Ssenariciler mezmunun nece inkisaf etmeli oldugunu derhal tapa bilmirler axi mentiqi dusunuldukde o qiza derhal kisi oldugunu etiraf etmeli idi Mehz ele o zaman da qanqsterler terefinden teqib olunan musiqicilerin maceralari ideyasi yaranmisdir Hemcinin film sujetinin muasir dovrden 20 ci illere kocurmek qerara alinmisdir Ssenaride spirtli ickilere qoyulan qadaga zamani Muqeddes Valentin Gunu qirgini adi ile meshurlasmis kederli hadiseler oz eksini tapmisdir Burada hemcinin 1930 cu illere aid filmlerden istinadlar elave edilmisdir Meselen Kicik Bonapart personaji tarixde ilk sesli qanqster filmi olan Balaca Sezar in alluziyasidir Filmin ssenarisine bezi real hadiseler de tesir etmisdir 1958 ci ilin fevralindan iyuluna kimi Hollivudda bas vermis musiqicilerin tetili metnde kasib musiqicilerin Polyakovun agentliyine getmesi zamani qeyd edilir Umumilikde ssenari hemin dovr ucun kifayet qeder riskli ve publikanin alisdigindan ferqli alinmisdi bele ki Devid Selznik musiqili komediyada atisma ve musiqicilerin oldurulmesi sehnelerinin yer alacagini oyrendikde filmin ugursuzluqla neticeleneceyini deyerek kolleqlarini cekilislerden yayindirmaga calismisdir Buna baxmayaraq ssenaristler meslehete qulaq asmadilar ve her seyi oz bildikleri kimi etdiler Filme muveqqeti olaraq Not Tonight Josephine Bu gun yox Jozefina adi verilir Hazirki Like Some It Hot adini ise Daymond teklif edir o bu cumleni bas qehremanin isletdiyi replikadan goturur 1920 ci iller cazin ciceklenme dovru idi ve hot ifadesi yeni heraretli heyecanlandirici melodiya menasinda cox ugurla seslenirdi 1939 cu ilde ABS prokatinda hemin adda basqa bir musiqili film numayis olunurdu ancaq ssenaristler leqal xarakterli problemlerin olmayacagina emin idiler Texminen bir il davam eden gergin isden sonra ssenarinin qaralama versiyasi nehayet 1958 ci ilin may ayinda bitmisdir Cekilislerin evveline film materialinin ucde ikisini ehtiva eden ikinci ssenari varianti artiq hazir idi Ssenarinin son ucde biri artiq cekilisler gedisati zamani tamamlanmisdir bu Uaylder ucun adi tecrube idi Ssenarinin yekun varianti 156 sehife teskil edirdi Aktyor secimi Qonorarlar Merilin Monro 300 min prokat gelirinin 10 Cek Lemmon 100 min Toni Kortis 100 min prokat gelirinin 5 Billi Uaylder 200 min prokat gelirinin 18 Izi Daymond 60 min 1958 ci ilin yazinda ssenari uzerinde is sona yaxinlasirdi hemin dovrde aktyorlarin secimine baslanilir Uaylder gelecek isler baresinde artiq tamamile aydin tesevvure malik idi O hec bir kompromiss olmadan ali dereceli bir eser kimi dusunulurdu Produserler filmin ugursuzluqdan tam sigortalanmasi ucun en meshur ulduzlarin layiheye celb edilmesine hazir idiler Ssenaristler esasen 1950 ci illerde ABS nin esas komediya aktyorlari olan ve Bob Houpun aktyor obrazlari uzerinde fikirlerini cemleseler de sonradan Uaylder daha genc aktyorlarla islemeye qerar verdi Uaylder oz secimini daha genc aktyorlarin xeyrine verir Onun diqqetine ilk olaraq Hollivudda artiq meshurlasan Toni Kortis dusur Uaylderin yadinda o Ugurun sirin qoxusu filminde oynadigi rol ile qalmisdir Birinci muqavile Kortis ile imzalanmisdir ozu de Uaylderin fikrince o istenilen esas kisi rolunu oynaya bilerdi Miris qardaslari ise eksine hesab edirdiler ki Co Jozefina roluna ancaq Frenk Sinatra uygun gele bilerdi Uaylder tesebbusle razilasmir Sinatra ozunun murekkeb xasiyyeti ile taninirdi aktyorun ozu de hemin teklife cavab vermeyi lazimsiz hesab edir Hemcinin ve diger bu kimi aktyorlarla muqavile baglamaq muzakire olunurdu Cek Lemmonu rejissor Delisov eylence gecesi filmde onun rolu uzre gozalti etmisdir Rejissor evvelceden xeberdarliq edir ki filmin boyuk hissesinde o qadin paltarini geyinmeye mecbur olacaq lakin Lemmon bu teklifi derhal qebul edir Rejissor United Artists sirketinin distributorlarindan gelen mueyyen tezyiqlere davam getirmeye mecbur oldu Lemmonu orada o qeder meshur olmayan bir ulduz hesab edirdiler lakin rejissor Cekin namizedliyini mudafie etmeyi bacarir 1930 cu illerin ikonik qanqster filmi hesab edilen aktyor filminden sehne solda ve Merlin Monro 1954 cu ilde sagda Esas qadin rolu layihenin hem en mesuliyyetli hem de en zeif noqtesi idi Gozelce Dana rolu ucun evvelce Odri Hepbern ve Elizabet Teylorun namizedliyine baxilsa da onlar vokal imkanlarim mehdudlugu ve ya obraz catismazligina gore temin etmemisler Uaylder 1958 ci ilin aprelinde Merlin Monrodan mektub alir Aktrisa artiq iki ile yaxin bir muddet idi ki hec bir filmde cekilmirdi ve buna gore de o rejissorun yeni isinde maraqli oldugunu bildirir Uaylderin bundan onceki layihesi hesab edilen Yeddinci gun gicismesi filminde Merilin ile cox ugursuz is tecrubesi olmusdur Aktrisanin siltaqligi o zaman cekilis qrafikinin pozulmasina getirib cixarmisdi bununla bele rejissor filmin kommersiya ugurunun mehz Monro sexsiyyeti ile bagli olacagini cox yaxsi anlayirdi Uaylder Monroya gozelce Dana rolunu teklif edir ve ona hemin personaj baresinde etrafli melumat veren bes sehifelik kitabcani gonderir Ilk oxunusdan sonra Monro cox narazi qalir Aktrisaya Fox ve MGM kimi kinosirketlerden diger maraqli teklifler de gelirdi ve o buna gore tereddud edirdi Monronu ekranda numayis olunan amplua qane etmirdi burada ise ona yeniden kut sarisin gozelcenin rolu teklif olunurdu Merilin oynayacagi personaji bu cur izah edirdi Bu qehreman qadini hec kisiden sece bilmir 1955 ci ilden aktrisa aktyor ustaligi dersleri ile mesgul olurdu ve buna gore de o daha murekkeb rollari ifa etmeye tam hazir oldugunu dusunurdu Nehayet aktrisanin secimine onun heyat yoldasi Artur Miller tesir gosterir Meshur dramaturq ssenarini oxuyaraq metnin keyfiyyetini qiymetlendirir ve hemcinin Merilini her seyin qaydasinda olduguna inandirir filmde cekilen diger personajlar da qadin paltarlarini geyinmis kisileri taniya bilmeyecekler Film cox ugurlu bir eser ola bilerdi Bundan basqa heyat yoldaslarina pul cox lazim idi yeni muqavile ise tekce tesbit edilmis qonorara deyil hemcinin prokatdan gelen faizleri elde etmeye imkan yaradirdi Bu sonuncu arqument idi Monro 28 aprel 1958 ci ilde filmde istirak etmek ucun muqavileni imzalayir Gelecek filmin cereyan etdiyi zaman ve yer Cikaqo 1929 cu il ikincidereceli aktyorlarin secimine cox tesir etmisdir Qanqster filmlerinde rol almis Corc Raft ve Pet O Brayen 1940 ci illerin meshur aktyorlari idiler 1950 ci illerin sonlarinda onlarin populyarligi artiq yox derecesinde idi lakin auditoriya onlari yaxsi xatirlayirdi Amerika tamasacisi ucun onlar demek olar ki umumi isim qehremanlari idiler Raft qanqster ve Pet O Brayen polis ve bu filmin parodiya baslangici ile muveffeqiyyetle uygunlasirdi Uaylder filmde oz kohne tanisi ve kriminal avtoritet rollarinin kanonik ifacisi sayilan Edvard Q Robinsonu gormeyi cox isteyirdi lakin onunla ortaq mexrece gele bilmeyir Onun evezine filmde onun oglu Kicik Robinson cekilir Napoleon rolu meshur televiziya aktyoru Nehemiya Persoffa qismet olur Ikinci planin tipajlari ucun Uaylder parlaq ve xarizmatik aktyorlari secir Qeyri adi ve ekssentrik Osqud Fildinq roluna 1930 cu illerde ekranlasdirilan meshur Boyuk Elmer en filminde bas rola cekilmis aktyor Coy I Braunu devet edirler Sweet Sues Society Syncopators qrupunun lideri ise meshur aktrisa Coan Soli olur Layihenin geleceyi istedadlarin axtarisi uzre ABS nin en nufuzlu kinosirketlerinden biri olan en aktyor agentliyi ile six bagli idi MCA sirketini Mirisch Corporation ile yaxsi terefdasliq munasibetleri baglayirdi Diger terefden hollivud ulduzlarinin ekseriyyeti agentliyin musterileri idi MCA hele studiya sistemi seraitinde isleyirdi Merilin Monronun hemin anda Fox Cek Lemmonun ise Columbia Pictures ile muqavilesi var idi Corc Raft ve Oet O Brayen qanqster saqalari uzre ixtisaslasmis Warner Bros studiyasina mexsus idiler Yalniz Toni Kortis musteqil agent kimi heyat yoldasi Canet Li ile birlikde artiq sexsi sirketin teskili ile mesgul idi MCA nin seyleri neticesinde Bezileri isti sevir filmi Package unit system in ilk numunelerinden biri oldu sirket numayendeleri musiqili komediya ve qanqster doyus janrlarini ozunde birlesdiren muxtelif planli eseri cekmeye qadir bir komanda toplayirlar Cekilislere hazirliq Monro ve Kurtisin istiraki ile film sehnesi Merilin Monronun Fox studiyasi ile muqavilesi onun yalniz rengli filmlerde cekilmesini teleb edirdi Uaylder Monronun telebi ile rengli lent ucun bir nece numune yaradir lakin sonda o yeni ag qara film cekmek baresinde qerar qebul edir Umumiyyetle Uaylder rengli filmleri sevmirdi ssenarist Deymondla birlikde yeni filmi de muharibeden evvelki dovre aid ag qara qammanin daha uygun gorunduyu qanqster filmleri kimi cekmek isteyirdi lakin Monro rejissora dedi ki qadin kimi qrimlenmis iki kisi bu halda iki cox makiyajli gey kimi gorunecek Monro Uaylderin fikri ile razilasmaq mecburiyyetinde qaldi Cekilis startina texminen bir ay once yeni pre prodaksn merhelesinde aktyorlar qadin obrazina alismaga calisir ve onlara qrim ve geyimleri secmeye baslayirlar Aktyorlara ders vermek ucun kinokompaniya taninmis qadin Barbeti en cekilis meydancasina devet edir Barbet onlara dikdabanla gezmeyi tebii sekilde qadin paltarlarini geyinmeyi qadin yerisini ve jestlere nail olmagi oyredirdi Toni Kortisde dersler ugurla gedirdi hercend daxilen o ozunu cox tutqun hiss edirdi Toni daha cox Qreys Kelli obrazina semtlesirdi ve buna gore de gulmeli gorunmeye calismirdi Lemmon ondan ferqli olaraq qadin paltarlari ve makiyajindan hec bir casqinliq hiss etmirdi O kinostudiyanin cekilis zonasi boyu bu qiyafelerde tamamile serbest gezir ve sanki omru boyu qadin geyimlerinde oldugu kimi davranirdi lakin Lemmonun esl qadin kimi gorunmek cehdleri neticesiz qalir muellim derslerin menasiz oldugunu anlayib cekilisleri uc gunden sonra terk edir Rejissor guzeste getmeye mecbur olur ve o Dafna obrazini bir qeder gulmeli ve agirterpenen yaradir Diger terefden Kortis yuksek qadin sesini inandirici sekilde tesvir ede bilmir ve buna gore de onun oynadigi rolun qadin hisselerini Pol Friz dublyaj edirdi Cek Lemmon seslendirme probleminin ohdesinden serbest geldi Genclik illerinde deb atelyesinde islemis Kortis kostyumcular terefinden secilmis qadin geyimlerinden tamamile narazi qalir Hemin paltarlar kisi fiquruna uygun gelmediyinden onlari yeniden tikmek lazim idi Kortis mesele ile elaqedar Uayldere muraciet edir Monro ucun kim paltar tikir Melum olur ki hemin meshur modelyer en idi Kortis modelyer Orri Kellinin film cekilisleri ucun yeni kostyumlarin hazirlamasini israr edir Belsiz fasonu ve uzun qollari olan yeni kostyumlar daha yaxsi gorunurdu yalniz butun arzulari yerine yetirildikden sonra aktyor cekilislere razi olur Uaylder kokunden deyisilmenin neticelerini subhe ile qiymetlendirirdi Cek Lemmon qerara gelir ki kinostudiyadaki qadin tualetine ziyaret aktyorlar ucun yekun imtahan olacaq Neticeler ele de ugurlu deyildi aktyorlar yeni gorkemde cox secilirdi ancaq yoxlamadan sonra Kortis cekilisler ucun zeruri olan ozuneinamligi elde edir Aktyorlar Uaylderin qarsisina yeni gorkemde cixirlar ve o neticelerle razilasaraq deyir Yaxsi Daha hec neyi deyismeyin Kortis ve Lemmon qadin obrazini qeyri ideal yaradirdilar amma rejissor bunun meqbul hal olmasi ile razilasir Yalandan ozunu qadin kimi gosteren kisileri tebii olaraq utanma hissi musayiet etmelidir bu filmde komik effekti daha da guclendirir Bir anda artiq qadin kimi dusunmeye basladigimi anladim Billi zennimce kokunden deyisilerek qadin obrazina kecmeyin bele effekte malik olacagini bilirdi Men oynadigim rollar ucun kifayet qeder hessas bir insanam Men gordum ki lap Dafna kimi tehlukesizlik baresinde narahatliq hiss edirem Cek Lemmon Orijinal metn ing I found myself thinking like a woman I think Billy understood all that that dressing like a woman would have that effect I am particularly susceptible to parts I play I found myself starting to worry about having security just like Daphne Aktyorlar qadin personajlarini tesvir etmek ve texminen 10 00 dek cekilislerine hazir olmaq ucun her cekilis gunu saat 5 30 radelerinde qrim studiyasina gelirdiler Butun is gunu hundur dabanli ayaqqabi geyinen ve bu cur eziyyete oyresmeyen aktyorlar fasile zamani dozulmez agrilari bir az yungullesdirmek meqdsedile ayaqlarini buzlu vedreye salirdilar Yeri gelmisken aktyorlar diger senetleri de oyrenmeye mecbur olurlar Lemmon ve Kortis hemcinin musiqi ile de mesgul idiler onlar filmin aranjimancisi ve ifacisi olan komeyi ile kontrabas ve saksofonda calmagi oyrenirdiler Genclikde pesekar reqqas olmus Corc Raft restoranda gorus sehnesi ucun Lemmon ve Corc I Brauna tanqo dersleri verirdi Cekilisler Otel 1990 ci il Filmin cekilisleri 1958 ci ilin avqust ayindan noyabradek davam etmisdir Cekilis ucun Mirish Corporation sirketi Samuel Goldwyn en studiyasini kirayeleyir Istehsalcilar filmin sujetine uygun peyzajlari Kaliforniya statinin terkibinde olan San Diyeqo dairesinde tapmisdilar Mayami seherinde yerlesen Seminole Ritz hoteli qisminde Hotel del Coronado mehmanxanasi ve onun cimerliyi istifade olunmusdur Bununla bele mehmanxananin daxilinde bas veren hadiseler tam olaraq pavilyonda cekilmisdir Filmin en birinci sehnesi 4 avqust 1958 ci ilde cekilmisdir burada qatarlarin Cikaqo vagzalindan yola dusme epizodu tesvir olunmusdur Samuel Goldwyn uygun dekorasiyalara malik deyildi buna gore de onlar vagzalin hazir sehne meydancasini MGM studiyasindan icareye goturmusduler Bu Hollivudda cox meshur yer idi burada meselen ve diger filmlerin mueyyen sehneleri cekilmisdir Rejissorun fikrince Co ve Cerrinin hansi yolla qadina cevrilmesi sirr olaraq qalmali ve vagzal sehnesinde qefleten qadin paltarlarini geyinmis kisleri goren seyirci yungul sok hissi yasamali idi Kamera hundur daban ayaqqabilari geyinmis qadin ayaqlarindan tedricen yuxari qalxir ve bu an tamasaci kisi simalarini gorur Filmdeki bu sehne 1951 ci ilde ekranlasdirilmis Sevgi fanfaralarinin kifayet qeder deqiq tekrari idi Daha sonra tamasacilarin diqqetini Gozelce Dana celb edir Sehne Monronun xosuna gelmedi cunki o hesab edirdi ki filmde onun birinci gorunusu daha keskin ve parlaq olmali idi Uaylder aktrisanin fikirlerine diqqetli oldugu numayis etdirmek meqsedile epizodu yeniden cekir o bu sehneye qehremani effektli sekilde qorxudan buxar axinini elave edir 175 neferden ibaret filmin cekilis qrupu 6 sentyabr 1958 ci ilde Del Koronado hoteline gelir ve burada meskunlasir Viktorian uslubunda insa olunan ve xarici gorunusunu acilis vaxtdan beri 70 il erzinde demek olar ki deyismemis mehmanxana hazir dekorasiyaya uygun gelirdi O Los Anceles seherinin nisbeten yaxinliginda yerlesir ve personalin yasamasi ucun munasib serait teklif edirdi Otel oz adi is qrafikini dayandirmir ve filmin cekilisleri zamani qonaqlari qebul edirdi Coronado da cekilisler Kortisin qehremaninin ilk defe milyoncu Cunior Sell kimi teqdim edildiyi cimerlik sehnesinden basladi Kertis genc Keri Qrantin Filadelfiya ehvalati filmindeki Britaniya danisiq manerasini parodiya edene kimi bu rol aktyora verilmemisdi Film uzerinde isin evvelinde Merilin Monro daha yaxsi formada idi Demek olar ki yuz setrli metnden ibaret kifayet qeder murekkeb sehneni ilk dubldan cekmek mumkun oldu ve Monro terefinden hec bir problem yasanmadi Cekilis cedvelin ikinci hissesine yeni 24 oktyabr tarixine dusen en cetin sehnelerden birisi yaxtada gorus sehnesi olur Ssenarinin ilkin variantinda ozunu mister Cunior Sell kimi qeleme veren Co sadelovh Gozelce Danani yoldan cixartmali idi lakin filmde mehz Monronun cekilmesini tesdiqleyen Uaylder mezmunda kicik duzelisler etmisdir Yeni variantda Dana neft maqnatini ozune alude etmeli idi Toni Kortis dozmek mecburiyyetinde qalir Monro duz 42 dublda sehv etmisdir Ssenari muelliflerinin fikrince Dana neft maqnatini yoldan cixarmaq ucun onun ustune uzanirdi Dubllarin birinde Kortisin fizioloji reaksiyasi bas verir bu sebebden tekrar fokusa yigilmaq ve is yerinde ozunu nezaret etmek ona boyuk zehmet bahasina basa gelir Burada sohbet yalniz aktyorlar arasinda bas veren opuslerden gedirdi lakin buna baxmayaraq mehz bu sehne sonralar senzura terefinden en riskli ve exlaqsiz kimi qiymetlendirilmisdir Cerri Dafnanin milyoncu Osqud Fildinqle nisanlanmasini elan etdiyi sehneni cekmek hec cur mumkun olmurdu Sehneye baxan butun cekilis qrupu gulurdu hetta Toni Kortis de ozunu gulmekden saxlaya bilmirdi Bunu goren rejissor Lemmonun eline qoyur ve ondan replikalar arasinda fasile vermeyi ve paralel olaraq marakaslari silkelemeyi xahis edir O hesab edirdi ki bu qerar tamasacilara tebii sekilde butun zarafatlari esitmeye imkan yaradacaq ve onlar bundan daha cox zevq alacaqlar Son montaj zamani Uaylder vagzal sehnesine analoji deyisiklikleri edir O qisa ve umumi planlar vasitesile sehneni bir qeder genislendirir ve onu tamasacilarin gulus pauzalarina uygunlasdirir Noyabrin ilk gunlerinde cekilisler artiq sona yaxinlasirdi lakin filmin ssenarisi hele de yarimciq idi Cekilis qrupu ikinci dereceli epizodlar uzerinde isini basa catdirirdi Uaylder ve Daymond ise kulminasiya ve finalin nece olacagi barede dusunduler Qehreman dordluyunun motorlu qayiqda qacis sehnesi eyni zamanda da cekilis xronologiyasinin son sehnesi olur Osqud Fildinqin meshur Nobody s perfect cumlesi hele cekilislerden once dusunulmusdur amma baslangic ideyaya esasen o final sloqani olmamali idi Ssenarinin birinci variantinda final sehnesi bir birinin agusunda olan Co ve Dananin motorlu qayigin dibinde itmesi ile basa catmali idi Bundan basqa sonluq ucun daha ekzotik versiyalar da nezerden kecirilirdi meselen qehremanlarin qayiqla Latin Amerikasina qacisi Merilin Monro artiq dozulmez ve murekkeb psixoloji durumda idi ve Uaylder aktrisanin problemleri ile elaqedar cekilisi uzatmaq istemirdi Yalniz cekilislerin basa catmasina bir hefte qalmis butun gece muxtelif variantlari bir bir gozden keciren hemmuellifler nehayet sonuncu replikanin mehz Nobody s perfect olacagina dair umumi qerara gelirler Bunun konkret olaraq kim Uaylder ve yaxud Daymond terefinden dusunub tapildigini hemmuellifler daha sonralar xatirlaya bilmeyirler ve bir birine gosterirdiler Bele variant son ana qeder Uaylderin xosuna gelmirdi Yalniz hemin sehne cekildikden ve qaralama variantina baxildiqdan sonra rejissor nehayet sakitlesir ve son montaj islerine hazirlasmaga baslayir Merilin Monro Monro Bezileri isti sevir filminde genis ile Uzun fasileden sonra Monronun yeniden cekilis meydancasina qayitmasi metbuatin diqqetini celb etdi Muxbirler ve fanatlar daima Goldwyn Studios cekilis meydani ve Coronado hotelinin etrfinda novbe gozleyirdiler Publika ile Monronun her gorusu qeyri saglam ajiotaj yaradirdi Cekilis prosesi ve is qrafiki aktrisa sebebinden ciddi xesaret almisdir Sexsi heyatindaki cetinlikler bas tutmayan nikahlar ve depressiya onun davranislarinda derin iz qoymusdu Cekilisler baslayan zaman melum oldu ki Merilin hamiledir 1958 ci ilin evvelinde Monroda artiq bas vermisdi ve o cox ehtiyatli olmaga calisirdi Onun heyat yoldasi ile murekkeb munasibetleri var idi Artur Miller muntezem sekilde cekilis meydancasinda peyda olaraq bezen Merilinle qizgin mubahiseler yaradir bu ise isguzar muhitin yaranmasina mane olurdu Aktrisa cekilislerin evvelinde ozunu yaxsi hiss etdiyini bildirirdi ancaq ssenarinin Coronado hotelinde baslayan merhelesinde onun veziyyeti pislesir Son heftelerde Monro hec kesin tesrifatini gozlemeden duz kameranin yaninda spirtli ickileri qebul edirdi Monronun hemcinin yuxu ile ciddi problemleri var idi buna gore de o saat 4 den tez yuxuya gede bilmirdi Bunun neticesinde aktrisa daim cekilislere gecikirdi Uaylder xatirlayirdi ki aktrisa kinostudiya unvaninin unutmasini esas getirerek cekilislere bir gun vaxtinda gelib cixa bilmemisdi O cekilis meydancasinda rejissorla oz rolu ve umumiyyetle film ile bagli tez tez mubahise edir ve onun fikrince ugursuz sehnelerin yeniden cekilmesini isteyirdi Uaylder ozunun hele evvelki eserlerinden bilirdi ki kamera qarsisina kecen Merilin konsentrasiya ola bilmir ve hec olmasa oz metninden olan bir nece cumleni bele yadda saxlamaga cox cetinlik cekirdi Rejissor veziyyeti asanlasdirmaq ucun onun oynayacagi sehneleri maksimum qisa hisselere dograyirdi amma bu da komek etmirdi O veziyyete catmisdi ki replikalari kagizlara yazib rekvizite yerlesdirirdiler hem de lovhelere yazib kameranin asagisinda berkidirdiler Bezi sehnelerde meselen filmin sonunda esas qehremanin oz otaginda telefonla danismasi sehnesinde onun metni nece oxumasini gormek mumkundur Monro cekilisler zamani aktyor seneti derslerini goturmeye davam edirdi bu ise rejissoru cox esebilesdirirdi Onun muellimi en idi Monro eyni zamanda yaxin dostu olmus Poladan cekilmis sehne ile bagli fikirleri sorusur ve yalniz bundan sonra Uaylderin reylerini oyrenirdi Epizodlarin birinde cekilib komandasindan sonra Uaylder hedsiz hiddet hissi ile oz yerinden sicradi ve kinaye ile He Pola sehne nece idi deyerek Strasberqe qisqirdi Sinir zeminde sevgilisi ile daim bas veren incimele gore Uaylderin belinde agrilar baslayir ve o normal yata bilmirdi Cekilisler bu zaman davam etdirilirdi ve rejissor aktrisanin veziyyetini basa duserek ozunu gucle saxlayirdi ve onunla mumkun qeder nezaketle davranmaga calisirdi Filmin cekilisleri ucun minimal sayda suurlu sekilde secilmisdir cunki Uaylder daimi yol seferleri ile aktrisani yormaq istemirdi Pola Strasberq bir gun Monronu heyat yoldasi ile novbeti fikir ayriligindan sonra mehmanxana nomresinde agir veziyyetde askarlayir Monronu muayine eden hekimler veziyyetin bu qeder keskin olmasina sebeb kimi heddinden artiq dozada sampan ile birqe qebulu neticesinde bas verdiyini mueyyenlesdirirler Aktrisani 15 sentyabr 1958 ci ilde diger melumatlara gore sentyabrin 12 de tecili olaraq Cedars of Lebanon Hospital in Holliwood hospitalina yerlesdirmek mecburiyetinde qalirlar Cekilisler 15 gune texire salinir Cetinlikler aktrisanin terefdaslarinda da yaranirdi Toni Kortisin dediyine gore filmin en geliz sehnesi cekilen gun burada sohbet reqs zalinda I wanna be in love mahnisinin ifasindan gedirdi komanda Monronu hec yerde tapa bilmirdi 200 statistden ibaret hemin komanda onun demek olar ki butun gunu gozleyirdi Cekilis qrupunun uzvleri oz aralarnda aktrisani zarafatla Missing Monroe Gelmeyen Monro adlandirirdilar Film rehberleri terefinden ulduzun siltaqliqlarina goz yumulmasi butun bu hadiselere susan cekilis qrupunun da meneviyyatini pozurdu Bezi aktyorlarin odenisleri dovrasiri oldugundan qrafikdeki bu cur gecikmeler onlar ucun cox serfeli idi Kortisi qiciqlandiran baslica mesele partnyorun gunahi uzunden o adi bir sehne ucun onlarca dubl cekmek mecburiyyetinde idi ve bu sebebden de butun bacarigini gostermeye imkan tapmirdi Toni daim sakitlesdirici preparatlari qebul edirdi ve novbeti epizodu o yalniz Cek Lemmonun ve Corc Raftin amenevi desteyi sayesinde ohdesinden gelirdi Lemmon meydancada sabitliyin berqerar oldugunu ve partnyorun problemlerini basa dusduyunu numayis etdirirdi Merilin haqqinda o bunlari demisdi O boyuk aktrisa olmaya biler amma qoyulmus vezifeni hemise artiqlamasi ile odeyir O tam hazir veziyyetde olmayinca kamera qarsisina kecmeyecek Uaylder Lemmon ve Kortisden yaranmis bu veziyyete mesuliyyetle yanasmagi xahis edirdi Merilinin sayca hansi dublda lazim olan neticeni vereceyi melum deyildi buna gore de diger aktyorlar butun dubllarda yaxsi oynamali idiler Kortis xatirlayirdi ki zehletoken fikirler onu teqib edirdi birden Merilinin oynadigi sehne ugurlu alinsa ancaq menim kicik sehvim neticesinde her sey berbad olsa Montaj zamani saysiz dubllar icerisinden yararli materiallarin secilmesi meselesi ortaliga qoyuldu Ilk dubllarda Kortis ela alinirdi lakin onun partnyoru gemgin gorunurdu Onlarla dubldan sonra Monro effektli sekilde gorunurdu onun partnyoru ise artiq yorgun idi Iddia olunurdu ki Hitlerle opusmeyi ondan yeni Merilinden daha ustun tutardim sozlerini cekilislerden bezen Toni demisdir Replika metbuatda ciddi eks seda dogurmusdur ve cox iller sonra aktyor bu munasibetle izah etmeli olur Uaylder 1958 ci il oktyabrin sonunda cekilislerin veziyyeti haqqinda bunlari demisdir Sanki ucusun ortasindayiq teyyarenin goyertesinde ise psix eylesib ve onun elinde bomba var Filmin cekilisi ucun minimal israfciliq eserin redakturasi zamani minimum deyisiklikler ve ssenarinin deqiq eks edilmesi butun bunlar Uaylderin fealiyyeti ucun xas cehetlerden idi Bezileri isti sevir filminde ise her sey eksine oldu Qrafikdeki gecikmeler 18 gun diger melumata gore 29 gun teskil etdiyinden filmin oyunlarina cekilmis xerc texminen 500 min dollar teskil etmisdir Filmin tam budcesi 2 883 848 dollar teskil etmisdir Filmin montaji ve prokatlara buraxilmasi 1959 cu ilin mart ayinda filmin montaji basa catir Hazir filmin ilk nusxesi MPAA numayendesi Ceffri Surloka teqdim olunur Burada hec bir anlasilmamazliq bas vermir ve instansiya filmin prokata buraxilmasini tesdiqleyir Cetinlikler adi ile taninan katolik teskilati terefinden filmin yoxlanilmasindan sonra baslayir yoxlama neticesinde film B qiymetini alir morally objectionable in part for all hisseleri filmin butun exlaq qaydalarina ziddir Senzorlarin xususi basqilarina geminin goyertesinde cekilmis tamahsilandirmaq sehnesi sebeb olur onlar bu sehneni numayis eden plyonkanin texminen 30 metr hissesini kesib ayirmagi teklif edirler Legionun bascisi elahezret monsenyor Tomas Littl filmin qiymetlendirilmesinde bunlari yazmisdir Filmin materiallari xristian dinine elece de enenevi exlaqa ve meneviyyata qarsi edilen cox tehqiramiz bir addinm kimi qiymetlendirilir Transvestizm movzusu fesadlara dogru aparir ve bize bele ele gelir ki filmde homoseksualliq ve lezbiyanliga askar isareler var Dialoqlar tekce ikimenali deyil hemcinin aciqcasina vulqardilar Paltar deyismeler basqa genderin geyimi ile bagli pozuntular goz qabagindadir Orijinal metn ing screen material elements that are judged to be seriously offensive to Christian and traditional standards of morality and decency The subject matter of transvestism naturally leads to complications in this film there seemed to us clear inference of homosexuality and lesbianism The dialogue was not only double entendre but outright smut The offense in costuming was obvious Surlok ve Littlin yazismalarinda Surlok subut edir ki film Carli xala filmi ile eyni kateqoriyaya aiddir ve hem de Bu sizin xosunuza gelirmi ru ve On ikinci gece en kimi klassik filmleri xatirladir Filmi prokat qadagasindan xilas etmek mumkun olsa da kinoteatrlara o MPAA terefinden sertifikatlasdirilmadan teqdim edilir Bezi seherlerde problemler yaranir cunki statin komissiyalari kinoteatrlara filmin numayisine icaze vermir Kanzasda filmin prokati iki ay muddetine gecikir Memfisde ise seanslara yalniz boyukler buraxilirdi Life jurnalinin redaktoru en bildirdiyine gore ssenarideki coxsayli setiralti ifadeler olmasa idi film genis prokata cixarila bilmezdi Senzura orqanlarinin kino istehsali prosesine mudaxilesi artiq hemin dovrlerde anaxronizm kimi qebul olunurdu lakin buna baxmayaraq onunla hesablasmaq lazim gelirdi Bele ki hemin 1959 cu ilde ekranlara cixarilan Simal qerb erazisinden simala filmi Hickokun nufuzuna baxmayaraq komissiyanin tezyiqi altinda xeyli qisaldilmisdir Pol Bassin tesvirleri filmin reklam kompaniyasinin terkib hissesi kimi istifade olunmusdur Rejissor 1958 ci ilin dekabr ayinda Los Anceles kinoteatrlarin birinde filmin sinaq versiyasini numayis etdirir Netice sarsidici idi kinoteatra tesadufen gelmis teleaparici en filmin sehnelerinden zovq alan yegane sexs idi Seansdan sonra o Uaylderi muveffeqiyyetli filme gore tebrik edir ancaq ne mesele oldugunu basa dusmeye calisan rejissor cox meyus idi Melum olur ki filmin evvelceden hazirlanmis hec bir reklami olmayib buna gore de kinoteatrda o triller dram janrinda ekranlasdirilmis basqa bir filmle en numayis olunurdu Tamasacilar arasinda orta yaslarinda aile cutlukleri ustunluk teskil edirdi Auditoriya hansi filme istiqametlenmeyi bilmediyinden ardicil olaraq iki dram filminin gosterileceyini dusunurler Bu seansda istirak eden ve Uaylderin yaxin tanisi olan Cozef Mankevic filmde her seyin qaydasinda oldugu deyerek dostunu sakitlesdirirdi Miris qardaslari umumen narahat idiler 122 deqiqenin komediya filmi ucun heddinden artiq cox oldugunu hesab ederek qurasdirilma uzerinde bir defe de islemeyi teleb edirler Uaylder sevmediyi ve bir deqiqe suren sehneni lentden cixarir onsuzda bu cur kicik sehneler filmin menimsenilmesine ciddi tesir gostere bilmezdi Bir hefte sonra yeniden kicik test baxisi kecirilir ve bu defe her seyin qaydasinda oldugu elan edilir Tamasacilar esasen telebe gencler onlari bu defe komediya filminin numayis olunacagi barede evvelceden xeberdarliq edirler filmi cox gozel qebul edirler ve onlarin gulusu bir deqiqe de olsun susmurdu Qizil qlobusun teqdimetme merasiminde uc mukafat uzre dram ve komediya kimi muxtelif ceki derecesinde Ben Hur ve Bezileri isti sevir filmleri oz aralarinda keskin reqabet aparirdilar Hemin il reqabet cox boyuk idi Dord yuz zerbe ve Simal qerb erazisinden simala filmleri esasen kino akademiyasinin teqdim etdiyi mukafatlar ugrunda mubarize aparirdilar Oskar mukafatlarinin 12 nominasiya uzre 11 heykelcik qazanmis Ben Hur filmi eyni zamanda kinoakademiklerin favoritine cevrilir Bir cox mutexessislerin fikrince Uaylderin komediyasi daha cox mukafat qazana bilerdi 1960 ci ilde akademikler filmine aparici nominasiyalar uzre mukafatlari teqdim ederek Uayldere oz kohne borclarini qaytarirlar Corc Kyukor mesele ile bagli movqeyini bu cur bildirmisdi Menzil filmine Oskar mukafatinin teqdim olunmasi rejissor Uaylderin ekranlasdirdigi evvelki eserine yeni Bezileri isti sevir filmine olan gecikmis etirafi tam eks etdirir Prokat ve gelirleri Merilinin hamileliyi sebebinden film cekilislerinin sonunda adi formatda poster ve diger reklam materiallarinin cekilisi texire salinir Fotoqraflar xeyli calismaq mecburiyyetinde qalirlar Merilinin fiqurunu Emili filminde gozelce Syu orkestrinde musiqici qizlardan birini canlandiran aktrisa en evezleyir Poster ucun tesvir ise aktrisanin kohne fotosekillerinin montaji neticesinde hazirlanmisdir ABS de film ekranlara 1959 cu il martin 29 da cixarilir Filmin Nyu York premyerasi Loew s State Theatre kinoteatrinda en bas tutur Premyera gunu Merilin Monronun saysiz hesabsiz perestiskari istenilen yolla daxil olmaga calisirdi buna gore de polis kuce hereketini dayandirmaq mecburiyyetinde qalir Aktrisa hemin premyeraya yanginsondurme masininda gelir Hadise metbuatin boyuk diqqetini celb edir Ilk iki hefte erzinde kino prokati o qeder genis olmasa da ucuncu hefteden sarafan radiosu islemeye baslamis auditoriya terefinden filme maraq xeyli artmis ve produserler nehayet rahat nefes almisdilar filmin prokatlarda uguruna subhe qalmamisdi Filmin qazandigi gelir haqqinda verilen melumatlar olduqca ziddiyyetli idi Film Simali Amerikada texminen 7 milyon dollar gelir toplayaraq 1959 cu ilde kecirilen kassa movsumunde 3 cu yere layiq gorulmusdur Hemin il tamasacilar esasen komediya janrina ustunluk verirdiler movsumun lider filmi Meym xala en secilir Toni Kortis qeleminin mehsulu olan memuarlarinda yazirdi ki film ABS de 7 5 mln dollar xarici olkelerde ise texminen 5 25 mln dollar gelir elde etmisdir en portalinin versiyasina gore film yigimlarinin umumi meblegi 25 mln dollar teskil etmisdir Ulduz ansambllarin xercleri cox yuksek idi ve kassa yigimlarindan faiz odenislerini eden produserler filmin ev prokati versiyasindan cemi 500 min dollar gelir elde ede bilmisdiler SSRI de Bezileri isti sevir filmi Sovet Ittifaqinda daha gunahsiz Cazda yalniz qizlardir adi ile mehdudlasaraq bir nece kupurlerle 22 avqust 1966 ci ilde tamasacilara teqdim olunmusdur Anslaqlar Yeni ilde baslandi Film cox boyuk muveffeqiyyet elde etmisdi cemi 208 kopyasi olan filmi 43 9 mln tamasaci seyr etmisdi Film sovet kinoprokat liderlerinin iyirmiliyine daxil olmur lakin kino tenqidcisini Sergey Kudryavtsevin ru apardigi hesablamalar neticesinde Anjelika melekler markizasi ve kimi meshur xarici filmleri oterek 32 ci yerde qerarlasir Kinosunas Maya Turovskaya ru bildirirdi ki bu film butun ideoloji duzgun eserlerin zeferlerini asiraraq sovet kinoprokatinin ifrat parlaq ulduz partlamalarinin fenomenine daxil olur Onun fikrince Monronun bele uguru Sovet kinematoqrafiyasinda buna benzer erotik qadin imicinin keskin defisitde olmasi ile izah edilirdi Bu Sovet prokatinda numayis olunan Merilin Monronun yegane filmi idi Filmin alinmasi uzre planlar daha tez yeni 1963 cu ilin sonlarinda da reallasa bilerdi bele ki 7 dekabrda SSRI sedri Aleksey Romanov SOV IKP MK ya asagidaki mezmunda mektub yazir Kinematoqrafiya uzre SSRI Nazirler Surasinin dovlet komitesi ABS nin Yunayted Artists kino sirketinin istehsali olan Bezileri bu tempe ustunluk verirler bedii filmini ABS den satin almaga icaze isteyir Kinofilm taninmis kinoartistlerin Merilin Monro Toni Kortis ve Cek Lemmonun istiraki ile amerikali rejissor Billi Uaylder terefinden ekranlasdirilib Sujetin merkezinde iki avara musiqicinin komik maceralari numayis olunur Filmde hemcinin qanqster destesinin isguzar daireler ile elaqeleri gosterilir Dovlet komitesi yazicilar kinematoqrafcilar ve ictimai teskilatlarin celb olunmasi ile filme baxis kecirdi Film butun izleyici istirakcilar terefinden musbet deyerlendirilib ve SSRI de numayisi ucun tovsiye olunub Filmin deyeri 54 min rubl teskil edecek Filmin odenisi SSRI Nazirler Surasi terefinden tesdiq edilmis Soveksportfilm teskilatinin idxal planina uygun olaraq 1963 ci il erzinde hayete kecirilecek Mektuba SOV IKP MK nin qerar layihesi de elave olunur Lakin hemin il filmi almaq mumkun olmur Yalniz 1964 cu ilin mayinda SOV IKP MK Katibliyinin novbeti iclasinda Leonid Brejnev Soveksportfilm terefinden filmin alinmasina raziliq verir Senetsunas Fyodor Razzakov gecikmenin sebebleri barede movqeyini bildirmisdir Hesab edirem ki kuratorlarin kino ucun meblegi gorub qorxmasi 54 min rubl yaxud 135 min dollar ya da amerikan filmlerini sevmeyen Mixail Suslovun umumi is prosesine engel tortemesi gecikmelere sebeb ola bilerdi Neticede surundurmecilik 1964 cu ilin may ayinadek davam etmisdir Mehz hemin dovrde Suslovun movqeyi ciddi sekilde sarsilir Xrussov artiq onu istefaya gondermek ve onun evezine Leonid Ilyicevi teyin etmek fikrinde idi ve Merilin Monronun istiraki ile filmin taleyi ugurla neticelenir Film M Qorki kinostudiyasinda dublyaj olunub Dublyaj rejissoru I Sipanov Ses operatoru V DmitriyevRollari seslendirdilerMerilin Monro Gozelce Dana Kovalcik Danuta Stolyarskaya ru Toni Kortis Co Jozefina Feliks Yavorskiy ru Cerri Dafna Boris Ivanov ru Kolombo Ag Getrler Mixail Qluzskiy ru Malliqan xefiyye Konstantin Karelskix ru Ucuncu Osqud Fildinq Sergey Seys ru Kicik Bonapart mafiyanin bascisi Yakov Belenkiy ru en Gozelce Syu orkestrin dirijoru en Siq Polyakoff musiqi meneceri Viktor Faynleyb ru Disqurdalayan Carli xeberci Baynstok inzibatci Vladimir Balasov ru Nelli Serafima Xolina ru Mozzarella Yan Yanakiyev ru 8 mart 1999 cu ilde ORT telekanali filmin Qorki kinostudiyasi terefinden dublaj edilmis versiyasini satisa cixardi bu versiyada filmin efire verildiyi vaxt ixtisar edilmis hisseler sirketinin dublaji ile yeniden filme elave edilmis eskinsalar ise animasiya vasiytesiyle yaradilmis bicaqla ortulmusdu Hemcinin filmin 2 versiyasi Y Jivova ve Vladislav Oqorodnikov terefinden tertib edilmis birsesli ve kadrarxali tercumesi movcuddur Filmin coxsesli tercume versiyasi ise NTV ve Pozitiv sirketleri terefinden hazirlanmisdi XarakteristikaQurulusu ve simvolizmi Rejissor Billi Uaylder Berlindeki Ulduzlar bulvari nda oz ulduzu qarsisinda Sujetin zahiri absurdluguna ve mezhekeli qurulusuna baxmayaraq Uaylderin komediyasi deqiq siraya duzulmus daxili struktura malikdir Hele Intibah dovrunden zahiri gorkemin deyisilmesi ile bagli populyar olan muddeali komediya janri cinslerin toqqusmasi ve kostyumlu telxeklik bu halda esasen muharibeden qabaqki kino estetikasina ve tutusdurmalar paradoksuna bir parodiya kimi teskil edilmisdir Filmde dord hisse sezilmekdedir Cikaqo Qatarla seyahet Mayami qanqsterlerin peyda olunmasindan evvel Mayami qanqsterlerin peyda olunmasindan sonra Hisselerinin surekliliyi texminen 30 deqiqedir ve onlarin her birinin oz dramaturgiyasi ve munaqisesi vardir Hisselerin her birinde esas qehremanlar ifsa edilmek qorxusu ile fealiyyet gosterirler Onlarin her birinde qehremanlarin ferdiyyet deyisikliyi maraqlarin toqqusmasi ve qehremanlarin ifsa riski movcuddur Vagzaldaki epizod filmin en muhum serhed sehnelerinden sayilir Qehremanlar qaranliq ve soyuq Cikaqodan artiq qadin obrazinda gunesli Mayami seherine yollanirlar Qacis simvolik olaraq cinsin deyismesi ile baglidir bele ki burada kisilerin tehlukeli ve soyuq dunyasindan qadinlarin semimi ve isti dunyasina kecid tesvir olunub Filmin ilk bir nece deqiqesi sessiz kinonun ve qanqster filminin ozunemexsus kimi esaslandirilib ve butun atributlarini ehtiva edir soyuq qaranliq kuceler teqib ve atismalar Daha sonra bas veren hadiselerde tamasacilar tez tez taninmis kriminal simalari gorurler Ag getrli Kolombonun qanqsterin yolunu keserek qepik tulladigi sehnede Kolombo sorusur Bu axmaq tryuku hardan oyrenmisen Where d you pick up that stupid trick Bu Uaylderin komediyasindan duz 27 il once ekranlasdirilmis filminin sehnesine olan aciq askar isaredir Onun ulduzu Corc Raft idi Aktyor Edvard Q Robinsonun genc qanqster rolunda oynamasi epizoda daha da cox komizm hissi bexs edir bundan basqa Edvardin atasi da bir zamanlar Balaca Sezar adli diger klassik qanqster filminde bas rolu ifa etmisdir Aktyor Nehemiya Persoffun ifasinda Kicik Bonapart personaji ise 1931 ci ilde ekranlasdirilmis hemin filme istinad edir Filmin muellifleri terefinden kohne film musiqilerinden ve kompozisiyalarindan istifade edilmis saundtrek komediya filminin retro ehvalini tamamlayir Filmin ikinci yarisi tamasacilari Marks qardaslarinin muharibeden evvelki komediya ve onlar ucun xarakterik olan absurd ve inanilmaz transformasiya dovrlerine aparir Film yaradicilari tez tez sehnenin bir veziyyetinden basqa birisine kecid etmek ucun cevik yerdeyisme usulundan istifade edirdiler Vagzal sehnesinde tamasacilar derhal qadina nece cevrilidikleri namelum olan basqalasmis Co ve Cerrini gorurler Hemin fend geminin goyertesinde esqbazliqla mesgul olan qehremanlarin sehnesinde de istifade olunmusdur burada gemi goyertesinden deniz menzeresinden retoranda tanqo yer menzeresine sehnesine kecid teskil etmek ucun daim yerdeyismeler bas verir Filmin butun hisseleri birlesdiren diger bir remz ve ya motiv dagilmis maye sehneciyidir Birinci hissesinde bu dagilmis benzindir qaraj sehnesi ikinci hissede bu dagilmis spirtli ickidir Dananin qatardaki mehteresi ve nehayet sonuncu hissede bu qanqster Kolombonun axan qanidir Her defe dagilmis maye qehremanin her kesden gizletdiyi sirrin ifsa olunacagini xeberdarliq edir ancaq her sey xosbextlikle neticelenir Cerri Dafna gozelce Danani qatarin yuxari yataq yerinde teskil olunan eylence gecesine devet ederken spill sozunun muxtelif menalarini istifade edir ve bu metafornin vacibliyini xususi bir sekilde vurgulayir Dil yumor ve sosial kontekst Billi Uaylderin mezari Bir cox halda ruhunda cekilmis ssenari sayesinde bu komediya uzun iller oz aktualligini itirmeden buna oxsar filmlerden keskin secilir Kinotenqidci filmi fusunkarcasina sen adlandiraraq onun ikimenaliliq ucurumun kenari boyunca kecdiyi bildirmisdi Ssenari muellifleri edebi ve danisiq diline cox yuksek seviyyede sahib olduqlarini numayis etdirmek meqsedile qehremanlarin dialoqlarina hikmetli sozlerle dolu replikalari ve hazircavab aforizmleri elave edirler Uaylder ucun bu qeder de seciyyevi olan heyasizliq ruhu ve burjua unvanlanmis istehzalar filmdeki ehavalatlari musayiet edir zorakiliq ve olum movzularinin yumor ve orijinal ile birlikde ve eyni zamanda numayis olunmasi janr mensubiyyetini mueyyen etmeyi cetinlesdirir Muxtelif dovrlerde filmi ya musiqili komediya ya da mezheke qara komediya janrlarina aid edirdiler Tedqiqatcilar Klinger ve Vudvordun fikrince filmin metni janr serhedlerini dagidir ve kino ideologiyasini daxilden sarsidir Mecazlar filmin adi ile baslayir Kim isti sevir ifadesini musiqini nezerde tutaraq Monronun obrazi ile tanisligi sehnesinde neft maqnati obrazini canlandiran Co seslendirir Mence bezileri isti sevir lakin men klassik musiqiye ustunluk verirem Oh Well I guess some like it hot But personally I prefer classical music Filmin adlandirilmasi ile seslesen hot sozunun ingilis dilinde bir nece izahi vardir Esas menasi Temperatur qehremanlar soyuqdan istiye kocurler Mecazi menasi Caz qizgin seks qaynar xeberi tehluke Filmi izleyen tamasacilarda mueyyen ovqat veren zencirvari semantik assosiasiyalar qurulur Sujetin gedisati erzinde filmin personajlari daim temperatur ifratciligin uzerine gedirler Filmin evvelinde bas qehremanlar Cikaqoda donurlar Filmin kulminasiya noqtesinde yeni geminin goyertesindeki sehnede gozelce Dana novbeti opusden sonra qizismis utancaq milyoncuya teklif edir Gel odun ustune bir dene de odun ataq Lets throw another log on the fire Filmin sonuncu cumlesi ise ele filmin adi kimi paradoksal ve coxmenalidir Personajdan tamam basqa reaksiyani gozleyen tamasacini gozlenilmez replika gozleyir Mozarellanin muessisesinde detektive qehve icmeyi teklif eden ofisiant kimi Uaylder de bu ssenaride oxsar fendleri isledirdi Senzuradan kecmek zerureti yaranarken film istehsalcilari ezop dilinden ve Xeyes kodeksinden istifade etmeli olurlar O vaxtlar puritan telebler cercivesinde filmin subay qehremanlari ekran qarsisinda hetta carpayida birge yata bilmezdiler Buna gore de filmde hemin dovr ucun seciyyevi olan mentiqi basa catdirilmayan iddia ve replikalardan istifade olunurdu qeyri propozisional ifadeler Metafora ve soz oyununlarini istifade etmekle seslendirilen cumleler qehremanlarin replikalarinin texminen 25 teskil edir Qehremanlarin bir cox ifadeleri gizli kross gender ve seksual mena dasiyirlar Vagzal sehnesinde Dafna ozunu brand new girl adlandirir Bu tercume edilmeyen soz oyunu yenice dunyaya goze acan ve onlar ucun yad olan qadin dunyasini anlamaga calisan qizlari Dafna ve Jozefinani xarakterize edir Gozelce Dananin I always get the fuzzy end of the lollipop ifadesi ikili mena dasiyir ve oral sekse eyham verir Vulqar ifadelerin birbasa catdirmasi mumkun olmayan zaman ironiya ve ya kinayeden aktiv istifade olunurdu Muveqqeti cinsin deyisdirilmesi ile elaqedar qehremanlarin gizli ve soylenmemis isteklerinin mumkunsuzlukden realliga cevrilmesi gizlinde qalmis filmin en muhum movzulardan birisi idi Qatar epizodunda Co usaqliqda sirniyyat dukanina dusmeyi arzuladigini bildirir bu filmin sujeti ucun cox illustrativ bir ifadedir Qehremanlarin replikalari tekce ozunun hazircavabligi ile secilmirdi onlar filmde aktiv istifade olunur ve tamasacini bu replikalari yadda saxlamaga mecbur edirdi cunki eyni cumle filmin sonraki epizodlarinda bir nece defe istifade olunurdu Yola dusmezden evvel qatarin qarsisinda duran gozelce Syu yeni qrupa daxil olmus musiqicilerden aldiqlari tehsil barede sorusur Jozefina bu suala cavab olaraq konkret konservatoriyanin adini cekir Sheboygan Conservatory of Music Daha sonra ise cimerlik sehnesinde Dana milyoncu Cunior Sell ile tanis olur ve Sheboygan konservatoriyasinda oxudugunu bildirerek ona tesir gostermeye calisir Operatorun tez tez planlari deyismesi kimi ssenaristler de tamasacilar ucun gozlenilmez tesir gostermek ucun soz oyunlarindan feal istifade edirdiler Cerri milyoncu ile nisanlanmaga raziliq verdikden sonra narahatliq ve qorxu hissi kecirir ve Coya muraciet edir Jerry I m engaged Cerri Men nisanlanmisam Joe Congratulations Who s the lucky girl Co Tebrik edirem Xosbext qiz kimdir Jerry I am Cerri MenJoe WHAT Co NE Jerry Osgood proposed to me We re planning a June wedding Cerri Osqud mene evlenmeyi teklif etdi toy iyunda olacaqJoe What are you talking about You can t marry Osgood Co Sen ne danisirsan Sen Osqudla evlene bilmersenJerry Why not He keeps marrying girls all the time Cerri Niye yox Hesab edirsen ki o menim ucun cox qocadir Chicago Reader qezetinde calisan tenqidci qeyd edir ki Komediya qapali movzular ile heyasizcasina oynayir lakin birbasa onlara toxunmurdu Daymond ve Uaylderin yaradiciligi amerika kinematoqrafinin medeniyyetine ve ssenari incesenetinin stilistikasina boyuk tesir gostermisdir Filmden olan bir sira cumleler nobody s perfect fuzzy end of the lollipop davamli olaraq muasir ingilis diline daxil edilmisdir Seksual metnalti Monro Kortis ve Lemmonun istiraki ile filmden olan bu sehne sonradan film posterlerinin hazirlanmasinda esas material kimi istifade olunmusdur You ve never laughed more at sex or a movie about it Siz seks ve ya onun baresinde olan filme bele gulmemisdiniz bu filmin treylerinde seslendirilen en birinci cumledir Bezileri isti sevir filmi amerika kinematoqrafiyasinda cinsiyyet ve onun standartlarindan kenarlasmalar movzusunu bu qeder aciq istismar eden ilk numunelerinden biri idi Burada cinslerin kesismesi ve toqqusmasi parlaq komediya terzinde teqdim edilib ve cemiyyetde bas veren problemi yeniden ifsa edilib Mecazi menalardan tez tez istifade eden film yaradicilari ferdin oz cinsi mensubiyyetinden kenarlasmasi kimi cemiyyetde tabulasdirilmis movzuya toxunmaga nail olurlar Filmin sujetini ve movzusunu riskli 1920 ci illerin uzerine qoyaraq yeni Xeys kodeksinden onceki dovrlere Uaylder exlaq nezaretcilerinin subheleri qismen uzaqlasdirdi Orta esr maskarad ve qrotesk uslubuna yaxin olan Baxtinin dil xususiyyetleri riskli movzuda xeyli uzaga getmeye imkan verir Saxta defnlerden baslayaraq filmdeki bir cox sehneler riyakarliq kimi gorunur Hetta qehremanlarin ne qeder asan sekilde kisiden qadin cinsine transformasiya olunmalari bele bu hereketlerin oyun ve karnaval baslangicini vurgulayir ve tamasacilar terefinden menimsemeni asanlasdirir Filmde qehremanlar arasinda hetta homoseksual opus sehnesi de numayis olunmusdur lakin hemin sehne ele ince teqdim olunmusdur ki exlaq kesikcileri behane axtarmaga cetinlik cekmisdiler Filmde soyunma sehneciyi dil operator ve kostyumcularinin mahir isi vasitesile catdirilmisdir Cilpaqliq olmadan erotik sehne numunesi Merlin monro solo I wanna be loved by you ifa ederken tenqidci Rocer Ebert qeyd edir ki bu mahni ekranda seksualligin himnidir Yaxtada gorus sehnesi senzuracilarin en cox qeyd etdikleri sehnelerden biridir Qehremanlar baslangicda transvestit ve ya draq kuin deyildiler onlara qadin olmaq isteyini agir heyat seraiti mecbur etdi lakin sujetin inkisaf etdikce onlar bu qadin obrazina ve uydurulmus dunyaya o qeder alisirlar ki oyun bir heyat terzine cevrilir Klassik sevgi ucbucagi filmde mentiqsizdir rollar burada daim bir birini evez edir Co ve Cerri cutluyunde birinci qehreman filmin baslangicinda askar lider idi Cinsin deyisdirilmesinden sonra ise endazesiz Dafna qefleten potensial olaraq kisiler ucun celbedici sexse cevrilir bunu goren Dafna derhal tesebbusu ele kecirir Qehremanlari sona yaxin cinsin deyisilmesinden qefleten xeyirlenmeye baslayirlar Daha bir paradoks ondadir ki musiqiciler kisilerin dunyasinda isle temin ola bilmirler Onlarin yeni is yeri yeni qadin caz ansambli ekzotika ve guclu cinse cagiris kimi publika ucun cox celbedici idi 1920 ci illerde ABS de esasen kisi ansambllari fealiyyet gosterirdi gozelce Syu qrupunun artistleri ise eslinde kisi rollarini ifa edirdiler Burada Sekspir dovrunun teatrlari parodiya olunur o zamanlar kisiler qadin rolunu oynamaga mecbur idiler Filmin yaradicilari izleyicilerin diqqetini esas obrazlar ve onlarin eyin deyismelerinden yayindirmaq ucun tryuklar silsilesinden istifade edirler Qehremanlar qadin simasinda ozlerini cox rahat ve komfortlu hiss etdiklerini vurgulayirlar Cerri qadin roluna o qeder oyresir ki dostu ona daim eslinde kisi oldugu xatirlatmaga mecbur olur Merilin Monro obrazi ozunun ile diqqeti celb edir ve hetta qadin paltarlarini geyinmis sehne terefdaslarini da bir qeder edir Gozelce Dana fiqurunun paradoksalligi ondadir ki o gunahsiz seksualliq ziddiyyetini formalasdirir Onun qehremani sanki kisilere nece tesir gosteridiyini bele basa dusmur Geminin goyertesinde gozelce Dana ozunun frigid sevgilisi ile gorusen zaman sanki tesadufen sorusur Bes Siz amerikali qizlarin dadina baxmisiniz Filmin sonlugu tamasaciya bele adi ve zeruri olan heteroseksual status kvonu berpa edir ve artiq yalniz kisiqadin munasibetlerini numayis etdirir lakin diger terefden filmin sonlugu serh edilmek ucun serbet saxlanilir ve cazibe elave edir Qehremanlar nehayet oz kisi tebietine qayidirlar onlar heteroseksual dunyasina geri qayitmaq ucun butun kartlari acir ve bir nov anti edirler Kaminq aut her hansi bir sexsin aciq ve konullu formada oz cinsi kimliyini uygun gorduyu adamlara etiraf etmesidir Bu film gender persormativi en nezeriyyesini qabaqladi Nezeriyyeni tesdiqlemek ucun eyani olaraq Co ve Dananin munasibetleri ile bagli romantik sujet xettini misal cekmek kifayet edir Bu nezeriyyeye gore cinsiyyet baximindan kisi ile qadin arasindaki heqiqi identiklik onlarin beden ve yaxud genetik ferqlerinden ireli gelmir O esasen mueyyen edilir fealiyyet ardicilligi ve medeniyyet kontekstinin irfani Felsefi menada gender mensubiyyeti insanin xarici terefi ile muqayise etmeyin mumkun oldugu formaya malikdir meselen makiyaj geyim yeris terzi ve s Cerri Dafnanin davranisi sujetin inkisafi ile paralel olaraq mueyyen edilir evvelce ozunu kisi sonradan ise qadin kimi hiss eden qehreman hemin illustrasiya edir Batler oz memuarlarinda ehremanlarin oz heteroseksual baslamalarini hec de itirmediklerini eksine onu daha da mohkemlendirdiklerini bildirerek yeni mubahiseli noqteyi nezerin esasini qoyur Filmin sujetinde tesvir olunan qehremanlarin her kesden gizlenmek meqsedile qadin paltarlarini geyinmek mecburiyyeti serti olaraq maskarad atributu kimi cinsin deyisdirilmesi meselesine haqq qazandirir en filmi heteroseksual antiutopiya adlandirirdi Filmin semiotik siralanmasinda adi gender stereotipleri dagilir seks anlayisi ise surrealizme cevrilirdi Qehremanlarin butun normal yeni heteroseksual munasibet qurmaq cehdleri ugursuluga ducar olur icazeli elaqeler serheddini kecdikden sonra ise onlarda nese alinmaga baslayir Kisi cinsinden olan tamasacilari tedricen gizli qadin dunyasi cezb etmeye baslayir onlar oz tefekkurlerinde real heyatda gerceklenmeyin mumkun olmadigi hemin dunyaya ele bil susenin o tayina film qehremanlari ile birlikde daxil olmagi arzulayirlar Musiqi Cumparsita source source Cumparsita adli tanqodan fraqment Bu faylin oxunmasinda problem var Bax media komek Filmin bestekari hele muharibeden evvelki dovrde meshurluq elde etmis ve Uaylderle islemek tecrubesi olan Adolf Doyc olmusdur Tecrubeli mutexessis hemise qarsisina filmle tebii uygunluq teskil eden ve diqqet celb etmeyen musiqi bestelemek tapsirigi qoyurdu Filmin ses musayietine tesiri nezere carpan derecede cox olan diger ekspert dirijor ve aranjimanci caz uzre ekspert ve Uaylderin kohne tanisi en idi Adolf Doyc xususi olaraq film ucun cemi iki kompozisiya yazmisdir 1920 ci illerde diksilend uslubunda ifa edilen nostalji movzular film musiqisinin yaradilmasinda cox yardimci olmusdur 1959 1960 ci illerde en debli mesguliyyet caz koklerine muraciet idi meselen Intim sohbet filmlerinde istifade olunan musiqiler mehz bu uslubda yaradilmisdir Bundan basqa gozelce Syunun orkestri terefinden ifa olunan Sweet Georgia Brown ve the Sheltering Palms Among Down mahnilari film yaradicisinin hem caz kimi yeni cereyanlara hem de klassik musiqiye diqqet ayirdigini gosterir Bestekar xususi olaraq Monro ucun en ve I m through with love kimi bir nece caz vokal nomrelerini daxil etmisdir Demek olar ki hec bir musiqi nomresi filme sadece bezek ucun daxil edilmeyib onlarin hamisi sujetde istifade olunur ve bas veren hadiselere onceden audio illustrasiya verir Qatarin yola dusmesi sehnesinde Blues Sugar kompozisiyasindan olan surdinali boru perronda hereket eden Dana Kovalciki musayiet edir bu burleskde striptiz oynayan qizlar sehnesine bir istinaddir buna benzer sehneni meselen filminde gormek olar Musiqi nomreleri filmin sujetine orqanik sekilde daxil olur meselen gozelce Dana qatarda musiqi nomresini ifa ederken spirtli icki ile dolu mehter tesadufen yere dusur ve bu kazuslu moment muvafiq musiqi ile musayiet olunur Filmin esas hissesi sayilan yaxtada gorus ve restoranda reqs sehnelerinde iki musiqi uslubu bir birini novbe ile evez edir Gozelce Dananin ve Cunior Sellin gorusu simli aletlerin ifasinda Park Avenue Fantasy adli sakit ve lirik kompozisiya ile musayiet olunur Kompozisiya hele 1935 ci ilde Malnek ve Sinyorelli terefinden yazilmisdi Dafnanin milyoncu Osqud Fildinqle gorusu zamani ise restoranda tesirli ve enerjili Cumparsita adli tanqo musiqisi ifa olunur Merilin Monronun ifa etdiyi I wanna be loved by you ve Im through with love sinqllari basda olmaqla film saundtreki United Artists Records sirketinin maliyye yardimi ile 1959 cu ilin fevral ayinda 3 LP albom formatinda satisa buraxilmisdi Kompozisiyalarin siyahisi BasliqSozSehne Muddet1 Sugar Blues 1920 basligin evveli 1 302 Runnin Wild 1922 Joe Grey and Leo Woodbasliq ve qatarda mesq etme 1 033 Liebestraume 1850 defn merasiminde minor motivleri4 Sweet Georgia Brown 1925 defn merasiminde sen motivler 2 555 Down Among the Sheltering Palms 1914 James Brockman amp Leo Woodorkestrin otele gelmesi 1 576 By the Beautiful Sea 1914 Harold Atteridgecimerlik ve qizlarin uzmesi 1 227 Randolph Street Rag 1958 1 268 I Wanna Be Loved by You 1928 Bert Kalmargozelce Syu orkestrinin konserti 2 569 Sweet Sue Just You 1928 I Wanna Be Loved by You mahnisindan sonra10 Park Avenue Fantasy Stairway to the Stars 1935 gemi goyertisinde gozelce Dananin ve Sellin gorusu 2 1011 1916 Osqud ve Dafnanin tanqosu 2 1712 Some Like It Hot 1958 4 1413 For He s a Jolly Good Fellow 1958 qanqsterlerin gorusunde seslenir14 I m Thru with Love 1931 Gus Kahnorkestrin son cixisi 2 32QiymetlendirilmesiTenqid Film izleyicilere teqdim edildikden sonra tenqidciler terefinden de yuksek qiymetlendirilmis zamanin sinagindan kecerek Uaylderin yaradiciliginin en yuksek noqtesi hemcinin ABS komediya janrinin xususi merhelesi kimi qiymetlendirilmisdir Uaylder filmin istehsalindan evvel ve sonra Izi Daymondla birlikde calissa da onlarin birge fealiyyeti hec vaxt Bezileri isti sevir filmi kimi netice vermemisdir Ekser mutexessislerin fikrince filmin ugurunun sirri baslica olaraq yaxsi ssenaride rejissorluq isinde standart olmayan janr ahengdarliginda aktyor secimi ve onlarin rollarini musayiet eden gozel musiqide idi jurnali bu filmi subhesiz rejissor emeyi kimi deyerlendirmisdir burada ele ilk kadrdan firma xettini gormek olar Uaylder bir zamanlar Sent Luis ruhunda ve filmlerinde sinaqdan kecirilmis ozunun en sevimli usulundan istifade edirdi bu vehsi 20 ci illerin qanundankenar heyat ve exlaq azadliginin anturajinda muasir bir ehvalati ekranlasdirmaq isteyi idi Uaylderin Bertolt Brext uslubunu daim teqlid etmesi elece de filmlerde kapitalizmi tenqid ve onun kriminal sujet xetlerini numayis etmesi onun valideynlerinin avropa koklu oldugunu tesdiqlyirdi Bununla bele rejissor isinde adi olan sosial movzular burada aydin seslenmir Kasib ve varli tebeqeler arasindaki munaqiseler personajlarin etdiyi hereketlerin arxasinda durur Monronun qehremani evvelki filmlerde oldugu kimi ozune yene milyoncu bey axtarisindadir ve helledici amile cevrilmir The New York Times in icmalcisi Veyler komediya filminde esl komizmin nece heyretamiz sekilde kobud mezheke ile vehdet dogurdugunu qeyd etmisdir Cinslerin toqqusmasi heyasizliq ve satira personajlarin gozel dialoqlari ve replikalari ile hemaheng seslenmisdir Uaylderin komediyasi ebedi kino deyerlerinden biridir ilham ve ince senetkarliq filmidir zahiren cinayetkarliq ve acgozluk baresinde bir film teessurati yaratsa da onun sujeti yalniz seks haqqindadir O Uaylderin sen abirsizligi ile islenmisdir burada hec kes melodrama vaxt itirmir ve ozunu Darvinin ibtidai instinktlerine muvafiq sekilde aparir Semimi hissler qehremanlari heyran eden zaman bu onlarin gozlerini qamasdirir Kortis yalniz seks istediyini dusunur Monro ise yalniz coxlu pul olan yerde xosbext olacagini dusunur ancaq gunlerin birinde onlar gorusurler ve yalniz hemin an onlar sevgiye ne qeder mohtac olduqlarini anlayirlar Rocer Ebert Orijinal metn ing Wilder s 1959 comedy is one of the enduring treasures of the movies a film of inspiration and meticulous craft a movie that s about nothing but sex and yet pretends it s about crime and greed It is underwired with Wilder s cheerful cynicism so that no time is lost to soppiness and everyone behaves according to basic Darwinian drives When sincere emotion strikes these characters it blindsides them Curtis thinks he wants only sex Monroe thinks she wants only money and they are as astonished as delighted to find they want only each other Film sujetinin esasini teskil eden paltar deyisme ve transformasiya tryuklari hele antik dovrlerden oz epatajligi ile meshur idi Tenqidcilerin menfi reyleri esasen sujetin ikincidereceliyine unvanlanmisdi hemin dovrun meneviyyatina qarsi yonelmis fikir azadligi da bir sira jurnallar terefinden keskin sekilde pislenilirdi Time jurnali ozunun cox temkinli resenziyasinda filmin sujetini XX esr kinematoqrafinin en pis enenelerine soykenen adi komediya ile muqayise etmisdir Yazici en goz yumanin mumkun olmadigini catismazliqlar arasinda sujetin heqiqetden uzaq olmasini bildirmisdir Tamasacilar qadin cildinde olan kisileri yalniz ssenariye lazim olan meqamda mueyyen ede bilirdiler bu ise tebii ki filmin catismazligi idi ve hec bir rejissor fendi bu problemin hell edilmesine yardimci ola bilmezdi Los Angeles Times qezetinin emekdasi filmdeki qehremanlarin meneviyyat ile problemleri olduguna isare ederek tenqidle dolu genis resenziyasina Bezileri isti sevir daha bu qeder de yox adini verir ve eyni zamanda filmde numayis olunan yumorun temizliyine ve orijinalligina subhe ile yanasdigini bildirir Filmin ekranlara cixmasina baxmayaraq exlaq muhafizekarlari hele uzun iller ona ayri ayri hucumlar edirdiler Tenqidci en yazirdi Mehz Bezileri isti sevir filmi ile ABS kinematoqrafiyasinda menevi palciq ozunu gostermeye basladi Siz derhal diqqetinizi ona yoneldirsiz ki her kobud ve ve ya bayagi maskarad zarafatinin daxilinde homoseksualizm transvestizm ve ya buna benzer diger pozgunluqlar yerlesdirilibdir Hazirki filmlerde numayis olunan bas qehremanlarin butun sehvet ve seksual aludeciliyi mehz bu cur eserlerden qaynaqlanmisdir Orijinal metn ing It is in Some Like It Hot made in 1959 that the smut starts to show you start to notice that for every raucous and or ribald masquerade joke there is another that involves a transvestite leer a homosexual in joke or a perverse gag Here is the prurience the perversion the sexual sickness that is obsessing the characters and plots of our films Bununla bele komediya filminin boyukler ucun olmasina baxmayaraq hetta resmi senzorlar da onun xususi zovqle yaradildigini bildirerek cox yuksek xallar vermisdiler Uaylderin janrlarla oynamagina ve exlaqa serbest muraciet etmeyine baxmayaraq o son neticede meynstrim uslublu ve tamasaci kutlesine unvanlanacaq filmi yaratmaq qerarina gelir Zovqler muxtelifliyi cox deqiq daxili qurulma cercivesine salinmis ve tamasaci diqqetini deqiq idare eden bir mexanizm yaradilmisdi Eslinde film yaradicilarin esas ideyasina uygun olaraq filmdeki yuksek temperatur finala kimi azalmirdi qehremanlar son ana kimi ifsa olunmaq qorxusu ile yasayirdilar Texminen iki saatliq film ele cekilib ki burada kecid sehneleri umumiyyetle yoxdur Ag qara qamma ve sessiz kino estetikasina uygun gelen goruntu ve yungul stilizasiya dialoq musiqi ve herekat vasitesile on plana cixarilir ve izleyicilere heddinden artiq qenaetle vizual vasiteler bexs edilir Daxilden bas veren intriqalari qehremanlarin homo ve heteroseksual baslangicinin tutusdurulmasi ile bagli seksual metnalti idare edir Filmin gedisati zamani kisi ve qadin arasindaki ucurumun sen deme ele de boyuk olmadigi melum olur Perde alti sehne filmin dramaturgiyasina tamamlanmis seslenme vererek sanki izleyicileri maskarad ve mezhekeden gercekliye geri qaytarir Uaylder uzun illerden sonra film sonlugunu bu cur serh etmisdir Insanlar menden daim sorusurdular ki aktyor Co I Braunun filmin sonunda seslendirdiyi Herenin oz catismamazligi vardir replikasindan sonra ne bas vere bilerdi Amerikali tamasacilar 1959 cu ilde hele buna hazir deyildiler Men bezen Bezileri isti sevir filminin ideyasini gelecek iller ucun saxlamadigim ve onu xeyli muddet sonra reallasdirmadigima gore xecalet cekirem Qiz paltarlarini geyinen iki kisi o dovr ucun cox cesaretli movzu idi On ilden sonra biz daha da cesaretli ola bilerdik Ancaq film tekrar ekranlasdirmaq ucun cox ugurlu idi Men sadam ki bu cur movzuda film cekmek mehz mene qismet oldu Orijinal metn ing What happens after Joe E Brown says Nobody s perfect Wilder said People ask me that The American public wasn t ready for that in 1959 Some Like It Hot is a picture I sometimes wish I had saved and made later It was a daring theme for its time two boys dressing up as girls Ten years later we could have been bolder But the picture was too successful for me to do the subject again And I m glad I did it just the way I did Aktyor oyunu Cek Lemmonun istiraki ile filmden sehne Tenqidcilerin ekseri esas ve ikinci dereceli rollari canlandiran aktyorlarin oyununu filmin ugurunun esas sebeblerinden biri kimi qiymetlendirirler Filmin ekranlara cixmasindan bir qeder sonra filmin menasi ve ssenarisi o qeder yaxsi alinib ki ulduzlarin filmde yer almasina o qeder de ehtiyac qalmayib lakin dovrun esas seks simvolunun filmde rol almasi da oz isini gormusdu Tamasacilarin ekseriyyeti Monroya baxmaga gelirdiler Bezileri isti sevir filmi ekranlara cixdiqdan sonra aktrisa nehayet uzun illerden sonra arzuladigina nail oldu tenqidciler onu tam deyerli komediya aktrisasi kimi qebul ederek onun oynadigi personaja musbet reyler verirler Ifaciliq mehareti kokunden deyisilme ve texnika hec vaxt Merilin Monronun guclu terefi deyildi Onun esas ustunluyu ozune celb etmek qabiliyyetinde idi bu da onun anadangelme keyfiyyeti kimi baxilirdi Filmde numayis olunan cinslerin toqqusmasi ve daha intim metnalti meseleleri mehz Merilin Monronun sayesinde gerceklenmisdir Mudafiesizliyin ve sehvaniyyetin ele alan elaqelendirilmesi rejissorlar yalniz buamile gore aktrisani cox sevirdiler Monronun sehnede ifa etdiyi I Wanna Be Loved by You solo mahnisini Rocer Ebert ekranda sehvaniyyetin himni adlandirmisdi en qeyd edirdi ki hollivud aktrisalari meselen oz cazibedarliginin saxlanilmasina cox ciddi yanasirdilar Bu arada ise Monro onun ucun tebii ve ayrilmaz xususiyyet idi Bununla bele Time jurnali oz daha praqmatik yanasmasi ile secildi onlar Monronun erken filmlerde daha yaxsi fiziki formada oldugunu bildirirler Den Snayder aktrisanin ifaciliq mehareti haqqinda kifayet qeder keskin cavab verir o Monronu Avropanin meshur aktrisasi Bricit Bardo ile muqayise ederek sonuncunun Uaylderin filmi ucun daha cazibedar variant oldugunu bildirmisdir Co Cerri Dana rejissor Uaylderin filmleri ucun tipik qehremanlarin ucbucagini teskil edir Oz novbesinde Lemmon ve Kortis ve Din Martin uslubunda klassik ekran komediya cutluyudurler qehreman mesuq ve komik kutbeyin Bu halda onlar obrazin ikinci terefini de islemeye hemcinin her birinin qadina cevrilmesinin yolunu tapmaga mecbur idiler Yondemsiz ve qocaq Dafna Ciddi gorunmeye calisan eleqant Jozefina Hele o dovrde tenqidci Ricard Armstronq butun performanslarin icerisinde mehz Cek Lemmonun aktyorluq oyununu beyenmisdi Eger butun qalan personajlar 1920 ci il filmlerindeki obrazlarin parodiyasini oynayirdilarsa yalniz Lemmon esas personajlar icerisinde sexsi ve tamamile orijinal yanasmaya malik idi Aktyorun esas isi dramatik ve komediya istedadinin uygunlasdirilmasi idi bu onun karyerasinda en muveffeqiyyetli fealiyyet idi Lemmonun oyununu iblisane gulmeli adlandirmisdi Oz imkanlarina gore cutlukde daha tevazokar gorunen Kortis mehz partnyorun sayesinde oz seviyyesinin uzerine yukseldi Filmde ikincidereceli rollari oynayan aktyorlar deqiq secilmisdir onlardan hec biri izleyici teessuratini korlamir Bununla bele praktiki olaraq butun ehemiyyetli ikincidereceli personajlar Raft O Brayen Braun Persoff ve basqalari filmde demek olar ki ozlerine unvanmis parodiyalari oynayirdilar ve buna gore rejissor terefinden onlarin qarsisina qoyulan tapsiriqlar o qeder de murekkeb deyildi Ehemiyyeti ve taninmasi Xarici sekil1960 ci ilde Kinoakademiya mukafatlarinin verilmesi Sagdan ikinci modelyer Orri Kellidir Deyisiklikler dovrunde cekilmis film butovlukde komediya kinosunun ve kinematoqrafin estetikasina tesir etmis hadise ve medeni fenomen oldu Deqiq hesablama neticesinde yaradilmis komediyanin muveffeqiyyeti tesadufi deyildi Filmin tesiri ile musteqil produserlesdirme seraitinde ABS kinomatoqrafiyasi ucun standarta cevrilmis yeni yanasma formalasmaga basladi konkret layihe ve ya ssenari ucun personalin secimi prokatdan gelen faizle ulduzlarin odenisi gelecek film ucun yoxlanmis movzunun secimi basqa dilde ve ya basqa janrda cekilisler ucun istifade olunacaq yerlerin minimal sayi ile istehsal prosesinin optimallasdirmasi filmin mueyyen edilmis meqsedli auditoriyaya oriyentasiyasi janrlarin qarisdirilmasi ve qalmaqalli movzularin toxunulmasi homoseksualizm transvestizm ve s filme potensial fransiza kimi yanasmaBrno belediyye teatrinin sehnelesdirmesinde Bezileri isti sevir muzikli Her seyden evvel yaradacilar yaxsi netice gosteren ve Almaniya kinobazarinda musbet qarsilanan epataj movzuya yonelirdiler tehlukelilik heddinde olan bu movzu hemin dovrde cemiyyet terefinden qebul olunmurdu Uaylderin filmi Xeys Kodeksi cercivesinde beyenilmemisdir ancaq buna baxmayaraq o yene de ekranlara buraxilmisdir numayis zamani titrlerde nin adi loqotipi yox idi ve bu da kodeksin de fakto kohneldiyini subut edirdi Simal qerbden simala ve Bezileri isti sevir filmleri qadagan edilmis movzulara yeni baxisin ongorucusu ve 1960 ci illerin ortalarinda senzura mehdudiyyetlerinin gelecek legvinin sebebkari oldular Xarici filmin ssenarisi sadece filme uygunlasdirilmamisdi hem de ABS auditoriyasi ucun yaxin olan muzikl ve janrilarina uygunlasdirilmisdi 1957 ci ilin statistikasina gore 72 ABS izleyicileri 30 yasa qeder olan insanlar idi cekilis heyeti de mehz genc auditoriyaya diqqet yoneltmisdi Filmin ehemiyyetli teskili onun bazara irelileyisi oldu Yaradicilar filmin obrazina tekrarolunmazligi ve evezedilmezliyi vermeye calisirdilar Bele ki filmin basliq seklinin dizayni ve posterlerin yaradilmasi ucun marketinq kampaniyasi cercivesinde qrafik dizayn uzre meshur mutexessis celb edilmisdir Produserler qabaqcadan nezerde tuturdular ki muveffeqiyyet halinda film mediafransizanin baslangicini qoya biler 1959 cu ilde Monro ve Lemmonun ifasinda filmin saundtrek albomu satisa buraxilmisdir telekanali ise filmi numayis etmek ucun spin off huquqlarini elde etmisdir 1961 ci ilde eyni adli serialin cekilisleri baslandi buradaki pilot epizodunda kameo rollari ucun Kortis ve Lemmon devet edilmisdir Gozelce Dana rolunu oynamisdir amma pilot serial izleyicilerden coxlu sayda menfi rey aldigindan efire tam olaraq buraxilmamisdir Bezileri isti sevir filminin cekilisleri zamani istifade edilmis yanasma gelecekde Miris qardaslarina mexsus sirketin basqa meshur filmlerinde ve butovlukde butun senayede muveffeqiyyetle istifade edilmisdir Lemmon ve Kortis ucun film hollivud iyerarxiyasinin lap yuxari pillesine buraxilis oldu Komediya Uaylderin Daymondun ve Lemmonun birge ve muveffeqiyyetli islerinin tam baslangici oldu onlarin birge seyi ile Menzil ve Ugurun sovqu adli filmler ekranlasdirilmisdir Onlarin yaradiciligi Hollivudun tarixinde en uzunsuren yaradiciliq ittifaqlarindan birinin numunesi oldu Merilin Bezileri isti sevir filmini sevmirdi ve burada islediyi dovru yada salarken kederlenirdi Cekilisler bitirdikden sonra 16 dekabr 1958 ci ilde Monroda qefleten dusuk bas verir ve onun bir daha usagi olmur ve filmi oz sevimli komediyasi adlandirirdilar Film defelerle En yaxsi eser siyahilarina daxil edilirdi 2005 ci ilde Bezileri isti sevir filmini Time jurnalinin versiyasina gore 1923 2005 100 en yaxsi film siyahisina daxil etdi 2000 ci ilde ise AFI nin versiyasina gore yuzlerle en gulmeli film icerisinden iki qalib yere yalniz Bezileri isti sevir ve filmleri layiq gorulmusdur Uaylerin komediyasi xeyli yeterince derecede impersonasiya ve paltar deyismekle cross dressing bagli yaranmis film janrlarinin enenelerine tesir gostermeyi bacarmisdir Onlarin icerisinde hemcinin daha erken alman filminin adaptasiyasi ve basqa bu kimi isleri qeyd etmek olar 1972 ci ilde filmin motivleri esasinda Sugar en adli muzikl sehnelesdirilmisdir onun numayisi 1973 cu ilin iyununa qeder davam etmisdir 2001 ci ilde muzikl artiq eyni Bezileri isti sevir adiyla sehnede berpa edilmis Toni Kortis ise burada Osquda Fildinq rolunu oynamisdir Muzikl qisa zaman erzinde populyarliq elde etmis ve dunyanin bir cox olkelerinde numayis olunmusdur Mukafat ve Nominasiyalar Merasim vaxti Mukafar Kateqoriya Resipiyent ve nominantlar Netice23 avqust 6 sentyabr 1959 cu il Venesiya Film Festivali Bezileri isti sevir Namizeddekabr 1959 cu il ABS kinotenqidcilerinin Milli Surasi On en yaxsi film Bezileri isti sevir Qazandi6 fevral 1960 ci il ABS rejissorlar gildiyasinin mukfati Bedii filmde rejissorlarin gorkemli nailiyyetleri Billi Uaylder Qazandi1960 ci il Britaniya Akademiya Film mukafati En yaxsi film uzre BAFTA mukafati Bezileri isti sevir NamizedEn yaxsi xarici aktyor ve en yaxsi kisi rolu Qazandi10 mart 1960 ci il Qizil Qlobus mukafati Komediya ve ya muzikl filminde en yaxsi aktyor Cek Lemmon QazandiKomediya ve ya muzikl filminde en yaxsi aktrisa Merilin Monro QazandiKomediya ve ya muzikl filminde en yaxsi eser Bezileri isti sevir Qazandi4 aprel 1960 ci il Oskar mukafati En yaxsi rejissor Billi Uaylder NamizedEn yaxsi aktyor Cek Lemmon NamizedEn yaxsi kinematoqrafiya ag qara filmde Carlz Lenq Cr NamizedEn yaxsi art direktor ag qara filmde Art direktor Dekorasiya qurucusu NamizedQuruluscu ressamin en yaxsi isi ag qara filmde QazandiEn yaxsi adaptasiya olunan ssenari Billy Wilder Namized6 may 1960 ci il ABS ssenariciler gildiyasinin mukafati En yaxsi komediya muellifi Billi Uaylder I A L Daymond Qazandi28 sentyabr 1960 ci il Komediya filminde en yaxsi qadin performansi Merilin Monro 2 ci yer QazandiKomediya filminde en yaxsi kisi performansi 2 ci yer QazandiEn yaxsi komediya filmi Bezileri isti sevir 3 cu yer Qazandi1960 ci il En yaxsi beynelxalq aktyor Toni Kortis 2 ci yer Namized Mukafat ve nominasiyalar uzre daha genis melumat imdb com saytinda teqdim olunub Yeniden yayimlanmasi Filmin VHS de nesri 1983 cu ilde LaserDisc formatinda ise 1989 cu ilde heyata kecirilmisdir DVD de birinci nesr 2001 ci ilde MGM DVD sirketi terefinden hazirlanmisdi Burada reqemli emal olmadan ilkin formatin nazik plyonkaya dasinmasi heyata kecirilmisdir bu da tesvirin keyfiyyetine menfi tesir gostermisdir Filmin reqemli suretinin formati 1 66 1 prokatda numayis olunan versiyanin formati ise 1 85 1 idi 2006 ci ilde dasiyicilarin BR da nesri heyata kecirilmisdir bununla elaqedar olaraq butun materiallar meruz qalmisdir Elave materiallarin desti 2001 ci ilin variantini praktiki olaraq kocururdu 1080p AVC formatina tesvirin keyfiyyeti ve reqemsal transferi butovlukde mutexessisler terefinden qenaet bexs olaraq qebul edilmisdir yalniz qarajda gulleleme sehnesinde keyfiyyetin bir qeder pislesmesini qeyd etmek olar Son montaj vaxti filmden kesilmis bir sehne qatarda epizod 1 deqiqe gunumuze qeder saxlanilmamisdir hemin sehneni yalniz ayrica olaraq kadrlar seklinde gormek olar Elave materiallarin diskinde senedli filmlerin genis kolleksiyasi yaradicilarin musahibeleri filmin istehsali zamani rengli cekilislerin mwhafize olunmus fraqmentleri saxlanilir Uaylder ve Daymondun qisa musahibeleri filmin 25 illik yubileyi qeyd edilerken yeni 1984 cu ilde yazilmisdir Hollivudda bas vermis apokrifik hekayeleri mehz bu diskde dinlemek olar Materiallar icerisinde Toni Kortisin kinotenqidci Nostalgic Look Back le Nostalji baxis 2001 ci ilde Formosa adli restoranda bas tutmus 30 deqiqelik sohbetini xususile qeyd etmek olar mehz bu restoranda bir zamanlar cekilis qrupunun uzvleri dincelmeyi sevirdiler Elave materiallar sirasina defelerle tekrarlanan informasiya filmin cekilislerine uzaqdan elaqeye malik olan insanlarin hekayeleri ve Cek Lemmonun ve Billi Uaylderin istiraki ile cox az sayda kadrlar daxildir Serhler Cazda yalniz qizlardir Sovet prokatlarinda elece de Azerbaycanda film mehz bu adla 1966 ci ilde seyircilere teqdim edilmisdir Sheboygan Viskonsin statinda yerlesen ve ehali sayi 50 min nefer 2010 cu il olan kicik bir seherdir diger tercumelerde Ince seker Sekercik ing Sugar Cane Carleya xala pyesinin motivleri daha sonralar Salam men sizin xalanizam adli meshur sovet filminin ssenarisinin esasini teskil edir 2000 ci illerde edilen musahibede aktyor bir zamanlar seslendirdiyi fikirlerinden imtina edir ve iddia edir ki cetinliklere baxmayaraq onun Merilinle film uzerindeki birge isi ona yalniz zovq verirdi Double bill sisteminde bir bilet qiymetine iki film bir janrdan olan filmler numayis olunur Filmde baslangicda numayis olunan ve daha sonra silinen epizod bu idi Qatarin vaqonunda yeni Dafnanin yuxari yataq yerinde eylence gecesi baslayan zaman Gozelce Dana ve Jozefine tualete gedirler Orada Dana Jozefinaya sikayetlenir ki onun yatdigi yer Binstokun yaxinliginda yerlesir o ise berk xoruldayir ve yatmaga mane olur Jozefina yataqlari deyismeyi teklif edir ve Gozelce Dana razilasir Dafna bu razilasmadan xebersiz oldugundan sessiz Dananin eslinde ise Co Jozefinanin yatdigi yere dogru irelileyir Dafna qaranliqda pillekenlerle yuxari qalxir pencereni acir ve yatan sexsin Dana oldugunu dusunerek dostu Coya deyir Yadindadir men sene sirr acmaq isteyirdim Bax bele menim sirrim budur Men kisiyem Co yuxudan oyanib deyir Men indi senin dislerini sindiracam Dafna ise ona cavab verir Axi sen yaziq qizi vurmayacaqsan Siz bu cur zovqsuz qerara nece geldiniz Ingilis dilinden tercumede spill mayeni tokmek basqasina ozunu calamaq yixilmaq mes yataq yerinden ve ya agizdan bir sirri qacirtmaq menasini verir Bezilerine nabat bezilerine ise nabatin cubugu Ingilis dilinin leksika xususiyyetlerine gore ilk cumlede seslendirilen Men nisanlanmisam ifadesinde nisanlanan sexsin qadin ve kisi oldugu namelum qalir ve mehz bu komik effekt yaradirIstinadlar Novinki kino ingilis Iskusstvo kino ISSN 0130 6405 2013 05 11 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 1966 Some Like It Hot ingilis Encyclopaedia Britannica 2013 07 20 2015 06 10 tarixinde Istifade tarixi 2015 09 11 AFI s 100 Years 100 Laughs AFI s 100 Funniest American Movies Of All Time ingilis American Film Institute 2013 01 24 2015 11 16 tarixinde Istifade tarixi 2015 09 11 Gemunden 2008 Kerr 2010 Eagan 2010 Phillips 2010 Horton 2001 Cameron Crowe Hat es Spass gemacht Mr Wilder engl Originaltitel Conversations with Wilder Diana Verlag 2000 ISBN 3 8284 5031 8 S 161 Glenn Hopp Billy Wilder samtliche Filme Taschen Verlag Koln 2003 ISBN 3 8228 1685 X S 122 Fanfaren der Liebe ingilis 2013 05 11 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 30 Apr 2013 Fanfaren der Liebe 1951 ingilis 2013 05 11 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 30 Apr 2013 Ginsberg amp Mensch 2011 Stars und ihre deutschen Stimmen Lexikon der Synchronsprecher Daten CD Schuren Verlag Marburg 2009 ISBN 978 3 89472 627 0 Synchronsprecher von Manche mogen s heiss 2017 11 05 at the Wayback Machine In Synchrondatenbank private Website Abgerufen am 27 Februar 2014 Synchronsprecher von Manche mogen s heiss 2014 01 11 at the Wayback Machine In Deutsche Synchronkartei private Webseite Abgerufen am 19 Februar 2013 Anmerkung H Hoffmann ist als Synchronsprecher von Mazurki nicht zu 100 gesichert Ginibre 2005 Some Like It Hot 1939 ingilis 2013 05 11 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 30 Apr 2013 Cousins 2002 Heritage 2008 Maslon 2009 Chandler 2002 Phillips 1998 Armstrong 2004 Mirisch 2008 McDonald 2000 Curtis 2009 Dopolnitelnye materialy k DVD izdaniyu MGM Studio Hellmuth Karasek Billy Wilder Eine Nahaufnahme Hoffmann und Campe Hamburg 1992 aktualisierte und erweiterte Neuauflage 2006 ISBN 3 455 09553 4 Thomas Larson The White Mask Marilyn Monroe and Some Like It Hot ingilis en 2022 03 23 tarixinde Istifade tarixi September 4 2003 Donald Spoto Marilyn Monroe Die Biographie Wilhelm Heyne Verlag Munchen 1993 ISBN 3 453 06919 6 S 388 Sikov 1998 Billy Wilder Alison Castle Hrsg Dan Auiler Billy Wilder s Some like it hot Taschen 2001 ISBN 3 8228 6056 5 S 255 Aussage von Barbara Diamond Cameron Crowe Hat es Spass gemacht Mr Wilder engl Originaltitel Conversations with Wilder Diana Verlag 2000 ISBN 3 8284 5031 8 S 42 Norman Mejler Merilin Biografiya zhurnalnyj variant knigi rus Marylin per s angl Nikolaya Palceva Iskusstvo kino ISSN 0130 6405 2013 05 11 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2004 Thomas Larson Sometimes I feel I m fooling somebody maybe myself ingilis Life ISSN 0024 3019 2017 10 14 tarixinde Istifade tarixi 3 avg 1962 Kissing Marilyn Monroe is Like Kissing Hitler ingilis 2013 05 11 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 30 Apr 2013 Suzanne Woodward ingilis Journal of Entertainment Media ISSN 1447 4905 April 25 2013 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi Nov 17 2012 Barrios 2003 Zinsser 1960 ingilis Archived from the original on 2010 09 13 Istifade tarixi 30 Apr 2013 Suzanne Woodward Rizing the palaces ingilis New York Magazine ISSN 0028 7369 2017 10 14 tarixinde Istifade tarixi 23 fev 1987 Kay 1990 Pogoryachee lyubyat vse dokumentalnyj reportazh o prokate v SSSR NTV 2014 01 03 tarixinde Istifade tarixi 2015 09 18 Sergej Kudryavcev 3500 Kniga kinorecenzij M 2008 M Turovskaya Kinoprocess 1917 1985 2012 11 11 tarixinde Istifade tarixi 2015 09 18 2014 09 02 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 09 18 V dzhaze tolko devushki Sovetskij dublyazh 2013 02 10 tarixinde Istifade tarixi 2015 09 18 V dzhaze tolko devushki Kinopoisk Teleprogrammma ORT na 8 marta 1999 goda 2015 06 26 tarixinde Istifade tarixi 2015 09 18 Tueth 2012 Guilbert 2007 Cardullo 2010 Some Like It Hot 1959 ingilis 2013 05 11 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 30 Apr 2013 King 2002 Chris Cabin Some Like It Hot DVD Blu Ray Review ingilis June 24 2013 tarixinde Istifade tarixi 30 Apr 2013 V dzhaze tolko devushki Recenziya rus 2013 05 11 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 30 Apr 2013 Madel Rosario Caballero What s in a Title The strategic use of metaphor and metonymy in Some Like It Hot ingilis Journal Of English Studies ISSN 1989 6131 2023 07 04 tarixinde PDF Istifade tarixi 1999 Terrel Karvel en Sex gender and heteronormativity Seeing Some Like It Hot as a heterosexual dystopia ingilis Contemporary Political Theory doi 10 1057 bad doi 2016 03 05 tarixinde Istifade tarixi 2009 Lancker 2004 Rob Nixon Some Like it Hot notes ingilis tcm com 2013 05 11 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 30 Apr 2013 John Curtas James Beard Awards The Fuzzy End of the Lollipop ingilis 2013 05 11 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 30 Apr 2013 Mast 1979 Martilez 1998 Hopp 2003 McGee 2009 Fletcher 2008 Barchunova 2002 Butler 2011 Grant 2003 Spencer 2008 MacDonald 1998 Multilple Wax on Monroe Pic ingilis Billboard ISSN 0006 2510 2021 04 20 tarixinde Some like it hot soundrack ingilis 2013 05 11 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 30 Apr 2013 Some Like It Hot Original Motion Picture Soundtrack ingilis 2013 05 11 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 30 Apr 2013 Dejv Ker Some Like It Hot ingilis 2013 05 11 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 30 Apr 2013 ingilis Archived from the original on September 28 2011 Istifade tarixi 30 Apr 2013 A H Weiler Some Like It Hot 2 Hour Comedy ingilis New York Times 2013 05 11 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 30 Apr 2013 Charles Taylor Masterpiece Some Like It Hot ingilis salon 2013 05 11 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 30 Apr 2013 Glenn Erickson Some Like it Hot Blu ray Review ingilis dvd savant 2013 05 11 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 30 Apr 2013 Some Like it Hot ingilis March 13 2007 tarixinde Istifade tarixi 30 Apr 2013 Dan Schneider Some Like It Hot ingilis thespinningimage co uk 2013 05 11 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 30 Apr 2013 Crist Rine Ebert 2007 Stanley Kauffmann TNR Film Classics Some Like It Hot March 30 1959 ingilis newrepublic com 2013 05 11 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 30 Apr 2013 Balio 2009 Michael Wilmington Interview with Paul Verhoeven ingilis 2013 05 11 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 30 Apr 2013 Richard Korliss ingilis Time Archived from the original on 2013 03 28 Istifade tarixi 30 Apr 2013 Tom Prideaux Some liked it better hot ingilis Life seh 28 72 18 ISSN 0024 3019 2017 10 14 tarixinde Istifade tarixi 12 maj 1972 Venice Film Festival Awards for 1959 IMDb March 1 2017 tarixinde Istifade tarixi November 23 2014 Directors Guild of America USA Awards for 1960 IMDb February 27 2017 tarixinde Istifade tarixi November 23 2014 National Board of Review 1959 Award Winners nationalboardofreview org October 22 2015 tarixinde Istifade tarixi November 23 2014 National Board of Review USA Awards for 1959 IMDb February 27 2017 tarixinde Istifade tarixi November 23 2014 12th Annual DGA Awards Honoring Outstanding Directorial Achievement For 1959 dga org November 29 2014 tarixinde Istifade tarixi November 23 2014 BAFTA Awards Search 1960 bafta org March 20 2016 tarixinde Istifade tarixi November 23 2014 Los Angeles Times Archived from the original on May 17 2007 Istifade tarixi November 23 2014 hfpa org October 18 2014 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi November 23 2014 The 32nd Academy Awards 1960 Winners amp Nominees September 8 2016 tarixinde Istifade tarixi November 23 2014 Writers Guild of America USA Awards for 1960 IMDb March 1 2017 tarixinde Istifade tarixi November 23 2014 wga org February 24 2015 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi November 23 2014 Laurel Awards Awards for 1960 IMDb March 1 2017 tarixinde Istifade tarixi November 23 2014 bambi awards com July 1 2015 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi November 23 2014 Some like it Hot awards ingilis 2013 05 11 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 30 Apr 2013 Some like it hot ingilis 2013 05 11 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 30 Apr 2013 Some Like It Hot Collector s Edition ingilis dvdverdict com 2013 05 11 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 30 Apr 2013 Steven Cohen Some Like It Hot 1959 Blu ray ingilis bluray highdefdigest com 2013 05 11 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 30 Apr 2013 EdebiyyatK Zinsser William The Bold and Risky world of Adult movies ingilis Life 8 29 Feb 1960 seh 51 84 ISBN 0024 3019 Martilez Maria Jesus Some Like It Hot The Blurring of Gender Limits in a Film of the Fifties ingilis Universidad de Zaragoza 1998 seh 57 invalid param val Lancker Diana Van When novel sentences spoken or heard for the first time in the history of the universe are not enough toward a dual process model of language PDF ingilis Int J Lang Comm Dis 2004 seh 64 Some Like It Wilder The Life and Controversial Films of Billy WilderScreen Classics University Press of Kentucky 2010 seh 3 464 ISBN 978 0 8131 3951 7 first missing last The Making of Some Like It Hot My Memories of Marilyn Monroe and the Classic American Movie John Wiley amp Sons 2009 seh 6 224 ISBN 978 0 470 56119 5 first missing last Billy Wilder Movie Maker Critical Essays On the Films McFarland 2010 seh 7 255 ISBN 978 0 7864 8520 8 first missing last The Star System Hollywood s Production of Popular Identities Wallflower Press seh 8 134 ISBN 978 1 903364 02 4 first missing last America s Film Legacy The Authoritative Guide to the Landmark Movies in the National Film Registry Continuum International Publishing Group 2010 seh 9 818 ISBN 978 0 8264 2977 3 first missing last United Artists 1951 1978 The Company That Changed the Film Industry Univ of Wisconsin Press 2009 seh 2 10 472 ISBN 978 0 299 23013 5 first missing last The Invisible Art of Film Music A Comprehensive History Scarecrow Press 1998 seh 15 431 ISBN 978 1 880157 56 5 first missing last Film And Television Scores 1950 1979 A Critical Survey by Genre McFarland 2008 seh 16 366 ISBN 978 0 7864 5228 6 first missing last Billy Wilder InterviewsConversations With Filmmakers Series Univ Press of Mississippi 2001 seh 17 200 ISBN 978 1 57806 444 1 first missing last Heritage Music and Entertainment Memorabilia Auction 696 Heritage Capital Corporation 2008 seh 18 ISBN 978 1 59967 288 5 Screen Writings Genres Classics and Aesthetics Anthem Press 2010 seh 2 25 210 ISBN 978 1 84331 837 8 first missing last Bodies That Matter On the Discursive Limits of Sex Taylor amp Francis 2011 seh 36 256 ISBN 978 1 136 80718 3 first missing last Nobody s perfect Billy Wilder a personal biography Simon amp Schuster 2002 seh 37 352 ISBN 978 0 7432 1709 5 first missing last Billy Wilder American Film Realist McFarland 2004 seh 38 172 ISBN 978 0 7864 2119 0 first missing last I Thought We Were Making Movies Not History Univ of Wisconsin Press 2008 seh 40 476 ISBN 978 0 299 22643 5 first missing last A Companion to German Cinema John Wiley amp Sons 2011 seh 4 46 560 ISBN 978 1 4443 4558 2 first missing last Exiles in Hollywood major European film directors in America Lehigh University Press 1998 seh 50 257 ISBN 978 0 934223 49 2 first missing last Box office champs the most popular movies of the last 50 years Random House Value Publishing 1990 seh 52 192 ISBN 978 0 517 69212 7 first missing last Historical Romance Fiction Heterosexuality and Performativity Ashgate Publishing 2008 seh 54 177 ISBN 978 0 7546 8305 6 first missing last Film Genre Reader Three University of Texas Press 2003 seh 3 55 636 ISBN 978 0 292 70185 4 first missing last Film comedy Wallflower Press 2002 seh 56 230 ISBN 978 1 903364 35 2 first missing last Screened Out Playing Gay in Hollywood From Edison To Stonewall Routledge 2003 seh 58 402 ISBN 978 0 415 92329 3 first missing last Scene by scene film actors and directors discuss their work Laurence King Publishing 2002 seh 62 191 ISBN 978 1 85669 287 8 first missing last Reeling With Laughter American Film Comedies From Anarchy to Mockumentary Scarecrow Press 2012 seh 63 217 ISBN 978 0 8108 8367 3 first missing last The Comic Mind Comedy and the Movies University of Chicago Press 1979 seh 2 65 369 ISBN 978 0 226 50978 5 first missing last Your Movie Sucks Andrews McMeel Publishing 2007 seh 66 338 ISBN 978 0 7407 9215 1 first missing last Literary readings of Billy Wilder Cambridge Scholars Publishing 2007 seh 67 212 ISBN 978 1 84718 315 6 first missing last On Sunset Boulevard the life and times of Billy Wilder Hyperion 1998 seh 72 675 first missing last Some Like It Hot The Official 50th Anniversary Companion HarperCollins 2009 seh 75 191 ISBN 978 0 06 176123 2 first missing last A Foreign Affair Billy Wilder s American Films ingilis Berghahn Books 2008 seh 5 76 193 ISBN 978 0 85745 066 1 first missing last The private eye the cowboy and the very naked girl movies from Cleo to Clyde Holt Rinehart and Winston 1968 seh 77 292 first missing last Billy Wilder the cinema of wit 1906 2002 Taschen 2003 seh 78 191 ISBN 978 3 8228 1595 3 first missing last Some Liked it Hot Jazz Women in Film and Television 1928 1959 Wesleyan University Press 2009 seh 79 316 ISBN 978 0 8195 6908 0 first missing last olu kecid Ladies Or Gentlemen A Pictorical History of Male Cross dressing in the Movies ingilis Filipacchi Publishing 2005 seh 82 408 ISBN 978 1 933231 04 4 first missing last Barchunova T V Pod red A A Denisovoj Slovar gendernyh terminov rus Moskva Performativnaya koncepciya gendera Informaciya XXI vek 2002 seh 256 ISBN 5863910224 Xarici kecidlerBezileri isti sevir IMDb sehifesi Filmin resmi ssenarisi Bezileri isti sevir Rotten Tomatoes saytinda ing Manche mogen s heiss auf mit Filmbildern Hemcinin bax