Çikaqo (ing. Chicago, /Şikaqo/ oxunur) — Amerika Birləşmiş Ştatlarının ən böyük şəhərlərindən biri, İllinoys ştatında yerləşir.
Çikaqo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Chicago | |||||
| |||||
Ölkə | |||||
Tarixi və coğrafiyası | |||||
Sahəsi |
| ||||
Mərkəzin hündürlüyü | 179 m | ||||
Saat qurşağı | |||||
Əhalisi | |||||
Əhalisi |
| ||||
Rəsmi dili | |||||
Rəqəmsal identifikatorlar | |||||
Telefon kodu | 872, 312, 773 | ||||
Poçt indeksi | 60601–60827 | ||||
Digər | |||||
chicago.gov | |||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Çikaqo nəhəng meqapolis olmaqla Şimali Amerikanın ən böyük maliyyə və nəqliyyat mərkəzidir. O, Miçiqan gölünün cənub-qərb sahili boyunca uzanaraq şəhəryanı qəsəbələrlə birgə "Böyük Çikaqo" adlanan aqlomerasiya yaradır. Onun ərazisində 9,6 milyondan çox, şəhərin özündə isə 3 milyona yaxın insan yaşayır. Bu, Nyu-York və Los-Ancelesdən sonra əhalisinə görə ABŞ-də üçüncü şəhərdir.
Şəhərin əlverişli coğrafi mövqeyi sərnişin və yük daşımalarının inkişafına şərait yaratmışdır. Miçiqan gölündəki dənizlə Sankt-Lorens kanalı ilə birləşən yerli Harbor çay limanı ABŞ-də ən iri limandır. Sərnişin axınına görə O`Hara hava limanı ölkədə liderdir. O, saatda orta hesabla 200 təyyarə göndərir və qəbul edir.
Bir neçə onilliklər bundan öncə Çikaqo iqtisadiyyatının aparıcı sahəsi ət sənayesi idi. Bu gün o, öz yerini ağır sənayeyə – qara metallurgiya, kimya və maşınqayırma sahələrinə verərək artıq ikinci yerdədir. Şəhərin "The Loop" adlanan işgüzar mərkəzində ABŞ-nin şimalında ən iri banklar, korporasiya və trest idarələrinin binaları cəmləşir. Burada həmçinin hər il milyonlarla turistləri cəlb edən butiklər, restoranlar, bahalı otellər, ən məşhur sərgi zalları yerləşir.
Küləklər şəhəri
Çikaqonu həm də küləklər şəhəri adlandırırlar. İnsan məskunlaşmaları burada əvvəllər də olsa da, Çikaqonun tarixi 1833-cü ildən başlayır. Burada bir neçə ailə yaşayan balaca kənd var idi. Şəhər statusunu o, buraya dəmir yolunun çəkildiyi 1880-cı ildə əldə edir. Çikaqonun adı hinduların shikaakwa-dan (vəhşi soğan) hazırlanan ənənəvi xörəyindən götürülür.
Çoxlu sayda göydələn və hündür evlərin olduğu bu şəhərin müasir siması 1871-ci ildə baş vermiş faciəvi hadisənin – yanğının sayəsində yaranmışdır. Yanğın nəticəsində əhalinin üçdəbir hissəsi evini itirmişdir ki, bu da yerli hakimiyyətdən təcili olaraq problemin həllini tələb edirdi. Çikaqonun əvvəlki plan əsasında qurulması qeyri-praktik hesab olunduğundan şəhər tamamilə yeni konsepsiya üzrə rekonstruksiya edildi. Burada əsas ideya ərazini dərininə yox, hündürlüyünə yüksəltmək idi. Beləliklə də Miçiqan gölünün sahilində bir-birinin ardınca yüksək binalar yaranmağa başladı.
Bu gün şəhərin çoxlu sayda ləqəbi var, lakin ən çox işlənən "küləklər şəhəri" ləqəbidir. Onun mənşəyi həm hava şəraiti, həm də siyasətlə əlaqələndirilir. Doğrudan da, göldən çox güclü küləklər əsir, küləyin şiddəti çoxlu sayda göydələnlərin hesabına daha da güclənir. Lakin ilk dəfə bu ləqəb 1893-cü ildə "The New York Sun" qəzetinin redaktoru Çarlz Dana tərəfindən işlədilmişdir. O, Ümumdünya Kolumbiya sərgisində Amerika siyasətçilərinin mənasız nitqlərindən, bu tədbirdən yalnız öz şəxsi reytinqini qaldırmaq məqsədilə istifadə etdiklərindən narazı idi.
Mədəniyyət və turizm
Çikaqo hər il milyonlarla turistin gəldiyi bənzərsiz bir şəhərdir. Hər kəs burada özünə yaxın olanı axtarır: Miçiqan gölünün bənzərsiz çimərliklərində qızmar günəş şüalarından həzz alır, saatlarla nəhəng göydələnlər arasındakı balaca küçələrlə gəzir, konfransa və ya təmtəraqlı butiklərdə növbəti endirimlərə tələsir.
Gündüzlər hərəkətdə olan şəhər atmosferi gecələr daha da canlanır. Minlərlə gecə klubları qonaqlarını əyləncəli şou proqramları, caz gecələri və dadlı mətbəxi ilə qarşılayır. Və heç kimi "quru qanun" illərində Çikaqonun küçələrində ağalıq edən məşhur mafioz Al Kapone haqqında əfsanələr qorxutmur. Yeri gəlmişkən, əhalinin özü də şəhərin adının məhz bu şəxslə bağlanmasından narazıdır. Lakin keçmişdən yaxa qurtarmaq mümkün deyil. Buna görə də şəhərdə ekskursiyada olan qonaqların gəzib dolaşmaq istədikləri ən populyar yer qanqster və mafiozların ağalıq etdikləri kriminal məhəllələrdir.
Şəhər daha çox musiqi ənənələri ilə diqqət cəlb edir, burada caz və blyuz musiqisi geniş yayılıb. House musiqi janrı bu şəhərdə təşəkkül tapıb. Çikaqo cazın vətəni hesab olunur. Hər il burada məşhur Çikaqo caz festivalı keçirilir. Şəhərdə ən məşhur caz klubu Green Mill Jazz Club-dur. Onun yerləşdiyi yeri yerli əhali bilir, buna görə onu tapmaq çətin deyil. Maraqlıdır ki, bir vaxtlar bu kluba Al Kaponenin sağ əli hesab olunan MakQurn rəhbərlik edirdi.
Çikaqo həm də muzeyləri ilə məşhurdur. Şəhərətrafı qəsəbələrdən biri Oak park milli tarixi rayon kimi mühafizə edilir. Ernest Heminquey burada doğulub.
Bu gün Çikaqo piyada gəzintisi üçün ABŞ-nin ən cazibədar şəhərlərindən biri hesab olunur. Çoxlu sayda göydələnlərə, sənaye binalarına, memarlıq abidələrinə və digər tikililərə baxmayaraq, şəhərdə yaşıllıq çoxdur. Onun sahəsinin praktiki olaraq üçdəbir hissəsini bağlar və parklar təşkil edir. Şəhərin sahilyanı hissəsi daha gözəldir. Buradakı güllü-çiçəkli bağlarda və əyləncə parklarında həm böyüklər, həm də uşaqlar vaxtlarını şən keçirə bilər.
North Michigan Avenue alış-veriş edənlər üçün cənnətdir. Burada şəhərin ən dəbdəbəli butikləri, məşhur supermarketləri və dükanları yerləşir. İl boyu bu mağazalarda müxtəlif endirimlər və digər aksiyalar təşkil olunur. Alış-veriş üçün buraya təkcə turistlər yox, "Böyük Çikaqo"nun öz sakinləri də gəlir.
Görkəmli şəxsiyyətləri
- Frank Lloyd Rayt — memar
- Enriko Fermi — fizik
- Milton Fridmen — iqtisadçı
- Teodor Şults — iqtisadçı
- Herbert Saymon — iqtisadçı
- — ssenarist, jurnalist
- Ernest Heminquey — yazıçı, jurnalist
Qardaş şəhərlər
Maraqlı faktlar
- Çikaqo və Bakı eyni ləqəbi daşıyır: Küləklər Şəhəri.
Həmçinin bax
İstinadlar
- United States. Bureau of the Census 2016 U.S. Gazetteer Files (ing.). Washington, D.C.: U.S. Census Bureau, 2016.
- 2020 United States Census. / red. ABŞ əhalinin siyahıya alınması bürosu
- . 2015-09-10 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-08-17.
- . 2015-09-10 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-08-17.
- . 2015-09-10 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-08-17.
- "Ən məşhur mədəniyyət mərkəzləri. ann.az". 2011-04-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2011-04-09.
- . 2015-09-10 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-08-17.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Cikaqo ing Chicago Sikaqo oxunur Amerika Birlesmis Statlarinin en boyuk seherlerinden biri Illinoys statinda yerlesir CikaqoChicagoBayraq d Gerb41 51 00 sm e 87 39 00 q u Olke ABSTarixi ve cografiyasiSahesi 606 424 km 2016 Merkezin hundurluyu 179 mSaat qursagi UTC 06 00UTC 05 00EhalisiEhalisi 2 746 388 nef 1 aprel 2020 Resmi dili ingilis diliReqemsal identifikatorlarTelefon kodu 872 312 773Poct indeksi 60601 60827Digerchicago govXeriteni goster gizle Cikaqo Vikianbarda elaqeli mediafayllar Cikaqo neheng meqapolis olmaqla Simali Amerikanin en boyuk maliyye ve neqliyyat merkezidir O Miciqan golunun cenub qerb sahili boyunca uzanaraq seheryani qesebelerle birge Boyuk Cikaqo adlanan aqlomerasiya yaradir Onun erazisinde 9 6 milyondan cox seherin ozunde ise 3 milyona yaxin insan yasayir Bu Nyu York ve Los Ancelesden sonra ehalisine gore ABS de ucuncu seherdir Seherin elverisli cografi movqeyi sernisin ve yuk dasimalarinin inkisafina serait yaratmisdir Miciqan golundeki denizle Sankt Lorens kanali ile birlesen yerli Harbor cay limani ABS de en iri limandir Sernisin axinina gore O Hara hava limani olkede liderdir O saatda orta hesabla 200 teyyare gonderir ve qebul edir Bir nece onillikler bundan once Cikaqo iqtisadiyyatinin aparici sahesi et senayesi idi Bu gun o oz yerini agir senayeye qara metallurgiya kimya ve masinqayirma sahelerine vererek artiq ikinci yerdedir Seherin The Loop adlanan isguzar merkezinde ABS nin simalinda en iri banklar korporasiya ve trest idarelerinin binalari cemlesir Burada hemcinin her il milyonlarla turistleri celb eden butikler restoranlar bahali oteller en meshur sergi zallari yerlesir Kulekler seheriCikaqonu hem de kulekler seheri adlandirirlar Insan meskunlasmalari burada evveller de olsa da Cikaqonun tarixi 1833 cu ilden baslayir Burada bir nece aile yasayan balaca kend var idi Seher statusunu o buraya demir yolunun cekildiyi 1880 ci ilde elde edir Cikaqonun adi hindularin shikaakwa dan vehsi sogan hazirlanan enenevi xoreyinden goturulur Coxlu sayda goydelen ve hundur evlerin oldugu bu seherin muasir simasi 1871 ci ilde bas vermis facievi hadisenin yanginin sayesinde yaranmisdir Yangin neticesinde ehalinin ucdebir hissesi evini itirmisdir ki bu da yerli hakimiyyetden tecili olaraq problemin hellini teleb edirdi Cikaqonun evvelki plan esasinda qurulmasi qeyri praktik hesab olundugundan seher tamamile yeni konsepsiya uzre rekonstruksiya edildi Burada esas ideya erazini derinine yox hundurluyune yukseltmek idi Belelikle de Miciqan golunun sahilinde bir birinin ardinca yuksek binalar yaranmaga basladi Bu gun seherin coxlu sayda leqebi var lakin en cox islenen kulekler seheri leqebidir Onun menseyi hem hava seraiti hem de siyasetle elaqelendirilir Dogrudan da golden cox guclu kulekler esir kuleyin siddeti coxlu sayda goydelenlerin hesabina daha da guclenir Lakin ilk defe bu leqeb 1893 cu ilde The New York Sun qezetinin redaktoru Carlz Dana terefinden isledilmisdir O Umumdunya Kolumbiya sergisinde Amerika siyasetcilerinin menasiz nitqlerinden bu tedbirden yalniz oz sexsi reytinqini qaldirmaq meqsedile istifade etdiklerinden narazi idi Medeniyyet ve turizmCikaqo her il milyonlarla turistin geldiyi benzersiz bir seherdir Her kes burada ozune yaxin olani axtarir Miciqan golunun benzersiz cimerliklerinde qizmar gunes sualarindan hezz alir saatlarla neheng goydelenler arasindaki balaca kucelerle gezir konfransa ve ya temteraqli butiklerde novbeti endirimlere telesir Gunduzler hereketde olan seher atmosferi geceler daha da canlanir Minlerle gece klublari qonaqlarini eylenceli sou proqramlari caz geceleri ve dadli metbexi ile qarsilayir Ve hec kimi quru qanun illerinde Cikaqonun kucelerinde agaliq eden meshur mafioz Al Kapone haqqinda efsaneler qorxutmur Yeri gelmisken ehalinin ozu de seherin adinin mehz bu sexsle baglanmasindan narazidir Lakin kecmisden yaxa qurtarmaq mumkun deyil Buna gore de seherde ekskursiyada olan qonaqlarin gezib dolasmaq istedikleri en populyar yer qanqster ve mafiozlarin agaliq etdikleri kriminal mehellelerdir Seher daha cox musiqi eneneleri ile diqqet celb edir burada caz ve blyuz musiqisi genis yayilib House musiqi janri bu seherde tesekkul tapib Cikaqo cazin veteni hesab olunur Her il burada meshur Cikaqo caz festivali kecirilir Seherde en meshur caz klubu Green Mill Jazz Club dur Onun yerlesdiyi yeri yerli ehali bilir buna gore onu tapmaq cetin deyil Maraqlidir ki bir vaxtlar bu kluba Al Kaponenin sag eli hesab olunan MakQurn rehberlik edirdi Cikaqo hem de muzeyleri ile meshurdur Seheretrafi qesebelerden biri Oak park milli tarixi rayon kimi muhafize edilir Ernest Heminquey burada dogulub Bu gun Cikaqo piyada gezintisi ucun ABS nin en cazibedar seherlerinden biri hesab olunur Coxlu sayda goydelenlere senaye binalarina memarliq abidelerine ve diger tikililere baxmayaraq seherde yasilliq coxdur Onun sahesinin praktiki olaraq ucdebir hissesini baglar ve parklar teskil edir Seherin sahilyani hissesi daha gozeldir Buradaki gullu cicekli baglarda ve eylence parklarinda hem boyukler hem de usaqlar vaxtlarini sen kecire biler North Michigan Avenue alis veris edenler ucun cennetdir Burada seherin en debdebeli butikleri meshur supermarketleri ve dukanlari yerlesir Il boyu bu magazalarda muxtelif endirimler ve diger aksiyalar teskil olunur Alis veris ucun buraya tekce turistler yox Boyuk Cikaqo nun oz sakinleri de gelir Gorkemli sexsiyyetleriFrank Lloyd Rayt memar Enriko Fermi fizik Milton Fridmen iqtisadci Teodor Sults iqtisadci Herbert Saymon iqtisadci ssenarist jurnalist Ernest Heminquey yazici jurnalistQardas seherlerAkkra Qana Amman Iordaniya Afina Yunanistan Belqrad Serbiya Ingiltere Boyuk Britaniya Boqota Kolumbiya Koreya Respublikasi Nyu Deli Hindistan Durban CAR Irlandiya Goteborq Isvec Hamburq Almaniya Kiyev Ukrayna Lahor Pakistan Isvecre Mexiko Meksika Milan Italiya Moskva Rusiya Osaka Yaponiya Israil Praqa Cexiya Senyan Cin Sanxay Cin Toronto Kanada Vilnus Litva Varsava PolsaMaraqli faktlarCikaqo ve Baki eyni leqebi dasiyir Kulekler Seheri Hemcinin baxCikaqo emtee birjasiIstinadlarUnited States Bureau of the Census 2016 U S Gazetteer Files ing Washington D C U S Census Bureau 2016 2020 United States Census red ABS ehalinin siyahiya alinmasi burosu 2015 09 10 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 08 17 2015 09 10 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 08 17 2015 09 10 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 08 17 En meshur medeniyyet merkezleri ann az 2011 04 05 tarixinde Istifade tarixi 2011 04 09 2015 09 10 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 08 17 Xarici kecidler