Brno (çex dili: Brno, almanca: Brünn) — Çex Respublikasının ikinci böyük şəhəri. və çaylarının birləşdiyi yerdə yerləşir. Cənubi Moraviya diyarının inzibati mərkəzi, keçmiş Böyük Moraviya dövlətinin paytaxtı olub.
Şəhər | |||||
Brno | |||||
---|---|---|---|---|---|
Brno | |||||
| |||||
Ölkə | |||||
Tarixi və coğrafiyası | |||||
Əsası qoyulub | 1243 | ||||
İlk məlumat | 1091 | ||||
Sahəsi |
| ||||
Mərkəzin hündürlüyü | 237 m | ||||
Saat qurşağı | | ||||
Əhalisi | |||||
Əhalisi |
| ||||
Rəqəmsal identifikatorlar | |||||
Poçt indeksi | 602 00–664 81 | ||||
Nəqliyyat kodu | B | ||||
Digər | |||||
brno.cz | |||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarix
Brno şəhərinin adı ilk dəfə XI əsrdə rast gəlinir. Şəhərin adının yaranması ilə başğlı bir neçə mülahizə vardır. Birincisinə görə "Brno" sözü - "brniti" - müdafiə, ikinci mənbəyə görə - "təpə", üçüncü mənbəyə görə isə - bu dəyişdirilmiş kelt sözüdür ("Eburodunon" sözündən). 1243-cü ildə Brno azad şəhər statusunu aldı, XIII əsrdə isə Morav krallığının mərkəzi oldu. 1454-cü ildə kral şəhərdə yaşayan bütün yəhudiləri qovur. Habsburqlar sülaləsinin Çexiyada hökmdarlığı zamanı, Brno bütün Moraviyanın mədəniyyət mərkəzi hesab edilirdi. zamanı şəhər iki dəfə İsveç ordusu tərəfindən işğal edilir. 1777-ci ildə Brno yepiskopluq mərkəzinə çevrilir. 1918-ci ildə Çexoslovakiyanın tərkibinə daxil olur, İkinci dünya müharibəsi zamanı güclü dağıntıya məruz qalır (əsasən ingilis-amerikan aviasiyası tərəfindən). Beneş dekretlərindən sonra, şəhərdə yaşayan bir çox almanlar deportasiya olunurlar.
Əhalisi
1869—2009-cu illərdə Brnonun əhali sayı:
İl | 1869 | 1880 | 1890 | 1900 | 1910 | 1921 | 1930 |
Əhali | 104 977 | 120 122 | 145 782 | 176 645 | 216 709 | 237 659 | 283 972 |
İl | 1950 | 1961 | 1970 | 1980 | 1991 | 2001 | 2009 |
Əhali | 299 099 | 324 173 | 344 218 | 371 463 | 388 296 | 376 172 | 405 405 |
Nəqliyyat
Şəhərdə Turjanı aeroportu (çex. Tuřany) fəaliyyət göstərir. Brno ölkənin əsas avtomagistralların kəsişmə mərkəzidir, yol Praqadan Bratislavaya qədər gedir.
Görməli yerləri
Brnoda bir çox mədəniyyət və memarlıq abidələri vardır. Şəhərin mərkəzi sayılan "Stare mesto"-da qotik Pyotr və Pavel kilsəsi (XIII-XX ə.), müqəddəs Yakub, Tomaş və Yan kilsələri (hamısı XIII-XVII əsrlər), Köhnə və Yeni ratuşa binaları və s. yerləşir
Qardaşlaşmış şəhərlər
Brnonun qardaş şəhərləri:
- ABŞ Dallas
- Fransa
- Polşa Poznan
- Rusiya Voronej
- Almaniya Leypsiq
- Almaniya Ştutqart
- Niderland Utrext
- Litva Kaunas
- Avstriya Vyana
- Ukrayna Xarkov
Brno şəhərinin şərəfinə asteroidlərdən biri adlandırılıb.
İstinadlar
- Jakl L. Jak stará jsou česká města? Legendy a fakta. (çeş.). // iDNES.cz 2011.
- archINFORM (alm.). 1994.
- Czech Statistical Office Malý lexikon obcí České republiky – 2017. Czech Statistical Office, 2017.
- Český statistický úřad Počet obyvatel v obcích – k 1. 1. 2024 (çeş.). Praha: ČSÚ, 2024.
- Register of territorial identification, addresses and real estates.
- Statistik məlumat. Çexiyanın statistik məlumatı [ölü keçid]
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Brno cex dili Brno almanca Brunn Cex Respublikasinin ikinci boyuk seheri ve caylarinin birlesdiyi yerde yerlesir Cenubi Moraviya diyarinin inzibati merkezi kecmis Boyuk Moraviya dovletinin paytaxti olub SeherBrnoBrnoBayraq Gerb d 49 11 43 sm e 16 36 30 s u Olke CexiyaTarixi ve cografiyasiEsasi qoyulub 1243Ilk melumat 1091Sahesi 230 182739 km Merkezin hundurluyu 237 mSaat qursagi UTC 01 00UTC 02 00EhalisiEhalisi 400 566 nef 1 yanvar 2024 Reqemsal identifikatorlarPoct indeksi 602 00 664 81Neqliyyat kodu BDigerbrno czXeriteni goster gizle Brno Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixBrno seherinin adi ilk defe XI esrde rast gelinir Seherin adinin yaranmasi ile basgli bir nece mulahize vardir Birincisine gore Brno sozu brniti mudafie ikinci menbeye gore tepe ucuncu menbeye gore ise bu deyisdirilmis kelt sozudur Eburodunon sozunden 1243 cu ilde Brno azad seher statusunu aldi XIII esrde ise Morav kralliginin merkezi oldu 1454 cu ilde kral seherde yasayan butun yehudileri qovur Habsburqlar sulalesinin Cexiyada hokmdarligi zamani Brno butun Moraviyanin medeniyyet merkezi hesab edilirdi zamani seher iki defe Isvec ordusu terefinden isgal edilir 1777 ci ilde Brno yepiskopluq merkezine cevrilir 1918 ci ilde Cexoslovakiyanin terkibine daxil olur Ikinci dunya muharibesi zamani guclu dagintiya meruz qalir esasen ingilis amerikan aviasiyasi terefinden Benes dekretlerinden sonra seherde yasayan bir cox almanlar deportasiya olunurlar Almanlarin Cexiyadan deportasiyasiEhalisi1869 2009 cu illerde Brnonun ehali sayi Il 1869 1880 1890 1900 1910 1921 1930Ehali 104 977 120 122 145 782 176 645 216 709 237 659 283 972Il 1950 1961 1970 1980 1991 2001 2009Ehali 299 099 324 173 344 218 371 463 388 296 376 172 405 405NeqliyyatSeherde Turjani aeroportu cex Turany fealiyyet gosterir Brno olkenin esas avtomagistrallarin kesisme merkezidir yol Praqadan Bratislavaya qeder gedir Gormeli yerleriBrnoda bir cox medeniyyet ve memarliq abideleri vardir Seherin merkezi sayilan Stare mesto da qotik Pyotr ve Pavel kilsesi XIII XX e muqeddes Yakub Tomas ve Yan kilseleri hamisi XIII XVII esrler Kohne ve Yeni ratusa binalari ve s yerlesir Brno medeniyyet muzeyiQardaslasmis seherlerBrnonun qardas seherleri ABS Dallas Fransa Polsa Poznan Rusiya Voronej Almaniya Leypsiq Almaniya Stutqart Niderland Utrext Litva Kaunas Avstriya Vyana Ukrayna Xarkov Brno seherinin serefine asteroidlerden biri adlandirilib IstinadlarJakl L Jak stara jsou ceska mesta Legendy a fakta ces iDNES cz2011 archINFORM alm 1994 Czech Statistical Office Maly lexikon obci Ceske republiky 2017 Czech Statistical Office 2017 Cesky statisticky urad Pocet obyvatel v obcich k 1 1 2024 ces Praha CSU 2024 Register of territorial identification addresses and real estates Statistik melumat Cexiyanin statistik melumati olu kecid