Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Bu məqaləni lazımdır. |
Bu məqalə . |
Metafora (q.yun. μεταφορά — «köçürmə») və ya məcaz — Metafor bir əşya, varlıq və hadisəyə məxsus əlamətə hadisə üzərinə köçürülməsi yolu ilə düzəlir.
Metaforu təşbehlə (bənzətmə ilə) qarışdırmaq olmaz. Hər ikisi müqayisə, bənzətmə əsasında düzəldiyi üçün bəzən onları fərqləndirmək çətindir. Yadda saxlamaq lazımdır ki, təşbehdən fərqli olaraq metaforda qarışdırılan tərəflərdən biri iştirak etmir. Cümlədəki şəxs sadəcə bir fikirlə ifadə olunur. Yəni, təşbehdə müqayisə olunan predmetlərdən (bənzəyən və bənzədilən) hər ikisinin adı çəkildiyi halda, metaforda yalnız birinin adı çəkilir. Məsələn, "Üzü günəş kimi işıq saçan qızım susmasın" cümləsində üzün günəşə bənzədilməsi ilə təşbeh düzəlmişdir. Həmin cümləni "Günəşim susmasın" şəklinə salsaq metafor düzələcək. "Günəş" bütöv cümlədəki başlıca fikri ifadə etməklə metafor çevrilir. İnsana, canlıya aid olan əlamətin cansızların, təbiətin üzərinə köçürülməsi yolu ilə düzələn metaforlar bədii ədəbiyyatda çoxluq təşkil edir. Aşıq Ələsgərin "" qoşmasının aşağıdakı misralarında işlənən metaforlar bu baxımdan çox səciyyəvi olub şeirə xüsusi gözəllik, təravət vermişdir:
Ağ xələt bürünər, zərnişan geyməz,
Heç kəsi dindirib keyfinə dəyməz,
Sərdara söz deməz, şaha baş əyməz,
Qüdrətdən səngərli, qalalı dağlar.
Digər bir nümunəyə diqqət edək:
Arandan yaylağa tələsir yağış. (Hüseyn Arif)
Bu insanın əlaməti yağışın üzərinə köçrülmüşdür. Lakin insanın adı çəkilməmişdir. İnsan sözündən, yəni bənzədiləndən istifadə olunmamışdır. Bu cümlə "Yağış insan kimi tələsir" olsaydı, onda təşbeh olardı, çünki burda təşbehin 4 predmeti (bənzəyən, bənzədilən, bənzətmə qoşması və bənzətmə əlaməti) də iştirak edib.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bu meqale qaralama halindadir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Eger mumkundurse daha deqiq bir sablondan istifade edin Metafora q yun metafora kocurme ve ya mecaz Metafor bir esya varliq ve hadiseye mexsus elamete hadise uzerine kocurulmesi yolu ile duzelir Metaforu tesbehle benzetme ile qarisdirmaq olmaz Her ikisi muqayise benzetme esasinda duzeldiyi ucun bezen onlari ferqlendirmek cetindir Yadda saxlamaq lazimdir ki tesbehden ferqli olaraq metaforda qarisdirilan tereflerden biri istirak etmir Cumledeki sexs sadece bir fikirle ifade olunur Yeni tesbehde muqayise olunan predmetlerden benzeyen ve benzedilen her ikisinin adi cekildiyi halda metaforda yalniz birinin adi cekilir Meselen Uzu gunes kimi isiq sacan qizim susmasin cumlesinde uzun gunese benzedilmesi ile tesbeh duzelmisdir Hemin cumleni Gunesim susmasin sekline salsaq metafor duzelecek Gunes butov cumledeki baslica fikri ifade etmekle metafor cevrilir Insana canliya aid olan elametin cansizlarin tebietin uzerine kocurulmesi yolu ile duzelen metaforlar bedii edebiyyatda coxluq teskil edir Asiq Elesgerin qosmasinin asagidaki misralarinda islenen metaforlar bu baximdan cox seciyyevi olub seire xususi gozellik teravet vermisdir Ag xelet buruner zernisan geymez Hec kesi dindirib keyfine deymez Serdara soz demez saha bas eymez Qudretden sengerli qalali daglar Diger bir numuneye diqqet edek Arandan yaylaga telesir yagis Huseyn Arif Bu insanin elameti yagisin uzerine kocrulmusdur Lakin insanin adi cekilmemisdir Insan sozunden yeni benzedilenden istifade olunmamisdir Bu cumle Yagis insan kimi telesir olsaydi onda tesbeh olardi cunki burda tesbehin 4 predmeti benzeyen benzedilen benzetme qosmasi ve benzetme elameti de istirak edib