Əlavə dəyər vergisi (ƏDV) — növü. Bu vergi məhsula və ya materiala hər bir istehsal və çatdırma (distribusiya) mərhələsində əlavə olunan bazar dəyərinə qoyulur, və axırda istehlakçının üzərinə düşür. Bu fərqlidir, çünki satış vergisi alış-veriş nöqtəsində götürülür. Fransanın Vergi Vəkalətinin (Direction générale des impôts) birgə direktoru 1964-cü ildə aprelin 10-da bu vergini ilk dəfə tətbiq edən olub, baxmayaraq ki bu konsepti 1918-ci ildə təklif edən alman sənayeçi (Wilhelm von Siemens) olub. İlkin olaraq o böyük bizneslərə yönəldilmişdir, amma sonra biznesin bütün sahələri əhatə edib. Fransada o dövlət gəlirlərin 50%nı təşkil edən dövlət maliyyənin vacib mənbəyidir.
Fərdi axrıncı istehlakçılarda ƏDV-ni geri qaytarmaq imkanı yoxdur, amma müəssisələr təchizat zənciri çərçivəsində alınan və növbəti mərhələrə satılan (digər müəssisəyə və ya istehlakçılara) məhsullar və xidmətlər üçün ödənilmiş ƏDVni geri ala bilərlər. O cümlədən təchizat zəncirin hər bir mərhələsində vergi biznes tərəfindən əlavə olunan dəyərin daimi hissəsidir, və verginin yığması ilə bağlı xərclər dövlətə yox, daha çox bizneslərə düşür. ƏDV ona görə yaradılıb ki, yüksək satış vergiləri onlardan qaçmağa və fırıldaqlığa səbəb olurdu. Verginin tənqidçiləri qeyd edir ki, o qeyri-proporsional olaraq aşağı və orta gəliri olan ev təsərrüfatları üçün vergi ağırlığını artırır.
ƏDV-nin mahiyyəti və dolayı vergilər sistemində
ƏDV dolayı vergi olmaqla məhsulun qiymətinə əlavə formasında çıxış edir. Əgər mənfəət vergisi müəssisənin sərəncamında qalan mənfəətin, gəlir vergisi işçilərə ödənilən əmək haqqının həcmini azalmasına səbəb olursa, ƏDV isə müəssisənin vəsaitlərinin həcmini azaltmır, çünki o, məhsulun istehlakçısı tərəfindən əmtəənin qiymətində ödənilir. Əlavə dəyər vergisinin iqtisadi mənası ondan ibarətdir ki, o, istehsalın və dövriyyənin bütün mərhələlərində yaradılmış və satılmış malların, işlərin, xidmətlərin dəyəri ilə istehsal və dövriyyə xərclərinə aid edilmiş material xərcləri arasındakı fərq kimi müəyyən edilən əlavə edilmiş dəyərin bir hissəsindən tutulur. Bu vergi hüquqi və fiziki şəxslərin fəaliyyəti prosesində yaranan dəyər artımının qanunvericiliklə müəyyən olunmuş kəmiyyətinin dövlət büdcəsinə ayrılan hissəsidir. ƏDV-nin tətbiqi sferası iqtisadi subyekləri deyil, daha çox iqtisadi əməliyyat və fəaliyyətləri əhatə edir. Buna görə də, ölkənin hüdudlarından kənarda satılan mallar, göstərilən xidmətlərin ƏDV üzrə vergitutma obyekti olub-olmamasını müəyyən etmək üçün vergi qanunvericiliyində ƏDV-nin tutulması prinsipinə diqqət yetirmək lazımdır. Ümumiyyətlə, beynəlxalq praktikada əməliyatların ƏDV-yə cəlb olunmasının iki prinsipindən istifadə olunur:
- Mənşə ölkəsi (malların, işlərin və xidmətlərin istehsal olunduğu ölkə) prinsipi;
- Təyinat ölkəsi (malların, işlərin və xidmətlərin istehlak olunduğu ölkə) prinsipi.
Məqsədəuyğundur ki, mənşə ölkəsi prinsipinə əsasən daxili və ya xarici bazarda təqdim olunmasından asılı olmayaraq, mallar ölkə ərazisində qismən və ya tam təqdim edilibsə, onda həmin əməliyyat ƏDV-yə cəlb olunmalıdır. Onu da qeyd edək ki, Sovetlər Birliyi dağıldıqdan sonra yeni formalaşan müstəqil dövlətlər (Baltikyanı dövlətlər istisna olmaqla) öz aralarında ticarəti mənşə ölkəsi prinsipinə əsaslanan vergi rejimində ƏDV-yə cəlb edirdilər. Bu prinsipə uyğun vergiyə cəlbetmə zamanı vergitutma bazası müsbət ticarət balansı olan ölkələrin xeyrinə hərəkət edir. Digər tərəfdən, postsovet ölkələri ilə ticarətin mənşə ölkəsi prinsipi, yerdə qalan, yəni uzaq xarici ölkələr ilə təyinat ölkəsi prinsipi ilə aparılması daha çox ƏDV-nin iqtisadi mahiyyətinin deformasiyasına gətirib çıxarırdı. Həmçinin, bu halda yalnız ixracın dəyərinin ƏDV üzrə vergitutma obyekti kimi müəyyən olunması baş verir ki, bu da iqtisadi cəhətdən zəif inkişaf etmiş, xüsusilə beynəlxalq bazarda rəqabət qabiliyyəti aşağı olan ölkələr üçün demək olar ki, qəbul edilməzdir. Bunu da qeyd etməliyik ki, Azərbaycan Respublikasının Vergi Məcəlləsi 1 yanvar 2001-ci il tarixindən qüvvəyə mindikdən sonar Respublikamızda bu prinsip əsasında vergiyə cəlb etməyə son qoyuldu. Təyinat ölkəsi prinsipinə görə, mallar ölkə daxilində istehlak üçün nəzərdə tutulduğu halda, əməliyyat ƏDV üzrə vergitutma obyekti hesab olunur. Bu prinsip tətbiq olunduqda yalnız ölkə ərazisində istehlak olunan bütün malar (işlər və xidmətlər) ƏDV-yə cəlb olunur. Belə ki, təyinat prinsipi mal, iş və xidmətin ƏDV-yə cəlb olunmasının istehlak ölkəsində aparılması ilə xarakterizə olunur. Bu, beynəlxalq prinsipdir və hər bir ölkəyə öz daxili istehlakını ƏDV-yə cəlb etməyə imkan verməklə yanaşı, həm də həmin ölkələrə mövcud vəsaitlərin paylanmasında daha böyük nailiyyətlər əldə etməyə və daha az neqativ nəticələrin yaranmasına şərait yaradır. Tutaq ki, A və B ölkələrinin müxtəlif əmtəə qrupları üzrə ticarət münasibətləri var. A ölkəsi öz ərazisində ƏDV-nin mənşə prinsipini tətbiq edir. B ölkəsi isə təyinat ölkəsi prinsipindən istifadə edir. A ölkəsi B-yə mal ixrac edərkən həmin malları gömrük məntəqəsində ƏDV-yə cəlb edir. Çünki, mənşə ölkəsi prinsipində ixrac ƏDV üzrə vergitutma obyektidir. B ölkəsi də öz növbəsində idxal olunan mallara ƏDV tətbiq edir. Beləliklə, B ölkəsi ərazisində satılan həmin mallar iki dəfə ƏDV-yə cəlb olunur. Deməli, idxal olunan malların qiyməti hər iki ölkədə tətbiq olunan ƏDV dərəcəsi həcmində artmış olur. Bu da idxal olunan malların yerli bazarlarda realizə olunmasını çətinləşdirir. Belə bir vəziyyətin aradan qaldırılması üçün ölkələr arasında qarşılıqlı razılaşma müqaviləsi imzalanır. Eyni zamanda, çox vaxt belə bir vəziyyətin yaranmaması üçün dünya ölkələrinin əksərində təyinat ölkəsi prinsipindən istifadə edilməsi məqsədəuyğun hesab edilir. Bununla əlaqədar beynəlxalq təcrübəni təhlil etdikdə, məlum olur ki, ƏDV tətbiq edilən ölkələrin əksəriyyətində təyinat ölkəsi prinsipindən istifadə edilir. Azərbaycan qanunvericiliyinə gəldikdə isə Azərbaycanda də dünyanın əksər ölkələrində olduğu kimi təyinat ölkəsi prinsipindən istifadə olunur. ƏDV-ni digər vergilərdən fərqləndirən əsas xüsusiyyətlərdən biri də vergi əvəzləşdirilməsi mexanizminin mövcud olmasıdır. Fərdi axrıncı istehlakçılarda ƏDV-ni geri qaytarmaq imkanı yoxdur, amma müəssisələr təchizat zənciri çərçivəsində alınan və növbəti mərhələrə satılan (digər müəssisəyə və ya istehlakçılara) məhsullar və xidmətlər üçün ödənilmiş ƏDV-ni geri ala bilərlər. O cümlədən təchizat zəncirin hər bir mərhələsində vergi biznes tərəfindən əlavə olunan dəyərin daimi hissəsidir, və verginin yığması ilə bağlı xərclər dövlətə yox, daha çox bizneslərə düşür. ƏDV ona görə yaradılıb ki, yüksək satış vergiləri onlardan qaçmağa və fırıldaqlığa səbəb olurdu. Verginin tənqidçiləri qeyd edir ki, o qeyri-proporsional olaraq aşağı və orta gəliri olan ev təsərrüfatları üçün vergi ağırlığını artırır. Ümumiyyətlə beynəlxalq səviyyədə Əlavə Dəyər Vergisinə regional inteqrasiya çərçivəsində vergi sisteminin inkişafı və transformasiyası baxımından vergi harmonizasiyasının əsas aləti kimi baxılır. Vergi harmonizasiyası vahid Avropa İqtisadi məkanının yaradıldığı zaman yaranmışdı və dövlətlərarası regional əməkdaşlıq zamanı inkişaf etmişdi. Bu qlobal məsələnin həyata keçirilməsi məqsədilə ƏDV-nin və digər dolayı vergilərin hesablanması və dərəcələrin eyni həddə qəbul edilməsi yolunda işlər aparılır.
Azərbaycanda ƏDV-nin tətbiqi və inkişaf xüsusiyyətləri
Leqal iqtisadiyyatın normal fəaliyyət göstərməsi üçün əlverişli vergi şəraitinin yaradılması dövlətin vergi siyasətinin əsas istiqamətlərindən biridir. Respublikamızda bu sahədə daim məqsədyönlü işlər görülmüşdür. Belə ki, mənfəət vergisinin dərəcəsi 45 faizdən 20 faizə, əlavə dəyər vergisinin dərəcəsi 28 faizdən 18 faizə, fiziki şəxslərin gəlir vergisinin maksimal dərəcəsi 55 faizdən 25 faizə endirilmiş, aylıq gəlirin vergi tutulmayan məbləği 140 manata qaldırılmışdır. Bütün bunların nəticəsində Azərbaycan Respublikasında əksər vergilərin dərəcələri digər ölkələrdəki analoji vergi dərəcələrindən xeyli aşağıdır.
Nazirlər Kabinetinin 2012-ci il 7 may tarixli qərarı ilə əlavə dəyər vergisi üzrə gömrük borcunun hesablanması idxal olunan mallara münasibətdə gömrük sərhədini keçən gündən, ixrac olunan mallara münasibətdə isə mallara dair bəyannamənin təqdim olunduğu gündən başlanır və həmin gün qüvvədə olan vergi dərəcəsi əsas götürülür. Uyğun olaraq Respublikamızda ƏDV məbləği aşağıdakı qaydada hesablanır:
ƏDV = (D + A + R) x V/100
- D - Malların gömrük rəsmiləşdirilməsi zamanı müəyyən edilmiş gömrük dəyəri;
- A - aksiz vergisi; R - gömrük rüsumları; V - qüvvədə olan vergi dərəcəsi.
Şəxsin ƏDV məqsədləri üçün qeydiyyat haqqında ərizəsində göstərilən məlumatlar vergi orqanı tərəfindən 30 gün müddətində qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada araşdırılır. Ərizədəki məlumatlar düzgün olduqda, araşdırmanın nəticələri üzrə müəyyən edilmiş formada akt tərtib olunur və ərizədə göstərilən məlumatlar ƏDV qeydiyyatı üçün əsas verdikdə vergi orqanı şəxsi ƏDV ödəyicilərinin reyestrində qeydə almağa və ona 5 iş günündən gec olmayaraq qeydiyyat bildirişi verməyə borcludur. Akt iki nüsxədə tərtib olunur və bir nüsxəsi şəxsə təqdim edilir. Şəxsin ərizəsindəki məlumatların düzgün olmadığı müəyyən edildikdə, araşdırmanın nəticələri üzrə müəyyən edilmiş formada əsaslandırılmış akt tərtib olunur. Akt iki nüsxədə tərtib olunur və bir nüsxəsi şəxsə təqdim edilir. Şəxs aktı aldığı gündən 5 gün müddətində dəqiqsizlikləri aradan qaldırıb vergi orqanına təqdim etməlidir. Təqdim edilmiş ərizədə dəqiqsizliklər olmadıqda şəxs qeydiyyata alınır və bu barədə şəxsə vergi orqanı tərəfindən bildiriş göndərilir. Şəxs yuxarıda göstərilən qaydada dəqiqsizlikləri aradan qaldırmadıqda və qeydiyyata alınmadıqda qanunla müəyyən edilmiş qaydada məsuliyyət daşıyır. ƏDV ödəyicisinin qeydiyyat bildirişi ƏDV ödəyicisinə bir dəfə verilir və onda saxlanılır. ƏDV ödəyicisinin qeydiyyat bildirişi itirildikdə və ya yararsız hala düşdükdə vergi ödəyicisinin müraciəti əsasında ona bildirişin surəti verilir.
Misal
Bir məhsulun istehsalı və satışını təsəvvür edin. Onu da "şey" adlandırarıq. "Gəlir" əvəzinə də biz "cəm fərq" istifadə edəcəyik. Gəlir isə bütün xərcləri (icarə, maaş) ödəməkdən sonra qalan hissə olacaq.
Vergisiz
- İstehsalçı şeyi yaratmaq üçün xammala $1.00 xərcləyir.
- Şey sonra pərakəndə ticarətçiyə $1.20 qiymətlə topdan satılır, və $0.20 cəm fərq gətirir.
- Pərakəndə ticarətçi isə şeyi son istehlakçıya $1.50-ə satır və $0.30 olan cəm fərq əldə edir.
Şimali Amerikalı (Kanadada əyalət və ABŞda dövlət) satış vergisi ilə
10% satış vergisi ilə:-
- İstehsalçı şeyi yaratmaq üçün xammala $1.00 xərclənir və sübut edir ki, o son istehlakçı deyil.
- İstehsalçı pərakəndə ticarətçidən $1.20 tələb edir, yoxlayır ki o son istehlakçı deyil və $0.20 olan cəm fərq əldə edir.
- Pərakəndə ticarətçi istehlakçıdan $1.65 ($1.50 + ($1.50 x 10%)) tələb edir, dövlətə $0.15 ayrılır, və $0.30 cəm fərq ilə qalır.
Deməli, istehlakçı 10%($0.15) əlavə ödəyir, və dövlət eyni məbləğdə vergi yığır. Pərakəndə ticarətçilər heç bir vergi birbaşa ödəməyiblər (bunu istehlakçı edib), amma onlar kağız işini görməlidi ki, dövlət yığılmış satış vergisini təsdiq etsin. Tədarükçülər və istehsalçılar ancaq düzgün sənədləşmə aparmaq və onların müştərilərinin son istehsalçı olmamasını yoxlamaq inzibati öhdəliyi daşıyırlar.
ƏDV ilə
10% ƏDV:
- İstehsalçı xammala $1.10 ($1 + ($1 x 10%)) ödəyir, və xammalın satıcısı dövlətə $0.10 ayrılır.
- İstehsalçı isə pərakəndə ticatətçidən $1.32 ($1.20 + ($1.20 x 10%)) götürür və dövlətə $0.02 ($0.12 minus $0.10), $0.20 cəm fərq ilə qalarkən ($1.32 – $0.02 – $1.10 = $0.20).
- Pərakəndə ticarətçi isə son istehlakçıya $1.65 ($1.50 + ($1.50 x 10%)) qiymət qoyur və dövlətə $0.03 ($0.15 minus $0.12) verir və $0.30 ($1.65 – $0.03 – $1.32 = $0.30) cəm fərq ilə qalır.
ƏDV ilə istehlakçı satış vergisi ilə eyni məbləği ödəyib. Şirkətlər vergiyə bir şey xərclənməyib. Onların öhdəliyi ancaq lazimi sənədləşməni aparmaq və yığılan və verilən ƏDVləri göstərmək idi. Lakin onlar öz alıcılardan onların son istehlakçı olmamasının sübutu tələb etməkdən azaddılar, həm də öz tədarükçülərə bunu sübut etməyə bilər.
ƏDV sisteminin üstünlüyü odur ki, satış vergisi olanda satıcılar öz alıcılarının son istehlakçı olub-olmamasını yoxlamaq stimulu yoxdur. Başqa sözlərlə, vergi verənin vergi yığmaq meyli yoxdur. Amma ƏDV olan zaman bütün satıcılar vergi yığıb dövlətə göndərirlər. Alıcı ödənilmiş ƏDV geri almaq istəyir, amma bunun üçün öz hüququnu təsdiq etməlidir. Ona görə onun əlində ƏDV köçürməsini və təchizatçının ƏDV qeydiyyat nömrəsini göstərən qayimə olmalıdır.
Vergi dərəcələri
Avropa İttifaqına daxil olan ölkələr
Ölkə | Standart dərəcə | Azaldılmış dərəcə | Abbr. | Yerli Ad |
---|---|---|---|---|
Avstriya | 20% | 12% or 10% | USt. | Umsatzsteuer |
Belçika | 21% | 12%, 6% or 0% in some cases | BTW TVA MWSt | Belasting over de toegevoegde waarde Taxe sur la Valeur Ajoutée Mehrwertsteuer |
Bolqarıstan | 20% | 0% or 7% | ДДС | Данък добавена стойност |
Kipr | 15% | 5% (8% taksilər və avtobuslar üçün) | ΦΠΑ | Φόρος Προστιθέμενης Αξίας |
Çexiya | 20% | 10% | DPH | Daň z přidané hodnoty |
Danimarka | 25% | n/a | moms | Meromsætningsafgift |
Estoniya | 20% | 9% | km | käibemaks |
Finlandiya | 23% | 13% və ya 9% | ALV Moms | Arvonlisävero Mervärdesskatt |
Fransa | 19.6% | 5.5% və ya 2.1% | TVA | Taxe sur la valeur ajoutée |
Almaniya | 19% | 7% | MwSt./USt. | Mehrwertsteuer/Umsatzsteuer |
Yunanıstan | 23% | 13% və ya 6.5% (16%, 8% və 4% adalarda) | ΦΠΑ | Φόρος Προστιθέμενης Αξίας |
Macarıstan | 27% | 18% və ya 5% | ÁFA | Általános forgalmi adó |
İrlandiya | 21% | 13.5%, 4.8% və ya 0% | CBL VAT | Cáin Bhreisluacha (Irish) Value Added Tax (English) |
İtaliya | 20% | 10% və ya 4% | IVA | Imposta sul Valore Aggiunto |
Latviya | 22% | 0% və ya 12% | PVN | Pievienotās vērtības nodoklis |
Litva | 21% | 9% və ya 5% | PVM | Pridėtinės vertės mokestis |
Lüksemburq | 15% | 12%, 9%, 6%, və ya 3% | TVA | Taxe sur la Valeur Ajoutée |
Malta | 18% | 5% | VAT | Taxxa tal-Valur Miżjud |
Niderland | 19% | 6% və ya 0% | BTW | Belasting over de toegevoegde waarde |
Polşa | 23% | 8% və ya 5% | PTU/VAT | Podatek od towarów i usług |
Portuqaliya | 21% (2011 yanvar ayından isə 23% ) | 13% və ya 6% | IVA | Imposto sobre o Valor Acrescentado |
Madeyra və | 15% | 8% və ya 4% | IVA | Imposto sobre o Valor Acrescentado |
Rumıniya | 24%+ | yeni evlərin birinci alıcıları üçün xüsusi şərtlər ilə 9%, 5% | TVA | Taxa pe valoarea adăugată |
Slovakiya | 19% | 10% | DPH | Daň z pridanej hodnoty |
Sloveniya | 20% | 8.5% | DDV | Davek na dodano vrednost |
İspaniya | 18% | 8% or 4% | IVA | Impuesto sobre el Valor Añadido |
Kanar adaları | 5% | 0% və ya 2% | IGIC | Impuesto General Indirecto Canario |
İsveç | 25% | 12% və ya 6% | Moms | Mervärdesskatt |
Birləşmiş Krallıq | 17.5% (2011 ilin yanvar ayının 4-də 20%-a qalxacaq) | 5% və ya 0% | VAT TAW | Value Added Tax Treth Ar Werth |
Avropa İttifaqına daxil olmayan ölkələr
Ölkə | Standart dərəcə | Azaldılmış dərəcə | Yerli ad |
---|---|---|---|
Albaniya | 20% | 0% | TVSH = Tatimi mbi Vlerën e Shtuar |
Azərbaycan | 18% | 10.5% və ya 0% | ƏDV = Əlavə dəyər vergisi |
Argentina | 21% | 10.5% və ya 0% | IVA = Impuesto al Valor Agregado |
Ermənistan | 20% | 0% | AAH = Avelac’vaç aržek’i hark ԱԱՀ = Ավելացված արժեքի հարկ |
Avstraliya | 10% | 0% | GST = |
Belarus | 20% | ПДВ = Падатак на дададзеную вартасьць | |
Barbados | 15% | VAT = Value Added Tax | |
Bosniya və Herseqovina | 17% | 0% | PDV = Porez na dodanu vrijednost |
Braziliya | 12% + 25% + 5% | 0% | *IPI – 12% = Imposto sobre produtos industrializados (Sənaye məhsulları üzrə vergi) – Federal vergi ICMS – 25% = Imposto sobre circulação e serviços (Kommersiya və xidmətlər üzrə vergi) – Dövlət vergisi ISS – 5% = Imposto sobre serviço de qualquer natureza (Hər cür xidmət üzrə vergi) – Şəhər vergisi *IPI = Imposto sobre produtos industrializados (Sənaye məhsulları üzrə vergi) idxal olunan məhsullar üçün 60%-a qədər çata bilər. |
Boliviya | 13% | IVA = Impuesto al Valor Agregado | |
Kanada | 5% GST+0%-10%PST(HST) | 5%/0%2 | GST = , TPS = Taxe sur les produits et services; HST1 = , TVH = Taxe de vente harmonisée |
Çili | 19% | IVA = Impuesto al Valor Agregado | |
Kolumbiya | 16% | IVA = Impuesto al Valor Agregado | |
ÇXR3 | 17% | 6% və ya 3% | 增值税 (pinyin:zēng zhí shuì) |
Xorvatiya | 23% | 10% və ya 0% | PDV = Porez na dodanu vrijednost |
Dominikan Respublikası | 16% | 12% və ya 0% | ITBIS = Impuesto sobre Transferencia de Bienes Industrializados y Servicios |
Ekvador | 12% | IVA = Impuesto al Valor Agregado | |
Misir | 10% | VAT = Value Added Tax (الضريبة على القيمة المضافة) | |
Salvador | 13% | IVA = Impuesto al Valor Agregado | |
Efiopiya | 15% | VAT = Value Added Tax | |
Fici | 12.5% | 0% | VAT = Value Added Tax |
Gürcüstan | 18% | 0% | DGhG = Damatebuli Ghirebulebis gdasakhadi დღგ = დამატებული ღირებულების გადასახადი |
Qvatemala | 12% | IVA = Impuesto al Valor Agregado | |
Qayana | 16% | 0% | VAT = Value Added Tax |
İran | 3% | VAT = Value Added Tax (مالیات بر ارزش افزوده) | |
İslandiya | 25.5% | 7%4 | VSK, VASK = Virðisaukaskattur |
Hindistan5 | 12.5% | 4%, 1%, və ya 0% | VAT = Valued Added Tax |
İndoneziya | 10% | 5% | PPN = Pajak Pertambahan Nilai |
İsrail6 | 16%7 | Ma'am = מס ערך מוסף | |
Yaponiya | 5% | = 消費税 | |
Cənubi Koreya | 10% | VAT = 부가세(附加稅, Bugase) = 부가가치세(附加價値稅, Bugagachise) | |
Cersi8 | 3% | 0% | GST = Goods and Services Tax |
İordaniya | 16% | GST = Goods and Services Tax | |
Qazaxıstan | 12% | ҚCҚ = Қосымша салық құны (Kazakh) НДС = Налог на добавленную стоимость (Russian)) VAT = Value Added Tax | |
Livan | 10% | TVA = Taxe sur la valeur ajoutée | |
Mərakeş | 20% | GST = Goods and Services Tax (الضريبة على القيمة المضافة) | |
Moldova | 20% | 8%, 5% və ya 0% | TVA = Taxa pe Valoarea Adăugată |
Şimali Makedoniya | 18% | 5% | ДДВ = Данок на Додадена Вредност, DDV = Danok na Dodadena Vrednost |
Malayziya9 | 10% | GST = Goods and Services Tax (Dövlət vergisi) | |
Meksika | 16% | 11%, 0% | IVA = Impuesto al Valor Agregado |
Monteneqro | 17% | PDV = Porez na dodatu vrijednost | |
Mavriki | 15% | VAT = Value Added Tax | |
Yeni Zelandiya | 12.5% (2010 ilin oktyabrından 20%) | GST = | |
Norveç | 25% | 14% və ya 8% | MVA = Merverdiavgift ()or meirverdiavgift () (informally moms) |
Fələstin Dövləti | 14.5% | VAT = Value Added Tax | |
Pakistan | 16% | 1% və ya 0% | GST = General Sales Tax |
Panama | 7% | ITBMS = Impuesto de Transferencia de Bienes Muebles y Servicios | |
Paraqvay | 10% | 5% | IVA= Impuesto al Valor Agregado |
Peru | 19% | IGV = Impuesto General a la Ventas | |
Filippin | 12%10 | RVAT = Reformed Value Added Tax, locally known as Karagdagang Buwis / Dungag nga Buhis | |
Rusiya | 18% | 10% və ya 0% | НДС = Налог на добавленную стоимость, NDS = Nalog na dobavlennuyu stoimost’ |
Serbiya | 18% | 8% və ya 0% | ПДВ = Порез на додату вредност, PDV = Porez na dodatu vrednost |
Sinqapur | 9% | GST = | |
CAR | 14% | 0% | VAT = Valued Added Tax |
Şri-Lanka | 12% | ||
İsveçrə | 7.6% (8% from 2011 to 2017) | 3.6% (mehmanxana sektoru) and 2.4% (istehlak malları) Müvəqqəti olaraq 3.8%-ə və 2.5%-ə Invalidenversicherung () 2011-2017 maliyyəşdirməsinə uyğun olaraq dəyişir. | MWST = Mehrwertsteuer, TVA = Taxe sur la valeur ajoutée, IVA = Imposta sul valore aggiunto, TPV = Taglia sin la Plivalur |
Çin Respublikası | 5% | ||
Tailand | 7% | VAT = Value Added Tax, ภาษีมูลค่าเพิ่ม | |
Trinidad və Tobaqo | 15% | ||
Türkiyə | 20% | 10% və ya 1% | KDV = Katma değer vergisi |
Ukrayna | 20% | 0% | ПДВ = Податок на додану вартість, PDV = Podatok na dodanu vartist’. |
Uruqvay | 22% | 10% | IVA = Impuesto al Valor Agregado |
Özbəkistan | 20 % | = Налог на добавленную стоимость | |
Vyetnam | 10% | 5% və ya 0% | GTGT = Giá Trị Gia Tăng |
Venesuela | 12% | 11% | IVA = Impuesto al Valor Agregado |
Qeyd 1: HST bir necə vilayətlərdə yığılan federal/əyalət birləşdirilmiş ƏDVdir. Kanadanın digər yerlərində GST 5%lıq federal ƏDVdir və Əyalət Satış Vergisi (Provincial Sales Tax) (PST) ayrı qeyri-ƏDV vergidir.
Qeyd 2: Həqiqi "azaldılmış dərəcə" mövcud deyil, lakin yeni evlər satın alması üçün güzəştlər onu 4.5%-ə azaldır.
Qeyd 3: Bu vergilər maliyyə müstəqilliyi və Çin içərisində xüsusi inzibati ərazisi olan Honkonq və üçün aid deyil.
Qeyd 4: Azaldılmış dərəcə 2007-ci ilin mart ayının 1-nə qədər 14% olub, sonra 7%-ə düşüb. Azaldılmış dərəcə isitmə xərclərinə, çap olunmuş məhsullara, restoran hesablarına, mehmanxanada qalmalara, və qida məhsulların çoxusuna tətbiq olunur.
Qeyd 5: ƏDV Hindistanın 28 vilayətlərindən ikisində tətbiq olunmur.
Qeyd 6: Eilat istisna olaraq, harda ki ƏDV götürülməyib.
Qeyd 7: İsraildə ƏDV cərəyan halıdadır. 2004 ilin mart ayında o 18%-dan 17%-a düşüb, 2005-ci ilin sentyabr ayında təzədən 16.5%-ə, 2006-cı ilin iyul ayında isə 15.5% dərəcəsinə. Sonra isə 2009 ilin iyul ayında 16.5%-a çatıb, bügünkü 16% dərəcəsinə 2010 ilin yanvarın birisində düşmək üçün. Yaxın gələcəkdə yeni dəyəşiklər də planlaşdırılır, amma onlar İsraeli parlamentdəki siyasi dəyişiklər ilə bağlıdır.
Qeyd 8: 3%-lıq mallar və xidmətlər vergisi 2008-ci ilin may ayının 6-da vergi dərəcələrin azaldılmasının ardınca Şirkət Məfəət Vergisindən gəliri əvəz etmək üçün təqdim edilib.
Qeyd 9: 2005-ci ilin büdcəsində, hökumət bildirib ki GST 2007-ci ilin yanvar ayında güvvəyə minəcək. Çoxlu təfsialtılar hələ də təsdiq olunmayıb, amma bəyan olunub ki, əhəmiyyətli məhsullar və kiçik bizneslər vergidən azad və ya vergini 0 dərəcəsində ödəməyi olmalıdılar.
Qeyd 10: 2006-cı ilin yanvar ayının 1-dən vergini 12%-a qalxdırmaq hüququ var. O da fevralın birisində baş verib.
İstinadlar
- . Le budget et les comptes de l’État. . 30 October 2009. 2 January 2010 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 October 2010.
la TVA représente 125,4 milliards d’euros, soit 49,7 % des recettes fiscales nettes de l’État.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-04-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-10-06.
- "Arxivlənmiş surət". 2011-10-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-10-06.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-01-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-10-06.
- . 2011-05-20 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-05-24.
- . 2010-02-14 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-10-06.
- "Revenue.ie". 2017-06-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-10-06.
- [1][ölü keçid]
- "Arxivlənmiş surət". 2010-10-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-10-06.
- "Arxivlənmiş surət". 2010-06-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-10-06.
- LondonStockExchange.com[ölü keçid]
- LondonStockExschange.com[ölü keçid]
- "BBC News". 2010-06-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-10-06.
- . 2018-12-26 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-10-06.
- VAT in Eilat 2009-09-25 at the Wayback Machine, ECCB
- #RVAT 2016-03-04 at the Wayback Machine BIR
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Elave deyer vergisi EDV novu Bu vergi mehsula ve ya materiala her bir istehsal ve catdirma distribusiya merhelesinde elave olunan bazar deyerine qoyulur ve axirda istehlakcinin uzerine dusur Bu ferqlidir cunki satis vergisi alis veris noqtesinde goturulur Fransanin Vergi Vekaletinin Direction generale des impots birge direktoru 1964 cu ilde aprelin 10 da bu vergini ilk defe tetbiq eden olub baxmayaraq ki bu konsepti 1918 ci ilde teklif eden alman senayeci Wilhelm von Siemens olub Ilkin olaraq o boyuk bizneslere yoneldilmisdir amma sonra biznesin butun saheleri ehate edib Fransada o dovlet gelirlerin 50 ni teskil eden dovlet maliyyenin vacib menbeyidir Ferdi axrinci istehlakcilarda EDV ni geri qaytarmaq imkani yoxdur amma muessiseler techizat zenciri cercivesinde alinan ve novbeti merhelere satilan diger muessiseye ve ya istehlakcilara mehsullar ve xidmetler ucun odenilmis EDVni geri ala bilerler O cumleden techizat zencirin her bir merhelesinde vergi biznes terefinden elave olunan deyerin daimi hissesidir ve verginin yigmasi ile bagli xercler dovlete yox daha cox bizneslere dusur EDV ona gore yaradilib ki yuksek satis vergileri onlardan qacmaga ve firildaqliga sebeb olurdu Verginin tenqidcileri qeyd edir ki o qeyri proporsional olaraq asagi ve orta geliri olan ev teserrufatlari ucun vergi agirligini artirir EDV nin mahiyyeti ve dolayi vergiler sisteminde EDV dolayi vergi olmaqla mehsulun qiymetine elave formasinda cixis edir Eger menfeet vergisi muessisenin serencaminda qalan menfeetin gelir vergisi iscilere odenilen emek haqqinin hecmini azalmasina sebeb olursa EDV ise muessisenin vesaitlerinin hecmini azaltmir cunki o mehsulun istehlakcisi terefinden emteenin qiymetinde odenilir Elave deyer vergisinin iqtisadi menasi ondan ibaretdir ki o istehsalin ve dovriyyenin butun merhelelerinde yaradilmis ve satilmis mallarin islerin xidmetlerin deyeri ile istehsal ve dovriyye xerclerine aid edilmis material xercleri arasindaki ferq kimi mueyyen edilen elave edilmis deyerin bir hissesinden tutulur Bu vergi huquqi ve fiziki sexslerin fealiyyeti prosesinde yaranan deyer artiminin qanunvericilikle mueyyen olunmus kemiyyetinin dovlet budcesine ayrilan hissesidir EDV nin tetbiqi sferasi iqtisadi subyekleri deyil daha cox iqtisadi emeliyyat ve fealiyyetleri ehate edir Buna gore de olkenin hududlarindan kenarda satilan mallar gosterilen xidmetlerin EDV uzre vergitutma obyekti olub olmamasini mueyyen etmek ucun vergi qanunvericiliyinde EDV nin tutulmasi prinsipine diqqet yetirmek lazimdir Umumiyyetle beynelxalq praktikada emeliyatlarin EDV ye celb olunmasinin iki prinsipinden istifade olunur Mense olkesi mallarin islerin ve xidmetlerin istehsal olundugu olke prinsipi Teyinat olkesi mallarin islerin ve xidmetlerin istehlak olundugu olke prinsipi Meqsedeuygundur ki mense olkesi prinsipine esasen daxili ve ya xarici bazarda teqdim olunmasindan asili olmayaraq mallar olke erazisinde qismen ve ya tam teqdim edilibse onda hemin emeliyyat EDV ye celb olunmalidir Onu da qeyd edek ki Sovetler Birliyi dagildiqdan sonra yeni formalasan musteqil dovletler Baltikyani dovletler istisna olmaqla oz aralarinda ticareti mense olkesi prinsipine esaslanan vergi rejiminde EDV ye celb edirdiler Bu prinsipe uygun vergiye celbetme zamani vergitutma bazasi musbet ticaret balansi olan olkelerin xeyrine hereket edir Diger terefden postsovet olkeleri ile ticaretin mense olkesi prinsipi yerde qalan yeni uzaq xarici olkeler ile teyinat olkesi prinsipi ile aparilmasi daha cox EDV nin iqtisadi mahiyyetinin deformasiyasina getirib cixarirdi Hemcinin bu halda yalniz ixracin deyerinin EDV uzre vergitutma obyekti kimi mueyyen olunmasi bas verir ki bu da iqtisadi cehetden zeif inkisaf etmis xususile beynelxalq bazarda reqabet qabiliyyeti asagi olan olkeler ucun demek olar ki qebul edilmezdir Bunu da qeyd etmeliyik ki Azerbaycan Respublikasinin Vergi Mecellesi 1 yanvar 2001 ci il tarixinden quvveye mindikden sonar Respublikamizda bu prinsip esasinda vergiye celb etmeye son qoyuldu Teyinat olkesi prinsipine gore mallar olke daxilinde istehlak ucun nezerde tutuldugu halda emeliyyat EDV uzre vergitutma obyekti hesab olunur Bu prinsip tetbiq olunduqda yalniz olke erazisinde istehlak olunan butun malar isler ve xidmetler EDV ye celb olunur Bele ki teyinat prinsipi mal is ve xidmetin EDV ye celb olunmasinin istehlak olkesinde aparilmasi ile xarakterize olunur Bu beynelxalq prinsipdir ve her bir olkeye oz daxili istehlakini EDV ye celb etmeye imkan vermekle yanasi hem de hemin olkelere movcud vesaitlerin paylanmasinda daha boyuk nailiyyetler elde etmeye ve daha az neqativ neticelerin yaranmasina serait yaradir Tutaq ki A ve B olkelerinin muxtelif emtee qruplari uzre ticaret munasibetleri var A olkesi oz erazisinde EDV nin mense prinsipini tetbiq edir B olkesi ise teyinat olkesi prinsipinden istifade edir A olkesi B ye mal ixrac ederken hemin mallari gomruk menteqesinde EDV ye celb edir Cunki mense olkesi prinsipinde ixrac EDV uzre vergitutma obyektidir B olkesi de oz novbesinde idxal olunan mallara EDV tetbiq edir Belelikle B olkesi erazisinde satilan hemin mallar iki defe EDV ye celb olunur Demeli idxal olunan mallarin qiymeti her iki olkede tetbiq olunan EDV derecesi hecminde artmis olur Bu da idxal olunan mallarin yerli bazarlarda realize olunmasini cetinlesdirir Bele bir veziyyetin aradan qaldirilmasi ucun olkeler arasinda qarsiliqli razilasma muqavilesi imzalanir Eyni zamanda cox vaxt bele bir veziyyetin yaranmamasi ucun dunya olkelerinin ekserinde teyinat olkesi prinsipinden istifade edilmesi meqsedeuygun hesab edilir Bununla elaqedar beynelxalq tecrubeni tehlil etdikde melum olur ki EDV tetbiq edilen olkelerin ekseriyyetinde teyinat olkesi prinsipinden istifade edilir Azerbaycan qanunvericiliyine geldikde ise Azerbaycanda de dunyanin ekser olkelerinde oldugu kimi teyinat olkesi prinsipinden istifade olunur EDV ni diger vergilerden ferqlendiren esas xususiyyetlerden biri de vergi evezlesdirilmesi mexanizminin movcud olmasidir Ferdi axrinci istehlakcilarda EDV ni geri qaytarmaq imkani yoxdur amma muessiseler techizat zenciri cercivesinde alinan ve novbeti merhelere satilan diger muessiseye ve ya istehlakcilara mehsullar ve xidmetler ucun odenilmis EDV ni geri ala bilerler O cumleden techizat zencirin her bir merhelesinde vergi biznes terefinden elave olunan deyerin daimi hissesidir ve verginin yigmasi ile bagli xercler dovlete yox daha cox bizneslere dusur EDV ona gore yaradilib ki yuksek satis vergileri onlardan qacmaga ve firildaqliga sebeb olurdu Verginin tenqidcileri qeyd edir ki o qeyri proporsional olaraq asagi ve orta geliri olan ev teserrufatlari ucun vergi agirligini artirir Umumiyyetle beynelxalq seviyyede Elave Deyer Vergisine regional inteqrasiya cercivesinde vergi sisteminin inkisafi ve transformasiyasi baximindan vergi harmonizasiyasinin esas aleti kimi baxilir Vergi harmonizasiyasi vahid Avropa Iqtisadi mekaninin yaradildigi zaman yaranmisdi ve dovletlerarasi regional emekdasliq zamani inkisaf etmisdi Bu qlobal meselenin heyata kecirilmesi meqsedile EDV nin ve diger dolayi vergilerin hesablanmasi ve derecelerin eyni hedde qebul edilmesi yolunda isler aparilir Azerbaycanda EDV nin tetbiqi ve inkisaf xususiyyetleri Leqal iqtisadiyyatin normal fealiyyet gostermesi ucun elverisli vergi seraitinin yaradilmasi dovletin vergi siyasetinin esas istiqametlerinden biridir Respublikamizda bu sahede daim meqsedyonlu isler gorulmusdur Bele ki menfeet vergisinin derecesi 45 faizden 20 faize elave deyer vergisinin derecesi 28 faizden 18 faize fiziki sexslerin gelir vergisinin maksimal derecesi 55 faizden 25 faize endirilmis ayliq gelirin vergi tutulmayan meblegi 140 manata qaldirilmisdir Butun bunlarin neticesinde Azerbaycan Respublikasinda ekser vergilerin dereceleri diger olkelerdeki analoji vergi derecelerinden xeyli asagidir Nazirler Kabinetinin 2012 ci il 7 may tarixli qerari ile elave deyer vergisi uzre gomruk borcunun hesablanmasi idxal olunan mallara munasibetde gomruk serhedini kecen gunden ixrac olunan mallara munasibetde ise mallara dair beyannamenin teqdim olundugu gunden baslanir ve hemin gun quvvede olan vergi derecesi esas goturulur Uygun olaraq Respublikamizda EDV meblegi asagidaki qaydada hesablanir EDV D A R x V 100 D Mallarin gomruk resmilesdirilmesi zamani mueyyen edilmis gomruk deyeri A aksiz vergisi R gomruk rusumlari V quvvede olan vergi derecesi Sexsin EDV meqsedleri ucun qeydiyyat haqqinda erizesinde gosterilen melumatlar vergi orqani terefinden 30 gun muddetinde qanunvericilikle mueyyen edilmis qaydada arasdirilir Erizedeki melumatlar duzgun olduqda arasdirmanin neticeleri uzre mueyyen edilmis formada akt tertib olunur ve erizede gosterilen melumatlar EDV qeydiyyati ucun esas verdikde vergi orqani sexsi EDV odeyicilerinin reyestrinde qeyde almaga ve ona 5 is gununden gec olmayaraq qeydiyyat bildirisi vermeye borcludur Akt iki nusxede tertib olunur ve bir nusxesi sexse teqdim edilir Sexsin erizesindeki melumatlarin duzgun olmadigi mueyyen edildikde arasdirmanin neticeleri uzre mueyyen edilmis formada esaslandirilmis akt tertib olunur Akt iki nusxede tertib olunur ve bir nusxesi sexse teqdim edilir Sexs akti aldigi gunden 5 gun muddetinde deqiqsizlikleri aradan qaldirib vergi orqanina teqdim etmelidir Teqdim edilmis erizede deqiqsizlikler olmadiqda sexs qeydiyyata alinir ve bu barede sexse vergi orqani terefinden bildiris gonderilir Sexs yuxarida gosterilen qaydada deqiqsizlikleri aradan qaldirmadiqda ve qeydiyyata alinmadiqda qanunla mueyyen edilmis qaydada mesuliyyet dasiyir EDV odeyicisinin qeydiyyat bildirisi EDV odeyicisine bir defe verilir ve onda saxlanilir EDV odeyicisinin qeydiyyat bildirisi itirildikde ve ya yararsiz hala dusdukde vergi odeyicisinin muracieti esasinda ona bildirisin sureti verilir MisalBir mehsulun istehsali ve satisini tesevvur edin Onu da sey adlandirariq Gelir evezine de biz cem ferq istifade edeceyik Gelir ise butun xercleri icare maas odemekden sonra qalan hisse olacaq Vergisiz Istehsalci seyi yaratmaq ucun xammala 1 00 xercleyir Sey sonra perakende ticaretciye 1 20 qiymetle topdan satilir ve 0 20 cem ferq getirir Perakende ticaretci ise seyi son istehlakciya 1 50 e satir ve 0 30 olan cem ferq elde edir Simali Amerikali Kanadada eyalet ve ABSda dovlet satis vergisi ile 10 satis vergisi ile Istehsalci seyi yaratmaq ucun xammala 1 00 xerclenir ve subut edir ki o son istehlakci deyil Istehsalci perakende ticaretciden 1 20 teleb edir yoxlayir ki o son istehlakci deyil ve 0 20 olan cem ferq elde edir Perakende ticaretci istehlakcidan 1 65 1 50 1 50 x 10 teleb edir dovlete 0 15 ayrilir ve 0 30 cem ferq ile qalir Demeli istehlakci 10 0 15 elave odeyir ve dovlet eyni meblegde vergi yigir Perakende ticaretciler hec bir vergi birbasa odemeyibler bunu istehlakci edib amma onlar kagiz isini gormelidi ki dovlet yigilmis satis vergisini tesdiq etsin Tedarukculer ve istehsalcilar ancaq duzgun senedlesme aparmaq ve onlarin musterilerinin son istehsalci olmamasini yoxlamaq inzibati ohdeliyi dasiyirlar EDV ile 10 EDV Istehsalci xammala 1 10 1 1 x 10 odeyir ve xammalin saticisi dovlete 0 10 ayrilir Istehsalci ise perakende ticatetciden 1 32 1 20 1 20 x 10 goturur ve dovlete 0 02 0 12 minus 0 10 0 20 cem ferq ile qalarken 1 32 0 02 1 10 0 20 Perakende ticaretci ise son istehlakciya 1 65 1 50 1 50 x 10 qiymet qoyur ve dovlete 0 03 0 15 minus 0 12 verir ve 0 30 1 65 0 03 1 32 0 30 cem ferq ile qalir EDV ile istehlakci satis vergisi ile eyni meblegi odeyib Sirketler vergiye bir sey xerclenmeyib Onlarin ohdeliyi ancaq lazimi senedlesmeni aparmaq ve yigilan ve verilen EDVleri gostermek idi Lakin onlar oz alicilardan onlarin son istehlakci olmamasinin subutu teleb etmekden azaddilar hem de oz tedarukculere bunu subut etmeye biler EDV sisteminin ustunluyu odur ki satis vergisi olanda saticilar oz alicilarinin son istehlakci olub olmamasini yoxlamaq stimulu yoxdur Basqa sozlerle vergi verenin vergi yigmaq meyli yoxdur Amma EDV olan zaman butun saticilar vergi yigib dovlete gonderirler Alici odenilmis EDV geri almaq isteyir amma bunun ucun oz huququnu tesdiq etmelidir Ona gore onun elinde EDV kocurmesini ve techizatcinin EDV qeydiyyat nomresini gosteren qayime olmalidir Vergi dereceleriAvropa Ittifaqina daxil olan olkeler Olke Standart derece Azaldilmis derece Abbr Yerli AdAvstriya 20 12 or 10 USt UmsatzsteuerBelcika 21 12 6 or 0 in some cases BTW TVA MWSt Belasting over de toegevoegde waarde Taxe sur la Valeur Ajoutee MehrwertsteuerBolqaristan 20 0 or 7 DDS Dank dobavena stojnostKipr 15 5 8 taksiler ve avtobuslar ucun FPA Foros Prosti8emenhs A3iasCexiya 20 10 DPH Dan z pridane hodnotyDanimarka 25 n a moms MeromsaetningsafgiftEstoniya 20 9 km kaibemaksFinlandiya 23 13 ve ya 9 ALV Moms Arvonlisavero MervardesskattFransa 19 6 5 5 ve ya 2 1 TVA Taxe sur la valeur ajouteeAlmaniya 19 7 MwSt USt Mehrwertsteuer UmsatzsteuerYunanistan 23 13 ve ya 6 5 16 8 ve 4 adalarda FPA Foros Prosti8emenhs A3iasMacaristan 27 18 ve ya 5 AFA Altalanos forgalmi adoIrlandiya 21 13 5 4 8 ve ya 0 CBL VAT Cain Bhreisluacha Irish Value Added Tax English Italiya 20 10 ve ya 4 IVA Imposta sul Valore AggiuntoLatviya 22 0 ve ya 12 PVN Pievienotas vertibas nodoklisLitva 21 9 ve ya 5 PVM Pridetines vertes mokestisLuksemburq 15 12 9 6 ve ya 3 TVA Taxe sur la Valeur AjouteeMalta 18 5 VAT Taxxa tal Valur MizjudNiderland 19 6 ve ya 0 BTW Belasting over de toegevoegde waardePolsa 23 8 ve ya 5 PTU VAT Podatek od towarow i uslugPortuqaliya 21 2011 yanvar ayindan ise 23 13 ve ya 6 IVA Imposto sobre o Valor AcrescentadoMadeyra ve 15 8 ve ya 4 IVA Imposto sobre o Valor AcrescentadoRuminiya 24 yeni evlerin birinci alicilari ucun xususi sertler ile 9 5 TVA Taxa pe valoarea adăugatăSlovakiya 19 10 DPH Dan z pridanej hodnotySloveniya 20 8 5 DDV Davek na dodano vrednostIspaniya 18 8 or 4 IVA Impuesto sobre el Valor AnadidoKanar adalari 5 0 ve ya 2 IGIC Impuesto General Indirecto CanarioIsvec 25 12 ve ya 6 Moms MervardesskattBirlesmis Kralliq 17 5 2011 ilin yanvar ayinin 4 de 20 a qalxacaq 5 ve ya 0 VAT TAW Value Added Tax Treth Ar WerthAvropa Ittifaqina daxil olmayan olkeler Olke Standart derece Azaldilmis derece Yerli adAlbaniya 20 0 TVSH Tatimi mbi Vleren e ShtuarAzerbaycan 18 10 5 ve ya 0 EDV Elave deyer vergisiArgentina 21 10 5 ve ya 0 IVA Impuesto al Valor AgregadoErmenistan 20 0 AAH Avelac vac arzek i hark ԱԱՀ Ավելացված արժեքի հարկAvstraliya 10 0 GST Belarus 20 PDV Padatak na dadadzenuyu vartascBarbados 15 VAT Value Added TaxBosniya ve Herseqovina 17 0 PDV Porez na dodanu vrijednostBraziliya 12 25 5 0 IPI 12 Imposto sobre produtos industrializados Senaye mehsullari uzre vergi Federal vergi ICMS 25 Imposto sobre circulacao e servicos Kommersiya ve xidmetler uzre vergi Dovlet vergisi ISS 5 Imposto sobre servico de qualquer natureza Her cur xidmet uzre vergi Seher vergisi IPI Imposto sobre produtos industrializados Senaye mehsullari uzre vergi idxal olunan mehsullar ucun 60 a qeder cata biler Boliviya 13 IVA Impuesto al Valor AgregadoKanada 5 GST 0 10 PST HST 5 0 2 GST TPS Taxe sur les produits et services HST1 TVH Taxe de vente harmoniseeCili 19 IVA Impuesto al Valor AgregadoKolumbiya 16 IVA Impuesto al Valor AgregadoCXR3 17 6 ve ya 3 增值税 pinyin zeng zhi shui Xorvatiya 23 10 ve ya 0 PDV Porez na dodanu vrijednostDominikan Respublikasi 16 12 ve ya 0 ITBIS Impuesto sobre Transferencia de Bienes Industrializados y ServiciosEkvador 12 IVA Impuesto al Valor AgregadoMisir 10 VAT Value Added Tax الضريبة على القيمة المضافة Salvador 13 IVA Impuesto al Valor AgregadoEfiopiya 15 VAT Value Added TaxFici 12 5 0 VAT Value Added TaxGurcustan 18 0 DGhG Damatebuli Ghirebulebis gdasakhadi დღგ დამატებული ღირებულების გადასახადიQvatemala 12 IVA Impuesto al Valor AgregadoQayana 16 0 VAT Value Added TaxIran 3 VAT Value Added Tax مالیات بر ارزش افزوده Islandiya 25 5 7 4 VSK VASK VirdisaukaskatturHindistan5 12 5 4 1 ve ya 0 VAT Valued Added TaxIndoneziya 10 5 PPN Pajak Pertambahan NilaiIsrail6 16 7 Ma am מס ערך מוסףYaponiya 5 消費税Cenubi Koreya 10 VAT 부가세 附加稅 Bugase 부가가치세 附加價値稅 Bugagachise Cersi8 3 0 GST Goods and Services TaxIordaniya 16 GST Goods and Services TaxQazaxistan 12 ҚCҚ Қosymsha salyk kuny Kazakh NDS Nalog na dobavlennuyu stoimost Russian VAT Value Added TaxLivan 10 TVA Taxe sur la valeur ajouteeMerakes 20 GST Goods and Services Tax الضريبة على القيمة المضافة Moldova 20 8 5 ve ya 0 TVA Taxa pe Valoarea AdăugatăSimali Makedoniya 18 5 DDV Danok na Dodadena Vrednost DDV Danok na Dodadena VrednostMalayziya9 10 GST Goods and Services Tax Dovlet vergisi Meksika 16 11 0 IVA Impuesto al Valor AgregadoMonteneqro 17 PDV Porez na dodatu vrijednostMavriki 15 VAT Value Added TaxYeni Zelandiya 12 5 2010 ilin oktyabrindan 20 GST Norvec 25 14 ve ya 8 MVA Merverdiavgift or meirverdiavgift informally moms Felestin Dovleti 14 5 VAT Value Added TaxPakistan 16 1 ve ya 0 GST General Sales TaxPanama 7 ITBMS Impuesto de Transferencia de Bienes Muebles y ServiciosParaqvay 10 5 IVA Impuesto al Valor AgregadoPeru 19 IGV Impuesto General a la VentasFilippin 12 10 RVAT Reformed Value Added Tax locally known as Karagdagang Buwis Dungag nga BuhisRusiya 18 10 ve ya 0 NDS Nalog na dobavlennuyu stoimost NDS Nalog na dobavlennuyu stoimost Serbiya 18 8 ve ya 0 PDV Porez na dodatu vrednost PDV Porez na dodatu vrednostSinqapur 9 GST CAR 14 0 VAT Valued Added TaxSri Lanka 12 Isvecre 7 6 8 from 2011 to 2017 3 6 mehmanxana sektoru and 2 4 istehlak mallari Muveqqeti olaraq 3 8 e ve 2 5 e Invalidenversicherung 2011 2017 maliyyesdirmesine uygun olaraq deyisir MWST Mehrwertsteuer TVA Taxe sur la valeur ajoutee IVA Imposta sul valore aggiunto TPV Taglia sin la PlivalurCin Respublikasi 5 Tailand 7 VAT Value Added Tax phasimulkhaephimTrinidad ve Tobaqo 15 Turkiye 20 10 ve ya 1 KDV Katma deger vergisiUkrayna 20 0 PDV Podatok na dodanu vartist PDV Podatok na dodanu vartist Uruqvay 22 10 IVA Impuesto al Valor AgregadoOzbekistan 20 Nalog na dobavlennuyu stoimostVyetnam 10 5 ve ya 0 GTGT Gia Trị Gia TăngVenesuela 12 11 IVA Impuesto al Valor AgregadoQeyd 1 HST bir nece vilayetlerde yigilan federal eyalet birlesdirilmis EDVdir Kanadanin diger yerlerinde GST 5 liq federal EDVdir ve Eyalet Satis Vergisi Provincial Sales Tax PST ayri qeyri EDV vergidir Qeyd 2 Heqiqi azaldilmis derece movcud deyil lakin yeni evler satin almasi ucun guzestler onu 4 5 e azaldir Qeyd 3 Bu vergiler maliyye musteqilliyi ve Cin icerisinde xususi inzibati erazisi olan Honkonq ve ucun aid deyil Qeyd 4 Azaldilmis derece 2007 ci ilin mart ayinin 1 ne qeder 14 olub sonra 7 e dusub Azaldilmis derece isitme xerclerine cap olunmus mehsullara restoran hesablarina mehmanxanada qalmalara ve qida mehsullarin coxusuna tetbiq olunur Qeyd 5 EDV Hindistanin 28 vilayetlerinden ikisinde tetbiq olunmur Qeyd 6 Eilat istisna olaraq harda ki EDV goturulmeyib Qeyd 7 Israilde EDV cereyan halidadir 2004 ilin mart ayinda o 18 dan 17 a dusub 2005 ci ilin sentyabr ayinda tezeden 16 5 e 2006 ci ilin iyul ayinda ise 15 5 derecesine Sonra ise 2009 ilin iyul ayinda 16 5 a catib bugunku 16 derecesine 2010 ilin yanvarin birisinde dusmek ucun Yaxin gelecekde yeni deyesikler de planlasdirilir amma onlar Israeli parlamentdeki siyasi deyisikler ile baglidir Qeyd 8 3 liq mallar ve xidmetler vergisi 2008 ci ilin may ayinin 6 da vergi derecelerin azaldilmasinin ardinca Sirket Mefeet Vergisinden geliri evez etmek ucun teqdim edilib Qeyd 9 2005 ci ilin budcesinde hokumet bildirib ki GST 2007 ci ilin yanvar ayinda guvveye minecek Coxlu tefsialtilar hele de tesdiq olunmayib amma beyan olunub ki ehemiyyetli mehsullar ve kicik biznesler vergiden azad ve ya vergini 0 derecesinde odemeyi olmalidilar Qeyd 10 2006 ci ilin yanvar ayinin 1 den vergini 12 a qalxdirmaq huququ var O da fevralin birisinde bas verib Istinadlar Le budget et les comptes de l Etat 30 October 2009 2 January 2010 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 6 October 2010 la TVA represente 125 4 milliards d euros soit 49 7 des recettes fiscales nettes de l Etat Arxivlenmis suret 2022 04 07 tarixinde Istifade tarixi 2010 10 06 Arxivlenmis suret 2011 10 01 tarixinde Istifade tarixi 2010 10 06 Arxivlenmis suret 2022 01 29 tarixinde Istifade tarixi 2010 10 06 2011 05 20 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 05 24 2010 02 14 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2010 10 06 Revenue ie 2017 06 06 tarixinde Istifade tarixi 2010 10 06 1 olu kecid Arxivlenmis suret 2010 10 02 tarixinde Istifade tarixi 2010 10 06 Arxivlenmis suret 2010 06 29 tarixinde Istifade tarixi 2010 10 06 LondonStockExchange com olu kecid LondonStockExschange com olu kecid BBC News 2010 06 22 tarixinde Istifade tarixi 2010 10 06 2018 12 26 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2010 10 06 VAT in Eilat 2009 09 25 at the Wayback Machine ECCB RVAT 2016 03 04 at the Wayback Machine BIR