Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
| Erkən Dövr Tarix və Ənənələr Məzhəblər və Hərəkatlar Əsas mövzular |
|
Xristian simvolikası - xristian kilsələri və icmaları tərəfindən zaman-zaman istifadə edilən nişanlar və rəmzlərdir.
Balıq, gəmi, lövbər, quş
Simvolların əxsəriyyəti ən qədim zaman, hətta Xristianlıqdan öncə yaranmışdır. İlk Xristianlar simvolikadan geniş istifadə etmişdirlər. Daha sonra bu simvollardan rəsmi kilsələr istifadə etmişdirlər.
| 1. Balıq ilk xristian simvollarından biri olmuşdur. O, İsanın rəmzi mənasını daşıyırdı. Buna səbəb şəkildə göstərilən yunan hərflərinin abreviatursıdır (İXTUS). Bu abreviatur yunan dilində "Xilaskar İsa Məsih Tanrının oğludur" sözlərinin birinci hərflərindən yaranmışdır. "İXTUS" sözü isə yunanca balıq deməkdir. Eyni zamanda İsanın ilk ardıcıllarının bir neçəsi balıqçı olmuşdur. |
|
| 2. Gəmi və lövbər xristianlığın ən qədim simvollarından biridir. III əsrdə yaşamış məşhur Roma ilahiyyatçısı İppolit xristian kilsəsini "dalğalar üzərində üzən və heç zaman batmayan" gəmiyə bənzədirdi. Başqaları onu "nicat gəmisi" adlandırırdılar. |
|
| 3. Xristianlığın ən qədim simvollarından biri də Quşdur (Luka 12:6-7). Tanrının daim insanın yaxınlığında olmasınından xəbər verir. Məsələn, göyərçin Müqəddəs Ruhun rəmzidir, sərçənin təsviri isə Tanrının ən xırda şeylərdən belə xəbərdar olduğunu göstərir. |
|
Xaç (çarmıx)
| Xaç (çarmıx) İsanın edam edildiyi alətin təsviridir. Bu rəmz xristianlıqdan öncə qədim Misirdə həyat simvolu olmuşdur. Xaçın yuxarısında olan dairə qadın, aşağı hissəsi isə kişi başlanğıcını simvolizə edir. |  |
| Ən sadə və geniş yayılmış xaç latın xaçıdır. Müasir zamanda bu xaç daha da çox protestantların rəmzidir. Xaçın üzərində çarmıxa çəkilmiş İsanın təsviri isə ortodoks (pravoslav) və katolik kilsələrinin rəmzidir. |  |
| Hər tərəfi eyni ölçüdə olan yunan xaçı. Rəvayətlərə görə bu formada olan xaçda İsanın həvarilərindən biri olan Andreas edam edilmişdi. |  |
| Qolqofa (İsanı edam edilən təpəliyin adı) xaçı və ya pilləli xaç. |  |
| Rus ortodoks (pravoslav) kilsəsinin xaçı. Yuxarıdakı xət İsanın edam vaxtı başının olduğu yeri mənasını daşıyır. Aşağıdakı əyri xətin mənası bilinmir. Lakin ola bilər ki, o yuxarıda göstərilər yunan xaçının fraqmentidir. |  |
| Roma papalarının xaçı, onların rəsli simvoludur. Təsvir olunmuş üç xətt papazların hakimiyyətinin üç dayaqlarının rəmzləridir: kilsə, dünya və göylər. |  |
| Səkkiz guşəli xaç suyuna salınma mərasiminə aid olan xaç. Dirçəlişin rəmzidir. Yunan xaçına bənzər yan xətləri "Xİ"(Ksi) adlanan yunan hərfidir (Xristos sözünün baş hərfi). |  |
| Qələbənin rəmzi olan Yunan xaçı. Yuxarıda olan hərflər yunanca "İsa" və "Xristos" sözlərinin baş hərfləridir. Aşağıda isə "NİKA" (qalib) sözü yazılmışdır. |  |
| Yeruşalaim (Qüds) xaçı xaçlıların dövründə Qüdsdə Latın krallığının rəsmi gerbi olmuşdur. Barada böyük xaç İsa Məsihin şəxsiyyətini, onun ətrafında olan dörd xırda xaçlar isə dünyanın dörd guşəsində dörd İncilin bəyan edilməsini simvolizə edir. |  |
Labarum
Labarum imperator Konstantinin bayrağı olmuşdu. Onun hakimiyyəti dövründən başlayaraq Xristianlığın rəmzinə çevrilmişdir. Bayrağın üzərində "Xristos" sözünün yunanca ilk iki hərfi və "Hoc vince" (Bununla qələbə çalacağıq) sözləri yazılmışdır.
Rəvayətlərə görə 312-ci ildə Milviya körpüsü yaxınlığında baş verən döyüşdən öncə imperator Konstanin və onun 40 minlik ordusu göydə böyük bir xaçı gördülər. Bu xaç hətta günəşi də bağlamışdı.
Başqa rəvayətə görə, bu döyüşdən öncə Konstantin yuxuda labarumumu görərək "In hoc signo vinces" (Bu rəmzlə qələbə çalacaqsan) sözlərini eşitmişdi. Bu yuxunu görəndən sonra, Konstantin öz əskərlərinə gördüyü labarumu öz qalxanlarının üzərində təsvir etməyi əmr etmişdi. Bu döyüş onun qələbəsi ilə bitmişdi və bundan sonra Konstantinus roma imperatoru olmuşdu. Onun hakimiyyəti dövründə də Xristianlıq dövlət dini statusunu almışdı.
Günümüzdə də hərbi və dövlət simvolları kimi labaruma bənzər rəmzlərdən istifadə edilir.
Mənbə
- Aydın Əlizadə. (PDF). Bakı: Əbilov, Zeynalov və qardaşlar. 2007. s. 157-161. ISBN . 2016-08-22 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-08-16.
Ədəbiyyat
- Aydın Əlizadə. (PDF). Bakı: Əbilov, Zeynalov və qardaşlar. 2007. s. 157-161. ISBN . 2016-08-22 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-08-16.
- Symbols in Christian Art and Architecture Comprehensive general listing.
- Christian Symbols Net Very comprehensive site, complete with search engine.
- Christian Symbols and Glossary (keyword searchable, includes symbols of saints)
- ReligionFacts.com: Christian Symbols Basic Christian symbols A to T, types of crosses, number symbolism and color symbolism.
- Meaning of Colors for Flags Biblical meanings of color used for Christian worship flags.
- Color Symbolism in The Bible An in depth study on symbolic color occurrence in The Bible.
- Christian Symbol Wood Carvings 2005-10-26 at the Wayback Machine Forty symbols at Kansas Wesleyan University
- Old Christian Symbols from book by Rudolf Koch
- Christian Symbols, Origins and Meanings 2005-10-22 at the Wayback Machine
- Tree of Jesse Directory by Malcolm Low. 2008-10-12 at the Wayback Machine
- Chrismon Templates Symbol outlines that can be used to create Christian themed projects
- Christian Symbols and Variations of Crosses - Images and Meanings 2008-08-07 at the Wayback Machine
- PreachingSymbols.com Ways Christian Symbols are used in worship
- Негин А. Е. Христианская символика в римской армии IV века // Проблемы антиковедения и медиевистики. Вып. 2.: К 30-летию кафедры истории Древнего мира и Средних веков Нижегородского государственного университета им. Н. И. Лобачевского. Н. Новгород, 2006. С. 144—152.
Bibliya simvolikası
Bibliya simvolikası — Bibliyada istifadə olunan bədii obrazlara, yüksək ruhsal anlayış və gerçəklikləri ifadə edən işarələrə Bibliya simvolikası deyilir. Bibliyadakı simvollar, sözlə ifadə olunmaz gerçəklikləri ifadə etmək, bu dünyaya aid olan söz və obrazlar vasitəsilə İlahi varlığın sirlərini açıqlamaq üçün işlənən vasitələrdir.
Sözlərlə ifadə olunan simvollar
Bunlara ilk əvvəl Müqəddəs Kitabda olan Tanrının adları, və sosiomorfizmlər, habelə Bibliya naturomorfizmləri daxildir. Bibliyanın ilk fəsillərində dünyanın yaranması və ən qədim tarixin sirləri, eləcə də Bibliyanın axırıncı kitabında dünyanın gələcəyi simvollarla təsvir olunmuşdur. Müqəddəs Kitabda "məkan" ilə əlaqəli olan obrazlar da simvolik xarakter daşıyır ("Göylərdə" olan Tanrı; dünyamıza "gələn, enən" Məsih). Ruhsal sirləri elmi dillə açıqlamayan simvolların əsas xüsusiyyəti, bu dünyadan pərdələnən ruhani aləmin gerçəkliklərini ötürmək qabiliyyətidir.
Əşyalarla ifadə olunan simvollar
Bunlara Əhdi-Ətiq dövründə ibadət üçün istifadə olunan müqəddəs əşyalar, məsələn Tanrının Öz xalqının arasında olmağına işarə edən Əhd Sandığı və Hüzur Çadırı kimi maddi obyektlər daxildir. Əhdi-Ətiqdə məbədin quruluşu (yeddi çıraq, tuncdan hovuz və s.) Tanrının izzəti ilə dolu olan Kainatın rəmzlərindən ibarətdir. Xristian mərasimlərində işlənən maddi elementlər də Əhdi-Cədidin simvollarına əsaslanır.
Hərəkətlərlə ifadə olunan simvollar
Müqəddəs Kitabda peyğəmbər və möminlərin Tanrı-Taalanın qarşısında özlərini simvolik hərəkətlərlə ifadə etdiklərini, Tanrının dediyini bəyan etmək üçün dramatik hərəkətlərdən istifadə etdiklərini görə bilirik. Musa və Yeşua Müqəddəs yerdə duranda, ayaqlarından çarıqlarını çıxardırdılar. Süleyman məbədin təqdis edildiyi zaman dua edəndə əllərini göyə açdı. Yeremya peyğəmbər Yerusəlimin Babilə təslim ediləcəyini elan etmək üçün boynuna boyunduruq taxmış xalqın arasında gəzirdi. Əhdi-Ətiqdə bu kimi simvolik hərəkətlər saysız-hesabsızdır.
Əhdi-Cədiddə də İsa Məsihin simvolik hərəkətlərini görürük. Məsələn, İsa Məsih bar gətirməyən əncir ağacını lənətlədiyi zaman, tövbə və iman meyvəsini verməyən insanın ruhən ölü vəziyyətini göstərmişdir. İsa Məsih axırıncı şam yeməyində bir çoxları uğrunda axıtdığı qanı ilə Yeni Əhdi bağlayanda bu şam yeməyini simvolik bir hərəkətə - xristian kilsəsi üçün müqəddəs mərasimə döndərmişdir.
Rəqəmlərlə ifadə olunan simvollar
Müqəddəs Kitabdakı bəzi rəqəmlər simvolik olduğuna görə dəqiq deyil, şərti xarakter daşıyır. Məsələn, 40 rəqəmi mühüm bir hadisədən öncə hazırlıq dövrü göstərən simvol kimi işlənir. Nuhun dövründə böyük daşqın 40 gün davam etdi, Musa Sina dağında 40 gün qaldı, İsrail oğulları 40 il səhrada dolaşdı, İlyas peyğəmbər Tanrının dağına qırx gün-qırx gecə yol getdi, İsa Məsih 40 gün səhrada oruc tutdu. Bundan əlavə, bir nəslin ömrü 40 il sayılırdı.
12 rəqəmi seçilmişlər mənasını verirdi (İsrailin 12 qəbiləsi, Məsihin 12 həvarisi, qəbilələrin hərəsində 12 min seçilmişlər).
10 rəqəmi tamlığın rəmzidir. Məsələn, Misir xalqına verilən 10 cəza, Tanrının 10 əmri, 15-ci Məzmurda müqəddəs məskənə yaxınlaşmaq üçün 10 şərt.
Müqəddəs Kitabda tamlığı, kamilliyi göstərmək məqsədilə daha çox işlənən simvol 7 rəqəmidir. Yaradılış Kitabı 1-ci fəsildə dünyanın yaranması 7-ci gündə istirahətlə tamamlanır; 10-cu fəslə əsasən, bütün millətlər 70 əcdadlardan əmələ gəldi. İsa Məsihin həvariləri 7 köməkçinin seçilməyini təşkil edirlər, Vəhy Kitabında 7 imanlılar cəmiyyəti və 7 ulduz haqqında danışılır.
4 rəqəmi dünyanın 4 əsas səmtinə görə "ümumdünya" mənasına gəlir. Buna görə, cənnətdən çıxan çay 4 qola bölünürdü, Yezekel peyğəmbərin görüntüsündə Səmavi Çadırı daşıyan simvolik 4 varlığın hər birinin 4 üzü və 4 qanadı var idi.
3 rəqəmi Müqəddəs Kitabda Tanrının üçlü vahid təbiətini simvolizə edir, xilas tarixinin mühüm mərhələlərini ifadə edir.
Simvolik rəqəmlərin xüsusi bir növü kriptoqrammadır (yunan dilindən “gizli yazı”). Bir misal kimi, İbrani dilində David דָּוִד (Davud peyğəmbər) sözündəki hərfləri rəqəm olaraq 14-ə bərabərdir (7+7). Bu isə öz növbəsində, Məsihin doğulmasından əvvəlki 3 böyük dövrdəki nəsillərin sayına uyğun gəlir.
Mənbə
- Мень А. протоиерей «Библиологический словарь в 3-х т.». Москва: Фонд имени Александра Меня, 2002. «Символы библейские», «Символические действия», «Символические числа библейские» http://krotov.info/spravki/temy/s/simvol.html 2012-01-19 at the Wayback Machine
İstinadlar
- Müqəddəs Kitab (Əhdi-Ətiq və Əhdi-Cədid). Müqəddəs Kitab şirkəti. Bakı, 2009. Yaradılış Kitabı 1-3
- Müqəddəs Kitab (Əhdi-Ətiq və Əhdi-Cədid). Müqəddəs Kitab şirkəti. Bakı, 2009. Yəhyaya nazil olan Vəhy
- Çıxış Kitabı 25:31-34
- 1 Padşahlar Kitabı 7:23
- Bax: Çıxış Kitabı 3:5; Yeşua 5:15
- 1 Padşahlar Kitabı 8:22
- Yeremya 27:1-2
- Matta Mujdəsi 21:18-19
- Yaradılış Kitabı 7:4
- Çıxış Kitabı 24:18
- Saylar Kitabı 14:34
- 1 Padşahlar Kitabı 19:8
- Matta Müjdəsi 4:2
- Vəhy 7:4-8
- Həvarilərin İşləri 6:3
- Yaradılış Kitabı 2:10-11
- Yezekel 1:5-10; müqayisə et: Vəhy 4:6
- Yaradılış Kitabı 18-ci fəsildə 3 mələk İbrahimin yanına gəlir; Yeşaya 6:1-3-də Tanrının müqəddəsliyi 3 dəfə məhd edilir; Matta Müjdəsi 28:19-da Ata, Oğul və Müqəddəs Ruh adı ilə vəftizdən bəhs olunur; Vəhy 1:8-də Tanrı keçmiş, indiki və gələcək zamanın Hökmdarı kimi göstərilir
- Məsih öləndən üç gün sonra dilirdi – Huşə 6:1-2; Matta Müjdəsi 16:21
- Matta Müjdəsi 1:17
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Xristianliq Isa Bakire Meryemin dogmasi Isanin carmixa cekilmesi Isanin dirilmesi Pasxa Isa Xristianliqda Erken Dovr Hevari Kilse Inanc Incil Allahin Padsahligi Septuaginta Yeni Ehd Bibliya Ehdi Etiq Ehdi Cedid Apokrif Teologiya Bagislanma Veftiz Xristologiya Ata Ogul Muqeddes Ruh Insan Xilas Esxatologiya Uc uqnum Tarix ve Eneneler Meryem Pyotr Pavel Erken I Konstantin Kilse meclisi Xristianliqda bolunme Xac yurusleri Reformasiya Mezhebler ve Herekatlar Anabaptist Anglikan Baptist Kalvinizm Evangelizm Luteran Protestant Ellinci Katolik kilsesiPravoslav Konstantinopol Pravoslav KilsesiHerekatlarYehova sahidleri Esas movzular Veftiz SimvolizmXristianliqbaxmuzakireredakte Xristian simvolikasi xristian kilseleri ve icmalari terefinden zaman zaman istifade edilen nisanlar ve remzlerdir Baliq gemi lovber qus Simvollarin exseriyyeti en qedim zaman hetta Xristianliqdan once yaranmisdir Ilk Xristianlar simvolikadan genis istifade etmisdirler Daha sonra bu simvollardan resmi kilseler istifade etmisdirler 1 Baliq ilk xristian simvollarindan biri olmusdur O Isanin remzi menasini dasiyirdi Buna sebeb sekilde gosterilen yunan herflerinin abreviatursidir IXTUS Bu abreviatur yunan dilinde Xilaskar Isa Mesih Tanrinin ogludur sozlerinin birinci herflerinden yaranmisdir IXTUS sozu ise yunanca baliq demekdir Eyni zamanda Isanin ilk ardicillarinin bir necesi baliqci olmusdur 2 Gemi ve lovber xristianligin en qedim simvollarindan biridir III esrde yasamis meshur Roma ilahiyyatcisi Ippolit xristian kilsesini dalgalar uzerinde uzen ve hec zaman batmayan gemiye benzedirdi Basqalari onu nicat gemisi adlandirirdilar 3 Xristianligin en qedim simvollarindan biri de Qusdur Luka 12 6 7 Tanrinin daim insanin yaxinliginda olmasinindan xeber verir Meselen goyercin Muqeddes Ruhun remzidir sercenin tesviri ise Tanrinin en xirda seylerden bele xeberdar oldugunu gosterir Xac carmix Xac carmix Isanin edam edildiyi aletin tesviridir Bu remz xristianliqdan once qedim Misirde heyat simvolu olmusdur Xacin yuxarisinda olan daire qadin asagi hissesi ise kisi baslangicini simvolize edir En sade ve genis yayilmis xac latin xacidir Muasir zamanda bu xac daha da cox protestantlarin remzidir Xacin uzerinde carmixa cekilmis Isanin tesviri ise ortodoks pravoslav ve katolik kilselerinin remzidir Her terefi eyni olcude olan yunan xaci Revayetlere gore bu formada olan xacda Isanin hevarilerinden biri olan Andreas edam edilmisdi Qolqofa Isani edam edilen tepeliyin adi xaci ve ya pilleli xac Rus ortodoks pravoslav kilsesinin xaci Yuxaridaki xet Isanin edam vaxti basinin oldugu yeri menasini dasiyir Asagidaki eyri xetin menasi bilinmir Lakin ola biler ki o yuxarida gosteriler yunan xacinin fraqmentidir Roma papalarinin xaci onlarin resli simvoludur Tesvir olunmus uc xett papazlarin hakimiyyetinin uc dayaqlarinin remzleridir kilse dunya ve goyler Sekkiz guseli xac suyuna salinma merasimine aid olan xac Dircelisin remzidir Yunan xacina benzer yan xetleri XI Ksi adlanan yunan herfidir Xristos sozunun bas herfi Qelebenin remzi olan Yunan xaci Yuxarida olan herfler yunanca Isa ve Xristos sozlerinin bas herfleridir Asagida ise NIKA qalib sozu yazilmisdir Yerusalaim Quds xaci xaclilarin dovrunde Qudsde Latin kralliginin resmi gerbi olmusdur Barada boyuk xac Isa Mesihin sexsiyyetini onun etrafinda olan dord xirda xaclar ise dunyanin dord gusesinde dord Incilin beyan edilmesini simvolize edir Labarum Labarum imperator Konstantinin bayragi olmusdu Onun hakimiyyeti dovrunden baslayaraq Xristianligin remzine cevrilmisdir Bayragin uzerinde Xristos sozunun yunanca ilk iki herfi ve Hoc vince Bununla qelebe calacagiq sozleri yazilmisdir Revayetlere gore 312 ci ilde Milviya korpusu yaxinliginda bas veren doyusden once imperator Konstanin ve onun 40 minlik ordusu goyde boyuk bir xaci gorduler Bu xac hetta gunesi de baglamisdi Basqa revayete gore bu doyusden once Konstantin yuxuda labarumumu gorerek In hoc signo vinces Bu remzle qelebe calacaqsan sozlerini esitmisdi Bu yuxunu gorenden sonra Konstantin oz eskerlerine gorduyu labarumu oz qalxanlarinin uzerinde tesvir etmeyi emr etmisdi Bu doyus onun qelebesi ile bitmisdi ve bundan sonra Konstantinus roma imperatoru olmusdu Onun hakimiyyeti dovrunde de Xristianliq dovlet dini statusunu almisdi Gunumuzde de herbi ve dovlet simvollari kimi labaruma benzer remzlerden istifade edilir Menbe Aydin Elizade PDF Baki Ebilov Zeynalov ve qardaslar 2007 s 157 161 ISBN 5 87459 013 7 2016 08 22 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 08 16 Edebiyyat Aydin Elizade PDF Baki Ebilov Zeynalov ve qardaslar 2007 s 157 161 ISBN 5 87459 013 7 2016 08 22 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 08 16 Symbols in Christian Art and Architecture Comprehensive general listing Christian Symbols Net Very comprehensive site complete with search engine Christian Symbols and Glossary keyword searchable includes symbols of saints ReligionFacts com Christian Symbols Basic Christian symbols A to T types of crosses number symbolism and color symbolism Meaning of Colors for Flags Biblical meanings of color used for Christian worship flags Color Symbolism in The Bible An in depth study on symbolic color occurrence in The Bible Christian Symbol Wood Carvings 2005 10 26 at the Wayback Machine Forty symbols at Kansas Wesleyan University Old Christian Symbols from book by Rudolf Koch Christian Symbols Origins and Meanings 2005 10 22 at the Wayback Machine Tree of Jesse Directory by Malcolm Low 2008 10 12 at the Wayback Machine Chrismon Templates Symbol outlines that can be used to create Christian themed projects Christian Symbols and Variations of Crosses Images and Meanings 2008 08 07 at the Wayback Machine PreachingSymbols com Ways Christian Symbols are used in worship Negin A E Hristianskaya simvolika v rimskoj armii IV veka Problemy antikovedeniya i medievistiki Vyp 2 K 30 letiyu kafedry istorii Drevnego mira i Srednih vekov Nizhegorodskogo gosudarstvennogo universiteta im N I Lobachevskogo N Novgorod 2006 S 144 152 Bibliya simvolikasiBibliya simvolikasi Bibliyada istifade olunan bedii obrazlara yuksek ruhsal anlayis ve gerceklikleri ifade eden isarelere Bibliya simvolikasi deyilir Bibliyadaki simvollar sozle ifade olunmaz gerceklikleri ifade etmek bu dunyaya aid olan soz ve obrazlar vasitesile Ilahi varligin sirlerini aciqlamaq ucun islenen vasitelerdir Sozlerle ifade olunan simvollar Bunlara ilk evvel Muqeddes Kitabda olan Tanrinin adlari ve sosiomorfizmler habele Bibliya naturomorfizmleri daxildir Bibliyanin ilk fesillerinde dunyanin yaranmasi ve en qedim tarixin sirleri elece de Bibliyanin axirinci kitabinda dunyanin geleceyi simvollarla tesvir olunmusdur Muqeddes Kitabda mekan ile elaqeli olan obrazlar da simvolik xarakter dasiyir Goylerde olan Tanri dunyamiza gelen enen Mesih Ruhsal sirleri elmi dille aciqlamayan simvollarin esas xususiyyeti bu dunyadan perdelenen ruhani alemin gercekliklerini oturmek qabiliyyetidir Esyalarla ifade olunan simvollar Bunlara Ehdi Etiq dovrunde ibadet ucun istifade olunan muqeddes esyalar meselen Tanrinin Oz xalqinin arasinda olmagina isare eden Ehd Sandigi ve Huzur Cadiri kimi maddi obyektler daxildir Ehdi Etiqde mebedin qurulusu yeddi ciraq tuncdan hovuz ve s Tanrinin izzeti ile dolu olan Kainatin remzlerinden ibaretdir Xristian merasimlerinde islenen maddi elementler de Ehdi Cedidin simvollarina esaslanir Hereketlerle ifade olunan simvollar Muqeddes Kitabda peygember ve mominlerin Tanri Taalanin qarsisinda ozlerini simvolik hereketlerle ifade etdiklerini Tanrinin dediyini beyan etmek ucun dramatik hereketlerden istifade etdiklerini gore bilirik Musa ve Yesua Muqeddes yerde duranda ayaqlarindan cariqlarini cixardirdilar Suleyman mebedin teqdis edildiyi zaman dua edende ellerini goye acdi Yeremya peygember Yeruselimin Babile teslim edileceyini elan etmek ucun boynuna boyunduruq taxmis xalqin arasinda gezirdi Ehdi Etiqde bu kimi simvolik hereketler saysiz hesabsizdir Ehdi Cedidde de Isa Mesihin simvolik hereketlerini goruruk Meselen Isa Mesih bar getirmeyen encir agacini lenetlediyi zaman tovbe ve iman meyvesini vermeyen insanin ruhen olu veziyyetini gostermisdir Isa Mesih axirinci sam yemeyinde bir coxlari ugrunda axitdigi qani ile Yeni Ehdi baglayanda bu sam yemeyini simvolik bir herekete xristian kilsesi ucun muqeddes merasime dondermisdir Reqemlerle ifade olunan simvollar Muqeddes Kitabdaki bezi reqemler simvolik olduguna gore deqiq deyil serti xarakter dasiyir Meselen 40 reqemi muhum bir hadiseden once hazirliq dovru gosteren simvol kimi islenir Nuhun dovrunde boyuk dasqin 40 gun davam etdi Musa Sina daginda 40 gun qaldi Israil ogullari 40 il sehrada dolasdi Ilyas peygember Tanrinin dagina qirx gun qirx gece yol getdi Isa Mesih 40 gun sehrada oruc tutdu Bundan elave bir neslin omru 40 il sayilirdi 12 reqemi secilmisler menasini verirdi Israilin 12 qebilesi Mesihin 12 hevarisi qebilelerin heresinde 12 min secilmisler 10 reqemi tamligin remzidir Meselen Misir xalqina verilen 10 ceza Tanrinin 10 emri 15 ci Mezmurda muqeddes meskene yaxinlasmaq ucun 10 sert Muqeddes Kitabda tamligi kamilliyi gostermek meqsedile daha cox islenen simvol 7 reqemidir Yaradilis Kitabi 1 ci fesilde dunyanin yaranmasi 7 ci gunde istirahetle tamamlanir 10 cu fesle esasen butun milletler 70 ecdadlardan emele geldi Isa Mesihin hevarileri 7 komekcinin secilmeyini teskil edirler Vehy Kitabinda 7 imanlilar cemiyyeti ve 7 ulduz haqqinda danisilir 4 reqemi dunyanin 4 esas semtine gore umumdunya menasina gelir Buna gore cennetden cixan cay 4 qola bolunurdu Yezekel peygemberin goruntusunde Semavi Cadiri dasiyan simvolik 4 varligin her birinin 4 uzu ve 4 qanadi var idi 3 reqemi Muqeddes Kitabda Tanrinin uclu vahid tebietini simvolize edir xilas tarixinin muhum merhelelerini ifade edir Simvolik reqemlerin xususi bir novu kriptoqrammadir yunan dilinden gizli yazi Bir misal kimi Ibrani dilinde David ד ו ד Davud peygember sozundeki herfleri reqem olaraq 14 e beraberdir 7 7 Bu ise oz novbesinde Mesihin dogulmasindan evvelki 3 boyuk dovrdeki nesillerin sayina uygun gelir Menbe Men A protoierej Bibliologicheskij slovar v 3 h t Moskva Fond imeni Aleksandra Menya 2002 Simvoly biblejskie Simvolicheskie dejstviya Simvolicheskie chisla biblejskie http krotov info spravki temy s simvol html 2012 01 19 at the Wayback MachineIstinadlarMuqeddes Kitab Ehdi Etiq ve Ehdi Cedid Muqeddes Kitab sirketi Baki 2009 Yaradilis Kitabi 1 3 Muqeddes Kitab Ehdi Etiq ve Ehdi Cedid Muqeddes Kitab sirketi Baki 2009 Yehyaya nazil olan Vehy Cixis Kitabi 25 31 34 1 Padsahlar Kitabi 7 23 Bax Cixis Kitabi 3 5 Yesua 5 15 1 Padsahlar Kitabi 8 22 Yeremya 27 1 2 Matta Mujdesi 21 18 19 Yaradilis Kitabi 7 4 Cixis Kitabi 24 18 Saylar Kitabi 14 34 1 Padsahlar Kitabi 19 8 Matta Mujdesi 4 2 Vehy 7 4 8 Hevarilerin Isleri 6 3 Yaradilis Kitabi 2 10 11 Yezekel 1 5 10 muqayise et Vehy 4 6 Yaradilis Kitabi 18 ci fesilde 3 melek Ibrahimin yanina gelir Yesaya 6 1 3 de Tanrinin muqeddesliyi 3 defe mehd edilir Matta Mujdesi 28 19 da Ata Ogul ve Muqeddes Ruh adi ile veftizden behs olunur Vehy 1 8 de Tanri kecmis indiki ve gelecek zamanin Hokmdari kimi gosterilir Mesih olenden uc gun sonra dilirdi Huse 6 1 2 Matta Mujdesi 16 21 Matta Mujdesi 1 17