Bu məqalə . |
Konstantinopol Pravoslav Kilsəsi (yun. Πατριαρχεῖον Κωνσταντινουπόλεως, Patriarhion Konstandinupoleos, türk. Rum Ortodoks Patrikhanesi, İstanbul Ekümenik Patrikhanesi) — VI əsrdən etibarən Xristianlıq dünyasında mühüm rol oynamağa başlamış dini mərkəz. Konstantinopol Ortodoks Kilsəsi Şərq Ortodoks Kilsəsi məzhəbinin əsas mərkəzlərindən biri hesab olunur.
Konstantinopol Pravoslav Kilsəsi | |
---|---|
Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως İstanbul Ekümenik Patrikhanesi | |
Din | Şərqi pravoslav kilsəsi |
Mərkəzi | |
Başçı | I Varfolomey |
ec-patr.org | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
1453-cü ildə İstanbul şəhərinin fəth olunmasından sonra sultan II Mehmed şəhərdə yaşayan qeyri-müsəlman əhalinin toxunulmazlığı haqqında fərman vermişdir. Bununla da Konstantinopol Ortodoks Kilsəsi Osmanlı imperiyasının vaxtında belə rəsmi şəkildə fəaliyyət göstərmişdir. II Gennadiosun patriarx seçilməsindən sonra Kilsənin idarə mərkəzi şəhərdə ikinci böyük kilsə olsan Həvari kilsəsinə köçürülmüşdür. Həmin dövrdə Həvari kilsəsi şəhərdə olan ən qədim kilsələrdən hesab olunurdu. Min il əvvəl inşa olunmuş kilsənin bağçasında, Bizans İmperiyası imperatorlarının məzarları da vardı. Şəhərdə xristian əhalinin sayı azaldığından və təhlükəsizlik səbəbindən Konstantinopol Pravoslav Kilsəsinin idarə mərkəzi 1455-ci ildə yenidən köçürülmüşdür.
Patrikxana Pammakaristos monastırına köçürülür. XII əsrdə II İoannes Komnenos tərəfindən hazırlanan Pammakaristos monastırı xristian qaçqınların yerləşdirildiyi Çərşənbə səmtində idi. Həvari kilsəsinə nisbətə daha kiçik və təhlükəsiz olan Pammakaristos monastırı 1518-ci ildə yenidən təmir edilmişdir. Patriarx II İeremiasın Kilsəyə rəhbərlik etdiyi dövründə monastır yenidən inşa edilmişdir. 1586-cı ildə III Muradın hakimiyyəti zamanı boşaldılan monastır, 1591-ci ildə Fetihye adı ilə məscidə cevrilmişdir. Konstantinopol Ortodoks Kilsəsi ilk əvvəl kilsəsini, 1597-ci ildə isə Ayvansarayda yerləşn Aios Dimitrios kilsəsinə köçürülmüşdür.
Konstantinopol Ortodoks Kilsəsi 1602-ci ildə Aios Yeorios Monastırına köçürülmüş və bu tarixdən etibarən burada fəaliyyət göstərmişdir. II Mehmed tərəfindən Kilsəyə verilən hüquqların böyük bir qismi Kilsə üzvlərinin əlindən alınmışdır. Xristian cammatın evlənmə, dəfn mərasimləri kimi adətləri Osmanlı məmurları tərəfindən izlənilirdi. Konstantinopol Ortodoks Kilsəsinin rəhbəri Patriarx adı ilə tanınmışdı. Patriarxlar Osmanlı sarayında vəzir status daşıyırdılar. Digər bir dindən olmasına baxmayaraq patriklər və İstanbulda yaşayan xristian din adamları bütün növ vergilərdən azad edilmişdir. Patriarxlar İstanbulda yalnız xristian icmasının üzvlərinin iştirak etdiyi, dini məclisə rəhbərlik edirdilər. Patriarxlara dini və hüquqi qanunlara tabe olmayan xristianları cəzalandırmaq səlahiyyəti verilmişdi. Bununla da Konstantinopol Pravoslav Kilsəsi patriarxının səlahiyyət və imtiyazları Osmanlı imperiyasında, Bizans İmperiyasındakından daha çox olmuşdur.
1856-cı ildə qəbul edilmiş, İslahat fərmanı ilə Konstantinopol Ortodoks Kilsəsinin hüquqları yalnız dini səhələri əhatə etməklə azaldıldı. Patriarxların həyatlarının sonuna qədər vəzifədə qalmaları qərarı qəbul edildi. Türkiyə dövləti qurulandan sonra Kilsə dini baxımdan mühüm rol oynamırdı. 1930-1950-ci illərdə Konstantinopol Ortodoks Kilsəsi yalnız İstanbul şəhərində yaşayan etnik yunanlara xidmət göstərirdi. 1941-ci ildə patrikxananın yerləşdiyi bina yanmışdır. 1989-cu ildə memar Aristidis Pasadeosun rəhbərliyi ilə bina yenidən təmir edilməyə başlanılmış və təmir işləri 1991-ci ilə qədər davam etmişdir. Müasir dövrdə ciddi dini təsirə malik olmasa da, Konstantinopol Ortodoks Kilsəsi bu gün də fəaliyyət göstərir və dünyada olan müxtəlif kilsələrlə daim əlaqə saxlayır. Kilsənin indiki rəhbəri patriarx I Bartholomeosdur.
Xarici keçidlər
- Konstantinopol Ortodoks Kilsəsi haqqında ətraflı məlumat[ölü keçid]
- Rum Ortodoks Patrikxanasının rəsmi saytı
- Konistantinapol patrixanası
- http://hungary.orthodoxia.org/2014/03/05/bertalan-patriarka-latogatasa-budapesten/.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqale qaralama halindadir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Eger mumkundurse daha deqiq bir sablondan istifade edin Konstantinopol Pravoslav Kilsesi yun Patriarxeῖon Kwnstantinoypolews Patriarhion Konstandinupoleos turk Rum Ortodoks Patrikhanesi Istanbul Ekumenik Patrikhanesi VI esrden etibaren Xristianliq dunyasinda muhum rol oynamaga baslamis dini merkez Konstantinopol Ortodoks Kilsesi Serq Ortodoks Kilsesi mezhebinin esas merkezlerinden biri hesab olunur Konstantinopol Pravoslav KilsesiOikoymeniko Patriarxeio Kwnstantinoypolews Istanbul Ekumenik PatrikhanesiDin Serqi pravoslav kilsesiMerkezi IstanbulBasci I Varfolomeyec patr org Vikianbarda elaqeli mediafayllarRum Ortodoks Patrikxanasinin rehberi II Gennadios ve Osmanli imperatoru sultan II MehmedRum Ortodoks Patrikxanasinin indiki patriki I Varfolomey 1453 cu ilde Istanbul seherinin feth olunmasindan sonra sultan II Mehmed seherde yasayan qeyri muselman ehalinin toxunulmazligi haqqinda ferman vermisdir Bununla da Konstantinopol Ortodoks Kilsesi Osmanli imperiyasinin vaxtinda bele resmi sekilde fealiyyet gostermisdir II Gennadiosun patriarx secilmesinden sonra Kilsenin idare merkezi seherde ikinci boyuk kilse olsan Hevari kilsesine kocurulmusdur Hemin dovrde Hevari kilsesi seherde olan en qedim kilselerden hesab olunurdu Min il evvel insa olunmus kilsenin bagcasinda Bizans Imperiyasi imperatorlarinin mezarlari da vardi Seherde xristian ehalinin sayi azaldigindan ve tehlukesizlik sebebinden Konstantinopol Pravoslav Kilsesinin idare merkezi 1455 ci ilde yeniden kocurulmusdur Patrikxana Pammakaristos monastirina kocurulur XII esrde II Ioannes Komnenos terefinden hazirlanan Pammakaristos monastiri xristian qacqinlarin yerlesdirildiyi Cersenbe semtinde idi Hevari kilsesine nisbete daha kicik ve tehlukesiz olan Pammakaristos monastiri 1518 ci ilde yeniden temir edilmisdir Patriarx II Ieremiasin Kilseye rehberlik etdiyi dovrunde monastir yeniden insa edilmisdir 1586 ci ilde III Muradin hakimiyyeti zamani bosaldilan monastir 1591 ci ilde Fetihye adi ile mescide cevrilmisdir Konstantinopol Ortodoks Kilsesi ilk evvel kilsesini 1597 ci ilde ise Ayvansarayda yerlesn Aios Dimitrios kilsesine kocurulmusdur Konstantinopol Ortodoks Kilsesi 1602 ci ilde Aios Yeorios Monastirina kocurulmus ve bu tarixden etibaren burada fealiyyet gostermisdir II Mehmed terefinden Kilseye verilen huquqlarin boyuk bir qismi Kilse uzvlerinin elinden alinmisdir Xristian cammatin evlenme defn merasimleri kimi adetleri Osmanli memurlari terefinden izlenilirdi Konstantinopol Ortodoks Kilsesinin rehberi Patriarx adi ile taninmisdi Patriarxlar Osmanli sarayinda vezir status dasiyirdilar Diger bir dinden olmasina baxmayaraq patrikler ve Istanbulda yasayan xristian din adamlari butun nov vergilerden azad edilmisdir Patriarxlar Istanbulda yalniz xristian icmasinin uzvlerinin istirak etdiyi dini meclise rehberlik edirdiler Patriarxlara dini ve huquqi qanunlara tabe olmayan xristianlari cezalandirmaq selahiyyeti verilmisdi Bununla da Konstantinopol Pravoslav Kilsesi patriarxinin selahiyyet ve imtiyazlari Osmanli imperiyasinda Bizans Imperiyasindakindan daha cox olmusdur 1856 ci ilde qebul edilmis Islahat fermani ile Konstantinopol Ortodoks Kilsesinin huquqlari yalniz dini seheleri ehate etmekle azaldildi Patriarxlarin heyatlarinin sonuna qeder vezifede qalmalari qerari qebul edildi Turkiye dovleti qurulandan sonra Kilse dini baximdan muhum rol oynamirdi 1930 1950 ci illerde Konstantinopol Ortodoks Kilsesi yalniz Istanbul seherinde yasayan etnik yunanlara xidmet gosterirdi 1941 ci ilde patrikxananin yerlesdiyi bina yanmisdir 1989 cu ilde memar Aristidis Pasadeosun rehberliyi ile bina yeniden temir edilmeye baslanilmis ve temir isleri 1991 ci ile qeder davam etmisdir Muasir dovrde ciddi dini tesire malik olmasa da Konstantinopol Ortodoks Kilsesi bu gun de fealiyyet gosterir ve dunyada olan muxtelif kilselerle daim elaqe saxlayir Kilsenin indiki rehberi patriarx I Bartholomeosdur Xarici kecidlerKonstantinopol Ortodoks Kilsesi haqqinda etrafli melumat olu kecid Rum Ortodoks Patrikxanasinin resmi sayti Konistantinapol patrixanasihttp hungary orthodoxia org 2014 03 05 bertalan patriarka latogatasa budapesten