Səməd bəy Acalov (1876, Tiflis – 1969, Bakı) — Azərbaycan maarif xadimi, pedaqoq, riyaziyyatçı, metodist, həkim, tibb elmləri doktoru.
Səməd bəy Acalov | |
---|---|
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Tiflis, Tiflis quberniyası, Rusiya İmperiyasi |
Vəfat tarixi | |
Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ |
Vətəndaşlığı | Rusiya imperiyası AXC SSRİ |
Milliyyəti | Azərbaycanlı |
Təhsili | Zaqafqaziya Müəllimlər Seminariyası (1890-1895) Azərbaycan Tibb Universiteti (1923-1926) |
Həyatı
Səməd bəy Acalov 1876-cı ildə Tiflisdə anadan olmuştur. Tiflisin iki illik müsəlman məktəbində təhsil aldıqdan sonra müəllimi Paşa bəy Hüseynovun təşviqi ilə 1890-cı ildə Qori Müəllimlər Seminariyasına qəbul olunmuş və 1895-ci ildə təhsilini başa vurmuşdur.Süleyman Sani Axundov, Abdulla Şaiq və Mirzə Rza Əlizadə ilə dostuluğu bu illərdə başlamışdır.
Fəaliyyəti
Səməd bəy 93 illik mənalı ömrünün 70 ilini pedaqoji fəaliyyətlə keçirmiş və xalqın maariflənməsi, mədəniyyətin və səhiyyənin inkişafına çalışmışdır. Azərbaycanda təhsil sahəsinin inkişafında, müəllim kadrlarının hazırlanmasında, yeni program və dərsliklərin yaradılmasında böyük rol oynamışdır. Zaqafqziya Müəllimlər Seminariyasını bitirdikdən sonra Tersk, Dərbənd və Lənkəran qəzalarında 13 il tədris fəaliyyətində olmuşdur. 1908-ci ildə Bakıya köçdükdən sonra isə altısiniflik üçüncü ali-ibtidai Aleksey məktəbinə müdir təyin olunur.Cümhuriyyət dövründə məktəbləri dərs vəsaitləri ilə təmin etmək məqsədiylə Xalq Maarif Nazirliyi tərəfindən yaradılmış komissiyada Hüseyn Cavid, Abdulla Şaiq, Cəmo Cəbrayılbəyli, Fərhad Ağazadə, Abdulla bəy Əfəndizadə, Firudin bəy Köçərli ilə birgə fəaliyyət göstərmişdir.
Səməd bəy pedaqoji fəaliyyətinə Sovet ittifaqı dövründə də davam edərək müəllim kadrlarının hazırlanmasında əvəzolunmaz rol oynamışdır. Mərkəzi Darülmüəllimində, sonra isə Bakı Pedagoji Texnikumunda çalışmış və 1926-cı ildə institutun direktoru olmuşdur. Xüsusən, riyaziyyat elminin inkişafında, riyaziyyat dərsliklərinin və riyaziyyat tədrisi metodikasının yaradılmasında Səməd bəyin böyük xidməti olmuşdur. Şərq və Qərb dillərini yaxşı bilir, bir neçə qərb dilindən sərbəst istifadə etməyi bacarırdı. Azərbaycanda "Ali cəbr" və "Cəbr məsələləri" adlı ilk riyaziyyat dərslikləri 1919-cu ildə Səməd bəy tərəfindən yazılmışdır. Üçüncü ali-ibtidai məktəbin müdiri vəzifəsində olarkən məktəb müəllimləri Üzeyir Hacıbəyov, Müslüm Maqomayev, Pənah Qasımov və digər müəllimlər ilə ana dilində tədris tələb edən kollektivdə olmuş və onun təşəbbüsü ilə tədris ana dilində keçilməyə başlanmışdır.
Səməd bəy riyaziyyat və riyaziyyat tədrisi üsulu ilə bərabər hifzsihhədən də dərs demişdir. 1923-cü ildə Bakı Dövlət Universitetinin (o vaxtkı adıyla Azerbaycan Dövlət Universiteti) tibb fakültəsinə daxil olmuş və 1926-cı ildə təhsilini başa çatdıraraq, 51 yaşında həkimlik diplomu almışdır. 1954-cü ildə 78 yaşında ikən "Brüsselyozun kliniki müalicəsini öyrənmək üçün materiallar" mövzusunda dissertasiya müdafiə edərək tibb elmləri doktoru olmuşdur. Tibb Universitetində bir müddət kafədra müdiri vəzifəsində işləmiş və Azərbaycanda yoluxucu xəstəliklər ilə mübarizə aparmaq məqsədiylə mikrobiyologiya və parazitologiya sahələrinin inkişafına böyük töhfə vermişdir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- (PDF). bsu.az. Archived from the original on 9 March 2024. İstifadə tarixi: 09 March 2024.
- Cəbrayılbəyli, Cəmo. Xatirələrim. Azərbaycan Dövlət Nəşriyyatı. 1966. səh. 136-140.
- "Arxivlənmiş surət". muallim.edu.az. 28 January 2024 tarixində . İstifadə tarixi: 28 January 2024.
- "Arxivlənmiş surət". nkpi.az. 28 January 2024 tarixində . İstifadə tarixi: 28 January 2024.
- Mərdanov, Misir. Azərbaycanın Təhsil Tarixi. "Təhsil" Nəşriyyatı. 2011. səh. 295.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Semed bey Acalov 1876 Tiflis 1969 Baki Azerbaycan maarif xadimi pedaqoq riyaziyyatci metodist hekim tibb elmleri doktoru Semed bey AcalovDogum tarixi 1876Dogum yeri Tiflis Tiflis quberniyasi Rusiya ImperiyasiVefat tarixi 1969Vefat yeri Baki Azerbaycan SSR SSRIVetendasligi Rusiya imperiyasi AXC SSRIMilliyyeti AzerbaycanliTehsili Zaqafqaziya Muellimler Seminariyasi 1890 1895 Azerbaycan Tibb Universiteti 1923 1926 HeyatiSemed bey Acalov 1876 ci ilde Tiflisde anadan olmustur Tiflisin iki illik muselman mektebinde tehsil aldiqdan sonra muellimi Pasa bey Huseynovun tesviqi ile 1890 ci ilde Qori Muellimler Seminariyasina qebul olunmus ve 1895 ci ilde tehsilini basa vurmusdur Suleyman Sani Axundov Abdulla Saiq ve Mirze Rza Elizade ile dostulugu bu illerde baslamisdir FealiyyetiSemed bey 93 illik menali omrunun 70 ilini pedaqoji fealiyyetle kecirmis ve xalqin maariflenmesi medeniyyetin ve sehiyyenin inkisafina calismisdir Azerbaycanda tehsil sahesinin inkisafinda muellim kadrlarinin hazirlanmasinda yeni program ve dersliklerin yaradilmasinda boyuk rol oynamisdir Zaqafqziya Muellimler Seminariyasini bitirdikden sonra Tersk Derbend ve Lenkeran qezalarinda 13 il tedris fealiyyetinde olmusdur 1908 ci ilde Bakiya kocdukden sonra ise altisiniflik ucuncu ali ibtidai Aleksey mektebine mudir teyin olunur Cumhuriyyet dovrunde mektebleri ders vesaitleri ile temin etmek meqsediyle Xalq Maarif Nazirliyi terefinden yaradilmis komissiyada Huseyn Cavid Abdulla Saiq Cemo Cebrayilbeyli Ferhad Agazade Abdulla bey Efendizade Firudin bey Kocerli ile birge fealiyyet gostermisdir Semed bey pedaqoji fealiyyetine Sovet ittifaqi dovrunde de davam ederek muellim kadrlarinin hazirlanmasinda evezolunmaz rol oynamisdir Merkezi Darulmuelliminde sonra ise Baki Pedagoji Texnikumunda calismis ve 1926 ci ilde institutun direktoru olmusdur Xususen riyaziyyat elminin inkisafinda riyaziyyat dersliklerinin ve riyaziyyat tedrisi metodikasinin yaradilmasinda Semed beyin boyuk xidmeti olmusdur Serq ve Qerb dillerini yaxsi bilir bir nece qerb dilinden serbest istifade etmeyi bacarirdi Azerbaycanda Ali cebr ve Cebr meseleleri adli ilk riyaziyyat derslikleri 1919 cu ilde Semed bey terefinden yazilmisdir Ucuncu ali ibtidai mektebin mudiri vezifesinde olarken mekteb muellimleri Uzeyir Hacibeyov Muslum Maqomayev Penah Qasimov ve diger muellimler ile ana dilinde tedris teleb eden kollektivde olmus ve onun tesebbusu ile tedris ana dilinde kecilmeye baslanmisdir Semed bey riyaziyyat ve riyaziyyat tedrisi usulu ile beraber hifzsihheden de ders demisdir 1923 cu ilde Baki Dovlet Universitetinin o vaxtki adiyla Azerbaycan Dovlet Universiteti tibb fakultesine daxil olmus ve 1926 ci ilde tehsilini basa catdiraraq 51 yasinda hekimlik diplomu almisdir 1954 cu ilde 78 yasinda iken Brusselyozun kliniki mualicesini oyrenmek ucun materiallar movzusunda dissertasiya mudafie ederek tibb elmleri doktoru olmusdur Tibb Universitetinde bir muddet kafedra mudiri vezifesinde islemis ve Azerbaycanda yoluxucu xestelikler ile mubarize aparmaq meqsediyle mikrobiyologiya ve parazitologiya sahelerinin inkisafina boyuk tohfe vermisdir Hemcinin baxEmin aga Acalov Israfil aga Acalov Abbas Abdulla Arif AcalogluIstinadlar PDF bsu az Archived from the original on 9 March 2024 Istifade tarixi 09 March 2024 Cebrayilbeyli Cemo Xatirelerim Azerbaycan Dovlet Nesriyyati 1966 seh 136 140 Arxivlenmis suret muallim edu az 28 January 2024 tarixinde Istifade tarixi 28 January 2024 Arxivlenmis suret nkpi az 28 January 2024 tarixinde Istifade tarixi 28 January 2024 Merdanov Misir Azerbaycanin Tehsil Tarixi Tehsil Nesriyyati 2011 seh 295