Qasımov Pənah (20 iyul 1881, Qarğabazar, Cəbrayıl qəzası – 15 iyul 1937, Bakı) — Azərbaycan maarif xadimi. Qori müəllimlər seminariyasını (1905) və (1907) bitirmişdir. Lənkəranda (1907–1908) və Bakıda (1909-cu ildən) müəllimlik etmiş, ana dilində məktəblərin açılmasına çalışmışdır. Respublikada pedaqoji təhsilin təşkilində onun mühüm xidməti var. Darülmüəlliminin (1921–1928), Ali Pedaqoji İnstitut və Azərbaycan Müəllimləri Təkmilləşdirmə İnstitutunun direktoru (1929), Azərbaycan SSR xalq maarif komissarının müavini (1928) vəzifəsində çalışmış, Azərbaycan SSR Maarif İşçiləri Həmkarlar İttifaqının ilk sədri (1920–1928), "Maarif işçisi" jurnalının ilk redaktoru olmuşdur. Azərbaycan və Zaqafqaziya MİK-lərinin, Azərbaycan K(b)P MK və BK-nın üzvü seçilmişdir (1925–1927).
Pənah Qasımov | |
---|---|
Qasımov Pənah Ələkbər oğlu | |
1928 – 1928 | |
Əvvəlki | Tağı Şahbazi Simurğ |
Sonrakı | Ayna Sultanova |
Azərbaycan SSR Maarif İşçiləri Həmkarlar İttifaqının ilk sədri | |
1920 – 1928 | |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Qarğabazar, Qaryagin qəzası, Rusiya İmperiyası |
Vəfat tarixi | |
Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ |
Milliyyəti | azərbaycanlı |
Partiya | Kommunist partiyası |
Təhsili | |
Fəaliyyəti | şair |
Həyatı
Qasımov Pənah Ələkbər oğlu 1883-cü ildə Cəbrayıl qəzası Qarğabazar kəndində anadan olmuşdu. bitirdikdən sonra 1901-ci ildə Zaqafqaziya (Qori) Müəllimlər Seminaryasının Azərbaycan şöbəsinə daxil olmuş, 1905-ci ildə oranı qurtarmış, təhsilini Tiflis Aleksandr Müəllimlər Institutunda təhsilini davam etdirmişdi. P.Qasımov 1907-ci ildə təhsilini başa vurduqdan sonra indiki Lənkəran şəhər 1 nömrəli tam orta məktəbində fəaliyyətə başlamışdı. Fəaliyyətinin ilk günlərindən o, xalqı avamlıq, gerilik və cəhalətdən çıxarmağı özünün ən müqəddəs borcu bilmiş, həyatını Azərbaycan xalqının rifahı və mariflənməsi uğrunda mübarizəyə bağlamışdır. P.Qasımov xalq arasında azadlıq ideyaları yaymış adamlarda çar rejiminə, onun üsuli-idarəsinə nifrət hissi oyatmışdı.Bu işdə P.Qasımovla o zaman Lənkəranda onunla bir məktəbdə işləyən M.Maqomayev də yaxından kömək etmişdir.
Lənkərandakı ikillik fəaliyyətindən sonra P.Qasımov Bakıya qayıdır və 6-cı "Rus tatar" məktəbində tarix müəllimi işləyir.
Sovetləşmədən sonra fəaliyyətini artırır. İlk günlərdən ana dili, qadın təhsili və azadlığı uğrunda mübarizədə, yeni məktəblərin təşkilində Qori seminariyasının məzunları ilə birlikdə çalışırdı. Elə bu zaman partiya Pənah Qasımova böyük etimad göstərərək yüksək ixtisaslı müəllim kadırları Hazırlamaq məqsədilə müəllim seminariyası təşkil etməyi tapşırdı.
Azərbaycan KP MK bürosunun 1922-ci il 17 dekabr tarixli iclasında S.M. Kirovun təklifi ələ Qəzənfər Musabəyov, Əlheydər Qarayev və Dadaş Bünyadzadə ilə bərabər Pənah Qasımov da mədəni inqilabı həyata keçirəcək ştabın üzvü seçilmişdi. Bu ştab qısa müddətdə böyük bir təşkilata çevrilmiş, xalq arasında geniş hörmət və nüfuz qazanmışdı.
Vaxtı keçmiş, köhnə, çürümüş adət və ənənələrə qarşı mübarizənin böyük rolunu görən P. Qasımov yazdı ki, Sovet hakimyyəti çar sistemini birdəfəlik süpürüb atdığı kimi, mədən inqilabda siğə, çadra, cadu, falçı, qız alıb-satmaq, çoxarvadlılıq və s. köhnə adətləri sel kimi yuyub, aparacaqdır. O, inanırdı ki, mədəni inqilab Azərbaycan xalqını başdan-başa savadlılar ölkəsinə çevirib, Şərqin qapısına nümunə edəcəkdir.Bu həqiqətə çevrildi.
1925-ci ildən sonra P.Qasımov Xalq Marifi Komissarının müavini, Ali Pedaqoji İnstitutun və marif kadrlarını təkmilləşdirmə institutunun direktoru vəzifələrində çalışmışdı. O, Həmkarlar ittifaqında, maarif komissarlığında mədəni inqilab cəbhəsində apardığı işləri həmişə pedaqoji fəaliyyəti ilə əlaqələndirmişdir.1930-cu ildə Mərkəzi Komitə onu Zaqatala və Nuxa rayonlarında, Qarabağ dairəsində partiyanın kollektivləşdirmə haqqında direktivini həyata keçirməyə göndərmişdi.
P. Qasımov RP, BK və Azərbaycan KP MK-nın üzvi seçilmişdi. 1935-ci ildə Azərbaycan KP MK-nın fəxri fərmanı ilə təltif edilmişdi.
P.Qasımov 1937-ci ildə tutulmuşdu. 30-cu illәr repressiyasının qurbanlarından olmuş, sonralar bәraәt almışdır.
Ailəsi
Pənah Qasımov Əminə xanım Terequlovla ailə qurmuşdu. Hidayət adlı oğlu, Ədilə xanım və Nigar xanım adlı qızları vardı.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qasimov Penah 20 iyul 1881 Qargabazar Cebrayil qezasi 15 iyul 1937 Baki Azerbaycan maarif xadimi Qori muellimler seminariyasini 1905 ve 1907 bitirmisdir Lenkeranda 1907 1908 ve Bakida 1909 cu ilden muellimlik etmis ana dilinde mekteblerin acilmasina calismisdir Respublikada pedaqoji tehsilin teskilinde onun muhum xidmeti var Darulmuelliminin 1921 1928 Ali Pedaqoji Institut ve Azerbaycan Muellimleri Tekmillesdirme Institutunun direktoru 1929 Azerbaycan SSR xalq maarif komissarinin muavini 1928 vezifesinde calismis Azerbaycan SSR Maarif Iscileri Hemkarlar Ittifaqinin ilk sedri 1920 1928 Maarif iscisi jurnalinin ilk redaktoru olmusdur Azerbaycan ve Zaqafqaziya MIK lerinin Azerbaycan K b P MK ve BK nin uzvu secilmisdir 1925 1927 Penah QasimovQasimov Penah Elekber ogluAzerbaycan SSR xalq maarif komissarinin muavini1928 1928EvvelkiTagi Sahbazi SimurgSonrakiAyna SultanovaAzerbaycan SSR Maarif Iscileri Hemkarlar Ittifaqinin ilk sedri1920 1928Sexsi melumatlarDogum tarixi 20 iyul 1881Dogum yeri Qargabazar Qaryagin qezasi Rusiya ImperiyasiVefat tarixi 1939Vefat yeri Baki Azerbaycan SSR SSRIMilliyyeti azerbaycanliPartiya Kommunist partiyasiTehsili Lenkeran seher 1 nomreli tam orta mektebFealiyyeti sairHeyatiQasimov Penah Elekber oglu 1883 cu ilde Cebrayil qezasi Qargabazar kendinde anadan olmusdu bitirdikden sonra 1901 ci ilde Zaqafqaziya Qori Muellimler Seminaryasinin Azerbaycan sobesine daxil olmus 1905 ci ilde orani qurtarmis tehsilini Tiflis Aleksandr Muellimler Institutunda tehsilini davam etdirmisdi P Qasimov 1907 ci ilde tehsilini basa vurduqdan sonra indiki Lenkeran seher 1 nomreli tam orta mektebinde fealiyyete baslamisdi Fealiyyetinin ilk gunlerinden o xalqi avamliq gerilik ve cehaletden cixarmagi ozunun en muqeddes borcu bilmis heyatini Azerbaycan xalqinin rifahi ve mariflenmesi ugrunda mubarizeye baglamisdir P Qasimov xalq arasinda azadliq ideyalari yaymis adamlarda car rejimine onun usuli idaresine nifret hissi oyatmisdi Bu isde P Qasimovla o zaman Lenkeranda onunla bir mektebde isleyen M Maqomayev de yaxindan komek etmisdir Lenkerandaki ikillik fealiyyetinden sonra P Qasimov Bakiya qayidir ve 6 ci Rus tatar mektebinde tarix muellimi isleyir Sovetlesmeden sonra fealiyyetini artirir Ilk gunlerden ana dili qadin tehsili ve azadligi ugrunda mubarizede yeni mekteblerin teskilinde Qori seminariyasinin mezunlari ile birlikde calisirdi Ele bu zaman partiya Penah Qasimova boyuk etimad gostererek yuksek ixtisasli muellim kadirlari Hazirlamaq meqsedile muellim seminariyasi teskil etmeyi tapsirdi Azerbaycan KP MK burosunun 1922 ci il 17 dekabr tarixli iclasinda S M Kirovun teklifi ele Qezenfer Musabeyov Elheyder Qarayev ve Dadas Bunyadzade ile beraber Penah Qasimov da medeni inqilabi heyata kecirecek stabin uzvu secilmisdi Bu stab qisa muddetde boyuk bir teskilata cevrilmis xalq arasinda genis hormet ve nufuz qazanmisdi Vaxti kecmis kohne curumus adet ve enenelere qarsi mubarizenin boyuk rolunu goren P Qasimov yazdi ki Sovet hakimyyeti car sistemini birdefelik supurub atdigi kimi meden inqilabda sige cadra cadu falci qiz alib satmaq coxarvadliliq ve s kohne adetleri sel kimi yuyub aparacaqdir O inanirdi ki medeni inqilab Azerbaycan xalqini basdan basa savadlilar olkesine cevirib Serqin qapisina numune edecekdir Bu heqiqete cevrildi 1925 ci ilden sonra P Qasimov Xalq Marifi Komissarinin muavini Ali Pedaqoji Institutun ve marif kadrlarini tekmillesdirme institutunun direktoru vezifelerinde calismisdi O Hemkarlar ittifaqinda maarif komissarliginda medeni inqilab cebhesinde apardigi isleri hemise pedaqoji fealiyyeti ile elaqelendirmisdir 1930 cu ilde Merkezi Komite onu Zaqatala ve Nuxa rayonlarinda Qarabag dairesinde partiyanin kollektivlesdirme haqqinda direktivini heyata kecirmeye gondermisdi P Qasimov RP BK ve Azerbaycan KP MK nin uzvi secilmisdi 1935 ci ilde Azerbaycan KP MK nin fexri fermani ile teltif edilmisdi P Qasimov 1937 ci ilde tutulmusdu 30 cu illәr repressiyasinin qurbanlarindan olmus sonralar bәraәt almisdir AilesiPenah Qasimov Emine xanim Terequlovla aile qurmusdu Hidayet adli oglu Edile xanim ve Nigar xanim adli qizlari vardi