Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sukkubus (lat. succuba — məşuqə, cariyə) - xalq folklorlarında kişiləri yuxuda başdan çıxaran qadın iblis və ya fövqəltəbii varlıq. Orta əsr əfsanələrində sukkubus şəhvət və pozğunluğu təmsil edən bir varlıq kimi qəbul edilirdi. O, gecələr yuxuda olan insanlara, xüsusilə gənclərə yaxınlaşan bir ruh hesab olunurdu. Maraqlıdır ki, orta əsr demonoloqları bu varlığı təsvir edərkən "sukkubus" sözünü nadir hallarda istifadə edirdilər. Əvəzində, kişi cinsinə aid olan termin işlədilirdi, baxmayaraq ki, sukkubusun müəyyən bir cinsi olmadığı və aseksual olduğu düşünülürdü. Bu yanaşma, ehtimal ki, xristian demonoloqlarının sukkubusu qadın görünüşündə bir şeytan kimi qəbul etməsi ilə bağlı idi. Sukkubus adətən gənc və cazibədar qadın kimi təsvir edilsə də, bəzən pəncəli ayaqlara və qanadlara sahib olduğu da deyilirdi.
| Sukkubus | |
|---|---|
 | |
| Digər mədəniyyətlərdə | Məşuqə, konkubina |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Folklorda
Yəhudi mistik mətnlərində, xüsusilə Zoqar və orta əsrlərə aid Ben Sira Əlifbasında, Lilit Adəmin ilk həyat yoldaşı kimi təsvir edilir və sonradan sukkubusa çevrildiyi bildirilir. O, Adəmi tərk edərək baş mələk Samael ilə birləşdikdən sonra Ədən bağına qayıtmaqdan imtina etmişdir. Zoharistik Kabbala inancına görə, Samael ilə əlaqədə olan dörd əsas sukkubus var idi: Lilit, Eisheth Zenunim, Agrat bat Mahlat və Nahema.
Sukkubus insan formasını ala bilsə də, bədənində quş caynaqları və ya ilanabənzər quyruq kimi fərqli xüsusiyyətlər ola bilər. Bəzi folklor mənbələrində sukkubus kişiləri iradəsiz hala gətirərək onlardan istifadə etməyi bacaran varlıq kimi təsvir olunur. Orta əsrlərdən sonra isə sirenlərə bənzər xüsusiyyətlər qazanmışdır.
Tarix boyu din xadimləri, o cümlədən Hanina ben Dosa və Abaye, sukkubusların insanlara təsirini məhdudlaşdırmağa çalışmışlar. Bununla belə, bütün sukkubuslar bədxah varlıqlar kimi qəbul olunmurdu. Valter Map yazır ki, Papa II Silvestrin Meridiana adlı bir sukkubusla əlaqəsi olub və bu varlığın köməyi ilə kilsədə yüksək məqama yüksəlib. Lakin ölümündən əvvəl günahlarını etiraf edərək tövbə etmişdir.
Nəsil artırmaq qabiliyyəti
Kabbala və Rəşba məktəbinə görə, dörd ilbis kraliçasından Lilithdən başqa hamısı nəsil artırmaq qabiliyyətinə malikdir. Digər əfsanələrə görə isə, Lilitin törəmələri Lilu adlanır.
1486-cı ildə Henrik Kramer tərəfindən yazılmış Malleus Maleficarum ("Cadugərlərin çəkici") kitabında sukkubusların kişilərdən bioloji material topladığı və daha sonra inkubusların bu materialı qadınlarını hamilə qoymaq üçün istifadə etdiyi iddia edilir. Bu, şeytanların nəsil artırmaq qabiliyyətinə malik olmadığına dair ənənəvi inancın əksinə olaraq, onların insanlarla törəmə yaratması fikrini əsaslandırırdı. Bu uşaqlara kambion deyilirdi və onların fövqəltəbii təsirlərə daha həssas olduqlarına inanılırdı.
Kral I Ceyms öz "Daemonologie" adlı dissertasiyasında mələklərin və iblislərin çoxalma qabiliyyətinə malik olmadığını iddia edirdi.
Onun fikrincə, şeytan iki üsulla qadınları hamilə qoya bilərdi:
- Ölü kişilərdən bioloji material oğurlayaraq onu qadına ötürmək. Lakin bu materialın təsiri tez itə bilərdi.
- Ölü bədəni ələ keçirərək qadınlarla cinsi əlaqəyə girmək. Bununla belə, qadın cəsədinin şeytan tərəfindən ələ keçirilməsi barədə heç bir qeyd yoxdur.
Qeyri-Qərb inanclarında
Buddist mənbələrində
Buddist mətnlərində, xüsusilə Avalokiteşvaranın Dharani Sutrasında qeyd edilir ki, bu duaları oxuyan şəxslər yuxularında onları zəiflədən və ya başdan çıxarmağa çalışan varlıqların təsirindən qorunacaqlar.
Ərəb mifologiyasında
Ərəb mifologiyasında qarina (lat. qarînah, ərəb. قرينة) insanlarla əlaqəyə girən və onların həyatına təsir edən ruh kimi təsvir olunur. Onun Qədim Misir dini və ya İslamdan əvvəlki Ərəbistanın animizm inanclarından qaynaqlandığı düşünülür. Qarina insanların yuxularında onlarla münasibət quran varlıq kimi təsvir olunur. Onların görünməz olduqları deyilir, lakin "ikinci baxışı" olan şəxslər onları pişik, it və ya başqa bir heyvan formasında görə bilərlər.
Yuxarı Misirdə inanılır ki, qarina qurban verilməklə sakitləşdirilə bilər. Bunun üçün tamamilə qara heyvan kəsilir, dua oxunmadan bişirilir və duzsuz yeyilir. Yemək yeyənlər susmalı və qurban, qarina tərəfindən təsirlənmiş şəxsin evində basdırılmalıdır.
İstinadlar
- Succuba // dictionary.com.
- . Succubus // Online Etymology Dictionary.
XIV əsrin sonlarında, inkubus sözü ilə uyğunlaşdırılaraq dəyişdirilmiş, Qədim Latın dilindəki succuba sözündən yaranmışdır.
- . Lilith // . Raphael Patai Series in Jewish Folklore and Anthropology (3rd Enlarged). : . 1990 [1967]. 221–251. ISBN . OCLC 20692501.
- Mcdonald, Beth E. In Possession Of The Night: Lilith As Goddess, Demon, Vampire // Sabbath, Roberta Sternman (redaktor). Sacred Tropes: Tanakh, New Testament, and Qur'an As Literature and Culture. and Boston: . 2009. 173–182. doi:10.1163/ej.9789004177529.i-536.42. ISBN .
- "Zohar: Chapter XXXII". .
- Davidson, Jane P. Early modern supernatural : the dark side of European culture, 1400–1700. Santa Barbara, Calif.: Praeger. 2012. 40. ISBN .
- Guiley, Rosemary Ellen. The encyclopedia of witches, witchcraft and wicca (3rd). New York: Facts On File. 2008. səh. 95. ISBN .
- Geoffrey W. Dennis, The encyclopedia of Jewish myth, magic and mysticism. p. 126
- "History of the Succubus". cyodine.com. 17 July 2004 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
- Humm, Alan. "Kabbala: Lilith, Queen of the Demons". lilithgallery.com. İstifadə tarixi: 21 September 2016.
- Kramer, Heinrich and Sprenger, James (1486), Summers, Montague (translator – 1928), The Malleus Maleficarum, Part2, chapter VIII, "Certain Remedies prescribed against those Dark and Horrid Harms with which Devils may Afflict Men," at sacred-texts.com
- Lewis, James R., Oliver, Evelyn Dorothy, Sisung Kelle S. (Editor) (1996), Angels A to Z, Entry: Incubi and Succubi, pp. 218, 219, Visible Ink Press, ISBN
- Warren, Brett. The Annotated Dæmonologie of King James. A Critical Edition. In Modern English. CreateSpace Independent Publishing Platform. 2016. 79–83. ISBN .
- Yü, Chün-fang. Kuan-yin: The Chinese Transformation of Avalokiteśvara. New York: Columbia University Press. 2001. səh. 57. ISBN .
- 5 // Studies in Popular Islam: Collection of Papers dealing with the Superstitions and Beliefs of the Common People. London: Sheldon Press. 1939.
- Tremearne, A. J. N. Ban of the Bori: Demons and Demon-Dancing in West and North Africa. 1914.
- . Islam in the Sudan. London: Frank Cass & Co. Ltd. 1965. səh. 172.
- Winkler, Hans. Ghost Riders of Upper Egypt.
Mənbə
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sukkubus lat succuba mesuqe cariye xalq folklorlarinda kisileri yuxuda basdan cixaran qadin iblis ve ya fovqeltebii varliq Orta esr efsanelerinde sukkubus sehvet ve pozgunlugu temsil eden bir varliq kimi qebul edilirdi O geceler yuxuda olan insanlara xususile genclere yaxinlasan bir ruh hesab olunurdu Maraqlidir ki orta esr demonoloqlari bu varligi tesvir ederken sukkubus sozunu nadir hallarda istifade edirdiler Evezinde kisi cinsine aid olan termin isledilirdi baxmayaraq ki sukkubusun mueyyen bir cinsi olmadigi ve aseksual oldugu dusunulurdu Bu yanasma ehtimal ki xristian demonoloqlarinin sukkubusu qadin gorunusunde bir seytan kimi qebul etmesi ile bagli idi Sukkubus adeten genc ve cazibedar qadin kimi tesvir edilse de bezen penceli ayaqlara ve qanadlara sahib oldugu da deyilirdi SukkubusDiger medeniyyetlerde Mesuqe konkubina Vikianbarda elaqeli mediafayllarFolklordaYehudi mistik metnlerinde xususile Zoqar ve orta esrlere aid Ben Sira Elifbasinda Lilit Ademin ilk heyat yoldasi kimi tesvir edilir ve sonradan sukkubusa cevrildiyi bildirilir O Ademi terk ederek bas melek Samael ile birlesdikden sonra Eden bagina qayitmaqdan imtina etmisdir Zoharistik Kabbala inancina gore Samael ile elaqede olan dord esas sukkubus var idi Lilit Eisheth Zenunim Agrat bat Mahlat ve Nahema Sukkubus insan formasini ala bilse de bedeninde qus caynaqlari ve ya ilanabenzer quyruq kimi ferqli xususiyyetler ola biler Bezi folklor menbelerinde sukkubus kisileri iradesiz hala getirerek onlardan istifade etmeyi bacaran varliq kimi tesvir olunur Orta esrlerden sonra ise sirenlere benzer xususiyyetler qazanmisdir Tarix boyu din xadimleri o cumleden Hanina ben Dosa ve Abaye sukkubuslarin insanlara tesirini mehdudlasdirmaga calismislar Bununla bele butun sukkubuslar bedxah varliqlar kimi qebul olunmurdu Valter Map yazir ki Papa II Silvestrin Meridiana adli bir sukkubusla elaqesi olub ve bu varligin komeyi ile kilsede yuksek meqama yukselib Lakin olumunden evvel gunahlarini etiraf ederek tovbe etmisdir Nesil artirmaq qabiliyyetiKabbala ve Resba mektebine gore dord ilbis kralicasindan Lilithden basqa hamisi nesil artirmaq qabiliyyetine malikdir Diger efsanelere gore ise Lilitin toremeleri Lilu adlanir 1486 ci ilde Henrik Kramer terefinden yazilmis Malleus Maleficarum Cadugerlerin cekici kitabinda sukkubuslarin kisilerden bioloji material topladigi ve daha sonra inkubuslarin bu materiali qadinlarini hamile qoymaq ucun istifade etdiyi iddia edilir Bu seytanlarin nesil artirmaq qabiliyyetine malik olmadigina dair enenevi inancin eksine olaraq onlarin insanlarla toreme yaratmasi fikrini esaslandirirdi Bu usaqlara kambion deyilirdi ve onlarin fovqeltebii tesirlere daha hessas olduqlarina inanilirdi Kral I Ceyms oz Daemonologie adli dissertasiyasinda meleklerin ve iblislerin coxalma qabiliyyetine malik olmadigini iddia edirdi Onun fikrince seytan iki usulla qadinlari hamile qoya bilerdi Olu kisilerden bioloji material ogurlayaraq onu qadina oturmek Lakin bu materialin tesiri tez ite bilerdi Olu bedeni ele kecirerek qadinlarla cinsi elaqeye girmek Bununla bele qadin cesedinin seytan terefinden ele kecirilmesi barede hec bir qeyd yoxdur Qeyri Qerb inanclarindaBuddist menbelerinde Buddist metnlerinde xususile Avalokitesvaranin Dharani Sutrasinda qeyd edilir ki bu dualari oxuyan sexsler yuxularinda onlari zeifleden ve ya basdan cixarmaga calisan varliqlarin tesirinden qorunacaqlar Ereb mifologiyasinda Ereb mifologiyasinda qarina lat qarinah ereb قرينة insanlarla elaqeye giren ve onlarin heyatina tesir eden ruh kimi tesvir olunur Onun Qedim Misir dini ve ya Islamdan evvelki Erebistanin animizm inanclarindan qaynaqlandigi dusunulur Qarina insanlarin yuxularinda onlarla munasibet quran varliq kimi tesvir olunur Onlarin gorunmez olduqlari deyilir lakin ikinci baxisi olan sexsler onlari pisik it ve ya basqa bir heyvan formasinda gore bilerler Yuxari Misirde inanilir ki qarina qurban verilmekle sakitlesdirile biler Bunun ucun tamamile qara heyvan kesilir dua oxunmadan bisirilir ve duzsuz yeyilir Yemek yeyenler susmali ve qurban qarina terefinden tesirlenmis sexsin evinde basdirilmalidir IstinadlarSuccuba dictionary com Succubus Online Etymology Dictionary XIV esrin sonlarinda inkubus sozu ile uygunlasdirilaraq deyisdirilmis Qedim Latin dilindeki succuba sozunden yaranmisdir Lilith Raphael Patai Series in Jewish Folklore and Anthropology 3rd Enlarged 1990 1967 221 251 ISBN 978 0814322710 OCLC 20692501 Mcdonald Beth E In Possession Of The Night Lilith As Goddess Demon Vampire Sabbath Roberta Sternman redaktor Sacred Tropes Tanakh New Testament and Qur an As Literature and Culture and Boston 2009 173 182 doi 10 1163 ej 9789004177529 i 536 42 ISBN 978 90 04 17752 9 Zohar Chapter XXXII Davidson Jane P Early modern supernatural the dark side of European culture 1400 1700 Santa Barbara Calif Praeger 2012 40 ISBN 978 0313393433 Guiley Rosemary Ellen The encyclopedia of witches witchcraft and wicca 3rd New York Facts On File 2008 seh 95 ISBN 978 1438126845 Geoffrey W Dennis The encyclopedia of Jewish myth magic and mysticism p 126 History of the Succubus cyodine com 17 July 2004 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Humm Alan Kabbala Lilith Queen of the Demons lilithgallery com Istifade tarixi 21 September 2016 Kramer Heinrich and Sprenger James 1486 Summers Montague translator 1928 The Malleus Maleficarum Part2 chapter VIII Certain Remedies prescribed against those Dark and Horrid Harms with which Devils may Afflict Men at sacred texts com Lewis James R Oliver Evelyn Dorothy Sisung Kelle S Editor 1996 Angels A to Z Entry Incubi and Succubi pp 218 219 Visible Ink Press ISBN 0 7876 0652 9 Warren Brett The Annotated Daemonologie of King James A Critical Edition In Modern English CreateSpace Independent Publishing Platform 2016 79 83 ISBN 978 1 5329 6891 4 Yu Chun fang Kuan yin The Chinese Transformation of Avalokitesvara New York Columbia University Press 2001 seh 57 ISBN 023112029X 5 Studies in Popular Islam Collection of Papers dealing with the Superstitions and Beliefs of the Common People London Sheldon Press 1939 Tremearne A J N Ban of the Bori Demons and Demon Dancing in West and North Africa 1914 Islam in the Sudan London Frank Cass amp Co Ltd 1965 seh 172 Winkler Hans Ghost Riders of Upper Egypt MenbeGrover S Mehra A Dua D Unusual cases of succubus A cultural phenomenon manifesting as part of psychopathology Ind Psychiatry J 27 1 January June 2018 147 150 doi 10 4103 ipj ipj 71 17 PMC 6198602 PMID 30416306 Xarici kecidler