Avropada Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Təşkilatı, ATƏT (ing. Organization for Security and Co-operation in Europe, OSCE) —dünyanın ən böyük təhlükəsizlik yönümlü hökumətlərarası təşkilatı.
Avropada Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Təşkilatı ATƏT OSCE | |
---|---|
Organization for Security and Co-operation in Europe | |
Növü | |
Yaranma tarixi | 4 aprel 1975 |
Rəsmi dili | |
Mərkəzi | Avstriya, Vyana |
Sədr | |
Üzvləri | 57 üzv, 11 tərəfdaş dövlət |
OSCE.Org | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
30 iyul — 1 avqust 1975-ci il tarixində yenidən Helsinkidə keçirilmiş müşavirədə Avropanın 33 dövlətinin, həmçinin ABŞ və Kanadanın dövlət və hökumət rəhbərləri () imzalamışlar. Təşkilat 1995-ci il yanvarın 1-dək Avropada Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Müşavirəsi (ATƏM) adlanmışdır (ing. Conference for Security and Cooperation in Europe — CSCE). Hazırda 56 üzv və 11 tərəfdaş dövlətlə dünyanın ən böyük .
ATƏT "soyuq müharibə"nin qurtarmasından sonra ümumavropa təhlükəsizlik sistemini formalaşdıran, yeni Avropanın siyasi və iqtisadi həyatının sivil birgəyaşayış qaydalarını müəyyən edən, dövlətlərarası münasibətləri rəqiblik və münaqişə relsindən əməkdaşlıq və qarşılıqlı mənafe istiqamətlərinə yönəldən bir təşkilat funksiyasını icra edir.
ATƏT 1975-ci ildə yaradılandan bəri təşkilatın yüksək səviyyədə 6 sammiti keçirilib. Təşkilatın son zirvə görüşüləri 1999-cu ildə İstanbulda, 2010-cu ilin dekabrın 1–2-də Astanada keçirilib. Astana sammitində təşkilata üzv olan 56 ölkənin, habelə qurumun tərəfdaşı olan 12 ölkənin dövlət və hökumət başçıları, o cümlədən 68 beynəlxalq təşkilatın rəhbərləri iştirak etmişdilər.
Azərbaycan 1992-ci ildən ATƏT-in üzvüdür. Həmin il martın 24-də Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin sülh yolu ilə, danışıqlar vasitəsilə həlli üçün ATƏT-in Minsk qrupu yaradılmışdır.
İştirakçı olan dövlətlər
ATƏT-in iştirakçıları
Əməkdaşlıq üzrə tərəfdaşlar
Aralıq dənizi | İl | Asiya | İl | Okeaniya |
---|---|---|---|---|
Əlcəzair | Əfqanıstan | 2003 | ||
Misir | 1995 | 2009 | ||
İsrail | 2002 | Cənubi Koreya | 2001 | |
İordaniya | 00000 | Tailand | 2000 | |
Mərakeş | 1988 | Yaponiya | 1992 | |
Tunis | 777 | Avstraliya |
Həmçinin bax
Mənbə
- Heydər Əliyev. Müstəqilliyimiz əbədidir: (Çoxcildliyin I–IX cildlərinin köməkçi aparatı).- Bakı, 2008.- 339 səh.
- . 2010-11-25 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-11-24.
Xarici keçidlər
- http://www.osce.org/ru/ Rəsmi saytı (ing.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Avropada Tehlukesizlik ve Emekdasliq Teskilati ATET ing Organization for Security and Co operation in Europe OSCE dunyanin en boyuk tehlukesizlik yonumlu hokumetlerarasi teskilati Avropada Tehlukesizlik ve Emekdasliq Teskilati ATET OSCEOrganization for Security and Co operation in EuropeNovuYaranma tarixi 4 aprel 1975Resmi dili rus dili fransiz dili alman dili ingilis dili italyan dili ispan diliMerkezi Avstriya VyanaSedrUzvleri 57 uzv 11 terefdas dovletOSCE Org Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixi30 iyul 1 avqust 1975 ci il tarixinde yeniden Helsinkide kecirilmis musavirede Avropanin 33 dovletinin hemcinin ABS ve Kanadanin dovlet ve hokumet rehberleri imzalamislar Teskilat 1995 ci il yanvarin 1 dek Avropada Tehlukesizlik ve Emekdasliq Musaviresi ATEM adlanmisdir ing Conference for Security and Cooperation in Europe CSCE Hazirda 56 uzv ve 11 terefdas dovletle dunyanin en boyuk ATET soyuq muharibe nin qurtarmasindan sonra umumavropa tehlukesizlik sistemini formalasdiran yeni Avropanin siyasi ve iqtisadi heyatinin sivil birgeyasayis qaydalarini mueyyen eden dovletlerarasi munasibetleri reqiblik ve munaqise relsinden emekdasliq ve qarsiliqli menafe istiqametlerine yonelden bir teskilat funksiyasini icra edir ATET 1975 ci ilde yaradilandan beri teskilatin yuksek seviyyede 6 sammiti kecirilib Teskilatin son zirve gorusuleri 1999 cu ilde Istanbulda 2010 cu ilin dekabrin 1 2 de Astanada kecirilib Astana sammitinde teskilata uzv olan 56 olkenin habele qurumun terefdasi olan 12 olkenin dovlet ve hokumet bascilari o cumleden 68 beynelxalq teskilatin rehberleri istirak etmisdiler Azerbaycan 1992 ci ilden ATET in uzvudur Hemin il martin 24 de Dagliq Qarabag munaqisesinin sulh yolu ile danisiqlar vasitesile helli ucun ATET in Minsk qrupu yaradilmisdir Istirakci olan dovletlerATET in istirakcilari Dovlet DovletAvstriya MaltaAlbaniya MonakoAndorra MonqolustanAzerbaycan NiderlandErmenistan BelarusBelcika PolsaBolqaristan PortuqaliyaBosniya ve Herseqovina RusiyaVatikan RuminiyaBirlesmis Kralliq San MarinoMacaristan SerbiyaAlmaniya SlovakiyaYunanistan SloveniyaGurcustan ABSDanimarka TacikistanIrlandiya TurkmenistanIslandiya TurkiyeIspaniya OzbekistanItaliya UkraynaQazaxistan FinlandiyaKanada FransaKipr XorvatiyaQirgizistan MonteneqroLatviya CexiyaLitva IsvecreLixtensteyn IsvecLuksemburq EstoniyaSimali Makedoniya MoldovaNorvecEmekdasliq uzre terefdaslar Araliq denizi Il Asiya Il OkeaniyaElcezair Efqanistan 2003Misir 1995 2009Israil 2002 Cenubi Koreya 2001Iordaniya 00000 Tailand 2000Merakes 1988 Yaponiya 1992Tunis 777 AvstraliyaHemcinin baxATET in Parlament Assambleyasi ATET in Minsk qrupuMenbeHeyder Eliyev Musteqilliyimiz ebedidir Coxcildliyin I IX cildlerinin komekci aparati Baki 2008 339 seh 2010 11 25 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2010 11 24 Xarici kecidlerVikianbarda Avropada Tehlukesizlik ve Emekdasliq Teskilati ile elaqeli mediafayllar var http www osce org ru Resmi sayti ing