Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Malıbəyli Həmid (əsl adı: Həmid İmamqulu oğlu Qurbanov; 1869, Malıbəyli, Şuşa qəzası – 22 mart 1922, Ağdam) — XIX–XX əsr Azərbaycan müğənni-xanəndəsi və tarzəni, Qarabağ muğam məktəbinin nümayəndəsi.
| Malıbəyli Həmid | |
|---|---|
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Doğum adı | Həmid İmamqulu oğlu Qurbanov |
| Ləqəbi | Malıbəyli Həmid |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Malıbəyli, Şuşa qəzası, Yelizavetpol quberniyası, Rusiya imperiyası |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | Ağdam, Azərbaycan SSR |
| Vətəndaşlığı |  Rusiya imperiyası→ AXC→ SSRİ |
| Milliyyəti | azərbaycanlı |
| Musiqiçi məlumatları | |
| Fəaliyyəti | müğənni-xanəndə, tarzən |
| Fəaliyyət illəri | 1882–1922 |
| Janrlar | muğam, xalq mahnısı |
| Musiqi aləti | tar |
Həyat və yaradıcılığı
Həmid İmamqulu oğlu Qurbanov 1869-cu ildə Şuşa yaxınlığındakı Malıbəyli kəndində anadan olmuşdur. O, bir müddət arabaçı işləmiş, sonralar isə Hacı Hüsünün təşkil elədiyi "Xanəndələr məclisi"nə daxil olmuş, burada Hacı Hüsü və Məşədi İsidən klassik Şərq və Azərbaycan muğamlarını öyrənmişdir. Həmid xanəndəliklə yanaşı, eyni zamanda tar çalmağı da öyrənirdi. Onun ilk tar müəllimi Sadıqcan olmuşdur.
Həmid Şuşa məclislərində xanəndə kimi tanınırdı. Onun Şuşada ilk çıxışı Hacı Hüsü, Məşədi İsi, Sadıqcan və Avaneslə birlikdə Nəcəfqulu ağa adlı şəxsin məclisində baş tutmuşdu. Bu məclisdəki çıxışından sonra Həmidi tez-tez xalq şənliklərinə dəvət edirlər. O, uzun müddət toy şənliklərində və xalq məclislərində tarzənlər Cavadbəy Xənəzəyski, Məşədi Zeynal, Arsen Yaramışev, sonrakı dövrlərdə isə Məşədi Cəmil Əmirov və Qurban Pirimov ilə birlikdə ifa etmişdir.
Malıbəyli Həmid xanəndə və tarzən olmaqla yanaşı, aktyor kimi də fəaliyyət göstərmişdir. Onun adına Üzeyir Hacıbəyovun "Leyli və Məcnun", Məşədi Cəmil Əmirovun "Seyfəl-Mülk" kimi opera tamaşalarının afişalarında rast gəlinir.
Malıbəyli Həmid məclislərdə çox vaxt özü həm çalmış, həm də oxumuşdur. O, tarda bütün muğamları ifa etsə də, əslində məclis xanəndəsi idi. Onun oxuduğu "Rast" və "Segah" muğamları bütün Zaqafqaziyada dinlənilirdi. Onun ifasında "Segah" müasirlərindən fərqlənirdi. O, "Segah"ı bir neçə versiyada oxumuş, "Yetim Segah"ı və "Orta Segahı" özünəməxsus formada ifa etmişdir. Malıbəyli Həmid "Segah" muğamına gətirdiyi yeniliyə görə həmin muğama xanəndələr arasında "Həmid Segah"ı deyirdilər.
Həmid XX əsrin əvvəllərində ailəsi ilə birgə hazırkı Gəncə şəhərinə köçmüşdür. O, burada Məşədi Cəmil Əmirovla yaxından tanış olmuş və onlar uzun müddət əməkdaşlıq etmişdirlər. Məşədi Cəmil tarda ifa etməklə Həmidi, Malıbəyli Həmid də Məşədi Cəmili tarda müşayiət etmişdir. Onlar birlikdə hazırkı Gəncə, Şəmkir, Qazax və Tbilisi şəhərlərinə və onların ətraf rayonlarına keçirilən toy və məclislərə getmiş, orada çıxış etmişdilər. Malıbəyli Həmid dəfələrlə İranın Rəşt, Ənzəli şəhərlərinə dəvət olunmuşdur. Malıbəyli Həmid qardaşı Əsgər Qurbanov və kamançaçı Böyükkişi Əliyev ilə bir yerdə çıxışlar ediblər.
1910-cu ildə "Qrammafon" şirkətindən dəvət alan Malıbəyli Həmid Riqa şəhərinə getmiş və burada səsini qrammofon vala yazdırmışdır. O, "Şur", "Rast", "Yetim Segah", "Hümayun" və təsniflər, el mahnılarını oxumuş, tarı özü ifa etmişdi. Onun qardaşı Əsgər Qurbanov da bir neçə muğamı onun müşayiəti ilə oxumuşdu.
Sonralar Malıbəyli Həmidin səsi batmış və tar çalmaq sənəti ilə daha çox məşğul olmağa başlamışdır. Qarabağ və Gəncə məclislərində, Tiflis şəhərində keçirilən konsertlərdə Malıbəyli Həmid Keçəçioğlu Məhəmmədi, Zabul Qasımı, Musa Şuşinskini, İslam Abdullayevi, Məşədi Məmməd Fərzəliyevi, Məmmədqulu Şuşinskini, Bülbülü tarda müşayiət etmişdir.
Musiqi sahəsində 40 il fəaliyyət göstərmiş Malıbəyli Həmid 22 mart 1922-ci ildə Ağdamda vəfat etmişdir.
İstinadlar
- Фиридун Шушински. Малыбәјли Һәмид // Азәрбајҹан халг мусигичиләри. Бакы: Јазычы. 1985. С. 188–191.
- Firidun Şuşinski. Malıbəyli Həmid // Azərbaycanın musiqi xəzinəsi. Bakı: Vətənoğlu. 2015. S. 394–397. ISBN .
- Малыбәјли Һәмид // Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası: [10 ҹилддә]. VI ҹилд: Куба—Мисир. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1982. С. 332.
- Фиридун Шушински. Шуша. Бакы: Ҝәнҹлик. 1998. С. 344–347. ISBN .
- Malıbəyli Həmid // Muğam ensiklopediyası. Bakı. 2008. S. 123.
- Малыбейли Гамид // Енциклопедия азербайджанского мугама (rus). Баку: Шарг-Гарб. 2012. С. 147.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Malibeyli Hemid esl adi Hemid Imamqulu oglu Qurbanov 1869 Malibeyli Susa qezasi 22 mart 1922 Agdam XIX XX esr Azerbaycan mugenni xanendesi ve tarzeni Qarabag mugam mektebinin numayendesi Malibeyli HemidUmumi melumatlarDogum adi Hemid Imamqulu oglu QurbanovLeqebi Malibeyli HemidDogum tarixi 1869Dogum yeri Malibeyli Susa qezasi Yelizavetpol quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 22 mart 1922Vefat yeri Agdam Azerbaycan SSRVetendasligi Rusiya imperiyasi AXC SSRIMilliyyeti azerbaycanliMusiqici melumatlariFealiyyeti mugenni xanende tarzenFealiyyet illeri 1882 1922Janrlar mugam xalq mahnisiMusiqi aleti tarHeyat ve yaradiciligiHemid Imamqulu oglu Qurbanov 1869 cu ilde Susa yaxinligindaki Malibeyli kendinde anadan olmusdur O bir muddet arabaci islemis sonralar ise Haci Husunun teskil elediyi Xanendeler meclisi ne daxil olmus burada Haci Husu ve Mesedi Isiden klassik Serq ve Azerbaycan mugamlarini oyrenmisdir Hemid xanendelikle yanasi eyni zamanda tar calmagi da oyrenirdi Onun ilk tar muellimi Sadiqcan olmusdur Hemid Susa meclislerinde xanende kimi taninirdi Onun Susada ilk cixisi Haci Husu Mesedi Isi Sadiqcan ve Avanesle birlikde Necefqulu aga adli sexsin meclisinde bas tutmusdu Bu meclisdeki cixisindan sonra Hemidi tez tez xalq senliklerine devet edirler O uzun muddet toy senliklerinde ve xalq meclislerinde tarzenler Cavadbey Xenezeyski Mesedi Zeynal Arsen Yaramisev sonraki dovrlerde ise Mesedi Cemil Emirov ve Qurban Pirimov ile birlikde ifa etmisdir Malibeyli Hemid xanende ve tarzen olmaqla yanasi aktyor kimi de fealiyyet gostermisdir Onun adina Uzeyir Hacibeyovun Leyli ve Mecnun Mesedi Cemil Emirovun Seyfel Mulk kimi opera tamasalarinin afisalarinda rast gelinir Malibeyli Hemid meclislerde cox vaxt ozu hem calmis hem de oxumusdur O tarda butun mugamlari ifa etse de eslinde meclis xanendesi idi Onun oxudugu Rast ve Segah mugamlari butun Zaqafqaziyada dinlenilirdi Onun ifasinda Segah muasirlerinden ferqlenirdi O Segah i bir nece versiyada oxumus Yetim Segah i ve Orta Segahi ozunemexsus formada ifa etmisdir Malibeyli Hemid Segah mugamina getirdiyi yeniliye gore hemin mugama xanendeler arasinda Hemid Segah i deyirdiler Hemid XX esrin evvellerinde ailesi ile birge hazirki Gence seherine kocmusdur O burada Mesedi Cemil Emirovla yaxindan tanis olmus ve onlar uzun muddet emekdasliq etmisdirler Mesedi Cemil tarda ifa etmekle Hemidi Malibeyli Hemid de Mesedi Cemili tarda musayiet etmisdir Onlar birlikde hazirki Gence Semkir Qazax ve Tbilisi seherlerine ve onlarin etraf rayonlarina kecirilen toy ve meclislere getmis orada cixis etmisdiler Malibeyli Hemid defelerle Iranin Rest Enzeli seherlerine devet olunmusdur Malibeyli Hemid qardasi Esger Qurbanov ve kamancaci Boyukkisi Eliyev ile bir yerde cixislar edibler 1910 cu ilde Qrammafon sirketinden devet alan Malibeyli Hemid Riqa seherine getmis ve burada sesini qrammofon vala yazdirmisdir O Sur Rast Yetim Segah Humayun ve tesnifler el mahnilarini oxumus tari ozu ifa etmisdi Onun qardasi Esger Qurbanov da bir nece mugami onun musayieti ile oxumusdu Sonralar Malibeyli Hemidin sesi batmis ve tar calmaq seneti ile daha cox mesgul olmaga baslamisdir Qarabag ve Gence meclislerinde Tiflis seherinde kecirilen konsertlerde Malibeyli Hemid Kececioglu Mehemmedi Zabul Qasimi Musa Susinskini Islam Abdullayevi Mesedi Memmed Ferzeliyevi Memmedqulu Susinskini Bulbulu tarda musayiet etmisdir Musiqi sahesinde 40 il fealiyyet gostermis Malibeyli Hemid 22 mart 1922 ci ilde Agdamda vefat etmisdir IstinadlarFiridun Shushinski Malybәјli Һәmid Azәrbaјҹan halg musigichilәri Baky Јazychy 1985 S 188 191 Firidun Susinski Malibeyli Hemid Azerbaycanin musiqi xezinesi Baki Vetenoglu 2015 S 394 397 ISBN 978 9952 8283 8 2 Malybәјli Һәmid Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi 10 ҹilddә VI ҹild Kuba Misir Baky Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasynyn Bash Redaksiјasy Bash redaktor Ҹ B Guliјev 1982 S 332 Firidun Shushinski Shusha Baky Ҝәnҹlik 1998 S 344 347 ISBN 5 8020 1425 3 Malibeyli Hemid Mugam ensiklopediyasi Baki 2008 S 123 Malybejli Gamid Enciklopediya azerbajdzhanskogo mugama rus Baku Sharg Garb 2012 S 147 Hemcinin baxMalibeyli Cumsud