Bəhreynlilər (özünüadlandırma: baharna) — Bəhreyn ərəbləri, Bəhreynin əsas əhalisi. Sayları 433,7 min nəfərdir (2005).
Bəhreynlilər ərəb dilinin Ərəbistan qrupunun dialektlərində danışırlar. Yerli əhali (təqribən 75 faizi) anaza qrupunun keçmiş Bəhreyn, yaxud baharna dialektində immiqrantlar isə Şərqi Ərəbistan qrupunun yeni Bəhreyn dialektində danışırlar.. Dindarları müsəlmandır.
Ərəblər Bəhreyn arxipelaqında eramızın I minilliyində məskunlaşmışlar; Bəhreynlilər özlərini e.ə. VI əsrdə Navuxodonosor tərəfindən Babilistana köçürülmüş, sonradan Bəhreynə qayıtmış Ərəbistan tayfalarının nəsilləri hesab edirlər. XVII əsrdə Bəhreynin İraq tərəfindən işğalından sonra arxipelaqda iranlılar məskunlaşmışlar. 1783-cü ildə farslar Bəhreynin hakim sülaləsinin baniləri - anaza qrupunun şeyxləri (bəni atban tayfası) tərəfindən qovulmuşdur. Tayfa bölgüsü qalmaqdadır: bəni atbanlar, auvaylalar, əl-buku-ət-muavədələr. əs-sənəətlər, bəni-xalidlər və b.
Ənənəvi məşğuliyyətləri
Bəhreynlilərin ənənəvi məşğuliyyətləri əkinçilik (xurma, sitrus bitkiləri, badam, yerli kökümeyvəlilər - ruəd, bəql, bərbir və s. otlar), balıqçılıq, dəniz məhsullarının (o cümlədən, murvari) yığımı, davar yetişdirilməsi (onları kal xurma və balıq yağının qarışığı ilə yemləyirlər), ticarət, gəmiqayırma (gəmi kəndirlərinə balıq yağı sürtürlər), xurma ağacının yarpaqlarından və liflərindən hörmə, və parçaların boyanması, dulusçuluqdur.
Etnoqrafik xüsusiyyətləri
Ənənəvi məişətləri ərəb və İran xüsusiyyətlərini özündə birləşdirir. Evləri daş, yaxud mərcan lövhələrdən, gövdəsindəndir (barasti), geyimləri çaxçur, uzun köynək, yun əba; kişilər başlarını yaylıqla sarıyırlar. Ortokuzen və mübadilə nikahları, həmçinin müvəqqəti (baharnalarda) nikah mövcuddur.
Mədəniyyət
Şifahi ənənələr Fars körfəzinin Ərəbistan sahillərinin digər xalqlarının mədəniyyəti ilə bağlıdır. İnstrumental ansamblın müşayiəti ilə çox vaxt responsor ansambl oxumaları üstün musiqi formasıdır. Səhər musiqisi janrı soot (ehtimal ki, Yəmən mənşəli), mahni-rəqs basta (İraq mənşəli), hərbi xor rəqsi arda (bədəvi mənşəli) yayılmışdır. Çəlləkşəkilli təbil, silindrik mirvas kubabənzər darbuka, tar, dəf, dilçəkli alətlər (zurna, tuluq zurnası cirba), sinclər (tus), ud əsas musiqi alətləridir. Udda çalınan klassik ərəb musiqisi nadir halda ifa edilir. Musiqi ilə məşğul olmanın spesifik forması mirvari axtaranların mahnılarıdır (ficri); onlardan bəziləri müğənni-solist tərəfindən dalğıcların və dənizçilərin burdon xoru fonunda, digərləri isə zərb alətlərinin müşayiəti ilə yalnız gecə ifa olunur. Ficri mahnıları geniş ritmik modellərə əsaslanır və onun quruluşu dövridir. Manamanın Afrika məhəllələrində iyeva mahnı-rəqsləri ifa olunur.
Mənbə
- Энциклопедия стран мира. səh. 450—451
- Моисеев П. П., Серебрякова М. Н. Страны и народы. Зарубежная Азия М.: Мысль, 1979.
İstinadlar
- http://etheses.dur.ac.uk/7942/1/7942_4940.PDF?+UkUDh:CyTSocial 2023-07-04 at the Wayback Machine and political change in Bahrain since the First World War
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Behreynliler ozunuadlandirma baharna Behreyn erebleri Behreynin esas ehalisi Saylari 433 7 min neferdir 2005 Behreynliler ereb dilinin Erebistan qrupunun dialektlerinde danisirlar Yerli ehali teqriben 75 faizi anaza qrupunun kecmis Behreyn yaxud baharna dialektinde immiqrantlar ise Serqi Erebistan qrupunun yeni Behreyn dialektinde danisirlar Dindarlari muselmandir Erebler Behreyn arxipelaqinda eramizin I minilliyinde meskunlasmislar Behreynliler ozlerini e e VI esrde Navuxodonosor terefinden Babilistana kocurulmus sonradan Behreyne qayitmis Erebistan tayfalarinin nesilleri hesab edirler XVII esrde Behreynin Iraq terefinden isgalindan sonra arxipelaqda iranlilar meskunlasmislar 1783 cu ilde farslar Behreynin hakim sulalesinin banileri anaza qrupunun seyxleri beni atban tayfasi terefinden qovulmusdur Tayfa bolgusu qalmaqdadir beni atbanlar auvaylalar el buku et muavedeler es seneetler beni xalidler ve b Enenevi mesguliyyetleriBehreynlilerin enenevi mesguliyyetleri ekincilik xurma sitrus bitkileri badam yerli kokumeyveliler rued beql berbir ve s otlar baliqciliq deniz mehsullarinin o cumleden murvari yigimi davar yetisdirilmesi onlari kal xurma ve baliq yaginin qarisigi ile yemleyirler ticaret gemiqayirma gemi kendirlerine baliq yagi surturler xurma agacinin yarpaqlarindan ve liflerinden horme ve parcalarin boyanmasi dulusculuqdur Etnoqrafik xususiyyetleriBehreynli gelin enenevi toy geyiminde Enenevi meisetleri ereb ve Iran xususiyyetlerini ozunde birlesdirir Evleri das yaxud mercan lovhelerden govdesindendir barasti geyimleri caxcur uzun koynek yun eba kisiler baslarini yayliqla sariyirlar Ortokuzen ve mubadile nikahlari hemcinin muveqqeti baharnalarda nikah movcuddur MedeniyyetSifahi eneneler Fars korfezinin Erebistan sahillerinin diger xalqlarinin medeniyyeti ile baglidir Instrumental ansamblin musayieti ile cox vaxt responsor ansambl oxumalari ustun musiqi formasidir Seher musiqisi janri soot ehtimal ki Yemen menseli mahni reqs basta Iraq menseli herbi xor reqsi arda bedevi menseli yayilmisdir Celleksekilli tebil silindrik mirvas kubabenzer darbuka tar def dilcekli aletler zurna tuluq zurnasi cirba sincler tus ud esas musiqi aletleridir Udda calinan klassik ereb musiqisi nadir halda ifa edilir Musiqi ile mesgul olmanin spesifik formasi mirvari axtaranlarin mahnilaridir ficri onlardan bezileri mugenni solist terefinden dalgiclarin ve denizcilerin burdon xoru fonunda digerleri ise zerb aletlerinin musayieti ile yalniz gece ifa olunur Ficri mahnilari genis ritmik modellere esaslanir ve onun qurulusu dovridir Manamanin Afrika mehellelerinde iyeva mahni reqsleri ifa olunur MenbeEnciklopediya stran mira seh 450 451 Moiseev P P Serebryakova M N Strany i narody Zarubezhnaya Aziya M Mysl 1979 Istinadlarhttp etheses dur ac uk 7942 1 7942 4940 PDF UkUDh CyTSocial 2023 07 04 at the Wayback Machine and political change in Bahrain since the First World War