Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası və ya qısaca AXCP — Azərbaycan Milli Azadlıq hərəkatının və 1993-cü ilə qədərki dövrün aparıcı ictimai-siyasi təşkilatı olan Azərbaycan Xalq Cəbhəsinin varisi, 1995-ci ildə Azərbaycan Xalq Cəbhəsinin bazasında və onun rəsmi varisi kimi qurulan, həmin il sentyabrın 1-də Ədliyyə Nazirliyi tərəfindən rəsmi qeydiyyata alınan siyasi partiya.
Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası | |
---|---|
Sədri | Əli Kərimli |
Qurucu | Əbülfəz Elçibəy |
Sədr müavinləri | Seymur Həzi Səadət Cahangir Fuad Qəhrəmanlı Ayaz Məhərrəmli |
Quruluş tarixi | 1989 |
Qeydiyyat tarixi | 1 sentyabr 1995 |
Bölünmə | Azərbaycan Xalq Partiyası (1998) Böyük Quruluş Partiyası (2003) Bütöv Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası (2005) Azərbaycan Demokratik İslahatlar Siyasi Partiyası (2005) Azadlıq Partiyası (2005) Klassik Xalq Cəbhəsi Partiyası (2006) Aydınlar Partiyası (2008–2023) Milli Cəbhə Partiyası (2020) |
Sələfi | Azərbaycan Xalq Cəbhəsi |
Xələfi | Ədalət, Hüquq, Demokratiya Partiyası Klassik Xalq Cəbhəsi Partiyası Milli Cəbhə Partiyası |
Baş qərargah | |
İdeologiya | Liberalizm [] |
Üzvlüyü | Demokratik Konqres (1994–1995) SİSDUH (1998) Birləşmiş Müxalifət Hərəkatı (1998–2000) Qələbə Bloku (2003) Azadlıq Bloku (2005–2010) AXCP-Müsavat Bloku (2010) İctimai Palata (2010–2013) Demokratik Qüvvələrin Milli Şurası (2013–h.h.) |
Üzv sayı | 5 mindən çox(2023) |
Milli Məclisdə | 0 / 125 |
Ali Məclisdə | 1 / 45 |
Bələdiyyə sədrləri | 0 / 1.605 |
Bələdiyyə üzvləri | 0 / 15.156 |
Saytı | web.archive.org/web/http… |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
Hərəkat dövrü (1988–1995)
Azərbaycanda Xalq Cəbhəsinin yaradılması ideyası Pribaltikadan qaynaqlanırdı.1988-ci ilin aprelin 13-də Estoniya televiziyasının "Bir daha fikirləşək" proqramında belə bir ideya səslənmiş və artıq oktyabr ayında bu reallaşmışdı, yəni Xalq Cəbhəsi yaranmışdı. Belə ki, 1988-ci ilin oktyabr ayının 1–2-də Estoniyanın Tallin şəhərində Estoniya Xalq Cəbhəsinin təsis konfransı keçirilmişdir. 1988-ci ilin yayında Bakı Alimlər Klubunda (BAK) birləşmiş Azərbaycan ziyalılarının təmsilçiləri tərəfindən Pribaltika Xalq Cəbhəsi formasında Azərbaycan Xalq Cəbhəsi yaratmaq üçün Təşəbbüs Qrupu yaradıldı. Azərbaycan Xalq Cəbhəsi təşəbbüs qrupuna Bakı Alimlər Klubundan əlavə ilk qoşulan təşkilatlar "Varlıq" və "Çənlibel" təşkilatları olub.
1989-cu ilin fevralın 25-də A. Salamovanın evində Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Təşəbbüs Qrupunun ilk toplantısı keçirildi. Müvəqqəti Təşəbbüs Mərkəzinin və Koordinasiya Şurasının üzvləri seçildi.
1989-cu ilin iyulun 16-da Ağamalı Sadiq Əfəndinin 7-ci mikrorayondakı mənzilinin həyətində Azərbaycan Xalq Cəbhəsinin Təsis Konfransı keçirilmişdir. Konfransın işində Azərbaycanın 30 rayonundan məşvərətçi səslə 240, səsvermə hüququ ilə 196 nəfər iştirak etmişdir.
Konfransda Azərbaycan Xalq Cəbhəsinin Mərkəzi Məclisi, İdarə Heyəti və Ağsaqqallar Şurasına üzvlər seçilmişdir.
Azərbaycan Xalq Cəbhəsi İdarə Heyətinin üzvləri:
Həmçinin Bəxtiyar Vahabzadə, İsmayıl Şıxlı, Sabir Rüstəmxanlı, Vaqif Səmədoğlu və Tağı Xalisbəylidən ibarət Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Ağsaqqalllar Şurası təşkil olunmuşdur.
İclasda keçirilən açıq səsvermədə Əbülfəz Elçibəy 9 əleyhinə, əksəriyyət lehinə olmaqla Azərbaycan Xalq Cəbhəsi sədri seçilmişdir. Nizamnaməyə uyğun olaraq Əbülfəz Elçibəy sədr seçildikdən sonra İdarə Heyəti üzvlüyündən çıxmışdır. Konfransda qəbul olunan proqramın "Ümumi prinsipləri"ndə 'Azərbaycan Xalq Cəbhəsinin respublika əhalisinin yenidənqurma və ölkənin həyatının demokratikləşdirilməsi uğrunda mübarizə aparan ictimai təşkilat olduğu qeyd olunsa da, sonradan dəyişiklik edilmiş Məramnamə və Nizamnamədə Azərbaycan Xalq Cəbhəsinin müstəqil, vahid, demokratik Azərbaycan uğrunda mübarizə aparan şəxsləri və qurumları birləşdirən ictimai-siyasi təşkilat olduğu deyilirdi.
5 oktyabr 1989-cu ildə Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Azərbaycan SSR Nazirlər Sovetinin 404 №-li qərarı ilə rəsmi dövlət qeydiyyatına alınmışdır.
Qiyam və sonrası
4 iyun Gəncə qiyamının ardınca Azərbaycan Xalq Cəbhəsi sədri, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Əbülfəz Elçibəy paytaxtı tərk edərək doğulduğu Kələki kəndinə getmişdir. Çevrilişin lideri Surət Hüseynov Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ali Məclisinin sədri Heydər Əliyev ilə ittifaq yaratmışdır. Heydər Əliyev 15 iyun 1993-cü ildə Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin sədri seçilmişdir. 21 iyun 1993-cü il tarixində Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Əbülfəz Elçibəyə müraciət edərək onu öz işinə geri çağırmışdır. 24 iyun 1993-cü il tarixində isə Əbülfəz Elçibəy fəaliyyətini icra edə bilmədiyi üçün prezidentin səlahiyyətləri müvəqqəti olaraq Heydər Əliyevə ötürülmüşdür. Heydər Əliyev 30 iyul 1993-cü il tarixində qiyamçı Surət Hüseynovu Azərbaycan Respublikasının Baş naziri vəzifəsinə təyin etmişdir. Heydər Əliyev daha sonra növbədənkənar prezident seçkiləri təyin etmişdir. 3 oktyabr 1993-cü il tarixində keçirilən prezident seçkilərində 3 namizəd arasından Heydər Əliyev 98,6% səs toplayaraq Azərbaycan Respublikasının Prezidenti seçilmişdir.
Parçalanma, birləşmə cəhdi və partiyalaşma
Baş verən bu hadisələr Azərbaycan Xalq Cəbhəsi daxilində də gərginliklərə və qruplaşmalara səbəb olmuşdur. Belə ki, təşkilat daxilində bazasından gələn qrup birgə fəaliyyət göstərməyə başlamışdır. Kütləvi informasiya vasitələrində "yurdçular" olaraq tanınan bu qrup daha sonralar "islahatçılar" olaraq adlandırılmağa başlandı. Bu qrupun təmsilçiləri o dövrdə parlament jurnalisti olan, daha sonra isə AXC sədrinin birinci müavini olan Əli Kərimli, AXC Ali Məclisinin sədri Qulamhüseyn Əlibəyli, AXC-nin sədr müavinləri Asim Mollazadə və Cəmil Həsənli, Rəyasət Heyəti üzvü Qüdrət Həsənquliyev kimi şəxslər idi. Digər bir qrup olan "klassiklər"də isə AXC-nin sədr müavini Mirmahmud Mirəlioğlu, daha sonralar yaradılan AXCP Gənclər Komitəsinin ilk sədri Oqtay Güləliyev, baş nazirin sabiq müavini Kamil Vəli Nərimanoğlu, sabiq nazir , müğənni Flora Kərimova, hüquq müdafiəçisi Novella Cəfəroğlu kimi şəxslər təmsil olunmuşdur.
Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin səlahiyyət müddəti tamamlandıqdan sonra həm yeni və ilk dəfə hazırlanmış Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasının qəbulu ilə bağlı referendum, həm də Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinin təsis edilərək bu quruma millət vəkillərinin seçilməsi üçün parlament seçkiləri keçirilməsi qərarlaşdırıldı. 125 deputatdan 100-nün majoritar, 25-nin isə ümumrespublika üzrə vahid proporsional sistemlə seçildiyi 1995-ci parlament seçkilərində rəsmi şəkildə siyasi partiyaların iştirakına icazə verilsə də, ictimai təşkilatların iştirakı qanunda yerini tapmadı. Bu səbəbdəb "yurdçular" Azərbaycan Xalq Cəbhəsinin partiyalaşması üçün fəaliyyətə keçdilər. Nəticədə 25 may 1995-ci ildə qurultay çağırıldı. Azərbaycan Xalq Cəbhəsi bu qurultayda partiyalaşaraq Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasına çevrildi. 1 sentyabr 1995-ci il tarixində Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası Ədliyyə Nazirliyi tərəfindən dövlət qeydiyyatına alındı. Bundan sonra isə Əli Kərimlinin liderlik etdiyi "islahatçılar" və Mirmahmud Mirəlioğlunun liderlik etdiyi "klassiklər" arasında mübarizə daha da şiddətlənməyə başlamışdır. Belə ki, həmin il keçirilən seçkilərdə proporsional siyahıda 1-ci sıraya sədrin birinci müavini, "islahatçı"ların lideri Əli Kərimli, 2-ci sıraya sədrin təşkilatı məsələlər üzrə müavini, "klassiklər"in lideri Mirmahmud Mirəlioğlu, 3-cü sıraya isə Ali Məclis sədri, "islahatçı" Qulamhüseyn Əlibəylinin adı yazılmışdır. Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası seçkilərdə proporsional siyahılar üzrə 346 192 (9.6%) səs toplayaraq siyahısından ilk 3 nəfərin deputat seçilməsinə nail olmuşdur.
Proporsional seçki üzrə Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının vahid namizədlər siyahısı aşağıdakı kimi idi:
- Əli Kərimli
- Mirmahmud Mirəlioğlu
- Qulamhüseyn Əlibəyli
- Asim Mollazadə
- Arif Paşa
- Fərəc Quliyev
- Mais Səfərli
- Vaqif Pənahov
- Novella Cəfəroğlu
- Kamil Cəlilov
- Aydın Kərimov
- Kərim Şükürov
- Kamil Vəli Nərimanoğlu
- Arif Tağıyev
- Şahbaz Musayev
- İsa Bağırov
- Hüseynağa Atakişiyev
- Yadigar Məmmədli
- Elmir Muradəliyeva
- Aydın Əzimov
- Eldar Ağayev
- Mustafa Mustafayev
- Almaz Məmmədova
- Ayaz Əhmədov
- Ümidvar Məmmədov
Əbülfəz Elçibəy 1997-ci ildə Kələkidən Bakıya qayıtmış və siyasi fəaliyyətinə davam etmişdir. Elçibəyin qayıdışından sonra partiya daxilində çəkişmələr şiddətlənmişdir. Belə ki, "klassiklər" "islahatçılar"ın lideri, sədrin birinci müavini Əli Kərimliyi Elçibəyin fəaliyyətini məhdudlaşdırmaqla və səlahiyyətlərindən sui-istifadə etməklə günahlandırırdı. Partiya daxilində uzun müddət çəkişmələr, problemlər və münaqişələr davam etdi. 2000-ci il parlament seçkiləri ərəfəsində proporsional siyahının tərtibi səbəbi ilə bu problemlər pik həddə çatmışdır. O ərəfədə Əbülfəz Elçibəyə prostat xərçəngi diaqnozu qoyulmuş və o, 2000-ci ilin avqustunda müalicə almaq üçün Ankara şəhərinə getmişdir. 19 iyun 2000-ci il tarixində "klassiklər" partiyanın bir sıra rayon təşkilatlarının iştirakı ilə müşavirə çağırdı. Bu isə artıq problemlərin həllinin mümkün olmadığını göstərirdi. "İslahatçılar" qanadının mənsubu olsa da, Qüdrət Həsənquliyev bu müşavirədə iştirak etmiş və üzvləri parçalanmağa mane olmağa səsləmişdir. Əbülfəz Elçibəy 22 iyul 2000-ci ildə Ankarada öldü. Bundan sonra partiya de-fakto iki qanada parçalanmışdır.
Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası 2000-ci il parlament seçkilərindən əvvəl yenidən təşkil olunan Mərkəzi Seçki Komissiyasına Qüdrət Həsənquliyev və Adil Minbaşını namizəd göstərmiş və onlar 18 iyul 2000-ci il tarixində Mərkəzi Seçki Komissiyasının üzvü seçilmişdirlər.
28–29 oktyabr 2000-ci il tarixində "klassiklər" qanadı qurultay çağırmış və partiyanın II (IV) Qurultayında Mirmahmud Mirəlioğlu Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının sədri seçilmişdir. O dövrdə başda Müsavat Partiyası olmaqla bir çox təşkilar bu qanadı rəsmi partiya olaraq tanımışdır. 2000-ci il parlament seçkilərində partiyanın proporsional siyahısı "islahatçılar" tərəfindən tərtib olunub təsdiqlənmişdir. Həmçinin, "klassiklər" də liderləri Mirmahmud Mirəlioğlu başda olmaqla AXCP adından majoritar sistemdə seçkilərə qatılmışdır. Seçki nəticələrinə əsasən partiyadan proporsional seçki sistemi üzər 4, majoritar sistem üzrə isə 2 deputat seçilmişdir. Onlaesan 5-i "islahatçı", 1-i, yəni Mirmahmud Mirəlioğlu isə "klassiklər"dən olmuşdur. 7 yanvar 2001-ci il tarixində keçirilən təkrar parlament seçkilərində daha 1 "islahatçı" partiya üzvünün — Əliməmməd Nuriyevin majoritar sistem üzrə deputat seçilməsi ilə Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası parlamentdə 7 deputatla Yeni Azərbaycan Partiyasının ardınca ən çox deputata sahib olan partiya olmuşdur.
Əli Kərimli 2001-ci ilədək Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası sədrinin vəzifələrini icra etmiş, 2001-ci ildə isə partiyanın II (IV) Qurultayını keçirərək partiya sədr seçilmişdir. Azərbaycan Milli İstiqlal Partiyası və bir sıra digər təşkilatlar isə bu qanadı rəsmi partiya olaraq tanıdı.
Qüdrət Həsənquliyev "islahatçılar" qanadından olsa da 2001-ci ildə hər iki qanadı birləşdirmək üçün fəaliyyətə keçirmişdir. Bu cəhd Azərbaycan Demokrat Partiyası və Müsavat Partiyası tərəfindən "hakimiyyətin planı" olaraq qiymətləndirilmiş və məqsədinin "müxalifəti parçalamaq" olduğu qeyd olunmuşdur. Başlanğıcda bu cəhd "islahatçılar"ın dəstəyini alsa da, daha sonra sədr Əli Kərimli "bu işdə qaranlıq məqamların" olduğunu söyləyərək geri çəkilmişdir. Daha sonra "klassiklər"lə aktiv əlaqələr yaradan Qüdrət Həsənquliyev onları razı sala bilmişdir, lakin Mirmahmud Mirəlioğlu bu cəhdə etiraz etmişdir.
Birləşmənin gerçəkləşməsi üçün qurultay qərarı alındı və bu məqsədlə Birləşdirici Qurultaya Hazırlıq üzrə Təşkilat Komitəsi yaradıldı. Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının bəzi rayon təşkilarları bu komitəyə qoşulduğunu elan etdi. 19 avqust 2002-ci il tarixində Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının Birləşdiri Qurultayı keçirilmişdir. Qurultayda partiyanın yeni Nizamnamə və Məramnaməsi qəbul edilmişdir. Qurultaya Hazırlıq üzrə Təşkilat Komitəsinin həmsədri Qüdrət Həsənquliyev alternativ əsaslarla və gizli səsvermə yolu ilə birləşmiş partiyanın sədri seçilmişdir. Qurultaydan sonra müvafiq sənədlər Azərbaycan Respublikasının Ədliyyə Nazirliyinə təqdim olunmuş və birləşmiş Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasını AXCP-nin yeganə hüquqi varisi olaraq tanınmışdır. Daha sonra ABŞ Dövlət Departamentinin və beynəlxalq təşkilatların etirazı ilə partiyanın dövlət qeydiyyatı ləğv olunmuşdur.
Əli Kərimli dövrü (2000-)
2000-ci ildə Əbülfəz Elçibəyin ölümündən sonra Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası 2 qola bölünür: konservativ (Klassik Xalq Cəbhəsi Partiyası) və reformist-proqressiv (Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası). 2000-ci ildən etibarən Əli Kərimli Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının sədridir.
2005-ci il parlament seçkiləri
Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası 2005-ci il noyabrın 6-da baş tutan seçkilər ərəfəsində yaradılan Azadlıq Blokunun həmtəsisçilərindən biri olmuşdur. Azadlıq Blokuna Müsavat Partiyası, Azərbaycan Liberal Partiyası, Azərbaycan Milli İstiqlal Partiyası və Azərbaycan Demokrat Partiyası daxil oldu. Avropa Şurası Parlament Assambleyasının rəyinə əsasən seçkilərdə Azadlıq Bloku qalib gəldi. Mərkəzi Seçki Komissiyasının açıqladığı rəsmi nəticələrə əsasən isə Milli Məclisdə YAP 60 nəfərlə, Azadlıq Bloku isə 6 nəfərlə təmsil olunmaq hüququ qazandı. Əli Kərimli isə Azadlıq Blokunun 58 üzvünün Milli Məclisdə təmsil olunmaq hüququ qazandığını iddia edirdi.
2010-cu ildə Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası və Müsavat birləşmək qərarı almışdı, lakin daha sonra bu birləşmə gerçəkləşmədi.
Etimad qurultayı
2015-ci ilin fevralında partiyanın sədri Əli Kərimli partiyanın sədr müavini Razi Nurullayevi tutduğu vəzifədən azad edib. Elə həmin ay R. Nurullayev partiya üzvlüyündən istefa verdiyini elan edib.
19 avqust 2015-ci ildə Ə. Kərimlidən narazı qüvvələr R. Nurullayev və tərəfdarları Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası Etimad Qurultayı Təşkilat Komitəsi (AXCP EQTK) yaratdıqlarını bəyan ediblər.
27 sentyabr 2015-ci ildə Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının (AXCP) qurultayında Ə. Kərimli növbəti dəfə sədr seçilib.
2015-ci ilin sentyabrında partiyanın qurultayı partiyanı təmsil etmək səlahiyyətinə malik olan Ə. Kərimlini yenidən sədr seçib və əsas rəhbər orqanların üzvlərini təsdiqləyib. Ərizəçi tərəf həmin dəyişikliklərin qeydə alınması üçün Ədliyyə Nazirliyinə müraciət edib. Nazirlik qeydiyyat sənədlərini geri qaytarıb, qeyd edib ki, ona eyni məzmunlu başqa bir müraciət daxil olub.
AXCP EQTK bu qurultayı və seçkiləri tanımayıb, 17 oktyabr 2015-ci ildə qurultay keçirib və Razi Nurullayevi AXCP sədri seçdiyini iddia edib.
Ə. Kırimlinin sədri seçildiyi AXCP Ədliyyə Nazirliyinə qarşı məhkəmə iddiası qaldırıb, tələb edib ki, məhkəmələr, Ədliyyə Nazirliyinin üzərinə 2015-ci ilin sentyabrında çağırılan qanuni qurultayda qəbul edilmiş dəyişiklikləri qeydə almaq vəzifəsi qoyan qərar qəbul etsin. Məhkəmələr həmin şikayəti təmin etməyib.
AXCP Avropa İnsan Haqları Məhkəməsi (AİHM) qarşısında iddia edib ki, ona münasibətdə 13-cü (Səmərəli hüquqi müdafiə vasitələri hüququ) və 18-ci(hüquqlarla bağlı məhdudiyyətlərdən istifadənin hədləri) maddələrilə birlikdə götürülməklə, Konvensiyanın 11-ci (toplaşmaq və birləşmək azadlığı hüququ) maddəsinin pozuntusunu mübahisələndirib.
R. Nurullayev 2020-ci il 29 iyul tarixində partiyasının qurultayında Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası adından imtina etmiş və yeni Milli Cəbhə Partiyasını təsis etmişdir.
2023-cü ilin iyulunda Ədliyyə Nazirliyi Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasına qeydiyyatla bağlı mənfi cavab verib.
Təşkilat
Sədr
| Rəyasət Heyəti
|
|
Qadınlar Şurası
2002-ci il yanvarın 12-dən Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının Qadınlar Şurası mövcuddur. Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası Qadınlar Şurasının sədri Solmaz Hüseynovadır.
Gənclər Komitəsi
Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının Gənclər Komitəsi Əbülfəz Elçibəyin sərəncamı ilə 27 iyul 1995-ci il tarixində təsis edilmişdir. Onun ilk sədri Oqtay Güləliyev olmuşdur. Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası Gənclər Komitəsinin sədri hal-hazırda Emil Səlimovdur.
Seçkilərdə
Milli Məclis
Seçki | Sədr | Majoritar | Proporsional | Cəmi | ||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Səs | % | Mandat | Səs | % | Mandat | |||
1995 | Əbülfəz Elçibəy | 0 / 100 | 346,192 | 9.7 | 3 / 25 | 3 / 125 | ||
2000 | Əli Kərimli | 1 / 100 | 313,059 | 10.95 | 4 / 25 | 5 / 125 | ||
2005 | 1 / 125 | — | — | — | 1 / 125 | |||
2010 | 28 719 | 1.2 | 0 / 125 | — | — | — | 0 / 125 | |
2015 | Seçkiləri boykot etdi. | |||||||
2020 |
Təkrar və əlavə seçkilər
Seçki | Sədr | Səs | Mandat | |
---|---|---|---|---|
# | % | |||
Əbülfəz Elçibəy | 0 / 20 | |||
1 / 15 | ||||
yanvar 2001 | Əli Kərimli | 1 / 11 | ||
2004 | Qüdrət Həsənquliyev | 1 / 3 |
Ali Məclis
Seçki | Sədr | Nəticə | ||
---|---|---|---|---|
Səs | % | Mandat | ||
Əbülfəz Elçibəy | ||||
Əli Kərimli | 1 / 45 | |||
2 / 45 | ||||
1 / 45 | ||||
1 / 45 | ||||
2020 | 2 295 | 1.22 | 1 / 45 |
Bələdiyyə seçkiləri
Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası bələdiyyə seçkilərini əhəmiyyətsiz hesab etmişdir. Seçkilərin qanunsuz keçirildiyini, bələdiyyələrin səlahiyyətsiz olduğunu iddia etmişdir. 1999-cu il seçkilərində 1387 partiya üzvü bələdiyyə üzvü seçilmişdir, lakin 2006-cı il təkrar bələdiyyə seçkilərində klassiklər qolu namizədləri seçkilərdə iştirak etmişdir.
Seçki | Sədr | Səs | Yer | ||
---|---|---|---|---|---|
# | % | ± | |||
1999 | Əbülfəz Elçibəy | 1.387 / 20.456 | |||
2004 | Əli Kərimli | ||||
2009 | 1 / 15.591 | ||||
2019 |
Seçki | Sədr | Səs | Üzv | |
---|---|---|---|---|
# | % | |||
2006 | Əli Kərimli | 4 / 1.901 |
Konfrans və qurultayları
Qurultay/Konfrans | Tarix | Seçilən sədr | Namizəd |
---|---|---|---|
Azərbaycan Xalq Cəbhəsi (1989–1995) | |||
Təsis Konfransı | 16 iyul 1989 | Əbülfəz Elçibəy | Əbülfəz Elçibəy |
II Konfrans | 10 dekabr 1989 | - | - |
I Qurultay | 13–17 iyul 1990 | - | - |
Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası (1995-) | |||
I (III) Qurultay | 25 may 1995 | Əbülfəz Elçibəy | Əbülfəz Elçibəy |
II (V) Qurultay | 1998 | ||
III (VI) Qurultay | 2000 | Əli Kərimli | Əli Kərimli (tək namizəd) |
III (VI) Qurultay (iddia/mübahisəli) | 28–29 oktyabr 2000 | Mirmahmud Mirəlioğlu | Mirmahmud Mirəlioğlu |
Birləşdirici Qurultay (iddia/mübahisəli) | 19 avqust 2002 | Qüdrət Həsənquliyev | Qüdrət Həsənquliyev |
IV (VII) Qurultay | 2005 | Əli Kərimli | Əli Kərimli (tək namizəd) |
V (VIII) Qurultay | 25 sentyabr 2010 | ||
VI (IX) Qurultay | 27 sentyabr 2015 | ||
Etimad Qurultayı (iddia/mübahisəli) | 17 oktyabr 2015 | Razi Nurullayev | Razi Nurullayev (tək namizəd) |
VII (X) Qurultay | 24 iyun 2023 | Əli Kərimli | Əli Kərimli (tək namizəd) |
VIII (XI) Qurultay | 16 dekabr 2023 |
Təltifləri
1990-cı ilin fevral ayında Azərbaycan Xalq Cəbhəsinin İdarə Heyətinin qərarı ilə Azərbaycan Xalq Cəbhəsi "Məhəmməd Əmin Rəsulzadə mükafatı" təsis edildi. İdarə Heyəti Məhəmməd Əmin Rəsulzadə mükafatını ilk olaraq milli-azadlıq hərəkatındakı xidmətlərinə görə iki şəxsə: görkəmli alim, vətənpərvər Xudu Məmmədova (ölümündən sonra) və "Azadlıq" radiosunun baş redaktoru Mirzə Xəzərə verilməsi qərarını yekdilliklə qəbul etdi. Qərar Əbülfəz Elçibəy tərəfindən imzalandı və eyni gün İdarə Heyətinin üzvü, görkəmli yazıçı və ictimai-xadim Yusif Səmədoğlunun səsi ilə bu xəbər "Azadlıq" radiosundan yayıldı.
Rəmzləri
Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının rəsmi logosunun təsviri belədir:
Logosu
- Ağ bayrağın ortasında qara rəngdə AHC sözü yazılıb.
- AHC (Azərbaycan Halq Cəbhəsi).
- C hərfinin daxilində isə Azərbaycan bayrağı var.
Qərargahı
Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası 2006-cı ilə qədər Bakı şəhəri, Xaqani küçəsi 33 ünvanında yerləşən binada fəaliyyət göstərib. 2006-cı ilin noyabrında binanın dövlət tərəfindən Hesablama Palatasının balansına verilməsi nəticəsində 23 noyabr 2006-cı ildən partiya qərargahsız qalıb. Bunun qanunsuz olduğunu iddia edən partiya məsələ ilə əlaqədar məhkəməyə müraciət edib.
Dövlət tərəfindən partiyaya Keşlə qəsəbəsində məcburi köçkünlərin yaşadığı binanın birinci mərtəbəsində qərargah təklif olunsa da partiya tərəfindən şəraitsizlik səbəbilə bundan imtina edilib. Partiyanın qərargahsız fəaliyyət göstərdiyi dövrdə toplantılar digər siyasi partiyaların qərargahlarında keçirilib.
2013-cü ildə Nərimanov rayonu, Tələt Şıxaliyev küçəsi 8 ünvanındakı ikimərtəbəli bina icarəyə götürülərək, partiyanın qərargahına çevrilib. Ardınca partiyanın icarəyə götürdürü mülkün sahibinə hökumət tərəfindən təzyiqlər edildiyi iddia olunub. 3 mart 2014-cü ildə partiyanın qərargahı yerləşən binada partlayış baş verib. Bu səbəb əsas gətirilərək 5 mart 2014-cü ildə qərargah dövlət tərəfindən sökülüb.
Partiya hal-hazırda faktiki olaraq qərargahsızdır.
Qeydlər
- Naxçıvan Ali Məclisinin deputatı Əhəd Cəfərli 2010-cu ildə Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası üzvü elan olunsa da, Klassik Xalq Cəbhəsi Partiyası Əhəd Cəfərlinin öz partiyalarının üzvü olduğunu elan etmişdir. Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası 2015 və 2020-ci il seçkilərində seçkiləri boykot etsə də, 1 üzvü partiya qərarının əksinə seçkilərə qatılaraq namizəd olmuşdur. Bu şəxs Əhəd Cəfərli olmuşdur. Buna baxmayaraq, hal-hazırda Əhəd Cəfərli rəsmi veb-saytda Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının üzvü olaraq qeyd olunmuşdur.
- Mərkəzi Seçki Komissiyası tərəfindən millət vəkili seçilldiyi elan olunan Əli Kərimli və Qulamhüseyn Əlibəylinin lider olduğu seçki dairələrində seçki nəticələri Azərbaycan Respublikası Konstitusiya Məhkəməsi tərəfindən ləğv olundu. Cəmil Həsənli isə 2005-ci ilin yaz aylarında AXCP-dən ayrılmasına baxmayaraq AXCP-dən millət vəkili seçilmişdir. İstefası daha sonra təsdiqlənmişdir.
- Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası Müsavat Partiyası ilə birgə AXCP-MÜSAVAT Seçki Bloku şəklində seçkilərə qatılmışdır.
- Birləşmiş AXCP adına iddiaçı olaraq seçkilərə qatıldı.
- Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının islahatçılar qanadının daxil olduğu Azadlıq Bloku 2005-ci il parlament seçkilərində 5 mandat qazansa da, partiya seçki nəticələrini boykot etmişdir. Ardınca keçirilən təkrar parlament seçkilərini və təkrar bələdiyyə seçkilərini də boykot edən qərar almışdır. Klassiklər qanadı AXCP adından imtina edərək 26 mart 2006-cı il tarixində Klassik Xalq Cəbhəsi Partiyasının I Təsis Qurultayını keçirmişdir. Namizədlərin qeydiyyat prossesində Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının 23 üzvü namizəd kimi qeydə alınsa da, partiyanın sədr müavini Fuad Mustafayev partiyanın seçkiləri boykot etdiyini, namizədlərin isə partiya üzvü olmadıqlarını açıqlamışdır. 23 namizəddən 5-i namizədliyini geri götürmüşdür. Yerdə qalanlardan bəzilərinin Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası üzvü olmaması təsdiqlənmiş və bitərəf namizəd olaraq qeydə alınmışdır. Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası Appelyasiya Məhkəməsinə müraciət etmiş, Appelyasiya Məhkəməsi isə 23 nəfərdən 19-nun sənədlərinin olmadığını, 4-nün isə sənədlərinin yerində olduğunu açıqlamışdır. Partiyanın vəkili Tofiq Quliyev isə bu sənədlərin 1998-ci ildə "klassiklər" qanadı tərəfindən onlara verildiyini açıqlamışdır.
Mənbə
İstinadlar
- modern.az. "Ədliyyə Nazirliyi daha iki partiyanı qeydə aldı - SİYAHI". modern.az (az.). 2023-12-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-09-11.
- Azərbaycan Xalq Cəbhəsinin Məramnamə və Nizamnaməsi. Bakı, 1992. səh. 3.
- AMAHE, 2018. səh. 618
- AMAHE, 2018. səh. 620
- AMAHE, 2018. səh. 633
- AMAHE, 2018. səh. 637
- AMAHE, 2018. səh. 635
- AMAHE, 2018. səh. 639
- "H. Ə. Əliyevin Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin sədri seçilməsi haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI MİLLİ MƏCLİSİNİN QƏRARI". e-qanun.az (ingilis). 2023-03-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-12-24.
- "Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Əbülfəz Elçibəyə müraciət edilməsi haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI MİLLİ MƏCLİSİNİN QƏRARI". e-qanun.az (ingilis). 2023-12-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-12-24.
- "Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Əbülfəz Qədirqulu oğlu Əliyevin (Elçibəyin) Azərbaycan Respublikasının Prezidenti vəzifələrini daha icra edə bilməməsi və Azərbaycan Respublikası Prezidentinin səlahiyyətinin Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin sədri Heydər Əlirza oğlu Əliyevə keçməsi haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI MİLLİ MƏCLİSİNİN QƏRARI". e-qanun.az (ingilis). 2022-11-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-12-24.
- Schmemann, 1993, The New York Times
- Library of Congress
- "S. D. Hüseynovun Azərbaycan Respublikasının Baş naziri təyin edilməsi haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI PREZİDENTİNİN FƏRMANI". e-qanun.az (ingilis). 2022-11-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-12-24.
- "AXCP - Əli Kərimli timsalında parçalanma sindromunu yaşayan ilk siyasi təşkilat". Sesqazeti.az (az.). 2016-07-21. 2023-12-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-12-24.
- modern.az. "AXCP-yə gəlib-getmiş tanınmışlar - Onlar Əli Kərimlini niyə tərk etdilər? - ARAŞDIRMA". modern.az (az.). 2023-12-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-12-24.
- "Dövlət qeydiyyatına alınmış siyasi partiyalar | Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Seçki Komsissiyası". www.msk.gov.az. 2023-07-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-12-25.
- "Proporsional seçkilərə qatılmış partiyalar". Mərkəzi Seçki Komissiyası. 2004-12-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-05-29.
- Şahin Cəfərli. "Azərbaycanda parlament seçkiləri: daha bir itirilmiş şans". Bakı Araşdırma Mərkəzi. 2021-07-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-05-31.
- modern.az. ""Bir səsvermə, üç bülleten": Azərbaycanın 29 il əvvəlki tarixi seçimi - FOTO". modern.az (az.). 2024-01-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-01-05.
- "19 il əvvəlin tarixi - Elçibəyin Kələkidən dönüşü..." musavat.com. 2023-12-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-12-25.
- ""Elçibəyi zəhərləməmişdilər, onu xərçəng zəhərləmişdi"". BBC News Azərbaycanca (az.). 2018-08-22. 2023-11-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-12-25.
- Encyclopædia Britannica, 2015
- Libaridian, 2008. səh. 229
- "Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Seçki Komissiyasının üzvlərinin təyin edilməsi haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI PREZİDENTİNİN SƏRƏNCAMI". E-qanun.az. 2022-03-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-05-31.
- "AXC-nin varisi kimdir?- Elçibəydən sonra qalmaqal yenə başladı". publika.az (az.). 2014-07-15. 2021-09-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-12-25.
- "2000-2001-ci illər parlament seçkiləri haqqında yekun hesabat" (PDF). 2021-08-01 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2022-05-30.
- "2000-ci il parlament seçkilərinin nəticəsi". 2011-07-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-05-30.
- demokrat.az. "Azərbaycan siyasətinin Əliləri". demokrat.az (ingilis). 2023-12-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-12-25.
- modern.az. "Qüdrət Həsənquliyevin BAXCP-si necə yarandı?". modern.az (az.). 2023-12-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-12-24.
- "AXCP Müsavatla birləşmək qərarı verdi". 2023-07-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-07-27.
- . 2020-07-12 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-07-12.
- "Müsavat AXCP ilə birləşmək məsələsinə son qoyub". 2023-07-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-07-27.
- "Sülhəddin Əkbər: "Müsavat AXCP ilə birləşmək istəmir"". 2023-07-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-07-27.
- "Müsavatdan fərqli olaraq AXCP birləşmək İSTƏMİR". 2023-07-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-07-27.
- "AXCP EQTK" (az.). axcp.biz. 2017-08-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-08-01.
- "Əli Kərimli AXCP-nin qurultayında yenidən sədr seçilib" (az.). Sputnik. 2015-09-27. 2017-08-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-08-01.
- Cavanşir Abbaslı. "Əli Kərimli yenidən AXCP sədri seçildi" (az.). musavat.com. 2015-09-28. 2017-08-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-08-01.
- Elçin Mehdiyev. "Razi Nurullayev: Əli Kərimli növbəti siyasi şouya əl atdı" (az.). trend.az. 2015-09-28. 2017-08-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-08-01.
- . "Razi Nurullayev qurultay keçirdi və sədr oldu- FOTOLAR" (az.). musavat.com. 2015-10-18. 2017-08-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-08-01.
- Razi Nurullayev. "AXCP Etimad Qurultayı 18 Oktyabr 2015-ci il - Yeni siyasi tarix" (az.). YouTube/Razi Nurullayev. 2015-10-27. 2020-08-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-08-01.
- "Avropa məhkəməsi Azərbaycanla bağlı 10 yekun qərarını elan edəcək". Voice of America (az.). 2023-11-24. 2023-12-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-12-08.
- "Arxivlənmiş surət". 2020-07-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-07-28.
- "Ədliyyə Nazirliyi Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasına da mənfi cavab verib". 2023-07-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-07-27.
- "Ədliyyə Nazirliyi AXCP-yə də imtina cavabı verdi". 2023-07-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-07-27.
- "AXCP Ədliyyə Nazirliyindən cavab alıb". 2023-07-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-07-27.
- "Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası Ədliyyə Nazirliyi tərəfindən mənfi cavab alıb". 2023-07-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-07-27.
- "Naxçıvan parlamentinin tərkibi müəyyənləşib". www.azadliq.org. 2024-05-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-05-18.
- "Əhəd Məmməd oğlu CƏFƏRLİ". www.alimajlis.gov.az. İstifadə tarixi: 2024-05-18.
- "Siyahıya YAP liderlik edir". 2021-11-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-04-26.
- "AXCP-nin "klassiklər" qanadı Klassik Xalq Cəbhəsi Partiyasına çevrildi". 2023-06-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-05-14.
- "Mxalifətin boykot etdiyi bələdiyyə seçkilərində hələ pozuntu qeydə alınmayıb". 2023-06-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-05-14.
- "Bələdiyyə seçkisində AXCP üzvü kimi iştirak edən bəzi namizədlərin partiya mənsubiyyəti MSK-nın rəsmi məlumatlarından çıxarılıb". 2023-06-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-05-14.
- "Apellyasiya Məhkəməsində AXCP-nin MSK-dan şikayətinə baxılıb". 2023-06-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-05-14.
- "AXCP növbədənkənar prezident seçkilərini boykot etmək qərarını verdi". turan.az (az.). 2023-12-16. 2023-12-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-12-16.
- Mehdi Məmmədovun xatirələri [ölü keçid]
- Elnur Məmmədli. "Partiyaların simvolları – ARAŞDIRMA" ( (az.)). lent.az. 2009-12-05. 2009-12-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-12-13.
- . "Partiyalarımız hara sığınır? – ARAŞDIRMA" ( (az.)). . 2010-02-04. 2010-02-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-04-20.
- Natiq Ədilov. "AXCP: 7 illik həsrətə son!" ( (az.)). azadliq.info. 2013-11-10. 2016-03-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-12-13.
- "AXCP yeni qərargaha köçüb" ( (az.)). azadliq.org. 2013-10-12. 2016-04-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-04-20.
- "AXCP-nin kirayələdiyi mülkün sahibinə təzyiq edilir". 2023-06-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-06-30.
- Ramin DEKO. "AXCP-nin partladılmış qərargahını uçurtdular FOTO/VİDEO" ( (az.)). azadliq.info. 2014-03-05. 2019-12-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-12-13.
- "Qərargahlı, qərargahsız partiyalar…". 2023-06-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-06-30.
Ədəbiyyat
- Schmemann, Serge. "Veteran Communist Crowns A Comeback in Azerbaijan" (ingilis). The New York Times. 1 iyul1993. 2021-12-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-08-31.
- J. Libaridian, Gerard. L'Arménie moderne: histoire des hommes et de la nation (fransız). Éditions Karthala. 2008. 2022-03-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-31.
- "The Coup of June 1993". Library of Congress (ingilis). 2011-10-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-31.
- "Abulfez Elchibey". Encyclopædia Britannica (ingilis). 2015. 2015-08-01 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-08-31.
- Nəsiman Yaqublu. Azərbaycan Milli Azadlıq Hərəkatı Ensiklopediyası. Bakı: Qanun Nəşriyyatı. 2018. səh. 1000.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
AXCP bura istiqametlendirir Bu meqale Azerbaycandaki siyasi partiya haqqindadir Basda herekat kimi yaradilan daha sonra partiyaya cevrilen teskilat olan Azerbaycan Xalq Cebhesi ile sehv salmayin Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasi ve ya qisaca AXCP Azerbaycan Milli Azadliq herekatinin ve 1993 cu ile qederki dovrun aparici ictimai siyasi teskilati olan Azerbaycan Xalq Cebhesinin varisi 1995 ci ilde Azerbaycan Xalq Cebhesinin bazasinda ve onun resmi varisi kimi qurulan hemin il sentyabrin 1 de Edliyye Nazirliyi terefinden resmi qeydiyyata alinan siyasi partiya Azerbaycan Xalq Cebhesi PartiyasiSedri Eli KerimliQurucu Ebulfez ElcibeySedr muavinleri Seymur Hezi Seadet Cahangir Fuad Qehremanli Ayaz MeherremliQurulus tarixi 1989Qeydiyyat tarixi 1 sentyabr 1995Bolunme Azerbaycan Xalq Partiyasi 1998 Boyuk Qurulus Partiyasi 2003 Butov Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasi 2005 Azerbaycan Demokratik Islahatlar Siyasi Partiyasi 2005 Azadliq Partiyasi 2005 Klassik Xalq Cebhesi Partiyasi 2006 Aydinlar Partiyasi 2008 2023 Milli Cebhe Partiyasi 2020 Selefi Azerbaycan Xalq CebhesiXelefi Edalet Huquq Demokratiya Partiyasi Klassik Xalq Cebhesi Partiyasi Milli Cebhe PartiyasiBas qerargah BakiIdeologiya Liberalizm menbe gosterin Uzvluyu Demokratik Konqres 1994 1995 SISDUH 1998 Birlesmis Muxalifet Herekati 1998 2000 Qelebe Bloku 2003 Azadliq Bloku 2005 2010 AXCP Musavat Bloku 2010 Ictimai Palata 2010 2013 Demokratik Quvvelerin Milli Surasi 2013 h h Uzv sayi 5 minden cox 2023 Milli Meclisde 0 125Ali Meclisde 1 45Belediyye sedrleri 0 1 605Belediyye uzvleri 0 15 156Sayti web archive org web http Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiHerekat dovru 1988 1995 Esas meqale Azerbaycan Xalq Cebhesi Azerbaycanda Xalq Cebhesinin yaradilmasi ideyasi Pribaltikadan qaynaqlanirdi 1988 ci ilin aprelin 13 de Estoniya televiziyasinin Bir daha fikirlesek proqraminda bele bir ideya seslenmis ve artiq oktyabr ayinda bu reallasmisdi yeni Xalq Cebhesi yaranmisdi Bele ki 1988 ci ilin oktyabr ayinin 1 2 de Estoniyanin Tallin seherinde Estoniya Xalq Cebhesinin tesis konfransi kecirilmisdir 1988 ci ilin yayinda Baki Alimler Klubunda BAK birlesmis Azerbaycan ziyalilarinin temsilcileri terefinden Pribaltika Xalq Cebhesi formasinda Azerbaycan Xalq Cebhesi yaratmaq ucun Tesebbus Qrupu yaradildi Azerbaycan Xalq Cebhesi tesebbus qrupuna Baki Alimler Klubundan elave ilk qosulan teskilatlar Varliq ve Cenlibel teskilatlari olub 1989 cu ilin fevralin 25 de A Salamovanin evinde Azerbaycan Xalq Cebhesi Tesebbus Qrupunun ilk toplantisi kecirildi Muveqqeti Tesebbus Merkezinin ve Koordinasiya Surasinin uzvleri secildi 1989 cu ilin iyulun 16 da Agamali Sadiq Efendinin 7 ci mikrorayondaki menzilinin heyetinde Azerbaycan Xalq Cebhesinin Tesis Konfransi kecirilmisdir Konfransin isinde Azerbaycanin 30 rayonundan mesveretci sesle 240 sesverme huququ ile 196 nefer istirak etmisdir Konfransda Azerbaycan Xalq Cebhesinin Merkezi Meclisi Idare Heyeti ve Agsaqqallar Surasina uzvler secilmisdir Azerbaycan Xalq Cebhesi Idare Heyetinin uzvleri Ebulfez Elcibey Tofiq Qasimov Isa Qemberov Penah Huseynov Sabit Bagirov Hikmet Hacizade Leyla Yunusova Zerdust Elizade Sulheddin Ekberov Elikram Humbetov Rehim Qaziyev Etibar Memmedov Necef Necefov Nemet Penahov Yusif Semedoglu Canbaxis Umudov Hemcinin Bextiyar Vahabzade Ismayil Sixli Sabir Rustemxanli Vaqif Semedoglu ve Tagi Xalisbeyliden ibaret Azerbaycan Xalq Cebhesi Agsaqqalllar Surasi teskil olunmusdur Iclasda kecirilen aciq sesvermede Ebulfez Elcibey 9 eleyhine ekseriyyet lehine olmaqla Azerbaycan Xalq Cebhesi sedri secilmisdir Nizamnameye uygun olaraq Ebulfez Elcibey sedr secildikden sonra Idare Heyeti uzvluyunden cixmisdir Konfransda qebul olunan proqramin Umumi prinsipleri nde Azerbaycan Xalq Cebhesinin respublika ehalisinin yenidenqurma ve olkenin heyatinin demokratiklesdirilmesi ugrunda mubarize aparan ictimai teskilat oldugu qeyd olunsa da sonradan deyisiklik edilmis Meramname ve Nizamnamede Azerbaycan Xalq Cebhesinin musteqil vahid demokratik Azerbaycan ugrunda mubarize aparan sexsleri ve qurumlari birlesdiren ictimai siyasi teskilat oldugu deyilirdi 5 oktyabr 1989 cu ilde Azerbaycan Xalq Cebhesi Azerbaycan SSR Nazirler Sovetinin 404 li qerari ile resmi dovlet qeydiyyatina alinmisdir Qiyam ve sonrasi 4 iyun Gence qiyaminin ardinca Azerbaycan Xalq Cebhesi sedri Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti Ebulfez Elcibey paytaxti terk ederek doguldugu Keleki kendine getmisdir Cevrilisin lideri Suret Huseynov Naxcivan Muxtar Respublikasinin Ali Meclisinin sedri Heyder Eliyev ile ittifaq yaratmisdir Heyder Eliyev 15 iyun 1993 cu ilde Azerbaycan Respublikasi Ali Sovetinin sedri secilmisdir 21 iyun 1993 cu il tarixinde Azerbaycan Respublikasinin Milli Meclisi Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti Ebulfez Elcibeye muraciet ederek onu oz isine geri cagirmisdir 24 iyun 1993 cu il tarixinde ise Ebulfez Elcibey fealiyyetini icra ede bilmediyi ucun prezidentin selahiyyetleri muveqqeti olaraq Heyder Eliyeve oturulmusdur Heyder Eliyev 30 iyul 1993 cu il tarixinde qiyamci Suret Huseynovu Azerbaycan Respublikasinin Bas naziri vezifesine teyin etmisdir Heyder Eliyev daha sonra novbedenkenar prezident seckileri teyin etmisdir 3 oktyabr 1993 cu il tarixinde kecirilen prezident seckilerinde 3 namized arasindan Heyder Eliyev 98 6 ses toplayaraq Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti secilmisdir Parcalanma birlesme cehdi ve partiyalasma Bas veren bu hadiseler Azerbaycan Xalq Cebhesi daxilinde de gerginliklere ve qruplasmalara sebeb olmusdur Bele ki teskilat daxilinde bazasindan gelen qrup birge fealiyyet gostermeye baslamisdir Kutlevi informasiya vasitelerinde yurdcular olaraq taninan bu qrup daha sonralar islahatcilar olaraq adlandirilmaga baslandi Bu qrupun temsilcileri o dovrde parlament jurnalisti olan daha sonra ise AXC sedrinin birinci muavini olan Eli Kerimli AXC Ali Meclisinin sedri Qulamhuseyn Elibeyli AXC nin sedr muavinleri Asim Mollazade ve Cemil Hesenli Reyaset Heyeti uzvu Qudret Hesenquliyev kimi sexsler idi Diger bir qrup olan klassikler de ise AXC nin sedr muavini Mirmahmud Mirelioglu daha sonralar yaradilan AXCP Gencler Komitesinin ilk sedri Oqtay Guleliyev bas nazirin sabiq muavini Kamil Veli Nerimanoglu sabiq nazir mugenni Flora Kerimova huquq mudafiecisi Novella Ceferoglu kimi sexsler temsil olunmusdur Azerbaycan Respublikasi Ali Sovetinin selahiyyet muddeti tamamlandiqdan sonra hem yeni ve ilk defe hazirlanmis Azerbaycan Respublikasinin Konstitusiyasinin qebulu ile bagli referendum hem de Azerbaycan Respublikasinin Milli Meclisinin tesis edilerek bu quruma millet vekillerinin secilmesi ucun parlament seckileri kecirilmesi qerarlasdirildi 125 deputatdan 100 nun majoritar 25 nin ise umumrespublika uzre vahid proporsional sistemle secildiyi 1995 ci parlament seckilerinde resmi sekilde siyasi partiyalarin istirakina icaze verilse de ictimai teskilatlarin istiraki qanunda yerini tapmadi Bu sebebdeb yurdcular Azerbaycan Xalq Cebhesinin partiyalasmasi ucun fealiyyete kecdiler Neticede 25 may 1995 ci ilde qurultay cagirildi Azerbaycan Xalq Cebhesi bu qurultayda partiyalasaraq Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasina cevrildi 1 sentyabr 1995 ci il tarixinde Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasi Edliyye Nazirliyi terefinden dovlet qeydiyyatina alindi Bundan sonra ise Eli Kerimlinin liderlik etdiyi islahatcilar ve Mirmahmud Mirelioglunun liderlik etdiyi klassikler arasinda mubarize daha da siddetlenmeye baslamisdir Bele ki hemin il kecirilen seckilerde proporsional siyahida 1 ci siraya sedrin birinci muavini islahatci larin lideri Eli Kerimli 2 ci siraya sedrin teskilati meseleler uzre muavini klassikler in lideri Mirmahmud Mirelioglu 3 cu siraya ise Ali Meclis sedri islahatci Qulamhuseyn Elibeylinin adi yazilmisdir Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasi seckilerde proporsional siyahilar uzre 346 192 9 6 ses toplayaraq siyahisindan ilk 3 neferin deputat secilmesine nail olmusdur Proporsional secki uzre Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasinin vahid namizedler siyahisi asagidaki kimi idi Eli Kerimli Mirmahmud Mirelioglu Qulamhuseyn Elibeyli Asim Mollazade Arif Pasa Ferec Quliyev Mais Seferli Vaqif Penahov Novella Ceferoglu Kamil Celilov Aydin Kerimov Kerim Sukurov Kamil Veli Nerimanoglu Arif Tagiyev Sahbaz Musayev Isa Bagirov Huseynaga Atakisiyev Yadigar Memmedli Elmir Muradeliyeva Aydin Ezimov Eldar Agayev Mustafa Mustafayev Almaz Memmedova Ayaz Ehmedov Umidvar Memmedov Ebulfez Elcibey 1997 ci ilde Kelekiden Bakiya qayitmis ve siyasi fealiyyetine davam etmisdir Elcibeyin qayidisindan sonra partiya daxilinde cekismeler siddetlenmisdir Bele ki klassikler islahatcilar in lideri sedrin birinci muavini Eli Kerimliyi Elcibeyin fealiyyetini mehdudlasdirmaqla ve selahiyyetlerinden sui istifade etmekle gunahlandirirdi Partiya daxilinde uzun muddet cekismeler problemler ve munaqiseler davam etdi 2000 ci il parlament seckileri erefesinde proporsional siyahinin tertibi sebebi ile bu problemler pik hedde catmisdir O erefede Ebulfez Elcibeye prostat xercengi diaqnozu qoyulmus ve o 2000 ci ilin avqustunda mualice almaq ucun Ankara seherine getmisdir 19 iyun 2000 ci il tarixinde klassikler partiyanin bir sira rayon teskilatlarinin istiraki ile musavire cagirdi Bu ise artiq problemlerin hellinin mumkun olmadigini gosterirdi Islahatcilar qanadinin mensubu olsa da Qudret Hesenquliyev bu musavirede istirak etmis ve uzvleri parcalanmaga mane olmaga seslemisdir Ebulfez Elcibey 22 iyul 2000 ci ilde Ankarada oldu Bundan sonra partiya de fakto iki qanada parcalanmisdir Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasi 2000 ci il parlament seckilerinden evvel yeniden teskil olunan Merkezi Secki Komissiyasina Qudret Hesenquliyev ve Adil Minbasini namized gostermis ve onlar 18 iyul 2000 ci il tarixinde Merkezi Secki Komissiyasinin uzvu secilmisdirler 28 29 oktyabr 2000 ci il tarixinde klassikler qanadi qurultay cagirmis ve partiyanin II IV Qurultayinda Mirmahmud Mirelioglu Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasinin sedri secilmisdir O dovrde basda Musavat Partiyasi olmaqla bir cox teskilar bu qanadi resmi partiya olaraq tanimisdir 2000 ci il parlament seckilerinde partiyanin proporsional siyahisi islahatcilar terefinden tertib olunub tesdiqlenmisdir Hemcinin klassikler de liderleri Mirmahmud Mirelioglu basda olmaqla AXCP adindan majoritar sistemde seckilere qatilmisdir Secki neticelerine esasen partiyadan proporsional secki sistemi uzer 4 majoritar sistem uzre ise 2 deputat secilmisdir Onlaesan 5 i islahatci 1 i yeni Mirmahmud Mirelioglu ise klassikler den olmusdur 7 yanvar 2001 ci il tarixinde kecirilen tekrar parlament seckilerinde daha 1 islahatci partiya uzvunun Elimemmed Nuriyevin majoritar sistem uzre deputat secilmesi ile Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasi parlamentde 7 deputatla Yeni Azerbaycan Partiyasinin ardinca en cox deputata sahib olan partiya olmusdur Eli Kerimli 2001 ci iledek Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasi sedrinin vezifelerini icra etmis 2001 ci ilde ise partiyanin II IV Qurultayini kecirerek partiya sedr secilmisdir Azerbaycan Milli Istiqlal Partiyasi ve bir sira diger teskilatlar ise bu qanadi resmi partiya olaraq tanidi Qudret Hesenquliyev islahatcilar qanadindan olsa da 2001 ci ilde her iki qanadi birlesdirmek ucun fealiyyete kecirmisdir Bu cehd Azerbaycan Demokrat Partiyasi ve Musavat Partiyasi terefinden hakimiyyetin plani olaraq qiymetlendirilmis ve meqsedinin muxalifeti parcalamaq oldugu qeyd olunmusdur Baslangicda bu cehd islahatcilar in desteyini alsa da daha sonra sedr Eli Kerimli bu isde qaranliq meqamlarin oldugunu soyleyerek geri cekilmisdir Daha sonra klassikler le aktiv elaqeler yaradan Qudret Hesenquliyev onlari razi sala bilmisdir lakin Mirmahmud Mirelioglu bu cehde etiraz etmisdir Birlesmenin gerceklesmesi ucun qurultay qerari alindi ve bu meqsedle Birlesdirici Qurultaya Hazirliq uzre Teskilat Komitesi yaradildi Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasinin bezi rayon teskilarlari bu komiteye qosuldugunu elan etdi 19 avqust 2002 ci il tarixinde Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasinin Birlesdiri Qurultayi kecirilmisdir Qurultayda partiyanin yeni Nizamname ve Meramnamesi qebul edilmisdir Qurultaya Hazirliq uzre Teskilat Komitesinin hemsedri Qudret Hesenquliyev alternativ esaslarla ve gizli sesverme yolu ile birlesmis partiyanin sedri secilmisdir Qurultaydan sonra muvafiq senedler Azerbaycan Respublikasinin Edliyye Nazirliyine teqdim olunmus ve birlesmis Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasini AXCP nin yegane huquqi varisi olaraq taninmisdir Daha sonra ABS Dovlet Departamentinin ve beynelxalq teskilatlarin etirazi ile partiyanin dovlet qeydiyyati legv olunmusdur Eli Kerimli dovru 2000 2000 ci ilde Ebulfez Elcibeyin olumunden sonra Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasi 2 qola bolunur konservativ Klassik Xalq Cebhesi Partiyasi ve reformist proqressiv Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasi 2000 ci ilden etibaren Eli Kerimli Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasinin sedridir 2005 ci il parlament seckileri Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasi 2005 ci il noyabrin 6 da bas tutan seckiler erefesinde yaradilan Azadliq Blokunun hemtesiscilerinden biri olmusdur Azadliq Blokuna Musavat Partiyasi Azerbaycan Liberal Partiyasi Azerbaycan Milli Istiqlal Partiyasi ve Azerbaycan Demokrat Partiyasi daxil oldu Avropa Surasi Parlament Assambleyasinin reyine esasen seckilerde Azadliq Bloku qalib geldi Merkezi Secki Komissiyasinin aciqladigi resmi neticelere esasen ise Milli Meclisde YAP 60 neferle Azadliq Bloku ise 6 neferle temsil olunmaq huququ qazandi Eli Kerimli ise Azadliq Blokunun 58 uzvunun Milli Meclisde temsil olunmaq huququ qazandigini iddia edirdi 2010 cu ilde Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasi ve Musavat birlesmek qerari almisdi lakin daha sonra bu birlesme gerceklesmedi Etimad qurultayi 2015 ci ilin fevralinda partiyanin sedri Eli Kerimli partiyanin sedr muavini Razi Nurullayevi tutdugu vezifeden azad edib Ele hemin ay R Nurullayev partiya uzvluyunden istefa verdiyini elan edib 19 avqust 2015 ci ilde E Kerimliden narazi quvveler R Nurullayev ve terefdarlari Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasi Etimad Qurultayi Teskilat Komitesi AXCP EQTK yaratdiqlarini beyan edibler 27 sentyabr 2015 ci ilde Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasinin AXCP qurultayinda E Kerimli novbeti defe sedr secilib 2015 ci ilin sentyabrinda partiyanin qurultayi partiyani temsil etmek selahiyyetine malik olan E Kerimlini yeniden sedr secib ve esas rehber orqanlarin uzvlerini tesdiqleyib Erizeci teref hemin deyisikliklerin qeyde alinmasi ucun Edliyye Nazirliyine muraciet edib Nazirlik qeydiyyat senedlerini geri qaytarib qeyd edib ki ona eyni mezmunlu basqa bir muraciet daxil olub AXCP EQTK bu qurultayi ve seckileri tanimayib 17 oktyabr 2015 ci ilde qurultay kecirib ve Razi Nurullayevi AXCP sedri secdiyini iddia edib E Kirimlinin sedri secildiyi AXCP Edliyye Nazirliyine qarsi mehkeme iddiasi qaldirib teleb edib ki mehkemeler Edliyye Nazirliyinin uzerine 2015 ci ilin sentyabrinda cagirilan qanuni qurultayda qebul edilmis deyisiklikleri qeyde almaq vezifesi qoyan qerar qebul etsin Mehkemeler hemin sikayeti temin etmeyib AXCP Avropa Insan Haqlari Mehkemesi AIHM qarsisinda iddia edib ki ona munasibetde 13 cu Semereli huquqi mudafie vasiteleri huququ ve 18 ci huquqlarla bagli mehdudiyyetlerden istifadenin hedleri maddelerile birlikde goturulmekle Konvensiyanin 11 ci toplasmaq ve birlesmek azadligi huququ maddesinin pozuntusunu mubahiselendirib R Nurullayev 2020 ci il 29 iyul tarixinde partiyasinin qurultayinda Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasi adindan imtina etmis ve yeni Milli Cebhe Partiyasini tesis etmisdir 2023 cu ilin iyulunda Edliyye Nazirliyi Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasina qeydiyyatla bagli menfi cavab verib TeskilatSedr Sedr Baslangic muddeti Bitme muddeti1 Ebulfez Elcibey 1995 22 avqust 20002 Eli Kerimli 22 avqust 2000 Hal hazirda Reyaset Heyeti Adi Vezifesi1 Seymur Hezi Sedr muavini2 Asif Yusifli RH uzvu3 Memmed Ibrahim RH uzvu4 Aqil Meherremov RH uzvu5 Emil Selim RH uzvu6 Fuad Qehremanli RH uzvu7 Ayaz Meheremli RH uzvu8 Ilham Huseyn RH uzvu9 Saqif Qurbanov RH uzvu10 Bextiyar Imanov RH uzvu11 Seadet Cahangir RH uzvu12 Natiq Adilov RH uzvu13 Irade Eliyeva RH uzvu14 Nureddin Memmedli RH uzvu15 Ali Rza RH uzvu16 Solmaz Huseynova RH uzvu Qadinlar Surasi 2002 ci il yanvarin 12 den Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasinin Qadinlar Surasi movcuddur Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasi Qadinlar Surasinin sedri Solmaz Huseynovadir Gencler Komitesi Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasinin Gencler Komitesi Ebulfez Elcibeyin serencami ile 27 iyul 1995 ci il tarixinde tesis edilmisdir Onun ilk sedri Oqtay Guleliyev olmusdur Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasi Gencler Komitesinin sedri hal hazirda Emil Selimovdur SeckilerdeMilli Meclis Secki Sedr Majoritar Proporsional CemiSes Mandat Ses Mandat1995 Ebulfez Elcibey 0 100 346 192 9 7 3 25 3 1252000 Eli Kerimli 1 100 313 059 10 95 4 25 5 1252005 1 125 1 1252010 28 719 1 2 0 125 0 1252015 Seckileri boykot etdi 2020Tekrar ve elave seckiler Secki Sedr Ses Mandat Ebulfez Elcibey 0 201 15yanvar 2001 Eli Kerimli 1 112004 Qudret Hesenquliyev 1 3Ali Meclis Secki Sedr NeticeSes MandatEbulfez ElcibeyEli Kerimli 1 452 451 451 452020 2 295 1 22 1 45Belediyye seckileri Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasi belediyye seckilerini ehemiyyetsiz hesab etmisdir Seckilerin qanunsuz kecirildiyini belediyyelerin selahiyyetsiz oldugunu iddia etmisdir 1999 cu il seckilerinde 1387 partiya uzvu belediyye uzvu secilmisdir lakin 2006 ci il tekrar belediyye seckilerinde klassikler qolu namizedleri seckilerde istirak etmisdir Secki Sedr Ses Yer 1999 Ebulfez Elcibey 1 387 20 4562004 Eli Kerimli2009 1 15 5912019Secki Sedr Ses Uzv 2006 Eli Kerimli 4 1 901Konfrans ve qurultaylariQurultay Konfrans Tarix Secilen sedr NamizedAzerbaycan Xalq Cebhesi 1989 1995 Tesis Konfransi 16 iyul 1989 Ebulfez Elcibey Ebulfez ElcibeyII Konfrans 10 dekabr 1989 I Qurultay 13 17 iyul 1990 Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasi 1995 I III Qurultay 25 may 1995 Ebulfez Elcibey Ebulfez ElcibeyII V Qurultay 1998III VI Qurultay 2000 Eli Kerimli Eli Kerimli tek namized III VI Qurultay iddia mubahiseli 28 29 oktyabr 2000 Mirmahmud Mirelioglu Mirmahmud MireliogluBirlesdirici Qurultay iddia mubahiseli 19 avqust 2002 Qudret Hesenquliyev Qudret HesenquliyevIV VII Qurultay 2005 Eli Kerimli Eli Kerimli tek namized V VIII Qurultay 25 sentyabr 2010VI IX Qurultay 27 sentyabr 2015Etimad Qurultayi iddia mubahiseli 17 oktyabr 2015 Razi Nurullayev Razi Nurullayev tek namized VII X Qurultay 24 iyun 2023 Eli Kerimli Eli Kerimli tek namized VIII XI Qurultay 16 dekabr 2023Teltifleri1990 ci ilin fevral ayinda Azerbaycan Xalq Cebhesinin Idare Heyetinin qerari ile Azerbaycan Xalq Cebhesi Mehemmed Emin Resulzade mukafati tesis edildi Idare Heyeti Mehemmed Emin Resulzade mukafatini ilk olaraq milli azadliq herekatindaki xidmetlerine gore iki sexse gorkemli alim vetenperver Xudu Memmedova olumunden sonra ve Azadliq radiosunun bas redaktoru Mirze Xezere verilmesi qerarini yekdillikle qebul etdi Qerar Ebulfez Elcibey terefinden imzalandi ve eyni gun Idare Heyetinin uzvu gorkemli yazici ve ictimai xadim Yusif Semedoglunun sesi ile bu xeber Azadliq radiosundan yayildi RemzleriAzerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasinin resmi logosunun tesviri beledir Logosu Ag bayragin ortasinda qara rengde AHC sozu yazilib AHC Azerbaycan Halq Cebhesi C herfinin daxilinde ise Azerbaycan bayragi var QerargahiAzerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasi 2006 ci ile qeder Baki seheri Xaqani kucesi 33 unvaninda yerlesen binada fealiyyet gosterib 2006 ci ilin noyabrinda binanin dovlet terefinden Hesablama Palatasinin balansina verilmesi neticesinde 23 noyabr 2006 ci ilden partiya qerargahsiz qalib Bunun qanunsuz oldugunu iddia eden partiya mesele ile elaqedar mehkemeye muraciet edib Dovlet terefinden partiyaya Kesle qesebesinde mecburi kockunlerin yasadigi binanin birinci mertebesinde qerargah teklif olunsa da partiya terefinden seraitsizlik sebebile bundan imtina edilib Partiyanin qerargahsiz fealiyyet gosterdiyi dovrde toplantilar diger siyasi partiyalarin qerargahlarinda kecirilib 2013 cu ilde Nerimanov rayonu Telet Sixaliyev kucesi 8 unvanindaki ikimertebeli bina icareye goturulerek partiyanin qerargahina cevrilib Ardinca partiyanin icareye goturduru mulkun sahibine hokumet terefinden tezyiqler edildiyi iddia olunub 3 mart 2014 cu ilde partiyanin qerargahi yerlesen binada partlayis bas verib Bu sebeb esas getirilerek 5 mart 2014 cu ilde qerargah dovlet terefinden sokulub Partiya hal hazirda faktiki olaraq qerargahsizdir QeydlerNaxcivan Ali Meclisinin deputati Ehed Ceferli 2010 cu ilde Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasi uzvu elan olunsa da Klassik Xalq Cebhesi Partiyasi Ehed Ceferlinin oz partiyalarinin uzvu oldugunu elan etmisdir Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasi 2015 ve 2020 ci il seckilerinde seckileri boykot etse de 1 uzvu partiya qerarinin eksine seckilere qatilaraq namized olmusdur Bu sexs Ehed Ceferli olmusdur Buna baxmayaraq hal hazirda Ehed Ceferli resmi veb saytda Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasinin uzvu olaraq qeyd olunmusdur Merkezi Secki Komissiyasi terefinden millet vekili secilldiyi elan olunan Eli Kerimli ve Qulamhuseyn Elibeylinin lider oldugu secki dairelerinde secki neticeleri Azerbaycan Respublikasi Konstitusiya Mehkemesi terefinden legv olundu Cemil Hesenli ise 2005 ci ilin yaz aylarinda AXCP den ayrilmasina baxmayaraq AXCP den millet vekili secilmisdir Istefasi daha sonra tesdiqlenmisdir Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasi Musavat Partiyasi ile birge AXCP MUSAVAT Secki Bloku seklinde seckilere qatilmisdir Birlesmis AXCP adina iddiaci olaraq seckilere qatildi Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasinin islahatcilar qanadinin daxil oldugu Azadliq Bloku 2005 ci il parlament seckilerinde 5 mandat qazansa da partiya secki neticelerini boykot etmisdir Ardinca kecirilen tekrar parlament seckilerini ve tekrar belediyye seckilerini de boykot eden qerar almisdir Klassikler qanadi AXCP adindan imtina ederek 26 mart 2006 ci il tarixinde Klassik Xalq Cebhesi Partiyasinin I Tesis Qurultayini kecirmisdir Namizedlerin qeydiyyat prossesinde Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasinin 23 uzvu namized kimi qeyde alinsa da partiyanin sedr muavini Fuad Mustafayev partiyanin seckileri boykot etdiyini namizedlerin ise partiya uzvu olmadiqlarini aciqlamisdir 23 namizedden 5 i namizedliyini geri goturmusdur Yerde qalanlardan bezilerinin Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasi uzvu olmamasi tesdiqlenmis ve biteref namized olaraq qeyde alinmisdir Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasi Appelyasiya Mehkemesine muraciet etmis Appelyasiya Mehkemesi ise 23 neferden 19 nun senedlerinin olmadigini 4 nun ise senedlerinin yerinde oldugunu aciqlamisdir Partiyanin vekili Tofiq Quliyev ise bu senedlerin 1998 ci ilde klassikler qanadi terefinden onlara verildiyini aciqlamisdir MenbeIstinadlar modern az Edliyye Nazirliyi daha iki partiyani qeyde aldi SIYAHI modern az az 2023 12 25 tarixinde Istifade tarixi 2023 09 11 Azerbaycan Xalq Cebhesinin Meramname ve Nizamnamesi Baki 1992 seh 3 AMAHE 2018 seh 618 AMAHE 2018 seh 620 AMAHE 2018 seh 633 AMAHE 2018 seh 637 AMAHE 2018 seh 635 AMAHE 2018 seh 639 H E Eliyevin Azerbaycan Respublikasi Ali Sovetinin sedri secilmesi haqqinda AZERBAYCAN RESPUBLIKASI MILLI MECLISININ QERARI e qanun az ingilis 2023 03 10 tarixinde Istifade tarixi 2023 12 24 Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti Ebulfez Elcibeye muraciet edilmesi haqqinda AZERBAYCAN RESPUBLIKASI MILLI MECLISININ QERARI e qanun az ingilis 2023 12 25 tarixinde Istifade tarixi 2023 12 24 Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti Ebulfez Qedirqulu oglu Eliyevin Elcibeyin Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti vezifelerini daha icra ede bilmemesi ve Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin selahiyyetinin Azerbaycan Respublikasi Ali Sovetinin sedri Heyder Elirza oglu Eliyeve kecmesi haqqinda AZERBAYCAN RESPUBLIKASI MILLI MECLISININ QERARI e qanun az ingilis 2022 11 19 tarixinde Istifade tarixi 2023 12 24 Schmemann 1993 The New York Times Library of Congress S D Huseynovun Azerbaycan Respublikasinin Bas naziri teyin edilmesi haqqinda AZERBAYCAN RESPUBLIKASI PREZIDENTININ FERMANI e qanun az ingilis 2022 11 13 tarixinde Istifade tarixi 2023 12 24 AXCP Eli Kerimli timsalinda parcalanma sindromunu yasayan ilk siyasi teskilat Sesqazeti az az 2016 07 21 2023 12 25 tarixinde Istifade tarixi 2023 12 24 modern az AXCP ye gelib getmis taninmislar Onlar Eli Kerimlini niye terk etdiler ARASDIRMA modern az az 2023 12 25 tarixinde Istifade tarixi 2023 12 24 Dovlet qeydiyyatina alinmis siyasi partiyalar Azerbaycan Respublikasi Merkezi Secki Komsissiyasi www msk gov az 2023 07 22 tarixinde Istifade tarixi 2023 12 25 Proporsional seckilere qatilmis partiyalar Merkezi Secki Komissiyasi 2004 12 21 tarixinde Istifade tarixi 2022 05 29 Sahin Ceferli Azerbaycanda parlament seckileri daha bir itirilmis sans Baki Arasdirma Merkezi 2021 07 12 tarixinde Istifade tarixi 2022 05 31 modern az Bir sesverme uc bulleten Azerbaycanin 29 il evvelki tarixi secimi FOTO modern az az 2024 01 05 tarixinde Istifade tarixi 2024 01 05 19 il evvelin tarixi Elcibeyin Kelekiden donusu musavat com 2023 12 25 tarixinde Istifade tarixi 2023 12 25 Elcibeyi zeherlememisdiler onu xerceng zeherlemisdi BBC News Azerbaycanca az 2018 08 22 2023 11 21 tarixinde Istifade tarixi 2023 12 25 Encyclopaedia Britannica 2015 Libaridian 2008 seh 229 Azerbaycan Respublikasi Merkezi Secki Komissiyasinin uzvlerinin teyin edilmesi haqqinda AZERBAYCAN RESPUBLIKASI PREZIDENTININ SERENCAMI E qanun az 2022 03 25 tarixinde Istifade tarixi 2022 05 31 AXC nin varisi kimdir Elcibeyden sonra qalmaqal yene basladi publika az az 2014 07 15 2021 09 17 tarixinde Istifade tarixi 2023 12 25 2000 2001 ci iller parlament seckileri haqqinda yekun hesabat PDF 2021 08 01 tarixinde PDF Istifade tarixi 2022 05 30 2000 ci il parlament seckilerinin neticesi 2011 07 26 tarixinde Istifade tarixi 2022 05 30 demokrat az Azerbaycan siyasetinin Elileri demokrat az ingilis 2023 12 25 tarixinde Istifade tarixi 2023 12 25 modern az Qudret Hesenquliyevin BAXCP si nece yarandi modern az az 2023 12 25 tarixinde Istifade tarixi 2023 12 24 AXCP Musavatla birlesmek qerari verdi 2023 07 27 tarixinde Istifade tarixi 2023 07 27 2020 07 12 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 07 12 Musavat AXCP ile birlesmek meselesine son qoyub 2023 07 27 tarixinde Istifade tarixi 2023 07 27 Sulheddin Ekber Musavat AXCP ile birlesmek istemir 2023 07 27 tarixinde Istifade tarixi 2023 07 27 Musavatdan ferqli olaraq AXCP birlesmek ISTEMIR 2023 07 27 tarixinde Istifade tarixi 2023 07 27 AXCP EQTK az axcp biz 2017 08 01 tarixinde Istifade tarixi 2017 08 01 Eli Kerimli AXCP nin qurultayinda yeniden sedr secilib az Sputnik 2015 09 27 2017 08 01 tarixinde Istifade tarixi 2017 08 01 Cavansir Abbasli Eli Kerimli yeniden AXCP sedri secildi az musavat com 2015 09 28 2017 08 01 tarixinde Istifade tarixi 2017 08 01 Elcin Mehdiyev Razi Nurullayev Eli Kerimli novbeti siyasi souya el atdi az trend az 2015 09 28 2017 08 01 tarixinde Istifade tarixi 2017 08 01 Razi Nurullayev qurultay kecirdi ve sedr oldu FOTOLAR az musavat com 2015 10 18 2017 08 01 tarixinde Istifade tarixi 2017 08 01 Razi Nurullayev AXCP Etimad Qurultayi 18 Oktyabr 2015 ci il Yeni siyasi tarix az YouTube Razi Nurullayev 2015 10 27 2020 08 13 tarixinde Istifade tarixi 2017 08 01 Avropa mehkemesi Azerbaycanla bagli 10 yekun qerarini elan edecek Voice of America az 2023 11 24 2023 12 25 tarixinde Istifade tarixi 2023 12 08 Arxivlenmis suret 2020 07 28 tarixinde Istifade tarixi 2020 07 28 Edliyye Nazirliyi Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasina da menfi cavab verib 2023 07 27 tarixinde Istifade tarixi 2023 07 27 Edliyye Nazirliyi AXCP ye de imtina cavabi verdi 2023 07 23 tarixinde Istifade tarixi 2023 07 27 AXCP Edliyye Nazirliyinden cavab alib 2023 07 27 tarixinde Istifade tarixi 2023 07 27 Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasi Edliyye Nazirliyi terefinden menfi cavab alib 2023 07 27 tarixinde Istifade tarixi 2023 07 27 Naxcivan parlamentinin terkibi mueyyenlesib www azadliq org 2024 05 03 tarixinde Istifade tarixi 2024 05 18 Ehed Memmed oglu CEFERLI www alimajlis gov az Istifade tarixi 2024 05 18 Siyahiya YAP liderlik edir 2021 11 14 tarixinde Istifade tarixi 2023 04 26 AXCP nin klassikler qanadi Klassik Xalq Cebhesi Partiyasina cevrildi 2023 06 29 tarixinde Istifade tarixi 2023 05 14 Mxalifetin boykot etdiyi belediyye seckilerinde hele pozuntu qeyde alinmayib 2023 06 29 tarixinde Istifade tarixi 2023 05 14 Belediyye seckisinde AXCP uzvu kimi istirak eden bezi namizedlerin partiya mensubiyyeti MSK nin resmi melumatlarindan cixarilib 2023 06 29 tarixinde Istifade tarixi 2023 05 14 Apellyasiya Mehkemesinde AXCP nin MSK dan sikayetine baxilib 2023 06 29 tarixinde Istifade tarixi 2023 05 14 AXCP novbedenkenar prezident seckilerini boykot etmek qerarini verdi turan az az 2023 12 16 2023 12 16 tarixinde Istifade tarixi 2023 12 16 Mehdi Memmedovun xatireleri olu kecid Elnur Memmedli Partiyalarin simvollari ARASDIRMA az lent az 2009 12 05 2009 12 08 tarixinde Istifade tarixi 2019 12 13 Partiyalarimiz hara siginir ARASDIRMA az 2010 02 04 2010 02 06 tarixinde Istifade tarixi 2014 04 20 Natiq Edilov AXCP 7 illik hesrete son az azadliq info 2013 11 10 2016 03 14 tarixinde Istifade tarixi 2019 12 13 AXCP yeni qerargaha kocub az azadliq org 2013 10 12 2016 04 01 tarixinde Istifade tarixi 2014 04 20 AXCP nin kirayelediyi mulkun sahibine tezyiq edilir 2023 06 30 tarixinde Istifade tarixi 2023 06 30 Ramin DEKO AXCP nin partladilmis qerargahini ucurtdular FOTO VIDEO az azadliq info 2014 03 05 2019 12 13 tarixinde Istifade tarixi 2019 12 13 Qerargahli qerargahsiz partiyalar 2023 06 30 tarixinde Istifade tarixi 2023 06 30 Edebiyyat Schmemann Serge Veteran Communist Crowns A Comeback in Azerbaijan ingilis The New York Times 1 iyul1993 2021 12 18 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 08 31 J Libaridian Gerard L Armenie moderne histoire des hommes et de la nation fransiz Editions Karthala 2008 2022 03 25 tarixinde Istifade tarixi 2021 08 31 The Coup of June 1993 Library of Congress ingilis 2011 10 11 tarixinde Istifade tarixi 2021 08 31 Abulfez Elchibey Encyclopaedia Britannica ingilis 2015 2015 08 01 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 08 31 Nesiman Yaqublu Azerbaycan Milli Azadliq Herekati Ensiklopediyasi Baki Qanun Nesriyyati 2018 seh 1000 Xarici kecidler