Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Sabir Xudu oğlu Rüstəmxanlı (20 may 1946, Hamarkənd, Yardımlı rayonu) — Azərbaycan Respublikasının xalq şairi, Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyasının sədri, Milli Məclisin deputatı.
| Sabir Rüstəmxanlı | |
|---|---|
 | |
Vəzifədədir | |
| 10 mart 2020-ci ildən | |
| Seçki dairəsi | 2020 — 61 saylı Neftçala |
| Əvvəlki | Arif Rəhimzadə |
| 1995 – 2015 | |
| Seçki dairəsi | 1995 — 70 saylı Yardımlı-Masallı 2000 — Proporsional 2005 — 72 saylı Yardımlı-Masallı 2010 — 72 saylı Yardımlı-Masallı |
| Əvvəlki | Vəzifə təsis edildi. (60 saylı) Vəzifə təsis edildi. (Proporsional) Vəzifə təsis edildi. (72 saylı) |
| Sonrakı | Tapdıq Kamalov (60 saylı) Vəzifə ləğv edildi. (Proporsional) Musa Qasımlı (72 saylı) |
Vəzifədədir | |
| 26 sentyabr 1992-ci ildən | |
| Əvvəlki | Vəzifə təsis edildi. |
  | |
| 12 may 1993 – 1995 | |
| Əvvəlki | Vəzifə təsis edildi. |
| Sonrakı | Sirus Təbrizli |
| |
| 4 oktyabr 1991 – 1993 | |
| Əvvəlki | Vəzifə təsis edildi. |
| Sonrakı | Vəzifə ləğv edildi. |
| |
| 1990 – 1995 | |
| Seçki dairəsi | 81 nömrəli Mehmandarov adına |
| Sonrakı | Vəzifə ləğv edildi. |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 20 may 1946 (78 yaş) |
| Doğum yeri | |
| Partiya |
|
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | dilçi, diplomat, şair, siyasətçi |
| Həyat yoldaşı | |
| Uşağı | 3 |
| | |
| Təltifləri |   |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Sabir Rüstəmxanlı 1946-cı il may ayının 20-də Yardımlının Hamarkənd kəndində dünyaya göz açıb. 1963-cü ildə Yardımlı qəsəbə onbirillik məktəbini bitirib. Azərbaycan Dövlət Universitetinin filologiya fakültəsinə daxil olmuş, 1968-ci ildə oranı fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdir.
Əmək fəaliyyətinə tələbəlik illərindən başlamış, 1967-ci ildə Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının orqanı olan "Ədəbiyyat və incəsənət" qəzetində işə qəbul edilmişdir. 1974–1975-ci illərdə ordu sıralarında xidmət etmişdir. Bu sırada elmi işlə də məşğul olmuş, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutunun aspiranturasını bitirmişdir. S. Rüstəmxanlı 1976-cı ildə "Cəlil Məmmədquluzadə və folklor" mövzusunda dissertasiya müdafiə edərək filologiya elmləri namizədi elmi dərəcəsinə yiyələnmişdir.
Yaradıcılığı
Erkən yaşlarından məşğul olduğu ədəbi fəaliyyət 1967-ci ildən onun əsas peşəsinə çevrilmişdir. 1967–1978-ci illər ərzində "Ədəbiyyat və incəsənət" qəzetində xüsusi müxbir və şöbə müdiri, 1978–1989-cu illər arasında isə "Yazıçı" nəşriyyatının baş redaktoru olmuş, yüzlərlə elmi, ədəbi-tənqidi, publisistik yazı çap etdirmişdir. İlk kitabı 1970-ci ildə nəşr edilmişdir. O vaxtdan bəri Azərbaycanda, Türkiyədə, Rusiyada, İsveçdə 20-dən artıq şer, nəsr, publisistika kitabları nəşr edilmişdir. Kitabları Azərbaycanın yüksək ədəbi ödüllərinə layiq görülmüş, onun adını bütün türk dünyasında və əski Sovetlər Birliyində tanıtdırmışdır. "Ömür kitabı" adlı əsəri Azərbaycanda xalqın milli və yurdsevərlik duyğularının oyanmasında ciddi rol oynamış və 1988-ci il milli azadlıq hərəkatının mənəvi təməllərindən biri olmuşdur. "Tanımaq istəsən", "Xəbər gözləyirəm", "Gəncə qapısı", "Sağ ol, ana dilim!", "Qan yaddaşı", "Zaman məndən keçir" və sair kimi şer kitablarının, "Bütövlük", "Didərginlər", "Cavad xan", "Orxonla görüş" poemaların, "Bu sənin xalqındır" publisistik yazılarından ibarət əsərin, "Atamın ruhu", "Xətai yurdu", "Göy Tanrı", "Ölüm Zirvəsi (Cavad xan)", "Difai Fədailəri", "Sunami" romanlarının müəllifidir. Əsərləri bir çox dünya xalqlarının dillərinə tərcümə olunub. 2005-ci ildə Xalq Şairi fəxri adına layiq görülmüşdür.
İctimai-siyasi fəaliyyəti
1989-cu ildə Azərbaycanda ilk müstəqil, demokratik qəzet olan "Azərbaycan"ı təsis etmiş, iki il onun baş redaktoru olmuşdur. 1990-cı ildə Azərbaycan Xalq Cəbhəsindən parlamentə deputat seçilmiş, Müstəqil Azərbaycan Demokratik Bloku fraksiyasının həmsədri, Qaçqınlarla iş komissiyasının sədri olmuşdur.
26 noyabr 1991-ci ildə təşkil edilən Azərbaycan Respublikası Ali Soveti Milli Şurasının tərkibinə daxil edilmişdir.
1991–1995-ci illərdə Mətbuat və İnformasiya naziri vəzifəsini icra etmişdir. 1995-ci ildə Mətbuat və informasiya naziri vəzifəsindən istefa vermişdir.
1992-ci ildə bir qrup ziyalı ilə Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyasını təsis etmişdir, bu günə qədər partiyanın sədridir. 2003-cü ildə Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyası tərəfindən Azərbaycan Respublikasının prezidentliyinə namizədliyi irəli sürülmüşdür.
Sabir Rüstəmxanlı 1990-cı ildən 2015-ci ilin 24 noybrınadək Milli Məclisin deputatı olub. 9 fevral 2020-ci ildə Milli Məclisə yenidən deputat seçildi.
Sabir Rüstəmxanlı Dünya Azərbaycanlıları Konqresinin üzvüdür. Müxtəlif vaxtlarda konqresin Məclis sədri, İdarə Heyətinin üzvü və sədri olmuşdur. 2008 və 2011-ci illərdə Dünya Azərbaycanlıları Konqresinə keçirilən X və XI qurultaylarında həmsədr seçilmişdir.
Filmoqrafiya
- 1990-cı ilin adamı (film, 1977) (qısametrajlı sənədli film)
- Azərbaycan məktəbinin 60 illiyi (film, 1980)
- Azərbaycana namus və sevgiylə (film, 2006)
- Babadağ (film, 2006)
- Cavad xan (film, 2009)
- Cavad xan. Filmin filmi (film, 2007)
- Daş (film, 1977)
- Ənvər Həsənov. Yeddi oğuldan biri (film, 2007)
- Meşəyə insan gəlir (film, 1980)
- Musaküçə kəndinin sakinləri (film, 1973)
- Neft Daşlarının 25 illiyi
- Payızın 17 anı (film, 2007)
- Qayıdış (film, 1988)
- Suvenir (film, 1972)
- Talada ev (film, 1986)
- Tikilir, amma… (film, 1973)
- Uçuş xətti (film, 1987)
- Zəlimxan dastanı (film, 2007)
- Əsgər mahnıları
Kitabları
- "Tanımaq istəsən"
- "Xəbər gözləyirəm"
- Sevgim, sevincim
- "Gəncə qapısı"
- "Sağ ol, ana dilim!"
- "Qan yaddaşı"
- "Ömür kitabı"
- "Atamın ruhu"
- "Bu sənin xalqındır"
- "Zaman məndən keçir"
- "Xətai yurdu"
- "Göy Tanrı"
- "Bütövlük həsrəti"
- "Atamın ruhu" (təkrar)
- "Ölüm zirvəsi"
- "Difai fədailəri"
- "Sunami"
- "Əbədi Sevda"
- Dərdə əyilmə
- Şair və Şər
- Akademikin son əsəri (2017)
- Astar (2018)
Mükafatları
Sabir Rüstəmxanlı "Ömür kitabı" (1988) əsərinə görə 11 yanvar 1989-cu ildə Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının M. F. Axundov adına ədəbi mükafatına layiq görülüb. 23 may 1996-cı ildə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Fərmanı ilə ilə təltif edilmişdir. S. Rüstəmxanlı hakimiyyət orqanlarına etiraz əlaməti olaraq bu ordeni almaqdan imtina etmişdir. Buna baxmayaraq, 20 may 2021-ci ildə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev tərəfindən Azərbaycan Respublikasının ictimai-siyasi və mədəni həyatında uzunmüddətli səmərəli fəaliyyətinə görə yenidən "Şöhrət" ordeni ilə təltif edilib
Mədəniyyət Nazirliyinin təsis etdiyi "Nizami Gəncəvinin 880 illiyi (1141–2021)" xatirə nişanı ilə təltif edilib.
İstinadlar
- "S. X. Rüstəmxanlının Azərbaycan Respublikasının mətbuat və informasiya naziri təyin edilməsi haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI PREZİDENTİNİN FƏRMANI". 2023-04-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-04-06.
- "S.X.Rüstəmxanlı yoldaşın Azərbaycan Respublikası Dövlət Mətbuat Komitəsinin sədri təyin edilməsi haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI PREZİDENTİNİN FƏRMANI". 2023-04-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-04-06.
- "Azərbaycan Respublikası Ali Soveti Milli Şurasının təşkil edilməsi haqqında" 2019-03-10 at the Wayback Machine Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin 26 noyabr 1991-ci il tarixli, 276-XP nömrəli Qərarı. e-qanun.az (az.)
- "Arxivlənmiş surət". 2022-05-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-09-30.
- Real TV. "Sabir Rüstəmxanlının imza günü" (az.). Youtube.com. 21.12.2018. 2022-04-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-12-21.
- Ахундов адына мүкафатларын јени лауреатлары // Коммунист. № 18 (20786). 21 јанвар 1989-ҹу ил. С. 4.
- Sabir Rüstəmxanlının "Şöhrət" ordeni ilə təltif edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Fərmanı // Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Fərmanları və Sərəncamları.- Bakı, 1996.- № 2.- S.8.
- "Dövlət mükafatından imti̇na etmi̇ş neçə ədi̇bi̇mi̇z var?". musavat.com. 2022-04-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-07-17.
- S. X. Rüstəmxanlının "Şöhrət" ordeni ilə təltif edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı
- ""Kaspi"nin əməkdaşına mükafat verilib" (az.). www.kaspi.az. 2021-12-28. 2022-07-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-07-08.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun meqalenin muzakire sehifesine diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Sabir Xudu oglu Rustemxanli 20 may 1946 Hamarkend Yardimli rayonu Azerbaycan Respublikasinin xalq sairi Vetendas Hemreyliyi Partiyasinin sedri Milli Meclisin deputati Sabir RustemxanliAzerbaycan Respublikasinin Milli Meclisi I II III IV ve VI cagiris deputatiVezifededir10 mart 2020 ci ildenSecki dairesi2020 61 sayli NeftcalaEvvelkiArif Rehimzade1995 2015Secki dairesi1995 70 sayli Yardimli Masalli 2000 Proporsional 2005 72 sayli Yardimli Masalli 2010 72 sayli Yardimli MasalliEvvelkiVezife tesis edildi 60 sayli Vezife tesis edildi Proporsional Vezife tesis edildi 72 sayli SonrakiTapdiq Kamalov 60 sayli Vezife legv edildi Proporsional Musa Qasimli 72 sayli Vetendas Hemreyliyi Partiyasinin sedriVezifededir26 sentyabr 1992 ci ildenEvvelkiVezife tesis edildi Azerbaycan Respublikasinin metbuat ve informasiya naziri12 may 1993 1995EvvelkiVezife tesis edildi SonrakiSirus TebrizliAzerbaycan Respublikasi Dovlet Metbuat Komitesinin sedri4 oktyabr 1991 1993EvvelkiVezife tesis edildi SonrakiVezife legv edildi Azerbaycan Ali Sovetinin XII cagiris deputati1990 1995Secki dairesi81 nomreli Mehmandarov adinaSonrakiVezife legv edildi Sexsi melumatlarDogum tarixi 20 may 1946 1946 05 20 78 yas Dogum yeri Hamarkend Yardimli rayonu Azerbaycan SSR SSRIPartiya Vetendas Hemreyliyi Partiyasi 1992 Azerbaycan Xalq Cebhesi 1989 1992 Tehsili Baki Dovlet UniversitetiFealiyyeti dilci diplomat sair siyasetciHeyat yoldasi Tenzile RustemxanliUsagi 3Teltifleri 2005 2021 Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiSabir Rustemxanli 1946 ci il may ayinin 20 de Yardimlinin Hamarkend kendinde dunyaya goz acib 1963 cu ilde Yardimli qesebe onbirillik mektebini bitirib Azerbaycan Dovlet Universitetinin filologiya fakultesine daxil olmus 1968 ci ilde orani ferqlenme diplomu ile bitirmisdir Emek fealiyyetine telebelik illerinden baslamis 1967 ci ilde Azerbaycan Yazicilar Ittifaqinin orqani olan Edebiyyat ve incesenet qezetinde ise qebul edilmisdir 1974 1975 ci illerde ordu siralarinda xidmet etmisdir Bu sirada elmi isle de mesgul olmus Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasi Nizami adina Edebiyyat Institutunun aspiranturasini bitirmisdir S Rustemxanli 1976 ci ilde Celil Memmedquluzade ve folklor movzusunda dissertasiya mudafie ederek filologiya elmleri namizedi elmi derecesine yiyelenmisdir YaradiciligiErken yaslarindan mesgul oldugu edebi fealiyyet 1967 ci ilden onun esas pesesine cevrilmisdir 1967 1978 ci iller erzinde Edebiyyat ve incesenet qezetinde xususi muxbir ve sobe mudiri 1978 1989 cu iller arasinda ise Yazici nesriyyatinin bas redaktoru olmus yuzlerle elmi edebi tenqidi publisistik yazi cap etdirmisdir Ilk kitabi 1970 ci ilde nesr edilmisdir O vaxtdan beri Azerbaycanda Turkiyede Rusiyada Isvecde 20 den artiq ser nesr publisistika kitablari nesr edilmisdir Kitablari Azerbaycanin yuksek edebi odullerine layiq gorulmus onun adini butun turk dunyasinda ve eski Sovetler Birliyinde tanitdirmisdir Omur kitabi adli eseri Azerbaycanda xalqin milli ve yurdseverlik duygularinin oyanmasinda ciddi rol oynamis ve 1988 ci il milli azadliq herekatinin menevi temellerinden biri olmusdur Tanimaq istesen Xeber gozleyirem Gence qapisi Sag ol ana dilim Qan yaddasi Zaman menden kecir ve sair kimi ser kitablarinin Butovluk Diderginler Cavad xan Orxonla gorus poemalarin Bu senin xalqindir publisistik yazilarindan ibaret eserin Atamin ruhu Xetai yurdu Goy Tanri Olum Zirvesi Cavad xan Difai Fedaileri Sunami romanlarinin muellifidir Eserleri bir cox dunya xalqlarinin dillerine tercume olunub 2005 ci ilde Xalq Sairi fexri adina layiq gorulmusdur Ictimai siyasi fealiyyeti1989 cu ilde Azerbaycanda ilk musteqil demokratik qezet olan Azerbaycan i tesis etmis iki il onun bas redaktoru olmusdur 1990 ci ilde Azerbaycan Xalq Cebhesinden parlamente deputat secilmis Musteqil Azerbaycan Demokratik Bloku fraksiyasinin hemsedri Qacqinlarla is komissiyasinin sedri olmusdur 26 noyabr 1991 ci ilde teskil edilen Azerbaycan Respublikasi Ali Soveti Milli Surasinin terkibine daxil edilmisdir 1991 1995 ci illerde Metbuat ve Informasiya naziri vezifesini icra etmisdir 1995 ci ilde Metbuat ve informasiya naziri vezifesinden istefa vermisdir 1992 ci ilde bir qrup ziyali ile Vetendas Hemreyliyi Partiyasini tesis etmisdir bu gune qeder partiyanin sedridir 2003 cu ilde Vetendas Hemreyliyi Partiyasi terefinden Azerbaycan Respublikasinin prezidentliyine namizedliyi ireli surulmusdur Sabir Rustemxanli 1990 ci ilden 2015 ci ilin 24 noybrinadek Milli Meclisin deputati olub 9 fevral 2020 ci ilde Milli Meclise yeniden deputat secildi Sabir Rustemxanli Dunya Azerbaycanlilari Konqresinin uzvudur Muxtelif vaxtlarda konqresin Meclis sedri Idare Heyetinin uzvu ve sedri olmusdur 2008 ve 2011 ci illerde Dunya Azerbaycanlilari Konqresine kecirilen X ve XI qurultaylarinda hemsedr secilmisdir Filmoqrafiya1990 ci ilin adami film 1977 qisametrajli senedli film Azerbaycan mektebinin 60 illiyi film 1980 Azerbaycana namus ve sevgiyle film 2006 Babadag film 2006 Cavad xan film 2009 Cavad xan Filmin filmi film 2007 Das film 1977 Enver Hesenov Yeddi oguldan biri film 2007 Meseye insan gelir film 1980 Musakuce kendinin sakinleri film 1973 Neft Daslarinin 25 illiyi Payizin 17 ani film 2007 Qayidis film 1988 Suvenir film 1972 Talada ev film 1986 Tikilir amma film 1973 Ucus xetti film 1987 Zelimxan dastani film 2007 Esger mahnilariKitablari Tanimaq istesen Xeber gozleyirem Sevgim sevincim Gence qapisi Sag ol ana dilim Qan yaddasi Omur kitabi Atamin ruhu Bu senin xalqindir Zaman menden kecir Xetai yurdu Goy Tanri Butovluk hesreti Atamin ruhu tekrar Olum zirvesi Difai fedaileri Sunami Ebedi Sevda Derde eyilme Sair ve Ser Akademikin son eseri 2017 Astar 2018 MukafatlariSabir Rustemxanli Omur kitabi 1988 eserine gore 11 yanvar 1989 cu ilde Azerbaycan Yazicilar Ittifaqinin M F Axundov adina edebi mukafatina layiq gorulub 23 may 1996 ci ilde Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin Fermani ile Sohret ordeni ile teltif edilmisdir S Rustemxanli hakimiyyet orqanlarina etiraz elameti olaraq bu ordeni almaqdan imtina etmisdir Buna baxmayaraq 20 may 2021 ci ilde Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti Ilham Eliyev terefinden Azerbaycan Respublikasinin ictimai siyasi ve medeni heyatinda uzunmuddetli semereli fealiyyetine gore yeniden Sohret ordeni ile teltif edilib Medeniyyet Nazirliyinin tesis etdiyi Nizami Gencevinin 880 illiyi 1141 2021 xatire nisani ile teltif edilib Istinadlar S X Rustemxanlinin Azerbaycan Respublikasinin metbuat ve informasiya naziri teyin edilmesi haqqinda AZERBAYCAN RESPUBLIKASI PREZIDENTININ FERMANI 2023 04 06 tarixinde Istifade tarixi 2023 04 06 S X Rustemxanli yoldasin Azerbaycan Respublikasi Dovlet Metbuat Komitesinin sedri teyin edilmesi haqqinda AZERBAYCAN RESPUBLIKASI PREZIDENTININ FERMANI 2023 04 06 tarixinde Istifade tarixi 2023 04 06 Azerbaycan Respublikasi Ali Soveti Milli Surasinin teskil edilmesi haqqinda 2019 03 10 at the Wayback Machine Azerbaycan Respublikasi Ali Sovetinin 26 noyabr 1991 ci il tarixli 276 XP nomreli Qerari e qanun az az Arxivlenmis suret 2022 05 24 tarixinde Istifade tarixi 2017 09 30 Real TV Sabir Rustemxanlinin imza gunu az Youtube com 21 12 2018 2022 04 01 tarixinde Istifade tarixi 2018 12 21 Ahundov adyna mүkafatlaryn јeni laureatlary Kommunist 18 20786 21 јanvar 1989 ҹu il S 4 Sabir Rustemxanlinin Sohret ordeni ile teltif edilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin Fermani Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin Fermanlari ve Serencamlari Baki 1996 2 S 8 Dovlet mukafatindan imti na etmi s nece edi bi mi z var musavat com 2022 04 01 tarixinde Istifade tarixi 2021 07 17 S X Rustemxanlinin Sohret ordeni ile teltif edilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin Serencami Kaspi nin emekdasina mukafat verilib az www kaspi az 2021 12 28 2022 07 08 tarixinde Istifade tarixi 2022 07 08 Xarici kecidler