Azərbaycan ukraynalıları ukr. Українці в Азербайджані — Azərbaycan Respublikası ərazisindəki etnik icmalardan biri. 2009-cu ilin siyahıyaalınmasına əsasən, azərbaycanlı ukraynalıların sayı 21,5 min nəfər idi - bu, Azərbaycanda onuncu ən böyük etnik qrup, slavyan qrupları arasında ikincidir. Ukraynalılar əsasən Bakı şəhərində yaşayırlar. Bakıda onların sayı 21 min nəfərdir. 21 dekabr 2011-ci ildən 25 may 2016-cı il tarixədək Azərbaycan Respublikasında cəmi 61 nəfər “xarici ukraynalı” statusu alıb. Ukraynanın Azərbaycandakı səfirliyinin məlumatına görə, hazırda 4000-ə yaxın Azərbaycan vətəndaşı özlərini ukraynalı (və ya Ukrayna diasporunun təşkilatlarına cəlb olunur) hesab edir. Azərbaycanın Ukrayna icmasının məlumatına görə, dilini qoruyub saxlayan, adət-ənənələrinə riayət edən, Ukrayna özünüidentifikasiyasını qoruyub saxlayan ukraynalıların sayı 3 min nəfərdən çox deyil.
Dili |
---|
İrqi |
Avropoid |
Dini |
Əsasən xristianlar: |
Qohum xalqlar |
Tarixi
Ehtimal olunur ki, ukraynalıların müasir Azərbaycan ərazisinə gəlməsinin başlanğıcı I Pyotrun başçılığı ilə Rusiyanın Xəzəryanı bölgələrə hərbi yürüşü (1722-1723) və Səfəvilərlə Rusiya arasında 1723-cü il Peterburq müqaviləsinin bağlanması nəticəsində Xəzər dənizinin qərb sahili Tabasaran ilə birlikdə Rusiya imperiyasının nəzarətinə keçdiyi zaman baş vermişdir. Rusiya imperiyasının Qafqazda aparıcı qüvvəsi V.L.Veliçkonun "Qafqaz" (1904) kitabında qeyd etdiyi kimi, kazaklar idi. Kazaklar arasında Ukrayna kazakları da var idi. Lakin ən çox kazaklar II Yekaterina tərəfindən Zaporojya Seçinin ləğvindən sonra bu bölgəyə gəlməyə başladı. Bu kazaklar Qacar dövləti ilə müharibələrdə iştirak etmişdilər. İndiyə qədər Lənkəranda Sarı adasında Qara dəniz kazak ordusunun atamanı A.A. Qolovatinin və onun silahdaşlarının məzarları qalmaqdadır.
XIX əsrin sonlarında Rusiyada təhkimçiliyin ləğv edilməsi, Bakıda neft yataqlarının kəşfi və işlənməsi əhalinin müasir Azərbaycan ərazisinə köçməsinə səbəb oldu. Köçkünlərin bəziləri müasir Ukrayna ərazisindən idi. Ukraynalıların əsas hissəsi neftli Abşeron yarımadasının ərazisində məskunlaşmış, bəzi köçkünlər də Azərbaycanın kənd yerlərində məskunlaşırdılar. Azərbaycanın Quba rayonunun Alekseevka kəndinin əsasını Ukraynanın Xarkov vilayəti Boqoduxovski rayonu Şarovka kəndi əhalisi qoymuşdur.
Ukraynalı miqrantların Azərbaycan ərazisinə böyük axını XX əsrin məlum hadisələri - Birinci Dünya müharibəsi, 1917-ci il Oktyabr inqilabı hadisələri, Rusiyada vətəndaş müharibəsi, repressiyalar və qolodomor (1932-1933), İkinci Dünya müharibəsi və SSRİ-də xalq təsərrüfatının müharibədən sonrakı bərpası dövründə olub.
Ukraynalı mütəxəssislər Sumqayıt boruprokat zavodunun, Azərbaycanın kimya sənayesinin, Gəncə alüminium zavodunun, Mingəçevir su anbarının və su elektrik stansiyasının tikintisində, Samur-Dəvəçi kanalının çəkilişində, Xəzər dənizində neft yataqlarının işlənməsində iştirak ediblər. Ukraynalı mütəxəssislərin bir qismi ailə həyatı quraraq Azərbaycanda qalıb.
Zaqafqaziyada ən böyük Ukrayna icması Azərbaycanda formalaşıb, 1989-cu il siyahıyaalınmasına əsasən, bu, Azərbaycanda dördüncü böyük etnik qrup olub və 32,5 min nəfər təşkil edib.
Əhali sayı
Xalq | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Say | Faiz | Say | Faiz | Say | Faiz | Say | Faiz | Say | Faiz | |
Cəmi | 3 205 150 | 6 026 515 | 7 021 178 | 7 953 438 | 8 922 447 | |||||
Ukraynalılar | 23 643 | 0,7 % | 26 402 | 0,4 % | 32 345 | 0,5 % | 28 903 | 0,4 % | 21 500 | 0,2 % |
Zaqafqaziyada ən böyük ukraynalı icması Azərbaycandadır, 1989-cu il siyahıyaalınmasına əsasən bu, Azərbaycanda dördüncü ən böyük etnik qrup idi və 32,5 min nəfər təşkil edirdi..
2009-cu ilin siyahıyaalınmasına əsasən, ukraynalıların sayı 21,5 min nəfər idi - bu, Azərbaycanda onuncu ən böyük etnik qrup, slavyan qrupları arasında isə ikincidir. Ukraynanın Azərbaycandakı səfirliyindən verilən məlumata görə, hazırda 4000-ə yaxın Azərbaycan vətəndaşı Ukrayna diaspor təşkilatlarına cəlb olunub..
Ukraynalıların təşkilatları
İnqilabdan əvvəlki dövr, Bakıda ukraynalıların "Prosvita" cəmiyyəti
1906-cı il martın 4-də cəmiyyətlərin fəaliyyətini tənzimləmək üçün “Cəmiyyətlər və birliklər haqqında müvəqqəti qaydalar haqqında” imperiya fərmanı verildi, onun əsasında Bakıda T.Q.Şevçenko adına ukraynalıların “Prosvita” cəmiyyəti yaradıldı. 1907-ci il martın 27-də Bakı merinin adına cəmiyyətin təsisçiləri onların yaratdığı Cəmiyyətin nizamnaməsinin təsdiq edilməsi və onun rəsmi qeydiyyata alınması haqqında, 23 iyun 1907-ci ildə isə Bakı quberniyasının xəbərlərində bildiriş aldılar. Bakı merinin 15 iyun 1907-ci il tarixli məktubunda cəmiyyətin 1907-ci il iyunun 4-də cəmiyyətlər reyestrinə daxil edildiyi barədə məqalə dərc edilmişdir.
Ukraynalıların T.Q.Şevçenko adına “Prosvita” cəmiyyəti Bakıda ən çox təmsilçisi olan, fəal cəmiyyətlərdən biri idi. O, müasir Azərbaycan ərazisinə əmək mühacirəti nəticəsində məskunlaşan ukraynalıları birləşdirirdi. Neft-sənaye regionunun inkişafı, dəmir yolu tikintisi, Xəzər Dəniz Gəmiçiliyinin yaradılması Ukraynadan Bakıya köçə səbəb olurdu. Həmçinin köç edənlərlə birlikdə o, cümlədən həkim və müəllimlər də gəlirdi.
"Prosvita" cəmiyyəti həmvətənləri arasında Ukrayna ədəbiyyatı əsərlərini paylayır, öz kitabxanalarını, məktəblərini yaradır, kütləvi mühazirələr, qiraətlər, tamaşalar, konsertlər, sərgilər keçirirdi. Cəmiyyət məşhur Ukrayna şair və bəstəkarlarına (Taras Şevçenko, Nikolay Lısenko və s.) həsr olunmuş ədəbi-musiqili gecələr təşkil edirdi. Onlar Ukrayna əbiblərinə abidələr qoyulması üçün vəsait toplayıb, xeyriyyəçiliklə məşğul olurdular.
Müasir dövr
Azərbaycanlı ukraynalıların fəaliyyəti Ukrayna ilə Azərbaycan arasında dostluq və strateji tərəfdaşlıq münasibətlərinin möhkəmləndirilməsində mühüm tərkib hissəsidir. Azərbaycanın Ukrayna icmalarının fəaliyyəti Azərbaycan Prezidentinin 1992-ci il 16 sentyabr tarixli “Milli azlıqların, kiçik xalqların və xalqların dillərinin və mədəniyyətlərinin inkişafına dövlət dəstəyi, hüquq və azadlıqlarının müdafiəsi haqqında” Fərmanı ilə tənzimlənir. “Azərbaycan Respublikasında yaşayan etnik qruplar”, o cümlədən “Qeyri-hökumət təşkilatları (ictimai birliklər və fondlar) haqqında” Azərbaycan Respublikasının 2000-ci il 13 iyul tarixli Qanunu da icmanın fəaliyyətinin hüquqi əsasını təşkil edir.
Ukrayna Prezidenti Leonid Kuçmaın tapşırığını yerinə yetirmək üçün 2001-ci ilin mart ayında Bakı Slavyan Universitetinin bazasında Ukrayna Bazar Günü Məktəbi yaradılıb və burada tələbələr Ukrayn dilini, Ukraynanın tarixini və adət-ənənələrini öyrənirlər.
Hazırda Azərbaycanda iki Ukrayna təşkilatı “Azərbaycanda Taras Şevçenko adına Ukrayna İcması” və “Ukrayna Azərbaycan Konqresi” fəaliyyət göstərir. Azərbaycanda Ukrayna diaspor təşkilatlarının işində təxminən 200-300 nəfər fəal iştirak edir.
Azərbaycanda Taras Şevçenko adına Ukrayna İcması
Azərbaycanda Taras Şevçenko adına Ukrayna İcması 1997-ci ildə qeydiyyatdan keçib. Şuranın sədri - A.F.Zareçnidi. 1994-cü ildə Azərbaycan Xalqlarının Həmrəyliyi Respublika Cəmiyyətinin (RTSNA) “Birlik” Ukrayna bölməsi yaradılmış, onun əsasında 1997-ci il noyabrın 1-də “Azərbaycanda Taras Şevçenko adına Ukrayna İcması” qurulub. İcma 1997-ci ilin dekabrında Azərbaycan Ədliyyə Nazirliyi tərəfindən dövlət qeydiyyatına alınmışdır. Təşkilat 400-ə yaxın üzvü birləşdirir, onun Sumqayıt şəhərində 9 regional bölməsi və 1 şəhər şöbəsi var, onun nəzdində İ. Lesia Ukrainka mədəniyyət mərkəzi fəaliyyət göstərir. Bu təşkilatın əksər üzvləri Rusiya Federasiyasının Krımı ilhaq etməsi məsələsində, Ukraynanın şərqində baş verən hadisələrdə, Nadejda Savçenkonun həbsi problemində Ukrayna hakimiyyətinin tərəfini tutmayıblar. Bu səbəbədən Ukraynanın Azərbaycandakı Səfirliyi belə bir fikir bildirir ki, “çoxlu sayda azərbaycanlı ukraynalı bu assosiasiyada iştirak etmir, təşkilat praktiki olaraq Azərbaycandakı ukraynalıların əksəriyyəti arasında nüfuzunu və dəstəyini itirib”.
Ukrayna Azərbaycan Konqresi
Ukrayna Azərbaycan Konqresi 2012-ci ildə dövlət qeydiyyatına alınıb. UAK İdarə Heyətinin sədri - Yu.L.Osadçenkodur.
2016-cı il fevralın 5-dən Ukrayna əsilli Azərbaycan vətəndaşı, Qarabağ müharibəsi veteranı Yu.L.Osadçenkonun sədr seçilməsindən sonra Konqres Azərbaycanda ardıcıl olaraq Ukraynanın bütövlüyü, suverenlik və ərazi bütövlüyünü müdafiə edən yeganə Ukrayna təşkilatına çevrilib.
2016-cı ilin aprelində “Ukrayna Azərbaycan Konqresi” icma rəhbərliyində dəyişiklikləri Azərbaycan Ədliyyə Nazirliyində rəsmi qeydiyyatdan keçirib və bununla da hazırda Azərbaycanda yerli qanunvericiliyə uyğun fəaliyyət göstərən yeganə Ukrayna mərkəzidir.
Azərbaycanda ukraynalıların abidələri
Xarici şəkil | |
---|---|
Bakının Qaradağ rayonunda şairə Lesya Ukrainkanın büstü. |
Ukrayna mədəniyyətinin əbədiləşdirilməsi və populyarlaşdırılması məqsədilə Azərbaycanda görkəmli şəxsiyyətlərin və Ukraynada baş verən hadisələrin şərəfinə heykəllər ucaldılıb.
Zaqatala şəhərində Taras Şevçenkonun barelyefinin rəsmi açılışı 1979-cu ilin iyununda olmuşdur.
2006-cı ildə Bakının Qaradağ rayonunda məşhur şairə Lesya Ukrainkanın büstü qoyulub.
2008-ci il 30 iyunda Ukrayna və Azərbaycan prezidentləri tərəfindən Azərbaycan paytaxtının mərkəzi rayonlarından birində Taras Şevçenkonun abidəsi, habelə Bakının mərkəzi hissəsində yerləşən evin fasadında xatirə lövhəsi açılmışdır. Binada 1919-1920-ci illərdə Ukrayna Xalq Respublikasının Xüsusi Diplomatik Nümayəndəliyi yerləşirdi. Açılış Ukrayna Prezidenti Viktor Yuşenkonun Azərbaycana rəsmi səfəri çərçivəsində baş tutub, mərasimdə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev də iştirak edib.
-
- Taras Şevçenkonun Zaqataladakı barelyefi
- 1919-1920-ci illərdə Ukrayna Xalq Respublikasının Azərbaycandakı Xüsusi Diplomatik Nümayəndəliyinin yerləşdiyi bina
İstinadlar
- Александр Заречный. "// ИСТОРИЯ И ЭТАПЫ ПОЯВЛЕНИЯ УКРАИНЦЕВ В АЗЕРБАЙДЖАНЕ". Журнал "Азербайджан и азербайджанцы в мире" № II НАРОДЫ АЗЕРБАЙДЖАНА. Центр социокультурных исследований АН Азербайджана. 2009. 2020-02-17 tarixində .
- The State Statistical Committee of the Republic of Azerbaijan. . www.stat.gov.az. The State Statistical Committee of the Republic of Azerbaijan. 2016-11-13 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-03-08.
- "Ethnic composition of Azerbaijan 2009". pop-stat.mashke.org. 2012-02-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-03-08.
- "Українці в Азербайджані - Посольство України в Азербайджанській Республіці" (ukrayna). azerbaijan.mfa.gov.ua. 2017-03-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-03-08.
- "УКРАЇНСЬКА ГРОМАДА АЗЕРБАЙДЖАНУ. ДІЯЛЬНІСТЬ, ПРОБЛЕМИ, ПЕРСПЕКТИВИ… ОКСАНА ГАБРУСЬКА". 2017-07-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-03-05.
- Сергійчук В. І. Налагодження дипломатичних контактів Української Держави з країнами Кавказького регіону / В. І. Сергійчук // Національна та історична пам’ять. — 2013. — Вип. 7. — С. 212—217
- Винниченко І. Українці в республіках колишнього СРСР: історико-географічний нарис.— Житомир, 1992.
- "В Украине почтили память Национального героя Азербайджана". 2021-10-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-03-05.
- "В Харькове чествовали погибшего Национального героя Азербайджана". 2021-10-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-03-05.
- "Всесоюзная перепись населения 1939 года. Национальный состав населения по республикам СССР". «ru:Демоскоп». 2018-06-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-03-05.
- "Всесоюзная перепись населения 1979 года. Национальный состав населения по республикам СССР". «ru:Демоскоп». 2011-06-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-06-12.
- "AZERBAIJAN DAILY DIGEST". ru:Eurasianet. 2007-07-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-06-12.
- "Этнический состав Азербайджана (по переписи 1999 года)". «ru:Демоскоп». 12.03.2001. 2010-10-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-06-12.
- "Всесоюзная перепись населения 1989 года. Национальный состав населения по республикам СССР". «ru:Демоскоп». 2011-07-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-06-12.
- Ed 2002 43rd, Taylor & Francis Group. Azerbaijan // The Europa World Year Book 2003. Taylor & Francis, 2003. 2002. 621. ISBN .
- Azstat.org — The State Statistical Committee of the Republic of Azerbaijan
- Кубійович В. Українська діаспора в СССР в світлі переписів населення // Сучасність, ч. (210). — Мюнхен, 1978.
- "Украинские Общины в Азербайджане". 2017-07-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-03-05.
- В Баку открыт памятник выдающемуся украинскому поэту Тарасу Шевченко. Bakinskiy Raboçiy. 1 iyul 2008. 3.
- "В Баку открыт памятник выдающемуся украинскому поэту Тарасу Шевченко". anl.az. 2017-03-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-03-08.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Azerbaycan ukraynalilari ukr Ukrayinci v Azerbajdzhani Azerbaycan Respublikasi erazisindeki etnik icmalardan biri 2009 cu ilin siyahiyaalinmasina esasen azerbaycanli ukraynalilarin sayi 21 5 min nefer idi bu Azerbaycanda onuncu en boyuk etnik qrup slavyan qruplari arasinda ikincidir Ukraynalilar esasen Baki seherinde yasayirlar Bakida onlarin sayi 21 min neferdir 21 dekabr 2011 ci ilden 25 may 2016 ci il tarixedek Azerbaycan Respublikasinda cemi 61 nefer xarici ukraynali statusu alib Ukraynanin Azerbaycandaki sefirliyinin melumatina gore hazirda 4000 e yaxin Azerbaycan vetendasi ozlerini ukraynali ve ya Ukrayna diasporunun teskilatlarina celb olunur hesab edir Azerbaycanin Ukrayna icmasinin melumatina gore dilini qoruyub saxlayan adet enenelerine riayet eden Ukrayna ozunuidentifikasiyasini qoruyub saxlayan ukraynalilarin sayi 3 min neferden cox deyil Azerbaycan ukraynalilari ukr Ukrayinci v Azerbajdzhani DiliAzerbaycan rus ukraynaIrqiAvropoidDiniEsasen xristianlar Yunan katolikleri pravoslavQohum xalqlarRuslar belaruslar malakanlarTarixiEhtimal olunur ki ukraynalilarin muasir Azerbaycan erazisine gelmesinin baslangici I Pyotrun basciligi ile Rusiyanin Xezeryani bolgelere herbi yurusu 1722 1723 ve Sefevilerle Rusiya arasinda 1723 cu il Peterburq muqavilesinin baglanmasi neticesinde Xezer denizinin qerb sahili Tabasaran ile birlikde Rusiya imperiyasinin nezaretine kecdiyi zaman bas vermisdir Rusiya imperiyasinin Qafqazda aparici quvvesi V L Velickonun Qafqaz 1904 kitabinda qeyd etdiyi kimi kazaklar idi Kazaklar arasinda Ukrayna kazaklari da var idi Lakin en cox kazaklar II Yekaterina terefinden Zaporojya Secinin legvinden sonra bu bolgeye gelmeye basladi Bu kazaklar Qacar dovleti ile muharibelerde istirak etmisdiler Indiye qeder Lenkeranda Sari adasinda Qara deniz kazak ordusunun atamani A A Qolovatinin ve onun silahdaslarinin mezarlari qalmaqdadir XIX esrin sonlarinda Rusiyada tehkimciliyin legv edilmesi Bakida neft yataqlarinin kesfi ve islenmesi ehalinin muasir Azerbaycan erazisine kocmesine sebeb oldu Kockunlerin bezileri muasir Ukrayna erazisinden idi Ukraynalilarin esas hissesi neftli Abseron yarimadasinin erazisinde meskunlasmis bezi kockunler de Azerbaycanin kend yerlerinde meskunlasirdilar Azerbaycanin Quba rayonunun Alekseevka kendinin esasini Ukraynanin Xarkov vilayeti Boqoduxovski rayonu Sarovka kendi ehalisi qoymusdur Ukraynali miqrantlarin Azerbaycan erazisine boyuk axini XX esrin melum hadiseleri Birinci Dunya muharibesi 1917 ci il Oktyabr inqilabi hadiseleri Rusiyada vetendas muharibesi repressiyalar ve qolodomor 1932 1933 Ikinci Dunya muharibesi ve SSRI de xalq teserrufatinin muharibeden sonraki berpasi dovrunde olub Ukraynali mutexessisler Sumqayit boruprokat zavodunun Azerbaycanin kimya senayesinin Gence aluminium zavodunun Mingecevir su anbarinin ve su elektrik stansiyasinin tikintisinde Samur Deveci kanalinin cekilisinde Xezer denizinde neft yataqlarinin islenmesinde istirak edibler Ukraynali mutexessislerin bir qismi aile heyati quraraq Azerbaycanda qalib Zaqafqaziyada en boyuk Ukrayna icmasi Azerbaycanda formalasib 1989 cu il siyahiyaalinmasina esasen bu Azerbaycanda dorduncu boyuk etnik qrup olub ve 32 5 min nefer teskil edib Ehali sayiXalq 1939 1979 1989 1999 2009Say Faiz Say Faiz Say Faiz Say Faiz Say FaizCemi 3 205 150 6 026 515 7 021 178 7 953 438 8 922 447Ukraynalilar 23 643 0 7 26 402 0 4 32 345 0 5 28 903 0 4 21 500 0 2 Zaqafqaziyada en boyuk ukraynali icmasi Azerbaycandadir 1989 cu il siyahiyaalinmasina esasen bu Azerbaycanda dorduncu en boyuk etnik qrup idi ve 32 5 min nefer teskil edirdi 2009 cu ilin siyahiyaalinmasina esasen ukraynalilarin sayi 21 5 min nefer idi bu Azerbaycanda onuncu en boyuk etnik qrup slavyan qruplari arasinda ise ikincidir Ukraynanin Azerbaycandaki sefirliyinden verilen melumata gore hazirda 4000 e yaxin Azerbaycan vetendasi Ukrayna diaspor teskilatlarina celb olunub Ukraynalilarin teskilatlariInqilabdan evvelki dovr Bakida ukraynalilarin Prosvita cemiyyeti Valentin Demyanenko azerbaycanli kanoeci 2016 ci il Olimpiadasinin mukafatcisi Duysburqda kanoe sprint uzre 2013 cu il Dunya Kubokunun qalibinin mukafatlandirma merasimi zamani 1906 ci il martin 4 de cemiyyetlerin fealiyyetini tenzimlemek ucun Cemiyyetler ve birlikler haqqinda muveqqeti qaydalar haqqinda imperiya fermani verildi onun esasinda Bakida T Q Sevcenko adina ukraynalilarin Prosvita cemiyyeti yaradildi 1907 ci il martin 27 de Baki merinin adina cemiyyetin tesiscileri onlarin yaratdigi Cemiyyetin nizamnamesinin tesdiq edilmesi ve onun resmi qeydiyyata alinmasi haqqinda 23 iyun 1907 ci ilde ise Baki quberniyasinin xeberlerinde bildiris aldilar Baki merinin 15 iyun 1907 ci il tarixli mektubunda cemiyyetin 1907 ci il iyunun 4 de cemiyyetler reyestrine daxil edildiyi barede meqale derc edilmisdir Ukraynalilarin T Q Sevcenko adina Prosvita cemiyyeti Bakida en cox temsilcisi olan feal cemiyyetlerden biri idi O muasir Azerbaycan erazisine emek muhacireti neticesinde meskunlasan ukraynalilari birlesdirirdi Neft senaye regionunun inkisafi demir yolu tikintisi Xezer Deniz Gemiciliyinin yaradilmasi Ukraynadan Bakiya koce sebeb olurdu Hemcinin koc edenlerle birlikde o cumleden hekim ve muellimler de gelirdi Prosvita cemiyyeti hemvetenleri arasinda Ukrayna edebiyyati eserlerini paylayir oz kitabxanalarini mekteblerini yaradir kutlevi muhazireler qiraetler tamasalar konsertler sergiler kecirirdi Cemiyyet meshur Ukrayna sair ve bestekarlarina Taras Sevcenko Nikolay Lisenko ve s hesr olunmus edebi musiqili geceler teskil edirdi Onlar Ukrayna ebiblerine abideler qoyulmasi ucun vesait toplayib xeyriyyecilikle mesgul olurdular Muasir dovr Azerbaycanli ukraynalilarin fealiyyeti Ukrayna ile Azerbaycan arasinda dostluq ve strateji terefdasliq munasibetlerinin mohkemlendirilmesinde muhum terkib hissesidir Azerbaycanin Ukrayna icmalarinin fealiyyeti Azerbaycan Prezidentinin 1992 ci il 16 sentyabr tarixli Milli azliqlarin kicik xalqlarin ve xalqlarin dillerinin ve medeniyyetlerinin inkisafina dovlet desteyi huquq ve azadliqlarinin mudafiesi haqqinda Fermani ile tenzimlenir Azerbaycan Respublikasinda yasayan etnik qruplar o cumleden Qeyri hokumet teskilatlari ictimai birlikler ve fondlar haqqinda Azerbaycan Respublikasinin 2000 ci il 13 iyul tarixli Qanunu da icmanin fealiyyetinin huquqi esasini teskil edir Ukrayna Prezidenti Leonid Kucmain tapsirigini yerine yetirmek ucun 2001 ci ilin mart ayinda Baki Slavyan Universitetinin bazasinda Ukrayna Bazar Gunu Mektebi yaradilib ve burada telebeler Ukrayn dilini Ukraynanin tarixini ve adet enenelerini oyrenirler Hazirda Azerbaycanda iki Ukrayna teskilati Azerbaycanda Taras Sevcenko adina Ukrayna Icmasi ve Ukrayna Azerbaycan Konqresi fealiyyet gosterir Azerbaycanda Ukrayna diaspor teskilatlarinin isinde texminen 200 300 nefer feal istirak edir Azerbaycanda Taras Sevcenko adina Ukrayna Icmasi Ukraynanin Azerbaycandaki sefirliyinin binasi Azerbaycanda Taras Sevcenko adina Ukrayna Icmasi 1997 ci ilde qeydiyyatdan kecib Suranin sedri A F Zarecnidi 1994 cu ilde Azerbaycan Xalqlarinin Hemreyliyi Respublika Cemiyyetinin RTSNA Birlik Ukrayna bolmesi yaradilmis onun esasinda 1997 ci il noyabrin 1 de Azerbaycanda Taras Sevcenko adina Ukrayna Icmasi qurulub Icma 1997 ci ilin dekabrinda Azerbaycan Edliyye Nazirliyi terefinden dovlet qeydiyyatina alinmisdir Teskilat 400 e yaxin uzvu birlesdirir onun Sumqayit seherinde 9 regional bolmesi ve 1 seher sobesi var onun nezdinde I Lesia Ukrainka medeniyyet merkezi fealiyyet gosterir Bu teskilatin ekser uzvleri Rusiya Federasiyasinin Krimi ilhaq etmesi meselesinde Ukraynanin serqinde bas veren hadiselerde Nadejda Savcenkonun hebsi probleminde Ukrayna hakimiyyetinin terefini tutmayiblar Bu sebebeden Ukraynanin Azerbaycandaki Sefirliyi bele bir fikir bildirir ki coxlu sayda azerbaycanli ukraynali bu assosiasiyada istirak etmir teskilat praktiki olaraq Azerbaycandaki ukraynalilarin ekseriyyeti arasinda nufuzunu ve desteyini itirib Ukrayna Azerbaycan Konqresi Ukrayna Azerbaycan Konqresi 2012 ci ilde dovlet qeydiyyatina alinib UAK Idare Heyetinin sedri Yu L Osadcenkodur 2016 ci il fevralin 5 den Ukrayna esilli Azerbaycan vetendasi Qarabag muharibesi veterani Yu L Osadcenkonun sedr secilmesinden sonra Konqres Azerbaycanda ardicil olaraq Ukraynanin butovluyu suverenlik ve erazi butovluyunu mudafie eden yegane Ukrayna teskilatina cevrilib 2016 ci ilin aprelinde Ukrayna Azerbaycan Konqresi icma rehberliyinde deyisiklikleri Azerbaycan Edliyye Nazirliyinde resmi qeydiyyatdan kecirib ve bununla da hazirda Azerbaycanda yerli qanunvericiliye uygun fealiyyet gosteren yegane Ukrayna merkezidir Azerbaycanda ukraynalilarin abideleriXarici sekilBakinin Qaradag rayonunda saire Lesya Ukrainkanin bustu Ukrayna medeniyyetinin ebedilesdirilmesi ve populyarlasdirilmasi meqsedile Azerbaycanda gorkemli sexsiyyetlerin ve Ukraynada bas veren hadiselerin serefine heykeller ucaldilib Zaqatala seherinde Taras Sevcenkonun barelyefinin resmi acilisi 1979 cu ilin iyununda olmusdur 2006 ci ilde Bakinin Qaradag rayonunda meshur saire Lesya Ukrainkanin bustu qoyulub 2008 ci il 30 iyunda Ukrayna ve Azerbaycan prezidentleri terefinden Azerbaycan paytaxtinin merkezi rayonlarindan birinde Taras Sevcenkonun abidesi habele Bakinin merkezi hissesinde yerlesen evin fasadinda xatire lovhesi acilmisdir Binada 1919 1920 ci illerde Ukrayna Xalq Respublikasinin Xususi Diplomatik Numayendeliyi yerlesirdi Acilis Ukrayna Prezidenti Viktor Yusenkonun Azerbaycana resmi seferi cercivesinde bas tutub merasimde Azerbaycan Prezidenti Ilham Eliyev de istirak edib Taras Sevcenkonun Bakidaki heykeli Taras Sevcenkonun Zaqataladaki barelyefi 1919 1920 ci illerde Ukrayna Xalq Respublikasinin Azerbaycandaki Xususi Diplomatik Numayendeliyinin yerlesdiyi binaIstinadlarAleksandr Zarechnyj ISTORIYa I ETAPY POYaVLENIYa UKRAINCEV V AZERBAJDZhANE Zhurnal Azerbajdzhan i azerbajdzhancy v mire II NARODY AZERBAJDZhANA Centr sociokulturnyh issledovanij AN Azerbajdzhana 2009 2020 02 17 tarixinde The State Statistical Committee of the Republic of Azerbaijan www stat gov az The State Statistical Committee of the Republic of Azerbaijan 2016 11 13 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 03 08 Ethnic composition of Azerbaijan 2009 pop stat mashke org 2012 02 07 tarixinde Istifade tarixi 2017 03 08 Ukrayinci v Azerbajdzhani Posolstvo Ukrayini v Azerbajdzhanskij Respublici ukrayna azerbaijan mfa gov ua 2017 03 08 tarixinde Istifade tarixi 2017 03 08 UKRAYiNSKA GROMADA AZERBAJDZhANU DIYaLNIST PROBLEMI PERSPEKTIVI OKSANA GABRUSKA 2017 07 19 tarixinde Istifade tarixi 2022 03 05 Sergijchuk V I Nalagodzhennya diplomatichnih kontaktiv Ukrayinskoyi Derzhavi z krayinami Kavkazkogo regionu V I Sergijchuk Nacionalna ta istorichna pam yat 2013 Vip 7 S 212 217 Vinnichenko I Ukrayinci v respublikah kolishnogo SRSR istoriko geografichnij naris Zhitomir 1992 V Ukraine pochtili pamyat Nacionalnogo geroya Azerbajdzhana 2021 10 18 tarixinde Istifade tarixi 2022 03 05 V Harkove chestvovali pogibshego Nacionalnogo geroya Azerbajdzhana 2021 10 18 tarixinde Istifade tarixi 2022 03 05 Vsesoyuznaya perepis naseleniya 1939 goda Nacionalnyj sostav naseleniya po respublikam SSSR ru Demoskop 2018 06 12 tarixinde Istifade tarixi 2022 03 05 Vsesoyuznaya perepis naseleniya 1979 goda Nacionalnyj sostav naseleniya po respublikam SSSR ru Demoskop 2011 06 29 tarixinde Istifade tarixi 2018 06 12 AZERBAIJAN DAILY DIGEST ru Eurasianet 2007 07 16 tarixinde Istifade tarixi 2018 06 12 Etnicheskij sostav Azerbajdzhana po perepisi 1999 goda ru Demoskop 12 03 2001 2010 10 06 tarixinde Istifade tarixi 2018 06 12 Vsesoyuznaya perepis naseleniya 1989 goda Nacionalnyj sostav naseleniya po respublikam SSSR ru Demoskop 2011 07 28 tarixinde Istifade tarixi 2018 06 12 Ed 2002 43rd Taylor amp Francis Group Azerbaijan The Europa World Year Book 2003 Taylor amp Francis 2003 2002 621 ISBN 1857432274 9781857432275 Azstat org The State Statistical Committee of the Republic of Azerbaijan Kubijovich V Ukrayinska diaspora v SSSR v svitli perepisiv naselennya Suchasnist ch 210 Myunhen 1978 Ukrainskie Obshiny v Azerbajdzhane 2017 07 04 tarixinde Istifade tarixi 2022 03 05 V Baku otkryt pamyatnik vydayushemusya uk rain skomu poetu Tarasu Shevchenko Bakinskiy Rabociy 1 iyul 2008 3 V Baku otkryt pamyatnik vydayushemusya ukrainskomu poetu Tarasu Shevchenko anl az 2017 03 09 tarixinde Istifade tarixi 2017 03 08