Ailənin, xüsusi mülkiyyətin və dövlətin mənşəyi (alm. Der Ursprung der Familie, des Privateigenthums und des Staats) — Fridrix Engelsin əsəri.
Ailənin, xüsusi mülkiyyətin və dövlətin mənşəyi | |
---|---|
alm. Der Ursprung der Familie, des Privateigentums und des Staats | |
| |
Müəllif | Fridrix Engels |
Mövzu | antropologiya, sosiologiya |
Orijinalın dili | alman dili |
Orijinalın nəşr ili | 1884 |
Elektron versiya |
Məzmunu
Fridrix Engelsin "Ailənin, xüsusi mülkiyyətin və dövlətin mənşəyi" kitabında insan cəmiyyətinin inkişafının ilkin mərhələlərində onun tarixinin dialektik-materalist təhlili verilir, qəbilə quruluşunun dağılması və xüsusi mülkiyyətə əsaslanan sinfi münasibətlərin meydana gəlməsi prosesi göstərilir, ailə formalarının təkamülü tədqiq olunur, sinfi hökmranlıq silahı olan dövlətin mənşəyi izah edilir və mahiyyəti açılır, sinifsiz cəmiyyətə – kommunizmə keçilməsi ilə dövlətin məhv olmasının labüdlüyü əsaslandırılır.
Əsər 9 fəsildən ibarətdir. 1–2-ci fəsillərdə qəbilə quruluşunadək insanların həyat şəraitinin təhlili, sinifli cəmiyyətdə ailə-nikah münasibətlərinin inkişafınınn tədqiqi, burjua ailəsinin tənqidi verilir. 3–9-cu fəsillərdə sinifli cəmiyyətdən əvvəlk cəmiyyətin əsas özəyi olan qəbilə quruluşunun xüsusiyyətlərindən bəhs edilir, ibtidai "kommunizm" xarakterizə olunur. Fridrix Engels qəbilə quruluşunun dağılmasını izləyərək, cəmiyyətin qəbilə quruluşunu onun inkişafının yüksək mərhələsində sarsıdan, sonra isə sivilizasiyaya keçməklə əlaqədar olaraq, onu tamamilə aradan qaldıran iqtisadi şərtləri tədqiq etmişdir. Məhsuldar qüvvələrin inkişafı, əmək bölgüsü və onun məhsuldarlığının artması ilə özgə əməyinin məhsullarını mənimsəmək imkanlarının necə yarandığını, insanın insan tərəfindən istismarının və cəmiyyətin düşmən siniflərə parçalanmasının, bunun nəticəsində isə istismarçılar sinfinin məzlum sinfi əzmək silahı olan dövlətin necə meydana gəldiyini göstərmişdir. Fridrix Engels dövlətin müxtəlif konkret formalarını nəzərdən keçirərək onların sinfi təbiətini açıq göstərir, burjua dövlətinin sonrakı inkişaf meyllərini araşdırır.
Yazılması və nəşri
Fridrix Engelsin "Ailənin, xüsusi mülkiyyətin və dövlətin mənşəyi" kitabı 1884-cü ildə yazılmış və nəşr olunmuşdur. Vladimir Lenin bu əsəri "müasir sosializmin əsas əsərlərindən biri" kimi qiymətləndirmişdir. Fridrix Engels əsəi yazarkən ABŞ etnoqrafı və tarixçisi Luis Henri Morqanın "" (1877) kitabının Karl Marks tərəfindən müfəssəl tərtib edilmiş konspektinə əsaslanmışdır. Karl Marksdan sonra Fridrix Engels Morqanın ibtidai cəmiyyətdə qəbilə quruluşu kəşfinin yüksək qiymətləndirilmiş və onun tədqiqatının nəticələrindən Karl Marksın konsepsiyasın və iqtisadi nəzəriyyəsini əsaslandırmaq və daha da inkişaf etdirmək üçün istifadə etmişdir. Morqana görə, müasir elmi məlumatlar ibtidai cəmiyyətin maddi mədəniyyətə deyil, bu cəmiyyətdə istehsal münasibətlərinin inkişafına əsaslanan təkamülün daha mükəmmək mənzərəsini təsəvvür etmək imkanı verir. Buna baxmayaraq, ibtidai dövr tarixinin, o cümlədən bəzi ibtidai ailə formalarının, siniflərin yaranması mexanizminin dəqiqləşdirilməsi Fridrix Engelsin çıxardığı əsas nəticələri inkar etmir.
Əsər 1924-cü ildə rus, 1934-cü ildə Azərbaycan dilinə tərcümə edilmişdir. 1976-cı ilin məlumatına görə, əsər SSRİ-də 34 dildə, 4,696 tirajla 117 dəfə çap olunmuşdur.
İstinadlar
- Deutsche Nationalbibliothek Record #4099178-7 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
- Аиләнин, хүсуси мүлкијјәтин вә дөвләтин мәншәји // Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası: [10 ҹилддә]. I ҹилд: А—Балзак. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1976. С. 189.
Xarici keçidlər
- The Origin of the Family, Private Property and the State. Ernest Untermann, trans. Chicago: Charles H. Kerr & Co., 1909. —Identical to 1st English language edition.
- The Origin of the Family, Private Property and the State. Alternate translation. New York: International Publishers, n.d. [c. 1933].
- German language html version.
- Soviet study booklet
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ailenin xususi mulkiyyetin ve dovletin menseyi alm Der Ursprung der Familie des Privateigenthums und des Staats Fridrix Engelsin eseri Ailenin xususi mulkiyyetin ve dovletin menseyialm Der Ursprung der Familie des Privateigentums und des Staats Birinci buraxilisin uz qapagi 1884 cu il Muellif Fridrix EngelsMovzu antropologiya sosiologiyaOrijinalin dili alman diliOrijinalin nesr ili 1884Elektron versiyaMezmunuFridrix Engelsin Ailenin xususi mulkiyyetin ve dovletin menseyi kitabinda insan cemiyyetinin inkisafinin ilkin merhelelerinde onun tarixinin dialektik materalist tehlili verilir qebile qurulusunun dagilmasi ve xususi mulkiyyete esaslanan sinfi munasibetlerin meydana gelmesi prosesi gosterilir aile formalarinin tekamulu tedqiq olunur sinfi hokmranliq silahi olan dovletin menseyi izah edilir ve mahiyyeti acilir sinifsiz cemiyyete kommunizme kecilmesi ile dovletin mehv olmasinin labudluyu esaslandirilir Eser 9 fesilden ibaretdir 1 2 ci fesillerde qebile qurulusunadek insanlarin heyat seraitinin tehlili sinifli cemiyyetde aile nikah munasibetlerinin inkisafininn tedqiqi burjua ailesinin tenqidi verilir 3 9 cu fesillerde sinifli cemiyyetden evvelk cemiyyetin esas ozeyi olan qebile qurulusunun xususiyyetlerinden behs edilir ibtidai kommunizm xarakterize olunur Fridrix Engels qebile qurulusunun dagilmasini izleyerek cemiyyetin qebile qurulusunu onun inkisafinin yuksek merhelesinde sarsidan sonra ise sivilizasiyaya kecmekle elaqedar olaraq onu tamamile aradan qaldiran iqtisadi sertleri tedqiq etmisdir Mehsuldar quvvelerin inkisafi emek bolgusu ve onun mehsuldarliginin artmasi ile ozge emeyinin mehsullarini menimsemek imkanlarinin nece yarandigini insanin insan terefinden istismarinin ve cemiyyetin dusmen siniflere parcalanmasinin bunun neticesinde ise istismarcilar sinfinin mezlum sinfi ezmek silahi olan dovletin nece meydana geldiyini gostermisdir Fridrix Engels dovletin muxtelif konkret formalarini nezerden kecirerek onlarin sinfi tebietini aciq gosterir burjua dovletinin sonraki inkisaf meyllerini arasdirir Yazilmasi ve nesriFridrix Engelsin Ailenin xususi mulkiyyetin ve dovletin menseyi kitabi 1884 cu ilde yazilmis ve nesr olunmusdur Vladimir Lenin bu eseri muasir sosializmin esas eserlerinden biri kimi qiymetlendirmisdir Fridrix Engels esei yazarken ABS etnoqrafi ve tarixcisi Luis Henri Morqanin 1877 kitabinin Karl Marks terefinden mufessel tertib edilmis konspektine esaslanmisdir Karl Marksdan sonra Fridrix Engels Morqanin ibtidai cemiyyetde qebile qurulusu kesfinin yuksek qiymetlendirilmis ve onun tedqiqatinin neticelerinden Karl Marksin konsepsiyasin ve iqtisadi nezeriyyesini esaslandirmaq ve daha da inkisaf etdirmek ucun istifade etmisdir Morqana gore muasir elmi melumatlar ibtidai cemiyyetin maddi medeniyyete deyil bu cemiyyetde istehsal munasibetlerinin inkisafina esaslanan tekamulun daha mukemmek menzeresini tesevvur etmek imkani verir Buna baxmayaraq ibtidai dovr tarixinin o cumleden bezi ibtidai aile formalarinin siniflerin yaranmasi mexanizminin deqiqlesdirilmesi Fridrix Engelsin cixardigi esas neticeleri inkar etmir Eser 1924 cu ilde rus 1934 cu ilde Azerbaycan diline tercume edilmisdir 1976 ci ilin melumatina gore eser SSRI de 34 dilde 4 696 tirajla 117 defe cap olunmusdur IstinadlarDeutsche Nationalbibliothek Record 4099178 7 Umumi tenzimleme nezareti GND alm 2012 2016 Ailәnin hүsusi mүlkiјјәtin vә dovlәtin mәnshәјi Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi 10 ҹilddә I ҹild A Balzak Baky Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasynyn Bash Redaksiјasy Bash redaktor Ҹ B Guliјev 1976 S 189 Xarici kecidlerThe Origin of the Family Private Property and the State Ernest Untermann trans Chicago Charles H Kerr amp Co 1909 Identical to 1st English language edition The Origin of the Family Private Property and the State Alternate translation New York International Publishers n d c 1933 German language html version Soviet study booklet