Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İbrahim Mahmud oğlu Əliyev (1890, Petrovsk-Port, Dağıstan vilayəti – 6 iyul 1937, Mahaçqala) — Azərbaycan-sovet inqilabçısı və dövlət xadimi. Azərbaycan və Dağıstanda fəaliyyət göstərmiş, Dağıstan MSSR Ali Məhkəməsinin ilk sədri olmuş, xalq maliyyə komissarı, xalq ədliyyə komissarı, Dağıstan Vilayət Partiya Komitəsinin məsul katibi vəzifələrində işləmişdir.
| İbrahim Əliyev | |
|---|---|
 | |
  | |
| 1934 – 1937 | |
| 1923 – 1925 | |
 | |
| 7 yanvar 1928 – 15 iyul 1928 | |
| Əvvəlki | Kərim Məmmədbəyov |
| Sonrakı | Baqautdin Astemirov |
| |
| 1925 – 1928 | |
| 1921 – 1922 | |
| |
| 1925 – 1928 | |
| 1922 – 1922 | |
| Əvvəlki | Georgi Poleşko |
| Sonrakı | Aleksey Perimov |
| |
| 1920 – 1920 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 1890 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 6 iyul 1937 |
| Vəfat yeri | |
| Partiya |
|
Həyatı
İbrahim Mahmud oğlu Əliyev 1890-cı ildə Dağıstan vilayətinin Port-Petrovsk (hazırkı Mahaçqala) şəhərində meşşan ailəsində anadan olmuşdur. İbtidai təhsilini şəhər məktəbində almış, burada bolşeviklərin tapşırığı ilə məktəblilər arasında qeyri-qanuni ədəbiyyat yaymışdır.
İbrahim Əliyev əmək fəaliyyətinə 1906-cı ildə Port-Petrovsk şəhərindəki tütün fabrikində sobaçı kimi başlamış, burada təbliğat-təşviqat işləri aparmışdır. Polis nəzarətinə alındıqdan sonra Moskvaya getmiş, Moskva İmperator Universitetinin (hazırkı Moskva Dövlət Universiteti) Hüquq fakültəsində təhsil almışdır. Fevral inqilabınadək burada yaşayaraq tələbə marksist qrupunun işində fəal iştirak etmiş, inqilab günlərində 4-cü Presnya nahiyəsinin, sonra Xodınka rayonunun cinayət işləri üzrə komissarının köməkçisi təyin olunmuşdur. Qısa müddət sonra Port-Petrovska qayıdaraq fəhlə deputatları şurasında işləmiş, hüquq bölməsinə başçılıq etmişdir.
Oktyabr inqilabı ərəfəsində "Petrovskaya jizn", "Volnı Dagestan" və "Dagestanski trujenik" qəzetləririn redaktoru işləyən İbrahim Əliyev 1917-ci ilin payızında İmam Qotsinski dəstələrinin təzyiqi nəticəsində Aşqabada getmişdir. Həmin ilin oktyabında bolşeviklər partiyası üzvlüyünə qəbul edilmiş, qısa müddət sonra isə "Hümmət" təşkilatının Aşqabad komitəsi sədrinin müavini olmuş və Aşqabad Sovetinin deputatı seçilmişdir.
1919-cu ilin iyun ayında gizli şəkildə Bakıya gələn İbrahim Əliyev burada Əliheydər Qarayev və Mirzə Davud Hüseynovun tanış olmuş və onların yardımı ilə Gəncədə əmək müfəttişi işinə girmişdir. Qısa müddət sonra ona Gəncə partiya təşkilatına başçılıq etmək tapşırılmışdır. Azərbaycanda sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra İbrahim Əliyev Gəncə Quberniya İnqilab Komitəsinin sədri, 1920-ci ilin dekabr ayında isə Gəncə Fövqəladə Komissiyası sədrinin müavini təyin olunmuşdur.
İbrahim Əliyev 1921-ci ildə Dağıstana göndərilmiş və burada bir sıra məsul vəzifələrdə çalışmışdır. 1921-ci ildən o, Dağıstan MSSR xalq ədliyyə komissarı, daha sonra RKP(b) Dağıstan Vilayət Komitəsinin məsul katibi vəzifəsində işləmiş, 1923–1925-ci illərdə Dağıstan MSSR Ali Məhkəməsinin ilk sədri olmuşdur. 1925–1928-ci illərdə o, yenidən xalq ədliyyə komissarı və Dağıstan MSSR prokuroru olmuş, 1928-ci ildə xalq maliyyə komissarı vəzifəsinə təyin edilmişdir. 1929-cu ildə "Dağıstanın planlı təsərrüfatı" (rus. Плановое хозяйство Дагестана) jurnalının redaktoru olmuş, 1931–1932-ci illərdə Ümumittifaq Mərkəzi İcraiyyə Komitəsi üzrə Dağıstanın sədri, 1932–1934-cü illərdə Elmi-Tədqiqat Milli Mədəniyyət İnstitutunun direktoru, 1934–1937-ci illərdə isə yenidən Dağıstan MSSR Ali Məhkəməsinin sədri vəzifəsində çalışmışdır.
İbrahim Əliyev dəfələrlə partiya konfransları və qurultaylarının nümayəndəsi, AK(b)P Mərkəzi Komitəsinin üzvü seçilmişdir.
Ölümü
1937-ci ilin iyun–iyul aylarında yanında Sovet Nəzarəti Komissiyası komissarının müavini Şalitanın sədrliyi ilə Dağıstan MSSR hüquq-mühafizə orqanlarının fəaliyyəti yoxlanılmış və hələ komissiyanın işi bitməmiş, 1937-ci il iyulun 5-də Dağıstan Vilayət Partiya Komitəsi bürosunun iclasında "Dağıstan SSR prokurorluğunun, Xalq Ədliyyə Komissarlığının və məhkəmə orqanlarının işinin vəziyyəti haqqında" başlıqlı qərar qəbul edilmişdir. İbrahim Əliyev "burjua millətçisi" kimi partiyadan xaric edilərək işdən çıxarılmış və o, ertəsi gün, yəni iyulun 6-da səhər saatlarında intihar etmişdir. Dağıstan Vilayət Partiya Komitəsi bürosunun 30 mart 1956-cı il tarixli qərarı ilə ölümündən sonra ona bəraət verilmişdir.
İstinadlar
- И. М. Әлиев // Азәрбайҹанда Совет һакимиййәти уғрунда фәал мүбаризләр. Бакы: Азәрбайҹан Дөвләт Нәшрийяаты. 1958. səh. 410–411.
- Әлијев Ибраһим Маһмуд оғлу // Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддә]. IV ҹилд: Елдәҝәз—Итабира. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1980. С. 173.
- Люди и судьбы: заявления и письма репрессированных в 30-е годы (rus). Махачкала: ИПЦ ДГУ. 1996. səh. 54. ISBN .
Xarici keçidlər
- "Алиев Ибрагим Махмуд оглы". Справочник по истории Коммунистической партии и Советского Союза (1898–1991). 2012-08-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-09-08.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediyada bu ad soyadli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax Ibrahim Eliyev Ibrahim Mahmud oglu Eliyev 1890 Petrovsk Port Dagistan vilayeti 6 iyul 1937 Mahacqala Azerbaycan sovet inqilabcisi ve dovlet xadimi Azerbaycan ve Dagistanda fealiyyet gostermis Dagistan MSSR Ali Mehkemesinin ilk sedri olmus xalq maliyye komissari xalq edliyye komissari Dagistan Vilayet Partiya Komitesinin mesul katibi vezifelerinde islemisdir Ibrahim EliyevDagistan MSSR Ali Mehkemesinin sedri1934 19371923 1925Dagistan MSSR xalq maliyye komissari7 yanvar 1928 15 iyul 1928EvvelkiKerim MemmedbeyovSonrakiBaqautdin AstemirovDagistan MSSR xalq edliyye komissari1925 19281921 1922Dagistan MSSR prokuroru1925 1928RKP b Dagistan Vilayet Komitesinin mesul katibi1922 1922EvvelkiGeorgi PoleskoSonrakiAleksey PerimovGence Quberniya Inqilab Komitesinin sedri1920 1920Sexsi melumatlarDogum tarixi 1890Dogum yeri Petrovsk Port Temirxan Sura dairesi Dagistan vilayeti Rusiya imperiyasiVefat tarixi 6 iyul 1937 1937 07 06 Vefat yeri Mahacqala Dagistan MSSR RSFSR SSRIPartiya Umumittifaq Kommunist bolsevikler Partiyasi 1917 1937 HeyatiIbrahim Mahmud oglu Eliyev 1890 ci ilde Dagistan vilayetinin Port Petrovsk hazirki Mahacqala seherinde messan ailesinde anadan olmusdur Ibtidai tehsilini seher mektebinde almis burada bolseviklerin tapsirigi ile mektebliler arasinda qeyri qanuni edebiyyat yaymisdir Ibrahim Eliyev emek fealiyyetine 1906 ci ilde Port Petrovsk seherindeki tutun fabrikinde sobaci kimi baslamis burada tebligat tesviqat isleri aparmisdir Polis nezaretine alindiqdan sonra Moskvaya getmis Moskva Imperator Universitetinin hazirki Moskva Dovlet Universiteti Huquq fakultesinde tehsil almisdir Fevral inqilabinadek burada yasayaraq telebe marksist qrupunun isinde feal istirak etmis inqilab gunlerinde 4 cu Presnya nahiyesinin sonra Xodinka rayonunun cinayet isleri uzre komissarinin komekcisi teyin olunmusdur Qisa muddet sonra Port Petrovska qayidaraq fehle deputatlari surasinda islemis huquq bolmesine basciliq etmisdir Oktyabr inqilabi erefesinde Petrovskaya jizn Volni Dagestan ve Dagestanski trujenik qezetleririn redaktoru isleyen Ibrahim Eliyev 1917 ci ilin payizinda Imam Qotsinski destelerinin tezyiqi neticesinde Asqabada getmisdir Hemin ilin oktyabinda bolsevikler partiyasi uzvluyune qebul edilmis qisa muddet sonra ise Hummet teskilatinin Asqabad komitesi sedrinin muavini olmus ve Asqabad Sovetinin deputati secilmisdir 1919 cu ilin iyun ayinda gizli sekilde Bakiya gelen Ibrahim Eliyev burada Eliheyder Qarayev ve Mirze Davud Huseynovun tanis olmus ve onlarin yardimi ile Gencede emek mufettisi isine girmisdir Qisa muddet sonra ona Gence partiya teskilatina basciliq etmek tapsirilmisdir Azerbaycanda sovet hakimiyyeti qurulduqdan sonra Ibrahim Eliyev Gence Quberniya Inqilab Komitesinin sedri 1920 ci ilin dekabr ayinda ise Gence Fovqelade Komissiyasi sedrinin muavini teyin olunmusdur Ibrahim Eliyev 1921 ci ilde Dagistana gonderilmis ve burada bir sira mesul vezifelerde calismisdir 1921 ci ilden o Dagistan MSSR xalq edliyye komissari daha sonra RKP b Dagistan Vilayet Komitesinin mesul katibi vezifesinde islemis 1923 1925 ci illerde Dagistan MSSR Ali Mehkemesinin ilk sedri olmusdur 1925 1928 ci illerde o yeniden xalq edliyye komissari ve Dagistan MSSR prokuroru olmus 1928 ci ilde xalq maliyye komissari vezifesine teyin edilmisdir 1929 cu ilde Dagistanin planli teserrufati rus Planovoe hozyajstvo Dagestana jurnalinin redaktoru olmus 1931 1932 ci illerde Umumittifaq Merkezi Icraiyye Komitesi uzre Dagistanin sedri 1932 1934 cu illerde Elmi Tedqiqat Milli Medeniyyet Institutunun direktoru 1934 1937 ci illerde ise yeniden Dagistan MSSR Ali Mehkemesinin sedri vezifesinde calismisdir Ibrahim Eliyev defelerle partiya konfranslari ve qurultaylarinin numayendesi AK b P Merkezi Komitesinin uzvu secilmisdir Olumu 1937 ci ilin iyun iyul aylarinda yaninda Sovet Nezareti Komissiyasi komissarinin muavini Salitanin sedrliyi ile Dagistan MSSR huquq muhafize orqanlarinin fealiyyeti yoxlanilmis ve hele komissiyanin isi bitmemis 1937 ci il iyulun 5 de Dagistan Vilayet Partiya Komitesi burosunun iclasinda Dagistan SSR prokurorlugunun Xalq Edliyye Komissarliginin ve mehkeme orqanlarinin isinin veziyyeti haqqinda basliqli qerar qebul edilmisdir Ibrahim Eliyev burjua milletcisi kimi partiyadan xaric edilerek isden cixarilmis ve o ertesi gun yeni iyulun 6 da seher saatlarinda intihar etmisdir Dagistan Vilayet Partiya Komitesi burosunun 30 mart 1956 ci il tarixli qerari ile olumunden sonra ona beraet verilmisdir IstinadlarI M Әliev Azәrbajҹanda Sovet һakimijjәti ugrunda fәal mүbarizlәr Baky Azәrbajҹan Dovlәt Nәshrijyaaty 1958 seh 410 411 Әliјev Ibraһim Maһmud oglu Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasy 10 ҹilddә IV ҹild Eldәҝәz Itabira Baky Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasynyn Bash Redaksiјasy Bash redaktor Ҹ B Guliјev 1980 S 173 Lyudi i sudby zayavleniya i pisma repressirovannyh v 30 e gody rus Mahachkala IPC DGU 1996 seh 54 ISBN 5 7788 0158 0 Xarici kecidler Aliev Ibragim Mahmud ogly Spravochnik po istorii Kommunisticheskoj partii i Sovetskogo Soyuza 1898 1991 2012 08 17 tarixinde Istifade tarixi 2023 09 08