Baqautdin Asmetirov (17 oktyabr 1898, Yaxsay, Xasavyurd rayonu – 3 aprel 1967, Mahaçqala) — qumuq şairi, dövlət xadimi, Dağıstan Yazıçılar Birliyinin ilk sədri, Dağıstan MSR Xalq Maarif Komissarı və Kommunist Partiyası Dağıstan Vilayət Komitəsinin üzvü idi. Milliyyətcə qumuqdur.
Baqautdin Astemirov | |
---|---|
![]() | |
Doğum tarixi | 17 oktyabr 1898 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 3 aprel 1967 (68 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Fəaliyyət illəri | 1917–1967 |
Bioqrafiya
17 oktyabr 1898-ci ildə Aksay kəndində kasıb bir ailədə anadan olmuşdur. İlk təhsilini mədrəsədə alır. 1917-ci ildə Astemirov Temir-Xan-Şuradakı pedaqoji kurslara daxil olur və bundan sonra Aksay kənd məktəbinin müdiri təyin edilir. Vətəndaş müharibəsi zamanı Zaynalabid Batırmirzəyevin partizan dəstəsinə qoşulur. Sovet İttifaqında və Dağıstanda bomba qoyulması üzrə mütəxəsis olaraq döyüşlərdə iştirak edir və respublika komsomolunun təşkilatçılarından biri olur.
Baqautdin Asmetirovun ilk nəşrləri vətəndaş müharibəsi illərində ortaya çıxır, "Hücum" pyesi o illərdə bir çox həvəskar dram dərnəkləri tərəfindən səhnələşdirilir.
Qumuq "Molodoy Daqestaneç" qəzetində redaktor işləyir. 1928-ci ildən ədəbi yaradıcılığa çox diqqət yetirir. Bu zaman Astemirov Dağıstan Proletar Yazıçılar Birliy Orqburosunun sədri olur. 1929–1937-ci illərdə Dağıstan xalq maarif komissarı və Kommunist Partiyası Dağıstan Vilayət Komitəsinin üzvü idi. 1934-cü ildən SSRİ Yazıçılar Birliyinin üzvü seçilir. Astemirovun ilk nəşrləri Vətəndaş müharibəsi illərində ortaya çıxır. Daha sonra bir çox həvəskar dram dərnəklərinin səhnələşdirdiyi "Hücum" pyesini yazır. Astemirov tez-tez şeir və publisistik məqalələrlə çap olunur. 1932-ci ildə nəşr olunan ilk "Dağıstan şairləri" toplusunun yazarıdır. 1933-cü ildə ana dilində ilk şeirlər toplusu "Mübarizə" nəşr olunur. 1957-ci ildə "Səhər ulduzu" toplusu, "Kim təxmin edəcək?" uşaq tapmacalar kitabı, "Şeirlər" və "Zaman dəyişdi" şeir məcmuələri nəşr olunmuşdur. 1959-cu ildə Bakıda "Yıldırım" şeirlər toplusu Azərbaycan dilinə tərcümə edilir. 1961-ci ildə "Şeirlər və poemalar" kitabı dərc edilir. Sonrakı illərdə ana dilində "Qılınc və Qələm" kitabı nəşr olunmuşdur.
Dustaqlığı
1936-cı ilin noyabrında Kommunist partiyası üzvlüyündən xaric edilir. 1937-ci il aprelin 30-da Astemirov həbs olunur, əks-inqilabçı burjua-millətçi təşkilat a üzv olmaqda ittiham edilir. Dağıstanda Türkiyənin protektoratı altında burjua respublikası qurmağa cəhd etdiyi, terror aktları hazırladığı və silahlı üsyan qaldırğı planlamaqda təqsirli bilinir. 15 dekabr 1939-cu ildə 58-ci maddə ilə 20 il həbs cəzasına məhkum edildi. 17 may 1940-cı ildə həbs müddəti 15 ilə endirilir. SSRİ Xalq Daxili İşlər Komissarlığının Şimal dəmir yolu əmək düşərgəsində saxlanılır, 1955-ci ildə sərbəst buraxılır.
Astemirovun xatirəsi
Yazıçının yaşadığı Korkmasov kücəsi, 10-da ona xatirə lövhəsi qoyulur. 1999-cu ildə Mahaçqaladakı 39 nömrəli liseyə Astemirovun adı verilir.
İstinadlar
- "Астемиров Багаутдин Аджиович (1898) на сайте "Открытый список"". 2020-06-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-10-11.
- "Астемиров Багаутдин Аджиевич на сайте "Бессмертный барак"". 2020-06-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-10-11.
- . 2021-10-11 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-11.
Mənbə
- Астемиров Багаутдин Аджиевич (1898–1967гг.) 2020-08-05 at the Wayback Machine
- Профиль на сайте "Кумыкский мир"
- Государственному деятелю, советскому, дагестанскому, кумыкскому писателю-поэту и журналисту Багаутдину Астемирову сегодня исполнилось бы 120 лет со дня рождения
- Астемиров Багаутдин на сайте "Кавказский узел"
- Жизнь и деятельность Б. А. Астемирова
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Baqautdin Asmetirov 17 oktyabr 1898 Yaxsay Xasavyurd rayonu 3 aprel 1967 Mahacqala qumuq sairi dovlet xadimi Dagistan Yazicilar Birliyinin ilk sedri Dagistan MSR Xalq Maarif Komissari ve Kommunist Partiyasi Dagistan Vilayet Komitesinin uzvu idi Milliyyetce qumuqdur Baqautdin AstemirovDogum tarixi 17 oktyabr 1898 1898 10 17 Dogum yeri Yaxsay Xasavyurd rayonu SSRIVefat tarixi 3 aprel 1967 1967 04 03 68 yasinda Vefat yeri Mahacqala Dagistan MSSR RSFSR SSRIFealiyyet illeri 1917 1967Bioqrafiya17 oktyabr 1898 ci ilde Aksay kendinde kasib bir ailede anadan olmusdur Ilk tehsilini medresede alir 1917 ci ilde Astemirov Temir Xan Suradaki pedaqoji kurslara daxil olur ve bundan sonra Aksay kend mektebinin mudiri teyin edilir Vetendas muharibesi zamani Zaynalabid Batirmirzeyevin partizan destesine qosulur Sovet Ittifaqinda ve Dagistanda bomba qoyulmasi uzre mutexesis olaraq doyuslerde istirak edir ve respublika komsomolunun teskilatcilarindan biri olur Baqautdin Asmetirovun ilk nesrleri vetendas muharibesi illerinde ortaya cixir Hucum pyesi o illerde bir cox heveskar dram dernekleri terefinden sehnelesdirilir Qumuq Molodoy Daqestanec qezetinde redaktor isleyir 1928 ci ilden edebi yaradiciliga cox diqqet yetirir Bu zaman Astemirov Dagistan Proletar Yazicilar Birliy Orqburosunun sedri olur 1929 1937 ci illerde Dagistan xalq maarif komissari ve Kommunist Partiyasi Dagistan Vilayet Komitesinin uzvu idi 1934 cu ilden SSRI Yazicilar Birliyinin uzvu secilir Astemirovun ilk nesrleri Vetendas muharibesi illerinde ortaya cixir Daha sonra bir cox heveskar dram derneklerinin sehnelesdirdiyi Hucum pyesini yazir Astemirov tez tez seir ve publisistik meqalelerle cap olunur 1932 ci ilde nesr olunan ilk Dagistan sairleri toplusunun yazaridir 1933 cu ilde ana dilinde ilk seirler toplusu Mubarize nesr olunur 1957 ci ilde Seher ulduzu toplusu Kim texmin edecek usaq tapmacalar kitabi Seirler ve Zaman deyisdi seir mecmueleri nesr olunmusdur 1959 cu ilde Bakida Yildirim seirler toplusu Azerbaycan diline tercume edilir 1961 ci ilde Seirler ve poemalar kitabi derc edilir Sonraki illerde ana dilinde Qilinc ve Qelem kitabi nesr olunmusdur Dustaqligi1936 ci ilin noyabrinda Kommunist partiyasi uzvluyunden xaric edilir 1937 ci il aprelin 30 da Astemirov hebs olunur eks inqilabci burjua milletci teskilat a uzv olmaqda ittiham edilir Dagistanda Turkiyenin protektorati altinda burjua respublikasi qurmaga cehd etdiyi terror aktlari hazirladigi ve silahli usyan qaldirgi planlamaqda teqsirli bilinir 15 dekabr 1939 cu ilde 58 ci madde ile 20 il hebs cezasina mehkum edildi 17 may 1940 ci ilde hebs muddeti 15 ile endirilir SSRI Xalq Daxili Isler Komissarliginin Simal demir yolu emek dusergesinde saxlanilir 1955 ci ilde serbest buraxilir Astemirovun xatiresiYazicinin yasadigi Korkmasov kucesi 10 da ona xatire lovhesi qoyulur 1999 cu ilde Mahacqaladaki 39 nomreli liseye Astemirovun adi verilir Istinadlar Astemirov Bagautdin Adzhiovich 1898 na sajte Otkrytyj spisok 2020 06 13 tarixinde Istifade tarixi 2021 10 11 Astemirov Bagautdin Adzhievich na sajte Bessmertnyj barak 2020 06 13 tarixinde Istifade tarixi 2021 10 11 2021 10 11 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 10 11 MenbeAstemirov Bagautdin Adzhievich 1898 1967gg 2020 08 05 at the Wayback Machine Profil na sajte Kumykskij mir Gosudarstvennomu deyatelyu sovetskomu dagestanskomu kumykskomu pisatelyu poetu i zhurnalistu Bagautdinu Astemirovu segodnya ispolnilos by 120 let so dnya rozhdeniya Astemirov Bagautdin na sajte Kavkazskij uzel Zhizn i deyatelnost B A Astemirova